سایر منابع:
سایر خبرها
نگاهی به عرفان و ولایت از منظر علاّمه طباطبائی(ره)
کریم و سیره قولی و فعلی رسول خدا(ص) و عترت طاهرین(ع) جلوه گر شده است. چنین عرفانی در باطن دین (شریعت) مندرج است؛ زیرا راه نیل به عرفان حقیقی تنها در سایه شجره طیّبه دین و شاخسار شریعت مبین امکان پذیر است که آن هم ریشه در فطرت الهی و معنوی آدمی دارد؛ زیرا هیچ راهی در معارف الهیّه پیموده نمی شود، مگر آنکه ابتدا انسان از ظاهر شریعت به باطن آن سیر کند و تا انسان متأدّب به آداب شریعت حقّه نگردد ...
کفایت خدای سبحان در همه نیازهای بندگان
، راجع به این سه اصل سخن می گوید؛ شناخت خدا، ضرورت بازگشت به سوی خدا، و ضرورت وحی و رسالت که هدایت الهی خواهد بود. درباره ی شناخت خدا، سه راه را سوره ی حم فصلت ارائه می دهد. آن سه راه؛ یکی راه آیات آفاقی است، و دیگری راه آیات أنفسی است و سومی راه شناخت حقیقت واجب از مشاهده و تأمل در خود واجب است. گاهی انسان از راه شناخت جهان، و جهان بینی خدا را می شناسد، گاهی از راه شناخت انسان و معرفت ...
خداشناسی پشتوانه جهان شناسی و انسان شناسی
جهان از یادشان رفت. لذا خیال کردند جهان موجودی است پایدار و جاوید و انسان هم موجودی است مستغنی و متکبر. درباره ی نسیان حقیقت انسان فرمود: وَ لاَ تَکُونُوا کَالَّذِینَ نَسُوا اللَّهَ فَأَنْسَاهُمْ أَنْفُسَهُمْ أُولئِکَ هُمُ الْفَاسِقُونَ (12) مبادا مانند گروهی باشید که خدا را فراموش کردند، در نتیجه خداوند سبحان آن ها را از یاد خودشان برد و آنان خویشتن خود را فراموش نمودند، و نتوانستند از راه ...
کیفیت نزول دفعی و تدریجی قرآن
قرآن در تمام این هفت سوره هست. چون مضمون مشترک این هفت سوره، بیان وحی و خطوط وحی است، لذا در آغاز تمام این هفت سوره جریان نزول قرآن مطرح است. إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةٍ مُبَارَکَةٍ (2) ما این کتاب را در شب پر برکت نازل کرده ایم. زیرا ما منذریم. بشر را از عواقب بدش بیم می دهیم که او بهراسد و از خلاف بپرهیزد. بحث انزال قرآن و ظرف انزال و صفت آن ظرف، چنین توضیح داده شد که؛ خدای سبحان ...
سختی و آسایش دو آزمون الهی
نخواهد داشت. چون خدای سبحان نه تنها دارای علوم نامحدود است و به تمام اشیاء از تمام جهات احاطه علمی دارد، بلکه علم دیگران نیز از مواهب اوست و آن حضرت، مقداری از علم نامتناهی خود را به نحو تجلی نه به نحو تجافی بین جوامع بشری توزیع کرده است. با توجه به آنکه، علم محدود انسان در مقابل علم نامحدود خدا قرار نمی گیرد، چون اگر علم خدا، نامحدود شد، هرگز مقابل ندارد، تا انسان بگوید علم بشر محدود است و ...
پاسخ منکران معاد
یَظْلِمُ رَبُّکَ أَحَداً و هیچ عادلی ظالم نیست، پس خدا ظالم نیست. چون ظالم نیست حتماً، به حساب مؤمن می رسد و پاداشش می دهد، و به حساب کافر رسیدگی می کند و کیفرش می چشاند. و حسابرسی و پاداش و کیفر، بدون حیات مجدد ممکن نیست. پس حتماً برای انسان معادی هست. پس آنچه که در سوره ی حم دخان آمده، یک بخشش در سوره ی حم مؤمن مطرح شد و بخش دیگر آن در سوره ی انبیاء و سوره ی ص مبسوطاً تبیین شده اند. بنابراین مسأله ...
تثبیت معاد و برخی از مشاهد قیامت
. هم قراردادهای اجتماعی در آنجا لغو است، هم علل و اسباب تکوینی در آنجا از اختیار انسان بیرون است چه اینکه فرمود: تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبَابُ (12) یعنی علل و اسبب تکوینی گسیخته و بریده خواهد شد، و هم فرمود: لاَ أَنْسَابَ بَیْنَهُمْ (13) پیوندها و نسب ها، در آنجا بی نقش است، چون همه از خاک برمی خیزند. همه از نو زنده می شوند، بدون تولید و توالد. مسأله ی نسب و نژاد، در آنجا مطرح نیست، چه ...
زمینه تجلی وحی
معتقد نیست، به قیامت هم معتقد نیست، و می پندارد که؛ بشر با مرگ برای ابد نابود خواهد شد. چون منکر قیامت است، رابطه اش را هم از خدا برید، هم از خلق خدا، در راه خدا قطع کرد. لذا نه حاضر است به محرومان الهی مساعدت کند، و نه حاضر است قدمی در راه آنها بردارد. نه با خدا در ارتباط است و نه با بندگان خدا برابر دستور خدا. الَّذِینَ لاَ یُؤْتُونَ الزَّکَاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ کَافِرُونَ چون ...
تقوی، رمز نزول برکات، گناه، پرده ناپیدا
...، و از جایزه فرعونی برخوردار گردند، ولی ایمان و توحید به خدا نصیبشان شد، و همچنین ملکه سبا در برابر نامه ی سلیمان - سلام الله علیه - به امید ظفرمندی و دستیابی بر قدرت ظاهری حرکت کرد، ولی اسلام نصیبش شد. اگر کسی؛ استعداد درونی داشته باشد، و راه ظریف را فراموش نکند، و از ظرافت تقوی برخوردار باشد، روزیهای ظریف او، از روزنه هایی که قابل پیش بینی نمی باشد نصیبش می شود. اگر انسان؛ این چنین ...
چشم و گوش و دست و پا، شاهدان اعمال
شاهد صحنه حادثه، خود حاکم محکمه باشد، جز آن است که به قسط و عدل حکم می کند؟ و آنکه خدای سبحان را شاهد همه اعمال می داند راه نجات را طی می کند. انسان با ایمان، نه تنها خدا را درباره ی خود شاهد می داند، بلکه؛ خداوند را شاهد کل همه چیز می داند. بینش یک مؤمن حکیم این است که؛ خدای سبحان هم شاهد تمام شئون انسان است، هم شاهد تمام شئون سراسر جهان، که یک بخشی از آنها، بخش انسانیت است. انَ اللَّهُ عَلَی ...
مشاهده حضور خدا، مهمترین عامل بازدارنده از گناه
بد هم در جان پاک یوسف صدیق (سلام الله علیه) راه پیدا نکرد، زیرا خدا فرمود: وَ هَمَّ بِهَا لَوْ لاَ أَنْ رَأَی بُرْهَانَ رَبِّهِ یعنی اگر برهان حق را، که خدای سبحان خود، برهان است و نور باهر است مشاهده نکرده بود، یا برهانی که از طرف خداست، ندیده بود، همت می گمارد، یعنی اگر برهان خدا را ندیده بود، نیت می کرد. چون برهان خدا را دید، نیت گناه هم نکرد. آن زن؛ نیت بد کرد ولی یوسف صدیق نیت بد هم نکرد ...
ارتباط با مبدأ عزت، سرّ مصونیت وحی
انسان را باید خدا بپروراند، و برای پرورش انسان، راهی جز وحی نیست. و اگر این وحی در دسترس تحریف و تغییر و تبدیل قرار بگیرد و وحی دیگری نیاید که ضعف آن را جبران نماید، مسیر مستقیم انسانیت آسیب می بیند و این ضایعه با هدف آفرینش سازگار نیست. لذا در سوره حجر فرمود: إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ (20) و در همین سوره محل بحث فرمود: لاَ یَأْتِیهِ الْبَاطِلُ مِنْ ...
احیاء جوامع بشری، از راه تفکر صحیح
چیست؟ و ثمره ی لذت بخش پذیرش وحی چه خواهد بود و نتیجه ی مقاومت در برابر وحی آسمانی چه خواهد شد؟ در این سوره ها؛ این مطلب بیان شده، که چون انسان یک موجود متفکر است یعنی با اندیشه کار می کند، و با اندیشه زندگی می کند، و اگر سود یا زیانی می بیند از راه افکار و اندیشه اش بهره مند یا متضرر می شود، لذا وحی آسمانی که برای هدایت انسان آمد، می کوشد که از راه فکر؛ منافع مادی و معنوی او را به او ...
عمل، فقط با عامل خود در ارتباط است
دعوت به عمل صالح است. خدای سبحان در این هفت سوره، انسان را از اصیل ترین راه تربیتش هدایت می کند. زیرا انسان موجودی است متفکر و اگر بخواهد رشد کند، فقط از راه اندیشه صحیح و فکر درست تعالی پیدا می کند. چه اینکه؛ اگر بخواهد سقوط کند تنها از راه اندیشه باطل و فکر نادرست سقوط می کند. لذا اصرار قرآن کریم؛ بر آن است که انسان را از راه فکر درست و اندیشه صحیح رهبری کند. چه اینکه، انسانهای متکاملی ...
برهان، لازمه ی ذات توحید و بی برهانی، لازمه ذات شرک
، تنزل کرده باشد. یا آنکه فقر و مانند آن از جهان غیب تنزل کرده باشد. این چنین نیست. لذا خدا رحمت را، به خود نسبت می دهد. اما شرور و نقصان ها را به خود نسبت نمی دهد، می فرماید: وَ لَئِنْ أَذَقْنَاهُ رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَیَقُولَنَّ هذَا لِی یعنی انسان فخرفروش، چون در بینش علمی، مختال و خیال زده است، فقط در حد تخیل، می اندیشد، و در کوشش عملی فخور است. و خداوند هرگز ...
حجاب گناه اضلال کیفری خدای سبحان در دنیا
سبحان دو هدایت دارد و یک اضلال. یعنی دو گونه هدایت برای خدا ثابت است و یک گمراه کردن. هدایت اول؛ همان راهنمایی تشریعی است که خدای سبحان، همگان را به آن هدایت کرد. هم با عقل، که حجت درون است، و هم با وحی، که حجت بیرون است انسان ها را هدایت کرد، و فرمود: إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ (9) ما انسان را هدایت کردیم. چون خداوند، همه ی موجودات را به کمالشان هدایت می کند. انسان را هم، از راه تفکر ...
معنای اضلال خدای سبحان
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: آیت الله جوادی آملی بحث در مضمون مشترک حوامیم هفتگانه است و جامع ترین مضمون مشترک این هفت سوره همانا تشریح وحی، و ضرورت وحی، و ره آورد وحی است و مهم ترین ره آورد وحی؛ بیان توحید و نبوت و معاد، و دعوت به اصول و معارف اولیه ی دین است. و چون انسان، موجود متفکر و اندیشمند است، و کمال او فقط از راه فکر و ...