خانهرشته مهندسی کشاورزی چقدر پولساز است؟ بررسی درآمد فارغ التحصیلان رشته مهندسی کشاورزی در ایران
رشته مهندسی کشاورزی چقدر پولساز است؟ بررسی درآمد فارغ التحصیلان رشته مهندسی کشاورزی در ایران
یک ضرب‌المثل انگلیسی است که می‌گوید: «پول حلال مشکلات است». هرچند ممکن است عده‌ای با این جمله مخالف باشند، اما هنگامی که صحبت از کارکردن باشد، کمتر کسی را می‌توان یافت که برای کسب درآمد کار نکند. بنابراین اصلا جای تعجب نیست اگر قبل از ورود به یک حرفه، بخواهید آینده شغلی آن حرفه را بررسی کرده و از درآمدزایی آن اطمینان حاصل کنید. یکی از مشاغل بسیار مهمی که ارتباط مستقیمی با نیاز اولیه بشر به غذا دارد، فرصت شغلی مهندسی کشاورزی است. بسیاری از دانشجویان این رشته قبل از ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، تمایل دارند درباره درآمد فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی کشاورزی در ایران اطلاعات بیشتری داشته باشند. به‌همین دلیل در این مطلب با طرح این سوال که رشته مهندسی کشاورزی چقدر پولساز است؟ بررسی درآمد فارغ التحصیلان رشته مهندسی کشاورزی در ایران را نیز هدف اصلی این مقاله قرار می‌دهیم. پس لطفا در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
معرفی رشته مهندسی کشاورزی
رشته‌ی مهندسی کشاورزی (Agricultural engineering) که در زبان انگلیسی با عنوان مهندسی کشاورزی و سیستم‌های زیستی (agricultural and biosystems engineering) نیز شناخته می‌شود، اصول طراحی و علوم مهندسی را برای مقاصد کشاورزی به کار می‌گیرد.
این شاخه از مهندسی با بهره‌گیری از اصول حوزه‌های دیگر مانند مکانیک، مهندسی عمران، مهندسی برق، محیط زیست، زیست شناسی، مهندسی نرم‌افزار و مهندسی شیمی، به ارتقای میزان بازدهی و کارایی مزارع می‌پردازد. بنابراین مهندسی کشاورزی را می‌توان ترکیبی از اصول مهندسی و علوم‌زیستی دانست.
همچنین یکی دیگر از موضوعات موردتوجه در رشته‌ی مهندسی کشاورزی، در ارتباط با حفظ پایداری منابع طبیعی و تجدیدپذیر است. در ادامه با بیان شرح وظایف و مسئولیت‌های یک مهندس کشاورزی، فعالیت‌هایی که منجر به کسب درآمد در این حرفه می‌شوند را معرفی می‌کنیم.
شرح وظایف یک مهندس کشاورزی
اما مهندسان کشاورزی به‌ازای انجام کدام وظایف و مسئولیت‌ها حقوق دریافت می‌کنند؟ در حقیقت مهندسان کشاورزی به طراحی، نظارت و مدیریت پساب، سیستم‌های آبیاری و زهکشی و نیز کنترل سیلاب می‌پردازند. همچنین ارزیابی اثرات زیست‌محیطی، فرآوری محصولات کشاورزی و تفسیر نتایج پژوهشی در حوزه‌ی کشاورزی نیز از دیگر مسئولیت‌ها و وظایف یک مهندس کشاورزی است.
به طورکلی مهندسان کشاورزی به‌منظور ارتقای محصولات کشاورزی، به توسعه و طراحی فرآیندها، سیستم‌ها و تجهیزات کشاورزی می‌پردازند. ممکن است مهندسان کشاورزی در مزارع نیز حضور پیدا کنند تا از نزدیک شاهد کارایی طرح‌ها، ماشینآلات و فرآیندهای کشاورزی باشند. در ادامه برخی از مهمترین وظایف یک مهندس کشاورزی آورده شده است:
-مهندسان کشاورزی با استفاده از برنامه‌های کامپیوتری، سیستم‌ها و تجهیزات کشاورزی را طراحی می‌کنند.
-اصلاح تأثیرگذاری عوامل محیط زیستی بر تولیدات کشاورزی. به‌عنوان مثال مهندسان کشاورزی الگوهای رواناب در یک مزرعه را تعیین کرده و وضعیت جریان هوا در انبار را بررسی می‌کنند.
-بررسی ماشینآلات و تجهیزات کشاورزی به‌منظور اطمینان‌یافتن از کارایی و ایمنی آنها
-نظارت بر عملیات ساخت و تولید
-همکاری با مشتریان، پیمانکاران، مشاوران و مهندسان برای دستیابی به نتایج مطلوب در حوزه کشاورزی
گرایش های رشته‌ی کشاورزی
بر اساس دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون سراسری سال 1400 گروه آزمایشی علوم تجربی، چنانچه از طریق رشته‌ی تجربی و ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی قصد ورود به حوزه کشاورزی را داشته باشید، می‌توانید یکی از گرایش های رشته کشاورزی که در ادامه آورده شده است را انتخاب کنید:
-اقتصاد کشاورزی
-ترويج و آموزش كشاورزي پايدار
-علوم و مهندسي باغباني
همچنین بر اساس دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون سراسری سال 1400 گروه آزمایشی علوم ریاضی، امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی و در یکی از گرایش های رشته کشاورزی، برای فارغ‌التحصیلان رشته ریاضی- فیزیک نیز وجود دارد. در ادامه فهرست این رشته‌ها آورده شده است:
-رشته اقتصاد كشاورزی
-مهندسي مكانيزاسيون كشاورزي
-مهندسي مكانيك بيوسيستم (كشاورزی)
اما امکان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری نیز برای فارغ‌التحصیلان گرایش های رشته مهندسی کشاورزی وجود دارد. باتوجه به اطلاعات ذکرشده در دفترچه راهنمای ثبت‌نام در آزمون ورودی مقطع کارشناسی ارشد سال 1401، برخی از گرایش های رشته کشاورزی و منابع طبیعی عبارتند از:
-علوم و مهندسي منابع آب
-زراعت و اصلاح نباتات
-اقتصاد کشاورزی
-علوم و مهندسي باغباني
-ترويج و آموزش كشاورزي
-مديريت حاصلخيزي، زيست‌فناوري و منابع خاك (مهندسی خاک)
-علوم دام و طيور
-بيماري‌شناسي گياهي
-علوم و مهندسي محيط زيست
-مهندسي مكانيزاسيون كشاورزي
-اكوهيدرولوژي
-بيوتكنولوژي كشاورزي
-مديريت كشاورزي
همچنین برخی از گرایش های رشته کشاورزی بر اساس دفترچه راهنماي انتخاب رشته آزمون ورودي دوره دكتري (Ph.D) سال 1400 عبارتند از:
-مهندسي مكانيك بيوسيستم
-مهندسي مكانيزاسيون كشاورزي
-علوم و مهندسي باغباني
-اقتصاد کشاورزی
-علوم و مهندسي آب ـ آبياري و زهكشي
-علوم و مهندسي آب ـ سازه‌هاي آبي
-مهندسي منابع آب
-علوم و مهندسي آب ـ هواشناسي كشاورزي
-بيوتكنولوژي كشاورزي
-ترويج و آموزش كشاورزي پايدار
-توسعه كشاورزي
برخی از دانشگاه‌ها با ارائه دوره‌های مهندسی کشاورزی در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، دانشجویان را به‌خوبی برای ورود به بازار کار این حرفه آماده می‌کنند. به‌عنوان مثال دانشکده کشاورزی در دانشگاه تربت‌حیدریه، با ایجاد گروه تولیدات گیاهی به شکل تخصصی به آموزش علاقه‌مندان به حوزه گیاهان دارویی می‌پردازد. برخی از دوره‌های ارائه شده در این دانشکده عبارتند از:
-کاردانی تولید و بهره‌برداری از گیاهان دارویی و معطر
-مقطع کارشناسی مهندسی فناوری گیاهان دارویی
-مقطع کارشناسی ارشد مهندسی اگرواکولوژی
اما یکی از عواملی که در سرعت کاریابی تأثیرگذار است، در ارتباط با مدرک تحصیلی فارغ‌التحصیلان گرایش های رشته کشاورزی است. به‌شکلی که کارجویانی که دارای مدرک تحصیلی در مقاطع ارشد و دکتری بوده و از دانشگاه‌های معتبری نیز این مدرک را اخذ کرده باشند، امکان یافتن فرصت‌های استخدامی بهتر با درآمد و حقوق بیشتر را نیز خواهند داشت.
به‌همین دلیل نیز برخی از علاقه‌مندان به رشته کشاورزی ترجیح می‌دهند برای ادامه تحصیل در یکی از گرایش های رشته کشاورزی، به خارج از کشور مهاجرت کنند. اما آیا می‌دانید که بهترین دانشگاه های رشته کشاورزی در دنیا کدام دانشگاه‌ها هستند؟ برای دریافت پاسخ این سوال، حتما بخش بعدی را مطالعه کنید.
بهترین دانشگاه های جهان برای تحصیل در رشته‌ی مهندسی کشاورزی
اگر به‌دنبال این هستید که با یک پیش‌زمینه قوی و رزومه تحصیلی عالی وارد حوزه مهندسی کشاورزی شوید، خوب است بدانید که امکان ادامه تحصیل در یکی از بهترین دانشگاه های دنیا جهت تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی وجود دارد. سایت بسیار معتبر QS فهرستی از بهترین دانشگاه های جهان در سال 2021 میلادی را برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی ارائه کرده است. در ادامه اسامی 10 دانشگاه برتر آورده شده است:
چنانچه برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی، مقطع کارشناسی ارشد و دکتری، تنها به معیار رتبه‌بندی بهترین دانشگاه ها توجه دارید، به نظر می‌رسد کشور امریکا مقصد مناسب‌تری برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی کشاورزی باشد.
اما پیشنهاد می‌کنیم برای ادامه تحصیل در خارج از کشور، حتما به موارد دیگری مانند هزینه‌های تحصیل در یک کشور، تعداد و مبلغ بورسیه تحصیلی در رشته مهندسی کشاورزی، هزینه‌های زندگی و فرصت‌های کار همزمان با تحصیل نیز توجه کنید.
مسیر شغلی و بازار کار رشته مهندسی کشاورزی در ایران
مهندسان کشاورزی ممکن است در مزارع و یا کسب‌وکارهای مرتبط با پرورش آبزیان و فرآوری محصولات غذایی مشغول به کار شوند. این مهندسان روی پروژه‌های مختلفی کار می‌کنند. به‌عنوان مثال برخی از مهندسان کشاورزی، سیستم‌های کنترل آب‌و‌هوا که باعث افزایش بهره‌وری دام می‌شوند را توسعه می‌دهند. این درحالی است که برخی دیگر از مهندسان کشاورزی، روی افزایش ظرفیت و کارایی سیستم‌های خنک‌کننده کار می‌کنند.
حتی برخی دیگر از مهندسان کشاورزی با استفاده از برنامه‌‌نویسی، می‌کوشند تا هوش مصنوعی و سیستم‌های جغرافیایی را با حوزه کشاورزی ادغام کنند. این مهندسان با استفاده از این روش‌ها به‌دنبال راه‌حل‌های نوینی برای حل مشکلات بخش کشاورزی هستند. به‌عنوان مثال خودکارسازی برداشت محصولات، نتیجه یکی از فعالیت‌های این گروه از مهندسان کشاورزی است.
حوزه‌های کاری برای فارغ‌التحصیلان رشته کشاورزی
اما فارغ‌التحصیلان گرایش های رشته کشاورزی می‌توانند در زمینه های مختلف مشغول به کار شوند. بر اساس گزارشی که سایت معتبر indeed از زمینه‌های کاری برای مهندسان کشاورزی منتشرکرده است، در ادامه برخی از حوزه‌های شغلی این حوزه آورده شده است:
-آماده‌سازی مواد غذایی
-مهندسی خاک
-تکنسین آبیاری
-دستیار پژوهشی
-تهیه طرح‌های کشاورزی
-تکنسین تجهیزات کشاورزی
-مهندسی فرآیند
مراکز استخدام‌کننده مهندسان کشاورزی
باتوجه به تنوع گسترده حوزه‌های کاری رشته کشاورزی، یک مهندس کشاورزی می‌تواند در شرکت‌های دولتی و خصوصی مختلفی مشغول به کار شود. در ادامه فهرستی از سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و خصوصی که اقدام به استخدام مهندس کشاورزی می‌کنند، آورده شده است:
-وزارت نیرو
-شرکت‌های مهندسین مشاور آب و خاک
-شرکت‌های فعال در حوزه‌ی فرآوری محصولات کشاورزی
-وزارت جهاد کشاورزی
-کارخانه‌های ساخت ماشینآلات کشاورزی
-دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی
آگهی‌های استخدام مهندسی کشاورزی روزانه در سایت‌های کاریابی مختلف منتشر می‌شوند. با مشاهده آگهی‌های استخدامی کارشناس کشاورزی، می‌توانید از شرایط مورد نیاز برای کار در زمینه های مختلف این رشته نیز مطلع شوید. شما می‌توانید برای مشاهده تمام فرصت‌های شغلی در گرایش های رشته مهندسی کشاورزی، از این سایت دیدن کنید.
درآمد و حقوق مهندسان کشاورزی در ایران
قطعا تمامی افراد شاغل در یک حرفه، درآمد و حقوق یکسانی نخواهند داشت. چراکه عوامل مختلفی وجود دارند که بر میزان درآمد و حقوق افراد تأثیرگذار هستند. عواملی مانند شهر محل کار، شرکت یا سازمانی که در آن فعالیت صورت می‌گیرد، مدرک تحصیلی و سوابق کاری، هر یک جزء عوامل و معیارهایی هستند که می‌توانند در تعیین درآمد و حقوق مهندسان کشاورزی در ایران اثرگذار باشند.
به‌همین دلیل در این بخش باتوجه به معیار شهر محل کار، به بررسی درآمد فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی کشاورزی در ایران می‌پردازیم. همچنین ضمن معرفی درآمد و حقوق مهندسان و متخصصان حوزه کشاورزی در سال 1400، درآمد و حقوق این گروه از متخصصان در سال 1399 نیز بیان می‌گردد. در جدول زیر، متوسط درآمد و حقوق مهندسان کشاورزی در استان تهران، شهرهای بزرگ و شهرهای کوچک آورده شده است.
درآمد و حقوق مهندسان کشاورزی در خارج از کشور
یکی از دلایلی که ممکن است موجب مهاجرت عده‌ای از مهندسان کشاورزی به خارج از کشور باشد، میزان درآمد و حقوق این متخصصان در کشورهای دیگر است. البته ذکر این نکته نیز ضروری است که درآمد و حقوق مهندسان کشاورزی در یک کشور، باید در مقایسه با عوامل دیگری مانند هزینه‌های زندگی در آن کشور مطرح گردد تا درک بهتری از وضعیت شاغلین این رشته در کشور موردنظر نیز ایجاد شود.
ازآنجایی که در این مطلب قرار است به بررسی درآمد و حقوق مهندسان کشاورزی بپردازیم، از ذکر جزئیات بیشتر درباره هزینه‌های زندگی در کشورهای مختلف خودداری می‌کنیم. در جدول زیر، متوسط درآمد و حقوق سالانه مهندسان کشاورزی در چند کشور آورده شده است:
جمع‌بندی
ازآنجایی که یکی از معیارهای مهم در انتخاب رشته و تعیین مسیر شغلی افراد میزان درآمدزایی یک حرفه است، در این مطلب با طرح این سوال که رشته مهندسی کشاورزی چقدر پولساز است؟ بررسی درآمد فارغ التحصیلان رشته مهندسی کشاورزی در ایران را نیز موردتوجه قرار دادیم. به‌همین دلیل در ابتدا با معرفی رشته مهندسی کشاورزی، به بیان مسئولیت‌هایی که منجر به کسب درآمد در این حرفه می‌شوند نیز پرداختیم. همچنین با معرفی گرایش های رشته کشاورزی و مسیر شغلی مهندسان کشاورزی، ضمن ارائه لیستی از بهترین دانشگاه های این رشته در دنیا، به درآمد و حقوق مهندسان کشاورزی در ایران و خارج از کشور نیز نگاهی انداختیم. مهندسی کشاورزی یکی از فرصت‌های شغلی است که باتوجه به نیاز کنونی به تأمین امنیت غذایی جامعه، می‌تواند درآمدزایی خوبی را برای کارجویان این حوزه به‌همراه داشته باشد. بنابراین شما هم می‌توانید از سبزی هر مزرعه‌ای، رنگی از ثروت را برای خود خلق کنید.
