سایر منابع:
سایر خبرها
مکارم اخلاق از منظر رئیس مذهب
پیشوای ششم، حضرت صادق علیه السلام می فرماید: وَلا یکُونُ حُسْنُ الخُلْقِ اِلاّ فی کُلِّ وَلِیٍّ وَ صَفیٍّ... وَلا یعْلَمُ ما فِی حَقیقَهِ حُسْنِ الْخُلْقِ اِلاَّ اللّه تعالی(3)؛ و حسن خلق یافت نمی شود مگر در وجود دوستان و برگزیدگان [خداوند]... و آنچه در حقیقت خلق نیکو است جز خداوند متعال کسی نمی داند. در این نوشتار به اختصار جایگاه رفیع اخلاق را از منظر آن امام همام مورد بررسی قرار می دهیم ...
اجتهاد جواهری و فقه پویا در اندیشه امام خمینی(قدس سره)
یا یای احکام اسلامی را به بحث و تفقه نشسته است بلکه بنیانگذار مکتب و مدرسه فقهی جامعی شده است که بزرگان فقاهت شیعه در دامنش پرورش یافته اند. بزرگانی که هنرشان در فقاهت و استنباط خلاصه نشد و کوشیدند تا بر اساس این فهم جامع از فقه آل محمد( صلی الله علیه و آله و سلم ) تعالیم آن را از علم به عین بیاورند و از گوش به آغوش رسانند. مکتب و مدرسه فقهی ارزنده ای که آن را با نام (فقه جواهری) می شناسیم. ...
اعتدال و میانه روی در اسلام
مسلمانان برخلاف سایر فرقه ها، از مقرراتی پیروی می کنند که قانونگذار آن، به تمام نیازهای فطری بشر آگاه بوده و همه جهات زندگی جسمی و روحی او را در نظر گرفته است . اصل اعتدال، که در قرآن کریم به آن عنایت فراوانی شده است، در زندگی پر برکت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و ائمه هدی ( علیهم السلام) و در کلیه اعمال و رفتارشان به روشنی دیده می شود . آنان هرگز در هیچ امری از اعتدال و میانه روی ...
عدل و تعادل از دیگاه امام علی( علیه السلام ) و مذهب شیعه
قدیم گفته اند: التوحید و العدل علویان: توحید و عدل دو اصل علویند. ذکر عدل در کنار توحید ، نخست به مفهوم اعتقادی آن بازمی گردد، یعنی اثبات عدل به عنوان یکی از صفات خداوند که متمم عقیده توحید است؛ و همین عدل، مقتضی آن است که عدل اقتصادی و معیشتی و قضایی و... نیز جزء ارکان بنیادین دین اسلام باشد، زیرا نمی شود خدای عادل، راضی به ظلم باشد، و عدل عملی را از بندگان نخواسته باشد... .(1) ...
زمینه سازی برای عدالت اجتماعی
خواهند شد، و خود از اینکه با عدل و داد با مردمان رفتار کرده ای شادمان خواهی بود... بسا که در آینده حادثه ای پیش آید که چون در آن به یاری ایشان چشم داشته باشی، با کمال صفای دل آن را تحمّل کنند؛ زیرا چون بلاد آباد گردد، هرچه بر عهده مردمش نهی، انجام دهند. که ویرانی زمین از فقر مردم آن نتیجه می شود، و زمانی مردمان فقیر می شوند که والیان در اندیشه جمع مال و نسبت به باقی ماندن بر سر کار خود ...
برگی ناشناخته از فرهنگ عقلانی شیعه از قرن چهارم هجری
که به مناسبت از آن سخن گفته، بحث زکات است. بر اساس روش خود، اصل احکام را آن هم به اجمال آورده، و غالبا از هیچ نوع اختلاف نظر سخن به میان نمی آورد. در باره زکات می نویسد: و أما الصدقه، فلیست تلزم عند الشیعه الا فی سبعه أصناف: .... (ص 378). در باره زکات درهم هم می نویسد: و لیس عند الشیعه فی المائتی درهم اذا زادت، زیاده علی الخمسه الدراهم حتی یبلغ مائتین و أربعین درهما فیکون فیها سته دراهم. (ص 379 ...
شیوه های عدل ستیزی از دیدگاه امام علی علیه السلام
. امام علی( علیه السلام ): ... ولیکن البَیع بیعا سَمْحا بموازین عَدل و اسعارٍ لا تحجف بالفریقین من البائع و المبتاع(43) داد و ستد باید سهل و آسان و با میزان عدالت انجام گیرد و با نرخهایی صورت پذیرد که به هیچیک از خریدار و فروشنده ستم و بیعدالتی نشود. واژه تراض در قرآن کریم ناظر به محدودیت سود بازرگانی است؛ زیرا اگر سود آزاد مورد نظر بود، باید رضا به کار می رفت. چون ترافی طرفین ...
حجیّت اجتهاد
، بعضی از یاران خویش را که توانایی کامل برای فهم احکام نداشته به دیگران ارجاع می داد، و در واقع مردم از این نظر در برابر یک عمل انجام شده قرار داشتند. با دقت در مطالب فوق چنین نتیجه می گیریم که باب اجتهاد حتی در زمان خود پیامبرصلی الله علیه و آله باز بوده است، ولی نباید فراموش کرد که اجتهاد در آن زمان با دوران معاصر فرق بسیار داشت، اجتهاد در آن زمان بسیار ساده و کم مؤونه بود، زیرا مجتهدان در ...
شیوه های اجتهاد پویا در آموزه های امامان معصوم
پس از بازگشت ضمن بیان احوال سفر گفت: در راه دچار احتلام شدم و از سرمای زیاد و بیم جان بر انجام غسل ترسیدم. تیمم نمودم. حضرت فرمود: آیا در این حال بر همراهانت نماز گزاردی؟ او می گوید: خواستم غسل کنم این آیه یادم آمد لا تقتلوا انفکسم (نساء، 9) در این هنگام رسول خدا لبخندی زدند و چیزی نفرمودند (آلوسی بغدادی، 1412 ه ، ج 5، ص 16) اگر چه این واقعه به لحاظ سند قابل تأمل است اما اینگونه وقایع نشانگر آن ...
وظیفه منتظران در عصر غیبت
برای تحقق عدل و بر قراری نظام عدل الهی است. منتظر (به کسر ظاء) کیست: کسی که امیدوار به رحمت الهی است و ناراحت و مایوس از وضع موجود است، به ظهور امام عصر ( عجه الله تعالی فرجه الشریف ) یقین داشته و چشم به راه و امامده یاری اوست، چنین فردی منتظر نامیده میشود. ایجاد حالت انتظار در انسان و منتظر نامیده شدن او، مستلزم تحقق مقدماتی است که با فراهم شدن آنها انتظار حاصل شدنی ...
آشنایی با آئین مسیحیت (18)؛ بررسی یکی از اعتقادات مسیحیت
انتخاب عمل از خود اوست، یا این که اعمال انسان غیرانتخابی و از پیش تعیین شده است؟ پلاگیوس (360 430 م) روحانی بریتانیایی آغازگر این بحث بود. هنگامی که وی به روم وارد شد از سستی و پایین بودن سطح معنویت در آن جا نگران شد. او می دید که برخی این ضعف را ناشی از اراده ی خداوند می دانند و شرارت را حالتی جدا ناشدنی از سرشت انسانی تلقّی می کنند. وی به عنوان مبارزه با فساد، شعارِ محوریِ اگر من موظف ...
چگونه خداوند در فرازهایی از قرآن، تمام خوبی ها و بدی ها را به خود نسبت داده، اما در فرازهای دیگری، عامل ...
او از زندگیش در ظرف اجتماع سازگار و دسته دوم ناسازگار بود. و این قسم از حسن و زیبایی و مقابل آن یعنی قبح و بدی، تابع آن فعلی است که متصف به یکی از این دو صفت است، تا ارزیابی شود که فعل چه مقدار با غرض اجتماع سازگار و یا چه مقدار ناسازگار است. بعضی از افعال، حُسن و خوبی اش دائمی و ثابت است؛ چون همیشه با غرض اجتماع سازگار است؛ مانند عدل، و یا قبح و بدی اش دائمی و ثابت است؛ نظیر ظلم. بعضی ...
آیا گرایش انسان به بدی، خواست پروردگار است؟
عبودیت" به نحو استقلال در اختیار افراد است؛ از این رو، دفع توهم نموده، مشیت و خواست آنان را متوقف و متفرع بر مشیت و خواست خداوند و پروردگار جهانیان می داند، اگرچه این مشیت در راه عبودیت و سلوک الی اللَّه باشد؛ یعنی انسان در اراده ی انجام هر آنچه که می خواهد، مستقل نیست و اراده او به اراده ی خداوند است. هرچند که "کار اختیاری انسان" متوقف و مستند به "اراده و اختیار خود" او است. در نتیجه ...
منظور از یوم الله و ایام الله در تعبیر قرآن چیست؟
...، روز مرگ و روز قیامت نام برده شده است.[4] 3. در تفسیر آیه پنج سوره ابراهیم(وَ ذَکِّرْهُمْ بِأَیَّامِ اللَّهِ) از امام صادق( علیه السلام ) نقل شده است که منظور از ایام الله را می توان همان نعمت های خدا دانست.[5] 4. ایام الله سنت ها و افعال خداوند است که به صورت نعمت یا عذاب در میان بندگان اتفاق افتاده است؛ یعنی در حقیقت این ایام ، زمان وقوع سنن و افعال خداوند هستند.[6] 5. بعضی ...
در مورد نقش نحوی عبارت قرآنی ... و المقیمینَ الصلاةَ و ... در آیه 162 سوره نساء توضیح دهید و اینکه چرا ...
شیعه نیوز : پرسش در آیه 162 سوره مبارکه نساء عبارت المقیمین الصلاة و المؤتون الزکاة آمده است. در مورد قواعد دستوری این عبارت توضیح دهید؟ پاسخ اجمالی در پاسخ ابتدا باید به این نکته توجه داشت که در زبان عربی، این تنها فعل نیست که دارای فاعل و مفعول می باشد، بلکه برخی اسم های مشتق نیز با داشتن برخی شرایط، می توانند مانند فعل، در اسم های دیگر عمل کرده و آنها را به عنوان ...
دعای حرز یمانی + متن و روایت
) هستم، از مرکب پائین آمدم و آن حضرت را ندیدم. حرز یمانی بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ أَللَّهُمَّ أَنْتَ الْمَلِکُ الْحَقُّ الَّذی لا إِلهَ إِلّا أَنْتَ، وَأَنَا عَبْدُکَ، ظَلَمْتُ نَفْسی، وَاعْتَرَفْتُ بِذَنْبی، وَلایَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلّا أَنْتَ، فَاغْفِرْ لی یا غَفُورُ یا شَکُورُ. أَللَّهُمَّ إِنّی أَحْمَدُکَ، وَأَنْتَ لِلْحَمْدِ أَهْلٌ، عَلی ...
تجلی حقیقت قدسی امیرالمؤمنین(ع) در افقی فراتر از زمان و مکان
غیر صالح در او تجسم پیدا کرده است که وقتی او را می بینی می گویی عمل غیر صالح است. با این توضیح، وقتی می گوییم فعلکم الخیر یک معنایش این است که فاعل عمل خیر هستند، یک معنای دیگرش این است خود شما و آنچه از شما صادر می شود تجسم بیرونی خیر است. وی افزود: من می خواهم یک بحث دیگری را باز کنم. امیرالمؤمنین(ع) در ذات خود یک شخص است. این علی، علی تاریخی است که دوست و دشمن نیز ایشان را مدح گفته اند ...
نقد و بررسی نظر مجتهد شبستری درباره گوهر و صدف دین
از عرصه هایی که مجتهد شبستری به آن ورود کرده، بحث ذاتی و عرضی یا گوهر و صدف دین است. وی دراین باره دو نظر دارد: در موردی گوهر دین را تجربه دینی می داند و در مورد دیگر گوهر دین را مقصود بالذات معرفی می کند. این دو دیدگاه را می توان به صورت جدا ارزیابی کرد؛ اما به نظر می رسد مراد وی از طرح بحث مقاصد بالذات یافتن وجه اشتراکی میان تجربه های دینی به طورکامل متمایز از یکدیگر به لحاظ ماهوی است. وجه ...
توحید در خالقیت
آفریدگار همه چیز است، و اوست یکتای غالب. اللَّهُ خالِقُ کُلِّ شَیْ ءٍ وَ هُوَ عَلی کُلِّ شَیْ ءٍ وَکِیلٌ؛[6] خدا آفریننده هر چیز است، و بر هر چیزی وکیل (قیم و مدبر) است. ذلِکُمُ اللَّهُ رَبُّکُمْ خالِقُ کُلِّ شَیْ ءٍ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ؛[7] آن خداوند پروردگار شما و آفریدگار هر چیز است، جز او خدایی نیست. هَلْ مِنْ خالِقٍ غَیْرُ اللَّهِ؛[8] آیا جز خداوند آفریدگاری هست؟ ...
عدل الهی از منظر متفکر شهید مطهری
انجام می دهد عین عدل است، نه اینکه آنچه عدل است او میکند. عدل و ظلم متاخر و منتزع از پروردگار بوده و فعل پروردگار مقیاس عدل است. این گروه به خیال خود خواسته اند راه تنزیه را طی نمایند و خداوند را از شرک در خالقیت و ظلم و ستم بررسی کنند، در صورتی که از غیر خدا نفی فاعلیت نموده اند و صفت عدل را نیز در مرتبه متاخر از فعل خدا قرار داده اند. آنها با انکار حسن و قبح عقلی گفته اند که مفهوم عادلانه بودن یک ...
تأثیر اصل عدل الهی در تفسیر قرآن کریم
قُلُوبَهُمْ (صف: 5) و همچنین کَذلِکَ یضِلُّ اللَّهُ مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ مُرْتابٌ (مؤمن: 34) (طباطبایی، 1410، ج 1، ص 96). نتیجه گیری اصل عدل و حکمت الهی در دیدگاه عدلی مسلکان با حسن و قبح عقلی گره می خورد و چنین تفسیر می شود: هرآنچه عقل ناپسند و زشت بداند، خداوند انجام نمی دهد و آنچه عقل لازم و ضروری بداند، خداوند ترک نمی کند. این اصل اعتقادی در حوزه های کلام، اخلاق، فقه و تفسیر قرآن ...
تصریح پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) به امامت دوازده امام شیعه
خداوند بیان می کند. احادیث امامت در متون اهل سنت احادیثی که درباره امامان نقل شده از نظر اجمال و تفصیل با هم تفاوت هایی دارند که ما به سه دسته از آنها اشاره می کنیم. 1. دسته اول:احادیثی که به طور اجمال به امامت و رهبری و جانشینی بعد از پیامبر (صلی الله علیه و آله) تصریح می کنند و آن را در اهل بیت (علیهم السلام) منحصر می نمایند و معروف ترین آنها حدیث ثقلین است که در ...
وحدت گرایی اسلامی در اندیشه شیعه اصولیه
وی به اصل نجات پیروان و بزرگان مذاهب مختلف اسلامی در قیامت، به شرط اعتقاد به اصول کلی عدل و توحید و تنزیه و دوستی اهل بیت و پرهیز از جبر و تشبیه و تعطیل اعتقاد داشته و غیر از آن، برای گسترش مفهوم شیعه و گنجاندن مصادیق بیشتری در ذیل آن تلاش می کند: امام بوحنیفه کوفی رضی اللّه عنه ... فضلای اصحاب او را معلوم است که او را منصور کشت به سبب دوستی و پیروی آل رسول... از بزرگان تابعین است و چند ...
شیعه مذهب اعتدال
. اما در تشیع، اعمال و شعائر و حتی ذکرهایی وجود دارد که بر اساس وعده های دین، انجام آنها توسط فرد موجب رستگاری و کسب رحمت می گردد. برای مثال، پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: از برای مؤذن در فاصله اذان و اقامه ثوابی است برابر ثواب شهیدی که در راه خدا در خون خود می غلطد (همان: 103) یا هر کس یک روز، روزه مستحبی بگیرد خداوند او را وارد بهشت می کند (ابن بابویه، 1381: 148). امام ...
عقلانیت نجات بخشی در مذهب شیعه
: 30): مسلماً کسانی که ایمان آورده اند و کارهای شایسته انجام دادند، ما پاداش نیکوکاران را ضایع نخواهیم کرد. و وجدوا ما عملوا حاضراً و لا یظلم ربک احداً (کهف: 49): خداوند متعال بر بندگان ظلم نمی کند، بلکه آنان خود به نفس خویش ظلم کرده اند. فرجعوا الی انفسهم فقالوا انکم انتم الظالمون (انبیاء: 64): آن ها به وجدان خویش بازگشتند و [به خود] گفتند حقا که شما ستمگرید. ولاتحسبن الله غافلاً عما یعمل الظالمون ...
جلوه های رفق و مدارا در سیره امام حسن (علیه السلام)
اسلامی وارد می کند. آنچه مورد نظر اسلام است، آسان گیری در عین قدرت و قاطعیت است؛ نه خشونت مطلق و نه مدارای مطلق. گاهی ضرورت اقتضا می کند که اصل مدارا را کنار گذاشته و به قاطعیت و سخت گیری رو آورده شود.پس دو عنصر مدارا و قاطعیت مرزهای مشخصی دارند که باید از هم تفکیک شوند تا با عمل به موقع، نتایج مطلوب مورد نظر اسلام که همان سعادت و هدایت افراد جامعه است، به دست آید. امام حسن (علیه السلام) با وجود ...
قاطعیت و عطوفت در سیره امام علی(علیه السلام)
شیعه نیوز : سیره امام علی مرزبندی قاطعیت و عطوفت در قرآن کریم. محمد رسول الله والذین معه اشدا علی الکفار رحما بینهم..... سوره فتح 29٫ محمد (صلی الله علیه و آله) فرستاده خداست; و کسانی که با او هستند در برابر کفار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند..... قاطعیت از نگاه اسلام و سیره امام علی(علیه السلام)در سیره امام علی (علیه السلام) که از قرآن و سیره پیامبر اسلام گرفته شده است هر دو عنوان ، هم قاطعیت و هم عطوفت وجود داشته است و در موردهای خودش نیز صورت می گرفت.این قاطعیتی که از آن سخنن گفته می ش ...
منظور از عدل در اصول دین
شیعه نیوز : در مذهب شیعه عدل از اصول دین شمرده شده است. البته عقیده به همه صفات خداوند از اصول دین است اما تمرکز بر صفت عدل خداوند به این دلیل در مذهب شیعه انجام گرفته که برخی مذاهب اسلام در مسئله عدل خداوند راهی را رفته اند که با عقل سازگار نیست. به این معنی که آنان این باور را پذیرفته اند که عقل انسان توانایی تشخیص عدل از ظلم را ندارد و هر کاری را که خداوند انجام دهد و یا دستور بدهد همان عدل ...
اختلاف شیعه و سنی در اصل عدل
اصل عدل می باشند نه از این نظر که منکر عدالت خدا باشند بلکه از آن جهت که چون او مالک هستی است، ظلم در مورد او تصور نمی شود، هر کاری را انجام دهد عین عدل است و هر چه آن خسرو کند شیرین بود. [1] یکی از متکلمان اشعری می نویسد: آن چه مورد نهی شارع واقع شده است ناپسند و قبیح است و هر فعلی که شرع به آن امر کند، پسندیده و حسن است، خوبی و بدی کارها به یک امر حقیقی و ذاتی باز نمی گردد تا شرع آن را کشف کند ...
معنای عدل الهی
...، ترجمه احمد آرام. پی نوشت: 1. مراد از عدلیه دو مکتب کلامی معتزله و امامیه است. آنان خدا را عادل می دانند و برخلاف آنان، اشاعره، قائل به عدل الهی نیستند.این دو مکتب کلامی عدل را بر پایه اصل حسن و قبح عقلی تفسیر کرده و معتقدند: معنای عدل الهی این است که آنچه از نظر عقل، عدل و نیکوست از خداوند صادر می گردد، و آنچه را عقل زشت و ناپسند می داند از او صادر نمی گردد. در مقالات ...