کمال عرفان و برهان را می توان در علامه طباطبایی دید - شبستان
سایر خبرها
از شاهکارهای علمی ملاصدرا تا تعامل حکمت متعالیه با فلسفه کانت
کنار استدلال عقلی به کار می برد. وی اضافه کرد: برخی از همین رو گمان کرده اند که حکمت متعالیه فلسفه نیست بلکه متافیزیک است و حتی برخی نیز گفته اند که این مکتب، کلام است و ما در صدد پاسخ به این مسأله هستیم؛ ملاصدرا از ظرفیت همه گرایش هایی که در حوزه فلسفه و متافیزیک سخن گفته اند استفاده می کند از این جهت حکمت متعالیه چهارراهی است که برهان، عرفان کلام و وحی را در کنار هم آورده است. ...
آیت الله جوادی آملی در سیزدهمین گردهمایی اساتید علوم عقلی: جامعه عاقل نه بیراهه می رود و نه راه کسی راه ...
سیزدهمین گردهمایی اساتید علوم عقلی ابراز داشتند: علما و دانشمندان گاهی فقط از کتب و اساتید بهره می برند اما عده اندکی از علما نیز هستند که علاوه بر بهره گیری از کتب از یافته ها و سوالات درونی خود نیز استفاده می کنند. ایشان با اشاره به جایگاه علامه طباطبایی در حوزه ابراز داشتند: علامه طباطبایی وقتی مشاهده کردند که در حوزه به فقه و اصول به خوبی پرداخته می شود اما تفسیر و فلسفه مهجور مانده، ایشان ...
علامه جعفری فراتر از زمان خود حرکت می کرد/ ارتباط با فیلسوفان غربی یکی از ابعاد حیرت آور علامه
و مطابقت و هم خوانی بیشتری با جهان هستی دارد، انتخاب کند. لذا در این خصوص با استاد کریم فیضی ، محقق و پژوهشگر گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود. به باور شما، علامه محمدتقی جعفری چه جایگاه در میان خیل عالمان جهان اسلام دارند؟ علامه جعفری را باید با هم عصران خودشان مقایسه کنیم و در کنار هم قدهای خودشان قرار دهیم، وقتی قیاس کنیم، می بینیم که ایشان ...
منصوری: برهان و عرفان محتاج قرآنند/ عباسی اقدم: علامه طباطبایی اقیانوسی عمیق و آرام بود
خاص علامه طباطبایی و التزام عقل به خدا گفت: کاری که علامه کرد مشرب سلوکی برای فهم معارف ایجاد کرد. عقل یک التزام الهی به خدا دارد، پس ما عقل آزاد نداریم. برخی می گویند فلسفه یعنی آزاداندیشی ولی عقل خودش به یک امر واقع مقید است و آن امر واقع عبودیت است. او ادامه داد :در مشاء ما اصالت را به وجود می دهیم یعنی ابن سینا اصالت را به وجود می دهد و شیخ اشراق نیز همینگونه است. اصالت وجود در ...
علامه طباطبایی عالم را تابلوی نقاشی خدا می دانست
این است که ما برای فهم دین و آموزه های آن نیاز به زبان داریم و قرآن زبان دین ماست. اگر ما با قرآن و مفاهیم آن آشنا نشویم، درک درستی از آموزه ها و معارف دینی نخواهیم داشت. علامه طباطبایی بین عرفان و برهان تفاوتی قائل نبود و قرآن را جامع العلوم می دانست. متأسفانه ما از قرآن کم استفاده می کنیم و خط کشی بین عرفان و عقل بی معنی است. وی بیان کرد: در فلسفه ملاصدرا اصالت وجود مطرح است. اصالت وجود ...
هنر ملاصدرا در جمع بین عقل، شهود و نقل است
...، شهود و نقل است. وی فلاسفه پیرو حکمت متعالیه را فیلسوف، متکلم و مفسر قرآن توصیف و علامه طباطبایی و علامه علامه یزدی و علامه جوادی آملی را به عنوان نمونه هایی از پیروان ملاصدرا برشمرد. گفتنی است، سخنرانی حجت الاسلام علی شیروانی هرندی در این نشست بین المللی در گفت و گوی علمی با پروفسور مولیادی کارتانکارا، استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشکده اصول دین دانشگاه اسلامی جاکارتا ...
علامه طباطبایی، فلسفه را عینا در خدمت تفسیر قرار داده است
.... دلیر با بیان اینکه علامه طباطبایی در عین مفسر بودن، فقیه و اصولی و فیلسوف هم بوده است، اظهار کرد: علامه، فلسفه را عینا در خدمت تفسیر خود قرار داده است و در 20 جلد المیزان گاهی بحث فلسفی دارد؛ او مباحث فلسفی را کاملا مرتبط با آیات آورده است و وقتی بحث فلسفی دارد کاملا مباحث او فلسفی است نه مخلوط با مباحث علوم دیگر. عضو هیأت علمی گروه عرفان پژوهشگاه، اظهار کرد: مباحث فلسفی ...
فیلسوفی در تراز حکمت و معرفت
حکیمانه و عالمانه از قرآن بوده و از همین نظرگاه، ایشان قائل به حجیت عقل، قرائت حکیمانه، اخلاق مدارانه و عقلانی از دین و در عین حال، کشف و شهود عرفانی در فهم حقیقت دین است. سلوک عرفانی و معنوی علامه طباطبایی، معطوف به عرفان نظری یعنی تبیین و تفسیر و کشف و شهود قلبی با زبان عقل و حمکت است. علامه طباطبایی در حالی به فلسفه ورزی و آموزش فلسفه مبادرت می ورزید که از طعن و ظن فلسفه ستیزان ...
پیروی علامه طباطبایی از شیوه آیت الله قاضی در تفسیر و حدیث – خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان
که هنوز در دنیا نمرده است، مذهب شیعه است چون قائل به وجود امام حی و زنده است و اساس اعتقاد خود را بر این مبنا می گذارد و با اتکاء و اعتماد به حضرت مهدی قائم آل محمد حجت بن الحسن العسکری پیوسته زنده است. مرحوم مهندس عبدالباقی فرزند علامه طباطبایی نقل می کند که یک روز بدون اینکه ما سوالی از پدر کرده باشیم رو به ما کرد و با بشاشت و نشاط خاصی فرمودند: این پروفسور کربن به اسلام مؤمن شده ولی ...
ماجرای مخالفت با تعلیقات علامه بر بحارالانوار/ چرا علامه طباطبایی مرجعیت را رها کرد؟
در ایام سالروز رحلت علامه طباطبایی، عارف، فیلسوف و مفسر بزرگ قرآن کریم قرار داریم. علامه طباطبایی با وجود قرار داشتن در قله اجتهاد فقهی و اصولی توانست در دو عرصه تفسیری و فلسفی قدم های بزرگی بردارد و با شناخت درست و دقیق زمانه خود ترجیح داد در این مسیر که دیگران کمتر به آن توجه دارند حرکت کند. خبرنگار ایکنا با آیت الله مهدی هادوی تهرانی ، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه قم و رئیس مؤسسه ...
نگاهی به اندیشه قرآن بنیان علامه محمدتقی جعفری
ترجمه و تفسیر نهج البلاغه در 27 مجلد اشاره کرد. این دو اثر به نوبه خود، حاوی عمده ترین تفکراتی است که او به مدت 4 دهه متناوب، به آنها پرداخت و کوشید یافته های خویش را در قلمروهایی چون انسان شناسی، جهان شناسی، روانشناسی، جامعه شناسی، اخلاق، حکمت، فلسفه و عرفان، ارائه کند. اندیشه قرآنی علامه جعفری علامه جعفری گرچه فرصت نیافت تفسیر کاملی از قرآن به رشته تحریر درآورد ولی ...
یادی از علامه محمد تقی جعفری
کردن به این نامه است. وی با اشاره به همکاری علامه با شهید مطهری در حسینیه ارشاد، اظهار کرد: علامه در دانشگاه ها، دین را به زبان عقلی و فلسفه بیان می کرد و در دورانی که حزب توده و تفکر مارکسیستی در حال گسترش و تبلیغ بودند با کمک شهید مطهری مقابل آن ایستادند. این استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر این که یکی از اندیشه های ویژه این علامه، حیات معقول بوده و بایستی به نام او نوشته ...
علامه طباطبایی و نیاز امروز ما !
...، شیخ محمد حسین غروی اصفهانی (کمپانی) و سید ابوالحسن اصفهانی کسب فیض کرده بود. در فلسفه و حکمت از شاگردان برجسته آیت الله سید حسین بادکوبه ای در نجف اشرف بود و در اخلاق و عرفان هم از محضر عارف بزرگ و عظیم الشأن مرحوم آیت الله میرزا علی آقا قاضی (قدس سره) طوری بهره مند شده بود که می فرمود: ما هر چه داریم از مرحوم قاضی داریم! شاکلة علامه طباطبایی در تفسیر قرآن ...
از نوادر روزگار ما
قرار دهد، دیگری فلسفه و علوم عقلی که بتواند با اقامه برهان، عقاید دینی را به اثبات برساند و پاسخگوی شبهات معاندین باشد. بنابراین وظیفه شرعی خود دانستم که در رفع این دو نیاز کوشش کنم. حضرت علامه علاوه بر عرصه علمی، در آوردگاه های عملی نیز صاحب نقش بود؛ اعلامیه هایی چند از سال های نهضت اسلامی بر جا مانده که امضای علامه سیدمحمدحسین طباطبایی نیز در پای آنها به چشم می خورد. ایشان با تربیت ...
نقد علامه طباطبایی بر حس گرایان و سوفسطائیان
تواند حاضر شود. وی افزود: هستی شناسی، دانش جهانی و بار جهانی دارد ولی ما در درون حوزه هم مشکل داریم و افرادی با عرفان و فلسفه مخالفت می کنند. معتقدم هر کجای دنیا بحث از معنویت است عرفان هم می تواند حاضر باشد و فلسفه حتی می تواند در فقه هم حاضر باشد. دلیر با بیان اینکه علامه طباطبایی در عین مفسر بودن، فقیه و اصولی و فیلسوف هم بوده است، اظهار کرد: علامه، فلسفه را عینا در خدمت ...
فکر شیعی مدیون علامه طباطبایی است
برابر این موج سهمگین قد علم کرد، علامه طباطبایی بود که مباحث اصول فلسفه را شروع و کتب آنها را نقد کردند. وی گفت: تفسیر قرآن المیزان علامه طباطبایی، یک دایره المعارف است و همه علمای ما ریزه خوار خوان علمی ایشان بودند، یعنی فکر شیعی و انقلاب اسلامی ما به ایشان مدیون است. فاضلی نیا افزود: ایشان می گوید در نوجوانی علاقه ای به درس خواندن نداشتم، اما عنایتی از جانب خدا به من شد و پس ...
علامه طباطبایی فلسفه را به استخدام تفسیر درآورد
...، حاشیه دقیق اصولی می نویسد. آنان به خاطر وظیفه فقهی، وارد عرصه فلسفه یا تفسیر شده اند. وی حضور فلسفه را در همه علوم اسلامی تاثیر گذار و تعیین کننده عنوان کرد و گفت: فلسفه در همه دانش ها و مباحث خصوصا علوم انسانی حضور فعال دارد و علامه طباطبایی(ره) فلسفه را برای تفسیر قرآن استخدام و خالص سازی کرد و از علوم دیگر برای فهم آیات استفاده کرد. گفتنی است نشست علمی نقش تفسیری فلسفه در المیزان توسط گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به مناسبت سالروز ارتحال علامه طباطبایی(ره) و روز جهانی فلسفه برگزار شد. ...
علامه طباطبایی عدالت را لازمه اقامه دین در جامعه می دانست
که مثلاً ملاصدرا طرفدار اصالت وجود و مبنای شیخ اشراق نیز اصالت ماهیت است، ولی در فلسفه علامه طباطبایی اصالتِ واقعیت مطرح می شود، یعنی واقعیت وجود که هرگز لا واقعیت نمی شود؛ به عنوان نمونه در برهان صدیقین که ملاصدرا و ابن سینا ارائه کرده اند برای اثبات واجب الوجود، مقدمات عریض و طویل فلسفی آورده شده است، ولی علامه طباطبایی مقدمات را حذف می کند و به جای آن یک مقدمه را قرار می دهد و اشاره می کند که ...
شماره 104 فصلنامه علمی قبسات منتشر شد
جاودانگی آن برآمده از حکمت متعالیه ملاصدراست. علامه با اتکا به مبانی عقلی و بر مبنای حکمت متعالیه ملاصدرا و با بهره گیری از اصولی مانند اصالت وجود، حرکت جوهری اشتدادی و وحدت حقیقت نفس تقریری نو از معاد و جاودانگی نفس ارائه می کند. از طرف دیگر از نظر فلو آیا وجود هویت مستقلی به نام نفس و بقای آن امکان پذیر است؟ فلو هویتی مستقل در انسان به نام نفس، ذهن یا روح را انکار کرده و در رد بقا و جاودانگی ...
صاحب تفسیر المیزان آرزو داشت یک روضه خوان بود+عکس و فیلم
در قم آغاز کرد و به تدریج، دروس اساسی حکمت مانند کتاب شفاء و اسفار را با تمام موانعی که وجود داشت، راه انداخت و شاگردان فراوانی نیز تربیت کرد. علامه را احیاگر علوم عقلی و تفسیر قرآن در حوزه علمیه قم دانسته اند. شهرت علامه طباطبایی در تهران و حوزه های علمی ایران، هنگامی آغاز شد که از تبریز به قم مهاجرت کرد و درس تفسیر و فلسفه و بحث و گفتگوهای علمی را شروع کرد. علامه محمد حسین طباطبایی در ...
روایت زندگی علامه جعفری در قاب روشنای زندگی
مطالعات وی درباره چرایی و ماهیت زندگی که در نهایت به نگارش کتاب زندگی قابل درک منجر شد. در این مستند چهره هایی مانند پروفسور مهدی گلشنی فیزیک دان، پژوهشگر فلسفه علم، مترجم و استاد بازنشسته دانشگاه صنعتی شریف، شهرام تقی زاده انصاری و سیدمحسن فاطمی از شاگردان علامه به ابعاد مختلف این فیلسوف شیعه پرداخته اند. محمدتقی جعفری مشهور به علامه جعفری (1302 - 1377 ش)، از علمای شیعه، حکیم ...
عقل و عقلانیت دو علامه
ً وجود اختلاف اساسی در بین آنان معروف و مشهور است و ثانیاً این هم معلوم است که همیشه در بین دو طرف اختلاف، حق با یک طرف است و طرف دیگر به خطا رفته و ثالثاً، غیرصحابه از فقها، محدثین و امثال آنان، چون کلینی، صدوق، شیخ الطائفه، مفید، مرتضی و غیر آنان، با در نظر گرفتن وجود اختلاف در بین نام بردگان، دیگر چه مزیتی برای این طریقه نسبت به طریقه تفکر منطقی ها باقی می ماند؟ ناگزیر باید برای تشخیص حق از باط ...
انسان در فلسفه اسلامی کمتر مورد بحث است/تقدم در مباحث اخلاقی و فقهی با کدام است؟
اصالت می دهد که این مسیر خطرناکی است چون وقتی عقل کنار می رود ممکن است راه برای ایمان باز نشود و گاهی به الحاد ختم شود. ابن رشد به غزالی گفت وقتی خیلی خلاف عقل صخبت می کنی لزوما به ایمان نمی رسی پس این مسیر ریسک داری است. به گفته این استاد فلسفه، افراد زیادی مانند معتزله و شیعی اصل اصالت عقل را می پذیرند اما به کشف الهی و انکشاف وحیانی هم اعتقاد دارند حال ممکن است این دو گاهی با هم در ...
تلاش امام برای خواباندن غائله ای که علیه علامه طباطبایی به راه افتاده بود
. علامه هم قبول کرده بودند. علتش این بود که اسفار مقداری با مسائل عرفانی آمیخته است و مخالفین هم بیشتر با عرفان مخالفت داشتند تا با فلسفه. برای این که عرفان بیشتر به ذوقیات تکیه دارد و خیلی برهانی نیست و گاهی نیز با کشف و مکاشفه سروکار دارد، ولی کتاب شفا این طور نیست. از همین پیشنهاد آقای بروجردی می توان استفاده کرد که ایشان مخالف این مسائل نبوده و فقط می خواستند به گونه ای این سر و صداها و ...
یادی از علامه سیدمحمدحسین طباطبایی در سالروز درگذشتش | شمس الوحی تبریزی
محمدحسین نوجوان گفت: پسرجان! وقت من را گرفتی و چیزی از درس نفهمیدی. سرش را پایین انداخت و به بیرون شهر رفت و مدتی با خود حدیث نفس می کرد. بعد ها که محمدحسین نوجوان، استاد مبرزی در علوم دینی شده بود و همه او را به نام علامه طباطبایی می شناختند، برخی از او پرسیدند که چه شد دوباره عشق و علاقه به تحصیل علم در وجودتان شعله ور شد؟ او در جواب تنها یک جمله گفت؛ یک باره عنایت خدایی دامن گیرم شد و عوضم کرد و در ...
جلوه گری شاگردپروری و تقید به اذکار در مکتب علامه طباطبایی(ره)
و آسیبی به او نرسید و نام او را عبدالباقی گذاردیم. یکی از شاگردان علامه طباطبایی درباره او می نویسد: علامه در مراتب عرفان و سیر و سلوک معنوی مراحلی را پیموده بود، اهل ذکر و دعا و مناجات بود، در بین راه که او را می دیدم غالباً ذکر خدا بر لب داشت، در جلساتی که در محضرشان بودیم، وقتی جلسه به سکوت می کشید دیده می شد لب های استاد به ذکر خدا حرکت می کرد، به نوافل مقید بود، حتی گاهی دیده می شد ...
جلوه گری شاگردپروری و تقید به اذکار در مکتب علامه طباطبایی(ره)
و آسیبی به او نرسید و نام او را عبدالباقی گذاردیم. یکی از شاگردان علامه طباطبایی درباره او می نویسد: علامه در مراتب عرفان و سیر و سلوک معنوی مراحلی را پیموده بود، اهل ذکر و دعا و مناجات بود، در بین راه که او را می دیدم غالباً ذکر خدا بر لب داشت، در جلساتی که در محضرشان بودیم، وقتی جلسه به سکوت می کشید دیده می شد لب های استاد به ذکر خدا حرکت می کرد، به نوافل مقید بود، حتی گاهی دیده می شد ...
کتاب، گل سرسبد تمدن بشری است
همزمان با سی اُمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، 10 عنوان کتاب از علامه صلاح الدین سلجوقی؛ فیلسوف، نویسنده، شاعر که یکی از شخصیت های بزرگ، فاضل و اندیشمند افغانستانی است و کتاب هایش کمتر در ایران معرفی شده را رونمایی می کند. شریعتی گفت: تجلی خدا در آفاق و انفس کتابی فاخر در حوزه فلسفه اخلاق عملی است و غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مقدمه این کتاب استاد علامه ...
علامه طباطبایی از مصادیق بارز عاش سعیداً و مات سعیداً بود
خود یعنی به جای اینکه دیگران وی را وعظ کنند از آموخته ها به عنوان یک سرمایه برای عمل استفاده کند و سوم پذیرش نسبت به کسی که او را پند می دهد؛ یعنی خیرخواهی دیگران را نصب العین خود قرار دهد. بنابراین اگر انسان توفیق پیدا کرد و خود واعظ خویشتن شد و پذیرش نصیحت دیگران را هم در کارنامه زندگی داشت در زندگی موفق است. دلیل اشاره بنده به این روایت این است که معتقدم علامه طباطبایی که شخصیتی ...