توصیه به دخالت ندادن فلسفه در فقه منطقی نیست - شبکه اجتهاد
توصیه به دخالت ندادن فلسفه در فقه منطقی نیست
سایر خبرها
فلسفه حقوق از دیدگاه قرآن در بخش مبنا و منبع حقوق چیست؟
حقوق اسلامی مطرح است که زبان فقه اسلامی زبان تکلیف است (درحالی که امروزه در دنیای حقوق، زبان حق و مطالبه گری اصالت دارد)، در ادامه این فصل به تحلیل و بررسیِ این شبهه پرداخته شده است. در فصل چهارم، منابع حقوق در قرآن مورد بررسی قرار گرفته است، یعنی منابعی که به کمک آن می توان به مبنای حقوق که از نظر محقق اراده حکیمانه شارع است دست یافت. در این فصل، نخست منابع مورد پذیرش مانند کتاب و سنت و... مورد ...
تفاوت دو رویکرد فلسفه تحلیلی و قاره ای در مواجهه با دین
بیشترین مقالات در حوزه فلسفه به این سه حوزه تعلق دارد و فلسفه دین یکی از مهم ترین حوزه ها است. بعد از افول پوزیتیویسم منطقی، فضا برای طرح مباحث فلسفه دین باز شد چون در پوزیتیویسم منطقی ادعا می کردند چند حوزه بی معنا است که از جمله آنها حوزه دین است. بنابر این با رد فلسفه پوزیتیویسم توجه فلاسفه بیشتر به ادعاهای دین و بررسی آنها جلب شد. در یک نظر، فلسفه دین یک نگاه فلسفی به باورهای دینی است و درباره ...
چرا بوعلی سینا در تاریخ جهان ماندگار شد؟
را به همه کس بی آنکه که در خواهند عرضه می کنند و در همه جا می آموزند و پیش همه می گویند، ولی فلسفه علم ظاهر نیست و آن را در طلب خرد و خردمندی باید آموخت. شرق شناسان و ایران شناسان هم مطالعات بسیار در باب فلسفه و کلام و عرفان کرده اند مرادتان از این گفته که فیلسوفان جهان اسلام در افق غربیان حضور ندارند چیست. از ابن سینا چه می خواهیم بیاموزیم؟ وی با مطرح کردن پرسشی که از ابن ...
عینیت حکمت سیاسی متعالیه در وجود امام خمینی(ره) / حاکمیت ولایت فقیه در پویایی فقه است
فهم تبدیل کند، گرچه افرادی هستند که می توانند معقولات را به شکل حقیقی خود به دست آورند. وی تاکید کرد: میان نبوت و فلسفه نبوت مشاء با دستگاه صدرایی تمایز قائل شویم؛ نبوت در دستگاه صدرا در انسان کامل و ولایت متجلی است؛ در این دستگاه، شریعت، حقایق باطنی هستند که در آنها تغییر راه ندارد؛ سعادت همیشه ثابت است، ولی برای ورود به عوالم زمینی، متناسب با ظرفیت مردم ارائه شده است. فقه به ...
ایمان گرایی، به نام حیرت، به کام خرافه
که در کتاب فربه تر از ایدئولوژی منتشر شده برای اثبات سخن خود مطرح می کند تا بگوید اساساً عقل و فلسفه را نمی توان با ایمان مرتبط کرد و جامه عقل بر قامت ایمان ناهمگون است. وقتی رکن ایمان را معرفت و یقین نمی داند پس چه چیزی را ایمان معرفی می کند؟ البته ایشان این گونه بحث نمی کند که اگر این نیست پس چیست! ولی از کلام ایشان این طور برمی آید که عنصر خطر کردن، رکن ایمان است. آن حالت ...
بر مدار علم / از طرح پایش قرآنی طلاب تا بررسی پیامدهای غفلت از مرجعیت علمی و تمدنی قرآن
جامعیت داشته باشد یا خیر. این سؤال بسیار مهمی است و ما در همین پله اول گرفتار هستیم. در ابتدا باید توجه کرد که تاکنون کسی با زبان تاریخ علم و فلسفه علم بیان نکرده که چگونه فردی که سابقه شرکت در محافل رسمی درس را نداشته، به یکباره به خواندن جملاتی بدیعی می پردازد و قوم محروم آن زمان به آقای آن روزگار تبدیل می کند. اینجا چه فرآیندی اتفاق افتاد. اگر بپرسید روی این موضع چقدر کار شده باید پاسخ دهم که ...
همایش نقش اندیشه عرفانی امام(ره)در شکل گیری انقلاب اسلامی ایران
حجت الاسلام علی رضا ایمانی در گفتگو با خبرنگار مهر از برگزاری همایش بین المللی نقش اندیشه های عرفانی حضرت امام در شکل گیری انقلاب اسلامی در دانشگاه ادیان و مذاهب خبر داد و گفت: امام خمینی (ره) هم در فقه و اصول مجتهد و صاحب نظر بود و هم در فلسفه و حکمت استاد بالاطلاق زمان خودش بود و هم در علم رجال و درایه و اخلاق و عرفان و سیاست و علم الاجتماع صاحب رأی و نظر بود. وی ادامه داد: این همایش ...
آیت الله اعرافی در اجلاسیه اساتید: حوزه باید در تمام ساحت های تحقیق، تبلیغ و اخلاق اثرگذار و سرنوشت ساز ...
مدارس علمیه و مراکز تخصصی، راه اندازی گروه های علمی برای بالندگی امر پژوهش، ارتقای رشته ها، راه اندازی و جمع آوری بانک های صوت اساتید، طرح ارتقای سطوح 1 تا 3، ارائه درس الفائق در موضوع فقه معاصر، انسجام دروس خارج در موضوع فقه معاصر، ارائه درس خارج غیر اصول فقه و توسعه آن، توجه به متون بدیل و توسعه آن، راه اندازی مرکز راهبردی در حوزه و اجرای آن، طرح میثاق 1 و 2 و اجرای درس های اخلاق خانوادگی، توسعه ...
نگاهی دیگر به ابعاد بشری شخصیت پیامبر(ص)
شاید غلبه همین نگرش بود که موجب شد کتاب الإسلام و أصول الحکم علی عبدالرازق، پس از فروپاشی خلافت عثمانی، جنجال بسیار برانگیزد. یکی از ادّعاهای عبدالرازق در این کتاب آن بود که اقدامات پیامبر در زمینه سیاست و همچنین تشکیل آنچه ما حکومت اسلامی/نبوی می نامیم تنها به حسب اقتضائات آن دوران و همچنین تشخیص خود ایشان بوده و ارتباطی به وحی ندارد. در هر صورت نکته جالب و قابل تأمّل آن است که بن مایه های این ادّعا در کتب اصولی و پیش از آن در جوامع حدیثی و تواریخ اهل سنّت و همچنین آثار مرتبط با فقه سیاسی (ضمن سخن از احکام سلطانیه) بیان شده ولی مورد تأکید قرار نگرفته است. برای نمونه خطیب بغدادی در الفقیه و المتفقّه از این مسأله سخن گفته [1] و مثلاً در کتاب یاد شده بابی تحت عنوان باب القو ...
80 طلبه در حوزه ولی عصر(عج) بروجرد مشغول تحصیل هستند
اسلام می شود، رهبر معظم انقلاب می فرماید: روحانیت سرباز و خادم دین است و اگر منفعلانه حرکت کند قطعاً دین ضربه خواهد خورد و این مسئله با فلسفه وجودی روحانیت در تضاد است. حجت الاسلام گودرزی افزود: بسیار مهم است که حوزه های علمیه به سمت تربیت واقعی طلاب از جهت علمی، اخلاقی، سیاسی و بصیرتی حرکت کنند و در این مسیر ذره ای توقف نکنند. وی با اشاره به سخنان مهم رهبری در مورد حوزه های ...
انسداد تمدنی مسلمانان در اثر غفلت از مرجعیت قرآن کریم
... وی در ادامه تصریح کرد: وقتی از مرجعیت قرآن صحبت می کنیم از یک وضع متکثر معارفی حرف می زنیم و ادعا می کنیم این منبع مرجع، قدرت مشروعیت و کارآمدی لازم در داوری معرفتی را دارد. آیت الله جوادی آملی یکبار گلایه می کردند که چرا در علم اصول فقه، فقط چند آیه داریم در حالی که قرآن کریم منطق فهم دین است و روایت و سنت آمدند تا این منطق فهم را به ما بگویند؛ یعنی نقش سنت، نقش تبیین گری قرآن است و مقا ...
ابن سینا خرد فلسفی و درک دینی را با هم آشنا کرد/ راز ماندگاری بوعلی سینا در تاریخ ایران و جهان
دارد و همه چیز را به همه کس بی آنکه که در خواهند عرضه می کنند و در همه جا می آموزند و پیش همه می گویند ولی فلسفه علم ظاهر نیست و آن را در طلب خرد و خردمندی باید آموخت. شرق شناسان و ایران شناسان هم مطالعات بسیار در باب فلسفه و کلام و عرفان کرده اند مرادتان از این گفته که فیلسوفان جهان اسلام در افق غربیان حضور ندارند چیست. وی با مطرح کردن پرسشی که از ابن سینا چه می خواهیم بیاموزیم و چه می ...
درباره بزرگی ابن سینا و نسبتی که در این زمان با او و جهان او داریم
درباره این نوشته چند صفحه ای و البته بسیار مهم بحث کرد. من فقط عبارتی از آن را نقل می کنم که می توان آن را گفته ابن سینا دانست یا بهرحال با حکمت بوعلی موافقت تام دارد و آن این است: گفتم آفت علم چند چیز است. گفت بر مردمان عرضه کردن بی آنکه درخواهند و به ناسزا آموزانیدن و پیش کسی که نداند گفتن . فلسفه را باید کسانی بیاموزند که درد و شوق دانستن دارند و می توانند به عمق سخن فلسفی پی ببرند. صاحب اندرزی ...
علم دینی، علم بومی و علم اسلامی؛ محال اندیشی یا دوراندیشی
...> علی پایا فیلسوف ایرانی و از روشنفکران دینی معاصر است. آثار او عمدتاً در حوزه فلسفه تحلیلی نشر یافته است. پایا، دانشیار مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور و در سابق استاد مدعو دانشگاه وستمینستر انگلستان و محقق ارشد دانشکده علوم سیاسی و روابط بین الملل، در مدرسه علوم اجتماعی و انسانی و زبان ها در این دانشگاه بوده است. پایا معتقد است: علوم انسانی و اجتماعی با علوم فیزیکی و زیستی، بر این نکته ...
خدمات و دستاوردهای قرآنی آیت الله مصباح یزدی
وی به نجف نگذشته بود که به علت مشکلات مادی خانواده مجبور به بازگشت به ایران شد و پس از اقامت در شهر قم، در حوزه علمیه این شهر به تحصیل مشغول شد. در همین ایام با بزرگانی چون امام خمینی(ره)، علامه محمد حسین طباطبایی(ره) و آیت الله بهجت آشنا شد و در درس خارج فقه آیت الله بروجردی(ره) و اصول امام خمینی(ره) شرکت کرد و با شرکت در درس تفسیر و فلسفه علامه طباطبایی(ره) علاوه بر استفاده علمی ...
اصول فقه اسلامی و نخستین نمودهای خردورزی مسلمانان
استفاده کرد که در آنها به تاثیر فلسفه در علم اصول فقه اشاره کرده و با قرار دادن جدل و عناصری مانند آن زیر عنوان اصول فقه از شباهت منطق و اصول فقه سخن گفته است. عبدالرازق ضمن تحلیل تاریخ فقه از دوران پیامبر(ص) تا شکل گیری و رشد آن در دوران نخست حکومت عباسیان تلاش کرده تا برخلاف آنچه مستشرقانی همچون گلدتسیهر پنداشته اند اصالت فقه اسلامی را اثبات نموده و نشان دهد که فقه و اصول اسلامی در شکل گیری شان از ...
تحول در برخی دروس حوزه لازم است
، فلسفه اصول فقه و فلسفه دین نیاز یک طلبه پویاست، ولی این مباحث را یا نداریم و یا کم داریم؛ مثلاً یکی از مهم ترین مباحث اصول فقه، مقاصد شریعت است که مطالبی گذرا در کفایه و ... بحث شده، ولی کفاف شرایط امروز را ندارد؛ لذا باید تحولاتی در این زمینه ایجاد شود. علیدوست با بیان اینکه طلبه قراردادهایی را مانند غرر می خواند، ولی امروز باید با قراردادهای بورس و فرابورس آشنا شود، اضافه کرد: نمونه ...
در مرکز تخصصی فقه و اصول النفیسه اصفهان مطرح شد: سیره حضرت زهرا(س) برای همه ادوار مفید و کاربردی است
به گزارش خبرگزاری حوزه از اصفهان، حجت الاسلام براتعلی حق شناس، در نشست تربیتی با موضوع فلسفه احکام در خطبه فدکیه ، در مرکز تخصصی فقه و اصول النفیسه اصفهان با تاکید بر اینکه حضرت زهرا(س) به دوره و زمان حیات خودشان محدود نمی شود، گفت: سیره عملی و گفتاری حضرت زهرا سلام الله علیها برای همه ادوار و حتی آینده، کاربردی و مفید است و ما باید دقت داشته باشیم که برای شناخت، معرفی و بزرگداشت شخصیت ایشان تا ...
نگاهی به زندگی محقق حلی
فقه مدون که در آن کتاب تدوین و تألیف شده است و آن کتب هم اکنون نیز موجود است، سابقه هزار و صد ساله دارد. یعنی از 11 قرن پیش تاکنون بدون وقفه حوزه های تدریسی فقهی برقرار بوده است. استادان، شاگردانی تربیت کرده اند و آن شاگردان به نوبه خود شاگردان دیگری تربیت کرده اند تا عصر حاضر و این رابطه استاد و شاگردی قطع نشده است. البته علوم دیگر مانند فلسفه، منطق، ریاضیات و طب سابقه بیشتری دارند و کتاب هائی ...
سرانجام نهاد دانشگاه در ایران / شاپور اعتماد
اسلام رخ داد. به چه صورت؟ در ابتدا فقط قرآن و احادیث در دست بود، ولی محتاج قوانین مدون بودند؛ بنابراین دوره ای رخ می دهد که می توانیم آن را با سیاست و حقوق یونان قرینه بگیریم و شاهد تأسیس فقه اصول هستیم. با فقه اصول می توان یک نظام مستقل حقوقی تأسیس کرد. این اتفاق برای قرائت متونی از فلسفه یونان رخ می دهد و عملا باز یک نوع انقلاب علمی هم اینجا رخ می دهد و ما در چشم انداز از یک طرف، ابن ...
میرزای نائینی رهیافت نیرومندی را در فقه سیاسی به جریان انداخت
توضیح ابعاد هفتگانه رهیافت میرزا محمد حسین نائینی گفت: در حوزه زبان و واژگان می توان گفت، او واژگانی نیرومند برای فقه سیاسی برگزیده است، ایشان ایده هایی خاص و قوی، همچنین شبکه معنایی و سیستم دال و مدلول برجسته ای را مطرح، و بر اساس همین رهیافت، گزاره هایی را در حوزه های واقعی و ارزشی و تکلیفی استنباط کرده است. میرزای نائینی توانسته است بین ذهن شیخ انصاری و زبان آخوند خراسانی که ویژگی ...
حجت الاسلام والمسلمین سبحانی: معنویت بدون الهیات بحران آفرین است/ باید میان معنویت و تمام دانشها پیوند ...
یک دیگر خلط شدند و با ورود علوم انسانی گرفتاری و خلط بین علوم بیش از گذشته شده است. دانش کلام؛ فقه، فلسفه و اخلاق نیست اما این حوزه ها در برخی امور نیازمند یک دیگر هستند اما ما معتقدیم ورود به عرصه معنویت در کارکردهای پیش گفته در انحصار علم کلام است.
عقلانیت مدرن غربی ثمره تداوم اندیشه اعتزال است / آفات نگرش عرفی به دین
قرار گیرد آن هم علم یقینی و قطعی، و اگر در مورد عدم حجیت خبر واحد هم بحث کرده، ناظر به این بحث است؛ ما نیازمند این هستیم که خط سیر سیدمرتضی را همواره مد نظر قرار دهیم، اصرار سید هم نشانگر این است که او فهمیده اگر وحی در قالب علم به بشر منتقل نشود، جان مخاطبان مؤمن و غیر مؤمن از حقیقت آن مشروب نخواهد شد. جوادی آملی بیان کرد: اگر دانش فقه و زراره ها و فقها نبودند تا فقه را از وحی به دست ...
انتشار نخستین کتاب در تبیین اندیشه های اصولی آیت الله سیستانی
العظمی سیستانی، تخصص، کاردانی و توانایی در فقه عام و احادیث عامه است، ویژگی سوم شخصیت علمی ایشان وارد کردن نظریات برگرفته از علوم دیگر به بحث فقه و اصول است. از مشخصه های بارز علمی حوزه علمیه نجف نیز که ایشان در آن جا به تدریس و افتا مشغول هستند، تنوع مکاتب و روش های تدریس در آن است که از اندیشه های مختلف فکری در این حوزه استقبال می شود به طوری که روش فقهی در حوزه نجف اشرف مبتنی بر ...
نگاهی به فعالیت های گروه اقتصاد مرکز تخصصی مشکات
روش مند استنباط از منابع جهت کشف نظام آموزه ها، برنامه مطالعۀ انتقادی و فراگیری علوم انسانی رایج مانند سیاست گذاری، حکمرانی یا دانش اقتصاد مرسوم را دارد و برای اینکه بداند چطور نظام آموزه هایی که برای آن روش استنباط کشف شده، در عرصه اجتماعی محقق شود و به عینیت برسد و پیاده شود، باید وارد عرصه تطبیق هم بشود. حجت الاسلام عابدینی با اشاره به فعالیت های مرکز تخصصی مشکات عنوان کرد: این ها ...
برگزاری اولین همایش ملی ویرایش و نگارش زبان فارسی در دانشگاه محقق اردبیلی
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری از اردبیل؛ اولین همایش ملی ویرایش و نگارش زبان فارسی با پذیرش 65 مقاله در دانشگاه محقق اردبیلی برگزار شد . رئیس دانشگاه محقق اردبیلی در مراسم افتتاحیه این همایش اظهار کرد: گروه زبان و ادبیات فارسی از قدیمی ترین گروه های دانشگاه است که اولین همایش ملی ویرایش و نگارش زبان فارسی برگزار می کند . عزیز حبیبی با اشاره به اینکه این همایش باید در سال ...
دومین همایش بین المللی شهید مطهری برگزار می شود
بیان اینکه بیش از 22 برنامه علمی برای اجرا در نظر گرفته شده است، گفت: افزود: در جریان تدارک این برنامه گروه های علمی شامل فلسفه، فلسفه دین، فلسفه غرب، معرفت شناسی حکمت عملی، عرفان، کلام، فلسفه سیاسی، فلسفه هنر، فلسفه حقوق فلسفه اخلاق به موضوع اندیشه علامه مصباح ورود داشته اند و علاوه بر این گروه فلسفه دین محور بحث خود را فلسفه سیاسی علامه مصباح گذاشته است که در 14 ریز موضوع به اندیشه ایشان را در ...
علت کمرنگ شدن فریضه الهی نماز در جامعه چیست؟
نیست بلکه یک فرآیند و جریان مداوم و یک فرآیند نزدیکی بین عبد و معبود است. حال با توجه به این تعریف، نماز یک نیاز و وظیفه اسلامی است که از درون انسان نشات می گیرد، چون این عبد، عبد الهی بوده و نسبتش نسبت الهی می باشد. در اندیشه اسلامی بحث خواندن نماز مطرح نیست بلکه اقامه آن مهم تر است، چون خواندن یک کار ظاهری است و اقامه نماز شامل رعایت همه ابعاد و حرکات ظاهری و معنوی می شود. این همان نماز واقعی ...
آفرینش و زیبایی؛ درباره جستارهای زیبایی شناختی دیوید هیوم ترجمه محسن کرمی
صورت نمی گرفت و میان حوزه هایی چون فلسفه هنر، زیبایی شناسی، جامعه شناسی هنر، روانشناسی هنر و... تمایز و مرزبندی های امروزین حاکم نبود. دیوید هیوم (1776-1711م.) فیلسوف بزرگ تجربه گرا هم در آثارش تاملات مهمی در زمینه هنر و زیبایی دارد. نظرات او را در این باب باید در جای جای آثارش یافت: در رساله ای در باب طبیعت بشری، در پژوهشی در باب فهم بشری، در پژوهشی در باب اصول اخلاق، در جستارهای ...