حکمت اشراق؛ میراثی برای پاسخ به پرسش های فلسفی عصر - ایکنا
حکمت اشراق؛ میراثی برای پاسخ به پرسش های فلسفی عصر
سایر خبرها
باید از دل فلسفه اسلامی، پاسخی برای مشکلات معاصر یافت
به گزارش کمیسیون ملی یونسکو-ایران، برنامه زنده نت گپ های یونسکویی در صفحه اینستاگرام کمیسیون ملی یونسکو – ایران با عنوان شیخِ اشراق و افلاطونیان پارس به میزبانی عبدالمهدی مستکین مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران و انشاءلله رحمتی مترجم و پژوهشگر آثار شهاب الدین سهروردی برگزار شد. در این نشست مجازی رحمتی با بیان اینکه دغدغه اصلی، یافتن حرفی برای امروز از دل فلسفه اسلامی بود تا ...
پرسش های متافلسفی را در کانون بنیادی ترین توجهات قرار دهیم/ بازاندیشی در محدودیت های فلسفه
او با میسگلد و کاربست اندیشه های این اندیشمند در ایران پرسیده ایم. اجازه دهید اولین پرسشم را اینگونه مطرح کنم که میسگلد کیست و چه شد که به ایشان علاقه مند شدید؟ اجازه دهید پاسخ به پرسش شما را با یک مقدمه شروع کنم و آن اینکه کانادا اصولاً کشوری جوان است و در فلسفه، از جوانی خویش جوانتر است. سیستم آموزش فلسفه در دانشگاه های این کشور، عمدتا متاثر از سنن تحلیلی (راسل ویتگنشتاین) و ...
بررسی روستا بر مدار تولید و سبک زندگی اسلامی
ماهوی پیدا کرده است. مدرنیته یک ویژگی را به زندگی بشر جدید اضافه کرده و آن روحیه گزینشگری و انتخاب و فرهنگ بازاری است؛ امروز اگر بشر قدرت انتخاب دارد به این دلیل است که گزینه های مختلفی در برابر اوست که چند سده قبل در اختیار او نبود. گزینشگری در اعتقادات هم مطرح است و از این بابت برای یک مسلمان دغدغه مند این سؤال ایجاد می شود که آیا می توان در همه چیز انتخاب کرد یا اعتقاد و عمل و کنش ...
علم الهدی: قرمز شدن وضعیت شهر ها و استان ها، عمدتاً به خاطر لاابالی گری ها در مراکز تفریحی و اقتصادی است
دو روزی که برای مسلمانان عید قرار داده است، حتماً مائده آسمانی بر مسلمانان نازل می کند، مائده آسمانی که محتوای آن عفو پروردگار ، رحمت ذات مقدس حق و نزول عافیت در زندگانی فردی و اجتماعی مردم باشد، به عنوان روز عید قرار دادن ذات مقدس حق است؛ بعضی بزرگان و افراد اهل دل گفته اند عید از سه حرف تشکیل شده، حرف ع ، ی و دال ؛ حرف ع یعنی عبودیت پروردگار، یعنی امروز عبودیت خاصی از بندگان خدا در درگاه خدا محقق ...
هفت فرمان قرآنی در پیام حج
قدردانستن نعمت بزرگ حج است، باید ماندگار شود و ما را از غفلت برهاند. یکی از بزرگترین و بنیادی ترین درس های حج، درسهای سیاسی و اجتماعی آن، به ویژه اصول روابط جوامع اسلامی است. ایشان در پیامی که به مناسبت فرارسیدن ایام حج صادر کردند، بخشی از وظایف جوامع اسلامی را با استناد به 7 فرمان قرآنی متذکر شدند. به همین مناسبت بخش فقه و معارف پایگاه اطلاع رسانی KHAMENEI.IR این آیات را به کمک سایر ...
آشنایی با زندگینامه شیخ اشراق/فلسفه اشراق چیست؟
و هرمس و اسطوره تحوت و آرای نخستین صوفیان مسلمان در هم آمیخته است. مکتب سهروردی هم فلسفه هست و هم نیست. فلسفه است از این جهت که به عقل اعتقاد دارد، اما عقل را تنها مرجع شناخت نمی داند. عرفان است از این نظر که کشف و شهود و اشراق را شریف ترین و بلندمرتبه ترین مرحله شناخت می شناسد. او به سختی بر ابن سینا می تازد و از کلیات و مثل افلاطون دفاع می کند. بر وجودشناسی ابن سینا ایراد می گیرد که ...
بررسی جهان ما بهترین جهان ممکن یا بهترین امکان ممکن
احسن شده که ابن سینا همین نظام احسن را مطرح کرده است. وی ادامه داد: شیخ اشراق در بحث علم با ابن سینا اختلاف نظر دارد اما به نحو دیگری به اثبات نظام احسن می پردازد، ملاصدرا نیز در اسفار جلد 7 بحث نظام احسن را مطرح می کند. نصیری تصریح کرد: لایپنیتس معتقد است که خداوند دارای ایده جهان های کثیر نامتناهی است و تنها یکی از این جهان ها می تواند تحقق داشته باشد و انتخاب خداوند بر طبق ...
دو درس مهم از عید قربان
نیّات پاک و ارزشمند و رفتارهای صالح و نیکی است که در پرتو جهاد اکبر نفس در رزم درونی و میدان جهاد اصغر در رزم بیرونی، بروز و ظهور می یابد. سخن کوتاه کنیم. آدمی باید در قربانگاه معشوق و موانع محبوب، خودش تصمیم بگیرد: یا با دل کندن از نماندنی ها، نفس خویش را قربانی کند و به سوی فطرت الهی خود بازگشت نماید که در آن صورت با دل کندن از اسماعیلش، عید بزرگ برایش حاصل است و باید منتظر امتحانات ...
سهروردی در فلسفه خلقت، تئوری های تازه ای دارد
از یونان نیست. بررسی ارسطو و الهیات شفای ابن سینا، نشان می دهد نوآوری های زیادی در اندیشه های ابن سینا درباره اصول فلسفی وجود دارند که در فلسفه یونان وجود نداشتند. این جریان بدیع ادامه داشت تا به سهروردی رسید. شهاب الدین سهروردی به عنوان دومین مؤسس حوزه فلسفی در تاریخ فلسفه اسلامی، اصول فلسفی خودش را در بررسی حمکت مشاء به دست آورد. نمی توان بدون سیر در سنت تاریخ فلسفه، به تأسیس حوزه ای جدید دست ...
سهروردی؛ شهابی در آسمان نوآوران فلسفه
.... بخشی از این آثاری که خوشبختانه از سهروردی در دست است، در مورد حکمت مشاء است که سهروردی تسلط خودش را در حکمت مشاء نشان داده، همچنان که برای ارسطو و همه ی حکمای یونان احترام قائل است چونانکه خود ابن سینا نیز برای آنها احترام قائل بود. اما "حکمت الاشراق" سبک و اسلوب دیگری است. کتاب کوچکی است که با این حال تمام اصول و اندیشه های اشراقی در آن مطرح شده است. نورالانوار سهروردی ...
شهاب الدین سهروردی، فیلسوف نامدار ایرانی و احیاگر حکمت خسروانی
او توانست کلیت نظام ارسطویی را به چالش بکشد و مبانی اندیشه آن نظام را ویران کند، بنیانی نو را معرفی کرد و برای این منظور به جای نوشتن، اندیشید. وی را با نام شهاب الدین سهروردی، فیلسوف، عارف و بنیانگذار مکتب اشراق در سنت فلسفه اسلامی می شناسند. سهروردی حکیم جوان و مؤسس فلسفه اسلامی از عارفان و فیلسوفان بزرگ اسلامی است که با وجود شهرت و به یادگار ماندن آثارش، آنچنان که بایسته و شایسته است نتوانسته ...
حج اگر چه یک واجب سیاسی است، اما یک مجموعه لبالب از احساس معنوی است
را شناخت، علت دشمنی را شناخت، محور اختلاف حق و باطل را شناخت. امروز دعوا ها اینهاست؛ بقیه ی حرفهائی که مستکبرین عالم علیه ملت های مسلمان ردیف میکنند و میگویند، حرف های فرعی و دروغی و بهانه است؛ روشن شد اصل قضیه چیست. این یک روی قضیه است. ی ک روی دیگر قضیه، این حرکت عظیم مسلمانهاست. شما ببینید امروز در دنیای اسلام چه خبر است؛ ملت های مسلمان چه جوش و خروشی از خود نشان میدهند. اکثر هم این ...
ترفندهای دشمن در ایجاد فاصله میان مؤمنان و منابع انسان ساز را بشناسید
...: دعای عرفه امام حسین(ع) از دعاهایی است که شیعیان در روز عرفه در صحرای عرفات و دیگر مناطق جهان می خوانند؛ این دعا در بردارنده آموزه های عرفانی و عقیدتی است. بر همین اساس خبرنگار خبرگزاری رسا با آیت الله محمدباقر تحریری تولیت مدرسه علمیه مروی به گفت وگو پرداخته که در ادامه می خوانید: رسا لطفا فلسفه و حکمت دعای عرفه برای ما بفرمایید. قبل از پاسخ به این پرسش لازم است به ...
فیلسوفی در حرکت
توانسته بود بیاموزد که فلسفه ای را بنیان بگذارد که بعداً پایه و اساس کشف و شهود از آثار او در آید. کشف و شهودی که نه خلاف عقل باشد که عقل آن را تصدیق بکند. او از سنین کم صرف و نحو زبان عربی، معانی و بیان، علوم بلاغی، کلام، تصوف، تفسیر، تاریخ، فلسفه و اصول فقه را یاد می گیرد و به ریاضیات و حدیث و عرفان پناه می برد و به فنون زمان خودش مسلط می شود. جالب اینکه در تمام اینها بر اساس دریافت من، سهروردی حکیم ...
فیلسوفی در حرکت
به گزارش ایسنا، سهروردی در بیست سالگی به اصفهان سفر کرد و مشغول تحصیل علم منطق و افکار ابن سینا شد و کتاب بصائر عمر بن سهلان ساوی را خواند. پیش از سی سالگی اصفهان را ترک کرد و به دیار بکر رسید و بعد به آناتولی و بعد از اقامت کوتاه در آنجا به دمشق رفت و در آنجا به شهرهای بسیاری سفر و با بزرگان روزگار خود ملاقات کرد و بحث حکمت اشراق را پیش کشید. سهروردی در سی سالگی به حران رفت و در آنجا با فخرالدین ماردینی آشنا شد و ...
سهروردی ادعای تأسیس حکمت اشراق را ندارد
خود را با تفکر و فلسفه و اندیشه پرسشگر مشخص کنیم تا بتوانیم مقام فلسفی سهروردی را بشناسیم. این پژوهشگر تأکید کرد: سهروردی متمایز از ابن سینا و فارابی و ملاصدرا است و اصل مهمی که در جوهره فلسفه اشراق وجود دارد، نوع پرسش و تقریراتی است که سهروردی از فلسفه اشراق بیان می نماید و امروز بخش کوچکی از عرفان و تجربه شخصی او به ما رسیده است. سهروردی نظام بزرگی از منطق هم دارد که اگر از آن غفلت شود ...
شیخ اشراق؛ مهجور در سرزمین مادری
شخصیت هایی نظیر فارابی، ابن سینا و غزالی، از برجسته ترین فیلسوفان مسلمان برمی شمارد. قدیمی ترین اثر درباره سهروردی، به زبان فرانسه توسط کارا دو وو در سال 1902 تحت عنوان فلسفه اشراق نوشته شد و در آن، ساختار نظریه اشراق سهروردی مورد بحث قرار گرفت. در میان نسل بعدی محققان فرانسوی، شخصیت برجسته ای چون هانری کربن را می یابیم. تنها معدودی از غربیان سهمی بیش از هانری کربن در معرفی ...
سهروردی احیاگر حکمت خسروانی با قرائت عمیق اسلامی بود
بوده که با ملک ظاهر ، گویا رفاقتی هم داشته است؛ اما در تمام دوران پیدا می شوند کسانی که بعضاً حتی قربه الی الله بر اهل فلسفه سیلی زده اند و این درد بزرگی ست که بر جان هر سه جریان مهم فلسفی ما افتاد. چنانکه غزالی به ابن سینا و آراء مشائی اش تاخت و فقهای ظاهربین حلب بر شیخ اشراق و برخی جریان های اخباری و فقهی و ظاهرگرا و البته برخی سیاسیون بر حضرت ملاصدرا حمله کردند اما العلم نورٌ علم نور ...
حکمة الاشراق کلید درک فلسفه سهروردی
و شیخ اشراق و ... را نام برد؛ به عنوان مثال زمانی که ما فلسفه معروف به فلسفه اسلامی را مطالعه می کنیم، نمی توانیم شخصیتی مانند فارابی، بوعلی سینا و ملاصدرا و شیخ اشراق را نادیده بگیریم. وی ادامه داد: سهروردی یکی از شخصیت های بزرگ و قله نشین در زمینه فلسفه است؛ به طوری که نمی توانیم فلسفه اسلامی را مطالعه کنیم در حالی که به اندیشه سهروردی و کتاب حکمت الاشراق او بی توجه باشیم؛ زیرا ایشان ...
دفاع جانانه شیخ اشراق از فلسفه و حکماء
پاکستان هنوز خانقاه هایی به نام او وجود دارد و گروه هایی از اهل تصوف مرید او هستند، در بغداد امروز نیز آرامگاه این سهروردی زیارتگاه کسانی است که چنین تفکری دارند- او ضد فلسفه بود؛ اگرچه که نظر شیخ اشراق در اینجا بیشتر به فیلسوفان است ولی شاید حرف او به کسانی که در حوزه تصوف نیز ضد فلسفه بودند نیز ناظر باشد... می گویند آن سهروردی چندین بار کتاب شفای ابن سینا را در آتش انداخته و سوزانده است یعنی کتاب ...
حکمت اشراق، وادی درآمیختگی ذوق و برهان
سهروردی از برجسته ترین حکیمان و فیلسوفان مسلمان و مؤسس یکی از مهمترین مکتب ها و جریان های فلسفی در اسلام با عنوان حکمت اشراق است، او زندگی کوتاه اما پر ثمری داشت و با حیات 38 ساله خود، حیاتی دوباره به حکمت ایرانی بخشید. حکمت اشراق که از سویی به تصریح موسس آن (شهاب الدین سهروردی) احیای حکمت نوری ایرانیان باستان است بیشترین سنخیت را با تعالیم بلند و آموزه های شیعی دارد و از این جهت از طرف ...
شیخ اشراق از نامدارترین متفکران ایرانی است/ در نقد سهروردی
شیخ اشراق از نامدارترین متفکران ایرانی است که می توان به درستی او را از بزرگ ترین اندیشمندان دنیای اسلام نیز دانست. متن زیر با عنوان در نقد شیخ اشراق نوشته فرزاد نعمتی که در ادامه از نظر شما می گذرد: شیخ اشراق، شهاب الدین یحیی بن حبش سهروردی (587 549 ه. ق) اهل سهرورد زنجان، از نامدارترین متفکران ایرانی است که می توان به درستی او را از بزرگ ترین اندیشمندان دنیای اسلام نیز دا ...
هشتم مردادماه روز ملی زنجان
. در همین شهر حلب بود که وی کار بزرگ خویش، یعنی، حکم الاشراق را به پایان برد. سهروردی کسی است که مکتب فلسفی فلسفه اشراق را به وجود آورد که بعد از وفاتش وسعت یافت. او نظریه خود را در اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم ارائه کرد. سهروردی را رهبر افلاطونیان جهان اسلام لقب داده اند. او خود فلسفه اش را حکمت اشراق نامیده که به معنای درخشندگی و برآمدن آفتاب است. اما این تفکر فلسفه خاص افلاطونی ...
تجربه ای از تولید علم دینی در قرون میانه اسلامی
است که سبب پدید آمدن استعداد ادارک و علم می شود. نفس مزبور، پس از مرگ آدمی، به همان جوهر شریف یا همان عقل کلی متصل می شود. این عقل کلی همان است که اصحاب شرایع آن را العلم الالهی می نامند. (رسائل ابن سینا، ص 215 216). این نوع تطبیق ها، در فلسفه سینایی وجود دارد و این راهی است که اساس آن را فارابی طراحی کرد. در ادامه همین تفسیرها، ضمن بحث از اصول القول فی أن الاجرام العلویة ذوات انفس ...
شمس و شیخ اشراق
این حوزه و رئیس این حکمت محسوب می شود. در یک نگاه کلی رئیس حوزه مشاء ارسطو است، رئیس حوزه اشراق افلاطون است و در اندیشه و فلسفه اسلامی رئیس مشا ابن سینا و رئیس اشراقیون شیخ اشراق است. ما با یکی از بزرگان و امامان و مقتدایان حکمت و فلسفه اسلامی روبه رو هستیم. نظرگاه شمس که بزرگ بی نظیری چون مولانا را پرورانده است بسیار مهم است. این نظرگاه باید بسیار جذاب باشد. شمس دو جا در باب شیخ سخن گفته است اول ...
به مناسبت روز زنجان؛ این استان و شهر را بهتر بشناسید! +تصاویر
زنجان شهر یکی از عظیم ترین گنبدهای تاریخی جهان قدمت شهر زنجان به اواخر هزاره دوم قبل از میلاد برمی گردد. این استان از گذشته های دور دارای اهمیت زیادی بوده است چون در حاشیه جاده ابریشم قرار گرفته است. گنبد عظیم سلطانیه یکی از معروف ترین مکان های تاریخی این شهر است و بعد از کلیسای سانتا ماریا فلورانس و ایاصوفیه ترکیه یکی از عظیم ترین گنبدهای تاریخی دنیاست. قدیمی ترین عنصر شهر زنجان که به اواسط دوران صفویه تعلق دارد، به نام کاروانسرای سنگی است که در قسمت شرقی ورودی شهر به اسم دروازه همدان، قرار دارد. این کاروانسرا که اکنون قسمت اصلی آن از بین رف ...
چکیده مقالات شماره بیست و هشتم فصلنامه سیاست متعالیه
تحولات سیاسی ایران و انقلاب اسلامی در سطح بین المللی داشته باشد. مهم ترین اصول تفسیر سیاسی امام خمینی مقصدگرایی، مردم گرایی و عمل گرایی است. حاصل این اصول، رویکرد خاص تفسیری با عنوان رویکرد راهبردی خواهد بود، که درپی تحقق مقاصد قرآنی در جهان است. مساله اصلی پژوهش این بود که با توجه به مبانی دینی و الهی فلسفه سیاسی اسلامی و با اعتقاد به سرشت دوگانه مادی- معنوی، حیوانی- انسانی و ...
رهبر انقلاب:رفتار آمریکا با ملتهای ضعیف، نسخه بزرگ شده رفتار پلیس آن است
همواره موسم احساس عزّت و عظمت و شکفتگی جهان اسلام بود، امسال دستخوش اندوه و حسرت مؤمنان و مبتلا به احساس فراق و ناکامی مشتاقان است. دلها از غربت کعبه احساس غربت میکند و لبّیکِ جداماندگان با اشک و آه در هم می آمیزد. این محرومیّت، کوته مدّت است و بحول و قوّه ی الهی دیر نخواهد پایید، لکن درس آن، که قدردانستن نعمت بزرگ حج است، باید ماندگار شود و ما را از غفلت برهاند. رمز عظمت و قدرت امّت اسلام در جمع ...