کامل نثر و زیبایی سجع بدون تکلف را دارا می باشد. این ویژگی عجیب برای سخن دانان و سخن سنجان عرب از همان آغاز آشکار بوده و همواره برای علمای ادب مشهود بوده است. بسیاری از بزرگان علم و ادب، برجسته ترین جنبه ی اعجاز قرآن را در همین جهت یاد کرده اند؛ از جمله، شیخ عبدالقاهر جرجانی، سکّاکی و راغب اصفهانی، که در جای خود آورده ایم. پیش از این نیز سخنان بزرگان عرب را یادآور شدیم، از جمله سخن ولید که ...
صورتی که آنان از هم آوردی با یکدیگر نیز عاجزند!؟ ولی پوشیده نباشد که هم آوردی خواستن (تحدّی) در آن نیست که سخنی هم سان و همانند سخن خدا بیاورند گونه ای که در شیوه ی بیان و نحوه ی تعبیر کاملاً همانند باشد، زیرا این گونه همانندی جز با تقلید امکان پذیر نیست. (13) بلکه مقصود از تحدّی آوردن سخنی است که هم چون قرآن از نظر معنویّت دارای جایگاهی ارجمند و والایی بوده و در درجه ی اعلای بلاغت و فصاحت قرار ...
، انسان هرگز به مقصود خویش دست نمی یافت و اندیشه ی کوتاه بشری به این روشنی و گستردگی، به مطلوب خود نمی رسید. در ذیل به برخی نوآوری های قرآن در جهت هدایت و تکامل انسان اشاره می شود. معارف و احکام نوآوری های دین در دو بُعد معارف و احکام است. معارف عرضه شده توسط قرآن در جایگاه بلندی قرار دارد و از هرگونه آلودگی و وهم پاک و از خرافات به دور است. از بُعد احکام نیز علاوه بر جامع و ...
این همه محبت دارد و این اندازه تو را تکریم و تعظیم میکند در جواب در خواستت بگوید اخْسَؤُا ... وَ لٰا تُکَلِّمُونِ خفه شوید و سخن مگوئید. و بنگر که هر گاه برای اقامۀ نماز بپا میخیزی، از قدمت تا آسمان ملائکه تو را در بر میگیرند و ذات اقدس حق بنظر لطف و محبت به تو می نگرد و آنچه را بگوئی جوابت می گوید و بتو بر ملائکه مقرب خود فخر میکند، و از موقعیکه رو به قبله می ایستی تا سلام نماز هر عملی که ...
را عبدالله بن مسعود و زید و اُبیّ بن کعب برای من قرائت کردند و قرائت هر سه با یکدیگر اختلاف داشت. قرائت کدام یک را اختیار کنم. پیامبر (صلی الله علیه و آله) ساکت ماند. علی (علیه السلام) که در کنار پیامبر (صلی الله علیه و اله) نشسته بود، گفت: هرکس قرآن را بدان گونه که می داند و آموخته است قرائت کند، همه ی آنها خوب و پسندیده است. (15) در حدیث عبدالله آمده که پیامبر (صلی الله علیه و اله) به علی ...
در یک کلام، پناهگاهی یافته است که فوق آن پناهگاهی نیست و همه کارها دست اوست و هر قدرتمندی هم در عالم بخواهد هر کاری انجام دهد، زیر نظر اوست. به همین جهت که از هیچ قدرتی در عالم نمی ترسد و چنین سخن می گوید: شاه هم تکیه کرده بود بر امریکا و انگلیس و چین و اسرائیل و همۀ اینها. لکن [این] تکیه گاهها سست است. آن تکیه گاهی غیرسست و سنگین و مستحکم است که خدا باشد. خدا تکیه گاه است. و من به ایشان ...
(چشم داشت) در کلام عرب با حرف الی استعمال می شود. شاعر عرب می گوید: انی الیک لما وعدت لناظر *** نظر الفقیر الی الغنیّ الموسر (19) و در سخن دخترک (سرویّه)، نظر به سوی خدا و مردم، هر دو یکنواخت، با حرف إلی قرین بود و آیه ی کریمه از همین قبیل است. هم چنین آیه ی الرَّحْمانُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَوَی (20) روشن است که مقصود سُلطه و استیلاء بر عرش تدبیر است. عرش کنایه از علمِ به ...
بیان حال بندگان صالح، دربار ه ی صالحین گوید: وَ أَمَّا الْقَاسِطُونَ فَکَانُوا لِجَهَنَّمَ حَطَباً (10). در تمامی این موارد، به جهت روشن بودن مطلب از آوردن عِدل دیگر خودداری شده است. نظر دیگر آن است که احیاناً عِدلی نیاز ندارد تا مذکور افتد یا مقدر باشد. چنانچه شاعر در هجو قبیله ای از بنی عبدشمس، که فرار را بر قرار ترجیح داده بودند، گوید: فأمّا القتال، لا قتال لدیکم *** و ...
تعابیر گرفته بی تردید می پذیرند. هم چنین برای علما شبهه ای دست نمی دهد، زیرا می دانند که مقصود از این گونه تعابیر تنها مزید علم و یقین است. چه بسا اگر به عامه ی مردم گفته شود که این تعابیر، ظاهری بیش نیست و حقیقت جز این است، در آن صورت نپذیرفته اصلاً زیر بار نروند، زیرا پیش خود چنین تصور می کنند که هرچه قابل حس نباشد وجود ندارد و هر نامحسوسی با عدم مساوی است. مثلاً اگر گفته شود: در آنجا ...
را به این صفات وصف نموده و با زبان قوم سخن گفته و این وصف باید با همان مفاهیمی باشد که عرف معاصر آن را دریافت می کرده اند. لذا اطلاق وصف عالم بر خدا به همان گونه است که در عرف عرب آن روز بر غیر خدا نیز اطلاق می شده و حاکی از اقتران ذات موصوف به مبدأ صفت می باشد. ابوالحسن اشعری (شیخ اشاعره) گوید: انه تعالی عالم بعلم و قادر بقدره. . . ؛ خداوند عالم است به جهت اقتران ذات او به علم، قادر است به ...
خانه
