سایر منابع:
سایر خبرها
برترین زمان استغفار
از منابع دیگر، روایت سعید بن مسیب را به سبب دشمنی او با اهل بیت(علیهم السلام) فاقد اعتبار می دانند.[31] 2. مشهور، بلکه مسلّم است که سوره توبه در سال نهم هجری نازل شده، در حالی که وفات ابوطالب(علیه السلام) در سال دهم بعثت بوده است[32]، بنابراین، شأن نزول یاد شده در متن خود از جهت تاریخی دارای تضاد است، تا جایی که برخی از تفاسیر در حلّ آن، توجیهات نامقبولی چون دو بار نازل شدن این آیه[33 ...
روایات اسباب نزول و مبین بودن قرآن
معیّن نازل شده که هنگام نزول شاید برای آنانکه حاضر و ناظر آن جریان بوده اند نیاز به تفسیر آن آیات نبوده و خود آیه را با اوضاع و احوال موجود تطبیق می کرده اند اما با گذشت زمان مردمی که از آن جریان اطلاع نداشتند، در فهم آیات دچار اشکال و ابهام می شدند و نیاز داشتند کسی مناسبتهای نزول آیه را برای آنان شرح دهد. قرآن کریم در نقل حوادث و داستانها، از مکانها و زمانها و ناهای اشخاص و بسیاری از خصوصیاتی که ...
عمومیت لفظ یا خصوص سبب؟
است قاعده ی مذکور شامل غیرآیات احکام هم می شود و مفسران به این نکته تصریح کرده اند: از جمله در آیه ی وَإِنَّ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ لَمَن یُؤْمِنُ بِاللّهِ وَمَا أُنزِلَ إِلَیْکُمْ وَمَآ أُنزِلَ إِلَیْهِمْ (1) دانشمندان اسباب نزول متفاوتی ذیل آیه ذکر کرده اند: گروهی آن را درباره نجاشی (پادشاه حبشه) دانسته اند. (2) برخی دیگر آن را درباره ی گروهی از یهود از جمله عبدالله بن سلام می دانند که به جمع ...
اسباب نزول و کشف پیام آیات
، لازم است که در هر عصر و زمان افراد آگاه و صاحب نظر در همه زمینه ها باشند که اگر کسانی مسائلی را نمی دانند به آنها مراجعه کنند . (13) بدین ترتیب خطاب عام و جاودانه ی آیه بر اساس بعد تأویلی و جریان دار آن مفهومی فراتر از مناسبات سیاقی و نزولی خواهد داشت و آنچه در روایات بر آن تأکید شده مصداقی بارز از آن است و در مراتب پایین تر می توان اهل الذکر ضرورت مراجعه به ایشان و کسب معارف و علوم از آنها ...
تعدد اسباب نزول، تکرار نزول آیه
دوباره برای جلوگیری از فراموشی در هنگام تکرار موضوع. مثلاً سوره ی فاتحه به نقل برخی، هم در مکه نازل شده است و هم در مدینه ... نیز گفته اند قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ هم پاسخ به مشرکان مکه و هم پاسخی به یهودیان و مسیحیان مدینه بوده است ... سرّ این امور آن است که گاه پرسشی یا واقعه ای پیش می آمد که نیاز به نزول آیه داشت در حالی که محتوای آن پیشتر عیناً بر پیامبر ابلاغ شده بود، همان آیه دوباره نازل می شد ...
سرزنش های قرآنی درباره کسانی که تفکر نمی کنند
قرار می دهد. قرآن می گوید: خداوند، نیروی تعقّل را در اختیار انسان نهاده که برای درک واقعیّت ها از آن استفاده کند، و اگر نکند در خور ملامت و توبیخ است. قرآن عقل و خرد انسان را به عنوان یکی از منابع اصیل معرفت شناخته و همگان را به تعقّل و تفکّر بیشتر در همه مسائل دعوت می کند. پاسخ تفصیلی: خداوند در سوره بقره هدف از نزول آیات الهی را تعقّل و اندیشه مردم ذکر می کند و با تعبیر لعلّ که در این ...
اسباب نزول، شأن نزول، فضای نزول
سال پیش از بعثت اتفاق افتاده است سبب نزول سوره ی فیل قلمداد کرده اند، در حالی که با توجه به آنچه بیان شد ایرادی بر واحدی و مفسرانی نظیر ابن کثیر (19)، قرطبی (20)، بغوی (21)، و ابن جوزی (22) که این واقعه را به عنوان سبب نزول آورده اند، نیست. زیرا به باور ایشان اسباب نزول محدود به رویدادی که همزمان با آن آیه یا آیاتی نازل شود نیست. بیان داستان گذشتگان نیز در اسباب نزول واحدی جزو اسباب نزول دانسته شده ...
اهمیت شناخت اسباب نزول از نگاه دانشمندان
های بعد نباشد، بلکه علاج قطعی برای همه دردهای اجتماع است. (19) ابن عاشور علت نیاز مفسر به سبب نزول را چنین برمی شمرد: 1- توضیح مجمل و جنبه های پوشیده ی آیات. 2- سبب نزول گاه تفسیر آیه است. 3- سبب نزول گاه دربردارنده ی ادله ای است که مفسر در تأویل آیات از آن کمک می گیرد. 4- سبب نزول مفسر را به درک خصوصیات بلاغی قرآن رهنمون می شود. 5- بعضی از سبب نزولها مبیّن مجمل ...
رفع ابهام از چهره ی مفاهیم آیات با دانستن شأن نزول
بتحریم الخمر و ... (77) بنابراین، همان طور که پس از این خواهیم گفت چگونه ممکن است به رغم تحریم خمر در مکه و تأکید و تکرار آن در سوره های متعدد صحابه با استناد به آیه ی مزبور حکم به اباحه خمر کرده باشند تا سبب نزول این آیه در پاسخ به آنها ضروری باشد؟ آیا تمسک به این آیه جز بهانه ای برای توجیه عمل حرام والی بحرین و تلاش برای دورکردن تازیانه ی عقوبت از خود چیز دیگری می تواند باشد؟ ...
دفع توهم حصر در موارد به ظاهر حصرشده
نفی لا و استثناء إلّا آمده که در زبان عربی نشانه ی حصر است. (5) صدیق حسن خان نوشته است: این فتوا باطل است چون در این صورت می بایست همه ی آیاتی را که پس از این آیه درباره ی حرام و حلال نازل شده مهمل بگذاریم. به علاوه روایاتی نیز از رسول اکرم (ص) بعد از نزول آیه مذکور درباره ی حرام ها رسیده است، بنابراین سخن ابن عباس ابن عمر و عایشه، در برابر فرمایش رسول اکرم (ص) و آیات دیگر قرآن است. (6) ...
گستردگی جواز صدور حکم حکومتی از حیث زمان و مکان
حکومتی می باشند که عبارتند از تصمیماتی که ولی امر در پرتو قوانین شریعت به حسب مصلحت زمان اتخاذ می کند و طبق آنها مقرراتی وضع نموده و به اجراء در می آورد. حکم حکومتی از زوایای مختلف قابل بررسی می باشد. در این نوشتار، پس از بیان مقدمه و اشاره به معنای حکم حکومتی، ملاکها و مبانی صدور آن را مورد توجه قرار داده و به این نتیجه رسیده ایم که رعایت اهداف و قواعد کلی اسلام، توجه به مصلحت و عنایت به ...