سایر منابع:
سایر خبرها
فرهنگ در رسانه
مقایسه شود. این ممکن است برای فیلمی که بازیگرانی یکسر آماتور هم داشته باشد، اتفاق بیفتد. اما فراموش نکنید که جدایی را به فیلمی درباره مشکلات طلاق، تقلیل ندهید. موضوع آن فیلم چیزی فراتر از طلاق است، همان طور که ناهید در لایه های پنهانش درباره مساله دیگری است. آیا برای انتخاب بازیگران اصلی زن و مرد قصه از زمان نگارش فیلمنامه این بازیگران را مدنظر داشتید. برای برخی نقش ها بله و برخی ...
برترین زمان استغفار
از منابع دیگر، روایت سعید بن مسیب را به سبب دشمنی او با اهل بیت(علیهم السلام) فاقد اعتبار می دانند.[31] 2. مشهور، بلکه مسلّم است که سوره توبه در سال نهم هجری نازل شده، در حالی که وفات ابوطالب(علیه السلام) در سال دهم بعثت بوده است[32]، بنابراین، شأن نزول یاد شده در متن خود از جهت تاریخی دارای تضاد است، تا جایی که برخی از تفاسیر در حلّ آن، توجیهات نامقبولی چون دو بار نازل شدن این آیه[33 ...
حرکت جوهری در کلام صدرایی
تعریف فوق می توان گفت حرکت عبارتست از به فعلیت رسیدن قوه یا همان تغییر حالت ماده از صورتی به صورت دیگر. زمان، امکان این تغییر صورت یا به فعلیت رسیدن قوه را فراهم می کند. دیدگاه ارسطویی در باب حرکت بر افکار فلاسفه ی بعدی، اعم از شرق و غرب تأثیر گذاشته و بلکه حاکمیت مطلق یافت، تا جایی که فیلسوفان مسلمان نیز در تفسیر حرکت عموماً از ارسطو پیروی کرده اند. اما در باب حرکت جوهری، ارسطو، فارابی و ...
نگاهی به موت اختیاری
صوفیه به شمار آمده اند؛ همچون: سعدالدین محمد بن مؤید حموی (متوفی 650ه)؛ و سیف الدین باخرزی (متوفی 658ه). او به هنگام هجوم وحشیانه تاتارها به ایران- از جمله خوارزم- قریب به هشتاد سال داشت که به مقابله با آنها پرداخت و سرانجام در دهم جمادی الاولی سال 618 ه، به درجه رفیع شهادت نایل گشت. (18) سلسله منتسب به شیخ نجم الدین کبری به سلسله ی کبرویه مشهور است که در زمان حمله ی مغول، به ویژه در ...
رابطه ایمان و معرفت
: الف) ایمن بودن و امنیت داشتن (بقره: 196؛آل عمران: 239؛ نساء: 85 و...). علّامه طباطبائی در ذیل آیه سوم سوره بقره به این معنا اشاره می کند: ایمان همان قرار گرفتن عقیده در قلب است که از ماده امن گرفته شده است و مناسبتش این است که مؤمن در واقع، موضوعات اعتقادی خود را از شک و ریب، که آفت اعتقاد است، امنیت بخشیده است(طباطبائی،1430ق،ج1،ص37). ب) اطمینان پیدا کردن (بقره: 283 ...
روایات اسباب نزول و مبین بودن قرآن
هدایتی دربر ندارد ذکری به میان نمی آورد و از این لحاظ گاه نقاط مبهم در آن ملاحظه می شود که توضیح و بیان می خواهد و شناخت اسباب نزول یکی از راه های فهم این نوع آیات است. آقای صادقی درباره ی فایده ی سبب نزول در فهم آیات در جای دیگری می نویسد: شأن نزول آیات گاه به فهم معانی آیات کمک می کند اما برای فهم معانی آیات شرطی اساسی به حساب نمی آید ... آیات در دلالت هایشان مستقلّند چه شأن نزول ها ...
ریشه های استهزاء آثار و پیامدهای آن از منظر قرآن
مادرش در جاهلیت مورد استهزای ثابت بن قیس قرار گرفت. *دنیاطلبی: گاهی داشتن ثروت ودلبستگی به دنیا موجب استهزای افراد فقیر یا زیردست می گردد: زُیِّنَ لِلَّذینَ کَفَروا الحَیوةُ الدُّنیا و یَسخَرونَ مِنَ الَّذینَ ءامَنوا (بقره/2،212) در روایتی از ابن عباس نقل شده که آیه فوق در مورد گروهی از اشراف و سران قریش نازل شده که زندگی بسیار مرفهی داشتند و به همین جهت جمعی از مؤمنان تهیدست ...
عمومیت لفظ یا خصوص سبب؟
یَعْبُدُ اللَّهَ عَلَی حَرْفٍ فَإِنْ أَصَابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ ... (41) به رغم سبب نزول خاص، به عمومیت معنای آیه حکم کرده و فرموده است: إن الآیة تنزل فی الرجل ثم تکون فی اتباعه ... . بخاری نقل کرده است که یکی از صحابه درباره ی حج پرسید که آیا فقط مخصوص ماست و پیامبر (ص) فرمود: تا أبد (42). زمخشری در تفسیر سوره ی همزه نوشته است: ممکن است سبب خصا باشد اما تهدید عام است تا هرکس ...
اسباب نزول و کشف پیام آیات
، پیشین، ج10، ص 171؛ ابن کثیر، تفسیرالقرآن العظیم، پیشین، ج2، ص 584. 49. طه/ 82. 50. زمخشری، الکشاف، ج3، ص 79؛ طبرسی، مجمع البیان، ج7، ص 39. 51. کلینی، الکافی، تفسیرالعیاشی؛ طبرسی، مجمع البیان، تفسیرالقمی؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابیطالب؛ حاکم حسکانی، شواهدالتنزیل؛ بحرانی، البرهان فی تفسیرالقرآن، ج3، ص 39؛ حویزی، نورالثقلین، ج3، صص 386، 388. 52. خمینی، الآداب المعنویة للصلاة، صص 192-93. 53. همان، ص 193. منبع مقاله : پیروزفر، سهیلا؛ (1391)، اسباب نزول و نقش آن در تفسیر قرآن، تهران: موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی- به نشر، چاپ اول ...
تعبیرهای بازگوکننده ی اسباب نزول
است یا نشان دادن افکار و عادات کفار و مشرکین، و زمانی حاکی از سبب نزول، و تشخیص مورد فقط از طریق نشانه ها و شواهد امکان پذیر است. دانشمندان دریافته اند که اگر پس از نزلت فی ... از شخص یا حادثه ای در زمان پیامبر (ص) یاد شود، صریح در اسباب نزول است. عمادالدین رشید نوشته است: پس از جستجو در میان روایات سبب نزول و آنچه واحدی، ابن تیمیه و ابن حجر گفته اند، به این نتیجه می رسیم که نزلت فی ...
راه دستیابی به اسباب نزول
: الکلام فی اسباب نزول الآیة و شأنها و قصّتها، لایجوز الّا بالسّماع بعد ثوبته من طریق النقل الصحیح . (4) کافیجی نوشته است: گفتگو درباره ی سبب نزول آیه بدون شنیدن و دیدن واقعه جایز نیست، زیرا سبب نزول از اموری است که مستندی جز شرع ندارد پس اگر روایتی نباشد سخن درباره آن مانند گفتار پیرامون مسائل غیبی، نارواست (5) کافیجی پرهیز و ورع پسینیان از خوض در اسباب نزول را به همین دلیل دانسته است. (6) ...
تعدد اسباب نزول، تکرار نزول آیه
فی علوم القرآن، تحقیق یوسف مرعشلی، ج1، ص 123؛ نیز بنگرید: نجم الدین طوفی، م 716؛ الإکسیر فی علم التفسیر، ص 245؛ نقل از عمادالدین الرشید، اسباب لانزول، و أثرها فی بیان النصوص، ص 225: او نوشته است طوفی در بابی جداگانه به گستردگی و نکات بلاغی و فوائد تکرار نزول پرداخته است. وی همچنین از ابن ابی الاصبع نام می برد که در بدیع القرآن، ص 151 درباره فایده تکرار مطالبی نوشته است. علامه طباطبایی درباره سوره ...
وضع و جعل در روایات اسباب نزول
یا آیاتی به شخص یا جریان یا واقعه ای که با نزول آیه پیوندی ندارد نیز به معنای تبدیل و دگرگونی در واقعه و حادثه ای است که سبب نزول آیه شده است. لذا بدون دقت و توجّه نمی توان همه ی آنچه را که درباره ی اسباب نزول نقل شده بپذیریم، دانشمندان و قرآن پژوهان به این مهم توجه کرده اند: بدرالدین زرکشی در این باره نوشته است: یجب الحذر من الضعیف فیه و الموضوع فإنه کثیرٌ . (1) آقای معرفت بیشتر ...
حکم روایات اسباب نزول
این بحث به سال های گذشته بازمی گردد و آنچه امثال رشید و قرضاوی بازگو کرده اند در واقع پیروی از پیشینیان است: حاکم نیشابوری نوشته است: جوینده حدیث باید بداند که تفسیر صحابی که شاهد نزول وحی و فضای حاکم بر نزول آیات بودند نزد بخاری و مسلم، ابوصلاح و دیگران به عنوان حدیث مسند محسوب می شود. (24) ابن صلاح- م 643- در مقدمه اش گفتار صحابه درباره ی اسباب نزول و هر آنچه را رأی و اجتهاد در آن راهی ...
قرآن پژوهان و اسباب نزول
توان سبب نزول دانست که آیات در پی آن و به خاطر آن نازل شود. (8) پس وقوع حادثه ای پس از نزول آیات، سبب نزول تلقی نمی شود. این حادثه می تواند سؤالی باشد که از پیامبراکرم (ص) پرسیده شده که در جواب آن سؤال، آیه یا آیاتی نازل شد. پرسش از وقایع گذشته مانند سؤال یهود درباره ی ذی القرنین که در پاسخ آنان، آیات 83 تا 97 سوره ی کهف نازل شد. یا سؤال از آینده، مانند سؤالی که قریش درباره ی کوه در روز قیامت ...
آیا قرآنی منتسب به امام علی(ع) با ویژگی های خاص وجود دارد؟
، حتما مصحف امام علی را حفظ می کردند. به نظر ما شیعیان و عالمان آن ها هرچند در زبان ادعا می کنند که قرآن کنونی را قبول دارند، اما باور قلبی آن ها این است که قرآن واقعی همان است که امام علی(ع) نوشته است و الان هم در دست امام زمان (ع) است! شیعیان باور دارند که قرآن کنونی تحریف شده است. روایاتی فراوانی در کتاب اصول کافی وارد وجود دارد مبنی بر اینکه قرآن اصلی همان مصحفی است که در دست ائمه (ع ...
اهمیت شناخت اسباب نزول از نگاه دانشمندان
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: سهیلا پیروزفر لزوم توجه به اسباب نزول پس از صحابه و تابعین صاحب نظران علوم قرآنی نیز درباره ی لزوم توجه به اسباب نزول نوشته اند: واحدی می نویسد: ممکن نیست تفسیر آیه، مگر زمانی که سبب نزول آیه را بدانیم. (1) ابن دقیق العید معتقد بود: شناخت سبب نزول راهی محکم برای فهم معانی آیه است. (2 ...
فهم صحیح آیه در پرتو شناخت اسباب نزول
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: سهیلا پیروزفر از طریق اسباب نزول می توان بر معنا و مقصود آیه ها و سوره ها دست یافت. قبلاً سخن ابن تیمیه و ابن دقیق العید را در این باره گزارش کرده ایم. شاطبی می نویسد: شناخت اسباب نزول برای کسی که درصدد شناخت قرآن است، لازم است . (1) احمد صقر محقق کتاب اسباب النزول واحدی نوشته است: و أیّ عون ...
رفع ابهام از چهره ی مفاهیم آیات با دانستن شأن نزول
مطمئنی برای ارزیابی اخبار مزبور به حساب آید. در مواردی اسباب نزول مانع فهم آیات شده که نمونه هایی خواهیم آورد و در مواردی هم قرینه ی فهم آیات سوره است. چند نمونه: اول: ابن کثیر با استفاده از روایات سبب نزول آیه ی وَمَا کَانَ اللّهُ لِیُضِیعَ إِیمَانَکُمْ (7) ایمان را به صلاة تفسیر کرده است، چون یهود از تغییر قبله سوء استفاده های سیاسی کردند و میان مسلمانان شبهه و ...
آثار دشنام و ناسزا به دیگران
: راعنا و بگویید: انظرنا ما را در نظر دار، به ما نگر- و گوش فرا دارید، و کافران را عذابی است دردناک. (بقره، آیه 104) از این آیه به دست می آید که به کارگیری الفاظی که معنای زشتی در فرهنگ و زبان برخی از اقوام آن جامعه دارد روا نیست. بنابراین، در محیط های چند فرهنگی باید از واژگان و اصطلاحاتی استفاده کرد که مفهوم زشت و ناروایی نداشته باشد. در شان نزول این آیه در مجمع البیان آمده است: ابن عباس مفسر معروف ...
فهم راز تشریع و حکمت قانون گذاری اِحکام با استفاده از شأن نزول
سبب نزول آنگاه که مربوط به آیات احکام باشد یقیناً مورد نیاز است چون وقایع و حوادثی که در پی آن آیه ای که بیان کننده ی حکم آن باشد نازل شده است و مفسر را در فهم آن حکم و آگاهی عمیق به حکمت و سرّ آن حکم یاری می رساند. (5) فضل حسن عباس نوشته است: در بسیاری از آیات احکام، حکم روشن بیان شده است و فهم حکم نیازی به سبب نزول ندارد اما شناخت سبب، حکمت نزول حکم را نشان می دهد و باعث آرامش و ...
شناخت تاریخ تشریع و دستیابی به حکمت نزول تدریجی
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: سهیلا پیروزفر فضل عباس نوشته است: شناخت اسباب نزول، انسان را به کیفیت تشریع تدریجی احکام آشنا می کند. (1) پیش از این بیان شد که بسیاری از آیات در پی تشریع احکام در بستر تاریخی آن زمان بوده است. کتاب الهی که متنی دینی و نصی وحیانی است بی شک با توجه به واقعیتها و جریانهای زمان نازل می شده و درصدد تصحیح ...
دفع توهم حصر در موارد به ظاهر حصرشده
نفی لا و استثناء إلّا آمده که در زبان عربی نشانه ی حصر است. (5) صدیق حسن خان نوشته است: این فتوا باطل است چون در این صورت می بایست همه ی آیاتی را که پس از این آیه درباره ی حرام و حلال نازل شده مهمل بگذاریم. به علاوه روایاتی نیز از رسول اکرم (ص) بعد از نزول آیه مذکور درباره ی حرام ها رسیده است، بنابراین سخن ابن عباس ابن عمر و عایشه، در برابر فرمایش رسول اکرم (ص) و آیات دیگر قرآن است. (6) ...
علم مناسبات و اسباب نزول آیات
زمانی نازل شده، قرار گرفته است. علم مناسبات در پی کشف رابطه ی این چینش است (2) تا نشان دهد چه عاملی باعث شد این دو یا چند آیه در کنار هم قرار گیرند. بسیاری از مفسران، اسباب نزول را یکی از حلقه های کشف این رابطه می دانند (3) زیرا اسباب نزول موقعیت نزول را روشن می کند. صبحی صالح نوشته است: مفسرانی که ریشه های تحقیق علمی را بنا نهاده و واردشدن در تفسیر را منوط به آگاهی از سبب نزول دانسته اند، شاید ...
بررسی نظر مخالفانِ تأثیرِ اسباب نزول در فهم قرآن
هرجمله ای از آن به سبب واقعه ای نازل شده است ... این اسباب تراشیها سیاق را برهم می زند. (6) جایگاه اسباب نزول در المنار نیز بسیار ضعیف است، به اعتقاد صاحب المنار آیات بدون سبب نزول نیز مفهوم و معنا و پیام خود را خواهد داشت. (7) وی در آیه ی 88 سوره ی نساء پس از آنکه روایت سبب نزول آیه را آورده و آن را رد کرده، نوشته است: این آیه از جمله آیاتی است که بعضی از روایات با سند صحیح مانع فهم ...
طغیان انسان: آثار، عوامل و موانع
... 1. توجه به نظارت الهی : این مطلب در آیه أَلَمْ یعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یرَی [85]مطرح شده است و مفهوم آن این است که اگر طاغی توجه داشته باشد که این فسادهایش را خالق می بیند دست از طغیان برخواهد داشت. 2. احساس نیاز به خدا: با توجه به اینکه در آیات 6 و 7 سوره علق، عامل ابتلاء به بیماری طغیان، احساس بی نیازی (استغناء) دانسته شده است بنابراین احساس نیاز به درگاه ربوبی عامل مؤثری در ...
گستردگی جواز صدور حکم حکومتی از حیث زمان و مکان
...: اینها یاران جعفر هستند و شیعیان، مورد سرزنش و تضعیف قرار گیرند (حر عاملی، 1391ق، ج14، ص450). اینها نمونه هایی از احکام معصومین(ع) بود. اما در عصر غیبت، با توجه به آنکه شارع مقدس در هیچ زمانی راضی به تعطیلی احکامش نمی باشد و با عنایت به ادلۀ متعددی که دربارۀ نیابت عامۀ فقهای جامع الشرائط در زمان غیبت کبری در اختیار داریم، چنین احکامی می تواند از سوی ولی فقیه در زمان مقتضی صادر شود ...