خانهسایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
همایش یارانه ثروتمندان یا برگزارنشدن انتخابات ریاست جمهوری؟!
منابع اطلاعاتی موجود وجود دارد! یعنی اولاد آدم که می داند به احتمال زیاد دولت برای جلوگیری از تبعات سیاسی و اجتماعی مصوبه مجلس جا زده و می ترسد که به دور دوم نکشد! یعنی... البته اولاد آدم به شما بشارت بدهد که حالا هر کسی بخواهد خودش را با دولت همسو کند تا چرخ اقتصاد مملکت بچرخد، دولت خودش را پس می کشد حتی اگر قبلاً همین را خودش می خواسته! یعنی مگر جز این بود که هدف از حذف یارانه ثروتمندان ...
آموزش و پرورش بنگاه اقتصادی نیست!
و دوام جوامع واقف است. در ادامه متن گفت وگوی تفصیلی با ایشان آمده است: بحثمان را از لایحه دائمی شدن قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی شروع می کنیم. در ابتدا بفرمائید که نسبت به موضوع مدارس غیردولتی و به طور خاص راجع به این لایحه دیدگاه شما چیست؟ به اعتقاد من، این لایحه بنا دارد تا سطح تشویق ایجاد مدارس غیردولتی را در وزارت آموزش و پرورش ارتقا بدهد؛ در ...
چت بات چیست و چرا این قدر مهم است؟
پیام رسان که برای محیط های کاری و کاربری های حرفه ای ساخته شده، بر اساس بات ها کار می کند. در داخل این پلتفرم، شما به راحتی می توانید کارهایی مثل تنظیم ریمایندر را به وسیله ی بات شخصی تان در Slack انجام دهید. شرکت های مختلف و حتی رستوران ها در حال تولید بات هایی هستند که روی این پلتفرم کار می کند. این تازه اول راه است... بنیان گذار سرویس Evernote که حالا سراغ ...
چگونه بعد از طلاق با حس انتقام جویی مان مقابله کنیم؟
راه ها را انتخاب و طی یک برنامه منظم آن ها را عملی کنید. این که حالا نوبت خشم است. برای کنار آمدن با خشمتان هم انجام این کار ها مفید است: از چیز هایی که هنوز شما را عصبانی می کنند، فهرستی تهیه کنید. سپس درباره هر کدام از آن ها مفصل بنویسید. بعد از نوشتن یک بار با صدای بلند آن را برای خودتان بخوانید تا هم آگاهی بیشتری نسبت به احساساتتان پیدا کنید و هم از بار عاطفی آن ها کاسته شود ...
روح برجام دیگر چیست؟!
...، و حالا مردم ایران حق دارند بدانند آقای روحانی تصمصم دارد بعد از خاکستر برجام، در مدار کدامیک از این ریاست جمهوران قرار بگیرد.! نمی شود ادعای راه و مرام رئیس جمهوران دوم یا سوم را بر زبان آورد، ولی در عمل راه رئیس جمهوران چهارم یا پنجم را ادامه داد. ارزش انسان نزد خداوند، تنها انجام درست و کامل وظیفه ای است که خداوند بر دوش هر کدام از مسئولین نهاده است. ارزش آدمی به عملکرد اوست نه ...
آخرین روزهای فصل سرد
...> • بعد از تلفن نخست وزیر شما چه اقدامی کردید؟ رئیس حفاظت نخست وزیری: ما تحقیق کردیم و فهمیدیم این داستان از داخل انتقال خون درآمده است؛ چون کس دیگری موضوع را نمی دانست. بعضی از دکترهای آنجا که مخالف نظام و رژیم بودند نشستند و بررسی کردند. گروه خون شاه o- بود. این گروه می تواند به همه خون بدهد، اما فقط از گروه خودش می تواند خون بگیرد. اینها می دانستند گروه خون شاه چیست و در عین حال می ...
همراه اول، ایرانسل یا رایتل؟
حالا تا سه ماه دیگر هزینه همه مکالمات شما با این پنج نفر همره با ده درصد تخفیف محاسبه می شود. این هم بسته دیگری است که به تازگی در سیستم همراه اول قرار گرفته. بسته مکالمه خانواده که مخصوص مشترکان دائمی سیم کارت های همراه اول است و در این مدت هم طرفداران زیادی پیدا کرده. این بسته دو حالت دارد که تفاوت آنها فقط در تعداد دقایق مکالمه است. یکی 500 دقیقه ای و دیگری دو برابر آن. بعد از فعال ...
راز ناگشوده ی مرگ محسن فیضی
زندگی محسن فیضی ، مداحی که در جوانی درگذشت در سال های پایانی و پس از آن سخنرانی جنجالی نقدی به دولت احمدی نژاد متفاوت بود؛ داستانش البته مبهم ماند، این که چه کسانی او را دزدیدند، زدند و آیا آن برخوردها به قدری تاثیر داشته است که بعد از سه سال درگذشت؟ دو سال پیش، حوالی چهلم درگذشت محسن فیضی، یکی از دوست داران او ایمیلی به انصاف نیوز فرستاد؛ حالا امروز 25 فروردین ماه 95، به مناسبت دومین ...
درس های اخلاق سال تحصیلی 94-95؛ تحلیلی روان شناختی از تحولات صدر اسلام جلسه سیزدهم؛ دنیا و آخرت
دوباره زنده شود. زندگی ما در این جا دو جور است. یک وقت برای سود کار می کنیم و یک وقت برای ارزش، اگر برای سود کار کردیم اسمش دنیاست، اگر به خاطر ارزشش کاری را انجام دادیم خودش آخرت است. پس آخرت یعنی همین جا، و خوب است که انسان برای ارزش کارها را انجام بدهد تا هم وجدانش راضی باشد و هم جامعه اصلاح شود. این دیدگاه دنیا و آخرت را دو چهره از همین زندگی مادی و انگیزه های انسان می داند، و آیاتی و روایاتی که ...
آداب همسایگی با آسمان
؟ خدایا! تو هستی که تشخیص صحیح را به پزشک الهام می کنی تا پاسخ درستی به بیمار بدهد. پس همه خیر و خوبی ها از جانب توست. تو خودت دستور دادی که خود دست به کار شویم و به پزشک مراجعه کنیم و درمان بیماری مان را از او بخواهیم، و الاّ شفادهنده حقیقی تویی. در انجام دادن وظایف خانگی مان هم ما تلاش خود را در تربیت فرزندانمان به کار می گیریم، با آنان صحبت می کنیم، تأدیبشان می کنیم، تهدیدشان می کنیم ...
مدیر کانال گیزمیز کیست و چگونه این کانال را اداره می کند؟
! درباره درآمدزایی مجازی اش گفته، بر می گردد به وبلاگ قیامت، با یک بنر 8 هزار تومانی در ماه شروع کرده و حالا میزان درآمدش از کانال گیزمیز روزانه یک میلیون و ششصد هزارتومان حدس زده می شود؛ البته در این بین کارهای دیگری هم برای کسب درآمد انجام داده از خرید و فروش فیلم های کره ای تا جومونگ های مختلف و ... همه بخشی از درآمد های اینترنتی او بودند که خودش نخواسته همه اش را به اصطلاح لو بدهد. از ...
احمدی نژاد سال 88 باید ردصلاحیت می شد
جمهوری بودید. چرا آن زمان به این روند های غلط اعتراض نکردید؟ من سال 84 از احمدی نژاد جدا شدم. دقیقا بعد از انتخابات و قبل از اینکه ایشان از سوی مقام معظم رهبری تنفیذ شوند، با هم خداحافظی کردیم. - به چه دلیل؟ می توان گفت آینده نگری بود. - ایشان تازه از مردم رای گرفته بود و به طور حتم برای شما هم حضور وی نفع داشت. دلیل دوری شما از وی چه بود؟ یکی ...
مبتکر ساخت سکوی توپ های دوربرد در هور
همه جور زن و مرد امروزی، کارمند شرکت نفت و انگلیسی هایی که طبق فرهنگ خودشان زندگی می کردند. حبیب اهل مسجد شده بود و در کنار نماز و قرآن، دنبال کتاب های مذهبی بود که مطالعه کند و بتواند جواب انتقادها و سوالات دوستان جوانش را به درستی بدهد. سال 1356 دیپلم گرفت و به سربازی رفت. مربیان دوره های آموزش سربازی، آنقدر از او توانایی فکری و بدنی و روحیه بالا دیدند که به او درجه ی ...
احمدی نژاد سال88 باید ردصلاحیت می شد
اعتراض نکردید؟ من سال 84 از احمدی نژاد جدا شدم. دقیقا بعد از انتخابات و قبل از اینکه ایشان از سوی مقام معظم رهبری تنفیذ شوند، با هم خداحافظی کردیم. - به چه دلیل؟ می توان گفت آینده نگری بود. - ایشان تازه از مردم رای گرفته بود و به طور حتم برای شما هم حضور وی نفع داشت. دلیل دوری شما از وی چه بود؟ یکی از دلایل خداحافظی من با ایشان، وجود سازمان ...
توافق اولیه، صیغه استمراری و بازی بیژن در اینتر میلان!
ایرباس و بوئینگ و.... را ولِلِش! توپ های سیف و نعمت زاده و نهاوندیان و.... البته به شما بشارت بدهم که خاص های قبل از برجام با خاص های بعد از برجام توفیری نکرده اند و تعدادشان همان است که بوده و این از خصیصه های عدالت محوری تدبیر و امید است و الا اگر هر دولت دیگری سر کار بود حتماً یک سفره ای هم برای عام ها تا کنون پهن می کرد و می گفت مجلس بی ریاست! بگذریم! اولاد آدم معتقد است حالا که نمی ...
به دنبال یک عاشقانه آرام
. خیلی های دیگر هم هستند که حالا به دلیل نداشتن رابطه و امکانات یا اینکه دست شان به آهنگسازهایی که بتوانند مطرح شان کنند نمی رسد، حیف می شوند. گلرویی: یک نکته دیگری هم هست. آن زمینه ای که شما ازش صحبت می کنید، اصولاً در موسیقی ما وجود ندارد. یعنی هنوز عمر کل ماجرا به 20 سال هم نرسیده و مضحک است که خواننده ای را دارای پیش زمینه و به اصطلاح پیشکسوت بدانیم. تازه همین خواننده ها هم در این ...
فرهنگ در رسانه
نمایشگاه فضیلت زخمی و فعالیت هایش در طول این سال ها فکر می کنند من یک مینیاتوریست ام/ می خواستم یک کار برمبنای مونالیزا انجام دهم علی مطلب زاده/ فرح اصولی اگرچه نقاش پرکاری است اما در طول این سال ها نمایشگاه های انفرادی کمی را در داخل ایران برگزار کرده است و بنابراین چندان عجیب نبود که تازه ترین نمایشگاه انفرادی این هنرمند که با عنوان فضیلت زخمی زمستان سال گذشته در گالری دستان 2 ...
سودای وزارتخانه حیات و ممات
این تشکیلات به سازمان امور اداری استخدامی کشور رفت، اسمش تبدیل به معاونت هماهنگی و دبیر هیات های امنا شد. سال ها این پُست وجود داشت و افراد مختلفی این معاونت را بر عهده داشتند. در دوره سابق و اخیر که وزارتخانه ها را اجبار کردند 5 معاونت داشته باشند، این پُست از جایگاه معاونت خارج شد و به عنوان دبیر هیات های امنا مطرح شد. براساس مطالعاتی که دوستان و بنده قبلاً داشتیم و مقالاتی که در این زمینه نوشته ...
نقدی منصفانه بر یک برنامه تلویزیونی/ ضعف های 6 گانه خندوانه سوم
یا سالن های سینما و استادیوم ها می اندازد. درست است که برای ساخت دکور جدید، ایده جذابی به کار گرفته شده و استفاده از ظروف یکبار مصرف، درون خودش پیام های زیادی هم دارد اما اشکالی که در ساخت دکور استفاده شده یک مقدار با ذات برنامه جور در نمی آید، مثلا در فصل اول و دوم، چندان نیاز به تغییر نمای دوربین نبود. آنقدر فاصله مردم با سن کم بود که یک دوربین می توانست همه را داخلش جا دهد اما الان مدام ...
قصه دلنشین یک برخورد ویژه در پکن
پذیرش است و آقای شش هم بعد از مدتی کوتاه تن به این قضیه می دهد و 100 هزار تا را جور می کند، ولی حالا نوبت کریس، همان بچه پولدار سیاستمدار فاسد شهر است که نپذیرد و نرخ را بالاتر ببرد. در نهایت چاره ای نمی ماند جز اینکه آقای شش پیشنهاد دوئل بدهد و مشکل حل نشده از طریق پول و دیدارهای رودررو را از راه یک برخورد فیزیکی شدید به سامان برساند. او در این ارتباط می گوید: ما با قواعد پکن به پیش می رویم و با ...
بیادی: احمدی نژاد سال 88 باید ردصلاحیت می شد/ حسینیان: حمایت اصولگرایان از احمدی نژاد هیچ اهمیتی ندارد
... من سال 84 از احمدی نژاد جدا شدم. دقیقا بعد از انتخابات و قبل از اینکه ایشان از سوی مقام معظم رهبری تنفیذ شوند، با هم خداحافظی کردیم. - به چه دلیل؟ می توان گفت آینده نگری بود. - ایشان تازه از مردم رای گرفته بود و به طور حتم برای شما هم حضور وی نفع داشت. دلیل دوری شما از وی چه بود؟ یکی از دلایل خداحافظی من با ایشان، وجود سازمان های غیر رسمی اطراف ...
عجیب تر از طلا!
حالا اما چند سالی می شود که علاوه بر طلای زرد همیشگی، تزئینات و رنگ های متنوع تری هم از طلا به میان آمده و جای خود را بین زیورآلات کلاسیک باز کرده است. طلای شکلاتی، نگین دار، سفید و پلاتین از شاخص ترین طلاهای خاص هستند که هر کدام ویژگی های منحصربه فردی دارند که ممکن است به اندازه طلای زرد از آنها مطلع نباشید و موقع خرید به مشکل بربخورید. در اینجا تلاش می کنیم ضمن بررسی انتخاب های موجود از میان ...
ناگفته های خواهر بابک زنجانی
شنیدن حکم بابک گفتم وای به مامان و بابا چی بگیم؟ . بابک گفت ناراحت نباشین من این پول را برمی گردانم و وضعیت اینگونه نمی ماند و باید این پول برگردد. به بابک گفتم نکنه این پول برگردد و حکم را اجرا کنند گفت این پول دینی هست که بر گردن دارم و باید پرداخت کنم. واقعا دلش می خواهد این کار را انجام بدهد. به قول آقای کوهپایه زاده اولین کسی که سعی در پرداخت پول دارد و از ته دل می خواهد این کار انجام شود، بابک ...
حسن بیادی: احمدی نژاد سال 88 باید ردصلاحیت می شد
با مردم هماهنگ کنند. مردم در پایین نبوغ خود را نشان دادند و حال احتیاج به تصمیم سران نظام در بالا دارد. بعد از 20 سال ما نیازمند بازنگری در قانون اساسی هستیم و باید به آن تن دهیم. - به انتخابات برگردیم؛ گویا شما از طرف لیست امید هم برای حضور در این لیست دعوت شدید، درست است؟ بله، من را دعوت کردند، خیلی هم به من محبت داشتند. جلساتی را با دوستان اصلاح طلب داشتم، اما تصمیم گرفتم ...
کوهکن:تقدیس روسای جمهور دردولت سازندگی و اصلاحات اوج گرفت / رسولی:شمابا تقدیس یک نفر کشورراگرفتارکردید
اصلاحات هستند همه زیر سقف نظام هستند، همه در انقلاب همکاری کردند، باز هم جور در نمی آید. افراد تا زمانی هستند از یک زمانی رد می شوند. کوهکن: به ضرس قاطع می گویم که احمدی نژاد 65 درصد محبوبیت دارد و براساس نظرسنجی ها روحانی 35 درصد. هرچند من هیچ وقت آرزو نمی کنم احمدی نژاد دوباره در این مملکت رییس جمهور شود. جریان اصلاحات یعنی جریان شما آقای رسولی در سال 88 امتحان خوبی نداد، ما در ...
گزارش کامل برنامه نود
سخندان کمک اول با اشاره به جیب به حق وردی گفت که به مجیدی کارت بدهد اما داور این کار را انجام نداد. عادل فردوسی پور گفت شاید حق وردی می دانسته که مجیدی دو اخطاره است و به همین درباره او ممشات کرده تا هیچ بازیکنی دربی را از دست ندهد. با پخش بازی استقلال و سپاهان، حرف های جالب ایگور استیماچ در نشست مطبوعاتی به طور کامل پخش شد تا برنامه نود با پخش آنالیز دربی این هفته به استقبال لحظات پایانی خود برود. ...
باید سال 88 احمدی نژاد را رد صلاحیت می کردند/96 احمدی نژاد رد صلاحیت نمی شود
جمهوری بودید. چرا آن زمان به این روند های غلط اعتراض نکردید؟ من سال 84 از احمدی نژاد جدا شدم. دقیقا بعد از انتخابات و قبل از اینکه ایشان از سوی مقام معظم رهبری تنفیذ شوند، با هم خداحافظی کردیم. - به چه دلیل؟ می توان گفت آینده نگری بود. - ایشان تازه از مردم رای گرفته بود و به طور حتم برای شما هم حضور وی نفع داشت. دلیل دوری شما از وی چه بود؟ یکی از ...
مرتضی آوینی :وقتی بشر به موسیقی عادت می کند، دیگر قابل اعتماد نیست
اینها حرف های منتشر نشده ای از سیدمرتضی آوینی است که گویا در نمازخانه روایت فتح در جمع عده ای از علاقه مندان و دوست داران هنر و تبلیغات مطرح شده است. موضوع اصلی این بحث ها هنر غربی و هنر اسلامی و وجوه تفاوت این دو است. آوینی در این جلسه های خودمانی درباره موسیقی و تبلیغات حرف می زده که هنوز [...] اینها حرف های منتشر نشده ای از سیدمرتضی آوینی است که گویا در نمازخانه روایت فتح در جمع عده ای از علاقه مندان و دوست داران هنر و تبلیغات مطرح شده است. موضوع اصلی این بحث ها هنر غربی و هنر اسلامی و وجوه تفاوت این دو است. آوینی در این جلسه های خودمانی درباره موسیقی و تبلیغات حرف می زده که هنوز کهنه نشده و انگار همین دیروز گفته شده است. به گزارش خبرگزاری دانشجو، نگاه شهید آوینی به موسیقی به نوبه خود نگاه بدیعی است که سعی کرده هنر واقعی را مطرح کند و تمایز آن را با مقوله تبلیغات که امروز به طور گسترده ای در غرب جای هنر را گرفته است بپردازد؛ سید مرتضی آوینی: درباره موسیقی حداقل دو جور می شود بحث کرد؛ این دو جور، یکی بحث فقهی درباره موسیقی است که اصلا در حد بنده نیست و آدم هایی مثل ما اصلا نباید به خودشان اجازه بدهند که وارد بحث های فقهی شوند، مسایلی کاملا تخصصی است و به هیچ وجه در حیطه ما نیست. مسایل کاملا تخصصی به تحصیلاتی در همان زمینه احتیاج دارند. به این دلیل است که اصلا از نظر فقهی درباره موسیقی بحث نمی کنیم؛ یعنی این وجه مطلب را به طور کلی کنار می گذاریم. بنابراین اگر ضمن بحث، این سوال پیش بیاید که موسیقی مجاز است یا نیست؟ حرام است یا نه؟ به طبع نمی توانم به این سوال ها جواب بدهم. باید از حضرت امام (ره) سوال کرد. البته از ایشان هم سوال شده و جواب هم داده اند. اما می شود درباره این بحث کرد که چرا در تلویزیون، به نظر امام (ره) عمل نمی شود؟ اینها بحث های فقهی نیستند؛ به مسایل اجتماعی و سیاسی برمی گردند و از بحث فقهی خارج می شوند. اگر از وجه فقهی شان خارج شوند، می شود درباره آنها بحث کرد. ولی هر چیزی که وجه فقهی به خود بگیرد، اصلا در محدوده ما نیست و وارد آن نمی شویم. بنابراین از اول مشخص است بحثی که می کنیم، بحثی نسبتا اعتقادی، از غیر وجه فقهی است. تبلیغات در غرب از بین رفته است حیوان ها و گیاهان که پایین ترین مرتبه عقل را هم ندارند؛ موسیقی بر آنها موثر است! دلیلش این است که اصلا برای دریافت موسیقی هیچ احتیاجی به عقل نیست. یعنی عقل نیست که محتوای موسیقی را ادراک می کند، بلکه اعصاب است. امروزه تبلیغات در غرب جای هنر را گرفته است؛ یعنی بدون هیچ شکی می شود گفت هنر در غرب مرده و به طور کلی اثری از هنر در غرب باقی نیست. از بعد رنسانس این اتفاق به تدریج افتاد و هنر در غرب از بین رفت. تا جایی که عقلم می رسد عرض می کنم که چرا از بین رفت. تبلیغات امروز در دنیای غرب جای هنر را گرفته است. مثال های خیلی ساده می توانند این مطلب را اثبات کنند. نگاهی به سینمای خوب می تواند این مطلب را به طور کامل به ما نشان بدهد، یا مثلا نگاهی به آثار هنری که در قرن های اخیر از به اصطلاح هنرمندان غربی صادر شده اند، خیلی راحت نشان می دهد که هنری در غرب باقی نمانده است. آخرین پدیده های هنری در غرب آپارت و پاپارت هستند. خودشان این اسم ها را گذاشته اند. آپارت از آپتیک است، یعنی آپتیک آرت و فقط به بازی های بصری ختم می شود؛ بازی های چشم؛ آن هم فقط در حد فیزیک چشم؛ در حد قوه باصره ظاهری ما و مشخصاتی که دارد؛ یعنی با توجه به مشخصات فیزیکی چشم، بازی های بصری اختراع کرده اند که اسم اینها را آرت –هنر- گذاشته اند که اصلا هنر نیست؛ مثلا کارهای وازرلی را ببینید که خیلی هم مشهورند و از آنها زیاد صحبت می کنند و از او به عنوان بزرگ ترین هنرمندان غرب اسم می برند. در تلویزیون هم گاهی پشت گوینده ها از تابلوهای او استفاده می کنند که در موزه هنرهای معاصر و جاهای منور الفکری هم هست. این کارها فقط مقداری کارهای بصری اند، مثلا خواسته کره را با تعداد دایره دربیاورد و با حالت هایی که به آنها داده، کره را تجسم کرده است. چیزهایی که ممکن است برای چشم قشنگ باشد ولی به هر ترتیب خودشان هم اسمش را با توجه به چیزی که هست، گذاشته اند: آپتیک آرت . یعنی هنر بصری. فقط هم مقداری بازی است. یعنی از محتوا به طور کامل خالی است و اصلا محتوایی باقی نمانده است. از بازی های چشمی چه چیزی دستگیر آدم می شود؟ تابلوهایی هست که از کنار نگاه شان می کنید، یک چیزند و از سوی دیگر که نگاه می کنید، چیز دیگر و به نسبت جهت هایی که می گیریم، صورت های جدیدی دارند. در این تابلوها چه محتوایی هست؟ آثار خیلی ضعیفی موجودند، اما نه به این مفهوم که هنر باشند. پاپارت هم که می گویند چیزی در همین حد است. یعنی اصلا ریشه این هنر تبلیغات است؛ تبلیغات تلویزیونی. یک مجسمه همبرگر جزو آثار هنری شان است که با گچ ساخته اند. کاملا مثل همبرگر است. همان رنگ ها را هم به آن زده اند؛ گوشت، پنیر، کاهو و... خیلی بزرگ ساخته شده اند. به کتاب های هنری شان مراجعه کنید –من دیده ام، کارم این بوده- این را به عنوان اثر هنری نمایش می دهند. پاپ از پاپیولار می آید؛ یعنی مردمی. هنر مردمی آنها هم صرفا ریشه در تبلیغات دارد و از آن نتیجه شده است. کاری به این معنا نداریم و نمی خواهیم به طور خاص درباره هنر غرب بحث کنیم. اصلا کاری نداریم، چون هنری در غرب باقی نمانده است. دلیل این اتفاق کاملا روشن است. چون هنر مستقیما تجلی روح انسان است. آثار هنری که از انسان ساطع می شوند، همان برتری روح انسان را دارند؛ یعنی همان قدر نسبت به حقیقت عالم و ذات مقدس پروردگار قرب و بعد دارند. از انسان کاملی همچون حضرت علی(ع)، نهج البلاغه صادر می شود که البته گزیده ای از فرمایشات و خطبه های ایشان است، ولی به هر ترتیب مشخص است که کلیت آن چه بوده و در تعریف آن گفته اند: دون کلام الخالق و فوق کلام المخلوق . از انسان بدبختی مثل وازارلی هم صرفا یک سری بازی بصری صادر می شود، چون تمدن غرب کلا از محتوای هنری خالی شده است. محتوای هنر هم همان حقیقت عالم وجود است. ولی در این که محتوای هنری مستقیما تجلی روح بشر است، هیچ شکی نیست. در بعضی کتاب های غربی درباره این بحث می کنند که چه طور گیاهان مقابل موسیقی رشد بیشتری دارند. حتی شنیده ام وقتی برای گاوها موسیقی گذاشته اند، دیده اند شیر گاوها بیشتر شده است. این چه چیزی را می رساند؟ اصلا برای دریافت موسیقی هیچ احتیاجی به عقل نیست. یعنی عقل نیست که محتوای موسیقی را ادراک می کند، بلکه اعصاب است. بنابراین همان مرتبه ای که روح نسبت به حقیقت عالم دارد، در اثر هنری ظاهر می شود و به هیچ وجه نمی شود کلک زد. همان طور که بیان انسان – حرف ها و کلام او- بیان کننده روح اوست، همان قدر اثر هنری هم مبین روح انسان است؛ بیان کننده روح هنرمندی که اثر هنری از آن ناشی و صادر شده است. اصلا هم نمی شود کلک زد. یعنی کسی که خمیرمایه درونی ندارد و روحش خالی از محتواست، نمی تواند کلک بزند و یک اثر هنری عظیم از خود خلق کند؛ محال است. یعنی اثر هنری درست با روح هنرمند متناسب است و اصلا نمی شود در این زمینه کلک زد و آدم را لو می دهد؛ مثل بیان. می گویند: تا مرد سخن نگفته باشد عیب و هنرش نهفته باشد عینا همین طور است. تا هنرمند محتوای درونی اش را بیان نکرده باشد، نهفته است ولی وقتی بیان کرد دیگر خود را لو می دهد. یعنی درونش را لو می دهد و نفسانیت خود را بیرون می ریزد. موسیقی نتیجه روح کسی است که آن را ساخته است این یک بحث مقدماتی درباره موسیقی است که لازم است بدانیم. چون اگر فعلا در مقدمه به عنوان هنر به موسیقی نگاه کنیم، موسیقی هم از محدوده ای که گفتیم خارج نیست. موسیقی مستقیما نتیجه روح کسی است که آن را ساخته است و از روح آن هنرمند موسیقی دان ناشی می شود. البته در غرب، آثار ضعیفی از هنر هست. اگر اینجا بگویم، زیاد درست نیست. ولی مثالی می زنم که همیشه زده ام و چیزی غیر از آن نمی گویم. در رمان های غربی و نویسندگانی که آنجا کار داستان نویسی می کنند – داستان نویسی بلند- در دوره بعد از رنسانس اصلا به هنر برخورد نکرده ام. ما به آثار بعد از رنسانس یعنی قرن های اخیر کار داریم. در این آثار به هنر برخورد نکرده ام جز نوشته های کسی به اسم هرمان هسه که آلمانی است و کتاب هایی نوشته ازجمله گرگ بیابان ، دمیان ، سفر به شرق و... در آثار داستایوسکی هم تا حدودی می شود هنر پیدا کرد. البته مساله روسیه اصلا جداست. هنر روسیه را به طور کلی باید از مقوله ای که درباره اش بحث می کنیم، جدا کرد. روسیه در قرن های اخیر جایگاهی دارد که مخصوص خود اوست و به طور جدی باید درباره اش حرف زد. به همین دلیل اگر داستایوسکی را وارد این مقوله نکنیم، خیلی بهتر است. چون ما در قرن های قبل از انقلاب اکتبر روسیه، آدمی به اسم تولستوی هم داشته ایم که مذهبی و مسیحی معتقدی است و اعتقادهایش در کتاب هایش هم ظاهر است و می شود از نوشته های او به عنوان اثر هنری نام برد و شکی نیست که هنرمند است. اصلا به روسیه کاری نداریم، درباره تمدن غرب بحث می کنیم و روسیه را در سال های اخیر است که می شود به تمدن غرب پیوند زد و قبلا جزو این تمدن نبوده است. آثار داستایوسکی را هم که ببینید، کاملا مشخص است. حالتی داشته اند مثل 60 سال پیش ما که چه طور فرهنگ غرب به این مملکت می آمد، همان طور کشمکشی بین فرهنگ قدیم شان و فرهنگ جدیدی که از طریق غرب وارد می شده، در نوشته های داستایوسکی خیلی صریح مشخص است. این بحث به عنوان مقدمه برای بحث موسیقی لازم بود و عرض کردم موسیقی هم نتیجه روح هنرمند است. یعنی تجلی روح هنرمند و عین ذات اوست و اصلا از ذات هنرمند قابل تفکیک نیست. همان رتبه ای که ذات هنرمند موسیقی دان دارد، موسیقی هم که از او صادر می شود، همان رتبه را دارد. هیچ عاملی در تبلیغات غربی به اندازه موسیقی مهم و موثر نیست عامل اصلی برای هنر و تبلیغات غرب و هیچ عاملی دیگر هنری یا تبلیغاتی این قدر در تبلیغات غربی مهم و موثر نیست که موسیقی هست. موسیقی در تبلیغات غرب یک عامل اصلی است و می شود گفت که اصلی ترین عامل به شمار می رود در تبلیغات غربی که عین هنر غرب است، موسیقی یک عامل اصلی است. عامل اصلی برای هنر و تبلیغات غرب و هیچ عاملی دیگر هنری یا تبلیغاتی این قدر در تبلیغات غربی مهم و موثر نیست که موسیقی هست. موسیقی در تبلیغات غرب یک عامل اصلی است و می شود گفت که اصلی ترین عامل به شمار می رود. این مقدمه ها را می گوییم چون قبل از این که وارد اصل بحث موسیقی بشویم، لازم است. به عنوان نمونه در یک فیلم غربی -هریک از فیلم ها که باشد، فرقی نمی کند – در هر جای دنیا که ساخته شده باشد، موسیقی در آن اصل است. راه راحتی هم دارد که می شود تشخیص داد چه طور اصل است. در فیلم ها و تبلیغات غربی، احساساتی را که می خواهند به تماشاچی منتقل کنند، از روش دیگری جز موسیقی انتقال نمی دهند. اگر احساس غم و اندوهی هست که می خواهند آن را به تماشاچی منتقل کنند، عامل اصلی آن هم موسیقی است. اگر می خواهند شادی را به تماشاچی منتقل کنند، عینا همین طور است و عامل اصلی آن موسیقی است. همین طور درباره هیجان و خیلی از مسایل دیگر. ان شاء الله در اینجا به بحثی درباره قالب و محتوا می رسیم؛ درباره قالب و محتوا و نسبت آنها با هم که اصلا در هنر قالب و محتوا چه نقشی دارند و نسبت آنها با هم باید چه طور باشد. گاهی در سینمای غرب می بینید صرفا چهارچوب اس وقس داری که هنرمند یا فیلم ساز، انتخاب و فیلمش را بر آن مبتنی کرده، ریتم موسیقی است. یعنی اصلا ریتم موسیقی است که به فیلم حیات داده و آن را ساخته. چهارچوب اصلی، فیلم است و بقیه فیلم روی این چهارچوب بنا شده است: ریتم موسیقی . نمونه اش الان در ذهنم نمی آید. اگر ذهن تان یاری می کند، یک نمونه بگویید، ولی لااقل در قسمت های هیجانی فیلم این مطلب کاملا واضح است. این روح تبلیغات غرب است، منتها کم کم ظاهر می شود. در کارهای اوایل اختراع سینما این مساله بروز چندانی نداشت. ولی رفته رفته ظاهر شده و می شود پیش بینی کرد که در آینده سینمای غرب خیلی شدیدتر از این خواهد بود. به عنوان نمونه، فیلم های کارتون از این دست زیاد دیده اید. فیلم های والت دیسنی که حتی براساس موسیقی تصویرگذاری شده اند. یعنی متناسب با موسیقی برایش تصویر گذاشته اند. مثلا باله قو را دیده ام که بر این اساس ساخته اند و برایش تصویر گذاشته اند. عقل نیست که محتوای موسیقی را ادراک می کند، بلکه اعصاب است موسیقی به هر ترتیب عامل اساسی تبلیغات غرب است. دلیل این که از موسیقی به این شکل استفاده می کنند، این است که موسیقی برای تاثیرگذاری بر بشر، مانع عقل را برابر خود ندارد. موسیقی فقط به وسیله اعصاب دریافت می شود. یعنی احساساتی که در موسیقی موجود است، فقط از راه اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک دریافت می شود- که توضیحش را بعد عرض می کنم. در بعضی کتاب های غربی درباره این بحث می کنند که چه طور گیاهان مقابل موسیقی رشد بیشتری دارند. حتی شنیده ام وقتی برای گاوها موسیقی گذاشته اند، دیده اند شیر گاوها بیشتر شده است. این چه چیزی را می رساند؟ نمی خواهم از این مطلب استفاده کنم که در دام داری ها باید موسیقی پخش کرد. البته روشی هم که الان در دام داری ها وجود دارد، غلط است و ریشه در تمدن غرب دارد. فعلا به روش های غلطی که اعمال می شود، کاری نداریم. موسیقی اصلا از راه عقل دریافت نمی شود. بلکه به طور مستقیم روی اعصاب موثر است و از راه اعصاب، تاثرات به انسان منتقل می شود. تاثراتی که در موسیقی موجود است، یک دلیل خیلی ساده دارد. بچه ای که اصلا رقص ندیده، به هیچ وجه ندیده کسی برقصد – نمونه اش را خودم دیده ام- بچه ای که از اول بچگی اصلا رقص ندیده و موسیقی هم نشنیده است؛ اگر عده ای دوروبرش شروع کنند به دست زدن، ببینید چه حالتی از خودش بروز می دهد؟ کاری هم نداریم که در اثر موسیقی، رشد گیاه بیشتر می شود یا کم تر؟ یا اصلا این افزایش رشد چه دلیلی دارد؟ یا اگر در دام داری ها شیر گاوها بیشتر می شود، دلیلش چیست؟ می دانیم که گیاهان عقل ندارند. حیوان ها به مفهومی که درباره انسان مطرح است، عقل ندارند. یعنی حتی از مراتب پایین عقل هم که فاهمه و واهمه است، برخوردار نیستند. درباره عقل ان شاء الله بحث می کنیم؛ یعنی حیوان ها و گیاهان حتی پایین ترین مرتبه عقل را هم ندارند که در زبان معمولی به آن فهم یا هوش می گوییم. پس چه طور است که موسیقی بر آنها موثر است؟ دلیلش این است که اصلا برای دریافت موسیقی هیچ احتیاجی به عقل نیست. یعنی عقل نیست که محتوای موسیقی را ادراک می کند، بلکه اعصاب است. در حالی که در یک کلام با محتوا – که هر دو صدا هستند- کسی که حرف می زند و کلمه ها را مبتنی بر محتوایی به کار می برد، طرف مقابل این محتوا را چه طور دریافت می کند؟ مسلما از طریق عقل. آن قضاوتی که انسان نسبت به آن بیان می کند، وجودش از آن محتوا تاثیرپذیری دارد. محتوا را می گیرد، درباره آن قضاوت می کند. حالا یا تصدیق می کند یا رد می کند، اگر تصدیق کرد، وجودش متناسب با آن محتوا متاثر می شود. الان من که حرف می زنم، کلمه های ویژه ای را به کار می برم. معنای آن مورد نظرم است. شما معنا را از چه طریقی می گیرید؟ علامت ها، کلمه ها و اسم ها تمثیل و بیان حقیقت هایی هستند، چه قراردادی چه غیرقراردادی. آیا زبان صرفا قراردادی است یا ریشه های غیرقراردادی هم هست که قرارداد براساس آن ریشه ها برپا شده است؟ همین طور است. منتها فرض کنیم کلمه هایی که از آنها استفاده می کنیم، براساس قرارداد است. شما این قراردادها را در ذهن تان تنظیم می کنید؟ هریک از این قراردادها مقابل مفهوم دیگری وضع شده است. اصلا قرارداد به عربی می شود وضع. وقتی وضع را در علم نحو تعریف می کنند، می گویند وضع یعنی این که مقابل شیئ، شیئ دیگر را قرار دادن، آن چنان که وقتی شیء اول می آید، شی ء دوم در ذهن متبادر شود. چه طور؟ مثلا شما می گویید قرارداد مقابل وضع، معنی قرارداد، وضع است یا معنی وضع، قرارداد است. وقتی کسی می گوید وضع، در ذهن شما قرارداد هم می آید. مقابل این مایع شفافی که با باران نازل می شود، گفته اید آب که هر وقت این شی می آید، دیگری هم به خاطرتان می آید. وقتی آب می بینید، می خواهید آن را بیان کنید و می گویید آب. وضع یعنی این قرارداد در زبان که می گویند، همین است. ولی کلمه هایی که می گویم، هریک مقابل معنایی هستند و برای معنایی وضع شده اند. وقتی من یک کلمه می گویم، معنایش در ذهن شما متبادر می شود. اما این معنا را از چه راهی می گیرید؟ به وسیله عقل. راه دیگری ندارد. در موسیقی این چیزی که الان موجود است، جلسه های شب نشینی است که همه در فعل حرام صرف می شوند. اینها اصلا بوی دود تریاک می دهند و بوی گند مشروب و عرق کشمش از آن بلند است. این نی هایی را که کسایی به صورت تک نوازی زده گوش کنید و ببینید چه اندوهی در آن موجود است؛ چه اندوه یأس آمیزی! شما تاثیر گریه را به وسیله اعصاب نمی گیرید و گریه از راه اعصاب بر شما تاثیر نمی گذارد. از طریق اعصاب – یعنی اگر گریه را برای گیاه هم بگذارید- روی آن تاثیر بگذارد یا اگر گریه را برای گاو هم بگذارید، متالم شود، اصلا گریه بر اعصاب تاثیر نمی گذارد. اگر نوای نی، تناسب هایی بین صوت ها برقرار کند که این تناسب ها درست مثل موسیقی به وسیله اعصاب دریافت شوند، هیچ فرقی ندارد. چون وقتی آدم می خواهد ضجه بزند، با موسیقی ضجه می زند. آدم در خیلی از موارد به درگاه حضرت پروردگار که دعا می کند، با موسیقی است. اصلا آدم با موسیقی دعا می کند. موسیقی آهنگی است که به دعایش می دهد که در دستگاه های موسیقی فارسی هم هست. اگر آن دعا را بیاورید، می شود گفت که در کدام دستگاه است. یعنی موسیقی دارد. کاری به این معنا نداریم. منظورم این است که دلیل آن که اینها در تبلیغات چنین استفاده ای از موسیقی می کنند، این است که موسیقی اصلا از راه عقل دریافت نمی شود. بلکه به طور مستقیم روی اعصاب موثر است و از راه اعصاب، تاثرات به انسان منتقل می شود. تاثراتی که در موسیقی موجود است، یک دلیل خیلی ساده دارد. بچه ای که اصلا رقص ندیده، به هیچ وجه ندیده کسی برقصد – نمونه اش را خودم دیده ام- بچه ای که از اول بچگی اصلا رقص ندیده و موسیقی هم نشنیده است؛ اگر عده ای دوروبرش شروع کنند به دست زدن، ببینید چه حالتی از خودش بروز می دهد؟ کسی که موسیقی گوش می دهد، خودش را دست موسیقی می سپرد و بنده آن می شود دلیلش این است که تاثراتی که انسان از موسیقی می گیرد، فقط از راه اعصاب است و بعد تصمیم می گیرد آیا از آن متاثر شود یا نه. خودش را دست این موسیقی بسپرد یا نه. چون اصلا مساله، خود را دست موسیقی سپردن است، موسیقی گوش دادن نیست. اشتباه نشود. اصلا موسیقی گوش دادنی نیست. کسی که موسیقی گوش می دهد، خودش را دست موسیقی می سپرد و بنده آن می شود. یعنی تصمیم گرفته که موسیقی، خوب چیزی است و من می توانم موسیقی گوش کنم و تاثرات عصبی آن را بگیرم. به این دلیل دیگر عقلش کنترل ندارد. کسی که این طور است، مانع عقل را از همان اول از سر راه برداشته و تصمیم گرفته که خودش را به دست موسیقی بسپرد. دلیل خیلی ساده ای دارد؛ چه موسیقی را برای حضرت امام (ره) بگذارید، چه برای من، تفاوتی نمی کند. با این که مراتب عقلی مان متفاوت است ولی موسیقی را برای هریک بگذارید، تفاوتی نمی کند. ایشان هم اگر یک موسیقی شاد را بشنود، همه تاثیرهای موسیقی به ایشان منتقل می شود. منتها بعد تصمیم می گیرد و موسیقی را قطع می کند و خودش را دست موسیقی نمی سپرد. اگر کسی خودش را دست موسیقی بسپرد، خب لذت هم می برد. ولی اگر کسی خودش را دست موسیقی نسپرد، موسیقی برایش عذاب آور است. جدی می گویم. این طور نیست که موسیقی برای همه مردم لذت بخش باشد. این یک اشتباه است. اما متاسفانه موسیقی گوش کردن آن قدر در روزگار ما اشاعه دارد که اصلا نمی شود این حرف را به کسی زد. چون برایش این تجربه پیش نمی آید که مدتی موسیقی گوش نکند، بعد برایش یک موسیقی شادی آور – به قول خودشان – بگذارید و ببینید اصلا احساس شادی به آدم دست می دهد یا نه. چیزی غیر از عذاب نیست، غیر از تکرار اصواتی که اعصاب آدم را خرد کرده و جدا او را ناراحت می کند. کسی که خود را دست موسیقی نمی سپرد،یعنی معیارهایی را قبول نمی کند که در موسیقی هست و بنده موسیقی نمی شود – احساسی که در موسیقی موجود است به او منتقل نمی شود که هیچ، بلکه اصلا حالت اشمئزاز به انسان دست می دهد. ولی اگر خودش را بسپرد و مانع عقلش را از سر راه بردارد، به وسیله اعصاب به راحتی تاثرات آن منعکس می شود. بهترین دلیل آن که از طریق زیست شناسی -به قول خودشان – موجود است، این که وقتی برای گیاه موسیقی گذاشتند، رشد بیشتری پیدا کرد. این دلیل خوبی نیست. یعنی دلیل به نفع موسیقی نیست، ضدموسیقی است. یعنی موسیقی به وسیله اعصاب گیاهی هم درک می شود، یعنی به وسیله اعصاب حیوانی هم درک می شود. وقتی از راه اعصاب حیوانی درک شد، یعنی اصلا واسطه عقل را نمی خواهد. وقتی واسطه عقل را نخواهد، بحث کاملا فرق می کند. کسانی که موسیقی گوش می کنند، اولا موسیقی اعتیادآور است، خیلی شدید و اعتیادش از هر چیز دیگر هم شدیدتر است و حالت تخدیری آن خیلی عمیق تر از هر چیزی است؛ مثل تریاک، مشروب و... حالت تخدیری آن همچنان زیاد است که اصلا قابل ترک نیست. البته ما بحث فقهی نمی کنیم، اما چون خیلی از اصول فقه مبتنی بر مبحث های فلسفی است، شاید به بحث فقهی شبیه شود، ولی ما بحث فقهی نمی کنیم؛ به هیچ وجه. بحث اعتقادی می کنیم، شبیه بحث های فقهی می شود، ولی ما از آن نتیجه فقهی نمی گیریم. یکی از دلیل ها این که در اسلام بیشتر مرجع ها، موسیقی را مطلقا حرام می دانند، همین است. البته بیان نمی کنند و این موضوع از سوی مراجع بیان نشده. ولی منظورم این است که دلیل این که چنین برخوردی با موسیقی هم موجود است، ریشه اش در حدیث هایی است که از حضرت رسول(ص) و ائمه اطهار(ع) رسیده است. یک دلیل همین است. دلیل های دیگر را هم عرض می کنم. ولی یکی از دلیل هایی که می شود برایش متصور شد، همین است که چرا اسلام چنین برخوردی با موسیقی دارد. یکی این است که وقتی انسان نتواند از راه عقلش بر چیزی نظارت کند، آن چیز قابل اعتماد نیست؛ به هیچ وجه. چون انسان اصلا موجودی عقلانی است. عقل مشخصه اصلی و فصل انسان است؛ یعنی اگر عقل را از انسان بگیرید، دیگر انسان نیست. عقل چیزی است که انسان را از موجودات دیگر جدا می کند. اگر بخواهید در تعریف انسان وارد شوید، عقل را باید به عنوان فصل ذکر کرد. فصل یعنی چیزی که اگر از آن موجود بگیرید، چیزی نمی ماند؛ یعنی مشخصه ای که آن موجود را از موجودات دیگر سوا می کند و فاصله می دهد. بنابراین آنچه انسان نتواند به وسیله عقل بر آن نظارت داشته باشد، اصلا قابل اعتماد نیست و نباید سراغش رفت. فرض کنید جذابیت هایی که از غیر راه عقل بر انسان تحمیل می شود، آیا اینها قابل اعتمادند؟ خیر. نمی شود به آنها اعتماد کرد. معاذالله اگر کسی صور قبیحه ببیند، خب جذابیت دارد. فیلم های پورنوگرافیک جذابیت دارند. آیا این جذابیت، جذابیتی است که به وسیله عقل بر انسان تحمیل می شود؟ خیر. می دانید که عقل این وسط کاره ای نیست. فقط خصوصیت های حیوانی را در بشر تحریک می کند. چون این غریزه، کشش و جاذبه در بشر موجود است، وقتی این تصویرها را نشانش می دهند، تصور لذتی که از جمع شدن با جنس مخالف موجود است، باعث گرایش انسان و جذابیت در بشر می شود. آیا این جذابیت به وسیله عقل به او تحمیل شده است؟ خیر. حالا که از راه عقل تحمیل نشده، اصلا قابل اعتماد نیست، این را به عنوان جاذبه کاذب می شناسیم و آن را کنار می گذاریم. چون اصل بر این است که ما در محدوده انسانیت باقی بمانیم. اگر کسی سر این اصل شک دارد، اصلا کاری با او نداریم. وقتی کسی در تعریف انسان می گوید حیوان ناطق، ما کاری با او نداریم. بگذارید تعریف کند حیوان ناطق. فقط آن ناطق را فصل انسان با حیوان می داند و ما کاری به او نداریم و کسی که انسان را حیوان ابزارساز تعریف می کند، به او هم کاری نداریم. با اینها اصلا کاری نداریم و بحثی هم نمی کنیم. ولی آن چیزی که در اسلام مطرح است، باید همیشه سعی کنیم در محدوده انسانی خودمان بمانیم و تکامل ما هم در همین محدوده است. گذشتن از این حد، سقوط و هبوط است. تکامل ما در محدوده انسانیت است؛ بنابراین از حد طریق عقل – که فصل انسان با اشیا و موجودات دیگر است- نمی شود خارج شد. یکی از بحث های اساسی درباره موسیقی، تناسب بین محتوا و قالب موسیقی است در ضمن همین مطلب که به آن اشاره هم شد، درباره دعا بود که وقتی انسان با تمام وجودش به فقر ذاتی اش مقابل حضرت پروردگار پی می برد و با حالت احتیاج و نیاز رو به درگاه حق می آورد، خب دعای انسان با موسیقی همراه است؛ یعنی اصلا موسیقی را با خود دارد. یا همین طور درباره قرآن خواندن که صوت خوش قرآن سفارش هم شده است. در حدیث های زیادی دیده ام – به ویژه حدیثی که فکر می کنم از امام سجاد(ع) باشد- نقل شده حضرت رسول(ص) صدای شان را سر نماز به قدر طاقت مأموم بلند می کردند، صوت خوش را به قدر طاقت مأموم از خودشان بروز می دادند. این طور نبوده با آهنگی که برای خودشان نماز می خوانند، برای مردم هم بخوانند. چون می گفتند و نقل شده از امام سجاد(ع). می گفتند اگر می خواستند با آن بیان بخوانند، همه از شدت لذت، غش می کردند. نقل شده ایشان صدای خوش حضرت داوود(ع) را داشتند. درباره اینها چه می شود گفت؟ این یکی از بحث های اساسی درباره موسیقی است. یعنی تناسبی که بین محتوا و قالب موسیقی موجود است و اگر این نسبت یا ارتباط قطع شود، آن وقت است که ما موسیقی را به طور کلی طرد می کنیم و حرام می دانیم. ولی تا وقتی این محتوا را دارد و ارتباط ظاهر و قالب آن با محتوا حفظ شده است، سفارش هم شده در حدیث ها درباره این که مثلا انسان قرآن را با صوت خوش بخواند یا نمازش را با صوت خوش بخواند. دلیلش این است که وقتی در آن دعا انسان با تمام وجودش مشغول دعاست، محتوای دعا ریشه ای صوتی است که انسان به بیان و لحن خود می دهد. موسیقی که در دعا از انسان صادر می شود، متناسب با محتوای دعاست که به نیاز و فقر ذاتی انسان برابر خداوند مربوط است. وقتی بشر به موسیقی عادت می کند، دیگر قابل اعتماد نیست. اعتیادش خیلی شدیدتر است و فقط باید خودش را به موسیقی بسپرد؛ موسیقی چنین طلبی از انسان دارد. طلب بندگی و معبودیت می کند چون باید خودش را بسپرد، اعصابش را در اختیار آن بگذارد تا آن تاثر در او ایجاد شود. بنابراین از اول انتخاب کرده و بنده وار تاثیر موسیقی را پذیرفته است. مثل دیگر؛ الان صحبت سر این بود که از نظر فنی دعای آدمی که با کمال نیاز دعا می کند، جزو یکی از دستگاه های موسیقی ایرانی است. ولی چه طور است که حرام نیست؟ در حالی که شجریان مثلا حرام است. هیچ شکی هم در آن نیست. بحث فقهی نمی کنیم، ولی شکی نداریم که شجریان را نمی شود گوش داد. چون این حضراتی که این قدر لیبرال هم هستند، شجریان را در تلویزیون پخش نمی کنند، رادیو را نمی دانم. ولی در تلویزیون پخش نمی کنند؛ یعنی قشنگ معلوم است که این قدر آش شور است که خود اینها هم فهمیده اند. منتها چه طور این قدر شور است؟ در حالی که همان دستگاه ها را ممکن است ایشان هم بخواند. وقتی انسان در قرآن صوت خوش دارد، حتما از نظر فنی در یکی از دستگاه های موسیقی فارسی است. چه طور این کار حرام نیست، اما وقتی این موسیقی ارتباطش را با محتوای معنوی قطع می کند، حرام می شود. چرا؟ اگر دیدید موسیقی بر محتوا غلبه دارد، گوش نکنید، برای این که باعث گناه می شود حتی در ظاهرش هم مشخص است. یعنی وقتی ظاهر، ارتباط خودش را با آن محتوای الهی، روحانی و معنوی قطع می کند، هرچند از نظر فنی در همان دستگاه های موسیقی است، منتها با این حال دیگر قابل گوش دادن نیست و حرام است، یعنی گناه دارد. اصلا مساله اساسی در موسیقی همین جاست. اگر این مساله ادراک نشود، نمی شود فهمید چرا برخورد اسلام با موسیقی این طور است. بله، از نظر فنی مثل این است که ما 32 حرف در فارسی داریم. کلامی که انسان می گوید، از این 32 حرف خارج نیست. حتی شعر از نظر عروضی در وزن های خاصی است. فعولن، فعولن، فعولن فعول. چنین گفت رستم به اسفندیار فعولن فعولن فعول بر این وزن است و هرکس بخواهد شعر بگوید به هر ترتیب از این وزن های عروضی خارج نیست. اما آیا هر شعری قابل گوش دادن است؟ نیست. هر شعری هم خوب نیست. نمی شود گفت شعرهایی را که در وزن فعولن فعولن فعولن فعول است، کسی گوش نکند، ولی اگر در وزن های عروضی دیگری آمد، گوش کند. این طور نیست. درباره موسیقی هم همین طور است. دستگاه های موسیقی ایرانی از نظر فنی شبیه همین وزن های عروضی شعرند. اصل محتواست که در این دستگاه ظاهر می شود؛ محتوایی که در این قالب ریخته می شود. وزن های عروضی یا دستگاه های موسیقی فارسی مثل ظرف هایی هستند که آن محتوا را در بر می گیرند. البته ارتباط خیلی غنی تر و حقیقی بین این ظرف و آن محتوا موجود است. ولی از نظر ظرف بودن آن، وزن های عروضی هم چنان که ظرف است برای شعر، دستگاه های موسیقی فارسی هم ظرف هستند، برای محتوای شان. این طور هم نیست که هر موسیقی و آهنگی به دلیل این که محتوایش قرآن است، خالی از اشکال باشد. من خیلی از اقسام قرائت های قرآن را که الان هست، گوش نمی کنم، چون موسیقی بر محتوایش غالب است و صورت موسیقی دارد، نه صورت قرآن. خیلی از چیزهایی که الان وجود دارند، اصلا قابل گوش دادن نیستند و بهتر است -یعنی پیشنهاد می کنم- گوش ندهید. حکم شرعی نمی دهم، پیشنهاد می کنم گوش نکنید. چون در آنها موسیقی اصل است، نه قرآن. این یک حساب خیلی ساده است و حساب فقهی هم نمی خواهد. اگر دیدید موسیقی بر محتوا غلبه دارد، گوش نکنید، برای این که باعث گناه می شود. این سلیقه شخصی نیست. وقتی در قرائت قرآن هم موسیقی بر محتوا غلبه کند، گوش کردنش گناه دارد. فرض کنید در همین اذا الشمس کورت شیخ عنتر بدوی، به نظر ما قرآن اصالت دارد یا موسیقی؟ موسیقی غلبه دارد. خیلی از سوره هایی که همین آقای عبدالباسط می خواند، کاملا مشخص است و شکی ندارم که تمرین کرده هریک از اینها را با چه لحن و موسیقی بخواند و ترکیب موسیقی اش نسبت به معنایش اصل است. در بیشتر چیزهایی که شنیده ام، دیده ام که اصلا معنای قرآن و محتوای آن مورد نظر نیست؛ فقط موسیقی قرآن است که مورد نظر است. شخصا قرآن هایی را که بچه های شیعه با همین صوت معمولی می خوانند، ترجیح می دهم. آقایی هست به اسم قادری که قبل از انقلاب هم می خوانده، قرائت قرآنش را خیلی دوست دارم. چون لحن آن با معنایش متناسب است. وقتی می شنوید، معنایی که درباره قیامت می گوید، در دل تان ظاهر می شود. نه این که وقتی تمام شد، بتوانید آهنگ آن را با سوت بزنید. این خیلی فرق دارد. آن دیگر قرائت قرآن نیست، موسیقی است و می شود با سوت هم زد. قرائت قرآن آن است که وقتی درباره قیامت می گوید، تن آدم بلرزد. منظورم از ارتباط محتوا با قالب اینجاست. البته این حد خیلی ظریف است و اصلا قابل تشخیص نیست. حدش آن قدر ظریف است که اگر می گفتند محدوده طول و حرام بودن موسیقی این است که موسیقی هایی که مثلا در دستگاه ابوعطا خوانده شده اند، به طور کلی حرام هستند و آنهایی که در دستگاه های دیگر خوانده شده اند، حلال. اگر محدوده اش این بود، خیلی راحت می شد، کاری نداشت و جمهوری اسلامی هم می توانست به راحتی در رادیو و تلویزیون به این مساله عمل کند. دلیل اصلی این که نمی تواند عمل کند، این است که حد آن مشخص نیست. حد این مساله به مطابقت محتوا و قالب باز می گردد. حالا که حد این است، اصل در درک موسیقی هم همین است. موسیقی که الان موجود است، اصلا بوی دود تریاک می دهند و بوی گند مشروب و عرق کشمش از آن بلند است این که گفتم هنر، مستقیما تجلی روح انسان است، منظورم این بود و می خواستم این استفاده را کنم که نهج البلاغه حضرت علی(ع) هم در همین 28 حرف عربی است. از این 28 حرف خارج نیست. از کلمه های عربی هم خارج نیست. ایشان کلمه های جدیدی برای بیان مقاصدشان نیاورده، بلکه از همان کلمه ها استفاده های جدیدی کرده اند؛ در همان 28 حرف و همان قالب ها. حتی در همان وزن های عروضی هم شعرهایی به ایشان نسبت داده اند. همان وزن های عروضی که عرب ها به طور معمول شعر می گویند. اما این کجا و آن کجا؟ دلیلش چیست؟ دلیلش آن روحی است که پشت این معانی است. آن روحی که ریشه تجلی این کلمه هاست. در موسیقی هم همین طور است. در موسیقی این چیزی که الان موجود است، جلسه های شب نشینی است که همه در فعل حرام صرف می شوند. اینها اصلا بوی دود تریاک می دهند و بوی گند مشروب و عرق کشمش از آن بلند است. این نی هایی را که کسایی به صورت تک نوازی زده گوش کنید و ببینید چه اندوهی در آن موجود است؛ چه اندوه یأس آمیزی! اندوهی داریم که اندوه خوشی است؛ اندوهی که آدم دلش می خواهد تمام دلش از آن پر باشد. آن اندوه و غمی که حافظ در شعرهایش به آن اشاره می کند، یا آن غمی که در روضه دنبالش می رویم، یکی است. ولی یک اندوه هم داریم که ریشه اش در یأس و قنوط است. آن اندوه اصلا قابل تحمل نیست، تخدیر نفس بشر است. موسیقی کسایی را گوش کنید، چنین حالتی به انسان دست می دهد؛ چون ریشه اش در دود تریاک است. آن تخدیر در موسیقی ظاهر می شود و جلو آن را هم نمی شود گرفت. همان طور که روح هنرمند در اثر هنری اش ظاهر می شود. اصلا هم نمی شود مانعی در برابر قرار داد و کلک هم نمی شود زد؛ در موسیقی که به هیچ وجه. در موسیقی این ارتباط نسبت به زمینه های هنری دیگر مستقیم تر و خیلی نزدیک تر است. برای این که تاثیرهای موسیقی هم از راه اعصاب دریافت می شود. از آن طرف هم عواملی که موسیقی برای بیان از آنها استفاده می کند، عوامل مجردند؛ مجرد از معناهای کلامی و ادبی؛ معناهایی که عقل انسان بر آنها نظارت دارد. فرض کنید این کاری را که می گویم شما به وسیله عقل تان ناظر بر آن هستید؛ وقتی تصدیق کردید، می پذیرید. بعد هم تاثراتش را می گیرید. اما عواملی که موسیقی از آنها استفاده می کند، فقط تناسب های مجرد بین صوت هاست. این تناسب های مجرد، اصلا از راه عقل ادراک نمی شوند. نت های مختلف را بزنید. اصلا انسان اینها را به وسیله عقل نمی فهمد. ولی وقتی من می گویم آب شما می فهمید، ولی اگر بگویم دام دام دام نمی فهمید. تکرار این نت ها با عقل، ادراک نمی شود و عقل، نظارتی بر آنها ندارد. بیان این، از راه تناسب های مجرد ریاضی است که در عالم بین صوت ها هست. تا کسی بنده وار با موسیقی برخورد نکند، تاثیری روی انسان نمی گذارد این تناسب هایی که برای بشر خوش آیند بوده یا بدآیند، در طول سال ها از همان اول انتخاب شده است که بشر به کره ارض هبوط کرده. از همان اول، این تناسب های مختلف را از طبیعت انتخاب کرده و برگزیده و تا امروز حفظ کرده. تناسب های ریاضی هم بین اینها موجود است که فقط تجرد ریاضی دارند. چون بیان شان به وسیله تناسب های مجرد است و عقل، نظارتی بر آنها ندارد و از راه عقل هم ادراک نمی شوند و تاثرات شان هم فقط از راه اعصاب است که دریافت می شود، نه از راه عقل. به این دلیل است که تمدن غرب از آنها به عنوان عامل اصلی در تبلیغات استفاده می کند. مساله مهم دیگری هم که به عنوان جمع بندی عرض می کنم، این که تا کسی بنده وار با موسیقی برخورد نکند، تاثیری روی انسان نمی گذارد. برای این که آدم راحت می تواند قطع کند و گوش ندهد. وقتی بنده وار نشستید و تاثیر آن را پذیرفتید، آن وقت موثر است؛ از غیر طریق عقل و از طریق تاثیرها روی انسان موثر است. منظورم این بود کسانی که موسیقی گوش می کنند، اولا موسیقی اعتیادآور است، خیلی شدید و اعتیادش از هر چیز دیگر هم شدیدتر است و حالت تخدیری آن خیلی عمیق تر از هر چیزی است؛ مثل تریاک، مشروب و... حالت تخدیری آن همچنان زیاد است که اصلا قابل ترک نیست. مصاحبه ای از حضرت امام (ره) هست اوایلی که تشریف آورده بودند، یا وقتی اروپا و فرانسه بودند، فرموده بودند اصلا مغزی که به گوش دادن موسیقی عادت کرد، دیگر قابل استفاده نیست. وقتی بشر به موسیقی عادت می کند، دیگر قابل اعتماد نیست. اعتیادش خیلی شدیدتر است و فقط باید خودش را به موسیقی بسپرد؛ موسیقی چنین طلبی از انسان دارد. طلب بندگی و معبودیت می کند چون باید خودش را بسپرد، اعصابش را در اختیار آن بگذارد تا آن تاثر در او ایجاد شود. بنابراین از اول انتخاب کرده و بنده وار تاثیر موسیقی را پذیرفته است. کد مطلب : سایر اخبار ...
چاوشی؛ معذب از انتخاب بین شهرزاد و سنتوری
هشدار نیوز - بازخوردهایی که چاوشی با تک آهنگ هایش برای شهرزاد گرفت، در مواقعی بسیار بزرگ تر و همه گیر تر از برخی آثارش در قالب آلبوم بود و به مرور موج چاوشی و شهرزاد پررنگ شد. همه این اتفاقات هم باعث نشد که این خواننده از لاک اش بیرون بیاید. او زمان بیشتری را در استودیوی تجریش گذراند و کار به جایی رسید که شماره موبایلش را هم عوض کرد تا از دسترس خارج باشد. چاوشی بالاخره دل به دریا زد و در این گفت وگو تقریباً به همه سوالات بی پاسخ سال 94 جواب داد. محسن چاوشی رو ...
ریزش ها و رویش های انقلاب اسلامی؛ آسیب ها و تکالیف
. آنقدر استاد می بینند؛ از یک کشور به کشور دیگر، هزاران کیلومتر راه طی می کنند، یک کسی را پیدا می کنند، نوکری اش را می کنند، برای این که کاری یادشان بدهد و انجام دهند، تا بتوانند یک کار جدیدی انجام بدهند که دیگران بلد نیستند. یعنی با کمال ذلت، اسارت و بردگی و نوکری یک مخلوق پست دیگری را می پذیرند. حالا راه دوری نرویم. مگر در آدمی زادها سراغ نداریم کسانی را که همه چیز خودشان را در اختیار کسی قرار می ...
