سایر منابع:
سایر خبرها
معنای تفسیر و تأویل
: ما فی القرآن آیة اِلا و لها ظهر و بطن؛ در قرآن آیه ای نیست مگر آنکه ظهر و بطن دارد. از امام محمدباقر (علیه السلام) پرسیدند: مقصود از ظهر و بطن چیست؟ فرمود: ظهره تنزیله و بطنه تأویله، منه ما قد مضی، و منه ما لم یکن، یجری کما تجری الشمس و القمر. . . (4). ظهر قرآن همان دلالت ظاهری قرآن است که از قرائن، از جمله شأن نزول آیه، به دست می آید و جنبه ی خصوصی دارد. ولی بطن قرآن، دلالت باطنی آن است که با ...
بررسی صلح با اسرائیل از نگاه فقهی
.... آن گاه والی مسلمانان بر این سرزمین ها با توجه به میزان قرار داد و توانایی آنان، مالیات می بندد، حال یا نصف، یا 3/1 و یا 3/2 درآمد آن، به گونه ای که به نفع آنان، نه به ضررشان باشد. از امام صادق(ع) سؤال کردم، حکم فقهی زمین های بایر چیست؟ امام صادق(ع) فرمود: این زمین ها از آن مسلمانان است، چه آن هایی که اکنون می زیند و چه آنانی که در آینده به اسلام می گروند، نیز آنانی که ...
دسته بندی یاران امام زمان (عج) در روایات
تشبیه این است که این چند نفر از نظر شدّت و صلابت و ایستادگی و مقاومت در برابر باطل همانند ابراهیم علیه السلام می باشند که وی در برابر باطل آن گونه ایستاد و از خود سرسختی نشان داد. ب) سپر بلای انسانها. همچنین ابن مسعود از پیامبرصلی الله علیه وآله نقل کرده است که فرمود: یدفع اللَّه بهم عن أهل الأرض (10)؛ خداوند به وسیله آنها، بلاها را از مردم زمین دور می گرداند. ج) از دیگر ویژگی ...
نمونه ای از آیات متشابهه
از عرصه ی جبروت و فراگیری تدبیر حق تعالی در روز قیامت (26) سخن می رود، از عرش نیز سخن به میان می آید وَ یَحْمِلُ عَرْشَ رَبِّکَ فَوْقَهُمْ یَوْمَئِذٍ ثَمَانِیَةٌ (27). از این رو، عرش چیزی جز کنایه از تدبیر نخواهد بود. امام علی ابن موسی الرضا (علیه السلام) در تفسیر عرش می فرماید: و العرش اسم علم و قدره (28). آگاهی و توانایی بر تدبیر، با نام عرش یاد می شود. کرسی: کنایه از سلطه ...
ویژگی قرائت حفص از عاصم
.... امام شمس الدین ذهبی می گوید: بالاترین چیزی که برای ما به وقوع پیوست به دست آوردن قرائت قرآن عظیم از طریق عاصم است . او سپس اسناد خود را متصلاً تا حفص نقل می کند که او از عاصم و عاصم از ابوعبدالرحمان سلمی و وی از علی (علیه السلام) و از زرّ بن حبیش و او از ابن مسعود گرفته و این دو (علی و ابن مسعود) آن را از پیامبر (صلی الله علیه و آله) اخذ کرده و پیامبر (صلی الله علیه و آله) نیز به واسطه ی ...
اول کسی که نقطه را در مصحف قرآنی به کار برد (اعراب گذاری قرآن)
که حجاج بن یوسف ثقفی از جانب عبدالملک بن مروان (75-86) حاکم عراق بود، مردم با کاربرد نقطه آشنا شدند و حروف نقطه دار را از بی نقطه مشخص ساختند. این کار به وسیله ی یحیی بن یعمر و نصربن عاصم، شاگردان ابوالاسود دُئلی متداول گردید. (1) علت این عمل وجود موالی (2) بود که در این زمان تعداد آنان رو به گسترش نهاده بود و سرزمین اسلامی پر بود از کسانی که با لغت عرب بی گانه بودند. برخی از آنان در زمره ی ...
نگارش و دبیره ی قرآن در مراحل تکاملی خود
عبدالعزیز از خالد خواست که مصحفی با همین خط برای او بنویسد و او مصحفی را با زیبایی تمام نوشت. عمربن عبدالعزیز آن را پذیرفت و بر او آفرین گفت. اما خالد مبلغ زیادی را برای انجام این کار می خواست، که عمر از پرداخت آن خودداری کرده و مصحف را به او پس داد. محمد بن اسحاق (ابن الندیم) می گوید: مصحفی را به خط خالد بن ابی الهیاج از اصحاب علی (علیه السلام) دیدم. این مصحف در مجموعه ی خطوط تاریخی محمد بن الحسین ...
ریشه ی قرائات سبع و اختلاف قرائت ها
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: محمدهادی معرفت قرائت قرآن و تلاوت آیات آن یکی از مهم ترین مسایل قرآن به شمار می رود، به گونه ای که از همان ادوار نخستین پیوسته عده ای به کار همت گماشته و عهده دار قرائت قرآن و تعلیم آن در جامعه ی اسلامی بوده اند. طبقات قرّاء شامل بزرگان صحابه چون عبدالله بن مسعود، اُبیّ بن کعب، ابوالدرداء و زید بن ثابت در ...
قتل نگاری شیعیان از آغاز تا پایان قرن پنجم هجری
گزارش شیخ صدوق، اصبغ بن نباته شهادت امام حسین(علیه السلام) را درک کرده[18] اما نکته قابل تأمل این که در گزارش های تاریخی، هیچ خبری درباره واقعه عاشورا از او نقل نشده است، از این رو آنچه صحیح به نظر می رسد آن است که قاسم فرزند اصبغ که راوی برخی از اخبار واقعه عاشورا است، دارای کتاب مقتلی بوده است[19]، چنان که طبری،[20] ابوالفرج اصفهانی،[21] شیخ صدوق[22] و سبط بن جوزی،[23] اخباری را به یک یا چند واسطه ...
منازعه محمدبن حنفیه با عبداللَّه بن زبیر و ظهور خَشَبیه
احتمالاً او قبل از ورود به کوفه با ابن حنفیه و امام علی بن حسین علیه السلام ارتباطاتی – که معلوم نیست به چه صورت بود – داشته است. دو احتمال درباره ی این ارتباط وجود دارد: احتمال نخست این که او در دوره ی اقامت کوتاه مدتش در طائف، با ابن حنفیه و امام علی بن حسین علیه السلام در ارتباط بوده و در آن موقع تأییدات خود را از ابن حنفیه به دست آورده است. دوم این که این ارتباط پس از جدایی از ابن زبیر و قبل ...
برآورد کمّی غنایم عصر خلفای راشدین و برخی پیامدهای آن
سواره 71 بودند که به هر نفر 000/12 درهم رسید.72 از بیت المال مداین، لباس، کالا، جواهرات و. .. فراوان به دست آمد،73 به طوری که تعیین قیمت آن ممکن نبود.74 گاو، گوسفند، شتر و غذاهای بی شمار نصیب مسلمانان شد.75 در بیت المال مداین 3 میلیارد درهم وجود داشت.76 قطعه ای از فرش 600/3 متر مربعی بهارستان 77 که به علی علیه السلام رسید و بهترین آن هم نبود، با این حال 000/20 درهم ارزش داشت.78 خمس غنایم، بعد از جدا ...
قُرّاء و نقش ایشان در تحولات قرن اول هجری
بودند از علی علیه السلام، عثمان، ابی بن کعب، زید بن ثابت، عبداللَّه بن مسعود و ابوموسی اشعری. برخی این مرحله را آغاز نام گذاری و پیدایش اصطلاح قرّاء می دانند. در این مرحله به حفظ و نگهداری قرآن عنایت خاصی می شده است. هر شخصی سعی داشته قرائتی که فکر می کرده همان قرائت پیامبرصلی الله علیه وآله است، را ترویج کند. از این رو، مسأله اختلاف قراءات پدید آمد. پیامبرصلی الله علیه وآله فرمود: قرائت ...
پیدایش نصیریان علویان
می گردد.(42) بیشتر اطلاعات ما درباره ابن نصیر و تعلیمش از آن چه که دیگران درباره او نوشته اند, ناشی می شود, زیرا او نوشته ضبط شده یا تنظیم نامه ای از آموزه اش باقی نگذاشت. آن چه به روشنی معلوم می شود این است که او در شهر سامرای عراق زندگی کرد و همعصر امام حسن عسکری(ع) بود, و بعد از مخفی شدن امام دوازدهم مهدی(ع), ابن نصیر ادعای امامت کرد و اعلان نمود که عشقش به اهل بیت او را به امام شدن ...
مذهب امامیه در قرن چهارم هجری
, تجارب الامم, تصحیح آمدروز (مصر, 1332ه’1914/م) جزء 2 , ص 159٫ 73٫ ابن اثیر, همان, ج 9, ص 182٫ 74٫ همان, ص 189٫ 75٫ ابراهیم بن هلال صابی, المختار من رسائل الصابی, تصحیح امیرشکیب ارسلان (بیروت, دارالنهضه الحدیثه, بی تا) ص 217 به بعد. 76٫ همدانی, تکمله التاریخ الطبری, ص ;183 ابن اثیر, همان, ج 8, ص ;549 ابن جوزی, المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم (حیدرآباددکن, 1357ه’) ج 7, ص 15٫ 77٫ همدانی, همان و ابن جوزی ...
نسخه ای برای رهایی از استرس و نگرانی
بیمی بر آنان است و نه اندوهگین می شوند. در حدیثی به نقل از حذیفه منقول است که: کان رسول الله (صلی الله و علیه و آله) اذا حزبه أمر فزع إلی الصلاه حضرت فرمود هرگاه امری بر پیامبر (صلی الله و علیه و آله) سخت می آمد به نماز می ایستاد. [تفسیر قرآن عظیم (ابن کثیر) و ایشان به نقل از طبری ج 1، ص 298] به امید آنکه با در نظر داشتن نسخه های الهی و اهل بیت علیهم السلام، زندگی هایی سرشار از آرامش و سعادتمندی داشته باشیم. /1102101305 ...
تاریخ نگاران و رویداد قادسیه
در خود ملت عرب جست و جو نمود که ناگهان متوجه شد که در پی جهش عظیم تاریخ از توانی های بالایی برخوردار است. از این رو, نبرد قادسیه از سرنوشت عراق فراتر رفته و به صورت یکی از مهم ترین وقایعی در میآید که بیش از همه معنای تاریخ جهانی را بر دوش دارد. ر.ک: هشام جعیط, کوفه پیدایش شهر اسلامی, ترجمه ابوالحسن سرو قد مقدم, (چاپ اول: تهران, بی نا 1372) ص 56٫ 10٫ ر.ک: تئودور نولدکه, همان, ص 550 و 471٫ هم چنین ...
یکسان شدن مصحف ها پس از وفات رسول اکرم (صلی الله علیه و آله)
مردم شام، قرآن را به قرائت اُبیّ بن کعب می خواندند که مواردی از آن را مردم عراق نشنیده اند. مردم عراق از قرائت ابن مسعود تبعیت می کردند که در مواردی مردم شام از ان بی اطلاع بودند و هر گروه، گروه دیگر را تکفیر می کرد. (10) مشورت عثمان با صحابه این حوادث و نظایر آن سرانجام نامطلوبی داشت. بدین لحاظ عثمان به طور جدّ در فکر یکسان کردن مصاحف برآمد. در آن هنگام یکسان نمودن مصاحف ...
علل دستگیری حسین بن روح نوبختی توسط دولت عباسیان
بر می آید که ابن فرات در دوره ی نخست وزارت، سیاست جذب و جلب افراد را به خویش دنبال می کرد؛(2) بعید نیست که او، وسیله ی ارتباط نزدیک حسین بن روح با دربار خلافت شده باشد. هم چنین دختر محمدبن عثمان، نایب دوم، نقل کرده است: در این زمان اموالی از آل فرات به حسین بن روح می رسید.(3) حسین بن روح چندی پس از انتصاب به نیابت خاص امام علیه السلام، مجبور شد مخفی شود. منابع امامیه از استتار او قبل از ...
مصاحف صحابه
نه دائمی و یا این آیه را چنین خوانده است: إِنَّ السَّاعَةَ آتِیَةٌ أَکَادُ أُخْفِیهَا [من نفسی فکیف اُظهرکم علیها] لِتُجْزَی کُلُّ نَفْسٍ بِمَا تَسْعَی (26) همان گونه که درباره ی مصحف ابن مسعود بیان شد، نباید گمان برد که این بیان های تفسیری در مصاحف صحابه تحریف و زیادت کلمات و یا تردید در قرآن های موجود را به دنبال داشته است. البته بعدها این روش متروک شد. مصاحف غیرمعروف از برخی ...
درباره محمد بن ابی حذیفه از شخصیت های صدراسلام
پاسخ او را نداد، بلکه مردم مصر را بر آن داشت که روانه ی مدینه شوند و عثمان را ازمیان بردارند. وقتی مصریانِ معترض به مدینه رفتند، عبداللَّه بن سعد از مصر بیرون آمد و محمد بن ابی حذیفه بر مصر مستولی شد و به ضبط آن همت گماشت.8 سپس ابن اثیر روایتی همچون گزارش ثقفی در مورد عبداللَّه بن سعد و انتظار او درباره ی سرنوشت عثمان و به خلافت رسیدن امیرالمؤمنین علیه السلام و امارت قیس بن سعد بن عباده بر مصر می ...
تعداد مصحف های عثمانی
به دست خالد بن عمرو بن عثمان رسید. وقتی که مهدی (عباسی) به حکومت رسید، آن مصحف را به مدینه فرستاد و آن همان قرآنی است که امروز در مدینه خوانده می شود. با رسیدن آن مصحف به مدینه مصحف حجاج که در درون صندوقی در پایین منبر قرار داشت، کنار گذاشته شد. ابن زباله گفته است: مالک بن انس به من گفت: حجاج به شهرهای مهم مصحف هایی را فرستاده بود. به مدینه هم مصحفی بزرگ فرستاد. این مصحف در صندوقی که در طرف ...
منشاء حرکت های شیعی و اسلامی سیدالشهدا(ع) است
سیدالشهدا(ع) دیده؛ به آن افتخار می کنیم و عمرمان را در خدمتش می گذرانیم، جلوه ای است از آنچه در وجود امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه السلام) جاری است و آنچنان در سیدالشهدا این جلوه اهمیت پیدا کرده و شخصیت علی بن ابی طالب (علیه السلام) را نشان می دهد که اگر کربلا و امام حسین (علیه السلام) نبود، همه چیز از دست رفته بود. سیدالشهدا (علیه السلام) بقای نورانیت علی بن ابی طالب (علیه السلام) را پیش مردم ...
آن طور خدا را توصیف کنیم که واقعاً معتقدیم نه بیشتر
تقلید بود، و دارای اخلاق بود، دارای علم بود، دارای ادب بود، مرد سالکی و مراقبی بود؛ ایشان به خود بنده می گفت : من می رفتم این حلقه های [ضریح] امیرالمؤمنین علیه السّلام را می گرفتم و تکان می دادم و می گفتم: هر بدبختی، هر بلائی می خواهید به سر من بیاورید، بیاورید؛ ولی آن حاجتی که من می خواهم بدهید. یک ساعت، دو ساعت به اذان صبح مانده، در زمستان های سرد می رفتیم پشت درِ صحن می نشستیم، خودمان را به این در ...
سال آغاز یکسان شدن مصحف ها
...> سادساً؛ استوارترین دلیل بر اینکه تاریخ آغاز یکسان کردن مصاحف در سال بیست و پنجم بوده، روایت ابن ابی داوود از مصعب بن سعد است که می گوید: عثمان هنگام اقدام به جمع آوری قرآن، در خطبه ای اعلام کرد: پانزده سال است که پیامبرتان در گذشته است و شما درباره ی قرآن دچار اختلاف شده اید. من تصمیم گرفته ام از تمام کسانی که چیزی از قرآن از پیامبر (صلی الله علیه و آله) شنیده اند بخواهم که بیاورد و در اختیار [کمیته ...
مشخصات کلی مصحف های عثمانی
حد بسیار پایین و اولیه بوده است. آثار باقی مانده از صدر اول، این موضوع را نشان می دهد. (17) علاوه بر این کسانی را که عثمان برای کتابت مصحف انتخاب کرده بود، افرادی بودند که به غایت نسبت به شیوه ی کتابت بی اطلاع بودند و هرچند که در آن وقت، خط در مرحله ی ابتدایی بود؛ ولی آنان بسیار بدخط بودند. همان گونه که ابن ابی داوود نقل می کند: پس از تکمیل نسخه های مصاحف، مُصحفی را نزد عثمان بردند؛ وی پس از ...
شب های قدر و گرامیداشت شهادت امام علی (ع) در خارج
تهرانی خاطر نشان کرد: ازسویی دیگر شب قدر بعنوان خاص ترین و اثرگذارترین زمان بر تعالی مادی و معنوی انسان با نام و یاد و ذکر یکی از خاص ترین انسان های برگزیده یعنی علی بن ابیطالب گره خورده است، که این هم فرصت خاصی را در الگوپذیری و توسل برای نزدیکی به خدا برای ما فراهم شده است، امام علی علیه السلام بعنوان مولای متقیان یگانه فردی است که دارای فضایل اخلاقی و یگانه انبیاءالهی است. وی گفت: آنچه در ...
امام علی (علیه السلام) در لحظات آخر ما را به چه سفارش نمودند؟
تاریخ خواهد بود. امام حسن علیه السّلام در این باره نقل می کند: لَمَّا حَضَرَت أَبِیَ الْوَفَاةُ أَقْبَلَ یُوصِی فَقَال : آنگاه که هنگامه شهادت پدرم فرا رسید آن حضرت شروع به وصیّت کردن نموده و فرمودند: هَذَا مَا أَوْصَی بِهِ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (علیهما السلام) أَخُو مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وَ ابْنُ عَمِّهِ وَ صَاحِبُهُ. ...
حجت الاسلام ناصری پور: شب قدر، شب ذخیره ی معنویات
نورانی ائمه ی اطهار علیهم السلام است. اگر درباره قران بگوئیم، قرآن می فرماید: إِنَّا أَنْزَلْناهُ فی لَیْلَةِ الْقَدْرِ 3 ؛ تا قبل از این آیه هر آنچه به رسول الله صلی الله علیه و آله درباره ی عظمت قرآن و سعادت و... سخن گفته می شود. امام صادق علیه السلام می فرماید: اگرکسی چشم دل داشته باشد تجلی خدا را در کتاب خدا می بیند. این قدر کتاب خدا با عظمت است. آیات متعددی داریم که چرا قران خوب است ...
بی رغبتی به دنیا کلید دستیابی به همه خوبی هاست
به دنیا شد حسود و بخیل و ظالم به مال دیگران و یتیم و در نهایت ظالم به امام و پیامبر(ص) می شود. وی افزود: پیامبر(ص) به ابن مسعود توصیه کردند و فرمودند اگر کسی بی رغبت به دنیا باشد و از حلال هم اجتناب کند خدا بر ملائکه به وجود تو مباحات کند و خداوند با نظر لطف به تو اقبال می کند و رو می آورد و خداوند بر تو درود می فرستد. این استاد حوزه تصریح کرد: در روایت است اگر نعمتی در دنیا به دست شما ...
تخلیه عقیدتی در کوفه چگونه انجام گرفت؟!
...> 1) ساختن مسجدی برای دشنام دادن به علی بن ابی طالب(ع). 2) دشمنی علنی با علی بن ابی طالب، همان گونه که روایت نصر بن مزاحم گویای آن است. علی(ع) عشیره باهله را نفرین نمود و فرمود: ای گروه باهله! خداوند را گواه می گیرم که کینه من را به دل دارید و من نیز دشمن شما هستم. مقررّی خویش را بگیرید و به دیلم بروید و خوششان نیامد که همراه علی(ع) به جنگ صفین بروند . [113] 5-3-2٫ قبیله تیم ...