خانه
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
چیستی فلسفه ی فقه
می گوید: برای روشن شدن مفهوم فلسفه ی فقه، توضیح بیشتری لازم است؛ زیرا (هر چند درباره علم فقه گفته می شود) مسائل زیادی را در برمی گیرد که در این جا فهرست وار ذکر می کنیم... (همان، ص 36)؛ آن گاه به ذکر چهارده مسئله از مباحث اساسی فلسفه ی فقه می پردازد. 8. تعریف هشتم فلسفه ی فقه عبارت است از علم ناظر در فقه برای شناخت کلیت آن به صورت دانش موجود در جهان بی آن که این شناخت کلیت، در داخل فقه ...
فلسفه ی فقه
فقه - یا همان علم شناختی فقه - در منطقه ای بیرون از ساز و کار فقه قرار دارد، 2. اصول فقه از آن حیث که بخش عمده ای از دستگاه عظیم فقه است، جزو موضوعات فلسفه ی فقه محسوب می شود، به این معنا که فلسفه ی فقه، به بیان دانش نظاره گر، اصول فقه را به عنوان بخش استنباطی دستگاه فقه مورد مطالعه قرار می دهد، 3. اصول فقه عهده دار جنبه ی استنباطی فقه است، اما فلسفه ی فقه چنین جنبه ای را بر عهده ندارد و تنها از ...
گفتمان فلسفه ی فقه
میدان زندگی جولان کردند و غبار خصومات برخاست، لازم آمد که سلاطین برای ضبط و مهار و سیاست مردم و فرو نشاندن آتش تجاوز و ستاندن حقّ ستمدیدگان، پای به مسند سلطنت و حکومت نهند و چون این سلاطین، خود محتاج قانون بودند، به فقیهان که قانوندانان و آموزگاران سلاطین اند، نیازمند شدند و روی آوردند (همان، ص 28). بدین ترتیب، فقه در بخش فقه القضاء منحصر شده است؛ در حالی که اگر مستشکل محترم به منابع فقهی ...
جایگاه و کارکرد شک در فلسفه های دکارت و غزالی
.... در طول تشکیک به این جا رسیدم که در محسوسات هم جای شک و تردید است و این جنس دریافت ها نیز برای نفس من آرام بخش و اطمینان آور نیست .(7) دلایل عدم اطمینان او به حسیات همان دلایل معمول بود که به اختلاف میان آن چه حس می شود و آنچه در واقع هست، مربوط می گردد. حسیات در معرض خطا هستند؛ بر ما عیان نمی سازند که حقیقت علم چیست . به عنوان مثال غزالی به اختلاف میان ادراک ما از اندازه خورشید و تعیین ...
تحمیل هزینه گزاف بر اصحاب انقلاب
شاخه های علوم انسانی هستید. شما دقیق تر از من می دانید که دستیابی به مرتبه رأی و حکم و دادرسی در یک رشته از دانش بشری تا چه اندازه زحمت، کوشش، تحقیق و پژوهش و گرد و خاک خوردن کتابخانه های قدیم و جدید می طلبد. پس چگونه به این تخطی از متدلوژی دانایی تن در داده اید که عده ای ولو دانشمند و نخبه در یک شاخه از معرفت بشری در اوقات فراغت به شاخه ای دیگر از علم و دانایی سرک بکشند، و در همان سرخوشی گذران ...
جایگاه تساهل و تسامح در قوانین حقوقی - اجتماعی اسلام
محروم هستند، می بخشد (توبه: 91-92) این آیات به روشنی می رساند که دین اسلام دین با سهل و سمح است و هیچ گونه مشقت را برنمی تابد. در اسلام، تکلیف بر اصل توانمندی مبتنی است و اگر کسی به دلیل قابل قبولی از انجام وظیفه ای ناتوان بود، بر وی خرده گرفته نمی شود و اصل شامل تساهل، بر حق وی جاری می شود. در سیره ی پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز مشاهده می شود که وقتی پیامبر، گروهی را به جنگ می ...
بررسی ساختار فقه
فقه را که مقدمه فقه است، به اصول لفظیه و اصول عملیه تقسیم کرده اند. برای فقه نیز ساختار متعددی مطرح شده است. بعضی از این ساختار، آن گونه که باید مورد توجه قرار نگرفته و بعضی هم مورد توجه عده ای از فقیهان قرار گرفته است؛ ولی همان گونه که اشاره شد، علم فقه از یک ساختاری که مقبول عام فقیهان باشد، محروم است، و این نقصیه ای است که کم تر به آن توجه شده است. در مقاله حاضر، دسته بندی و ...
عوامل پویایی فقه
می رسد. همچنین در پایان، این جریان موضوع شناسایی شده و تحلیل شده را بر مصداق ها و افراد خارجی تطبیق می کند و به اصطلاح به موضع عینیت خارجی می بخشد و می گوید: این گونه مبادله، ربا است و آن گونه، ربا نیست. دل نگرانی مهم فقه پویا این است که شناخت موضوع از گذشته های بسیار دور بدون نگرش عالمانه به بسترهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن صورت گرفته و تطبیق همان موضوع بر پدیده های روز به دلیل شباهت اسمی ...
غزّالی: ژرفنگر و پژوهشگر خستگی ناپذیر
فلسفی اش با نشان پذیری ژرف از فارابی و ابن سینا به چکادِ خود رسیده است و دانش را به تصوّری و تصدیقی بخش کرده است و همه ی دانش ها را زیر چتر آن گنجانده است، ولی در جدایی انداختن و تمیز میان شناخت و دانش چندان بدان ستیغ دست نیافته است. گاهی از هماهنگی و یکسانی و گاهی از دوگانگی دانش و شناخت سخن می گوید، تا آنجا که به ارائه ی معنای ویژه ای از شناخت یا دانش می انجامد. اصل در معنای شناخت و دانش، همان ...
نقد نظریه حداقلی در قلمرو فقه اسلامی
مطالب و مسائل دیگر؛ چنان که فقه به معنای فهم در حوزه ی شناخت دین نیز کاربردی گسترده دارد و به احکام مربوط به اعمال و رفتار فردی و اجتماعی انسان اختصاص ندارد؛ اما کاربرد اصطلاحی آن نام شاخه ای از علوم و دانش های اسلامی است. علمی که عهده دار استنباط و بیان احکام اسلامی در زمینه ی اعمال و رفتار فردی و اجتماعی بشر با بهره گیری از عقل و وحی الهی (کتاب و سنت) است. (2) احکام فقهی در حقیقت، بخشی از ...
دانش و دانشمندان در نگاه غزّالی
سرویس اندیشه جوان ایرانی ؛ بخش شعر و ادبیات: نویسنده: محمد حسین ساکت همه ی آموزشنامه هایی که مسلمانان نوشته اند با فضیلت دانش و ارج و بهای دانشمندان آغاز می شود. غزّالی نیز در احیاء و منهج المتعلّم به درازا درباره ی ارزش دانش و دانشیان گواه هایی نقلی و عقلی می آورد. او گواه ها و دلیل های نقلی را بر عقلی برتری می دهد و نخست از آیه های قرآنی آغاز می کند و سپس فرموده های پیامبر ...
انقلاب اسلامی؛ محصول علوم انسانی اسلامی
منسجمی شکل گرفته است که پیش از آن عالمان مسلمان در فلسفه، عرفان، کلام و فقه آن را ذیل معارف اسلامی نظام داده اند و نسبت به موضوعاتی همچون هستی، جامعه، انسان، معرفت، علم و جامعه تبیین های روشن و نظرات مستقلی داشته است و برای دست یابی به اهداف و مقاصد خود دارای برنامه ریزی و طرح اقدام بوده است و از این طریق توانست عموم ملت را بسیج و صاحبان فکر و اندیشه را با خود همراه کند، نظام شاهنشاهی را نابود کند ...
استناد فقهی به مذاق شریعت در بوته ی نقد
شده در مفهوم شناسی این واژه از توجیه پژوهشی لازم برخوردار نیست؛ زیرا در آشوب فقدان تعریف ثابت و همه پذیری از آن واژه، هر کاربردی می تواند همان واژه را در معنایی به کار ببرد و از هر انتقادی به بهانه ی مبنوی بودن آن انتقاد بگریزد. واژه ی مذاق شرع ( مذاق شارع و مذاق شریعت )، یکی از این واژه هاست. این واژه با اینکه در سده های اخیر در متون فقهی بسآمد بالایی داشته است، ولی در دانش فقه یا اصول فقه ...
روش آموزش در نظر غزالی
برداشت کسی که به او می آموزد و راهنمایی می کند، پایین بیاید. اگر آموزگار به دانش آموزی برخورد که ترک یا هندی است [و زبان تازی به خوبی نمی داند] و یا کند ذهن و دیرباب است، برابر فهم و درک وی سخن بگوید؛ همین گونه اگر به دانش آموزی باهوش برخورد، حقیقت را همان گونه که هست برای وی بشکافد. (1) نگفته پیداست که این پایین آمدن آموزگار و استاد در سطح دانش آموز یا دانشجو به معنای بر هم خوردن تراز احترام و ...
چرا انقلاب ناگزیر بود؟ - عباس عبدی
شیوه خاص در مصرف این درآمد است که در عمل، انواع بخشش ها را شامل می شود و وجه سوم عقلانیت همراه آن دو است؛ عقلانیتی که رانتینه و در تضاد با عقلانیت تولیدی است (جابری، 1384، ص 73). این عقلانیت رانتینه در تصمیمات شاه به خوبی هویدا بود. البته در همان زمان عده ای خوش بینانه تصور می کردند بهبود وضع اجتماعی و اقتصادی در نهایت زمینه ساز تحول دموکراتیک خواهد شد؛ اما هانتیگتون با نقد این عقیده ...
ضوابط و احکام بدعت از نگاه مذاهب فقهی
، المستصفی، ج1، ص 260. 53. علامه مجلسی، بحارالانوار، ج84، ص 326. 54. احمد نراقی، عوائد الایام، ج1، ص 110. 55. محمد حسن آشتیانی، بحرالفرائد، ج1، ص 80. 56. برجی، بدعت در فقه اسلامی، پایگاه ویکی فقه. 57. سید مرتضی علم الهدی، رسائل الشریف المرتضی، ج3، ص 83. 58. إلی هنا خرجنا بلزوم وجود قیود ثلاثة فی تحقّق البدعة وصدقها: 1. أن یکون تدخّلا فی الشریعة و تصرّفاً فیها عقیدةً ...
در شناخت تحولات و آینده حوزه دست پری نداریم/ ابواب و تخصص های جدید در فقه باید مورد توجه باشد
مسأله هستم و یک معنا نه تنها زوائد ندارد بلکه نیازمند تکمیل است البته با ساماندهی هم نیاز دارد، دستگاه اجتهادی فقه برای همه رشته ها مهم است و دانش اصول پایه ای همانند اصول و رجال تبعا مناهج تحقیق حوزوی است در همه قلمروها با درجات باید مورد توجه قرار گیرد. در شناخت تحولات و آینده حوزه دست پری نداریم عضو شورای عالی حوزه های علمیه با اشاره به اینکه باید مهندسی و هوشمندانه تدبیر کرد ...
پاسخ کوبنده مردم در سراسر کشور به دشمن/ از شمال و جنوب تا شرق و غرب؛ همه آمدند+ تصاویر
حماسه دیگر رقم بخورد. حضور با شکوه مردم در این حماسه بزرگ نشان از اوج ولایت مداری مردم ایران اسلامی و وحدت و همبستگی برای پاسخ گویی به یاوه گویی های استکبار جهانی و آمریکای جنایتکار را به نمایش خواهد گذاشت. راهپیمایی 22 بهمن امسال باحضور خیل عظیم دوستداران انقلاب و نظام از آحاد مردم شامل زن و مرد، پیر و جوان، دانش آموز و دانشجو ، عشایر غیور و دیگر قشرها با شکوه خاصی در حال ...
آغاز سخنرانی رئیس جمهوری در مراسم گرامیداشت سالروز پیروزی انقلاب اسلامی/قطعنامه پایانی: امنیت ایران ...
...، فخرالدین دانش آشتیانی وزیر آموزش و پرورش، علی ربیعی وزیر تعاون، آیت الله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان، سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی، سرلشکر حسن فیروزآبادی مشاور عالی رهبر معظم انقلاب در امور نظامی، حجت الاسلام سیدمجتبی خامنه ای، صادق محصولی، علیرضا زاکانی، سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، حجت الاسلام علی اکبر ناطق نوری از جمله دیگر شخصیت های حاضر در راهپیمایی هستند. ...
زبان نمادین دین از نگاه غزالی بازخوانی جواهر القرآن (2)
انواع علوم را داراست و به دانش های رده ی پایین چون کلام و فقه نظر ندارد. در این مقام وی هنجارهای قرآن را با واقع اجتماعی عصر خویش که به عکس، این دو علم را در صدر می نشاندند- قیاس می کند. نتیجه می گیرد این علوم کم بهاتر، تنها به سبب حبّ مال و جاه در صدر نشسته اند (ص70). فاتحه، بر پایه ی روایات، مفتاح هشت باب بهشت است. نامش را نیز در زبان ملکوت به همین سبب فاتحة الکتاب نهاده اند. این دو عنوان، تنها در ...
چرا از اهداف فرهنگی انقلاب فاصله گرفته ایم
بگیرید اصلاح طلب به آرمان ها نزدیک تر بوده یا اصول گرا، یا مثلا بگوییم اینها در این بخش نزدیک تر بوده اند و طرف مقابل در بخش دیگر. فارغ از اینها، تصور من این است که انقلاب در درون خود خانواده ای دارد به نام مثلا اصلاح طلب، اصول گرا و غیره. مثل اینکه یک خانواده شامل پدر و مادر و فرزند است و لذا تصور من این است که نگوییم بالفرض در دوره اصلاحات، به آرمان های انقلابی نزدیک تر شدیم و دوره دیگر را از ...
نگاهی به شعر و شاعری ابوحامد محمد غزّالی توسی (1)
فی تهذیب الإحیاء پیراسته است، نخست با غزّالی همراه است که فقه دانشی است دنیوی. او شبهه هایی را که درباره ی آنجهانی (آخرتی) بودن فقه مطرح کرده اند پاسخ می دهد، ولی سرانجام فقه را دانش آن جهانی (علم الآخره) دانسته است. فیض کاشانی فقه را نیز شامل دانش افعال جوانحی (کارهایی که به نیّت، اِخلاص، شِرک، و مانند اینها وابسته است، در برابر افعال جوارحی که با بازارهای بیرونی و اندامی امام می پذیرد) می داند ...
حیرت غزالی و شک دکارتی (2)
طرح دلایل شکاکانه تا شکاکیتی فراگیر که اولیات را هم دربرمی گیرد پیش می رود و پس از گذر از این دوره ی شکاکیت با مبنا قراردادن اولیات و ضروریات به جستجوی خود در بین فِرَق مختلف ادامه می دهد. آنچه بیشتر برای پژوهش تطبیقی حاضر موردنظر ماست همان بخش اول شکاکیت غزّالی است. اما تأکید می کنیم که حیرتی که غزّالی در آن قرار می گیرد فراتر از شک اوست. 3-2. غایت و مقصود شک و جستجوی غزّالی حال که غزّالی ...
پیام های دعوت به شرکت در راهپیمایی 22 بهمن
مقابل همه زیاده خواهی ها مقاومت نموده و پای انقلاب بزرگ خود ایستاده اند و از آن محافظت کرده اند. انقلاب اسلامی و تاسیس نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در دوره معاصر با رهبری معمار کبیر انقلاب اسلامی حضرت آیت الله العظمی امام خمینی (ره) تاسیس و الهام بخش حرکت ها و نهضت های فکری جهان و تاثیر گذار بر همه معادلات بین المللی گردید و به استعمار و استکبار در کشوری که کاملا وابسته به قدرت های بزرگ ...
تأثیرات اندیشه های تفسیری غزالی بر صدرالمتألهین شیرازی
سرویس اندیشه جوان ایرانی ؛ بخش شعر و ادبیات: نویسنده: مجید فلاح پور چکیده: ابوحامد محمد غزالی (450-505 ه)، یکی از نوابغ بزرگ و اثرگذار در میان شخصیت های ایرانی- اسلامی است. اثر گذاری غزالی چنان گسترده است که به مذهب خاص یا گرایش علمی ویژه ای محدود نمی شود؛ او حتی بر مخالفان مذهبی و علمی پس از خویش اثر گذاشته است. صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی، مشهور به ملاصدرا (979 ...
تحلیل مبنایی و محتوایی کتاب القسطاس المستقیم (1)
بحث خواهد شد، اشکال مختلفی دارند که همگی بر شکل پایه ی هر الف، ب است؛ هر ب ج است؛ بنابراین هر الف ج است استوارند. به عبارت دیگر، غزالی می خواهد نشان دهد که وحی و عقل با هم تعارض ندارند، زیرا وحی عقل را نیز شامل می شود. او عنوان القسطاس المستقیم را از خود قرآن (اسراء:35 و شعراء: 182) اخذ کرده است، تا تأکید کند که موضوع در اصل قرآنی است. مقاله ی حاضر دو هدف اصلی دارد. نخست نشان می دهد که چه چیز ...
تحلیل مبنایی و محتوایی کتاب القسطاس المستقیم (2)
سرویس اندیشه جوان ایرانی ؛ بخش شعر و ادبیات: نویسنده: مارتین ویتینگهام ترجمه: سیدعلی آقایی قرآن و قیاس در قسطاس خلاصه همان طور که پیشتر آمد، لبّ کلام در قسطاس آن است که قرآن مشتمل بر منطق قیاسی است. به عبارت دیگر، هیچ نیازی به معلم و حجت جدیدی- آن گونه که تعلیمیه می گویند- نیست، زیرا محمد [صل الله علیه و آله] این جایگاه را به سبب آوردن وحی، که خود مشتمل بر منطق قیاسی ...
تأثیر روابط اجتماعی صمیمانه بر بهداشت روان
پرداختن به این موضوع، بجاست ابتدا به سؤالات ذیل پاسخ داده شود: الف. بهداشت روانی چیست و چه اصول و راه کارهایی دارد؟ ب. اقسام روابط اجتماعی از دیدگاه اسلام چیست؟ در راستای پاسخ گویی به سؤالات مطرح شده، ابتدا بهداشت روانی تعریف و برخی اصول و راه کارهای مورد پذیرش آن در اسلام معرفی می شود. پس از آن، اقسام روابط از دیدگاه اسلام بیان می گردد و در ادامه، با معرفی و توضیح پنج اثر از آثار ...
تفاوت اسلام و مسیحیت در معرفی دین
...> مشروح این گفتارپژوهی را در ادامه می خوانیم: مشکلات تازه مسلمانان غیرمسلمانان به خصوص مسیحی ها ایمان را قلبی می دانند و تقیّد به یک عمل عبادی آن هم در زمان و مکان خاصی را درک نمی کنند. همچنین این مطلب را که یک انسان متدین تفاوت رفتاری با آنها داشته باشد را متوجه نمی شوند. در فرهنگ غربی هنوز این موضوع که رفتار یک آدم متدین با یک آدم بی دین متفاوت است، جا نیفتاده است و این گونه است ...
پیوند حماسه و عرفان در اشعار قیصر امین پور (علمی-پژوهشی)
...> اشاره به موارد زیر عنصر عرفان را در شعر یاد شده نشان می دهد: الف- دانش ژرف ندانستن: همان طور که قبلا اشاره شد، راه شناخت عارف از طریق اشراق است و دانایی در وی راهی ندارد. اشراف عارف بر اسرار طبیعت و جهان مافوق از طریق شهود است؛ زیرا عارف معتقد است که پایان دانایی، نادانی است و هیچ گاه سیر در ماده و مجاز، انسان را به حقیقت نمی رساند: بنابراین، قیصر با ساخت ترکیب، دانش ژرف ندانستن، آگاهی خود ...
