سایر خبرها
روحانی وجهانگیری می دانند چه بلایی سر بانکها آمده ؟
چهارشنبه 17 خرداد 1396, 10:32 رئیس کل بانک مرکزی با کارهایش تورمی پنهان در این کشور به وجود آورده و بیش از 6 هزار میلیارد تومان کارمزد به بانک ها تحمیل کرده و درآمدهای 1000 میلیارد تومانی برای شرکت های دولتی به قیمت بالا بردن نرخ بهره در کشور ایجاد کرده است. خب حسن روحانی عزیز به گزارش رویش نیوز به نقل از تسنیم، دیپلمات و حقوق دان عزیز و رییس جمهور منتخب ما. سال 92 در ...
محمد نهاوندیان، دولتمردی که بود و نبودش تفاوتی ندارد!
گذاری کردند. اواخر سال 53 به پیشنهاد مطهری با دکتر مشکات رئیس دانشکده اقتصاد تهران صحبت کرد تا جلسات درس اقتصاد اسلامی در دانشکده برگزار شود. در این جلسات نهاوندیان با سران آینده نظام جمهوری اسلامی نظیر بهشتی، باهنر، استاد جعفری، دکتر نمازی و صالح خو آشنا شد و حتی آشنایی اش به آیت الله مفتح و آیت الله خامنه ای نیز رسید. ***نهاوندیان چگونه وارد قوه مجریه شد؟ بعد از بهمن 57 مطهری از ...
چرا ایرانی ها، شرکای خوبی نیستند؟!
صنایع مختلف ملی اعلام شد. طبیعتاً این موضوع به سرعت منجر به خروج سرمایه های زیادی از کشور شد. شرایط اول انقلاب به نحوی بود که فرهنگ غالب مردم انقلابی، استقلال عمل بخش خصوصی را مورد هجوم قرار داد و سعی در محدود کردن سرمایه داران و کارآفرینان از طرق مختلف داشت. به عبارتی می توان گفت شرایط انقلاب و پس از آن، شرایط جنگ و تحریم ها به تدریج اقتصاد ایران را از خاطر سرمایه گذاران خارجی برد و اقتصاد کشور ...
حضور داعش در افغانستان با کمک آمریکا
، منتقل شدند. حامد کرزی رئیس جمهور سابق افغانستان در مصاحبه ای با آناتولی خبرگزاری دولتی ترکیه اعلام کرد که مسئول ظهور داعش در این کشور آمریکا است. وی افزود: آمریکا از سال 2001 برای مبارزه با تروریسم در افغانستان حضور دارد با این حال تهدید تروریسم در این کشور روز به روز در حال رشد است و واشنگتن تنها به تقویت موقعیت داعش کمک می کند. پیش از این، رئیس سابق ارتش ...
قیمت جهانی طلا به بالاترین سطح در 7 ماه اخیر رسید
تنگاتنگی دارند. انتخابات پارلمانی فرانسه نیز در پیش است و نظرسنجی ها نشان می دهد که حزب ماکرون رئیس جمهور جدید این کشور می تواند بیشترین کرسی های پارلمان از زمان ریاست جمهوری شارل دوگل را کسب کند. در پیش بودن مذاکرات خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز می تواند تاثیر زیادی بر روند نوسانات ارزش دلار و قیمت طلا داشته باشد. به نظر می رسد قیمت طلا در کوتاه مدت نیز تحت تاثیر انتشار آمارهای مهم اقتصادی آمریکا منطقه یورو و چین قرار داشته باشد. ...
آخرین اخبار از تیراندازی در مجلس/ احتمال شهادت 7 نفر/ توضیحات وزارت اطلاعات درباره حادثه های تروریستی ...
حضرتی نماینده تهران: ضاربان سه نفر بودند که مجهز به دو قبضه کلاشینکف و یک قبضه سلاح کمری (کلت) بودند. تا این لحظه 3نفر مجروح شده اند که دو تن از آنها از مراجعه کنندگان هستند. اوضاع تحت کنترل نیروهای امنیتی است. مامور حفاظت مجلس شهید شد درگیری و تیراندازی در ساختمان مجلس همچنان ادامه دارد و خبرنگار تسنیم از داخل مجلس می گوید که یک گلوله هم به جایگاه ...
پایان 5ساعت عملیات تروریستی داعش درمجلس/ ورود تروریست ها با لباس زنانه/ حضور سیدحسن خمینی درحرم امام ...
باش کردیم و تمام مراکز مهمی که احتمال دادیم اقدام تروریستی ممکن است انجام شود را تحت نظارت گرفتیم. یگان ویژه نیروی انتظامی (نوپو) وارد عملیات شدند. اکنون تروریست ها در محاصره بوده و تا ساعتی دیگر این مساله به پایان می رسد. معاون امنیتی وزیر کشور همچنین درباره حادثه تروریستی در حرم مطهر امام (ره) گفت: دو نفر وارد محوطه حرم شدند که پس از شناسایی توسط نیروهای امنیتی یک نفر خود را منفجر کرد ...
دست ترامپ روی گذرگاه مرزی اردن، عراق و سوریه/حشد الشعبی چرا به مناطق مرزی آمد/ آمریکا در بیابان های ...
خواهد شد، بر این اساس مسکو در مرحله آینده وظیفه ای دشوار و سنگین را بر دوش دارد. از سوی دیگر، وقوف آمریکایی ها به تبعات و پیامدهای جبران ناپذیر ورود مسقیم به هرگونه رویارویی نظامی با ایران و متحدانش در منطقه که می تواند، دنیا را وارد جنگی خانمان برانداز کند، لذا تلاش خواهد کرد، این شکست را به طرق دیگر و در عرصه ها و ابعاد دیگر جبران کند. تا اینجا تمام داده ها نشان می دهد، معادلات میدانی ...
چه کسانی سخت شان بود از روحانی دفاع کنند؟
سایت خبری تحلیلی هنگام Hengamnews.com: روزنامه اعتماد نوشت: سخنان رییس جمهور درباره آنها که حاضر به دفاع از دولت در انتخابات نبودند، چه کسانی را هدف قرار می دهد؟ وزیران؟ معاونان؟ یا استانداران و فرمانداران؟! پاشنه گیوه کدام یک از آنان خوابیده بود؟ آنان که این قسمت از سخنان رییس جمهور برای شان گران تمام می شد که اقدام به حذف آن کرده اند؟ یا آنان که مصلحت شان از سوی برخی همکاران درنظر گرفته ...
لیست فروشی ، فرجام نظام حزبی مدعیان اصلاحات
ماه سال گذشته بود که الهه کولایی عضو ارشد شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان از نحوه بستن لیست امید برای مجلس دهم پرده برانداخت و در گفت وگویی اعلام کرد همیشه پول و قدرت در حوزه سیاست تاثیرگذار هستند. برخی کاندیداها از طریق رانت وارد لیست امید شدند و من این مسئله را تکذیب نمی کنم. هرچند صحبت های کولایی بر اثر فشارها پس گرفته شد اما نظیر این حرف قبل تر و بعد از ناکامی اصلاح طلبان در ریاست ...
چگونه 24 بانک دولتی و خصوصی دولتی شدند؟
در حالی که کمتر از پنج ماه از وقوع انقلاب اسلامی گذشته بود، شورای انقلاب حکم به ملی(دولتی) شدن بانک های خصوصی داد. بانک هایی که چند هفته مانده به انقلاب، اغلب نه مدیر داشتند و نه صاحب سهام. سرمایه دارانی که هوشی در سیاست داشتند، وقوع انقلاب را زودتر پیش بینی کردند و چند ماه یا چند هفته یا حتی چند روز مانده به 22 بهمن، از کشور گریخته بودند. به گزارش هفت روز خبر به نقل از شفاف ، بعد از انقلاب بانک ها مانده بودند با هیات مدیره های خالی از مدیر و گیشه های خالی از ریال و سرمایه هایی که یا به خارج از کشور منتقل شده بود یا در معرض نقل و انتقال در داخل قرار داشت. محمد علی مولوی 1 که مدتی کوتاه پس از وقوع انقلاب، سکاندار بانک مرکزی شده بود، مشکل بانک های خصوصی را در دولت مطرح کرد. مشکلات بانک ها اما انبوه بود و حتی رئیس کل بانک مرکزی نیز چاره کار را نمی دانست. به دستور مهدی بازرگان، بانک مرکزی و وزارت اقتصاد ماموریت یافتند تا طرح مشخصی برای سامان دهی بانک ها به دولت ارائه دهند. تقدیر اما این نبود که محمدعلی مولوی و علی اردلان 2 این ماموریت را به سرانجام برسانند چنان که طرح دیگران مورد تایید شورای اقتصاد و شورای انقلاب قرار گرفت. این طرح چیزی نبود جز دولتی شدن بانک ها. شورای انقلاب و ملی شدن بانک ها هنوز انقلاب به پیروزی نرسیده بود که مرتضی مطهری پیشنهاد تشکیل شورای انقلاب را به پاریس برد. امام خمینی نیز با هدف مدیریت مسائل داخلی انقلاب با این پیشنهاد موافقت کرد. به این ترتیب شورای انقلاب در دی ماه 1357 تشکیل شد و تا تیرماه سال 1359 به مدت 19 ماه ادامه فعالیت داد و در این مدت چند مصوبه مهم داشت. در حوزه اقتصاد بر اساس تصمیم این شورا، بانک های خصوصی به تملک دولت درآمدند و در مرحله بعد، صنایع بزرگ ملی و اموال 53 نفر از سرمایه داران معروف عصر محمدرضا پهلوی مصادره و ملی شد. هر دو اتفاق در دوره ای یک ماهه رخ داد. اکبر هاشمی رفسنجانی این روزها می گوید، ملی شدن ها زمانی اتفاق افتاده که او مجروح و در منزل بستری بوده. 3 به این ترتیب نام دیگر چهره های سرشناس شورای انقلاب و مدیران ارشد دولت موقت به عنوان طراحان، مدافعان و تاییدکنندگان این اتفاق مطرح است. در این گزارش به صورت مشخص به نقش ابوالحسن بنی صدر در ملی شدن بانک ها می پردازیم و به بهانه سالگرد نخستین انتخابات ریاست جمهوری ایران، دیدگاه های اقتصادی او را واکاوی می کنیم. مرور آنچه در فاصله اردیبهشت تا پایان خرداد ماه در شورای انقلاب رخ داد، می تواند به ما کمک کند تا پرده از بزرگ ترین پروژه تغییر ساختار بازار پول ایران برداریم. تصمیم انقلابی از ابتدای پیروزی انقلاب، یکی از مهم ترین دغدغه های انقلابیون، تعیین تکلیف با سرمایه داران وابسته به حکومت سابق بود. برخی از سرمایه داران، کشور را ترک کرده بودند، برخی متواری بودند و در انظار ظاهر نمی شدند. نیروهای انقلابی، تعدادی از آنها را دستگیر کرده بودند و آنها که مانده بودند، در رعب و هراس ایام می گذراندند. در چنین فضایی، نبض بازار پول به سلامت نمی زد و نفس بازار سرمایه به شماره افتاده بود. بانک ها بدون مدیر و صاحب سهام، ایام می گذراندند و رونق از بانکداری رفته بود. دولت موقت که با مشکلات بی شماری برای اداره کشور مواجه بود، چند طرح برای ساماندهی بانک های خصوصی داشت. جلیل شرکا4 از چهره های نزدیک به جبهه ملی که در آن تاریخ مدیرعامل بانک ملی ایران و طرف مشورت مهدی بازرگان بود، می گوید: آقای بازرگان در همان روزهای شکل گیری دولت موقت مرا خواست و سوال کرد با بانک های کنونی چه کنیم؟ گفتم بانک ها کار خود را می کنند، گفتند هیات مدیره آنها رفته اند و هنوز برنگشته اند. باید مدیرانی را برای آنها انتخاب کنیم. شما این کار را انجام بدهید. در آن زمان نگرش بر این بود که صاحبان بانک ها سرمایه دار وابسته به رژیم گذشته هستند و باید مالکیت این بانک ها تعیین تکلیف شوند. وقتی دوستان دولت موقت مجدداً از من خواستند پیشنهاد خود را مطرح کنم من خدمت ایشان گفتم 26 بانک خصوصی که مورد دغدغه آقایان است و تاکید دارند که تعیین تکلیف شوند سهام شان در بورس عرضه شده است و معامله می شود. اگر قرار است تصمیمی گرفته شود برای بخشی گرفته شود که متعلق به سرمایه داران نزدیک به حکومت شاه است. پیشنهاد دادم به جای مصادره، محاکمه یا ملی کردن بانک ها، سهم سرمایه داران گرفته شود و اجازه دهید بانک اگر مشکلی به لحاظ مالی ندارد به کار خود ادامه دهد. حتی مثال زدم اگر با رضایی یا اخوان مشکل دارید سهام آنها را بگیرید با بانک کاری نداشته باشید. اما در پاسخ گفتند شورای انقلاب خواسته چنین کاری شود. 5 به گفته جلیل شرکا، بازرگان سه نفر را برای این کار تعیین کرد. من، آقای معین فر وزیر نفت و آقای ایزدی وزیر کشاورزی.6 هر چند علی اکبر معین فر چنین روایتی را تایید نمی کند، اما آن گونه که مدیرعامل وقت بانک ملی ایران می گوید سه نماینده مهدی بازرگان برای تعیین تکلیف بانک ها در دفتر ایزدی جمع می شوند و به این نتیجه می رسند که بانک ها به حال خودشان باشند. افراد مساله داری که سهامدار بانک ها هستند کنار گذاشته شوند، یک هیات مدیره کلی برای بانک ها در نظر گرفته شود تا بر امور نظارت کنند.7 جلیل شرکا می گوید این پیشنهاد تهیه و ارائه شد تا وزیر دارایی به همراه نخست وزیر طرح را در شورای اقتصاد مطرح کنند. 8 ظاهراً این طرح با تغییراتی در شورای اقتصاد رای می آورد و برای کسب نظر بزرگان به شورای انقلاب ارسال می شود. جلیل شرکا در نهایت، ابوالحسن بنی صدر را مسبب اصلی ملی شدن بانک ها می داند و می گوید: مسوولان دولت موقت به من گفتند بنی صدر نگذاشت طرح پیشنهادی دولت رای بیاورد. 9 بمب خبری شورای انقلاب آنها که روز شنبه 19 خرداد 1358 روزنامه خریده بودند، با خبری غیرمنتظره مواجه شدند. آن روز در روزنامه اطلاعات تیتر بزرگی خودنمایی می کرد: 24 بانک خصوصی و مختلط ملی شد . در صفحه دوم این روزنامه آمده بود: شورای انقلاب اسلامی تمام بانک های کشور را ملی اعلام کرد و در پی آن مدیریت بانک های خصوصی در اختیار دولت قرار گرفت. به نوشته این روزنامه: مهدی بازرگان، نخست وزیر دولت موقت در پیامی به مناسبت ملی شدن بانک های خصوصی اعلام کرد: هموطنان عزیز از آنجایی که بانک های خصوصی وضع نامساعد زیانباری پیدا کرده بودند، دولت لازم دانست برای حفظ حقوق و سرمایه های ملی و به منظور تضمین پس اندازهای مردم و جلوگیری از اتلاف سپرده ها مدیریت کلیه بانک های خصوصی را بر عهده بگیرد. بدین وسیله به اطلاع عموم می رسانم که با تصویب شورای انقلاب اسلامی کلیه بانک های کشور از تاریخ 17 خردادماه 1358 ملی اعلام گردید. به این ترتیب کلیه بانک ها در اختیار دولت و متعلق به ملت بوده و سپرده ها و پس اندازها تضمین می شود. دولت موقت جمهوری اسلامی انتظار دارد بدهکاران بانک ها در ایفای تعهدات خود تسریع کنند و کارکنان بانک ها در اجرای قانون همکاری لازم را بنمایند. نظر به اینکه بر طبق ماده2 قانون ملی شدن بانک ها تنها امضای مدیرانی که از طرف دولت معین می گردند دارای اعتبار قانونی خواهد بود روزهای شنبه 19 و یکشنبه 20 خردادماه جاری کلیه بانک ها تعطیل می شوند و از روز دوشنبه 21 خرداد فعالیت عادی خود را ان شاءالله بعون الله تعالی و به همت و همکاری مردم از سر می گیرند. امیدوارم به یمن روز با سعادت میلاد مظهر عدل و رحمت علی علیه السلام این عمل دولت موقت موجب بسط عدالت و برکت بشود. روزنامه اطلاعات همچنین در مورد دیدگاه رئیس کل وقت بانک مرکزی نوشته بود: دکتر مولوی، رئیس بانک مرکزی ایران، این اقدام را ضرورت اجتناب ناپذیر خواند . استقبال توده ای ها از ملی شدن بانک ها در صفحه اول روزنامه اطلاعات در کنار تیتر اصلی، تصویری از لوگوی بانک ها قرار داشت که روی آن علامت ضربدر دیده می شد. در همین شماره، گزارشی از واکنش ها به این اقدام شورای انقلاب منتشر شده بود که چنین عنوانی داشت: پشتیبانی وسیع احزاب و سازمان ها از ملی شدن بانک ها . گزارش دیگری در همین شماره با عنوان جامعه توحیدی، بدون ملی کردن بانک ها و کارخانه ها تحقق نخواهد یافت ، منتشر شد. مهدی بهشتی پور 10 یکی از روزنامه نگاران چپگرا که بیشتر در نشریات نزدیک به حزب توده قلم می زد، در سرمقاله روزنامه اطلاعات، به استقبال ملی شدن بانک ها رفت و بانک های خصوصی را پوششی برای غارتگری سرمایه داران دانست. نویسنده معتقد بود بانک های خصوصی پوششی برای غارتگری سرمایه داران و صرافان بین الملل به شمار می رود. روزنامه اطلاعات دو روز بعد خبری منتشر کرد مبنی بر اینکه: به دنبال چهار روز تعطیل، بانک های ملی شده کار خود را از سر گرفتند. index:2|width:150|height:876|align:left دومین موج دولتی سازی در کمتر از یک ماه ملی شدن بانک ها آخرین اقدام دولت ملی گراها در حوزه اقتصاد نبود چه آنکه مهدی بازرگان در 16 تیرماه 1358 یعنی کمتر از یک ماه بعد، مصوبه شورای انقلاب مبنی بر ملی شدن صنایع را تحت عنوان قانون حفاظت و توسعه صنایع ایران اعلام کرد. در اطلاعیه آقای بازرگان آمده بود: ...اینک نجات صنعت و اقتصاد کشور ایجاب می کند که اقدامی قاطع در جهت احیا، اداره صحیح و توسعه آنها (صنایع) به منظور رعایت نظام اسلامی در مورد حقوق کار و خروج ایران از وابستگی به نفت و احراز استقلال از طریق تولید نیازهای داخلی تا سرحد خودکفایی و توسعه صادرات و... قانون حفاظت و توسعه ایران (ملی شدن) به تصویب برسد و ...11 به این ترتیب بانک ها و صنایع بزرگ ایران ملی شدند و مالکیت و مدیریت آنها از دست مدیران بخش خصوصی خارج و به دولت سپرده شد. اکبر هاشمی رفسنجانی که در تاریخ چهارم خرداد ماه توسط یکی از اعضای گروه فرقان مورد سوء قصد قرار گرفته بود و در اثر جراحات ناشی از تیراندازی در بیمارستان به سر می برد در خاطرات آن سال خود نوشته است: در مدت 30 روزی که به خاطر زخمی شدن در شورای انقلاب حضور نداشتم و آقای مطهری را هم شهید کرده بودند، حدود 50 شرکت بزرگ را ملی کردند که ما هم دیدیم کار از کار گذشته ولی کار خوبی نبود. 12 نقش بنی صدر در ملی شدن بانک ها ابوالحسن بنی صدر که یکی از مخالفان سیاسی حکومت شاه بود و سابقه حبس در این دوره را داشت، همراه با امام خمینی در بهمن ماه 1357 به ایران بازگشت. او البته چهره ای سرشناس نبود اما پس از آنکه در دانشگاه ها به سخنرانی پرداخت و مقالاتی در نشریات منتشر کرد و در مناظره های تلویزیونی حضور یافت، به فردی شناخته شده تبدیل شد. به این ترتیب خیلی از دانشجویان و انقلابیون، او را به عنوان یک روشنفکر دینی که سعی دارد با استفاده از مفاهیم و مضامین قرآنی و اسلامی پیوندی با دنیای متمدن غرب برقرار کند، می شناختند . مناظره بنی صدر با بابک زهرایی 13 از رهبران گروهی مائوئیستی موسوم به کارگران انقلابی نیز چهره موفقی از او به نمایش گذاشت و کم کم زمینه عضویت او در شورای انقلاب مطرح شد و با قطعی شدن این موضوع، از این پس در بیشتر روزنامه ها، عکس و خبر او درج می شد. ابوالحسن بنی صدر که کتاب اقتصاد توحیدی را نیز نوشته بود، به عنوان تئوریسین اقتصاد اسلامی شناخته می شد. کتاب اقتصاد توحیدی او که در اوایل سال 1357 در اروپا منتشر شده بود در هفته های پیش از انقلاب در ایران نیز به چاپ رسید و این هنگامی بود که سخنرانی های بنی صدر در دانشگاه صنعتی تهران (آریامهر) در باب اقتصاد اسلامی توجه جوانان دانشگاهی را به این موضوع جلب کرده بود. 14به این ترتیب او که از ابتدای تشکیل دولت موقت به شورای انقلاب راه یافته بود، بارها از ضرورت شکل گیری اقتصاد توحیدی سخن می گفت و در روزنامه ها در این زمینه قلم فرسایی می کرد. مطبوعات آن دوره هم نگاه ویژه ای به او داشتند و از او به عنوان فردی اندیشمند یاد می کردند. هفته نامه فردوسی در همان ماه های اول پیروزی انقلاب اسلامی از جمله در آخرین شماره سال 1357 مطالبی در معرفی دیدگاه های بنی صدر منتشر کرد. آشنایی با اعتقادات ابوالحسن بنی صدر عنوان یکی از مقالات این نشریه بود که دیدگاه های اقتصادی او را تشریح می کرد. امید ایران نیز در شماره13 به بزرگ نمایی نقش بنی صدر در انقلاب پرداخت و تصویر بنی صدر را همراه با تیتر گفت وگو با تئوریسین انقلاب در روی جلد انعکاس داد. البته این تنها مجلات نبودند که از ابتدای پیروزی انقلاب به انعکاس نظرات و صحبت های بنی صدر می پرداختند، بلکه روزنامه ها هم چنین رویکردی داشتند. مثلاً روزنامه اطلاعات، در روز 17 بهمن 1357، به درج متن سخنرانی بنی صدر با تیتر چرا سالی20 میلیارد تومان واردات و نیم میلیارد تومان صادرات داریم؟ پرداخت و بعد از آن هم این رویکرد بارها و بارها تکرار شد. از طرف دیگر بنی صدر از ابتدای انتشار روزنامه انقلاب اسلامی مقاله های زیادی در حوزه اقتصاد با عناوینی نظیر متن کامل طرح مقدماتی ملی کردن بانک ها ، قیمت ها چرا بالا می رود؟ ، کسری بودجه و خروج بی رویه ارز نوشت و منتشر کرد. چند اقدام پرسر و صدا از همان ماه های ابتدای سال 1358، نام ابوالحسن بنی صدر در فهرست اعضای شورای انقلاب قرار گرفت و او مجال پیدا کرد تا در جمع بانفوذترین چهره های انقلاب، از ایده های اقتصاد توحیدی خود دفاع کرده و راه را برای ادامه فعالیت های سیاسی اش هموار کند. در این مدت، شورای انقلاب دو طرح ملی شدن بانک ها و صنایع را تصویب کرد. بنی صدر هر دو مصوبه شورای انقلاب را خرج تبلیغات نخستین دوره انتخابات ریاست جمهوری کرد و از قضا، رای آورد. ابوالحسن بنی صدر از تیرماه 1358 همزمان با عضویت در شورای انقلاب، نخست به معاونت وزارت اقتصاد و دارایی نیز منصوب شد. 15 اما پس از آنکه دولت موقت به دلیل اعتراض به تسخیر سفارت آمریکا در آبان ماه 1358 استعفا داد و اداره کشور به شورای انقلاب سپرده شد، به عنوان وزیر خارجه و وزیر اقتصاد و دارایی انتخاب شد. عمر حضور او در وزارت خارجه چند روزی بیشتر نبود اما وزارت اقتصاد و دارایی فرصتی در اختیار او قرار داد تا ایده های اقتصاد توحیدی خود را دنبال کند. از این رو دست به دو اقدام بسیار پرسر و صدا زد. یکی بخشیدن جرایم دیرکرد و بخش هایی از بهره بانک ها که به سرعت اعمال شد و دیگری فراهم کردن شرایط اعطای وام مسکن 300 هزار تومانی با سپرده 30 هزار تومانی بود که به شدت از سوی مردم با استقبال مواجه شد. بنی صدر همچنین در جایگاه وزیر اقتصاد نقش مهمی در جلوگیری از تاسیس بانک اسلامی هم داشت. جلوگیری از تاسیس بانک اسلامی در حالی که دولت موقت تلاش می کرد راهی برای ساماندهی بانک های خصوصی پیدا کند، عده ای از بازاریان انقلابی که سال ها سابقه مبارزاتی داشتند تصمیم گرفتند بانک اسلامی را تاسیس کنند. عده ای از آنها در سال 1342 صندوق قرض الحسنه جاوید را بدون اتکا به کمک های مالی دولت تاسیس کرده بودند. صندوقی که با هدف اعطای وام به مردم تنگدست به وجود آمده بود و البته کارکرد سیاسی هم داشت. بنیانگذاران صندوق، بارها به انقلابیون کمک مالی کرده بودند و به نوعی، بخشی از تامین منابع مالی انقلاب را بر عهده داشتند. آنها که در اتاق های بازرگانی و تشکل های صنفی نزدیک به بازاریان قدرت را در دست داشتند، همزمان با تشکیل دولت موقت، درصدد تاسیس بانک اسلامی برآمدند. سیدمحمد بهشتی و مرتضی مطهری اجازه این کار را از امام خمینی بنیانگذار انقلاب گرفتند و به دستور ایشان در فروردین ماه 1358 فرمان تاسیس بانک اسلامی ایران صادر شد .16 با صدور اجازه تاسیس بانک اسلامی اساسنامه بانک با نظر کارشناسان حقوقی و بانکی تدوین و برای تصویب به بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار تسلیم شد، شورای پول و اعتبار در نشست 19/02/1358 اساسنامه بانک اسلامی ایران را به اتفاق آرا تصویب کرد و روزنامه ها خبر آن را منتشر کردند، برای فراهم کردن مقدمات پذیره نویسی، مدارک به مرجع ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی تسلیم و ثبت شد. کارشناسان اداره ثبت شرکت ها، اساسنامه بانک و مجوز بانک مرکزی ایران را مورد بررسی قرار دادند و اجازه انتشار آگهی پذیره نویسی بانک اسلامی ایران را صادر کردند. نخستین برگ از اوراق پذیره نویسی این بانک به نام آیت الله خمینی صادر شد و پس از آن مردم انقلابی نیز برای خرید اوراق پذیره نویسی این بانک صف کشیدند. 17 به محض پذیره نویسی و فروش اوراق بانک اسلامی در بانک ها، مردم صف تشکیل دادند و حتی بیش از سرمایه تعیین شده، پذیره نویسی و خرید سهام انجام شد. دولت موقت اما در صدد مخالفت برآمد و اعلام کرد کار موسسان بانک اسلامی قانونی نیست. مدتی بعد هم مصوبه ملی شدن بانک ها ابلاغ شد و دولت موقت، بانک ها را ملی اعلام کرد. امام خمینی بر اساس آنچه مقامات بانک اسلامی مدعی شده اند، این بانک را از مصوبه دولت موقت استثنا قرار داده و فرمودند: بانک اسلامی ملی نمی شود. 18 با این حال هفت نفر از اعضای دولت موقت به تحریک ابوالحسن بنی صدر که آن روزها وزیر دارایی بود، مخالفت خود را با آغاز کار بانک اسلامی اعلام و تاکید کردند که در صورت تشکیل بانک، از سمت خود استعفا خواهند داد. 19 علاء میرمحمدصادقی یکی از بنیانگذاران اصلی بانک اسلامی می گوید: پس از تهدید وزرای دولت موقت، آقایان بهشتی و مطهری توصیه کردند که به خاطر پرهیز از اختلاف نظر، به صورت موقت از تاسیس بانک خود داری کنیم و هیات موسس با وجود صرف زحمات بسیار و تحمل خسارات زیاد این پیشنهاد را پذیرفت و از تاسیس بانک خود داری کرد. بازاریان نام آن را سازمان اقتصاد اسلامی گذاشتند. ملی شدن ها خرج انتخابات شد آن گونه که ابوالحسن بنی صدر در محافل عمومی سخنگویی می کرد، می شد پیش بینی کرد که سودای ریاست جمهوری در سر دارد و سعی می کند چهره خود را به جوانان بشناساند. او در دانشگاه ها و تجمعات عمومی سعی می کرد خود را به عنوان نظریه پرداز انقلاب مطرح کند. البته او سخنور خوبی بود و مناظره اش با بابک زهرایی یکی از رهبران گروه مائوئیستی موسوم به کارگران انقلابی، چهره موفقی از او ترسیم کرد. همچنین سخنرانی هایی نیز در زمینه انقلاب اسلامی و اقتصاد توحیدی ارائه داد که نام او را برای مردم ایران آشناتر کرد. او همچنین در سال 1358 روزنامه انقلاب اسلامی را به صاحب امتیازی خود و مدیر مسوولی محمد جعفری منتشر کرد و در نهایت پا به رقابت های انتخابات ریاست جمهوری گذاشت. از جمله مسائلی که باعث افزایش آرای بنی صدر در انتخابات ریاست جمهوری شد، بهره برداری تبلیغاتی از طرح ملی کردن بانک ها بود. او این طرح را در دوره ای که در شورای انقلاب عضویت داشت، مطرح کرد و با توجه به وضعیت نامناسب بانک ها در آن دوره، این طرح مورد استقبال قرار گرفت. با اجرای این طرح، تمام قروض و وام هایی که مردم از بانک ها گرفته بودند و امکان بازپرداخت آن را نداشتند نیز ملی شدند. بنی صدر با تکیه بر این طرح و بیان اینکه به دنبال استقرار عدالت های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و افزایش رفاه عمومی است، توانست تبلیغات موثری در انتخابات ریاست جمهوری داشته باشد. مدتی بعد او نخستین رئیس جمهور تاریخ ایران شد. علاقه بنی صدر به دولتی شدن امور ابوالحسن بنی صدر در 5 بهمن 1358 پیروز انتخابات ریاست جمهوری شد و در 16 بهمن همین سال دولت را تحویل گرفت. اختلاف نظرها نگذاشت او بلافاصله دولت خود را تشکیل دهد و سرانجام پس از کشمکش های بسیار، محمدعلی رجایی در 21 مرداد 1359 به عنوان نخست وزیر مامور تشکیل کابینه شد. مدتی بعد همین اختلاف نظرها در مورد انتخاب وزرای کابینه نیز نمود پیدا کرد. محسن نوربخش در مورد اختلاف پیش آمده میان ابوالحسن بنی صدر و محمدعلی رجایی درباره چیدمان کابینه می گوید: جلسه ای گذاشته شد که در واقع نوعی میانجی گری و آشتی دادن بین نخست وزیر و رئیس جمهور بود. روحانیت مبارز آن را ترتیب داده بود. از طرف روحانیت مبارز آیت الله انواری و آیت الله یزدی حضور داشتند. جلسه در دفتر آقای بنی صدر برگزار شد. شهید رجایی و ما سه نفر (میرحسین موسوی به عنوان وزیر امور خارجه، بهزاد نبوی به عنوان وزیر مشاور و محسن نوربخش به عنوان وزیر اقتصادی و دارایی) هم حضور داشتیم. قرار شد که آقای بنی صدر دلایل عدم موافقت خود را با پست های پیشنهادی برای ما سه نفر عنوان کنند. در مورد آقای موسوی او گفت ایشان فرد بداخلاق و ناسازگاری است، به ویژه با مقالات و گزارش هایی که در روزنامه جمهوری اسلامی ایران می نویسند، به هیچ وجه موافق ایشان نیستم. آقای نبوی هم چون عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی بودند، مورد بی مهری قرار گرفتند. در مورد من هم چیز خاصی نگفت، فقط اظهار کرد، مخالفم. 20 در این دوره علیرضا نوبری 21 رئیس کل بانک مرکزی بود و محسن نوربخش معتقد است بنی صدر نگران آقای نوبری بود که در آن زمان رئیس کل بانک مرکزی بود. من قبلاً با آقای نوبری آشنا بودم و می دانستم که ایشان به دنبال در اختیار داشتن سیستم بانکی است. نتیجه آن جلسه این شد که آقای بنی صدر بهزاد نبوی را پذیرفت و با من و مهندس موسوی مخالفت کرد. شهید رجایی هم حکم سرپرست وزارت اقتصاد و دارایی را برای من نوشتند و من از مهر 59 تا پس از چند ماه که آقای دکتر نمازی به عنوان وزیر معرفی شدند، در این سمت بودم. 22 البته میان بنی صدر و اعضای جوان کابینه اش اختلاف دیدگاهدر مورد مسائل اقتصادی کم نبود. محسن نوربخش اختلاف ها را این گونه روایت کرده است: اختلاف ما با آقای بنی صدر بیشتر اقتصادی بود. البته بر سر مسائلی سیاسی در انجمن اسلامی کالیفرنیا و همچنین دیدگاه هایی که جبهه ملی سوم و طرفداران آن از یک طرف و نهضت آزادی و طرفداران آن از طرف دیگر داشتند و استقلالی که ما برای انجمن قائل بودیم، نیز اختلاف داشتیم. اما پس از اینکه به ایران آمدیم بحث مستقر شدن در مشاغل مختلف مطرح بود. آقای بنی صدر رشته شان اقتصاد نبود و اقداماتی که در زمان مسوولیت خودشان در مسوولیت های مختلف انجام دادند، مشکلات اجرایی فراوانی را برای اقتصاد کشور ایجاد کرد. که البته برخی از آن تصمیمات نیز بیشتر انگیزه سیاسی داشت تا انگیزه اقتصادی. مثلاً ایشان زمانی که وزیر دارایی بودند تمام وام های مسکن را تحت عنوان اسلامی کردن بانک ها چهاردرصدی کردند. این موضوع هزینه هنگفتی را بر بانک ها تحمیل کرده بود. یا با تحت عنوان قرار دادن بانک های صادرات به نام بانک های استان نظام یکپارچگی بانک ها را متلاشی کرد و موجب شد بانک ها با زیان هنگفتی روبه رو شوند. 23 محسن نوربخش از کسری بودجه هم به عنوان یکی از موارد اختلاف نظرها یاد می کند و می گوید: زمانی که در نیمه دوم سال 59 شهید رجایی نخست وزیر دولت شدند، به علت کاهش صادرات نفت که ناشی از جریانات جنگ بود، دولت با کسری بودجه مواجه شد. در نتیجه برای تامین نیازهای دولت باید یک اصلاحیه به مجلس می رفت که آقای بنی صدر و کسانی که در مجلس از ایشان حمایت می کردند به شدت با این مساله مخالف بودند. در واقع بحث ما نیز با ایشان در زمینه های اقتصادی بیشتر از این جهت بود. چرا که آن زمان از نظر اجرایی هیچ راه دیگری برای تامین بودجه دولت وجود نداشت و ما ناچار بودیم از کسری بودجه استفاده کنیم که با مخالفت شدید بنی صدر مواجه شد، بدون اینکه راه حلی ارائه دهد. مضافاً اینکه در همان زمان یکسری هزینه های سربار ناشی از جنگ نیز ایجاد شده بود. در واقع ایشان دیدگاه روشنی در ارتباط با مسائل اقتصادی نداشتند. 24 یکی دیگر از مسائل مورد اختلاف، نوع نگاه بنی صدر به بحث های نظری حوزه اقتصاد بود. با این حال اقتصاد توحیدی ابوالحسن بنی صدر که در اوایل انقلاب توجه زیادی را به خود جلب کرد، تاثیری محسوس بر بحث های اقتصادی نگذاشت. اقتصاد توحیدی با زبانی مغلق مفاهیمی را که ما به ازای دقیق اقتصادی ندارند، در تحلیلی که در زمینه هایی متضاد و در مواردی مبهم است، زور را ام الفساد جامعه می شمارد و راه تعالی اسلامی را در درهم شکستن نظام زورمدار می داند. اقتصاد توحیدی، به رغم اهمیت سیاسی که مولف آن کسب کرد، تاثیری عمده بر گرایش هایی که پس از انقلاب در اقتصادشناسی در ایران پدید آمد نداشت. 25 او عنوانی را مطرح کرده بود به نام پنج اصل و معتقد بود چه در زمینه فلسفی و چه در زمینه اقتصادی این پنج اصل وجود دارد و عمل می کنند. آقای بنی صدر این پنج اصل را در مقابل آن روشی که در فلسفه مارکسیسم وجود دارد که شامل تز و آنتی تز و سنتز است مطرح کرده بود و آن را در قالب پنج اصلی که در اسلام مطرح است بیان کرده بود و آنها را به عنوان روش شناخت اقتصاد معرفی و مطرح کردند که البته از جهت مسائل اقتصادی روش علمی نبود. اختلاف ما با ایشان نیز در همین زمینه بود. 26 بنی صدر در مناظره معروف با بابک زهرایی، دیدگاه خود را در مورد مسائل پولی و بانکی این گونه مطرح می کند: دستگاه پولی مملکت وسیله دوشیده شدن ایران بوده به وسیله قدرت خارجی، این دستگاه های مالی ما و بالاخره تورم وسیله انتقال و یکی از وسایل انتقال ثروت از مردم زحمتکش بوده به مردم غنی، چه در مقیاس مملکت و چه در مقیاس جهان. دولت الان ترکیب اش خارجی است. همین ارتشی که شما دارید چهارپنجم اش خارجی است. پول از آمریکا می آید، اسلحه اش از آمریکا می آید، تکنولوژی جنگ از آمریکا می آید، همه اینها را باید قطع کرد. بانک جزیی از بانک جهانی است. باید قطع کرد. 27 علاقه بنی صدر به دولتی کردن امور بنی صدر به دولتی کردن امور خیلی علاقه داشت. در دوره او، بازرگانی کشور دولتی شد. از آن سو مجلس هم اصل 44 را تصویب کرد که بر اساس آن، دولت موظف بود بخش های بزرگی از اقتصاد را دولتی کند. حسین کاظم پور اردبیلی 28 که وزیر بازرگانی دولت بنی صدر بود در مورد آن روزها می گوید: افزایش نرخ حمل و نقل و بیمه در خلیج فارس و کمبودهای آن زمان، وضعیتی را فراهم کرده بود که کشور به دلیل نیاز به کالاهای اولیه و غذا با مشکل و کمبود مواجه بود، انبارها و سیلوها خالی بود. تجار و بازرگانان هم نمی توانستند در این مورد کاری کنند. به این ترتیب دولت وارد تصدی گری های روزمره شد به گونه ای که حتی در واردات مرغ منجمد و فروش در سر چهارراه ها دخالت می کرد. یادم می آید در صبح های زود زمستان سال 1359 از هواپیماهای 747 باری در فرودگاه مهرآباد، مرغ تخلیه می کردیم. با کانتینرهای سردخانه دار، در فرودگاه ها، مرغ و گوشت را مستقیم به چهارراه ها و میادین بزرگ شهر تهران می بردیم. بنابراین در چنین شرایطی از یک سو باید بازرگانی خارجی را ملی می کردیم. هر چند میل به دولتی کردن اقتصاد از همان روزهای آغازین پیروزی انقلابی ها به وجود آمده بود اما دولتی کردن امور بازرگانی با طرحی آغاز شد که مجلس آن را تصویب کرد. به هر صورت دولتی شدن امور اشتباه بود اما چاره ای هم نداشتیم. 29 به گفته آقای کاظم پور اردبیلی در مقوله بازرگانی خارجی هم از سال ها پیش یعنی از زمان آقای رضا صدر، سه مرکز تهیه و توزیع ایجاد شده بود. فلزات، منسوجات و کاغذ. کار این مراکز نظارت بر گشایش اعتبار برای بخش خصوصی و کنترل قیمت ها بود. به تدریج تصدی گری اقلام عمده ای که از نظر تعداد کم، اما از نظر قیمت بالا بود، به این مراکز سپرده شد. این مراکز کار واردات و توزیع در شبکه های داخلی را بر عهده داشتند تا اینکه تعداد این مراکز به 11 مرکز رسید. در حقیقت هر چه جلوتر می رفتیم، تصدی گری این مراکز بیشتر می شد. ابتدا با کنترل واردات در بخش خصوصی و نظارت بر تامین کالا، قیمت ها و کنترل کیفی آغاز شد و بعد از آن به جایی رسید که این مراکز شروع به خرید و واردات، حمل و نقل و ورود اقلام به شبکه کردند. وزارت بازرگانی حتی به این نتیجه رسید که توزیع برخی اقلام عمده را هم در دست بگیرد. 30 در حقیقت بنای خیلی از دولتی سازی ها از دوره بنی صدر آغاز شد. او می گوید: تلقی این بود که نمی شود کالا را بخش خصوصی وارد کند بدون اینکه هیچ ریسکی را بپذیرد، فقط سودش را ببرد. بنابراین برای مثال مجبور می شدیم که فلزات را خودمان توزیع کنیم؛ مجبور می شدیم برخی اقلام را با مجوز یا مثلاً پروانه ساخت... توزیع یا پخش کنیم و بفروشیم. مراکزی که سیمان و فلزات را توزیع می کرد، خیلی وسیع بود. در دوره کوتاهی ما مجبور بودیم سازمان گسترده و وسیعی که توانمندی برای پاسخگویی به نیازهای آن زمان را داشته باشد به وجود آوریم. راه حل نهایی در بسیاری از مقولات هم سهمیه بندی بود. به تدریج وزارت بازرگانی برخی از کالاهایش را از مسیر خاص و با هدایتگری به کالاهای استراتژیک و راهبردی و سهمیه بندی ها در قالب ستاد بسیج اقتصادی در اوایل 60 وارد می کرد. 31 در دولت بنی صدر خیلی از امور را دولت در دست گرفته بود. حتی دولت لوازم آرایش می خرید و بسته بندی می کرد. روایت کاظم پور اردبیلی از این روزها خواندنی است: برای تهیه برخی کالاها، روش های خاصی داشتیم. مثلاً برای خرید لوازم آرایش به صورت بسته بندی شده بسیار گران قیمت بود و ارز زیادی لازم داشت. فکر می کردیم اگر این اقلام را به صورت باز و فله ای بیاوریم، و بعد به صنایع بسته بندی بدهیم و آنها بسته بندی کنند، آن وقت چقدر صرفه جویی در ارز بری می شود. مشکل و دغدغه ما کمبود ریال و ارز بود و مجبور بودیم نیازها را بر اساس اولویت ها تامین کنیم. البته وزیر بازرگانی دولت بنی صدر اعتراف می کند که در همان دوره متهم به چپگرایی شده بودند: ما در آن زمان اگر در وزارت بازرگانی فکر می کردیم که باید خیلی کارها انجام شود متهم به چپگرایی و تفکرات کمونیستی می شدیم. 32 محمدرضا نعمت زاده که در دولت بنی صدر وزیر صنایع بود دولتی شدن امور در این دولت را این گونه روایت می کند: من زمانی وارد شدم که مصادره ها در دولت موقت انجام شده بود، فهرست 53 نفر از صاحبان صنایع اعلام شده بود، یک سری از صنایع هم که بدهی های زیاد داشتند در قالب بند ج قرار گرفته بود و تعدادی هم در حال شناسایی بود. ما دیدیم کار خیلی سخت است، بنابراین با قوه قضائیه صحبت کردیم و قرار شد کمیسیونی از قوه قضائیه، وزارت صنایع و وزارت کار تشکیل دهند، تا مصادره ها منطقی تر شود. احساس می کردیم برخی آرا که درباره شرکت ها صادر می شد با واقعیت تطبیق ندارد. فضای مناسبی برای تولید وجود نداشت. حتی من به یاد دارم آقای کاظم پور اردبیلی که آن روزها وزیر بازرگانی بود اصرار داشت که تمام صنایع فرآورده های غذایی هم ملی شود، یا به عنوان مثال در کرج، شخصی در باغ خود سردخانه داشت. فهرست آورده بودند که این سردخانه نیز باید ملی شود. ما با آقای کاظم پور اردبیلی جلساتی گذاشتیم تا مانع این کار شویم و تا جایی که توانستیم فهرست را برگرداندیم اما در نهایت یکی دو سردخانه بزرگ در شمال و تهران که متعلق به بخش خصوصی بود ملی شد. خود آقای کاظم پور اردبیلی چند سال پیش داستان برخی از ملی شدن ها را برای من تعریف می کرد و به کارهایی که در آن دوره انجام داده بود می خندید. 33 تلاش برای تعطیلی اتاق بازرگانی ابوالحسن بنی صدر هیچ گاه با اتاق های بازرگانی و تشکل های بخش خصوصی میانه ای نداشت. او چند بار سعی کرد اتاق بازرگانی را منحل کند. روایت علاء میرمحمدصادقی از آن دوران این گونه است: یک بار در جلسه ای با حضور نهادهای انقلاب من نیز به نمایندگی از اتاق بازرگانی شرکت کردم. بنی صدر در آن جلسه خواستار ادغام اتاق بازرگانی در وزارت بازرگانی شد و به شدت پیگیر بود که این اتفاق شکل گیرد. در حالی که او آگاه نبود که اصولاً اتاق های بازرگانی در جهان از دولت جدا بوده و نهادی اقتصادی و کاملاً وابسته به بخش خصوصی است. در واقع آن روز بنی صدر به دلیل حضور من در آن جلسه و اعلام مخالفت با من آن پیشنهاد را مطرح کرد. اکبر لاجوردیان نیز در کتاب خاطراتش نوشته: پس از اینکه انقلاب شد و آقای مهندس بازرگان نخست وزیر شدند از هیات رئیسه اتاق بازرگانی نگارنده، دکتر بنکدارپور، علی توکلیان به اتفاق آقای متین، دبیر اتاق بازرگانی، در تهران بودیم. در آن موقع آقای دکتر بنی صدر تئوریسین اقتصادی انقلاب بودند. چون ایشان همدانی بودند و آقای متین هم همدانی بود، آقای متین پیشنهاد کردند که ما آقای دکتر بنی صدر را به جلسه عمومی اتاق بازرگانی و صنایع دعوت کنیم که بیایند برای بازرگانان و صاحبان صنایع سخنرانی کنند تا ما از نظریه های اقتصادی ایشان بااطلاع شویم. همه اعضای هیات رئیسه اتاق حاضرین در تهران این پیشنهاد را تصویب کردند و قرار شد آقای متین با ایشان تماس گرفته و پس از تایید ایشان دعوت نامه برای تجار فرستاده شود. ناگفته نماند که در همین موقع از طرف شورای انقلاب چند نفر را تعیین کرده بودند به نام ناظرین بر کارهای اتاق بازرگانی. این آقایان عبارت بودند از آقایان عسگر اولادی و خاموشی و دو نفر دیگر. به محض اینکه خاموشی این خبر را شنید به آقای متین گفت: شما اقدامی نکنید تا من از شورای انقلاب تایید بگیرم. بعد از دو روز آقای خاموشی گفت توصیه شده است که آقای بهشتی را به جای آقای دکتر بنی صدر دعوت کنید. آقای متین هم روز بعد گفتند: من با آقای دکتر بنی صدر صحبت کرده ام. نظر ایشان با نظر آقای بهشتی فرق دارد و مایل هستند با آقایان هیات رئیسه اتاق آشنا شوند. اگر مایل هستید من وقتی بگیرم و ایشان فعلاً در خانه خواهرشان زندگی می کنند برویم منزل خواهرشان به دیدن ایشان. قبول کردیم. چند روز بعد ایشان ساعت 9 صبح وقت تعیین کردند. آقای متین به اتفاق اینجانب، دکتر بنکدار پور، علی توکلیان و آقای داریوش انصاری متفقاً رفتیم منزل خواهر ایشان که نزدیک مجلس شورای ملی بود به دیدن ایشان. وقتی ما رسیدیم آنجا ساعت 9 صبح بود. در یک اتاق سه در چهار نشستیم. بعد از چند دقیقه آقای دکتر بنی صدر تشریف آوردند. اولاً ایشان با پیژامه آمدند. دوم مثل اینکه چند روز اصلاح نکرده بودند. بعد از سلام ایشان فوری شروع به صحبت کرد و گفت: تمام صنایع ایران صنایع مونتاژی است و به حال مملکت مفید نیست. من در جواب ایشان گفتم: آقای دکتر بنی صدر، آیا شما از صنایع ایران بازدید فرموده اید؟ گفت: نه، احتیاجی ندارم. من در پاریس که بودم مجلات اقتصادی ایران مخصوصاً مجله اتاق بازرگانی را می خواندم و می دانم که تمام صنایع مونتاژی هستند. من در جواب ایشان گفتم: اگر من به جای شما بودم قبل از اینکه هیچ گونه اظهارنظری بکنم 20 روز می رفتم به تهران و شهرستان ها از چند نوع صنایع مختلف بازدید می کردم و بعد اظهار نظر می کردم. برای مثال آیا صنایع نساجی نخی ایران صنایع مونتاژی هستند که پنبه داخلی را به پارچه حاضر شده برای تهیه لباس تبدیل می کنند و به مصرف کنندگان می فروشند؟ ایشان گفتند: بله آنها هم احتیاج به رنگ دارند که از خارج وارد می شود. و چون ایشان دید جواب قانع کننده ندارد گفت: من برای سخنرانی باید به محل دیگری بروم. و بلند شد و از جلسه خارج گردید. این دو برخوردی بود که نگارنده با تئوریسین ها و تصمیم گیرندگان اقتصاد ایران در اوایل انقلاب داشتم. 34 پی نوشت ها: 1- رئیس کل بانک مرکزی ایران از تاریخ 6/12/1357 که تا آبان ماه 1358 در این سمت بود./ 2- وزیر دارایی ایران در دولت موقت که از اعضای فعال جبهه ملی بود./ 3- هفته نامه تجارت فردا شماره 58/ 4- نخستین مدیرعامل بانک ملی ایران پس از انقلاب/ 5- هفته نامه تجارت فردا شماره 66 /6- منبع قبلی/ 7- قبلی/ 8- قبلی/ 9- قبلی/ 10- مهدی بهشتی پور روزنامه نگار نزدیک به حزب توده که در سال 1360 دستگیر و روانه زندان شد. /11- روزنامه اطلاعات، 17 تیرماه 1358/ 12- هفته نامه تجارت فردا شماره 58/ 13- فعال سیاسی عضو کارگران سوسیالیست/ 14- سهراب بهداد، مهرنامه شماره 30 /15- دانشنامه بریتانیکا/16- نشریه اقتصاد توسعه، شماره اول/ 17- سایت اتاق بازرگانی تهران / 18- همان/ 19- همان/ 20- اقتصاد سیاسی ایران، بهمن احمدی امویی/ 21- علیرضا نوبری، رئیس کل بانک مرکزی ایران از سال 1358 تا 1360/ 22- اقتصاد سیاسی ایران/ 23- همان/ 24- همان/ 25- اقتصادشناسی دانشگاهی در دوران پیش از انقلاب، سهراب بهداد / 26- اقتصاد سیاسی ایران، گفت وگو با محسن نوربخش/ 27- مناظره با بابک زهرایی/ 28- نماینده فعلی ایران در اوپک/ 29- تاریخ شفاهی وزارت بازرگانی، اقتصاد توسعه/ 30- منبع قبلی/ 31- همان/ 32- همان/ 33- تازه های اقتصاد، شماره 138 /34- خاطرات لاجوردیان منبع: هفته نامه تجارت فردا ...
نگرانی مقامات لبنان از اثرات تنش میان عربستان وقطر
... النهار افزود: البته منابع دیپلماتیک با ضعیف دانستن خطر کشیده شدن پای لبنان به مشکلات خلیجی، زمان را برای اعلام نتیجه و گمانه زنی درباره این بحران زود دانستند. به گفته این منابع، لبنان مجبور نیست در این قضیه دست به هیچ گونه اقدامی بزند و همانطور که توانست در قضیه سوریه سیاست بی طرفی اختیار کند باید در این قضیه نیز همین سیاست را دنبال کند. به ویژه اینکه هنوز معلوم نیست اوضاع به چه سمت و سویی حرکت می کند اگرچه همه پیش بینی ها حاکی از آن است که شیخ نشین قطر تحت فشارهای اقتصادی و سیاسی مجبور به حل مشکل از داخل خود شود. ...
همدلی مجلس و دولت برای حفاظت از اعتبار رای ملت
، باید دنبال اجرای خواست مردم باشیم. روحانی انتخابات ریاست جمهوری دوره دوازدهم را به نزول باران رحمت الهی توصیف کرد و اضافه کرد که حضور پرشور مردم، تلاش دشمنانی را که می خواستند کشور را تحت فشار بیشتر قرار دهند، خنثی کرد. نه دولت بنگاه دار خوبی است نه عزیزان نظامی عنوان گزارش روزنامه شرق از سخنان روحانی در جمع نمایندگان است که در بخش هایی از آن می خوانیم: رئیس جمهور اظهار کرد که باید سیاست از ...
جنگ آبی ترکیه علیه ایران
سلامت نیوز :طرح گاپ موجب از بین رفتن 90 رودخانه به ابعاد زاینده رود در منطقه میان رودان شده است. به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه قانون، بحران ریزگردها،حال تبدیل به مصیبتی تمام عیار برای کشور شده است.بحرانی که شایددر چندسال اخیر مطرح شده است اماریشه های آن را باید در دو دهه پیش از امروز و خطاهای بزرگ و کوچک در مدیریت کشور جستجو کرد. حال اما به نظر می رسد بحران، وارد مرحله تازه ای ...
مطالبات فعالان هوایی از دولت دوازدهم
حوزه هوانوردی کشور معتقدند حالا که حسن روحانی توانسته بار دیگر بر مسند ریاست جمهوری ایران تکیه زدند لازم است علاوه بر ادامه نوسازی ناوگان هوایی کشور با خرید هواپیماهای جدید اقدامات دیگر را نیز برای بهبود وضعیت حمل و نقل هوایی در کشور انجام دهد. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، علیرضا منظری، معاون سابق هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری در همین رابطه گفت: نخستین موردی ...
منظور روحانی از کسانی که "گیوه های شان را ورنکشیدند" کیست؟
نگاهی گذرا به روزهایی که تنور انتخابات با مناظره های 6 نامزد ریاست جمهوری داغ تر و داغ تر می شد، می توان به اسامی حامیان سینه سپر روحانی پی برد. وزیران، معاونان و حتی استاندارانی که بازوهای اجرایی رییس جمهوری در سراسر کشور بودند، از جمله افرادی هستند که می توانند در این موضوع، مورد خطاب قرار گیرند. هرچند هم بخواهیم از اسحاق جهانگیری به عنوان کاندیدای پوششی یاد کنیم که وارد عرصه شد، تا ...
جلسات پرمخاطره برای ترامپ در کنگره آمریکا
پرسیده خواهد شد که آیا تأیید می کند که رئیس جمهور آمریکا او را برای جهت دهی یا طبقه بندی بخش هایی از تحقیق اف بی آی تحت فشار گذاشته بود یا نه. یادداشت هایی که کومی نوشته و به مطبوعات درز کرده است اعلام می کنند که رئیس جمهور آمریکا با درخواست از او برای متوقف کردن تحقیق در مورد مایکل فلین، مشاور امنیت ملی سابق ترامپ، خط قرمزی را زیر پا گذاشته است. آغاز روند برکناری ...
از تکذیب مرعشی تا سکوت عارف/لیست امید فروخته شده بود/هر صندلی 2 میلیارد تومان!
گذشته بود که الهه کولایی عضو ارشد شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان از نحوه بستن لیست امید برای مجلس دهم پرده برانداخت و در گفت وگویی اعلام کرد همیشه پول و قدرت در حوزه سیاست تاثیرگذار هستند. برخی کاندیداها از طریق رانت وارد لیست امید شدند و من این مسئله را تکذیب نمی کنم. هرچند صحبت های کولایی بر اثر فشارها پس گرفته شد اما نظیر این حرف قبل تر و بعد از ناکامی اصلاح طلبان در ریاست عارف بر مجلس ...
مارگارت تاچر ، بانوی عشق و نفرت
حقوق و سیاست می اندیشید و به این حوزه علاقه مند بود. او در دوران دانشجویی دبیر انجمن محافظه کار آکسفورد شد و در همین زمان بود که با مطالعه کتاب راه بردگی تحت تاثیر آراء هایک در زمینه اقتصادی قرار گرفت. هایک در این کتاب نسبت به خطر استبدادی شدن دولت در نتیجه برنامه ریزی متمرکز برای اقتصاد هشدار می دهد. مارگارت پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه به کولچستر نقل مکان کرد و در آنجا به عنوان یک ...
قطر قربانی تلاش ترامپ برای ایجاد جبهه ای جدید علیه ایران
... حال با دونالد ترامپ، عربستان بار دیگر از حمایت یک رئیس جمهور آمریکایی برخوردار شده که برخلاف باراک اوباما، رئیس جمهور سابق ایالات متحده خواهان مقابله با ایران است. رقبای قدیمی، رقبای جدید ریاض سال ها است که ایران، همسایه منطقه ای خود را به مداخله در امور داخلی این پادشاهی سنی برای بی ثبات کردن منطقه و گسترش نقش خود در خاورمیانه متهم می کند. البته خود عربستان هم از این ...
کارناوال حاشیه ها!
گذشته ، از حاشیه های انتخاباتی بی نصیب نماند. او که با تقدیم قطعه بیست هزار آرزو در کانال تلگرامی خود به مردم ایران ، از رییس جمهور در انتخابات حمایت کرده بود، در قسمتی از پیام خود خطاب به مردم ایران نوشت: از رییس جمهور منتخب آینده تقاضا می کنم فارغ از هرگونه گرایش فکری ، رنگ وعنوانی ، تمام تلاشش رو برای رفع مشکلات این مردم سختی کشیده ، صبور و نجیب به کار بگیره تا روز به روز گرهی از کار خلق خدا باز ...
کاهش دامنه نوسانات در بازار ارز
خروج تدریجی این دسته از فضای بازار می شد. گفته می شود کاهش دامنه نوسانات موجب کاهش شدید فعالیت تعداد زیادی از معامله گران غیر رسمی و پایین آمدن حجم معاملات فردایی شده است. پیش از این دلار حدود 14 روز در دامنه 3 هزار و 730 تا 3 هزار و 750 تومان حبس بود. روز شنبه این ارز وارد محدوده 3 هزار و 720 تومان شد و در 2 روز کاری اخیر نتوانست نوسان قابل ملاحظه ای را نیز در این محدوده تجربه کند. یکی ...
سازمان ملی جوانان احیاء می شود
خبرگزاری ایسنا: سازمان ملی جوانان از جمله سازمان های دولتی ایران بود که بنابر قانون برنامه سوم توسعه، مهر 1379جایگزین شورای عالی جوانان شد. سازمانی که 11 سالگی را تجربه نکرده، در راستای اجرای قانون برنامه پنجم توسعه و کوچک سازی دولت در خردادماه 1390 با رای مجلس، تایید شورای نگهبان و حکم رییس جمهور وقت، "محمود احمدی نژاد" منحل شد. در سال 1389 با ادغام سازمان تربیت بدنی و سازمان ملی ...
فرصت های جدید بازار قطر
برای خروج قطر از محاصره اقتصادی - ارتباطی فراهم کند و این فرصت بزرگی برای بازرگانان و تجار ایران است که به خصوص در حوزه تامین مواد غذایی و کشاورزی قطر (مایحتاج روزانه) گام بردارند؛ اتفاقی که به رونق بنادر و کشتیرانی ایران به خصوص در استان بوشهر (بندر بوشهر) می انجامد. قطر یک کشور کوچک در شرق شبه جزیره عربستان است و تنها مرز زمینی را با عربستان دارد. سایر مرزهای قطر از طریق دریا با بحرین ...
اصلاحات، روحانی است
مفاهیم هم باید بگویم که هیچ گاه جریان اصلاح طلبی خواستار توقف بر هیچ مفهوم و کلمه ای نیست، وگرنه اصلاحات از ذات خود دور می شود. نقدی که به گفتمان دوم خرداد وارد است ناظر بر این نکته است که این گفتمان در آغاز راه خود به صورتی جزیره ای بود و ائتلافی با برخی افراد، جریان ها و احزاب برقرار نکرد و نقد دیگر متذکر این نکته است که گفتمان دوم خرداد با طبقه پایین دست جامعه ارتباط معناداری برقرار ...
احترام به امر عموم
واسطه و توسط رای مستقیم مردم است و در بعضی از کشورها این انتخاب به واسطه نمایندگان مجلس که منتخبان مردمند صورت می پذیرد، و البته نوع انتخاب تلفیقی هم در برخی از کشورها صورت می پذیرد. به طور کلی "جمهور" معنی "امر عمومی" دارد، در لغت نامه معین به توده، گروه، جماعت مردم، جماهیر و معظم از هر چیزی معنی شده است و در فرهنگ دهخدا نیز معنی آن تحت عنوان؛ ریگ توده بلند، همه مردم، بخش اعظم یک چیز بیان گردیده ...
سنا علیه ایران
کوروش احمدی کارشناس روابط بین الملل در یادداشتی در روزنامه شرق، نوشته است: هدف این مصوبه چنانچه به تصویب مجلس نمایندگان نیز برسد، اعمال تحریم هایی علیه ایران در ارتباط با برنامه توسعه موشک های بالستیک، حمایت از تروریسم، خریدوفروش سلاح های متعارف و نقض حقوق بشر خواهد بود. این طرح از حمایت قوی دو حزب برخوردار بود. حتی برخی از سناتورهای دموکرات نیز که حامی برجام بودند، در زمره موافقان و بانیان این ...
آزمون سخت دیپلماسی روحانی در خزان روابط قطر و سعودی ها
شعارسال : در دو هفته اخیر روابط شیخ نشین های خلیج فارس وارد فاز تنش آلودی شده که در طول یک دهه اخیر بی سابقه بوده و رنگ و بوی اختلافات عرضی میان دوحه و ریاض را هم ندارد؛ تنشی که ایران می تواند به عنوان ناجی قطری ها ظاهر شود و نقش خود را در خلیج فارس پررنگ تر سازد. روابط ایران و قطر به کمتر از نیم قرن بر می گردد. این کشور تا سال 1971 تحت الحمایه انگلستان بود. پس از استقلال به سبب ...
تاکید وطن امروز بر ضرورت صدام زدایی از منطقه
این رویدادها طبق نقشه ای واحد پیش می رود؟ 3- هدف های کوتاه، میان و بلندمدت آنچه در حال رخ دادن است چیست؟ 4- روند کلی تحولات به سمت افزایش تهدیدها علیه ایران پیش می رود یا برعکس؟ 5- منافع اصلی ایران در صحنه جدید چیست و چگونه باید آن را مشخص کرد؟ 6- بهترین راهبرد برای مدیریت این صحنه چیست؟ ابتدا اجازه بدهید تحولات را به اختصار تمام فهرست کنیم ...