خانه
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
فقه و تمدن ؛ هفتمین مجله شبکه اجتهاد منتشر شد
این استاد حوزه و دانشگاه، از تفاوت های فقه حکومتی و فقه تمدنی و رابطه بین این دو سخن گفتیم. تفاوت های این دو مفهوم و دو عرصه نوپدید، برای بسیاری مجهول و نامشخص است، اما در این گفتگو، بخش هایی از این تفاوت روشن می شود. پیشرفت های مسلمانان پس از قرن هفتم، متوقف شد: بحث از تمدن، در وهله اوّل، مستلزم شناخت تاریخ تمدن اسلامی است. حجت الاسلام والمسلمین محمد غفوری، مدیر گروه تاریخ و تمدن ...
قاضی زاده: گاهی اوقات برداشت هایی که از فقه صورت می گیرد با تمدن جدید به طور کلی منافات دارد
نیاز به تغییر نداشته و با تمدن جدید سازگار است. نمی توان یک حکم کلی داد که بخشی از فقه کنار گذاشته شده یا مورد تجدیدنظر قرار گیرد؛ اما احکامی هم وجود دارند که با دنیای جدید متناسب نیستند، یا اجرای آن احکام باعث رویارویی با حوزه تمدن می شود. مرحوم امام خمینی رحمت الله علیه در پاسخ به مرحوم آیت الله قدیری می گفتند: اگر به برداشت کنونی خود از فقه ادامه دهیم، باید تمدن را به کلی ...
گفت وگوی شفقنا با حجت الاسلام شفیعی: بعد از انقلاب در اداره فقهی جامعه دچار خطاهای فاحش استراتژیک شدیم/ ...
آنها ارایه دهند. رهبری هم در تحول حوزه و دانش های حوزوی هم تاکید می کنند و این تاکیدات نشان می دهد که ایشان هم به این نتیجه رسیدند که فقه باید خانه تکانی انجام دهد و خود را به روز رسانی کند تا بتواند حداقل برخی از این چالش های موجود را پاسخ دهد. فقه باید خانه تکانی انجام دهد و خود را به روز رسانی کند یکی از بحث های مهمی که در فقه موجود باید مورد توجه قرار بگیرد تا بتواند چالش ...
رفتارشناسی شیخ انصاری با محوریت حدیت تسلط
استاد علیدوست با نگاه سیستمی به بحث ورود فقها در باب معاملات با بیان چهار مقدمه و پنج مبحث مرتبط با موضوع رفتار شناسی شیخ اعظم ترسیم گر شناخت کلی از موضع گیری شیخ در بحث تسلط بود و در این خصوص برخی از دیدگاه شیخ را مورد نقد و بررسی قرار داد. علیدوست در ابتدای جلسه اظهارداشت: به عنوان مقدمه اول باید گفت فقها و علمای علم فقه در باب معاملات تا کنون به دو روش طرح بحث کرده اند: 1 ...
نگاهی به مقالات نهمین شماره دوفصلنامه فقه مقارن
، رعایت مصلحت و غبطه وی، اصلاح و عزل ولی قهری متخلف، پیش بینی شد. مشاهده اصل مقاله مورد عقد نکاح و آثار مترتب بر آن در فقه مذاهب اسلامی نویسندگان: محمدعادل ضیائی، دانشیار دانشگاه تهران و سید فاضل رستمی، دانشجوی دکتری فقه شافعی دانشگاه تهران معقودعلیه یا محل عقد نکاح از جمله مباحث مهم نکاح است و با این وجود، فقها ذیل عنوان مستقلی به آن نپرداخته اند. این موضوع، غالباً در ...
اگر فقه جوابگوی اداره اجتماع نبود، باید احتیاط کرد
...: فقه تمدنی چیست و چه مؤلفه هایی دارد؟ قائینی: روشن است که هر اجتماعی که در روزگار ما وجود دارد، سابقه ای دارد. ممکن است این سابقه، کوتاه یا بلند، عمیق یا غیر عمیق باشد ولی هر اجتماعی در حد خودش ریشه و عقبه ای دارد. این سابقه های فرهنگی، در وضع فعلی آن جوامع تأثیرگذار هست. وضعیت زندگی امروز و پیشرفت این جوامع هم مبتنی برسوابق و ریشه های آن جامعه و تمدن سابقش می باشد. فقهی که به تمام مسائل این اجتماع پاسخ ...
حاکمیت طاغوت، مانع استنباط فقه حکومتی
به گزارش خبرنگار آئین و اندیشه خبرگزاری فارس، هفته سوم دوره آموزشی رویکردشناسی فقه حکومتی با سخنرانی آیت الله محسن اراکی، رییس هیات امنای پژوهشگاه فقه نظام، به همت مدرسه درس گفتار آفاق برگزار شد. آیت الله اراکی موضوع بحث خودش را تبیین فقه کلان یا همان فقه حکومتی عنوان کرد و ابتدا تفاوت فقه حکومتی با حکم حکومتی را توضیح داد و گفت: حکم حکومتی آن است که انشاءکننده اش حاکم است. حاکمی که از ...
تبیین سیستمی فقه سیاسی امام خمینی(ره)
فقط فقه سیاسی امام، آن هم مبحث نظام سیاسی استفاده می کنم. در هر سیستمی ما یک بخش ساختاری داریم و یک بخش کارکردی. در بخش ساختار سیاسی چهار بحث مطرح است؛ دلایل ضرورت وجود دولت اسلامی، عناصر دولت اسلامی، مرزهای دولت اسلامی و شبکه قدرت در دولت اسلامی. در بخش کارکردی هم چهار بحث مطرح است؛ مرکز تصمیم گیری، حوزه قلمرو دخالت دولت، جریان قدرت و بازخوردها. این هشت بحث را در کتاب اندیشه سیاسی امام خمینی توضیح ...
شاخصه های اصلی فقه تمدن ساز
یک فقه تمدن ساز با لحاظ آن می تواند بروز و ظهور داشته باشد. رییس مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه کشور، پایان بخش صحبت های خود را درخصوص موضوع کیفیت ارتباط با مرکز ارتباطات بین الملل حوزه ها قرار داد و به استقبال این نهاد از علائق وانگیزه های متعالی طلاب کوشا اشاره و اظهار کرد: در صورتی که برنامه ای به صورت فردی یا گروهی که مرتبط با فعالیت طلاب در کشورها و مناطق مختلف باشد، این ...
پانصد درس تفسیر در حوزه های علمیه تدریس می شود / تمدن اسلامی بدون اسلامی شدن علوم انسانی تحقق نمی یابد
به گزارش خبرگزاری حوزه ، حجت الاسلام و المسلمین عباس رفعتی در گفتگوی خبر قرآنی با موضوع نقش حوزه های علمیه در ایجاد تمدن اسلامی و پاسخگویی به آنها افزود: مقام معظم رهبری بارها تاکید کردند که علوم انسانی باید اسلامی شود. سخنگوی مدیریت حوزه های علمیه با بیان اینکه ما امروز فقط رسانه ملی را نداریم و رسانه ملی، رسانه اصلی نظام است، افزود: با وجود شبکه های اجتماعی هم اکنون هرفرد برای خود ...
فلسفه تمدن نوین اسلامی روانه بازار کتاب شد
اندیشمندان را به خود مشغول ساخته است. البته در این بین هستند کسانی که با انکار ظرفیت های منحصر به فرد اسلام ناب برای تمدن سازی و یا متعارض دانستن تمدن سازی با اهداف اسلام، خود و دیگران را از ورود به این ساحت محروم می کنند ولیکن این بحث از چنان منطق قوی ای برخوردار است که بتواند ضمن دفاع از خویش، نظر مخاطبان فرهیخته و عمیق بین را به خود معطوف نماید...سال 1394 بود که ایده برگزاری هفته علمی تمدن نوین ...
چرا گذر از فقه شدنی نیست
کتاب نقد بنیادهای فقه و کلام آورده ام، به نظر من در عصر حاضر از چنین مبناهایی نمی توان سخن گفت و آن ها را مدلل ساخت. اصرار صاحب این قلم برای عبور از فقه اجتماعی از باب مصلحت اندیشی و یا باز کردن یک فضای انقلابی برای حکومت های دموکراتیک در کشورهای اسلامی نیست. این اصرار بیش از هر چیز به این سبب است که هرچه فکر می کنم در عصر حاضر، مبناهای معقول و مدلّل برای چنان فقهی پیدا نمی کنم و بنابراین آن فقه ...
هنوز شاخص ها و ملاک های دقیقی برای حرج نداریم
با توجه به آمار بالا و رو به رشد سقط جنین قانونی و نیز آمارهای تکان دهنده و غیررسمی از وضعیت سقط های غیر قانونی و با در نظر گرفتن اشتباهات زیاد در طرح غربالگری سلامت جنین که به صورت میدانی قابل مشاهده است، سؤال این است که با استناد به قاعده نفی عسر و حرج، در چه صورت و با چه شرایطی می توان از لحاظ فقهی و قانونی، به جواز سقط جنین که فرضی که بقای جنین موجب حرج و مشقت شدید برای دیگران خصوصاً برای مادر باشد، حکم کرد؟ ...
یکی از دلایل روی آوردن سکولاریسم در جوامع دینی، رویکردهای فقهی ناکارآمد است!
های متفاوت، یکسان تفسیر نمی کنند. تجربه زیسته مفسران هم در نوع برداشت آنها از متن اثرگذار است. ما در برداشت از متون دینی هم از این مساله جدا نیستیم؛ اما می شود برداشت از متن، واقع گرایانه تر، سودمندتر، انسانی تر و مقبول تر باشد. البته هر یک از این واژه ها بار معنایی خاصی دارد که با هم متفاوت هستند. به هر حال تکامل روش های تفسیری یکی از راه های مهم پیشرفت فقه است. رویکردها و محورهای دیگری هم وجود ...
شکوفایی دانش پزشکی یونانی در سایه تمدن اسلامی
اهل آن دنبال کردم، دیدم مستندات مستدل و قوی است. یکی اینکه به منطقه طاعون زده نه وارد بشوید و نه خارج بشوید. یعنی قرنطینه منطقه طاعون. دیگر اینکه افرادی از امت من که از بیماری طاعون می میرند شهید محسوب می شوند و بدون پرسش وارد بهشت می شوند. این دو روایت محل بحث و گفت وگوی بین کلامی ها، فقها و... بوده که مفصل تر در کتاب طاعون و افول تمدن اسلامی مورد توجه قرار گرفته است و به آن پرداخته شد. گاهی هم ...
مهاجرنیا: تفاوت ها فاحش است،جامعه دارد طبقاتی می شود
حجت الاسلام والمسلمین مهاجرنیا عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در جلسه هفتگی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم گفت: موضوعی که امروز مطرح شد ، راجع به احتمال خروج آمریکا از برجام است. مسئله ملی ما است مردم روی این حساسند. نباید موضوع را جناحی کنیم. عده ای طرفدار و عده ای محکوم کنند دو آتش اختلاف و دوگانگی ملت و دولت را تشدید کنند. اهم اظهارات مهاجرنیا به شرح زیر است: ...
در موضوعات مستنبطه عرفی جای تقلید نیست
به گزارش خبرنگار اجتهاد ، کرسی ترویجی بازخوانی و بررسی نظریه اجتهاد متوسط به همت معاونت پژوهشی دانشکده امام صادق(علیه السلام) با ارائه دکتر حسینعلی سعدی از اساتید فقه و اصول و رئیس دانشکده الهیات، معارف اسلامی و ارشاد دانشگاه امام صادق و نقادی حجج الاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی حسینی و محمود جمالدین زنجانی از اعضای هیات علمی دانشگاه امام صادق(علیه السلام) در اوایل آبان ماه جاری برگزار گردید. در ادامه گزارشی از سخنان عضو هیات عل ...
این چند دقیقه حساس
انتخاب مجلس انتخاب شده اند. ب. محدوده مسائل مورد بحث: رهبری 1. تمرکز در مدیریت قوه مجریه 2. تمرکز در مدیریت قوه قضاییه 3. تمرکز در مدیریت صدا و سیما به صورتی که قوای سه گانه در آن نظارت داشته باشند 4. تعداد نمایندگان مجلس شورای اسلامی 5. مجمع تشخیص مصلحت برای حل معضلات نظام و مشورت رهبری به صورتی که قدرتی در عرض قوای دیگر نباشد 6. راه بازنگری به قانون اساسی 7. تغییرنام مجلس شورای ملی به مجلس ...
احکام جهاد و ترور در فقه شیعه و اهل سنت/ علمای متقدم اهل سنت از نظرات معتدل تری در خصوص جهاد برخوردار ...
تقسیم رایج جهاد را به جهاد اولیه و جهاد دفاعی را می پذیرند. با این قید که جهاد اولیه مشروط به حضور امام مبسوط الید و معصوم باشد. عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در پایان گفت: فقهای شیعه در استراتژی دفاعی خود دو قید را بر جهاد ممنوع می دانند: فنک و غدر. بنابراین شیعه ترور و نقض عهد و پیمان را مطلقا حرام می دانند. طرح بحث ولایت فقیه در سه دهه اخیر کاملا موضوع بحث جهاد و صدور فتوای جهاد را متفاوت کرد و موضوع منوط به اذن ولی فقیه که با شان خود می تواند اعلان جهاد یا صلح دهد مورد مناقشه است. ...
نگاهی کلی به چگونگی عمل مسلمین به فقه
هر ترتیب، عامهٔ مردم در قرن نخست هجری، از معارف ناب اهل بیت: که از ناحیهٔ امامان معصوم پس از پیامبر 9 نشر می یافت، کمتر بهره می بردند. یکی از جهت هایی که در مورد رشدنیافتن فقه شیعه تا پیش از باقرین: باید محل توجه قرار گیرد، مشکلاتی هست که در مقابل فقه شیعه وجود داشته و سبب شد شکوفایی همان سال ها به دیرکرد افتد. در اینجا به بعضی از این مشکلات که اهمیت آنان یکسان نیست، اشاره می کنیم. ...
مصادیقی از مقاصد انسانی شریعت
ابتدا متفکرانی مثل ابن عاشور مطرح نموده بودند، در رأی های فقهای شیعه ورود پیدا نمود. مقاصد شریعت و موضوعات مربوط با آن از علومی هست که علی رغم قدیمی ای طولانی در میان اهل سنت و اهتمامی پراکنده از جانب فقهای شیعه، در نیم قرن گذشته مکررا مطمح نظر مسلمین قرار گرفته هست. پیش از جواب به این سوال که فقه امامیه چه مقاصد انسانی ای را در تشریع موردنظر قرار داده هست، مقاصد شریعت را تصریح می کنیم ...
پاسخگویی به سؤالات مرتبط با زنان نیازمند تفسیری سه ضلعی است
روبرو بود و ایشان این بحث را مطرح کرد تا کمکی به رفع این مسئله شود ادامه داد: 25 اشکال در حوزه مسایل زنان و جنسیت و دیدگاه قرآن در این زمینه مطرح است و حدود 350 آیه نیز در این موضوع، در قرآن مطرح شده است؛ موضوعاتی مانند شهادت زن، ضرب زن، چند همسری و ... که در ابتدای نساء بیان شده است. وی با طرح این سؤال که آیا نظریه علامه می تواند تفسیری ارایه دهد که به پاسخ پرسش های مطرح شده در حوزه ...
ابعاد فقهی و حقوقی تشهیر رسانه ای مفسدان اقتصادی
شصت ویکمین نشست مرکز به بحث تشهیر رسانه ای مفسدان را در دستور کار قرارداد. وی افزود: در نظام قضایی و رسانه ای ما در تشهیر افرادی که به بیت المال دست درازی می کنند؛ اصل اول در فقه شیعه به حرمت جان و مال و آبروی مومن است، ولی رسانه ها و فضای مجازی این حرام بین را مرتکب می شوند؛ در این عرصه باید وظیفه رسانه ها از این منظر مورد توجه قرار گیرد. پژوهشگر حوزه رسانه بیان کرد: اگر ابعا ...
الگوی تاریخ اسلام برای مدیریت سیاسی/ دال های تفکر رهبر معظم انقلاب
کارهایی می باشند که روش مقبول روز را ندارند و تناسب با تفکرات مقام معظم رهبری ندارد. برای تحلیل تفکرات وی مطمئنا باید روش های دقیق تری به کار گرفته گردد. محورهای مختلفی را میتوان مورد توجه قرار داد. *اگر بخواهید با همان نگاه کل گرایانه بحث خود را مطرح کنید به چه نکته هایی میتوان درباره اندیشه رهبر معظم انقلاب اشاره کرد؟ این نوع اندیشه مبتنی بر یک نوع نگاه فلسفی خاصی هست که متأثر ...
هیچ چیز نباید مانع از انتفاع قانونی و شرعی افراد شود/ ملاک حریم
جلسه گذشته راجع به روایات اختصاص حریم در فقه اسلامی مسائلی را مطرح کردیم. مطلب دوم این است که ما از این روایاتی که در موارد متعدد وارد شده است استفاده کلی می کنیم که حریم مختص به این اشیاء نیست یعنی از این روایات القای خصوصیت می شود. مثلاً در مورد حریم مسجد، چشمه، نخل و مصلی روایاتی وارد شده است که از آن ها استفاده می کنیم که حریم، اختصاصی به این موارد خاص ندارد و می توان از آن ها یک قاعدۀ کلی و ...
ورود مهاجرت به کارتابل حکمرانان
همایش بودند که در طول دو روز برگزاری همایش در پنل های تخصصی به آنها پرداخته شد. در کنار همه این محورها، جمعیت و مهاجرت نیز به عنوان یکی از موضوعات مهم در حوزه حکمرانی و سیاست گذاری موردتوجه قرار گرفته بود. موضوعی که در طول چهار دهه گذشته، کشور ایران همواره با آن روبه رو بوده، ولی هیچ گاه به طور علمی و منسجم و با سیاست به آن نگریسته نشده بود و برای نخستین بار بود که موضوع مهاجرت و مهاجران در همایشی در ...
بازآفرینی شکوه شاد تمدن اسلامی
منفی خواهد آورد، اگرچه می توان برای کاهش این تاثیرات عاقلانه عمل کرد. اینکه گزینش از تمدن غرب امکان ناپذیر است، سخنی نیست که فقط نصر آن را بیان کرده باشد. غرب شناسی احمد فردید و رضا داوری هم چنین مدعایی را مطرح می کند. اما آنچه نصر را در این زمینه تا حدی از فردید و داوری جدا و به روشنفکران دینی نزدیک می کند، همین ایده است که می توان برای کاهش از تاثیرات منفی اخذ تکنولوژی مدرن، عاقلانه ...
پرهیز تریبون های رسمی از دو قطبی سازی در جامعه
نمی شود که ایشان چه به صورت زبانی و چه به صورت عملی روی مردم خود برای وجود اختلاف نظر شمشیر بکشند. اما فراتر از این از باب منطق حکومت ورزی باید بین تریبون های مختلف تفاوت قایل بود. تریبون هایی مانند نماز جمعه بسیار متفاوت از منابر معمولی روحانیون هستند، چرا که ابعادی نه تنها ملی بلکه بین المللی دارند و کلمه به کلمه آن روی روابط ما با دنیا، فرهنگ جامعه و نگاه مردم به حاکمیت تأثیر دارد. اگر ...
جنبه های عام مقاصد شریعت
...، 39). در این آیات، قرآن اعلان می کند که انسان با سایر مخلوقات متفاوت است و با توجه به مسئولیت سنگینی که بر عهده او قرار داده شده لازم است آزادی و اختیار بیشتری به او اعطا شود؛ و خداوند به کسانی که در تحقق این مقصد الهی با ایمان و عمل صالح می کوشند وعده پایداری، امنیت و آرامش می دهد[3]. فراهم کردن امتی نمونه دارای وحدت در عقیده و شریعت، از مقاصد اصلی شریعت است. اجرایی کردن معنای خلافت ...
ممنوعیت افزایش حقوق مقامات
مورد گفت: براساس مصوبه کمیسیون تلفیق دولت مکلف است حقوق و مزایای مستمر گروه های مختلف حقوق بگیر دستگاه های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و ماده 29 قانون برنامه ششم توسعه و اعضای هیأت علمی و قضات را به گونه ای افزایش دهد که متوسط رشد حقوق و مزایای مستمر کارکنانی که در سال 96 کمتر از 50 میلیون ریال است، به صورت پلکانی نزولی به میزان 10 درصد باشد. حداکثر میزان افزایش 18 درصد خواهد بود. به ...
