سایر منابع:
سایر خبرها
بیعت صحابه و مردم با کاندیدای سقیفه (ابوبکر)
قابل اعتناست که اساس آن با مشاوره، فکر و تأمل نخبگان جامعه در ابعاد و زوایای مختلف موضوع اجتماع شکل گیرد، اما اجماع و بیعتی که به صورت شتابزده و ناگهانی صورت گیرد، اعتبار چنین امری نیز از منظر عقل و عقلاء مورد سؤال و جرح است. اما اجماع و بیت مورد ادعای اهل سنت درباره خلیفه اول طبق گزارش های مورخان با رحلت پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم)، انصار در محلی به نام سقیفه جمع شده و برای خود خلیفه ای ...
ادعای فربه اما متناقض مجتهد شبستری درباره تجربه دینی
مخاطب قرآن بودن ما سازگاری ندارد (رک: مجتهد شبستری،1377؛ ص154) 5-3. بررسی و نقد مغالطه: گرچه مطلب مذکور به نحو فی الجمله درست است و پیش فهم ها و پیش فرض ها و اصول موضوعه یک شخص در فهم برخی از سطوح معنایی آیات قرآن و روایات، مؤثر است، لکن این ادعا به عنوان یک قاعده کلی و مطلق پذیرفته نیست، زیرا لازمه آن فقدان فهم مشترک میان افراد بشر (در هر دو حوزه معرفت دینی و غیردینی) و بسته ...
حجت ظاهر و حجت باطن
.... رکن درون ذاتی رکن درون ذاتی جوششی از درون ذات پاک خود انسان و عبارت است از اندیشه و تعقل سالم و وجدان که دو عامل اساسی از فطرت انسان می باشند... این مدعا مستند به سه دلیل است: دلیل اول این که عقاید اسلامی و علل احکام – اگر به طور روشن بیان شوند – همان اصول کلیه ای هستند که در امتداد قرون و اعصار و در همه ی جوامع به شکل های مختلف به عنوان زیر بنای عقیدتی مورد قبول بوده ...
تأملی در مفهوم قلمرو از نقطه نظر تمدن نوین اسلامی با نیم نگاهی به جریانِ فتوحِ صدر اسلام
مذاهب مختلف اسلامی بوده و هست، تا بدانجا که این ماجرا، حتی به عنوان زمینه ی تاریخیِ برخی باورهای کلامی اهل سنت نیز تلقی می شود. [2]. علی اکبر فیاض، تاریخ اسلام، تهران: موسسه انتشارات دانشگاه تهران، 1390، چاپ هجدهم، ص123٫ [3]. غلامحسین زرگری نژاد، تاریخ صدر اسلام (عصر نبوت)، تهران: انتشارات سمت، 1390، چاپ هفتم، ص519٫ [4]. Carole Hillenbrand, “Professor W. Montgomery ...
پیدایش کلام اسلامی
نبوّت محمّد (علیه السلام)، نه مفسّر تفسیر قرآن تواند گفت و نه محدّث روایت حدیث تواند کرد و نه فقیه فقه را تواند بیان کردن و چون علم اصول مستغنی است از دیگر علوم دینی و دیگرها بدو محتاج، و مستغنی فاضل تر بود از محتاج، پس علم اصول از علم فروع فاضل تر باشد. دلیل سوم: علم اصول قابل نسخ و تغییر نیست، نه به حسب یک دین، و نه به حسب دین های مختلف، پس علم اصول فاضلتر باشد. دلیل چهارم: علم اصول ...
ادعای فطری بودن قواعد منطق، ادعای کاملا غلطی است/ نیازمند علم منطقی خاص تمدن نوین اسلامی هستیم
بدهد برای این کار منطق ارسطو کفایت نمی کرد زیرا علم حساب و به ویژه هندسه مملو از نسبتهاست درحالیکه منطق ارسطو به نسبتها نپرداخته، لذا به سراغ جورج بول رفت؛ بول محاسباتی کرده و قواعد تابع ارزشی معرفی کرده بود که فرگه می توانست آن قواعد را به خدمت بگیرد و از طریق آنها، یک دستگاه اصل موضوعی ایجاد کند که این دستگاه اصل موضوعی بشود مبنای علم حساب. فرگه در مفهوم نگاری این کار سترگ را انجام داد. البته ...
نگاهی به کلام قدیم
...، که در زمانهای مختلف تاریخ علم کلام ارائه شده اند، غالباً نقل شده است. در میان کهن ترین تعاریف تعریف ابوحنیفه (و: 150 ه/767م) است، که او آن را الفقه الاکبر نامید و گفت: فقه در اصول دین بهتر از فقه در فروع دین است. فقه به معنای فهم عقاید واعمالی است که هر دو جواز و وجوب را دارا هستند. آنچه مربوط به عقاید است الفقه الاکبر و آنچه مربوط به اعمال است فقط الفقه نامیده شده است. (15) این فرق ها بعداً ...
جبر و اختیار در کلام قدیم
اشعری است - محقّق نمی شود. چون کسب ماتریدی قصد است، برخلاف کسب اشعری، ممکن است هم بر فعل هم بر قدرت حادث مقدّم باشد. چنان که گفته شد، جبر ماتریدی معتدل تر، با اصول دیانات و شرایع منطبق تر و از جبر اشعری معقول تر است. (61) 4) جبر فلسفی یا موجَبیّت. مسئله ی جبر و اختیار در فلسفه و حکمت اسلامی بیشتر با وجوب و امکان، اصل علیّت و قول و عدم تخلّف معلول از علت تامّه پیوند دارد که در معنا همان بحث ...
وحدت شکنان عوامل دشمن هستند
به هیچ وجه قابل دفاع نیست. محبت، طرفینی است. بایستی همه با هم کمک کنند تا محبت به وجود آید و دشمن نتواند سوءاستفاده بکند؛ دشمنی که نه با شیعه رابطه ی خوبی دارد و نه با سنی، بلکه با اصل اسلام مخالف است و نسبت به آن کینه می ورزد(113). * امروز، پول های دستگاه استکبار و ایادی آنها، در دنیا و بیشتر از همه در دنیای اسلام، برای ایجاد تفرقه بین مسلمین خرج می شود تا اگر بتوانند - که نخواهند ...
نخستین فیلسوف مسلمان
. سید مرتضی، همان، ج 1، ص 133-132. 89. مسعودی، همان، ج 3، ص 381. 90. بلبع، ادب المعتزله إلی نهایة القرن الرّابع الهجری، ص 218. 91. امین، ضحی الاسلام، ج 3، ص 106. 92. همان، ص 14. 93. ابن شاکر، همان، ص 174. 94. سندوبی، ادب الجاحظ و فلسفه، ص 72. منبع مقاله : مجله ی علمی پژوهشی دانشکده ی ادبیات دانشگاه تهران، پاییز 1387 ش، شماره ی 187، دوره ی 59، ص 35-11 کلمات کلیدی : کلام , اسلام , ابراهیم نظام , هشام بن حکم ...
کتاب مبانی فقهی اقتصادی توزیع ریسک در بازارهای مالی منتشر می شود
محمد روحانی امروز در گفت وگو با خبرنگار فارس در قم، با اشاره به کتاب مبانی فقهی، اقتصادی توزیع ریسک(مخاطره) در بازارهای مالی اظهار کرد: نویسنده در این کتاب سعی کرده با رو بنا قرار دادن احکام و قواعد فقهی، دو اصل موضوعی درآمدزایی ریسک و همسویی ریسک با سود و بازده در نظام مالی اسلام را تبیین و استخراج کند. وی خاطرنشان کرد: گستره این دو اصل با استفاده از نصوص منع قمار، به انضمام ریسک با ...
فیلسوف پاپ زودرس
انتقادهایی است که به فلسفه جزمی و مدرسی وارد کرده است. هیوم را می توان سرسلسله دار نسل سوم شکاکان غربی (نسل اول در یونان باستان و نسل دوم در رنسانس) دانست، اندیشمندی که با بسیاری از اصول اساسی فلسفه های مدرسی از جمله اصل علیت، برهان نظم، عقل گرایی، اصل استقرا و... چالش کرد و به همین خاطر به خصوص طرفداران فلسفه های سنتی بر خود واجب می دانند که به انتقادهای هیوم پاسخ دهند. هیوم در وهله نخست فیلسوف ...
عدم ذکر نام علی (علیه السلام) در قرآن
. لکن اختلاف آنان در تفسیر آیات و به اصطلاح در مفهوم و دلالت آیات بر امامت حضرت بود. برخی از اهل سنت شبهه می کنند که چرا نام خاص حضرت علی (علیه السلام) در قرآن نیامده است تا اصل قضیه و امامت آن حضرت مورد نزاع و مناقشه قرار نمی گرفت؟ این شبهه در عصر ائمه اطهار مانند امام باقر (علیه السلام) مطرح بوده (1) و برخی از معاصران نیز به آن پرداختند. (2) نقد و نظر در پاسخ شبهه فوق نکات ذیل قابل تأمل ...
بسته خبری سفیر شنبه 27 آذرماه 1395
آشکارتر شده و زمینه های فنی و اجرایی پاسخ قاطع و منطقی به زیاده خواهی شیطان بزرگ و هم پیمانانش فراهم شود. اما آقای روحانی چگونه عمل کرد؟ ایشان در یک نامه پرسروصدا اولا به آقای صالحی دستوری داد که حتی به اذعان طرفهای غربی، اساسا نقض برجام نبوده و نیست؛ و مشخص نیست چرا قبلا از این ظرفیت مهم در سازمان انرژی اتمی استفاده نشده است؟! ثانیا رئیس جمهور محترم به آقای ظریف دستور داد در سازوکاری "درون ...
اگر بشر نفهمد رسالت انبیا درست نیست؛ گفتگویی چالشی با غلامحسین دینانی
. کدام کتاب مهمتر هست؟ الان که اواخر عمر من هست اولین کتابم همان کتاب قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی برایم از همه مهمتر است، بعد هم کتاب وجود رابط مستقل در فلسفه اسلامی . معاد از دیدگاه حکیم مدرس زنوزی هم سپس مهم است. البته معمولاً پدر و مادرها فرزند اول را بیشتر دوست دارند! در مورد ویژگی عقل و جایگاه تهذیب در عقل نظر شما چیست؟ عقل من و شما ندارد عقل یک ...
چرا کتاب خدا مشتمل بر متشابه است؟
است اما نمی توان زبان قرآن را به طور مطلق زبان عرفی دانست و انحصار زبان قرآن در زبان عرفی، سبب می شود که انسان به وادی تفسیر به رأی کشیده شود (عنایتی راد، 1376: 37). از این رو می گویند قرآن با آنکه به زبان عربی نازل شده است، ولی درعین حال کلام خداست و کلام خدا با کلام بشر قابل قیاس نیست. تکیه بر لغت و اصول لفظی گرچه در فهم کلام بشر کافی است ولی در فهم کلام خدا کافی نیست (همان: 39). لذا ...
رالز و عدالت
اصول عدالت می دانند. هرچند در تصویر این شرایط مطلوب، بین محتوای عدالت در نظریات کانت و رالز، همسویی کاملی وجود ندارد و فرد اخلاقی کانت، دقیقا همان فرد موجود در وضع اصیل رالز نیست، اما از نظر سندل هم فرد اخلاقی کانت (که حاکم و داور اصول اخلاقی و اصل موضوعه عدالت است) و هم تصور رالز از افراد وضع اولیه (که گزینش و توافق بر سر محتوای اصول عدالت را برعهده دارند) بر این پیش فرض نظری استوار است که فرد و هویت او می تواند از غایات، اهداف و آگاهی سوژه جدا شود. ...
دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها در اثبات خدا (1)
...> 22. فلسفه دین، ص58. 23. ر.ک: ویلیام هادسون، لودویگ ویتگنشتاین، ص6-72. 24. www. farhangshahr. com,p. 58 25. ر.ک: عقل و اعتقاد دینی، ص112. منبع مقاله : قدردان قراملکی، محمدحسن، (1393)، پاسخ به شبهات کلامی، دفتر اول: خداشناسی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ سوم مقالات مرتبط : دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها در اثبات خدا (2 ...
دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها در اثبات خدا (2)
و شریعت، بحث توحید خالقی و نظام علیت، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. منبع مقاله : قدردان قراملکی، محمدحسن، (1393)، پاسخ به شبهات کلامی، دفتر اول: خداشناسی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ سوم مقالات مرتبط : دلایل و شبهات ملحدان و نقد آنها در اثبات خدا (1) کلمات کلیدی : خداشناسی , اثبات خدا , محسوس , برهان امکان و وجوب , هیوم , عقل , معرفت , شبهات کلامی , کلام , پوزیتیویسم , تحقیق پذیری , نسبیت , پوپر , معناداری , کانت , علامه طباطبایی , برهان صدیقین , جان هیک ...
اصول دین به مثابه اصولی عقلی
چکیده رویکرد فلسفی شهید مطهری به پرسش از رابطۀ عقل و دین نسبت عقل و دین از اساسی ترین مسائل حوزه معرفت دینی و فلسفی است که از دیرباز ذهن اندیشمندان را به خود مشغول داشته، دیدگاه های متفاوتی را هم دامن زده است. در این مقاله نگارندگان درصددند ضمن تحلیل رویکرد شهیدمطهری به مسئلۀ اصول بنیادین دین اسلام، امکان نشاندن آن ها در جایگاه اصول موضوعۀ منظومۀ معرفتی دین و لذا خوانشی اصل موضوعی از دین را ...
دیدگاه های کلامی واصل بن عطا
. ملاقات واصل با ابوحنیفه معلوم نشد ولی بعید نیست که واصل در تأسیس اصول فقه با او و پیروانش انباز باشد. جاحظ گفته است: کلُّ اصل نجده فی أیدی العلماء فی الکلام فی الأحکام فانّما هو منه . (40) او نخستین کسی است که گفت: حق از چهار طریق شناخته می شود: کتاب ناطق یعنی قرآن، خبر مجمع علیه، حجت عقل و اجماع؛ حجیّت کتاب در صورتی است که در آن احتمال تأویل نرود و به اصطلاح نصّ باشد. خبر هم در صورتی حجت ...
دیدگاه های کلامی ابراهیم نظام
. بغدادی، همان، ص 148-149. 78. ابن قتیبه دینوری، همان، ص 53-21. 79. حمیری، همان، ص 230. 80. همان، ص 231. 81. بغدادی، الفرق بین الفرق، ص 43؛ همان، اصول الدّین، ص 20-19، 12-11؛ اسفراینی، همان جا. 82. ابن حزم، همان، ج 5، ص 19؛ جرحانی، همان جا. 83. همان جا. 84. جاحظ، الحیوان، 1969 م، ج 2، ص 153. 85. همان، ج 4، ص 267. منبع مقاله : جهانگیری، محسن، (1390) مجموعه مقالات 1 کلام اسلامی، تهران: انتشارات حکمت، چاپ اول کلمات کلیدی : کلام , اسلام , ابراهیم نظام , شر , اعجاز , امامت ...
برهان معقولیت (دفع خطر محتمل) در اثبات خدا
.برای توضیح آن ر.ک. نگارنده، دین خاتم، فصل کارکرد نبوت و پیامبران. 5.Ibid,p.3,4 منبع مقاله : قدردان قراملکی، محمدحسن، (1393)، پاسخ به شبهات کلامی، دفتر اول: خداشناسی، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ سوم کلمات کلیدی : برهان , دفع خطر محتمل , خداشناسی , اثبات خدا , کلام , شبهات کلامی , عقل , پیامبر , مغالطه , سعادت , هلاکت ...
برتری سخن گفتن عارف بر خاموشی او
.... طبرسی در باب استحباب اختیار الکلام فی الخیر از امام زین العابدین (ع) در پاسخ این پرسش که سکوت برتر است یا سخن گفتن؟ می فرماید: لکلّ واحدٍ منهما آفات. فاذا سَلِما مِن الآفات، فالکلامُ افضلُ من السکوت... لانَّ اللّه عزّوجل ما بعثَ الانبیاءَ و الاوصیاءَ بالسَّکوتِ انّما بَعَثهم بالکلام و لا استحقّتِ الجنه بالسّکوتِ و لا استوجبت ولایه اللّه بالسّکوتِ و لا وُقیتِ النّارُ بالسّکوت و لا ...