خانه
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
استفاده ایدئولوژیک از هرمنوتیک/سخن شبستری به نسبی گرایی می انجامد
که در سنت فلسفه هگلی حرکت می کند یک راه میان بر را انتخاب می کند و می گوید ما subjectivist نیستیم، objectivist هم نیستیم و در واقع یک فضای intersubjective را معرفی می کند که همان سنت است. سنت مخزنی که همه مفسران و قاریان عصر در آن شریکنی و همه قاریان متن از این سنت استفاده می کنند و تدریجا آن را تغییر می دهند اما اگر افراطی باشد، شما سابجکتیویست می شوید. یک نوع ذهنیت گرایی عجیب و غریب پیدا می کنید ...
برجام حاصل برداشته شدن سایه جنگ/دیپلماسی ما در تراز انقلاب نیست
، مسلمانان و افراد با ایمان را مخاطب قرار نمی دهند بلکه مستضعفین را مورد خطاب قرار می دهند و از نظر ایشان هر جای دنیا مردم علیه ظلم قیام کنند، حرکتی برای خداست؛ اگر چه آنها مسلمان نبوده و دین و تفکر دیگری داشته باشند. امام (ره) دو جبهه استضعاف و استکبار را طراحی کرده اند و انقلاب اسلامی را حرکت مستضعفین علیه مستکبرین تعریف کرده اند؛ لذا در هر جای جهان حرکتی علیه استکبار صورت بگیرد امام (ره) آن را در ...
وحدت گرایی، مبنای تقسیم جبهه حق و باطل
تفرقه است... شیعه ی انگلیسی و سنّی آمریکایی مثل هم هستند؛ همه، دولبه ی یک قیچی هستند؛ سعی شان این است که مسلمانان را به جان هم بیندازند؛ این پیام اراده ی تفرقه است که اراده ی شیطانی است؛ امّا پیام وحدت این است که این ها از این اختلافات عبور بکنند، در کنار هم قرار بگیرند، با هم کار کنند... از وقتی در این منطقه نشانه های بیداری اسلامی دیده شد، فعّالیّتهای ایجاد تفرقه بیشتر شد؛ این ها تفرقه را یک ...
مجازات محارب مفسدفی الارض درکتاب وسنت
... صاحب جواهر (قدس سره) می فرماید: اصحاب این مسئله را درست تنقیح نکرده اند و خودشان اظهار تمایل به دخول تمام موارد بالا در حکم محارب دارند؛ (جواهرالکلام/41/569) لیکن واقع مسئله این است که اخافه افسادی، ترساندن خاصی است که در همه جا صادق نیست؛ مثلاً اگر مرتعی بر طبق شرع و قانون به یک روستایی تعلق داشت و اهالی روستای دیگری آن را غصب کردند، صاحبان مرتع با چوب و شمشیر به راه افتادند تا آنان را ...
کوثر قرآن
: قرآن، نبوت، چشمه ای در بهشت، علماء، زیادی فرزندان، حوضی در بهشت، حکمت و شفاعت تفسیر شده است. هیچ کدام از این معانی با یکدیگر منافاتی ندارند، زیرا همه بیانگر همان مضمون متعالی کوثر و خیر فراوانند. نکته در خور توجه این است که این زیادی فرزندان و نسل پیامبر(ص) که از چشمه سار فاطمه(س) جوشیده است، در میان دیگر معانی از درخشش و جلوه بیشتری برخوردار است. برخی از شواهد و قرائنی که آن را تایید می ...
نقدی بر مواجهه غزالی با باطنیه و نظریه امامت معصوم (1)
مقابله می کرد و می کوشید ضمن ابطال این دیدگاه راهی را برای اثبات و توجیه خلافت عباسی و شخص خلیفه هم عصر خود- المستظهر بالله- بیابد که به هیچ روی- بویژه در تلاش برای اثبات دیدگاه ایجابی خود- موفق نبوده است. نگارنده کوشیده تا مواجهه غزالی با جریان و اندیشه باطنیه- امامیه را در تمام اجزای خود مورد نقادی مختصری قرار دهد. مقدمه درگیری ای که در تاریخ حیات فکری ابوحامد غزالی (450-505 ه. ق) با اصناف ...
تحول غزالی، و طرحی نو (1)
به صورت مار در می آورد. از باب مثال، هر کس با یقین کامل به این موضوع علم دارد که ده بیشتر از سه است. به عقیده غزالی هر چیزی که فرد نتواند با این درجه از یقین به آن علم داشته باشد، علم معتبر نیست. 3. غزالی سپس انواع گوناگون علم را مورد تحقیق و بررسی قرار می دهد و به این نتیجه می رسد که هیچ علم یقینی یی به جز ادراکات حسّی (حسّیات) و آنچه او اسمش را حقایق ضروری (ضروریات) می گذارد، وجود ...
تحول غزالی، و طرحی نو (2)
پیرامون مسئله اصالت آثار او وجود دارد، می توانیم خودداری کنیم. یکی از ویژگی های پژوهش های مربوط به غزالی در اواسط سده بیستم، تأکید بر نقش غزالی به عنوان یک متکلم مدرسی بود که آن یکپارچگی فکری را در سراسر زندگی حفظ کرد. تفسیرهایی از این دست، متمایل به آن هستند که آن آثاری را که ظاهراً باطن گرایانه اند و با جزمیات اشعری وی در تعارض قرار دارند، گاه بدون بررسی دقیق و کامل تجربه عرفانی اش، تماماً یا بعضاً ...
بررسی اخلاق عملی در کیمیای سعادت (1)
اولیه تألیف شده بودند یا اگر چون قابوس نامه طرح پیش بینی شده داشتند، در بیان مطالب فصول، تنظیم و تقسیم موضوعات را رعایت نکرده بودند و انبوه مطالب، بی ارتباط منطقی تنها از حیث تعلق آنها به موضوع اصلی در کنار هم قرار گرفته بودند. اما کیمیای سعادت این گونه نیست. دسته بندی مقولات به چهار عنوان و چهار رکن از همان آغاز کتاب، حکایت از اندیشه سازمان یافته و منطقی مؤلف آن دارد. اخلاقیات غزالی در این اثر از حیث ...
آثار سیاسی - اجتماعی جریان های تکفیری بر عقب ماندگی کشورهای اسلامی
...، ص 10). 52. همان، ص10. 53. رهبران این گروه ها خود نیز دست به عملیات خشونت آمیز می زدند، از جمله مصطفی در 1977 به جرم ربایش و قتل یک روحانی ارشد الازهر، به دار آویخته شد. 54. در این زمینه کتاب هایی نیز نگاشته شد که ضوابط کفر و ایمان را در هم می ریخت و معیارهایی جدید بنا می گذاشت؛ معیارهایی که اکثریت مطلق مسلمانان را در دایره ی کفر و شرک قرار می داد و همه ی آنها را بار دیگر ...
مبارزه با اقلیتِ غالی، راهکاری جهت سلب بهانه از جریان های تکفیری
تکفیری گویی به این نکته توجه نداشته که صرف وجود برخی از روایات در منابع شیعی، لزوماً به معنای درستی آن ها نیست و گویی آنان به این نکته هم توجه نداشته اند که چنین روایاتی از سوی بزرگان شیعه مورد انکار قرار گرفته اند. بدگویی به مقدسات مخالفان صرف نظر از این که آیا لعن مخالفان جایز است یا خیر، (73) به این نکته باید توجه داشت که یکی از عواملی که سبب شده وهابیت به گونه ای افراطی به تکفیر تمامی ...
میراث سیاسی و اجتماعی دارالعلوم دئوبند و نهضت - دئوبندیه - در شبه قاره هند
تصمیم ایجاد شد. این مدرسه برای ترویج تعالیم مکتب شاه ولی الله دهلوی بنیان نهاده شد و ادامه جریان مدرسه رحیمیه دهلی بود. (6) به این ترتیب، زمان پیدایش این نهضت به دوره حاکمیت استعمار انگلستان بر هند در نیمه دوم سده سیزدهم هجری (نوزدهم میلادی) باز می گردد که به عنوان ایدئولوژی اصلاح طلب با هدف دمیدن روح تازه ای در کالبد جامعه مسلمانان هند ظهور کرد و بعدها به صورت نهضت سیاسی و مرکز آزادی خواهی مسلمانان ...
تفسیر به رأی از نگاه غزالی در احیاء علوم الدین
برای مفسری که می خواهد تفسیرهای فراتر از فهم نسل های نخستین مسلمانان ارائه دهد، مؤثر واقع می شود. ادله ی او را یکی از مفسران قرآن به نام ابوعبدالله قرطبی (د 671) پذیرفته و در تفسیرش آورده است. او گفتار غزالی را بی آن که اشاره ای به نام او کند، تقریباً کلمه به کلمه در مقدمه ی تفسیرش، الجامع لا حکام القرآن، بیان کرده است. نویسنده ی کتاب غزالی و قرآن می گوید: غزالی استدلال گسترده ای را برای ...
ایمنی از آفات دنیا و آخرت، در گرو توسل به اهل بیت(ع) است
روحی می یابد. این توجه و پناه جویی، باید با پذیرش ایمانی و عملی گفتار و کردار ایشان همراه شود تا آن پیوند والای روحی به دست آید وگرنه توسل بدون عمل، فایده چندانی نخواهد داشت. توسل حقیقی، در واقع پیوند قطره ای است ناچیز به اقیانوسی بی کران از عظمت، معنویت و نورانیت؛ مصون کننده انسان است در مقابل همه آفات و بلاهای دنیا و آخرت؛ سدّ سدیدی است در مقابل وسوسه های شیاطین جنی و انسی؛ تبدیل ...
بازخوردهای ضد امنیتی هستی شناسی اجتماعی سلفیت جهادی
ویژه ترویج روحیه پرخاش گری و دگرستیزی در این فرقه، موجب می شود تا محبت که در منظومه بینشی اسلامی از آن به عنوان رکن اسلام (15) و فراوان بر یگانگی آن با دین تاکید شده (16) و در نگاه عرفانی اسلامی از آن به عنوان سبب خلقت تعبیر شده (17) و در نهایت نیز محبت ورزی اجتماعی که در هندسه فلسفه سیاسی اسلامی از آن به زیر ساخت مناسبات اجتماعی یاد شده و بر آن به شدت تأکید شده است، (18) مورد تجاهل قرار گرفته ...
انقلاب اسلامی؛ محصول علوم انسانی اسلامی
از حلقه های تطور تاریخی جهان اسلام نسبتی با علوم و فرهنگ اسلامی دارد که از طریق رهبران انقلابی و عالمان فرهنگ ساز دوران کشف شده و به عرصه آگاهی عمومی منتقل شده است و اگر انقلاب فکری مقدم و ریشه همه انقلابهاست پس شناخت فکری و فلسفی آنها، راه شناخت تحولات اجتماعی و واقعیت هستند و شناسایی جامعه و تحولات اجتماعی بدون آنها ممکن نیست. انقلاب اسلامی مبتنی بر همان نظام فکری منسجمی شکل گرفته است ...
برخی بازیافت های غزالی از تصوف شرعی
...، این مقوله در طول تاریخ ماجرا در ماجرا یی بود که به نظر ما اکنون نیز تا اندازه ای چنین است. در خصوص دین اسلام و سیر فرهنگی پانزده سده ی آن باید گفت با مسلمان شدن ملل مختلف به جز برخی عناصر فکری آنان که با جهان بینی اسلامی منطبق بود و منشأ خدمات عظیمی هم به اسلام و مسلمانان شد، پیکره ی اصلی فرهنگشان کم و بیش در تعارض با آن قرار گرفت و هر از چند گاهی به مقتضای زمان و مکان و هم سیاست و ...
فدک انقلابی که تاریخ پس از خود را تشکیل داد/ فاطمه خود یک امام بود
. شان نزول سوره کوثر در قرآن کریم فاطمه(س)، نمونه و مصداق بارز و تمام و کمال آیات شریفه مباهله، اهل البیت، مودت در قربی، وفاکننده به نذر، اطعام کننده به یتیم و مسکین و اسیر و بالاتر از همه مصداق بارز کوثر و نمونه های بسیار دیگری از آیات قرآن کریم می باشد. درباره سوره کوثر، غالب مفسران شیعه و سنی گفته اند که عده ای از سنادید قریش، مشرکان، بدخواهان، معاندان، روی همان سنت ...
انقلاب اسلامی و مولفه استکبارستیزی
جمهوری اسلامی ایران درآمد. با توجه به اهمیت مقوله استکبارستیزی و نفی سلطه بیگانگان این مساله در اصل 152 قانون اساسی نیز مورد تاکید قرار گرفت. بر اساس اصل152قانون اساسی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نفی هر گونه سلطه جویی و سلطه پذیری ، حفظ استقلال همه جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرت های سلطه گر و روابط صلح آمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است ...
فلسفه ی فقه
دارد توجه به خلأها و کمبودهایی است که تأسیس و تدوین دانش مورد نظر می تواند آن خلأها و کمبودها را جبران نماید. در این روش، قبل از هر چیز حتی پیش از اینکه عنوان خاصی برای دانش مورد نظر انتخاب شود، خلأهایی که در یک زمینه وجود دارد تصور می شود و به دلیل ارتباطی که این خلأها با هم دارند، در کنار یکدیگر قرار می گیرند و مسائل دانش در آستانه ی ظهور را تشکیل می دهند. و از آنجا که این مسائل - عادتاً بلکه ...
گفتمان فلسفه ی فقه
معارف بشری از جمله معارف دینی نیز بی دلیل است و افزون بر اینکه استقرا در این ادعا مفید یقین نیست، بررسی ثبات یا عدم ثبات یا تحول و عدم تحول همه مفردات احکام و معارف قرآنی و روایی بسیار مشکل و از عهده یک فرد خارج است و صرف وجود تحولی فی الجمله و در پاره ای از موارد، مدّعای مستشکل را اثبات نمی کند. 3. ادعای تحول عام در همه معارف دینی و فقهی خلاف واقع است؛ زیرا موارد اتفاقی و غیرمتحولی در احکام و ...
جایگاه تساهل و تسامح در قوانین حقوقی - اجتماعی اسلام
دارد و توصیه به در پیش گرفتن رفتار تسامح گرایانه در روابط اجتماعی، نمودی از اصل تسامح در دین اسلام است؛ برای مثال، قاعده ای عظیم در سراسر باب حدود و تعزیزات حکومت وجود دارد با این عنوان که الحدود تدرء بالشبهات . رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید: تا می توانید کیفرهای شرعی را از مسلمانان دفع کنید و اگر گریزگاهی برای متهم وجود داشته باشد، رهایش سازید؛ زیرا اگر امام مسلمانان در کار ...
گفتمان غزالی و گفتمان روشنفکر دینی
... نیز وجود داشته است و آن عبارت است از مذهب اصالت عقل فلسفی محض که در اسپانیا در فکر فیلسوفی عرب نشأت گرفت و در حقیقت واکنشی آگاهانه علیه مذهب اصالت علم کلام نزد علمای عرب بود. موجد این واکنش، این رشد است . ... در واقع، سنت ابن رشدی [مذهب اصالت عقل] رشته ای پیوسته بود که از اساتید ادبیات دانشکده ی پاریس و پادوا شروع و تا آزاداندیشان قرون هفدهم و هجدهم ادامه می یافت(3) . به هر صورت، آغازگران رنسانس در ...
همه آمدند/ تاکید مسئولان بر ضرورت آشتی ملی در سالروز جشن انقلاب
و اقتدار نظام مقدس جهوری اسلامی است این یکی از مولفه های قدرت محسوب شده و این پیام را به تمامی دنیا مخابره می کند که تمامی مردم در صفوف مختلف در متن انقلاب حاضر هستند. او با اشاره به اظهارات قدرت های جهانی در ماه های اخیر علیه جمهوری اسلامی گفت: از گذشته تاکنون دشمنی با نظام و ملت ایران وجود داشته و راهپیمایی 22 بهمن می تواند پاسخ محکمی به قدرت های پوشالی به خصوص ایالات متحده آمریکا ...
غزّالی: ژرفنگر و پژوهشگر خستگی ناپذیر
محمدجواد رضا، ترجمه، نقد و اضافات بهروز رفیعی (تهران، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، چاپ اول، زمستان 1384)، صص 95-122؛ 175-186. 4- در سده ی میانه، غزّالی بر اندیشه مندان اروپایی مانند تاماس اکیناس، ریموند مارسن دومینیکنی و ابوالفرج ابن العبری (Bar – Hebraus) از سرشناسان سده ی سیزدهم، و نیز ابن میمون نشان های ژرفی نهاد. همان گونه که می دانیم کارهای ...
نقد نظریه حداقلی در قلمرو فقه اسلامی
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: علی ربانی گلپایگانی (1) چکیده این مقاله بر آن است که نظریه حداقلی در قلمرو فقه اسلامی را که از جانب برخی نویسندگان مطرح شده است، مورد نقد و بررسی قرار دهد. این نظریه بر آن است که فقه اسلامی، پاسخ گوی همه نیازهای بشری نبوده و تنها حداقل ها را بیان کرده است و برای پرکردن این خلأ باید از قوانین بشری بهره برد ...
دانش و دانشمندان در نگاه غزّالی
سرویس اندیشه جوان ایرانی ؛ بخش شعر و ادبیات: نویسنده: محمد حسین ساکت همه ی آموزشنامه هایی که مسلمانان نوشته اند با فضیلت دانش و ارج و بهای دانشمندان آغاز می شود. غزّالی نیز در احیاء و منهج المتعلّم به درازا درباره ی ارزش دانش و دانشیان گواه هایی نقلی و عقلی می آورد. او گواه ها و دلیل های نقلی را بر عقلی برتری می دهد و نخست از آیه های قرآنی آغاز می کند و سپس فرموده های پیامبر ...
استناد فقهی به مذاق شریعت در بوته ی نقد
سند عام یا مطلق واقع شود. پرسشی که در ادامه ی این نوشتار به آن خواهیم پرداخت اینکه مذاق در کاربرد استقلالی خود منبع پنجمی در کنار چهار منبع معروف فقاهت شیعی است یا آنکه سرانجام در یکی از همان منابع شناخته شده فانی می شود؟ در فقه اولویت ها نیز وقتی پای استنباط دوم به میان می آید تا اهمی بر مهمی مقدم شود، مذاق شرع می تواند به عنوان روش مناسبی برای کشف اهمیت اهم، مورد استفاده ی فقیه قرار گیرد؛ مثلاً ...
ضوابط و احکام بدعت از نگاه مذاهب فقهی
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: محمدهادی میهن دوست (1) چکیده هیچ کدام از مذاهب اسلامی در حرمت شدید بدعت تردید نکرده و حتی برخی اصل حرمت آن را ضروری دین دانسته اند؛ با این همه چون ماهیت بدعت و احکام و ضوابط آن به درستی روشن نشده است، هر از چندگاهی در طول تاریخ به عنوان مبارزه با آن، گاه راه افراط و گاه راه تفریط پیموده شده و مسلمانان بی ...
ضرورت اقتران و مسئله ی معجزه در نزد غزالی و ابن رشد (2)
برای تحلیل ما شیوه ی توصیف معجزات از سوی اوست. آن ها اموری الهی هستند که در دست یابی به فضیلت نقش دارند. فهم آن ها ورای توان عقل است. سرانجام، عللی دارند که ما از آن ها ناآگاهیم. اگر همان گونه که باید موضوع را در همین جا رها کرده بود، ما مطالب زیادی برای یک نظریه ی معجزات در اختیار نداشتیم. در واقع انتقادات طرح شده بر علیه وی درست می بود. اما ابن رشد ادامه می دهد و به صراحت بیان می کند که ...
