خانه
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
گزارش اقدامات دستگاه دیپلماسی برای مقابله با آلودگی هوا
نهال و احیای تالاب ها تاکید شد. همچنین شش منطقه محیط زیستی کشور، که پیش از این درجه ای از مراقبت از سوی سازمان حفاظت محیط زیست در این مناطق صورت می گرفته، با هماهنگی های قانونی و مطالعات انجام شده به عنوان مناطق جدید حفاظت شده تعیین و ارتقای سطح حفاظتی آنها به تصویب شورای عالی محیط زیست رسید. بر این اساس مناطق طارم سفلی و الموت در استان قزوین به عنوان مناطق حفاظت شده، مناطق شیرستان در استان چهارمحال ...
سفر نوروزی به پیشنهاد مرد طبیعت ایران
نمکزار وسیعی است که در فصل های پرباران به صورت باتلاقی و در فصول گرم، نمکزار وسیعی است با چند ضلعی های زیبایی که نمک ها بر اثر تابش خورشید می آفرینند. در مدخل شهر قم دست چپ بهشت معصومه واقع است. در شرق آن تالابی به همین نام یعنی تالاب بهشت معصومه قرار دارد که می توان آن را به عنوان یکی از سایت های مهم پرنده نگری به حساب آورد. از اتوبان قم خارج می شوید، حیف است که برای زیارت به بارگاه ...
قدم بر سفالینه های 5 هزار ساله در کوچه های شهرسوخته در نوروز 96
زیبایی خود نیز توجه فراوان داشته و مردم آن احتمالا جز نخستین مخترعان و مکتشفان سرگرمی هایی شبیه شطرنج و تخته نرد بوده اند. کشف آثار مهمی چون جراحی جمجمه، چشم مصنوعی، لوله های فاضلاب، پارچه بافی و سفالگری نشان از پیشرفت این شهر در زمان رونق و حیات آن است به طوری که از آن می توان به عنوان پیشرفته ترین شهر جهان قدیم یاد کرد. همچنین نکته جالب اینکه باستان شناسان تاکنون هیچ نوع سلاحی از این ...
اهل قلمی که از دنیا رفتند
جامعه شناسانه و مردم شناسانه به تئاتر و تعزیه ایرانی می نگریست. عناصری استاد ممتاز دانشگاه های تهران بود و در کنار پژوهش های فراوان بیش از 40 کتاب در زمینه فرهنگ ایران به رشته تحریر درآورده است که از آن جمله به شناخت اساطیر ایران بر اساس طومار نقالان ، شبیه خوانی کهن الگوی نمایش های ایرانی ، مردم شناسی و روانشناسی هنری ، عاشق ترین عاشقان فرهنگ ، فرهنگ و پژوهش و نسیم خاطرات می توان اشاره کرد. مجموعه ...
در طول سه سال گذشته، بیش از 80 هزار متر مربع، پروژه بهداشتی و درمانی در این استان در حال اجرا است - تلاش ...
استاندار خراسان رضوی عنوان می کرد که 1881 پروژه بهداشتی و درمانی در آن استان در حال اجرا است و افرادی که 30 سال از عمر خود را در حوزه سلامت گذرانده اند، می گویند که خدمات بهداشتی و درمانی دولت یازدهم، بی سابقه است. وزیر بهداشت با بیان اینکه تلاش ما بر تکمیل پروژه های نیمه تمام گذشته بود، افزود: امیدوارم که دو بیمارستان بجنورد و شیروان در بهار طبیعت تکمیل و تجهیز شود و در سفر رییس جمهور به ...
مالچ پاشی برای مقابله با ریزگرد موثر نیست
تر می شود و اکنون به جز استان های گیلان و مازندران در همه کشور ریزگرد اتفاق می افتد. وی اضافه کرد: در کشور 90 درصد عامل ریزگرد مربوط به چاه ها و کاهش سفره های آب زیرزمینی است اما در خوزستان عامل ریزگردها خشک شدن تالاب ها و زمین های کشاورزی است که بیش تر آنها در اطراف روستاها قرار دارند. به گفته وی، در خوزستان چاه های نفت، مشعل ها و پتروشیمی ها مزید بر علت شده است. کردوانی ...
خدمت رسانی در دولت تدبیر و امید بی سابقه است
بیمارستان(Hospital) استان خراسان شمالی هم که برای مردم این خطه آرزو شده بود در حال تکمیل و تجهیز است و اوایل سال آینده به بهره برداری می رسد. * در آستانه انتخابات از قضاوت های ناپخته پرهیز شود وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به فضای انتخاباتی در کشور گفت: قضاوت های ناپخته، تهمت، غیبت و دروغ دولتمردان را دل آزرده کرده است. وی با بیان اینکه دولت تدبیر و امید کارهای بسیار ...
کشور به کارگاه بزرگ عمرانی حوزه سلامت تبدیل شده است
مثل گندم، بسیج شبانه روزی حوزه آب و برق برای مقابله با بحران رخ داده در خوزستان، تأمین سلامت مردم، اقدامات حوزه راه و ترابری و صنعت نفت برای افزایش تولید و صادرات نفت به رقم پیش از تحریم ها را در زمره مهم ترین این دستاوردها دانست که حاصل آن ها نیز مقاوم تر شدن اقتصاد کشور بوده است . دکتر قاضی زاده هاشمی با بیان این که مسئولان این دولت به قصد قربت و با نیت خدمت به این عرصه وارد شده اند ...
به رفتن سرکار با دوچرخه فکر می کنم
زیست بوم/منصوره محمدی : مدیران و کارشناسان محیط زیست را معمولاً با گفتگوهای جدی می شناسیم. یا در حال ارائه گزارش عملکرد هستند یا در حال دفاع در مقابل اعتراض های رسانه ها و مردم. اما در تحریریه زیست بوم به مناسبت فرارسیدن نوروز 1396 تصمیم گرفتیم گفتگوهای متفاوتی با برخی مدیران، کارشناسان و فعالان محیط زیست انجام دهیم. دی ماه 95 از سوی معصومه ابتکار، نیره پورملائی به عنوان ...
آغاز طرح ساماندهی سفرهای دریایی نوروز از فردا
...: در زمینه فرهنگ سازی و اشاعه فرهنگ ایمنی دریایی و حفاظت از محیط زیست نیز اقداماتی انجام شده است از جمله تهیه تیزرهای تبلیغاتی که بزودی از طریق شبکه های استانی و سراسری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش خواهند شد. فروش اینترنتی بلیت سفرهای دریایی از دیگر مواردی بود که معاون امور دریای سازمان بنادر به آن پرداخت و خبر داد: برای تسهیل سفرهای دریایی اقدام دیگری که سال گذشته به صورت آزمایشی ...
تامین آب شرکت فولاد اصفهان از خوزستان غیرکارشناسی است
.... نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری، با ابراز گله مندی از غفلت مسئولان مرتبط با بخش محیط زیست و کشاورزی یادآور شد: به طور حتم بنده، حامل پیام مظلومیت هورالعظیم و مردم دشت آزادگان به مقام معظم رهبری، رئیس جمهور و مسئولان خواهم بود. حیدری افزود: به طور حتم دخالت و هرگونه تغییر و تخریب در تالاب ها غیر قابل قبول و نوعی اعتراض به حکمت الهی است. وی با انتقاد از انتقال آب استان به استان های دیگر تاکید کرد: انتقال آب از خوزستان به جز آب شرب به استان های دیگر غیر قانونی، حرام شرعی، ظلم و اجحاف در حق مردم منطقه است. ...
روحانی تنها گزینه و ایده آل ترین کاندیدای اصلاح طلبان نیست
حیاتی زندگی اجتماعی و تلاش برای جبران کاستی های گذشته که ذکر تفصیلی آن در این مجال مختصر امکانپذیر نیست، دعوت می کند. هرچند بر این اعتقادیم که صرفنظر از رویکردهای سیاسی و جناحی، هر منتقد منصفی هم به این موضوع اذعان خواهد داشت که محیط زیست ما اکنون نسبت به چهار سال پیش اوضاع بهتری دارد. هرچند مشکلات موجود در برخی بخشها از جمله استان خوزستان، به نحوی است که نیازمند برنامه ریزی های میان مدت و درازمدت ...
حق بختگان مظلوم
هفته گذشته دکتر معصومه ابتکار به نی ریز سفر کرد. این سفر از آن رو اهمیت دارد که بالاترین مقام اجرایی کشور در حوزه محیط زیست به شهرستان ما آمد و از نزدیک با مشکلات حاشیه نشینان بختگان و وضعیت این دومین دریاچه بزرگ ایران روبرو شد. سخنان او در همایش توسعه نی ریز نشان داد که رئیس سازمان محیط زیست خوب می داند برای نجات بختگان چه باید کرد. ما اگر از همان راهی که برای نجات دریاچه ارومیه طی شد ...
فضای کاری حوزه سلامت چالش برانگیز است و تحت نظر هزاران چشم میباشد
پزشکی جندی شاپور اهواز حداقل در حوزه اورژانس های پیش بیمارستانی و مدیریت بحران در کشور زبانزد است؛ در نظر داشته باشید که در برنامه راهپیمایی اربعین حسینی(ع)، یک میلیون و دویست هزار نفر از طریق استان خوزستان خارج شدند و باید ارزیابی کرد که فقط پشتیبانی این حرکت عظیم فرهنگی از نظر فوریت ها چه بار زیادی را به استان تحمیل کرد. وی ادامه داد: برای مراسم اربعین در دو مرز چذابه و شلمچه، تقریبا ...
تا کنون در سطح خوزستان هیچ گونه ابتلای انسانی به آنفلوآنزای مرغی گزارش نشده است
مهندس همایون امیری مدیر گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری های واگیر مرکز بهداشت استان خوزستان گفت: آنفلوآنزای مرغی یا آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان یک بیماری ویروسی پرندگان است که ویروس های آن انواع مختلفی دارند و معمولا" نوع A آن در پرندگان مهندس امیری: تا کنون در سطح خوزستان هیچ گونه ابتلای انسانی به آنفلوآنزای مرغی گزارش نشده استایجاد بیماری می کند. ...
بازگشت ریزگردها به استان خوزستان/ لغو برخی پروازها به اهواز و آبادان/ مشکل ریزگردها را از ریشه باید حل ...
به گزارش راهنمای سفر من به نقل از شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ هدایت الله خادمی نماینده مردم ایزده و عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفتگو با تهران نیوز با بیان اینکه مشکل ریزگردها در استان خوزستان همچنان وجود دارد و ممکن است که در ایام نوروز که مردم کشورمان در حال دید و بازدید هستند، مردم خوزستان همچنان درگیر این مشکل باشند، گفت: روز گذشته 23 اسفند شاهد ریزگردها در استان خوزستان بودیم، به طوری که برخی ...
تجمع کولبران سیستانی مقابل فرمانداری زهک
...، امید زندگی بازمانده های روستاهای متروک سیستان بازگشت، اما این بازارچه ها و گذرهای مرزی نیز دوام نیاورد و هر از چند گاهی، تعطیل شدند. بی توجهی به وضعیت مرزنشینان شمال استان همواره مورد انتقاد کارشناسان و ائمه جمعه است، حجت الاسلام علی اکبر کیخا، امام جمعه زابل بارها نسبت به بی توجهی نمایندگان دولت به وضعیت معیشت مرزنشینان سیستان انتقاد کرده است. وی در خطبه های نماز جمعه 8 ...
زخمی شدن داماد درتیراندازی مجلس عروسی
دست پیگیری بوده و با عوامل آن به شدت برخورد می شود. وی رسم غلط تیراندازی در مجالس شادی و عزا را حرکتی زشت و حادثه آفرین توصیف کرد و گفت: بارها در خصوص عواقب این اقدام به شهروندان هشدار داده شده ضمن اینکه قانون مجازات سنگینی برای عوامل تیراندازی در مجالس در نظر گرفته است. شهر شوش در شمال استان خوزستان و در فاصله 100 کیلومتری اهواز قرار دارد. در یک سنت غلط رایج در ...
انتقاد عارف از عملکرد دولت در موضوع گرد و خاک خوزستان
داخلی دارد و بخشی از آن عامل بیرونی. در هر دو بخش دولت باید جدی تر کار می کرد. به خصوص در برابر مردم خوزستان که دین بزرگی گردن دولت دارند و 8 سال جنگ را تحمل کردند و خدمات، شجاعت ها و نجابتشان همواره در یاد خاطره مردم باقی خواهد ماند. باید با پیش بینی های اصولی و منطقی از وقوع چنین حوادثی جلوگیری می شد. همین اقداماتی که اخیراً انجام می شود قابل پیش بینی بود. باید از ماه های قبل اقدام به چنین ...
آنچه ها شمی با خود نبرد و برای ایران گذاشت
ای به مساحت 84 هزار هکتار در امتداد رودخانه های کارون و دز به طول 120 کیلومتر آغاز شد. از ابتدا مخالفت ها آغاز شد. دانشگاه جندی شاپور اهواز مرکز مخالفت های علمی بود، ولی ها شمی مقاومت می کرد. طرح تا آنجا پیش رفت که نیازهای ارزی آن یعنی ساخت کارخانه های شکر در دستورکار قرار گرفت. مرحوم حسن حبیبی، معاون وقت رئیس جمهور به خوزستان سفر کرد و در واحد امام خمینی(ره) در جنوب شوشتر مورد پرسش ...
عضو شورای شهر تهران خواستار توقف طرح نامگذاری خیابان سرو به نام آیت الله هاشمی رفسنجانی شد
های آیت الله نام ایشان است، کافی است. اعضای شورای اسلامی شهر تهران در سیصد و سی و هفتمین جلسه این شورا که بطور غیر علتی برگزار شد، نامگذاری خیابان سرو شرقی و غربی در سعادت آباد به نام آیت الله هاشمی را تصویب کردند. *برای اطلاع از اخبار متنوع انتشار یافته در شبانه روز با کانال ایرنا استان تهران در تلگرام به نشانی IRNATEHRAN@ همراه شوید. خبرنگار: معصومه آقا امینی - انتشاردهنده: محسن فتاحی تهران/1109/7244 / 1539**1625 انتهای پیام /* ...
مالچ نفتی و جنگل کاری برای مقابله با ریزگرد خیانت است!
شعار سال: پروفسور پرویز کردوانی در همایش راهکارهای نوین مبارزه با ریزگردها که یک شنبه، 22 اسفندماه در گیت بوستان اهواز برگزار شد، با اشاره به برخی اظهارات غیرعلمی و کذب برخی افراد اظهار کرد: بیابان زایی در ایران نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است اما وضعیت کشور به علت طی مسیرهای اشتباه روزبه روز بدتر می شود. وی افزود: سازمان محیط زیست در دهه 50 برای بهبود وضعیت کشور ایجاد شد اما امروز می ...
سرخط ...
عنوان وعده و اکنون به عنوان دستاورد به مردم تحویل داده شده است. اما در عالم واقع هم چنین شد!؟ وزیر فرانسوی در خاک ما ، سخنان یاوه و تحقیر آمیز به زبان می آورد و مقامات دیپلماتیک لب از لب باز نمی کنند! هنوز نخست وزیر سوئد از سفر به ایران به خاک خود باز نگشته، نماینده کشورش در سازمان ملل، طراحی قطعنامه حقوق بشری علیه ایران را کلید می زند! رئیس جمهور آمریکا مانع سفر ایرانیان به کشورش می شود و دولتمردان ...
آیا چهارشنبه سوری، سنتی ایرانی است ؟
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان ؛ روزهای پایانی سال برای مردم ایران روزهایی خاطره انگیز و پر شر و شور است. روزهایی برای استقبال از بهار و فرصتی برای نو شدن؛ اما، چند سالی است همه سنت های خوب استقبال از بهار، تحت الشعاع مجموعه رفتارهای ناهنجاری قرار گرفته است که تحت عنوان "جشن چهارشنبه سوری" صورت می گیرد. چهارشنبه سوری آن طور که پدرها و مادرهای امروزی ...
آقای صدا و سیما! انصاف تان کجا رفته؟
.... این دولت می خواهد عقب ماندگی خوزستان را جبران کند. می بینیم که مناطق آزاد این استان به سرعت در حال پیشرفت هستند. من از صدا وسیما به عنوان رسانه ملی که از جیب ملت اداره می شود خواهش می کنم تا زحمات فرزندان این ملت را نشان دهد و امید ایجاد کند؛ چرا که دشمنان ما سعی دارند تا بذر ناامیدی را دراین کشور بکارند. وی در بخش دیگری از این سخنرانی گفت که باید قدر نیروهای انقلاب را تا زمانی که در ...
گزارش دو نشست اصلاح طلبان با روحانی و استانها
عارف کلیاتی را مطرح کرد و موضع رسمی شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان درباره انتخابات ریاست جمهوری آینده را اعلام کرد و بعد از آن بنده به عنوان سخنگوی فراکسیون گزارشی از عملکرد و انتظارات فراکسیون را ارائه کردم و سپس 12 نفر از اعضای فراکسیون نیز در مورد مسائل ملی، استانی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مباحثی را بیان کردند. نماینده مردم شیراز در مجلس ادامه داد: در این نشست نقش رئیس ...
در بحث اشتغال زایی موفق نبودیم
اختلاس و رانت است که باعث می شود ماهیانه هزار میلیارد خرج شود. وی با اشاره به بحران ریزگرد ها عنوان کرد:در جنگ 8 ساله زیر ساخت های ما از بین رفت این در حالی بود که بعضی استان ها توسعه پیدا کردند جنگ تمام شد طرح بازسازی خوزستان شروع شد ولی توسعه جاهایی دیگر اتفاق افتاد از طرفی کارهای ضد محیط زیستی باعث از بین رفتن تالاب ها ،آسیب دیدن نفت، خشکسالی ها و عدم مدیریت درست باعث این بحران شد ...
انتقاد معاون روحانی از گزارش صداوسیما درباره گازرسانی زاهدان
بینیم که مناطق ازاد این استان به سرعت در حال پیشرفت هستند. من از صدا وسیما به عنوان رسانه ملی که از جیب ملت اداره می شود خواهش می کنم تا زحمات فرزندان این ملت را نشان دهد و امید ایجاد کند؛ چرا که دشمنان ما سعی دارند تا بذر ناامیدی را دراین کشور بکارند. وی در بخش دیگری از این سخنرانی گفت که باید قدر نیروهای انقلاب را تا زمانی که در قید حیات هستند بدانیم و درهمین رابطه افزود: زمانی علیه شهید ...
جلسه آبگیری تالاب هورالعظیم برگزار شد
این تالاب درحال احیا شدن است و ضروری است که مردم در جریان این امر قرار گیرند. کیامرث حاجی زاده افزود: ازمجموع 5 هزارهکتاری که نفت در این منطقه در اختیار دارد، بخش هایی که نیاز به رهاسازی آب دارد سریعا باید آزاد شود. چون این سطح وسیعی است و رهاسازی آب در آن زمان بر است. سرپرست اداره کل مدیریت بحران استانداری خوزستان، تاکید کرد: تمام مسایل فنی رهاسازی آب در این اراضی مرتب کنترل ...
بی اطلاعی ایرانی ها، ساخت پالایشگاه را به کام انگلیسی ها شیرین کرد!
میان ما و مسئله نفت داستانی حدوداً 100 ساله حاکم است؛ داستانی که این طلای سیاه را برای مدتی طولانی به بلای سیاه تبدیل کرد و برای حل آن راهی جز خلع ید و تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1332 در مجلس سنا نبود. به گزارش هفت روز خبر به نقل از گروه فضای مجازی خبرگزاری میزان به نقل از جوان، میان ما و مسئله نفت داستانی حدوداً 100 ساله حاکم است. داستانی که این طلای سیاه را برای مدتی طولانی به بلای سیاه تبدیل کرد و برای حل آن راهی جز خلع ید و تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت ایران در 29 اسفند 1332 در مجلس سنا نبود. هر چند تصویب این قانون نقطه عطفی در تاریخ سیاسی، اقتصادی و مبارزاتی مردم ایران به شمار می رفت اما استعمارگر پیر که از ابتدای کشف نفت در ایران با عقد قراردادهای گوناگون به تاراج آن پرداخته بود این بار هم با حیله توانست شرایط را به گونه ای پیش ببرد که دولت ایران مجبور به پذیرش قرارداد جدیدی موسوم به کنسرسیوم شود؛ قراردادی که طبق آن دوباره انحصار نفت ایران به دست انگلیس می افتاد. اینک با نزدیک شدن به سالروز 29 اسفند با خسرو معتضد کارشناس تاریخ معاصر در خصوص تاریخچه کشف و استخراج نفت ایران و قراردادهای مربوط به آن گفت وگویی داشته ایم که در پی می آید. ناگفته نماند در همین رابطه از ایشان به تازگی کتابی با عنوان خون و خاک نیز منتشر شده است. در آغاز بفرمایید آشنایی ایرانیان با نفت به چه دوره ای بازمی گردد و از این ماده چه استفاده ای می کردند؟ شواهد نشان می دهد که نفت از دوران هخامنشیان در ایران استخراج می شده و مصرف نظامی و پزشکی داشته است، مثلاً خشایار شاه در جنگ آتن از پارچه های آغشته به نفت که به وسیله منجنیق پرتاب می شده بهره برده یا نادرشاه در جنگ با هند بر کوهان شترها تنوری از هیزم و نفت مشتعل بست، گرمای آتش باعث دویدن شترها شد و به این صورت به قشون 300 هزار نفری محمد شاه گورکانی حمله کرد. از نفت برای تسکین بیماری پوستی شترها به نام جرب نیز استفاده می شد. حتی در شاهنامه و دیگر آثار ادبی مان هم به نفت اشاره شده، البته توجه داشته باشید که کلمه نفت در زبان قدیم ایران نپتا بوده است. در آثار به جامانده از قرون اسلامی هم بسیار به چشمه های نفت اشاره شده است. به عنوان مثال ابودلف سیاح اسلامی و ابن حوقل جغرافیدان مسلمان و صاحب کتاب صوره الارض (صورت زمین) در کتاب هایشان به چشمه های نفت اشاره کرده اند، بنابراین ایرانیان از قدیم الایام با نفت آشنا بوده اند، منتها استفاده مهمی از آن نمی کردند. در آن دوران نفت چگونه استخراج می شد؟ نفت به صورت چشمه های خود جوش در مناطق جنوبی ایران به نام (دالکی) و مناطقی در شوشتر به نام سادات ، از زمین خارج می شد. یکی دیگر از مراکز نفتی ایران اطراف ساحل دریای خزر(دریای کاسپی) بود که مردم از چشمه های نفت آن استفاده می کردند. منتها در شمال ایران از نفت برای روشنایی و سوخت اجاق استفاده می شد، در حالی که مناطق دیگر ایران از این مسئله بی اطلاع بودند و برای سوخت از هیزم و فضولات دام ( تاپاله خشک شده) استفاده می کردند. آشنایی مردمان دیگر نقاط جهان تا چه حدود با این ماده آشنایی داشتند؟ قبیله سنکا در ایالت پنسیلوانیا در همان دوران نفت را شناخته بودند. شاید باور نکنید اما آنها از نفت برای درمان دلدرد استفاده می کردند. در امریکا شمالی از سال 1840- 1830 برای روشنایی چراغ ها از روغن کبد نهنگ سفید استفاده می شده (مثل پی سوز های ایران با این تفاوت که ما از چربی استفاده می کردیم) است. البته چند دانشمند امریکایی مطالعاتی در خصوص اینکه می تواند جایگزین روغن کبد نهنگ سفید شود، انجام می دهند. نخستین بار در جهان نفت در کدام نقطه و توسط چه کسی استخراج می شود؟ اولین حفاری چاه نفت در سال 1859 م و در ایالت پنسیلوانیا واقع در شمال شرقی امریکا در نزدیکی تیتوسویل و توسط کنلل ادوین ال دریک انجام می شود. می گویند کنلل دریک فرد چاقوکشی بوده و درجه سرهنگی اش قلابی است. در واقع مهندسان دریک را استخدام می کنند تا به واسطه وی سرخپوست ها مزاحم کارشان نشوند. اما با استخراج نفت از چاه ها وی کاشف نفت خوانده می شود! نفت از چه زمان به مسئله جهانی مبدل شد؟ از آنجا که سوخت اصلی مردم دنیا ذغال سنگ بود و با دردسر بسیار از اعماق زمین به دست می آمد، امریکایی ها و انگلیسی ها برای کشف نفت و اثبات برتری آن نسبت به ذغال سنگ زحمت بسیاری کشیدند. در قرن نوزدهم بعد از اکتشافات پنسیلوانیا جهانیان متوجه اهمیت نفت شدند و شخصی به نام راکفلر که شرکت استاندارد اویل متعلق به وی بود، شروع به فعالیت در این زمینه کرد و 11 شرکت در امریکا تشکیل داد و نیمکره غربی متعلق به وی شد. در نیم کره شرقی کسی را نداشتیم، اما چاه های نفت بسیار مفصل قفقاز همگان را متوجه روسیه کرد. در آن روزگار کسی باور نمی کرد کشور ایران- عربستان- عراق و سایر کشورهای منطقه نیز نفت خیز باشند. نخستین کاوش ها برای استخراج نفت به چه زمانی باز می گردد؟ نخستین بار یک شرکت تجاری هلندی که متعلق به آلبرت هوتس بود، در سال 1384 امتیاز استخراج نفت در مناطق دالکی و قشم را از ناصرالدین شاه دریافت کرد اما نتیجه ای حاصل نشد. در نتیجه هوتس امتیازش را به شرکت حقوق مدنی بانک ایران که زیر نظر بانک شاهنشاهی بود، واگذار کرد. این بانک که متعلق به بارون جولیوس دورویتر و بانکی انگلیسی بود نیز در قشم چاهی حفر کرد ولی نتوانست کاری از پیش ببرد. علت عدم موفقیتشان چه بود؟ چون انتقال لوازم به منطقه دشوار بود. آن زمان وسیله نقلیه ای نبود و لوازم با کشتی از اروپا به خلیج فارس و سپس به اروند رود و کارون می رسیدند و سپس روی تخته های چوب تا منطقه غلتانده می شدند. با این اوصاف نخستین بار چه کسی متوجه وجود معادن نفت در ایران شد؟ زمین شناسی فرانسوی به نام ژاک دومورگان پس از دیدار از رگه های معدنی قصرشیرین در سال 1892 طی مقاله ای در یکی از نشریات پاریس از احتمال وجود نفت در ایران خبر داد. از طرفی زمانی که مظفرالدین به پادشاهی ایران منصوب می شود به علت بیماری اش پیشنهاد شد برای درمان به ویشی (منطقه ای در فرانسه که آب معدنی معروفی دارد) یا کارلسباد برود. البته شاه هم هوس رفتن به اروپا را داشت اما خزانه خالی بود. در این زمان یک دلال ارمنی به نام آنتوان کتابچی خان که از عثمانی به ایران (چون دولت عثمانی ارامنه را می کشت) پناهنده شده بود و به عنوان رئیس گمرک در آذربایجان خدمت می کرد، از اوضاع دربار ایران باخبر می شود. وی به شاه وعده می دهد که پول سفر را فراهم کند. پس از آن کتابچی خان در سال 1900 برای اداره غرفه ایران در نمایشگاه جهانی پاریس(ماشین برای نخستین بار آورده می شود) به این شهر سفر می کند و در ملاقاتی با سر هنری دراموند ولف وزیر مختار پیشین انگلیس در ایران از وی می خواهد سرمایه داران انگلیسی را برای کسب امتیاز نفتی در ایران به وی معرفی کند. داراموندولف نیز ویلیام ناکس دارسی را به وی معرفی می کند. دارسی استرالیایی که در کشورش به دنبال استخراج نفت شیل (نفتی که از صخره ها به دست می آید) بوده از این پیشنهاد استقبال می کند و پس از کسب اطمینان وجود نفت، نماینده اش را برای انجام مذاکره روانه ایران می کند. همچنین کتابچی خان و هاردینگ سفیر انگلستان با پرداخت رشوه به میرزا علی اصغر خان اتابک ملقب به امین السلطان (وزیر اعظم دربار) توانستند موافقت شاه برای دادن امتیاز استخراج نفت از معادن ایران را دریافت کنند. در نهایت با پرداخت 40 هزار لیر رشوه و پرداخت 15 هزار لیر به شاه برای تأمین مخارج سفر اروپا قراردادی به مدت 60 سال از 1901تا1961 بین آلفرد ماریوت نماینده دارسی و مظفرالدین شاه امضا شد. به موجب این قرارداد دارسی متعهد شد 16 درصد از منافع خالص خود را به دولت ایران بپردازد و طی دوسال شرکتی را برای بهره برداری اولیه تأسیس کند. ایرانیان بیچاره نمی دانستند چه سرمایه ای را از دست می دهند. همیشه در قراردادها نام طلا و نقره آورده می شد که مال اعلیحضرت بود و توجهی به موادی چون منگنز و نفت و قیر نمی شد، چون سوختشان هیزم، ذغال چوب و فضولات دام بود. دولت روسیه با بسته شدن این قرارداد مخالفت نکرد؟ نتوانست چون برای جلب رضایت دولت روسیه اتابک حیله ای به کار می برد. وی از آنجا که می دانسته مترجم سفارت روس به ییلاق رفته و وزیر مختار فارسی نمی داند، نامه نظرخواهی در خصوص اعطای این امتیاز را به سفارت روس ارسال کرده و پنج روز برای جواب فرصت تعیین می کند. هاردینگ سفیر انگلیس می نویسد: ما کلک زدیم و نامه را به زرگنده ارسال کردیم، چون مترجم نبود و آقای وزیر مختار فارسی نمی دانست با آن موافقت کرد. ولی بعد که فهمیدند خیلی به ایشان برخورد که زمان تعیین کرده و کلک زده اید. البته برای خاموش نمودن اعتراضات دولت روسیه پنج استان شمالی ایران (آذربایجان، گیلان، مازندران، گرگان، خراسان) از امتیازنامه دارسی حذف می شوند. نخستین حفاری که منجر به استخراج نفت در ایران شد به چه زمان باز می گردد و توسط چه کسی انجام می شود؟ دارسی برای آنکه همچون دیگران با شکست مواجه نشود، تمام تجهیزات استخراج نفت را از اطراف دنیا به منطقه آورد. وی حتی برای انجام حفاری ها مهندس اسکاتلندی به نام جورج برنارد رینولدز را همراه عده ای حفار لهستانی به ایران اعزام می کند. رینولدز ابتدا به حفاری در منطقه چاه سرخ می پردازد. پس از آن دارسی طبق شرایط قرارداد شرکتی را به نام استخراجات اولیه تشکیل می دهد. اما پس از دو سال حفاری بی نتیجه می ماند به همین خاطر رینولدز برای حفاری به منطقه ماماتین و سپس به منطقه نفتون می رود. حفاری در این مناطق هم موفقیت آمیز نبوده به همین خاطر با گذشت چند سال از آغاز حفاری ها و بی نتیجه بودنشان، دارسی طی ارسال تلگرامی رینولدز و گروهش را از ادامه کار منع می کند. در واقع شرایط منطقه هم برای رینولدز غیر قابل تحمل شده بود. بطوری که وی در نامه هایش به نامزدش از گرمای هوا و بی آبی شکایت می کرد. اما در پنج خرداد 1287ه. ش (1908 م) یکی از چاه های نفت در منطقه نفتون فوران می کند و سود سهام دارسی در بورس افزایش می یابد. البته بعد از مدتی رینولدز از شرکت اخراج و راهی ونزوئلا شد. علت واگذاری امتیاز دارسی چه بود؟ دارسی پس از نا امیدی از نتیجه حفاری ها در منطقه چاه سرخ و با توجه به سرمایه محدودش تصمیم به واگذاری امتیازش داشت. پیشنهادهایی هم از جانب سرمایه گذاران آلمانی، امریکایی و فرانسوی دریافت کرد. از طرفی همان سالی که نفت در مسجدسلیمان فوران کرد وینستون چرچیل وزیر دریاداری انگلیس شد و نیروی دریایی را متقاعد کرد که برای تأمین سوخت کشتی ها به جای ذغال سنگ از نفت استفاده کنند. نیروی دریایی هم با آگاهی از تصمیم دارسی برای واگذاری امتیازش تلاش کرد این امتیاز از دست انگلیسی ها خارج نشود. به همین خاطر نیروی دریایی انگلیس به کمک لرد استراچکونا سرمایه دار انگلیسی، توانست شرکت انگلیسی نفت برمه را که در بیرمانی فعالیت می کرد متقاعد کمک به دارسی کند. در نتیجه هیئتی از سوی نیروی دریایی انگلستان برای بررسی اراضی نفت خیز روانه ایران شد. گزارشات این هیئت دولت انگلستان را به فکر ایجاد کمپانی می اندازد و با خرید 51 درصد از سهام دارسی کمپانی نفت انگلیس و ایران در سال 1909م تشکیل می شود. این حیله به واسطه چرچیل به دولت ایران زده شد و در آینده سبب اعمال نفوذ و مداخله بریتانیا در ایران گشت. جالب است که برای فرار از پرداخت مالیات به ایران دفتر شرکت نفت در گلاسکو تشکیل می شود. سوخت کشتی های انگلیس در هر دو جنگ جهانی از معادن نفت ایران تأمین شد. اما گفته می شود کمپانی نفت ایران و انگلیس... نه برای اینکه ما را سرکار بگذارند می گفتند کمپانی نفت ایران و انگلیس. وگرنه برای تأیید این نام یک نامه هم وجود ندارد. اصلاً ایران کاره ای نبود فقط 16 درصد بهره مالکانه دریافت می کرد. ناگفته نماند که انگلیس هم تمام مخارج کمپانی (استخراج و حقوق کارکاکنان) را از همین 16درصد کم می کرد. چه شد که انگلیسی ها به فکر تأسیس پالایشگاه نفت در آبادان افتادند؟ از آنجا که پس از کشف نفت مسئله خرید زمین و حفاظت از تأسیسات نفتی مطرح بود، دولت انگلیس با پرداخت سه درصد سود به سران ایل بختیاری از آنها برای محافظت از منطقه کمک می خواهد. همچنین دولت انگلیس یک مایل مربع از آبادان (محدوده امروزی پالایشگاه نفت) را برای ساخت ساختمان تصفیه خانه از شیخ خزعل در برابر سالی 650 هزار لیره اجاره می کند و شرکت نفت انگلیس و ایران از سال 1910 تا 1912 پالایشگاه آبادان را می سازد. 1912 اولین محموله کشتی های نفتکش به حرکت در می آیند. کشتی های نفتکش تا آن زمان اجاره ای بود در نتیجه شرکتی به نام بریتش تانکرز یعنی تانکرهای بریتانیایی نیز برای به دست گرفتن انحصار انتقال نفت تأسیس می شود. البته بی اطلاعی ایرانیان از فواید نفت سبب شد ساخت پالایشگاه فقط به کام انگلیسی ها شیرین آید! چطور؟ آبادان تا پیش از آن سنگستانی بی درخت بود که تا سال 1912 حتی پای یک زن هم به آن نرسیده بود و انگلیسی ها با زحمت بسیار آنجا را آباد کردند. مهندسان و کارمندان شرکت هم در دو قریه خوش آب و هوا به نام های بوآرده و بریم ساکن بودند که ایرانیان اجازه ورود به آنجا را نداشتند. حتی برای سرسبزی منطقه از هندوستان درخت آکاسیا و درختان گرمسیری دیگری را از برمه آوردند و برای سرگرمی 50 باشگاه (باشگاه قایقرانی، اسب سواری، گلف، تئاتر، سینما، موسیقی و...) ساختند. منتها تمام خدماتی که انجام می دادند به نفع خودشان بود و دائم به خارجی ها سرویس می دادند. حتی مستخدم هم از دیگر کشورها استخدام می کردند و با وجود مواد غذایی چون گندم در ایران آنها این مواد را از هندوستان وارد می کردند. نکته دیگر اینکه اینها48 شرکت فرعی تشکیل دادند بدون آنکه ما اطلاع داشته باشیم. شرکت نفت بریتیش پترولیوم، شرکت بریتیش تانکر، شرکت نفت عراق و شرکت نفت بابکو (بحرین). آن زمان از ایرانیان تنها برای کارهای ساده استفاده می کردند و در قراردادها قید می شد عمله و فعله از ایران! چه عواملی سبب بسته شدن قرارداد 1919 شد؟ با آغاز جنگ جهانی اول در سال1914 آلمان ها کشتی انگلیسی به نام اکباتان را غرق می کنند. با غرق شدن کشتی به مدت 20 روز انتقال نفت قطع می شود. همچنین آلمان ها اعراب عثمانی(متحدشان) را هم برای آسیب رساندن به لوله های نفت تحریک می کنند و طی چند حمله متحدین طبق نقشه یک فیلد مارشال آلمانی با هدف دفع حمله متفقین، وارد کرمانشاه می شوند. اما انگلیسی ها به کمک شیخ خزعل که مرتباً برای عیاشی از آنها پول قرض می کرد و خوانین بختیاری مانع از خرابکاری آلمان ها می شوند و حفاظت منطقه را برعهده می گیرند. در نهایت متفقین در این جنگ پیروز شدند اما انگلیس ها این خسارات را به حساب ایران گذاشتند و گفتند طبق قرارداد شما موظف به برقراری امنیت بودید! در نتیجه شرکت نفت انگلیس و ایران مدعی شد دولت ایران موظف به پرداخت خسارت 500 هزار لیره ناشی از قطع لوله های نفت و تأخیر در عملیات نفتی است و با همین بهانه از پرداخت حق الامتیاز ایران تا پایان جنگ اول خودداری کرد. از طرفی اختلافات دیگری نیز بر سر سود شرکت های تابع، فروش نفت با تخفیف به دولت انگلیس و... به وجود آمد. در پی این کشمکش ها انگلیس برای جلوگیری از نفوذ روسیه تصمیم گرفت نفوذ خود را در ایران گسترش دهد. به همین روی کابینه انگلیس برای انجام قراردادی جدید با دولت ایران وارد مذاکره شد که نتیجه آن انعقاد قرارداد اوت 1919م است. پس از آن هم ایران برای حل اختلافات ابتدا نصرت الدوله فیروز و سپس آرمیتاژ اسمیت انگلیسی (مستشار مالی دولت وثوق الدوله) با کمپانی وارد مذاکره شدند. سرانجام اسمیت طی چند دوره مذاکره اواخر سال1920 از سوی ایران موافقتنامه ای را با شرکت نفت انگلیس و ایران به امضا رساند. گویا به نفع انگلیس هم بوده است؟ طبق این موافقتنامه شرکت از ادعای دریافت خسارت خرابکاری در لوله های نفت صرفنظر کرد و بابت اختلاف محاسبات حق الامتیاز ایران قرار شد یک میلیون لیره به ایران پرداخت کند. اما ایران از دریافت سود16 درصدی تمام شرکت های تابع محروم شد. البته چون امضای این موافقتنامه فراتر از اختیارات اسمیت بود، مجلس ایران آن را هیچ گاه معتبر ندانست ولی ملاک عمل کمپانی برای محاسبه حق الامتیاز ایران شد. احمدشاه مخالفتی با این قرارداد نکرد؟ احمد شاه شیفته فرنگ بود و دو سال برای عیاشی به اروپا رفت و بعد از قرارداد 1919 هم از انگلستان ماهی 15 هزار تومان مقرری دریافت می کرد. در واقع وطن دوستی اش هم دروغ است، چون ایرانیان پدرش محمد علی شاه را بیرون کردند، دل خوشی از آنها نداشت. آن دوره اغلب رجال ایران انگلوفیل بودند (طرفدار سیاست انگلیس در ایران) و نمی خواستند این کشور را برنجانند. از طرفی اوضاع نابسامان مالی کشور سبب شد در سال 1301 شمسی دولت برای تأمین کسری بودجه از امریکا استقراض کند. طبق مذاکراتی که به عمل آمد، شرط استقراض این شد که اداره مالیه مملکت تحت نظارت مستشاران امریکایی قرار گیرد به همین روی هیئتی امریکایی برای اصلاح مسائل مالیه به استخدام دولت ایران درآمد و آرتور میلسپو رئیس کل اداره مالیه ایران شد. سال 1303ه. ش زمانی که رضاخان وزارت جنگ را برعهده داشت، کنلل مک کورمک یکی از مستشاران دارایی ایران اعلام کرد شیخ خزعل 4 میلیون تومان بدهی مالیاتی دارد. اما شیخ زیربار پرداخت مالیات نرفت و کوشید به کمک انگلیس خوزستان را از ایران جدا سازد. رضاخان نیز برای مقابله با وی به جنوب لشکرکشی کرد. اما انگلیسی ها که می خواستند ایران را از دست روسیه درآورند (برای عدم راهیابی دیگر کشورها از سوی خوزستان به مستعمره شان هندوستان) این بار از شیخ خزعل حمایت نکردند و سبب دستگیری وی شدند. شیخ خزعل نیز تا سال 1315 که به دستور رضاشاه کشته شود، در باغی در امامزاده قاسم تهران تحت نظر بود. چه عواملی سبب تصویب قرارداد 1933 شد؟ تا سال 1312 انگلیسی ها در کشورمان جولان می دادند اما پس از وقوع رخداد ورشکستگی اقتصادی در دنیا انگلیسی ها سهم ایران را از یک میلیون لیره به 306 هزار لیره کاهش دادند که همین مسئله سبب عصبانیت رضاشاه و پاره کردن قرارداد دارسی می شود، با وجود آنکه انگلیسی ها وی را به قدرت رسانده بودند. اما در نهایت شرایط به گونه ای پیش رفت که رضاشاه مجبور به مذاکره و پذیرش قرارداد جدید شد. به نوشته اغلب وزرای رضاشاه مثل کاظمی و مصطفی فاتح ( معاون شرکت نفت)، وقتی رضا شاه با سرجان کادمن (مدیرعامل شرکت نفت) و مترجمش دکتر یانگ از اتاق خارج شدند، رضاشاه می گوید: هرچه می خواهند به ایشان بدهید! به نمایندگان مجلس هم گفته می شود کسی با امضای قرارداد مخالفت کند حسابش را خواهیم رسید. در نتیجه قرارداد 1933 امضا و به موجب آن 30 سال دیگر به آن 60 سال قرارداد قبل اضافه می شود. / ...
