این زاویه اهمیت زیادی دارد زیرا کاری که افرادی مانند میرزای نایینی انجام دادند فراتر از حوزه فقه شیعه است. اهمیت دوره مشروطه از این نظر است که از نظر الهیاتی مسیری را باز می کند. نهضت مشروطه از منظر فکری بیش از آنکه به دنبال آزادی و برابری باشد یک نهضت ضد استبداد بود و از این جهت با خیلی از انقلاب ها مثل فرانسه و آمریکا متفاوت است. او درباره اهمیت میرزای نایینی گفت: او به عنوان یک فقیه ...
... عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز با اشاره به جریان جنگ روایت ها در دوران مشروطه و نیرنگ هایی که علیه شخصیت ها و بزرگان مشروطه اعمال می شد تا آنان را در مظان اتهام قرار دهد، گفت: جنگ روایت ها در آن زمان به گونه ای است که محمدعلی شاه شیخ فضل الله را به روشی از میان برمی دارد و با این که متهم اصلی کشته شدن بهبهانی تقی زاده است، اما حیدرعم اوغلی را به واسطه جنگ روایت ها در موضع تهمت قرار می دهند و ...
های او بسیار اهمیت دارند. طالبوف هنگام بحث از تجدد و مشروطه مانند دیگر روشنفکران است اما در موقعیتی قرار می گیرد که هیچکدام از آن ها در آن نبوده اند. با پیروزی مشروطه طالبوف به دلیل خدماتش به آزادی به عنوان نماینده ایالت آذربایجان در مجلس شورای ملی انتخاب می شود. او ادامه داد: من برای تجربه مشروطه دو وجه در نظر می گیرم؛ یکی قانون خواهی و دیگری دولت سازی. طالبوف در جایی قرار گرفته است که ...
با واکنش شدید جریان محافظه کار روبه رو شدند. آنان در توجیه مخالفت خود به وجوهی از الهیات که با این دو مفهوم ناسازگار بودند، استناد کردند. برای مثال شیخ فضل الله نوری بر ناسازگاری آزادی با بندگی خداوند و ناسازگاری برابری با نابرابری های مذهبی و جنسی شناسایی شده در شریعت تاکید کرد. در برابر فق های مشروطه خواه وجوه سازگار این دو مفهوم با الهیات شیعی را برجسته کردند. نائینی آزادی را به معنای رهایی از ...
آن یک کلمه ی میرزا یوسف خان تبریزی که نخستین گام برای برقراری قانون و مشروطه برداشته بود تا امروز، هنوز راه درازی در پیش دارد. جورج اورول که خود و داستان هایش الگویی برای آزادیخواهان جهان است، می گوید در گذشته، هر ستمگری دیر یا زود سقوط می کرد یا دست کم مردم در برابرش مقاومت می کردند؛ چراکه طبیعتِ انسان با آزادی سرشته است. اما نمی توانیم مطمئن باشیم که ماهیتِ انسان لایتغیر است. شاید شما انسان هایی ...
و نسبت او با علما و روشنفکران طرفدار مشروطه داشته است. آجودانی درباره شیخ فضل الله نوری می نویسد: ... به عنوان عالم متشرعی که حفظ و حراست شریعت را در وظیفه خود داشت، مجتهدی بود که از قضا در تحلیل ها و سخنانش درباره آنچه در زمینه تناقض این تجدد ایرانی و مشروطه جدید با شرع می گفت، صادق بود و راستگو. آجودانی هر چند خود هم نظر با شیخ فضل الله نیست؛ اما شیخ را به دلیل آنکه به روشنی بر تناقض عمیق ...
نظرش اتحاد اسلام و وحدت سیاسی همه مسلمین گرچه در مشرب و مذهب اختلاف داشته باشند، می تواند منجر به قدرتگیری جهان اسلام در برابر نظام کفر و بلاد استعماری شود. بدون تردید ثقة الاسلام عالم مجتهد و آشنا به زمان خویش بود که در تحلیل اوضاع سیاسی - اجتماعی خود معتقد است یگانه راهی که می توان در پرتو آن از شر استبداد خارج شد و به سلطه دولت های خارجی پایان داد، به آزادی بیان و قلم دست یافت و ...
همین دلیل شیخ فضل الله نوری هم از زمره کسانی بود که در حمایت از آن و همراه با آیت الله طباطبایی و آیت الله بهبهانی در جریان مهاجرت کبری به سوی قم راه افتادند، اما مشروطه، نهضت برآمده از یک اندیشه واحد نبود و با گذشت زمان، افکار و دیدگاه های متفاوتی بر آن حاکم شد و به این ترتیب، این نهضت از جریان اصلی خود خارج شد، البته این خروج از مسیر متأثر از عوامل متفاوتی بود که بررسی آن مجال موسع می طلبد. این ...
خشونت بار، مقاومت منفی (مانند تحریم همکاری با حکومت از جانب اقلیت های مذهبی یا نژادی تحت ستم یا انواع نافرمانی های مدنی و قانون شکنی از جانب گروه های ناراضی) و خلع مستبد به شیوه ای قانونی (آن چه که در اساس نامه ها یا قوانین اساسی نظام های مشروطه یا جمهوری پیش بینی شده). حال به طور مشخص در این کتاب از آن جا که بحث در فضای حقوق عمومی است تاکید بر مورد آخر است یعنی خلع مستبد به شیوه ای قانونی که ...
...، نظریه پردازی می کند و شیخ فضل الله نوری نیز در صحنه سیاسی، با مجاهدات خویش، ماده نظارت مجتهدین در هر عصر را در اصل دوم متمم قانون اساسی می گنجاند و به گونه ای سعی بر آن دارد که، عملیات تقنین در مجلس شورای ملی را از اتکاء صرف به ماهیت نمایندگی و وکالت درآورده و مقید به ملاحظه شریعت نیز نماید. و این همان، نقطه ای است که این دو فقیه برجسته، اختلاف بنیادین با اندیشه سیاسی مقابل پیدا می کنند. ایشان ...
مارکسیست اروپایی همواره بورژوا دموکراتیک را پیش شرط سوسیال دموکراتیک می داند و خود مارکس هم تاکید دارد روی این موضوع؛ اما اتفاقی که از بعد از مشروطه به بعد رخ داد، یکسری از نخبه های دروه مشروطه می خواهند ایران را دولت-ملت کنند و تمرکزشان هم روی حکومت قانون است، ولی بعد از آن اتفاقات و بعد از 28 مرداد، شاهد رشد اقتصادی هم هستیم، که یک اختلاف طبقاتی ایجاد می شود. این هم الزامات زمانه بود که ...
خانه
