خانه
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
استراتژی سطل آب!
افزاری هم هست. جنبش نرم افزاری که فقط حرف های صد من یک غاز و قلمبه سلمبه راجع به سنت و مدرنیته نیست! از این ها گرفته تا اینکه برای دانشجوی زبان اسپانیولی هم طرح داشته باشیم که تو هم این کارها را می توانی بکنی: یک وبلاگ اسپانیولی اینطوری بساز، این ها را بگذار داخلش، برو توی این وبلاگ های اسپانیولی کامنت بگذار و ...؛ ولی متأسفانه همه می خواهند یک کار خیلی غول آسا و عظیمی بکنند که هیچکس آن ...
کتاب دائره المعارف قرآن بر رشد قرآن پژوهی در ایران اثر گذاشت
. وی ادامه داد: انتشارات حکمت بعد از ترجمه کل اثر، جلدی را با عنوان نقد نامه در انتهای کار منتشر می کند. از همان سال 91 به عنوان ناظر محتوایی طرح قرارداد بستم و مکلف شدم که جلد به جلد این پروژه علمی را قبل از انتشار مطالعه کنم. من صفحه به صفحه این کتاب را قبل از نشر خواندم و نکاتی را اضافه کردم. برای هر مجلد بین 40 تا 50 صفحه نکته گذاری کردم. وی ادامه داد: در قرون اخیر و به ...
فیلمم را توقیف می کنند برای اینکه قهرمانش سپاه بود
نسبت سیروس الوند با مرتضی آوینی چیست؟ نگاه ابزاری دارند می گوید بگذرد، بعدش اصلاً این نگاه سم است. من با نگاه ایدئولوژیک می گویم، به عنوان یک مسلمان دارم می گویم، اگر قرار بود محمد بن عبدالله این طوری به زندگی پیرامونش و آدم ها نگاه کند، نه امروز من می پرسیدمش و به عنوان محمد قبولش داشتم، نه شما. نه دنیا به ایشان احترام می گذاشتند. اگر قرار بود ما از مفاهیم قرآنی هم ابزاری استفاده کنیم ...
در جلسه اقتصاد مقاومتی امروز چهارشنبه استانداری خوزستان چه گذشت
نامه ادغام امضا شود اما به خاطر اشکالی که در یک بند آن وجود داشت قرار شد این مشکل حل شود تا دو سه روز آینده این تفاهم نامه ایجاد می شود و هیچ گونه دغدغه ای وجود ندارد. مشکل دیگر مربوط به مؤسسه ثامن است که با ورود بانک مرکزی مشکل حل شده و هیچ دغدغه ای بابت این مؤسسه وجود ندارد. بحرینی در ارتباط با عملکرد بانک های دولتی در سال گذشته اظهار کرد: دریافت اطلاعات از بانک ها بسیار سخت بود و ...
هنوز رسما شاخص توسعه روستایی در کشور نداریم
به گزارش عیارآنلاین ، تنوع بخشی به اقتصاد روستایی یکی از اهدافی است که در اسناد بالادستی کشور گنجانده شده است تا روستاها به عنوان مبانی اقتصاد بتوانند نقش چشمگیرتری در اقتصاد ایفا کنند. در سایه این عملکرد اقتصادی، بهبود در حوزه های رفاهی و اجتماعی هم پیش بینی شده است. با این وجود سهم روستاها در اقتصاد همچنان محدود است و در پی این محدودیت، محرومیت اقتصادی هم در بستر روستاها استمرار می یابد. گرچه کشاورزی به عنوان یکی از اساسی ت ...
بسته خبری سه شنبه 30 خرداد ماه 1396
...: در روزهای اخیر مطالبی پیرامون مشروعیت و مقبولیت حکومت اسلامی و تصدی ولایت و حاکمیت مبتنی بر آراء مردم با استناد به کلمات امیرالمؤمنین(ع) درجامعه مطرح شد که با برخی مبانی دینی اعم از مبانی دینی اهل سنت و تشیّع که در فقه سیاسی اسلام مورد بحث قرار گرفته، متعارض و ناسازگار است. بعد از قرآن باید به مسأله غدیر و نصب حضرت علی(ع) در آن جمع کثیر بی سابقه توجه کرد، بعد هم خطبه های ...
افزایش اعزام مبلغان دینی
در کشور ثمره تلاش های نیروهایی است که مخلصانه در این مسیر مجاهدانه تلاش می کنند. اروجی با اشاره به ضرورت وجود سازمان تبلیغات، گفت: تبلیغ صحیح دین اسلام از ابتدای انقلاب به عنوان دغدغه ای اساسی وجود داشت که با همین هدف در اول تیرماه 1360 با دستور تاریخی امام سازمان تبلیغات کار خود را آغاز کرد. وی سازمان تبلیغات را انقلابی و ولایی دانست و توضیح داد: انقلابی بودن این سازمان از ...
از سازمان حفاظت محیط زیست انتظار معجزه داریم؟
وجود در اختیار داشتن تریبون و رسانه، حتی یک طرح، ایده، راهکار یا برنامه مدون ارائه نکرده اند. دوستان فراموش کرده اند که ایراد گرفتن و باید بشود و نباید بشود ، نقد است؛ برنامه نیست. به عنوان مثال شکی در اینکه گردوغبار یک مشکل جدی و با اولویت بالای ملی است، وجود ندارد؛ اما آیا ریزگردها را ابتکار یا محمدی زاده آفریدند؟ آیا در 10 سال گذشته، یک طرحی عملی و شدنی ارائه شده؟ آب پاشی و مالچ ...
کودتای 28 مرداد و اسناد جدید وزارت خارجه آمریکا
های مهم مافیایی و دلالی تبدیل شود و در پایه شبکه های مافیایی قرار گیرد که تا به امروز تداوم یافته است. این وضع در همه کشورها صادق است از جمله مثلاً در ترکیه یا ایتالیا یا همین نئوکان های آمریکا که ابتدا در چارچوب پروژه های سیا تروتسکیست بودند و الان به پرچمداران اسلام ستیزی و ایران ستیزی تبدیل شده اند. یعنی، شبکه های مخفی دوران جنگ سرد ، که در قالب سوپر ناتو یا ناتوی اطلاعاتی سازماندهی ...
رسالت ادیان از منظر شریعتی
میری معتقد است ادیان از منظر شریعتی واجد اصول مشترکی ذیل خودآگاهی، اخلاق و نجات هستند که به دنبال بازگشت انسان به خویشتن اصیل انسانی اند. همچنین وی بر آن است که شریعتی نگاه دینی را راهی برای خروج از اضطراب انسان معاصر می داند. خبرگزاری بین المللی قرآن: علی شریعتی در خراسان زاده شد، در پیوند با پدر مفسر قرآنش و نسیم حوزه سنتی مشهد، با معارف قرآنی و اهل بیتی مانوس گشت. برداشت های شریعتی در دهه چهل و پنجاه شمسی، جان بسیاری از برادران و خواهران ایمانی راه انقلاب اسلامی را گداخت و شور ایمان ایشان را تاریخ ساز کرد. شریعتی مورد تایید همه مراجع سنتی و دینی نبوده است، اما از او تحسین هایی نیز در کنار نقدها به عمل آمده است. مقام معظم رهبری در خصوص او می گوید شاید از شگفتی های شریعتی این است که هم طرفداران و هم مخالفانش نوعی همدستی با هم کرده اند تا این انسان دردمند و پرشور را ناشناخته نگهدارند و این ظلمی به اوست. سیدجواد میری ، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در گفت وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا) سعی می کند، پرده از برداشت های یک انسان دردمند و پرشور در خصوص رسالت ادیان بردارد. او معتقد است شریعتی اصول مشترکی برای ادیان قائل بود. خودآگاهی، اخلاق و نجات سه عنصر مشترک در میان ادیان است، آنچه شریعتی انسان را به او می خواند، سنت دینی در تمایز با دین سنتی است، چیزی که در تقابل با مدرنیته سعی می کند ندای بازگشت به خویشتن اصیل انسانی خویش باشد. مشروح این گفت وگو را در پی می خوانید: ایکنا- با توجه به اینکه دکتر شریعتی در خصوص تاریخ اسلام و ادیان کار کرده است، رسالت ادیان از نگاه ایشان چیست؟ ابتدائا باید بگویم حقیقتا در جهان امروز و عالم معاصر و مشخصا در منطقه و کشور ما ایران، صحبت کردن از دین کار ساده ای نیست و سخن گفتن از دین، بسیاری از مسائلی را که در منطقه ماست تداعی می کند. متاسفانه داعش، طالبان و ... به نام دین روی می دهد و اگر کسی بخواهد در خصوص دین و رسالت ادیان سخن بگوید، کاری بسیار دشوار پیش رو دارد که بعضا سوءتفاهم های عمیقی ایجاد می کند. دین یکی از مباحث کلیدی فکری در منظومه فکری شریعتی است. در جامعه ای دینی که در ذیل حاکمیت دینی زندگی می کند، سخن گفتن از دین، اگر نگوییم ناممکن است، بسیار دشوار است، زیرا بسیاری از مفاهیم بار معنایی خود را به دلایل مختلف از دست داده اند و سخن گفتن از رسالت ادیان در جهان ایرانی، نیازمند بازخوانی مشترکات لفظی است که سپهر اندیشه ها را به انحای گوناگون تحت تاثیر خود قرار داده است. به عبارت دیگر نخستین پرسشی که باید به آن پرداخت، این است که شریعتی در چه بستری سخن از رسالت ادیان می زند. پیش از پاسخ دادن به این پرسش باید به این نکته توجه کنیم که او با رویکردی کلامی و تئولوژیک به سراغ مفهوم دین نمی رود، بلکه با بینشی جامعه شناختی به این امر اذعان دارد که جوامع بشری دارای تنوع مشرب و تکثر ادیان هستند و از این رو مرادش از رسالت دین کلامی نیست که دین را در قالب اسلام و اسلام را در چارچوب فرهنگ اسلامی مسلمانان تفسیر کند و چشم خویش را بر تمایزات انسانی و تاریخی ببندد. او برعکس با نگاهی Sociological به سراغ دین می رود و از این رو سخن از رسالت ادیان به میان می آورد و این نکته کوچکی نیست، وقتی متوجه زمان و مکان و مقتضیات منطقه ای که در آن می زییم می شویم که اساسا تنوع و تکثر و سخن گفتن از امکان های گوناگون بیزار است. یکی از مشخصات جهان اسلام معاصر حذف تمایز ها و مطرود نمودن تنوع هاست. حال شریعتی در چنین جغرافیایی سخن از اصول مشترک ادیان به میان می آورد و این نکته جای بسی تامل دارد، حال که این نکته روشن شد می توان به پرسش پیشین باز گردیم و آن این است که در چه بستری شریعتی سخن از رسالت ادیان می زند، او رسالت ادیان را در بستر مفهوم بازگشت به خویشتن مطرح می کند، اما بسیاری از منتقدین این را به درستی درک نکرده اند و بازگشت را در قالب مفهومی برگشت مفهوم سازی کرده و مبتنی بر این تاویل ناسازگار، شریعتی را ذیل سنت فکری محمد قطب، سیدقطب، رشیدرضا و محمد عبده قرار داده اند و شالوده این سنت را در ساختار فکری سیدجمال الدین اسد آبادی دانسته اند. ایکنا- مراد از بازگشت به خویش دقیقا چیست؟ بازگشت را می توان نوعی رجوع به سنت تاریخی در گذشته دانست. در خصوص تمایز این بازگشت و برگشت بیشتر توضیح دهید؟ منتقدین این گونه ادعا می کنند که بنیاد این سنت فکری ذیل رجعت به سلف شکل گرفته است و شریعتی هم در زمره سلفیون است و سخن او در ذیل بازگشت به خویشتن، چیزی جز رجعت به سلف نیست. البته برای مخاطبی که با پیچیدگی سنت های فلسفی، حکمی، فقهی و سیاسی جهان اسلام آشنا نیست، این گونه تحریفات می تواند کارساز باشد، اما برای اصحاب علوم انسانی که نحله های فکری جهانی را می شناسند و آثار شریعتی را نیز مجتهدانه واکاوی کرده اند، این گونه تفاسیر بسیار آماتور به نظر می آید، زیرا مفسر اندیشه سید جمال الدین محمد عبده، رشیدرضا و سیدقطب نیست، هر چند از منظر جغرافیایی، آنها به سید نزدیک تر بودند، به عبارت دیگر نحله فکری سیدجمال الدین در شبه قاره هند و در دستگاه فکری علامه اقبال لاهوری ظهور کرد و این رویکرد در ایران در دستان شریعتی بسط یافت و آنچه که با عناوین سلفی و وهابی در جهان رشد یافت، ماحصل اندیشه سید جمال الدین اسد آبادی نبوده و نیست، بلکه بذرهای آن در تفاسیر قرآنی محمد عبده، تا حدودی قابل مشاهده است اما در اندیشه رشید رضا و تفسیر المنار به وضوح به تبلور رسیده است و از درون این گفتمان است که سید قطب ظهور و گفتمان المناری را بسط داده و از درون آن ما می توانیم رجوع ایده رجعت به سلف را ببینیم و سپس در مهاجرت محمد قطب پس از اعدام سید قطب توسط جمال عبدالناصر و سرکوب جنبش اخوان توسط او به عربستان پیوند بین تفکر سلفی و اندیشه نجدی وهابی رخ می دهد که در پس اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی، موجبات رشد نحله های انتحاری القاعده و داعش را در پایان قرن بیست و آغاز قرن بیست و یکم ایجاد می کند. برای فهم تبار اندیشه شریعتی باید اقبال که در سپهر اندیشه مولوی رشد کرده بود را شناخت و سیدجمال را که از حکمت شیعی خوشه چینی کرده بود، وازکاوی کرد و آنگاه پرسید که منظور شریعتی از بازگشت چیست. او بازگشت را در قالب مفهوم برگشت و یا رجعت نمی فهمد، بلکه سخن از دو مفهوم باز + گشت می زند که مبتنی بر ایده دوباره باز یافتن خویشتن است، اما مراد از آن برگشت به سلف صالح نیست که منظور سلفیون و وهابیون است، زیرا ایشان پسوندی به سلف اضافه می کنند و آن صالح است که در کل می شود، برگشت به سلف صالح و یا رجعت به شیوه سلف صالح که صحابه پیامبر، تابعین و تابعین تابعین را شامل می شود اما شریعتی مفهوم بازگشت را در این چارچوب تفسیر نمی کند، بلکه مراد شریعتی بازگشت به خویشتن وجودی است و این پسوند وجودی جهان معنایی شریعتی را از سلفیون، وهابیون و تمامی شیوه های ارتجاعی، برگشت زمانی و مکانی و جغرافیایی، تاریخی و جامعوی را به شدت زیر سوال می برد، زیرا برگشت ناممکن است و آنچه ممکن و مطلوب است بازگشت خویشتن در ماتریکس وجودی که حیثی از انسان بودن است و نه برگشت به گذشته از طریق عنف و خشونت. ایکنا- ارتباط این بازگشت به خویشتن در قالب وجودی به رسالت ادیان چیست؟ آیا این بازگشت به خویشتن تنها باید در چارچوب ادیان باشد؟ اولا شریعتی رسالت ادیان را در چارچوب قدرت مطرح نمی کند، بل در بستر وجود اصیل انسانی طرح می کند و این رویکرد نشان از آن دارد که اغلب روایات از شریعتی به عنوان ایدئولوگ یا انقلابی متاثر جغرافیای جنگ سرد و فضای انقلابی ایران بوده و آثار شریعتی نیاز به بازخوانی انتقادی نوین دارد، تا بتوانیم تفکر او را در آینه نوینی تاویل کنیم، به عبارت دیگر شریعتی در تمامی ادیان سه اصل مشترک می بینید که می تواند نوع انسان را که عطش بازگشت به خود انسانی خود دارد، یاری کند. در نگاه شریعتی سه گروه جلوی رشد بینش دینی را به انحای گوناگون گرفته اند، یکی ارتجاع فئودالی قدیم که رسالت دینی را به ابتذال و رکود کشانده است. دومی ماتریالیسم بورژوایی جدید که با بینش دینی به صورت خصمانه در افتاده و سومی بینش مترقی معاصر است که رسالت دینی را به اتهام رکود و ابتذال به فراموشی سپرده است. هر سه را شریعتی نقد و رد می کند و استدلالش این است که ادیان رسالتی داشته و در سه اصل با هم اشتراک عمیقی دارند و درونی کردن این سه اصل، نوع انسان را در شکوفا کردن وجود اصیل که پایه و مایه هر بازگشت به خویشتن وجودی است، یاری می کند. به زبان دیگر رسالت تمامی ادیان بر سه اصل رکین خودآگاهی انسانی، اخلاق و نجات استوار است. در نگاه شریعتی رسالت ادیان بر این اصول مشترک استوار هستند. خودآگاهی انسانی نوعی بصیرت وجودی است که هر دینی آن را به نامی می خواند. شریعتی در اینجا به تاریخ ادیان، تاریخ حکمت و عرفان در جهان اشاره می کند و می گوید این خودآگاهی وجود را فرزانگان یونانی سوفیا می خواندند، عرفای هند آن را فیدیا و در فرهنگ باستانی ایران آن را سپندامینو و در زبان قرآنی آن را حکمت می نامند که نه ابتنا بر پدیده ها و تصویر اشیا در ذهن، که آگاهی وجودی و علم ارزش هاست. شریعتی اخلاق را به عنوان دومین اصل مشترک ادیان می داند و می گوید انگیزه های آدمی بر دو گونه است یا بر اساس خواهش بوده و یا مبتنی بر پرستش به عبارت دیگر یا چیزی را برای خود می خواهیم و این خواست ما را به سوی آن می کشد و یا خود را برای چیزی و این انگیزه ای است معلول حرمت و اصالتی که برای آن قائل هستیم و آن را ارج مند تر از وجود خویش می خوانیم. در حالت نخست ما در برابر سود و در حالت دوم ما در برابر ارزش قرار گرفته ایم، البته تا آنجا که در دایره خواهش هستیم، هنوز انسان نشده ایم بلکه حیوان تکامل یافته ای هستیم به نام بشر، یادمان باشد که شریعتی بین انسان و بشر تمایز قائل بود. در نگاه شریعتی آنچه انسان را از حیوان جدا می کند، پرستش است. از همین جاست که نوع استثنائی انسان پا به عرصه وجود می گذارد و اخلاق مجموعه ای است از ارزش ها و انسان در یک نظام اخلاقی معنی می شود و تشخص وجودی می یابد، سومین اصل که نقطه مشترک تمامی ادیان از نگاه شریعتی است و مبتنی بر آن امکان بازگشت به خویشتن وجود دارد، مفهوم نجات و یا فلاح است و این رهایی عنصری مهم در تمامی ادیان مهم است که به تلاطم های وجود انسان که به قدرت پرستش مبتنی بر خودآگاهی دست یافته است امید رستگاری می دهد، به سخن دیگر بازگشت به خویشتن شریعتی نه یک پروژه سیاسی بلکه نوعی برنهادن وجودی در چارچوب الهیات رهایی بخش از انسان است که در آن انسان معنای وجود و جایگاه جهانی خویش را وجدان می کند. این شیوه از فهم شریعتی نیازمند گسست از فهم های متداول در عرصه عمومی ایران است که غالبا متاثر از پیکارهای سیاسی می باشد و فهمی از خوانش سکوت ندارند. شریعتی تلاش می کند این سه عنصر کلیدی که امهات ادیان را تشکیل می دهند شرح دهد. در خصوص خودآگاهی باید گفت شریعتی قائل به فرم های مختلفی از آگاهی است که در پارادایم های گوناگون امکان وجود دارد، برای مثال آگاهی علمی، فلسفی، اجتماعی و ... اما این انواع گوناگون آگاهی نمی توانند از نگاه شریعتی خویشتن وجودی انسان را به حرکت در آورند به عبارت دیگر به دلیل بسط تجربه بورژوازی، جهان انسانی دچار مسخ و از خود بیگانگی گردیده است و برای برون رفتن از این وضعیت نمی توان امیدی به علم فلسفه و تکنولوژی بست و باید از فرم های دیگری از آگاهی یاری جست که انسان را به سطوح بالاتری رهنمون می گردند و این فرم برتر از آگاهی در بستر دین ممکن است. ایکنا- این برتری دین در نزد شریعتی از چه رویی است؟ مراد او از دین چیست؟ از نظر شریعتی دین قادر است به بشر که حیوان تکامل یافته مجهز به عقل و علم است، نوعی از آگاهی را عطا کند که از آن می توان با عنوان خودآگاهی انسانی یاد کرد و مبتنی بر این خودآگاهی مرز وجودی نوعی انسان و حیوان قرار دارد، به سخن دیگر اگر بپذیریم که شیوه زیست بورژوازی، انسان را با کمک علم، فلسفه، تکنولوژی و اسکولاستیک جدید مسخ کرده است، آنگاه این پرسش مطرح می شود که چه منبعی انسان را از این وضیعت مسخ شدگی رها کند، پناه بردن به مولفه هایی که این وضعیت را ایجاد کرده اند، یعنی علم، فلسفه و تکنولوژی نمی توانند ما را به رهایی از خودبیگانگی رهنمون شوند، اما خطا خواهد بود که اگر فکر کنیم شریعتی ما را به دین سنتی فرا می خواند. البته ناگفته پیداست که وی برای پروژه بازگشت به خویشتن از مصالح دینی سود می جوید، ولی دعوت او ارجاع به دین سنتی نیست، بلکه او دعوت به سنت دینی می کند. ایکنا- تفاوت دین سنتی و سنت دینی چیست؟ شریعتی در کتاب تاریخ و شناخت ادیان ، رویکرد خود به دین و تمایز سنت دینی و دین سنتی را بیان می کند و در مجموعه آثار 14 صفحه 15 می گوید: بنابراین ما چون در این قرن زندگی می کنیم نمی توانیم مسائل اساسی این قرن را نادیده بگیریم و عجیب این است که یکی از عوامل و شرایط اساسی شناختن انسان اکنون، طرح مجدد مذهب از طریق اجتماعی و سیاسی و از طریق فلسفی و علمی و فکری است، زیرا مذهب مجددا به این عنوان در میان انسان جدید مطرح شده است. البته بلافاصله پس از طرح این موضوع، شریعتی پرسشی را مطرح می کند و می گوید آیا این یک برگشت به احساس دینی سابق است و یا یک فرم دیگری از دیانت است، به عبارت دیگر آیا این طرح مجدد مذهب در جهان یک نوع برگشت به دین سنتی است و یا بازگشت به سنت دینی ، شریعتی معتقد است اگر برگشت به دین سنتی باشد، یقینا یک حالت ارتجاعی است افراد و محافلی مانند مهرنامه وقتی امروز از شریعتی سخن می گویند تلاش می کنند، وی را به خشونت، تروریسم و داعش ربط دهند اگر این تمایز را درک کنند و شریعتی را بخوانند، این حرف ها را نخواهند زد. و امروز انسان نمی خواهد و نمی تواند به قرون وسطی و مذهب یونان و روم قدیم و اساسا دین سنتی بر گردد و قید مذاهب مادون علمی را به گردن نهد به سخن دیگر طرح مجدد مذهب در بستر عالم معاصر نمی تواند در قالب برگشت به سلف مفهوم سازی شود، بلکه باید در پارادایم بازگشت به خویشتن فهم گردد. به نظر شریعتی اگر بازگشت به مذهب در قالب مذاهب سنتی باشد، آنگاه درون این برگشت حالتی ارتجاعی متولد خواهد شد که دستاوردهای تاریخی انسان که منجر به خروج از قرون وسطی و تولد بینش علمی و یافتن مشترکات ادیان و باور به وحدت دین در انسان معاصر گردیده است را نابود می کند. به عبارت دیگر طرح مجدد مذهب در عالم معاصر از یک وضعیت واقعی در روح انسان معاصر نشات گرفته است که در طی تکامل علمی خودش به یک احساس ماورای علمی احساس نیاز می کند که شریعتی آن را یک نوع معنویت می خواند و هرگز نباید حس نیاز به معنویت را با برگشت به مذاهب سابق و مادون علمی مساوی دانست. شریعتی طرح مجدد مذهب در قالب معنویت را یک حالت تکامل بر می شمارد و می گوید: انسان امروز در تلاش یافتن چنین ایمان مذهبی که در زندگی جدید از دست داده و خلا آن را الان احساس می کند و بشر امروز گرفتار در اضطراب، به دنبال یک ایمان ماورای علمی ولی منطقی و معقول است که در حقیقت ایدئال بزرگ بشریت نیز می باشد. به عبارت دیگر شریعتی نه به دین سنتی و نه دینی علمی قائل نیست، بلکه به دنبال بازگشت مذهب که با بازگشت به مذاهب متفاوت است، می باشد. به عبارت دیگر شریعتی در خصوص رسالت دین صحبت می کند و در خصوص اصول در ادیان بزرگ بحث می کند و از سوی دیگر بازگشت به مذاهب را نه امری شدنی و نه حرکتی مترقی می شمارد و به جای آن از بازگشت به مذهب در بستر یک نوع معنویت سخنی می گوید و مجموع این سخنان و مفاهیم نوعی از آشفتگی مفهومی را در ذهن خواننده ممکن است متبادر کند. بسیاری از منتقدین شریعتی و برخی از اصحاب علوم انسانی در ایران و جهان این شیوه از بحث را نشانه ایدئولوژیک بودن مباحث شریعتی محسوب می کنند و معتقد هستند که شریعتی ثبات فکری نداشته و منظومه شریعتی از عدم انسجام مفهومی رنج می برد و مشخص نیست، اگر بازگشت به مذاهب سابق یک حالت ارتجاعی است و آن چه در عالم معاصر رخ داده است یعنی طرح مجدد مذهب که نشان تکامل انسان است چگونه در یک پارادایم جا می گیرد، به تعبیر دیگر اگر مذهب در قالب برگشت یک عمل ارتجاعی است پس سخن از رسالت دین چه معنایی دارد و آیا دین و مذهب از هم متفاوت هستند، اگر از هم متفاوت اند و سخن شریعتی مربوط به دین است پس پرسش از ادیان چه معنایی دارد، اگر دین و مذهب مشابه هستند، پس جدا کردن دین و مذهب از هم چه معنایی می تواند داشته باشد؟ یا شاید بتوان گفت شریعتی از مذهبی نوین سخن می گفته است که با مذهب تاریخی شناخته شده متفاوت است. پرسش های بسیار دیگری را نیز می توان مطرح کرد، اما شریعتی خوانشی از دین در بستر انسانی دارد و آن را قابل تحویل به روح دسته جمعی آنگونه که دورکهایم می گفت، نمی داند بلکه با مفهوم پرستش آن را قابل تفهیم می داند و مبتنی بر این تمایزی که بین احساس دینی و احساس اجتماعی می گذارد، به دنبال برساخت اصول مشترک در ادیان و مفهوم سازی سنن دینی در چارچوب یک نوع معنویت که انسان امروز در جستجویش است بنیان گذاری می کند. ایکنا- با توجه به صحبتی که مطرح کردید، تفاوت رویکرد شریعتی با دیگر رویکردها در خصوص ادیان چیست، او چگونه توانسته است در میانه قرار بگیرد؟ به تعبیر دیگر شریعتی، سه رویکرد کلان وجود دارد و رویکرد خودش در چارچوب خوانش سوم است. اول رویکرد برگشت، دوم رویکرد تطبیق و سوم رویکرد بازگشت. به عبارت دیگر در رویکرد برگشت ما به دنبال احیای سنن گذشته و مذاهب و ادیان سابق در بستر عالم معاصر هستیم و شریعتی آن را نفی می کند و جالب است که بدانیم بنیادگرایی در دایره رویکرد برگشت است. در رویکرد تطبیق بسیاری از اندیشمندان تلاش در تطبیق دین با مدرنیته دارند اما شریعتی این رویکرد را نیز رد می کند و معتقد است که اساسا انسان معاصر نمی تواند اضطراب درونی خود را با تمسک به علم و مولفه های مدرنی چون تکنولوژی التیام بخشد، بلکه باید راهکاری دیگر جست اما به خطا خواهیم رفت که طرح مجدد مذهب را برای او در قالب برگشت به احساس مذاهب سابق و اجبار او به پذیرفتن مذاهب مادون علمی تلقی کنیم. شریعتی این رویکرد را نیز رد می کند و به جای آن سخن از رویکرد سومی به میان می آورد. رویکرد سوم که نگاه شریعتی در آن جای می گیرد همان رویکرد بازگشت است که دغدغه شریعتی در خصوص دین، مذهب، مذاهب و ادیان را شامل می شود. این رویکرد مبتنی بر بازیافتن خویشتن انسانی در بستر وجودی است که در حالت تکامل انسان از نقطه بشری به مرزهای انسانی موجب رشد مولفه های وجود انسان گردیده و او را صاحب جوهر معنوی گردانده است تا بتواند تکثرهای مذاهب سابق و تنوع های ادیان بزرگ عبور کند و به اصول مشترک در ادیان برسد تا مبتنی بر آن بتواند هم رسالت وجودی دین را که در ادیان تاریخی گوناگون به اشکال مختلف ظهور نموده بود را بیابد و هم تفسیری از مذهب ارائه دهد که انسان امروز را از اضطراب وجودی برهاند، کدام تفسیر است که بتواند هم در تکثر ادیان بزرگ و تنوع مذاهب سابق اصول مشترکی را بیابد. اگر مفروض ما خویشتن وجودی و بازیافتن آن در بستر معاصر باشد، آنگاه تفسیری می تواند ماورای علمی، منطقی، معقول، متکامل و رهایی بخش از الیناسیون و مسخ شدگی باشد که بتواند مبتنی بر یک تفسیر روحانی از عالم هستی باشد که انسان در آن مذهب خودش را بیگانه و مجهول احساس نکند و برای او ارائه یک جهت و هدف انسانی برای زیستن بتواند طرح کند. حال که مشخص شد مذهب شریعتی دین سنتی نیست و آشکار شد که دین شریعتی مذهب علمی نیست آنگاه باید پرسید که خودآگاهی انسانی که شریعتی، آن را یکی از مولفه های مشترک تمامی ادیان می شمارد چه مقوله ای است و این پرسشی است که می توان در گفت وگوی دیگری به آن پرداخت. ...
صالحی: انسان موفق در پرتو کتابخوانی شکل می گیرد/ تجهیز کتابخانه های 4700مدرسه در سه سال اخیر
به گزارش نسیم آنلاین ، سید عباس صالحی در بازدید از چهارمین مرحله از طرح تجهیز کتابخانه های مدارس گفت: سال 1393 که تفاهم نامه میان معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت فرهنگی وزارت آموزش و پرورش تدوین شد، مبانی نظری این طرح این بود که اگر قرار است کتابخوانی در جامعه گسترده شود، کانون اصلی آن مدارس کشور هستند. زیرا از نظر تعداد جمعیت و گستردگی در کشور نهادی به مانند آموزش پرورش ...
هشدار مجلس خبرگان درباره مسائل تفرقه آمیز
مبانی دینی اعم از مبانی دینی اهل سنت و تشیع که در فقه سیاسی اسلام مورد بحث قرار گرفته، متعارض و ناسازگار است. بیعت با پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار (علیهم السلام) به معنای مشروعیت بخشی به حکومت پیامبر یا امام ازسوی مردم و بیعت کنندگان نیست؛ بلکه تاکیدی بر اعلام وفاداری و پیروی و فرمانبری از رهبران الهی است؛ بنابراین نباید آن را با رأی مردم و انتخابات در دوران معاصر مقایسه کرد. مجلس خبرگان رهبری، با ...
شنیده هایی از فاجعه در مذاکرات ایران با توتال
شلیک موشک به دیرالزور سوریه نمونه اخیر آن بود و غرب و در رأس آن امریکا به درستی می داند ایران اجازه هیچ محدودیتی را در فعالیت های موشکی خود به آنها نخواهد داد. اما این طرح بیش از بحث موشکی، فعالیت های عمرانی و سازندگی سپاه که کلیت کشور از آن منتفع می شود آن هم در چنین شرایط سختی که کشور با انواع تحریم های ظالمانه مواجه است و بخش های خصوصی به دلیل ریسک سرمایه گذاری رغبتی برای فعالیت ندارند را هدف ...
روایت حسن عباسی از سیلی سخت سپاه به داعش
انسان های بزرگی از علما و مردم شریف اهل سنت سیستان و بلوچستان، گلستان و کرمانشاه که در این سال ها در دفاع از اسلام و انقلاب اسلامی به شهادت رسیده اند. لذا اینکه چند نفر تروریست از کردستان عبور کنند و به محل جنایت بیایند مبنای هیچ کسی برای قضاوت مردم کردستان و اهل سنت ما نیست. به مردم کردستان و اهل سنت در مناطق مختلف کشور افتخار می کنیم و اینها پاره تن ایران اسلامی هستند. کارشناس مسائل ...
مقالات دایرة المعارف قرآن براساس منابع تاریخی و تدبر در قرآن نوشته شده اند
این اثر به زبان فارسی وجود داشت. مخالفان معتقد بودند که این اثر نباید عیناً به زبان فارسی برگردانده شود، چراکه ممکن است برخی از مدخل ها مغایرت هایی با سنت و فرهنگ مسلمانان داشته باشند و باید ترجمه اثر همراه با نقد علمی باشد. من جزو موافقان ترجمه اثر بودم، زیرا مخاطب های اصلی این دایرة المعارف دانشگاهیان هستند. هرچند در برنامه انتشارات حکمت است که پس از ترجمه کامل اثر، جلدی نیز به عنوان نقدنامه ...
چهره حقیقی تکفیری ها تبیین شود/وحدت راه مقابله با توطئه های دشمن
عشاء اقامه می شود. پیش بینی حضور 30 هزار دانش آموز در طرح های اوقات فراغت وی از اجرای طرح های غنی سازی اوقات فراغت دانش آموزان توسط سازمان تبلیغات اسلامی استان کرمان خبر داد و تشریح کرد: پیش بینی می شود 30 هزار دانش آموز در این طرح ها شرکت کنند. حجت الاسلام جلالی مجموع پایگاه های در نظر گرفته شده برای اوقات فراغت را هزار و هفت مورد با رویکرد دینی و فرهنگی دانست و گفت ...
30 تن موادمخدر غیردارویی در خراسان جنوبی امحا می شود
312 نفر عنوان کرد و یادآور شد: بیش از 30 تخت بیمارستانی برای درمان کودکان معتاد در 5 بیمارستان استان راه اندازی شد. زندی با اشاره به اینکه یکی از بزرگترین اقدامات انجام شده در حوزه درمان مبارزه با موادمخدر مدیریت کودکان معتاد است اظهار داشت: طرح مدیریت مورد در 3 استان کشور و به صورت پایلوت در راستای درمان دانش آموزان معتاد اجرا می شود. وی افزود: همچنین طرحی به عنوان معتادان ...
چمران مبارزی که به حکمت رسید
عالم دیده نشده است، و زینب کبری را ببینید، که بادرد و رنج انس گرفته است. وی سپس ادامه می دهد: درد دل آدمی را بیدار می کند، روح را صفا می دهد، غرور و خودخواهی را نابود می کند، نخوت و فراموشی را از بین می برد، انسان را متوجه وجود خود می کند. عارف مجاهد، چمران، درد را عنصری می داند که انسان را به خود می آورد و حقیقت وجودش را پیش رویش قرار می دهد زیرا انسان گاه گاهی خود را فراموش می ...
به بحث های تفسیری بیشتر از فقه و اصول اهمیت دهیم
استدلال است. بر این اساس اصول عملیه به نوعی روشی از عقلاست و جنبه عقلی پیدا می کند. قرآن کریم به لحاظ اینکه بحث از قرآن و دلالت آن کاملا بحث از نصّ و لفظ قرآن کریم است اقتضا دارد که پیش از پرداختن به مباحث فقهی به طور مستقل به فقه القرآن توجه شود و یک زمینه کامل به وجود آید تا طلبه ما به بحث فقه ورود پیدا کند. چرا تاکنون به فقه القرآن توجهی نشده بوده و اکنون مورد توجه قرار گرفته است ...
اجرای برنامه های ویژه برای زائران غیرایرانی با 4 زبان/ پذیرایی از 170 هزار زائر در بزرگترین سفره افطاری ...
شد و مورد استقبال زائران قرار گرفت. تفسیر موضوعی قرآن کریم وی با بیان اینکه برنامه تفسیر موضوعی قرآن کریم نیز توسط تولیت آستان قدس رضوی هر روز بعد از نماز ظهر در ایوان مقصوره مسجد گوهرشاد تدارک دیده شده بود، خاطرنشان کرد: برنامه سخنرانی تفسیر مرتبط با جزءخوانی، هر روز قبل از نماز ظهر در رواق امام خمینی(ره) اجرا شد که در این برنامه ها حجج اسلام و المسلمین ماندگاری، حیدری کاشانی و دکتر ...
اقدمات دولت در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی از منظر شفافیت
مقاومتی اگر اقتصاد مقاومتی و پیروی در جنگ اقتصادی را بعنوان هدف اول تمام دستگاه های حاکمیتی در نظر بگیریم، پس از طی مراحل فوق و استقرار سامانه های اینترنتی، لازم است که همه اجزا حاکمیت نسبت اقدامات خود را با این هدف مشخص نموده و به صورت مستدل و منطقی توضیحی در مورد ارتباط اقدام صورت گرفته با شاخص های اقتصاد مقاومتی ارائه نمایند. به مشارکت گیری منتقدین برای نقد کلیه مؤلفه های فوق الذکر و قراردادن پاداش ...
چگونه کودکانمان را در مقابله با آزار جنسی مقاوم کنیم؟
و سنت های ایرانی برای سلامت کودکان برنامه پیشگیری از آزارهای جنسی را در دستور کار قرار دهیم. شاخصه های این طرح مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری تهران این طرح را دارای شاخص ها و ویژگی هایی متمایز عنوان کرد. به گفته او، انطباق با سنت های اسلامی نخستین ویژگی طرح پیشگیری از آزارهای جنسی کودکان بوده و طراحی این برنامه نیز به گونه ای است که استنباط نگاه غیردینی از آن ...
جایگاه رأی مردم در جمهوری اسلامی
غیرمستقیم آن گواه روشنی است که در واکنش به سخنان هفته قبل رئیس جمهوری تهیه شده است. این بیانیه با اشاره به همین سخنان آغاز شده و در آن آمده است: در روزهای اخیر مطالبی پیرامون مشروعیت و مقبولیت حکومت اسلامی و تصدی ولایت و حاکمیت مبتنی بر آرای مردم با استناد به کلمات امیرالمؤمنین(ع) درجامعه مطرح شد که با برخی مبانی دینی اعم از مبانی دینی اهل سنت و تشیّع که در فقه سیاسی اسلام مورد بحث قرار گرفته، متعارض و ...
دست خوشنویسان ایرانی را در کتابت قرآن بازبگذاریم
پورعلی افزود: این طرح کاری متناسب با ضوابط و معیارهای رسم الخط قرآنی است که می تواند مورد پذیرش جهان اسلام نیز قرار گیرد. وی گفت: رسم الخط فعلی قرآن کریم در شبه قاره هند، ترکیه، مصر و حتی ایران تا حدودی جا افتاده و با تفاوت هایی مورد پذیرش قرار گرفته است و از جمله می توان به رسم الخط عثمان طه اشاره کرد. پورعلی تاکید کرد: باید از هرگونه شتاب زدگی و عجله در اجرای این طرح دوری کرده و با ...
اسطوره زدایی از تاریخ
دغدغه ای جز منافعش ندارد و حتی اوضاع بحرانی خانواده اش هم اهمیتی برایش ندارد. باند با احضار شکسپیر به متن نمایشنامه اش، این چهره کلاسیک ادبیات انگلستان را به عنوان نماد فرهنگی این جامعه مطرح می کند و البته با رویکردی انتقادی با آن مواجه می شود. شکسپیر در این نمایش، سرمایه داری در آستانه مرگ است که هیچ ربطی میان زندگی شخصی او و زندگی هنرمندانه اش وجود ندارد. بینگو با مطرح کردن رابطه میان شکسپیر و ...
انتقاد آیت الله جنتی از روحانی
اهل سنت و تشیع که در فقه سیاسی اسلام مورد بحث قرار گرفته، متعارض و ناسازگار است . در ادامه این بیانیه آمده است: ولایت و امامت الهی به همه شئون آن اهم از تبیین و حفظ دین و هدایت مردم و زعامت سیاسی اجتماعی از احکام الهی است همانند ولایت پیامبر (ص) و متوقف بر خواست و نظر و رأی مردم نیست بلکه باید گفت ولایت، روح اسلام است و احکام بدون پشتوانه و قدرت اجرائی خود را از دست می دهد و ما نودی ...
نفت بیشترین ضربه را از انتصابات سیاسی خورده است
برخوردارند به گونه ای که نه تنها محیط بر آنان تأثیرگذار نیست بلکه آنان محیط را تحت تأثیر قرار می دهند. با توجه به این که غالب مردم تحت تأثیر محیط (ساختارهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی) قرار دارند، تعداد افراد استثنایی زیاد نیست؛ بنابراین همچنان که شاهدیم ساختارهای مبتنی بر فرهنگ غرب باعث رواج ارزش های غربی نیز خواهند شد. نماینده ای که با پشت سر گذاشتن یک رقابت بسیار سنگین وارد مجلس شده است، به طور قطع ...
کرامت انسانی از دیدگاه شریعتی/ عصیان و انتخاب؛ دو ویژگی انسان
سیر و تحول فلسفی در طول تاریخ تاملات نظری جوامع مختلف وجود و پیشینه ای داشته است؟ وی افزود: مثلا وقتی درباره موضوع کرامت انسانی صحبت می کنیم باید ببینیم کرامت چه جایگاهی در تفکر ایرانی داشته است؟ کرامت چه جایگاهی در تفکر نظری فلاسفه و حکمای جهان اسلام داشته است؟ یا به عنوان مثال در فلسفه غرب مفهوم کرامت انسانی را اندیشمندان و متفکرانشان چگونه تعبیر کرده بودند؟ در نگرش فیلسوفان و حکمای چین ...
هاشم آقاجری: شریعتی؛ روشنفکری چندساحتی/ احسان شریعتی: میراث شریعتی مجموعه ای از سرخط هاست/ یوسف اباذری: ...
نسبت شریعتی با امروز ما چیست؟ این سوالی بود که در سمینار چهلمین بزرگداشت شریعتی در سالن ابن خلدون در گرفت. موضع توامان شریعتی نسبت به سوسیالیسم و اسلام و ایجاد ترکیبی مناقشه انگیز با عنوان مارکسیسم اسلامی را چگونه می توان همچنان برای شرایط امروز ایران مهم دانست؟ این سوالی بود که در نهایت مخاطبان درباره آن چیزی نشنیدند، مخاطبان زیادی که بی نظمی هایی همچون کمبود جا، گرما و تهویه نامناسب و صحبت های ...
مسوولیت اجتماعی افراد و سازمان ها تنها محدود به ایجاد یک خیریه و رساندن پوشاک و آذوقه به افراد محروم ...
و کار به عنوان یک الزام ورود به کسب و کار در نظر گرفته شده و اینکه مسوولیت اجتماعی به جای هیجان مدار بودن، مساله مدار شود. وی همچنین بر لزوم تدوین یک پیوست مسوولیت اجتماعی در حوزه تجارت و کسب و کار تاکید نمود. همچنین محمود ابراهیمی، مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری اصفهان نیز در این جلسه گفت: امروز مسایل اجتماعی از حد بحران گذشته و به معضل تبدیل شده است. وی افزود: بر اساس ...
