سایر منابع:
سایر خبرها
سوژه مدرن از دل منابع
فرهنگ امروز/ فرزاد کریمی*: به نظر می رسد برای فهم بهتر بنیادی ترین مفهوم فلسفۀ معاصر، یعنی سوژه ، نیاز به دسته بندی و تبیین اولویت منابعی است که مراجعه به آن ها از پراکندگی ذهن خواننده ممانعت به عمل آورد. سوژه علی رغم اهمیت فراوان هنوز واژه ای تعریف نشده و همراه با ابهام در مطالعات فلسفی ایران است. سوژه مفهومی سهل و ممتنع است که همواره رویۀ سهل آن در برابر دیدگان علاقه مندان به فلسفه قرار گرفته است. در این پژوهش سعی بر این بوده است تا با توجه به جنبه های گوناگون این مفهوم تا آنجا که م ...
سهروردی قربانی تئوری تکفیر است/باید تقسیم انسان به مُحارب و مُسالم را کنار بگذاریم
به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان : همایش بزرگداشت روز شیخ اشراق، نهم مرداد در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با حضور دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، آیت الله سید مصطفی محقق داماد، دکتر غلامرضا اعوانی، حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه و جمعی از پژوهشگران و علاقه مندان مباحث مربوط به فلسفه اسلامی و از جمله فلسفه اشراق برگزار شد. در این همایش آیت الله دکتر سید مصطفی محقق داماد ...
شیخ اشراق مخالف عقل فعال
نهم مرداد ماه سالروز بزرگداشت فیلسوف بزرگ ایرانی، شهاب الدین یحیی سهروردی ملقب به شیخ اشراق است. وی در سال 549 ه.ق متولد شد و در 38 سالگی در شهر حلب به دلیل گرایشش به فلسفه قبل از اسلام و ایران باستان و نیز مذهب شیعه به فتوای مفتیان حنفی شهر حلب و به فرمان صلاح الدین ایوبی به دست پسر او به شهادت رسید. از سهروردی آثار چند به زبان عربی و فارسی به جا مانده است که تقریبا همه آنها در دسترس اند. شیخ ...
حجت الاسلام خسروپناه: مهمترین دستاورد حکمت اشراق نظریه عشق است
. وی در ادامه با طرح این سوال که اما نسبت اینها با غزالی چیست، گفت: به نظر من در تمام اینها همه این مسائل وجود دارد اما فرق اینها فرق یک عالم با حکیم است. به هر حال این مسائلی که در فلسفه اشراق است در مشکات الانوار هم وجود دارد، مانند اولا تعریف نور به ظاهر فی نفسه و مُظهر فی نفسه دوم انواع نور یعنی نور عارضی، نور ذاتی و نورالانوار که در سهرودی وجود دارد در مشکات الانوار هم آنها را می ...
آیت الله محقق داماد: شیخ اشراق یکی از قربانیان تکفیر است
ماهیت دانسته اند، گفت: طی این زمان فلاسفه بیان کرده است که چون شیخ سهروردی معتقد است وجود اعتباری است قایل به اصالت ماهیت است در حالی که این عین نادانی است چرا که سهروردی قایل به اصالت نور است. چون ماهیت ظلمانی است. چنانکه ابن سینا ارسطو و ملاصدرا قایل به اصالت وجود هستند اما شیخ اشراق می گوید وجود یک ماهیت اعتباری است و قایل به اصالت نور است. به گفته این چهره ماندگار فلسفه، نور خودش ...
عالیخانی: سهروردی کوشش کرده زبان فلسفی را آسان و قابل درک کند
سهروردی رجوع نمی کنند. شاید زعم بسیاری این است که نوشته های شیخ اشراق با توجه به رأی او درباره اصالت ماهیت کم اعتبار یا حتی بی اعتبار است. برخی از محققان، آثار همشاگردی سهروردی، یعنی فخر رازی را در فهم مقاصد ابن سینا راهگشا دانسته اند، ولی سهروردی روح فلسفه ابن سینا را هزار مرتبه بهتر از امثال امام فخر درک کرده بوده است. د) کلمة التصوف سهروردی در ابتدای این رساله ...
اندیشه ورزی دینی در جریان اصلی حوزه و دانشگاه رخ نداده است/ راه دشواری تا تولید اندیشه های نو در علوم ...
وجود در فلسفه اسلامی، بیش از فلسفه یونان بسط پیدا کرده است؟ چون در مبحث وجود، واجب الوجود محوربحث است و اثبات وجود خدا از آن ناشی می آید. فلاسفه مشاء بدون اینکه به آیات و روایات استناد کنند، در کنه آثار خود، جانب شرع را رعایت می کنند؛ چون فلسفه را کار عقل می دانند از نقل دوری می جویند اما مبحثی را گسترش دادند مقدمه اثبات خداوند است. بنابراین در مواجهه با فلسفه یونان بخشهایی که مستعد تحکیم ...
سهرودی فلسفه اش را بر مبنای نور و ظلمت پایه ریزی می کند
الدین شیرازی و ابن هروی و ...) است. اما اشراقی به معنای عام به کسی گفته می شود که لزوما پیرو مکتب یا شاگرد سهروردی نیست، بلکه حتی بر آرایسهروردی نقد هم وارد می کند ولی با این حال تحت تاثیر فضای اشراقی قرار دارد. ملاصدرا جزو این دسته دوم قرار می گیرد، لذا می بینییم که در اثر معروف خود و تعلیقاتی که بر شرح حکمت الاشراق قطب الدین شیرازی نوشته است، سهروردی را به تفصیل و از جهات مختلف نقد می ...
انتقادات غزالی موجب ظهور سهروردی شد/ اشتراکات غزالی و سهروردی
، فلسفه وجود دارد و هر کسی مختار است که نظر خودش را داشته باشد. فلسفه پدیده ای است که انتقاد به آن موجب ظهور می شود آخرین سخنران این مراسم حسن سیدعرب، ، عضو هیئت علمی بنیاد دایره المعارف اسلامی بود.وی گفت: امام محمد غزالی نخستین متکلم اشعری است که مقابل فلسفه ایستاد و آن را نقد کرد. بخش مهم نقادی غزالی هم از منطق او برمی خاست. شاید غزالی هم مانند کانت قصد داشت تا عقل را محدود ...
بررسی کتب دینی مدارس در میزگرد شفقنا:ماشین آموزش و پرورش به سرعت به پرتگاه می رود و نیازمند تغییر رویکرد ...
باید دربر بگیرد و تمام نظام و نهادهای کشور را باید دربر بگیرد، اینکه آموزش و پرورش تافته جدا بافته است و با کتب دینی می خواهم تربیت دینی کند، بحث درستی نیست همه هم این را پذیرفتند. آن چیزی که به نظر من در حال اتفاق افتادن است، بیشتر در دبیرستان روی استدلال ها تأکید شده یعنی چرا خدا وجود دارد، بحران علیت و بحران نظم را بیان کردند، سپس در نظام سازی کتب دینی، از عقاید شروع کردند، باز هم تأکید ...
قانون برنامه پنجم توسعه
هیأت علمی تمام وقت به دانشجو در تمامی دانشگاهها اعم از دولتی و غیردولتی به گونه ای که تا پایان برنامه نسبت کل دانشجو به هیأت علمی تمام وقت در دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی عالی غیردولتی به حداکثر چهل و در دانشگاه پیام نور به حداکثر دویست و پنجاه برسد. د نسبت به ایجاد، راه اندازی و تجهیز آزمایشگاه کاربردی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی، شهرکهای دانشگاهی، علمی، تحقیقاتی، شهرکهای فناوری، پارکهای ...
سهروردی و نسبت فلسفه اشراق با امام محمد غزالی
فلسفه را ایجاد کرده است، چطور می شود بین این دو، ارتباط برقرار کرد؟ رئیس انجمن مفاخر ادامه داد: درست است که امام محمد غزالی به فلسفه تاخت و ما همه از فلسفه ستیزی او متاسفیم. اما نگرش او، ردِ عقل نبود. به عبارت دیگر فلسفه ستیزی او توام با عقل ستیزی نبود و علاوه بر این در آراء غزالی، رگه هایی وجود دارد که می توانسته مورد توجه و استفاده شیخ اشراق قرار گرفته باشد. بلخاری گفت: من بین ...
عقل سرخ و زبان سرخش
در کتاب حکمت الاشراق، تلویحات، المشارع و المطرجات، هیاکل النور و کلمة التصوف آمده است. شیخ الشراق آن چنان که خود تصریح می کند درصدد بنیان حکمتی بوده است که در آن مشرب ایران باستان در آن حیات جدید یابد؛ او دگرگونی در فلسفه سینوی به وجود آورد و همه تعالیم عقلانی سینوی را در قالبی نو با زبانی ذوقی مطرح کرد. نور و ظلمت دو گانگی است که در سراسر فلسفه اشراقی دیده می شود؛ منابع حکمت ...
سهروردی آغازی بر پایان عرفان کاذب/اشراق فلسفه ایرانی اسلامی است
...> شیخ اشراق دلبستگی خاصی به حکمای فارس از قبیل جاماسف (جاماسب)، فرشاوشتر، زردشت و بوذرجمهر داشته است و در رساله کلمه التصوف، خود را احیاگر اندیشه نوری حکمای فارس می شمارد. سهروردی در ضمن تحصیل چنین استنباط کرد که موجودات دنیا از نور به وجود آمده و انوار به یکدیگر می تابد و آن تابش متقابل را اشراق خواند و به همین جهت لقب شیخ الاشراق را یافت سهروردی در ضمن تحصیل چنین استنباط کرد که موجودات ...
از حی بن یقضان تا رابینسون کروزویه(شرح رساله الغربه الغربیه شیخ شهید سهروردی)
احمد امین در قاهره در سال 1958 میلادی در ضمن یک مجموعه از ابن سینا ،ابن طفیل و سهروردی این رساله را منتشر کرده است ولی عنوان انرا حی بن یقظان یعنی زنده پسر بیدار گذاشته است.ودر مقدمه این رساله متوجه خواهیم شد بین این رساله ( قصه الغربه الغربیه ) و رساله حی بن یقظان ابن سینا نزدیکی وارتباطی هست.تاکسون انرا به زبان انگلیسی ترجمه کرده است. ...
فلسفه شرق مدیون فیلسوف نامدار زنجانی/برنامه های روز زنجان برگزار می شود
.... از این 49 اثر سیزده جلد آن به فارسی و بقیه به زبان عربی است. پژوهش گران، آثار سهروردی را به شیوه های گوناگون تقسیم بندی کرده اند. نخستین بار لویی ماسینیون آثار سهروردی رابه سه گروه متمایز دسته بندی کرد. ماسینیون آثار سهروردی را به آثار دوره ی جوانی( رساله های عرفانی) آثار نیمه ی عمر ( مشایی) و آثار اشراقی تقسیم کرد این تقسیم بندی با مطالعات بعدی مورد تردید واقع شد. ...
یادی از میراث شاعر حکیم
دو بیتی و قطعه، روایت داستانی و البته همراهی ابیات با بیان حکمت و عرفان و فلسفه است: هان تا سر رشته خِرَد گُم نکنی خود را ز برای نیک و بد گم نکنی رهرو تویی و راه تویی؛ منزل تو هشدار که راه خود به خود گم نکنی سخن از شیخ شهاب الدین یحیی سهروردی، معروف به شیخ اشراق است؛ همو که از نور هستی و نور حقیقت گفت و اینکه این انوار به یکدیگر می تابند و ...
شکوه سیاست اشراقی به بهانه هشتم مردادبزرگداشت حکیم سهروردی
است که حکمرانان در آن توانایی آن را پیدا می کنند که دریافت کنندة فرمان الهی باشند و صلاحیت اقتداری را که از طریق الهی به آنها اعطا شده داشته باشند. شیخ اشراق در تمام آثار خود اوصاف انسان هایی نیک سرشت، آنانی که توانایی ارتباط با نورالانوار را دارا می باشند بیان می کند و از این رهگذر مسیر رسیدن به یک حکومت الهی را روشن می سازد. [13] بنا بر این الگوی حکومت مطلوب سهروردی حکومت حکیم متأله ...
بزرگداشت روز شیخ شهاب الدین سهروردی
عصر خویش است . هشتم مردادماه به تائید مرکز تقویم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران روزبزرگداشت سهروردی است. او در سهرورد، روستایی در نزدیکی زنجان، چشم به جهان گشود. نام کامل او را بیشتر شرح حال نگاران، ابوالفتوح شهاب الدین یحیی بن حَبَش بن امیرک سهرودی ملقب به شیخ اشراق و شیخ شهید و شیخ مقتول، ثبت کرده اند. برخی از تذکره نویسان نام او را عمر ذکر کرده اند. به ...
ذخایر غنی فکری داریم اما مدیران توانمند برای استخراج آن نداریم
باشیم وارد شویم و خودمان فیلسوف باشیم و مطابق زمان مان دنیا را بفهمیم، اگر این امکانات در اختیار ارسطو بود هیچ کدام از این طبیعیات و غیره را مطرح نمی کرد، ابن سینا هیچ وقت از جهان ذرات خبر نداشت و هیچ وقت هم از کهکشان ها خبر نداشت، مانند یک روستایی می گفت آن جاده شیری است. سخن گذشتگان دغدغه امروز رساله هاست ما الان این همه امکانات داریم نباید حرف ابن سینا را به عنوان فلسفه ...
فلسفه اشراقی سهروردی خلاء معنویت در دنیای امروز را پُر می کند
به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان : هشتم مردادماه مصادف است با روز بزرگداشت شیخ شهاب الدین سهروردی که او را به شیخ اشراق، شیخ شهید، شیخ مقتول نیز یاد می کنند. او را بنیانگذار فلسفه اشراق می دانیم. نظریه فلسفی سهروردی این بود که هستی غیر از نور چیزی نیست و هرچه در جهان است و بعد از این به وجود می آید، نور است، لذا جهان جز اشراق نیست. اما بعضی از نورها رقیق است و برخی غلیظ و ...
گزارش مکتوب ... " روزی به نام شیخ اشراق " ، زنجان
خود را نورالانوارنامیده است . وی می افزاید: شیخ اشراق معتقدبود شدت وضعف موجودات را درشدت وضعف نورانیت آنهاست نور حقیقتی واحد است. بنایی می گوید: یکی از وجوه اساسی متمایزکننده حکمت اشراق سهروردی ازحکمت مشاء رابطه ماهوی آن با نورومسایل وحقایق عرفانی است. ازسهروردی هم اکنون حدود 50 کتاب ورساله برجای مانده که شرح رساله آوازپرجبرئیل ، التلویحات، حکت الاشراق ، بستان ...
به مناسبت روز شیخ اشراق تأثیر تأویل نوری غزالی در مشکوة الانوار بر مراتب نور در اندیشه شیخ اشراق
و ظلمت است که از دیدگاه او محور اصلی بحث غزالی در این رساله است. اما نه آن تفسیر و تمایزی که ایرانیان قدیم و نوافلاطونیان به آن قایل شده و سر از ثنویتی میان نور و ظلمت درآوردند، بلکه درک حقیقت نور و ادراک ذوقی برگرفته از آن. عفیفی سخت باور دارد در مشکوة الانوار پایه های اصلی فلسفه اشراق در سه سطح هستی شناسی (یعنی شرح ماهیت وجود) معرفت شناسی و علم النفس مورد توجه قرار گرفته است. پس مبنی ...
ذکیانی: اصالت اجتماع، مهم ترین مبنای اخلاقی از نگاه امام صدر است
البته وجود ندارد. این تقسیم بندی وقتی به فلاسفه مسلمان رسید، کسانی مانند فارابی ملتزم آن بودند، اما ابن سینا به دلایلی حکمت عملی را حذف کرد و چون عموم فلاسفه پس از ابن سینا شاگرد و پیرو او بودند، دیگر در تاریخ فلسفه اسلامی کسی متعرض مباحث اخلاق و سیاست نشد. از نظر ابن سینا فلسفه اسلامی به دنبال علم یقینی است، بنابراین در مبادی علوم اسلامی به دنبال یقینیات می رود و از مشهورات که اخلاق ...
فرهنگ، مولد فلسفه اسلامی است/ میراث فلسفه اشراق سهروردی
. این بخش حاصل پژوهش های عقلانی است. درک مقام عقل در توسیع و یا امتناع آن بسیار مهم است. حتی در این پرسش که موضوع فلسفه چیست؟ نقش اساسی دارد. ابن سینا بیش از سهروردی به یونان و ارسطو نظر دارد. ادراک سهروردی از وجود موجب شد که وی را از قایلان به اصالت ماهیت بدانند. این انتساب بسیار ناسنجیده بود. سهروردی تلقی وجودی از نور دارد. او طرح نسبت میان وجود یا نور را برای ملاصدرا مهیا کرد. تصور ...