سایر منابع:
سایر خبرها
جریان انقلاب باید به سوی بازاندیشی نظری گام بردارد
پیامبری است. روشنفکر انسان آگاهی است که بر قوم خویش مبعوث است تا مردم را به سوی آگاهی و آزادی و کمال اسانی هدایت کنند. روشنفکر مبارز هم مطالعات اسلامی دارد و دین را می شناسند و هم بر دیگر منابع معرفتی در فرهنگ ها، ادیان و تمدن های زنده مسلط است. او تلاش میکند از منابع معرفتی چندگانه خود برای ارتقای عملیِ فرهنگ دینی بهره گیرد، به جای آنکه بر خطبه های بی ثمر و روش های بی اثر تکیه کند. هنگامی که عصر ...
تاملی در باب شرایط مواجهه با فلسفه و تجدد
مطالعه ، کتابشناسی تخصصی ، نقد نقد ، نقد آثار پیشین و نامه برای استفاده علاقه مندان این حوزه نقد و بررسی شده است. مالک شجاعی جشوقانی در سرمقاله این شماره با عنوان تاملی در باب شرایط مواجهه با فلسفه و تجدد می نویسد: اگر بخواهیم با اصطلاحات رایج در سنت اسلامی سخن بگوییم مواجهه با فلسفه و اندیشه اروپایی مستلزم نوعی اجتهاد فکری اندیشه ای است. این فرایند اجتهاد محتاج پیش نیازهایی چون تسلط به ...
چرا نباید سگ در خانه نگهداری شود؟
از جمله موضوعاتی که بحث و گفت و گوی فراوانی پیرامون آن صورت می گیرد، ورود سگ به منزل و زندگی کردن با این حیوان است. بسیاری می گویند که اسلام نسبت به حیوانات مهربانی نمی کند و حتی این موجود را از حق حیات مستثنی می داند. این یکی از تهمت های بزرگ به این دین مبین است. بحث اصلی درباره سگ همان حکمتی است که ما نمی دانیم. خیلی از دستورات اسلام حکمت هایی دارد که با عقل قابل فهم است و البته بخشی ...
نظام های آریستوکرات در پی جنتلمن ها هستند/ کتاب بسته شدن ذهن آمریکائی با ترجمه مرتضی مردیها منتشر شد
خواهد بود: یکی کنار گذاشتن علم، دیگری این که علمی از نو بنا کنیم که بتواند نظریه ای راجع به زندگی بپرورد که همان شادکامی موجود در میان اقوام بدوی از آن بیرون آید. موضع رمانتیک گویا پیش نهاده شده بود تا از این دو حد افراط حذر کند. تَذَبذُبِ مرسوم این زمانه میان علم و فرهنگ هم یک تقلید سطح پائین از همان موضع است. وی با اشاره به دو نوع بازبودن بیان می کند: یکی بازبودن در معنای بی تفاوتی که ...
فلسفه اسلامی و تمدن نوین اسلامی/ فلسفه آغاز اندیشه ورزی نیست
همین اساس، بدون فلسفه، اختلالی در اندیشه اسلامی پیش نمی آید اما فلسفه کمک می کند تا نه تنها مقصود اسلام از عقل گرایی بهتر محقق شود، آموزه های اسلامی نیز با تفسیر و توجیه عقلانی، در جان آدمی مستحکم تر شده و توان حل شبهات افزایش یابد؛ بااین وجود، من معتقدم اگر فلسفه مصطلح را نیز کنار بگذاریم، باز هم قادریم با کمک خود دین، یک دستگاه عقل ورزی پیشرفته و کارآمد را به وجود بیاوریم هرچند این بحث در جای خود ...
تدبیر حمایت از اعتدال خیانت اصلاح طلبی به خودش بود
گفتمان اصلاحات هم در بیست سالگی خود با چالش هایی روبرو است که اگر نتواند مفاهیم بنیادین و اصلی خود را بازتعریف کند، با عبوری رادیکال از سوی جنبش های اجتماعی مانند جنبش زنان، جنبش کارگری و جنبش دانشجویی مواجه می شود. از نظر خیلی از تئوریسین های اصلاح طلب گفتمان اصلاح طلبی در ایران، ملغمه ای از مفاهیم ضد و نقیض است و علاوه بر آن تکلیفش با مفاهیمی مانند آزادی، عدالت، مدنیت، فرهنگ و قدرت ...
دولت به دنبال افزایش قیمت ارز است/ قیمت دلار و چیزهایی که به ما نمی گویند!/ تخت گاز خودرو در جاده افزایش ...
استقبال بخش عظیمی از مردم ترکیه و طرفداران حرب عدالت و توسعه روبرو شد و در آن مقطع بحران ارزی ترکیه بدین ترتیب مهار شد.اما دولت و بانک مرکزی این روش را در ایران انتخاب نکردند. در ترکیه سعی شد با ترویج حس ملی گرایی، یک بحران ارزی تمام عیار مهار گردد. اما در ایران تنها به گفتاردرمانی اکتفاء شده و این گفتاردرمانی، خطر واضحی که در کمین اقتصاد ایران نشسته است را درنظر نمی گیرد. در واقع، شفاف سازی حلقه ...
علیه تحجر و تجدد
مباحث شهید آوینی اگر بخواهیم سوءگیری نظری و عملی داشته باشیم، آیا باید مباحث فرهنگی را عمده بگیریم؟ نسبت تمدن با فرهنگ و تفکر، نسبت جسم است با روح و ظاهر است با باطن. بنابراین ما بدون فرهنگ و تفکر هیچ چیز نداریم. اینکه در برخی شاخه های تمدنی مثل اقتصاد و سیاست و شهرسازی و محصولات هنری دچار لکنت می شویم به خاطر آن است که در ساحت فرهنگ و تفکر اختلال وجود دارد و آن ساحت دچار نوعی بیگانگی و ...
ویژگی های گرایش اجتماعی درتفسیر المیزان
اجتماعی است. وی به آموزه های تربیتی و ارشادی قرآن نیز توجّه داشته است و متذکّر می شود که وجود سنّت های تاریخی و اجتماعی در قرآن و توجّه به آنها موجب هدایت و تربیت انسان می شود. ایشان علاوه بر پاسخ گویی به شبهات و اشکال هایی که مخالفان نسبت به اسلام و قرآن مطرح کرده اند، بیان می نمایند که اسلام دین عقل، قانون و مصدر خیر ، برکت و اصلاح جامعه است. از جمله اهداف علاّمه طباطبائی ...
نگاهی به کتاب اندیشه سیاسی سید جعفر کشفی نوشته عبدالوهاب فراتی
به گزارش ندای اصفهان ، متن زیر برگرفته از کتاب اندیشه سیاسی سیّدجعفر کشفی، قم: مؤسسه بوستان کتاب (مرکز چاپ و نشر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم)، به قلم عبدالوهاب فراتی است که به بیان زندگی نامه و اندیشه های مرحوم کشفی می پردازد. اندیشه سیاسی کشفی علی الخصوص در موضوع نظریه های حکومت در دوران غیبت قابل توجه می باشد. ( اینجا را نگاه کنید) با تشکر از سیدمهدی کشفی از نوادگان ایشان ...
تلاش ها برای فهم کیفیّت علم الهی
. پس آن مفاهیم – اگر چه اوّل بار، از وجوداتِ شدیداً نیازمند، انتزاع شده اند- امّا می توان آن ها را بدون این که به مفاهیمی دیگر تبدیل شوند، از جهات ماهوی و عدمی تجرید کرد. و این مفاهیم هستند که صفات ثبوتی واجب تعالی، نظیر علم و قدرت و حیات، بلکه جمال و حبّ و بهجت و غیره را تشکیل می دهند. پس همواره باید توجّه داشت که حقیقت این صفات و مفاهیم بین واجب و ممکن، مشترک است. تفاوت، تنها در غیریّت ...
حس غیریت علوم انسانی غربی، مقدمه تحول در علوم انسانی است
اسلامی به یک گفتمان رایج بدل نگشته است. در همین راستا و جهت بررسی و آسیب شناسی پروسه تحول در علوم انسانی، با حجت الاسلام احمد رهدار، رئیس موسسه فتوح اندیشه در قم گفت و گو کرده ایم. این استاد حوزه و دانشگاه که دبیری همایش تحول علوم انسانی با محوریت اندیشه های علامه سید منیرالدین حسینی الهاشمی در دانشگاه تهران را نیز در سوابق خود دارد، معتقد است هنوز حوزه و دانشگاه به بلوغ فکریِ در تراز ...
کارکرد عقلانیت در ایمانوئل کانت و رودولف کارنپ
می زیست، انقلاب علمی رخ داده بود، اما در فلسفه چیزی جز یک عقل افلاطونی با عُلقه های یک ارسطوی کانسپچوآلیست (مفهوم گرا) در سنت عقل گراییِ عصر جدید، و سپس شکاکیّتِ سنت تجربه گرایی؛ ناشی از ادعای نابسندگیِ روش عقلی در شناخت واقعیت، و مسائلی که دیوید هیوم مطرح کرد باقی نمانده بود. بنابراین تصویر عقل، مخدوش و تصویر حس، نامطمئن بود و این تناقض و مشکل (ناظر به اینکه روش های اندیشه و شناخت عبارت از حس و ...
احسان شریعتی: زبان زرگری روشنفکران
بدیع الملک میرزا عمادالدوله از شاهزادگان دوره قاجار علایق فلسفی داشته و آشنایی هایی با اولن فیلسوف نوکانتی فرانسوی داشته است. اما این آشنایی ها جدی نیست. به همین خاطر شاید به تعبیر داریوش آشوری، اولین فیلسوف مدرن ما احمد فردید باشد. به نظر شما چرا چپ ها به فلسفه توجه نداشتند؟ اتفاقا چپ ها خیلی باعث واکنش فلسفی شدند. مثلا علامه طباطبایی و شهید مطهری اصول فلسفه و روش رئالیسم را ...
چگونگی حل چالش های نظری اقتصاد ایران
مشکلات و پاسخ گویی به سؤالاتی خارج از زمان و مکان نیز کارکردهایی داشته باشد؛ چراکه روش شناسی ایشان و هم قطارانی چون علامه طباطبایی، امام موسی صدر، شهید مطهری و... در پی ریزی یک نظام فکری مبتنی بر منطق ثابت-متغیر اسلام شکل گرفته و تلاش بر این بوده است تا ثابتات اندیشه اسلامی را به یک الگوریتم و نظام واره منسجم و هماهنگ فرازمانی و فرامکانی تبدیل کنند؛ به نحوی که پاسخی بر سؤالات نو و مقتضیات عصر داشته ...
تربیت جنسی با تأکید بر نقش مدرسه
تربیت دیگر امور است. بنابر این می توان روش های خاصی را که اسلام برای تربیت به مفهوم کلی در نظر گرفته است، به تربیت جنسی نیز تعمیم داد. برخی از این روش ها عبارتند از: عبادت که فرد برای فرار از فشار غرایز به عبادت هایی مثل روزه گرفتن و نماز خواندن روی می آورد. تربیت عملی یا پیروی از سیره پیامبر (ص) و پیشوایان معصوم (ع) پیروی از عقل، امر به معروف و نهی از منکر، پاداش و تنبیه، پند و اندرز دادن، تربیت ...
احسان و نیکی به پدر و مادر از منظر تفسیر المیزان
فیزیکی و آمیزش تن به تن نیست و فرزند فقط وارث جسمی و مالی والدین نیست، بلکه وارث تمام کردارها و رفتارهای نیک و بد پدر و مادر، خُلق و خو و روش تربیتی آنها هم می باشد (ر.ک؛ بهشتی، 1382: 211). مسئولیّت پدر و مادر به مسائل مادّی از قبیل تهیّه مسکن و پوشاک و خوراک فرزندان خلاصه نمی شود، پرورش های روحانی و معنوی آنها نیز به عهده پدر و مادر است. در اسلام تربیت و پرورش روحی فرزندان از تأمین حوائج ...
بلاتکلیفی اقتصاد و گرانی دلار/ کدام کالا ایرانی است؟
برخی بازارها تحت تأثیر عوامل مختلف، دچار نوسان شده و نارضایتی هایی ایجاد کرده اند اما با توجه به شاخص های کلان و تغییراتی که در سال های اخیر اتفاق افتاده است، نمی توان تفسیر کرد که کل فضای اقتصاد ما بی ثبات شده است. فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان و بخش خصوصی همواره تأکید داشته اند که قیمت ارز باید واقعی باشد، اما به خاطر دلایل، توجیه ها و البته بهانه جویی های مختلف این اتفاق در طی سال های ...
اهمیت شایگان ناشی از روشنگری های اوست
آسیا در برابر غرب تا افسون زدگی جدید و فانوس جادویی زمان پیدا کنیم؟ شایگان دغدغه ها و مسئله ها و نیز دید و منظری دارد که آثارش را به رغم گستره وسیع شان به هم پیوند می دهد. نسبت فرهنگ های مختلف و امکان گفت وگو، ماجرای سنت و تجدد، مواجهه تمدن های غیرغربی با غرب، معنویت و عرفان، مفهوم زمان، نقش هنر و... اینها مسأله های همیشگی اوست که رد آنها را از نخستین تا آخرین کتابش می شود دید. ...
سرمقاله روزنامه های 19 فروردین
.... آشنایی با فلسفه غرب، هم از آن جهت که دسترسی به درک آن با پشتوانه تاریخی آموزش فلسفه و حکمت در سنت تفکر ایرانی کم و بیش آسان تر می نمود و هم از آن جهت که فلسفه نوین پا را از مدرس و مدرسه فراتر گذاشته و دست به کار تحول اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه بشری شده بود، نسل پیشگام روشنفکری ایرانی را در یک همزیستی مسالمت آمیز با تفکر فلسفی قرار می داد. با قرار گرفتن در معبر گذار از سنت به مدرنیته و ...
الگو برداری های داستان فارسی از رمان های خارجی از کلیدر تا طوبا و معنای شب
ها پیش و در مقاطع مختلف تاریخی نوشته است. مدت ها در دست ناشرین باقی می مانده و برخی آثار من مانند مجموعه ی چهارجلدی "داستان شناخت ایران" چهار سال در "وزارت ارشاد" خاک می خورده و وقتی ناشر (انتشارات نگاه) سرانجام مجوز انتشار آن ها را گرفته، چنان دچار شتابزدگی در انتشار آن ها شده که به من اطلاع و فرصت نداده تا آن ها را ویرایش کنم و این آثار بدون کوچک ترین ویرایشی منتشر و توزیع شده اند درحالیکه در ...
روشنفکر ایرانی؛ از برج عاج نشینی تا کنش گری
روز گسترده تر و آشکارتر می شد را ضروری ساخت. آشنایی با فلسفه غرب، هم از آن جهت که دسترسی به درک آن با پشتوانه تاریخی آموزش فلسفه و حکمت در سنت تفکر ایرانی کم و بیش آسان تر می نمود و هم از آن جهت که فلسفه نوین پا را از مدرس و مدرسه فراتر گذاشته و دست به کار تحول اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه بشری شده بود، نسل پیشگام روشنفکری ایرانی را در یک همزیستی مسالمت آمیز با تفکر فلسفی قرار می داد ...
شهید محمدباقرصدر؛ پدرخوانده قانون اساسی جمهوری اسلامی
است و ما به عنوان مؤمنان به این دین، نباید چونان غربی ها مکتب هایی چون سرمایه داری و مارکسیسم ابداع کنیم. مجموعه اندیشه های صدر چه در حوزه احکام و چه مطالعه زندگی اهل بیت(ع) یا اقتصاد و فلسفه از وی اندیشمندی متفاوت که وجودش به مثابه نقطه اتصال رشته تسبیح علم بود، ساخته بود. چه وجوه اشتراکی بین دیدگاه های شهید صدر و امام موسی صدر در شکل دهی به منظومه فکری امت اسلام وجود داشت ...
محورهای اجتماعی در تفسیر المیزان
و سیّد قطب در فی ظلال القرآن و علاّمه طباطبائی در المیزان فی تفسیر القرآن ادامه یافت و افراد دیگری نیز به این جریان پیوسته اند. بنابراین، توجّه و اهتمام ویژه مفسّران قرآن کریم در دو قرن چهاردهم و پانزدهم به این جریان کاملاً مشهود است. علاّمه طباطبائی، مانند هر مفسّر اجتماعی دیگر، هدفش بازگشت آموزه های قرآن به متن زندگی مردم است و بر این باور است که قرآن کتاب هدایت و زندگی می باشد. 1 ...
علم الهی، منزّه از هرگونه وابستگی به معلوم
حکم عقل در خصوص تباین و تنزیه، به بررسی این دو رکن مهمّ توحیدی در آینه روایات خواهیم پرداخت. وابسته دانستن علم به معلوم وابستگی علم به معلوم را از زوایای مختلفی می توان مورد دقّت قرار داد. اگر چه این منظرهای متعدّد، همگی به یک واقعیّت اشاره می کنند، امّا دقّت جداگانه در مورد آن ها، عمق و اهمّیّت مطلب را روشن تر خواهد کرد. هم چنین باید توجّه داشت که اگر علم الهی، هم سنخ با علوم مخلوقی ...
شهید صدر افق دید حوزه را عوض کرد
نزده است. اشکال ها یا حاشیه هایی مطرح کرده اند؛ ولی نظریۀ جدیدی در زمینۀ اقتصاد اسلامی مطرح نشده است که متناسب با وضع روز و بر اساس قرآن و سنت باشد. اما بااین حال، به نظر بنده بالاتر از اقتصادنا و البنک الربوی ایشان، روش نظریه پردازی شهید صدر است که ایشان به شکل خیلی فشرده در آثارشان مطرح کرده اند. آقا در پیامشان به کنگرۀ شهید صدر، در نهایت بلاغت به این مطلب اشاره کرده اند: آثار علمی و شیوۀ تحقیق او ...
شهید صدر؛ به مثابۀ الگویی چندجانبه برای تحول حوزه/ حسین ایزدی
تفسیر موضوعی، دقیقاً به منظور تحول حوزه و ایفای نقش درست و اساسی آن ابداع شده بود. افزون بر این، او خود با نگارش کتاب هایی مانند اقتصادنا و البنک اللاربوی ، در مسیر حضور واقعی و اثرگذار حوزه در جهان امروز الگوآفرینی کرد. همچنین در کنار فعالیت های شخصی، به روشنگری برای طلاب در زمینۀ اصلاح حوزه نیز مشغول بود. او در تبیین معنای حوزه، اهداف و وظایف و راهکاری تحقق نقش حوزه در جهان و امت، در جلساتی ...
تحلیل و بررسی فقهی اجرای فیلترینگ در فضای مجازی
آن برای دولتمردان آن کشور بسیار سخت و حتی ناممکن است، مهار نمود. 4-1-4 سلطه دینی از آنجا که دین اسلام جهت گسترش حاکمیت دین الهی تشریع شده است؛ حاکمیتی که صلاح دنیا و آخرت مردم در پرتو آن تحقق می یابد (طبرسی، 1372، ج1، ص606)، اجازه سلطه دینی بر مسلمانان را به هیچ غیر مسلمانی نمی دهد. حتی فلسفه جهاد در اسلام با توجه به قید فِی سَبِیلِ اللَّهِ در آیه وَ قاتِلُوا فِی سَبِیلِ ...
کتاب الفقیه و المحدّث شیخ حرعاملی در لبنان منتشر شد
صوفیه ، نوشته دکتر طراد حماده استاد فلسفه دانشگاه لبنان – تحلیل ارجوزه الهندسه شیخ حرعاملی، از دکتر نسیب حُطیط استاد دانشگاه لبنان – حرعاملی، روش اعتدال و خلاقیت، از سید محمدعلی بحرالعلوم استاد حوزه علمیه نجف اشرف – دایره المعارف امل الآمل و پیوست های آن، از علی اکبر زمانی نژاد عضو هیئت علمی مؤسسه میراث شیعه در قم بنابر گزارش فارس، در پایان ضمن ارائه ...
ابعاد مسؤولیت شرعی کارگزاران
...، ج3و4، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چ2، 1413ق. 33. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج4، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چ5، 1417ق. 34. طوسی، محمد بن حسن، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، بیروت: دار الکتاب العربی، چ2، 1400ق. 35. عمید، حسن، فرهنگ فارسی، ج2، تهران: امیر کبیر، چ29 ...