خانه
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
مصاحبه خواندنی آیت الله خامنه ای درباره شخصیت دکتر شریعتی
سیدجمال را نمی شود با کس دیگری مقایسه کرد. در عالم مبارزات سیاسی، او اولین کسی است که سلطه استعماری را برای مردم مسلمان آن زمان معنا کرد قبل از سیدجمال چیزی به نام سلطه استعماری برای مردم مسلمان حتی شناخته شده نبود. او کسی بود که در ایران، در مصر، در ترکیه، در هند، در اروپا کلا در خاورمیانه در آسیا و در آفریقا سلطه سیاسی مغرب زمین را مطرح کرد و معنا کرد و مردم را به این فکر انداخت که چنین واقعیتی وجود ...
چه کسانی به شریعتی ظلم کردند؟
"اما ظلم طرفداران شریعتی به او کمتر از ظلم مخالفانش نبود بلکه حتی کوبنده تر و شدیدتر هم بود." به گزارش گلستان ما به نقل از تسنیم ؛ امروز 29 خرداد، سی امین سالگرد درگذشت دکتر علی شریعتی است. شریعتی از جمله شخصیت های مطرح تاریخ انقلاب اسلامی و البته شخصیتی مناقشه آمیز است که تفاسیر متعددی از وی و اندیشه هایش صورت گرفته است. برخی تمجیدهای شگفت انگیزی از وی ارائه کرده و عده ای دیگر از همان زمان بسیار در نقد وی کوشیده و او را شخصیتی منحرف از اسلام معرفی کرده اند. آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی از جمله شخصیت هایی است که از مشهد با علی شریعتی آشنا بوده و شناخت دقیقی از شخصیت دکتر شریعتی دارد. ایشان در مصاحبه ای که در پنجمین سال درگذشت مرحوم شریعتی انجام شده است، به بررسی آرا و اندیشه های شریعتی و ابعاد شخصیتی وی پرداختند. این مصاحبه در 30 خرداد 1360 انجام شده است. آنچه در ذیل می آید مشروح این گفتگوی خواندنی است: با توجه به اینکه شما با دکتر شریعتی سابقه صمیمیت دوستی داشتید و با او از نزدیک آشنا بودید آیا تمایل دارید درمورد چهره و شخصیت او با ما مصاحبه کنید؟ آیت الله خامنه ای: بسم الله الرحمن الرحیم بله من حرفی ندارم که درباره شخصیت شریعتی و معرفی شخصی از جوانب این انسانی که برای مدت های مدیدی مرکز و محور گفتگوها و قال و قیل های زیادی بوده، آشنایی های خودم را تا حدودی که در این فرصت می گنجد بیان کنم. به نظر من شریعتی برخلاف آنچه که همگان تصور می کنند یک چهره همچنان مظلوم است و این به دلیل طرفداران و مخالفان اوست. یعنی از شگفتی های زمان و شاید از شگفتی های شریعتی این است که هم طرفداران و هم مخالفانش نوعی همدستی با هم کرده اند تا این انسان دردمند و پرشور را ناشناخته نگهدارند و این ظلمی به اوست. مخالفان او به اشتباهات دکتر شریعتی تمسک می کنند و این موجب می شود که نقاط مثبتی که در او بود را نبینند. بی گمان شریعتی اشتباهاتی داشت و من هرگز ادعا نمی کنم که این اشتباهات کوچک بود اما ادعا می کنم که در کنار آنچه که ما اشتباهات شریعتی می توانیم نام گذاریم، چهره شریعتی از برجستگی ها و زیبایی ها هم برخوردار بود. پس ظلم است اگر به خاطر اشتباهات او، برجستگی های او را نبینیم. من فراموش نمی کنم که در اوج مبارزات که می توان گفت که مراحل پایانی قال و قیل های مربوط به شریعتی محسوب می شد، امام در ضمن صحبتی بدون اینکه نام از کسی ببرند، اشاره ای کردند به وضع شریعتی و مخالفت هایی که در اطراف او هست. نوار این سخن همان وقت از نجف آمد و در فرونشاندن آتش اختلافات موثر بود. در آنجا امام بدون اینکه اسم شریعتی را بیاورند اینجور بیان کرده بودند: (چیزی نزدیک به این مضمون) بخاطر چهار تا اشتباه در کتابهایش بکوبیم، این صحیح نیست این دقیقا نشان می داد موضع درست را در مقابل هر شخصیتی و نه تنها شخصیت دکتر شریعتی. ممکن بود او اشتباهاتی بعضا در مسایل اصولی و بنیانی تفکر اسلامی داشته باشد مثل توحید، یا نبوت و یا مسایل دیگر اما این نباید موجب می شد که ما شریعتی را با همین نقاط منفی فقط بشناسیم. در او محسنات فراوانی هم وجود داشت که البته مجال نیست که الان من این محسنات را بگویم، برای اینکه در دو مصاحبه دیگر درباره برجستگی های دکتر من مطالبی گفته ام. این درباره مخالفان. اما ظلم طرفداران شریعتی به او کمتر از ظلم مخالفانش نبود بلکه حتی کوبنده تر و شدیدتر هم بود. طرفداران او بجای اینکه نقاط مثبت شریعتی را مطرح کنند و آنها را تبیین کنند، در مقابل مخالفان صف آرایی هایی کردند و در اظهاراتی که نسبت به شریعتی کردند سعی کردند او را یک موجود مطلق جلوه بدهند. سعی کردند حتی کوچکترین اشتباهاتی را از او نپذیرند. یعنی سعی کردند هرگز اختلافی را که با روحانیون یا با متفکران بنیانی و فلسفی اسلام دارند در پوشش حمایت و دفاع از شریعتی بیان کنند. در حقیقت شریعتی را سنگری کردند برای کوبیدن روحانیت و یا کلا متفکران اندیشه بنیانی و فلسفی اسلام. خود این منش و موضع گیری کافی است که عکس العمل ها را در مقابل شریعتی تندتر و شدیدتر کند و مخالفان او را در مخالفت حریص تر کند. بنابراین من امروز می بینم کسانی که به نام شریعتی و بعنوان دفاع از او درباره شریعتی حرف می زنند، کمک می کنند تا شریعتی را هرچه بیشتر منزوی کنند. متاسفانه به نام رساندن اندیشه های او یا به نام نشر آثار او یا به عنوان پیگیری خط و راه او، فجایعی در کشور صورت می گیرد. فراموش نکرده ایم که یک مشت قاتل و تروریست بنام فرقان ها خودشان را دنباله رو خط شریعتی می دانستند. آیا شریعتی براستی کسی بود که طرفدار ترور شخصیتی مثل شهید مطهری باشد؟ او که خودش را همواره علاقه مند به مرحوم مطهری و بلکه مرید او معرفی می کرد. من خودم از او این مطلب را شنیده ام. در یک سطح دیگر، کسانی که امروز در جنبه های سیاسی و در مقابل یک قشری یا جریانی قرار گرفته اند، خودشان را به شریعتی منتسب می کنند از آن جمله هستند بعضی از افراد خانواده شریعتی. این ها در حقیقت از نام و از عنوان و از آبروی قیمتی شریعتی دارند سوءاستفاده می کنند برای مقاصد سیاسی و این طرفداری و جانبداری است که یقینا ضربه اش به شخصیت شریعتی کمتر از ضربه مخالفان شریعتی نیست. مخالفان را می شود با تبیین و توضیح روشن کرد. می شود با بیان برجستگی های شریعتی، آنها را متقاعد کرد و اگر در میان مخالفان معاندی وجود دارد او را منزوی کرد اما اینگونه موافقان را به هیچ وسیله ای نمی شود از جان شریعتی و از سر شریعتی دور کرد. بنابراین من معتقدم چهره شریعتی در میان این موافقان و این مخالفان چهره مظلومی است و اگر من بتوانم در این باره یک رفع ظلمی بکنم به مقتضای دوستی و برادری دیرینی که با او داشتم و حتما ابایی ندارم. عده ای معتقدند که معمولا شخصیت ها از دور یا پس از مرگ مبالغه آمیز و افسانه ای جلوه می کنند. آیا به نظر شما درمورد شریعتی نیز می توان این نظر را صادق دانست و آیا چهره او نیز دستخوش چنین آفتی شده است؟ آیت الله خامنه ای: البته من تصدیق می کنم که بخشی از شخصیت شریعتی مبالغه آمیز و افسانه آمیز جلوه می کند درمیان قشری از مردم، اما متقابلا بخش های ناشناخته ای از شخصیت شریعتی هم وجود دارد. شریعتی را ممکن است به عنوان یک فیلسوف، یک متفکر بزرگ، یک بنیانگذار جریان اندیشه مترقی اسلام، معرفی کنند. این ها همانطوری که اشاره کردید، افسانه آمیز و مبالغه آمیز است و چنین تغییراتی در خصوص مرحوم دکتر شریعتی صدق نمی کند. اما متقابلا شریعتی یک چهره پرسوز پیگیر برای حاکمیت اسلام بود، از جمله منادیانی بود که از طرح اسلام به صورت یک ذهنیت و غفلت از طرح اسلام به صورت یک ایدئولوژی و قاعده نظام اجتماع رنج می برد و کوشش می کرد تا اسلام را به عنوان یک تفکر زندگی ساز و یک نظام اجتماعی و یک ایدئولوژی راهگشای زندگی مطرح کند. این بُعد از شخصیت شریعتی آنچنان که باید و شاید شناخته نشده است و روی این بخش وجود او تکیه نمی شود. می بینید که اگر از یک بعد از سوی قشری از مردم شریعتی چهره اش مبالغه آمیز جلوه می کند، باز بخش دیگری از شخصیت او و گوشه دیگری از چهره او حتی ناشناخته و تاریک باقی مانده است. بنابراین می توانم در پاسخ شما بگویم بله به صورت مشروط در مورد شریعتی هم این بیماری وجود داشته است اما نه به صورت کامل و قسمت هایی از شخصیت او آنچنان که باید هم حتی شناخته نشده است. نقش دکتر شریعتی در آغازگری ها چه بود؟ آیا او را می توان در این مورد با اقبال و سیدجمال مقایسه کرد؟ آیت الله خامنه ای: البته شریعتی یک آغازگر بود، در این شک نباید کرد. او آغازگر طرح اسلام با زبان فرهنگ جدید نسل بود. قبل از او بسیاری بودند که اندیشه مترقی اسلام را آنچنان که او فهمیده بود فهمیده بودند. بودند کسانی اما هیچکدام این موفقیت را پیدا نکردند که آنچه را فهمیده بودند در قالب واژه ها و تغییراتی که برای نسل امروز ما و یا بهتر بگویم نسل آن روز شریعتی، نسلی که مخاطبین شریعتی را تشکیل می داد گیرایی داشته باشد مطرح کنند. موفق نشده بودند به زبان آنها این حقایق را بیان کنند. جوری که برای آنها قابل فهم باشد این مسایل را بگویند. شریعتی آغازگر طرح جدیدترین مسایل کشف شده اسلام مترقی بود به صورتی که برای آن نسل پاسخ دادن به سوال ها و روشن کردن نقاط ،مبهم و تاریک بود اما اینکه او را با سیدجمال یا با اقبال مقایسه کنیم، نه. اگر کسی چنین مقایسه ای بکند ناشی از این است که اقبال و سیدجمال را به درستی نشناخته است. اتفاقا در یکی از جلسات یادبود مرحوم دکتر، شاید چهلم او بود -یکی از آقایان- در مشهد سخنرانی کرد و او را حتی از سیدجمال و از کواکبی و از اقبال و اینها هم برتر هم خواند، بلکه با آنها غیرقابل مقایسه هم دانست. همان وقت هم این اعتراض در ذهن کسانی که شریعتی را به درستی می شناختند پدید آمد، زیرا تعریف از شریعتی به معنای این نیست که ما پیشروان اندیشه مترقی اسلام را تحقیر کنیم. سیدجمال کسی بود که برای اولین بار بازگشت به اسلام را مطرح کرد کسی بود که مساله حاکمیت را و خیزش و بعثت جدید اسلام را اولین بار در فضای عالم بوجود آورد. کاری که سیدجمال کرد سه جریان بوجود آورد در دنیا: یک جریان، جریان اندیشه مترقی در هند که بیشترین جریان های مترقی اسلام است. جریان دیگر، آن جریان اندیشه مترقی در مصر بود، که آن هم به وسیله سیدجمال به وجود آمد و شما می دانید جریان مترقی در مصر، منشاء پیدایش جنبش های عظیم آزادیخواهانه در آفریقا شد. نه فقط مصر را به سطحی از بینش نوین اسلام رساند. بلکه نهضت های مراکش و الجزایر، کلا شمال آفریقا، ریزه خوار خوان حرکت سیدجمال بوده است. یک چنین حرکت عظیمی را سیدجمال در مصر به وجود آورد و کلا خاورمیانه. و جریان سوم، جریان روشنفکری در ایران بود. این سه جریان فکری اسلامی را سیدجمال در سطح جهان اسلام به وجود آورد. او مطرح کننده، به وجود آورنده و آغازگر بازگشت به حاکمیت اسلام و نظام اسلام است. این را نمی شود دست کم گرفت و سیدجمال را نمی شود با کس دیگری مقایسه کرد. در عالم مبارزات سیاسی، او اولین کسی است که سلطه استعماری را برای مردم مسلمان آن زمان معنا کرد قبل از سیدجمال چیزی به نام سلطه استعماری برای مردم مسلمان حتی شناخته شده نبود. او کسی بود که در ایران، در مصر، در ترکیه، در هند، در اروپا کلا در خاورمیانه در آسیا و در آفریقا سلطه سیاسی مغرب زمین را مطرح کرد و معنا کرد و مردم را به این فکر انداخت که چنین واقعیتی وجود دارد و شما می دانید آن زمان، آغاز عمر استعمار بود چون استعمار در اول نشرش در این منطقه اصلا شناخته شده نبود و سیدجمال اولین کسی بود که آن را شناساند. اینها را نمی شود دست کم گرفت. مبارزات سیاسی سیدجمال چیزی است که قابل مقایسه با هیچیک از مبارزات سیاسی افرادی که حول و حوش کار سیدجمال حرکت کردند نیست. البته در زمان کنونی جنبش امام خمینی از نظر ما با اینکه دنباله حرکت سیدجمال است اما به مراتب جست بالاتری از حرکت سیدجمال دارد. در این تردیدی نیست. اما حرکت فکری و روشنفکری و سیاسی تبلیغی دکتر شریعتی را به هیچ وجه نمی توان حتی مقایسه کرد با حرکت سیدجمال. و اما اقبال، اقبال نیز آغازگر دو جریان بود. یک جریان، جریان رهایی از فرهنگ غربی و بازگشت به فرهنگ خودی اسلامی و بهتر بگویم، فرهنگ خود شرقی و این همان چیزی است که بعدها به صورت تعابیری از قبیل غرب زدگی و امثال آن در ایران مطرح شده است. شما می دانید آن چیزی که دکتر شریعتی بصورت بازگشت به خویشتن مطرح می کند، که این یکی از عمده ترین مسایلی است که او می گوید، این است که در سال 1930 (بلکه قبل از 30، 25 – 1920) به وسیله اقبال در هندوستان مطرح شد، یعنی کتاب های اقبال، شعرهای فارسی اقبال که همه اش مربوط به بازگشت به خود اسلامی و من اسلامی و من شرقی، این را در ضمن هزارها بیت شعر، اقبال لاهوری در مثلا چهل سال قبل از اینکه دکتر شریعتی امثال این را بیان کنند، بیان کرده و یک ملتی را با این شعرها به وجود آورده و آن ملت پاکستان است، یعنی یک منطقه جغرافیایی به وجود آورده است. این یک کار بوده که اقبال آغازگر او بود، و این کار بسیار عظیمی است. کار دوم اقبال همین مساله ایجاد یک قطعه جغرافیایی به نام اسلام است و یک ملت به نام اسلام و تشکیل دولت پاکستان است. اول کسی که مساله کشوری به نام پاکستان و ملتی در میان شبه قاره به نام ملت مسلمان را مطرح کرد اقبال بود. من به وضعیت کنونی پاکستان و سرنوشتی که بعد از اقبال، یعنی بعد از رهبران و بنیانگذاران پاکستان کلا بوجود آمد کاری ندارم، به جذب شدنش به استعمار و وابستگی های استعماریش کاری ندارم، اما به مجاهدات اقبال و فلسفه و بیان اقبال در این مورد کار دارم. این یک حرکت جدید بود. یعنی او ثابت کرد که مسلمان ها به معنای واقعی واژه ملت، یک ملت هستند در شبه قاره که این مساله را می توانید در بیانات اقبال، مکاتبات اقبال، که من یک بخش از آنها را در این کتاب مسلمانان در نهضت آزادی هند آورده ام، ملاحظه کنید اقبال آغازگر یک چنین اندیشه ای بود. و می دانید این چقدر اهمیت دارد، چقدر بزرگ است. این را نباید دست کم گرفت. البته دکتر شریعتی را ما هیچوقت کوچک نمی شماریم اما نمی توانیم دکتر را مقایسه کنیم با اینگونه چهره ها و اینگونه شخصیت ها و به همین دلیل هم بود که دکتر شریعتی خودش را کوچه کبدال اینها می دانست. مرید واقعی و شاگرد از دور اقبال می دانست و شما نگاه کنید سخنرانی های دکتر درمورد اقبال که چند سخنرانی بود که یک جا چاپ شده است بنام اقبال و ببینید چطوری عاشقانه و مریدانه درباره اقبال حرف می زند. کسی که از زبان دکتر آن حرف ها را می شنود. برایش روشن می شود که اینگونه مقایسه ها درست نیست. درباره رابطه عاطفی و فکری شریعتی با روحانیت و روحانیون نظرات گوناگون و متفاوت و بعضا مغرضانه ای عرضه شده است. آیا شما می توانید به عنوان یک روحانی که با دکتر دوست و در بسیاری موارد همفکر بوده حقیقت را در این مورد بیان کنید؟ آیت الله خامنه ای: اتفاقا این از آن بخش های ناشناخته چهره و شخصیت دکتر است که قبلا اشاره کردم بعضی از نقطه نظرها و گوشه های شخصیت او ناشناخته است و این یکی از آنهاست. اول من یک خاطره ای را برای شما نقل می کنم و بعد پاسخ شما را می دهم. در سال 1349 در مشهد، در یک مجمعی از طلاب و فضلای مشهد، من درس تفسیر می گفتم در این درس تفسیر یک روز راجع به روحانیت صحبت کردم و نظراتی را که درمورد بازسازی روحانیت یعنی جامعه روحانیت وجود داشت به صورت فرض و احتمال مطرح کردم، گفتم چهار نظر وجود دارد. یک: حذف روحانیت به کلی، یعنی اینکه اصلا روحانیتی نمی خواهیم. دو: قبول روحانیت به همین شکلی که هست با همین نظام و سازمان کنونی قبولش کنیم و هیچ اصلاحی را در آن ندانیم. سه: تبدیل به کلی، یعنی اینها و روحانیت کنونی را برداریم یک روحانیت جدید بیاوریم و بجای این روحانیت، با شرایط لازم و مقرری که برایش می پسندیم روحانیت جدید بنیانگذاری کنیم. و چهار: اصلا همان چیزی که هست، بحث کردم روی مساله و صحبت کردم. البته طبیعی است که من آن سه نظر اول را رد می کردم و با ارایه دلیل و به نظر چهارم معتقد بودم. همان اوقاتی بود که تازه زمزمه هایی علیه دکتر شریعتی بلند شده بود و گفته می شد که دکتر شریعتی راجع به افکار شریعت کم عقیده است یا بی عقیده است یا نسبت به روحانیت علاقه ای ندارد و از این قبیل تعبیرات. جلسه ای داشتیم همان روزها با دکتر شریعتی من برای او نقل کردم که من در جلسه درسمان این مطلب را بیان می کردم، با علاقه فراوانی گوش می داد. من برایش گفتم. گفتم بله، یکی اینکه نفی روحانیت بکلی، که گفت این غلط است. دوم اثبات همین روحانیت موجود به کلی، که هیچ تغییری در او وارد نکنیم. گفت: این هم که غلط است. سوم اینکه تبدیل کنیم روحانیت را باز به کلی، یعنی این روحانیت را کلا برداریم یک روحانیت دیگر جای او بگذاریم، با شرایط لازم. تا این قسمت سوم را گفتم شریعتی ناگهان گفت: اوه، اوه، این از همه بدتر است. توجه می کنید؟ گفت این از همه بدتر است. از همه خطرناکتر است، این از همه استعماری تر است و رسیدیم به نظر چهارم که آن اصلاح روحانیت موجود بود گفت بله این نظر خوبی است. شریعتی برخلاف آنچه گفته می شود درباره او و هنوز هم عده ای خیال می کنند، نه فقط ضد روحانی نبود بلکه عمیقا مومن و معتقد به رسالت روحانیت بود، او می گفت که روحانیت یک ضرورت است، یک نهاد اصیل و عمیق و غیرقابل خدشه است، و اگر کسی با روحانیت مخالفت بکند یقینا از یک آبشخور استعماری تغذیه می شود، این ها اعتقادات او بود در این هیچ شک نکنید این از چیزهایی بود که جز معارف قطعی شریعتی بود اما درمورد روحانیت او تصورش این بود که روحانیون به رسالتی که روحانیت بر دوش دارد بطور کامل عمل نمی کنند. در اینجا هم یک خاطره ای نقل می کنم برای شما در سال 47 یعنی سال آخر عمر جلال آل احمد. مرحوم آل احمد آمد مشهد، یک جلسه مشترکی داشتیم، من بودم، آل احمد بود، مرحوم شریعتی بود و عده ای هم از دوستان مشهدی ما بودند. بحث درباره روحانیون شد، به مناسبت حضور من در جلسه شاید هر کسی یک چیزی می گفت شریعتی یک مقداری انتقاد کرد. مرحوم آل احمد به شریعتی گفت شما چرا (البته با تعبیر حوزه علمیه می گفتند نه روحانیت) از حوزه علمیه اینقدر انتقاد می کنی بیا از روشنفکران خودمان انتقاد کن و مرحوم آل احمد یک دو سه جمله درباره انتقاد و تعرض به روشنفکران گفت، مرحوم دکتر شریعتی پاسخی داد که از آن پاسخ هم می شود درست نقطه نظر او را نسبت به روحانیت و روحانیون فهمید. او گفت علت اینکه من از روحانیت انتقاد می کنم، از حوزه علمیه انتقاد می کنم این است که ما از حوزه علمیه انتظار و توقع داریم، از روشنفکر جماعت هیچ توقعی نداریم، نهادی که ولادتش در آغوش فرهنگ غربی بوده این چیزی نیست که ما در او انتظار داشته باشیم اما روحانیت یک نهاد اصیلی هست و ما از روحانیت زیاد انتظار داریم و چون آن انتظارات عمل نمی شود به همین دلیل است که انتقاد می کنم. او معتقد بود که روحانیون به آن رسالت بطور کامل عمل نمی کنند. بر این اعتقاد بود تا سال حدود 51 و نزدیک 52 از آن سال در اثر تماس هایی که دکتر با چهره هایی از روحانیت به خصوص روحانیون جوان گرفت، کلا عقیده اش عوض شد. یعنی ایشان در سال 54 و 55 معتقد بود که اکثریت روحانیت به آن رسالت عمل می کنند و لذا در این اواخر عمر دکتر شریعتی نه فقط معتقد به روحانیت، بلکه معتقد به روحانیون نیز بود و معتقد بود که اکثریت روحانیت در خط عمل به همان رسالتی هستند که بر دوش روحانیت واقعا هست. البته با روحانیونی که می فهمید که در آن خط نیستند با آنها خوب نبود و شخصا به امام خمینی بسیار علاقمند و ارادتمند بود. گروه های چپ و شبه چپ امروز سعی می کنند شریعتی را قطب و پیشوای خود معرفی کنند از طرفی گروه های سیاسیون غربگرا و یا به اصطلاح رایج لیبرال نیز شریعتی را ملک مطلق خود می دانند. آیا شما می توانید مشکلی که از این دو ادعا حاصل می شود را حل کنید. آیت الله خامنه ای: مشکل را خود این دوا دعا حل می کند زیرا که هر کدامی دیگری را تخطئه می کند و بنابراین نتیجه می گیریم نه ملک طلق لیبرالهاست و نه قطب و محور چپ ها و شبه چپ ها اما درمورد چپی ها باید بگویم صریحا و قاطعا شریعتی جزو شدیدترین و قاطع ترین عناصر ضد چپ و ضد مارکسیسم بود. آن روزی که مجاهدین تغییر ایدئولوژی دادند و کتاب مواضع ایدئولوژیک تازه شان چاپ شد و در اختیار این و آن قرار گرفت، که هم من دیده بودم و هم مرحوم دکتر جلسه ای داشتیم در مشهد یک نفری از مواضع جدید مجاهدین که مارکسیستی بود دفاع می کرد. شریعتی آن شخص را چنان کوبید در آن جلسه ای که برای من حتی تعجب آور بوده که شریعتی اینقدر ضد چپ است و شما آثارش را بخوانید، مقابله و مخالفت او را با اندیشه چپ و مارکسیستی و اصول تعلیمات مارکسیستی به روشنی در می یابید. بنابراین هرکس و هر چپ گرایی (اگرچه زیر نام اسلام) اگر امروز شریعتی را از خودش بداند یقینا گزافه ای بیش نگفته است. همچنین مجاهدی که امروز شریعتی را از خودش بداند یقینا گزافه ای بیش نگفته است. همین مجاهدین که امروز طرفداری از دکتر شریعتی می کنند. اینها در سال 51 و 52 جزو سخت ترین مخالفین شریعتی بودند. خوب امروز چطور می توانند شریعتی را قطب خودشان بدانند. اما لیبرال ها، البته عده ای از عناصر وابسته به نهضت آزادی یا عناصر سیاسی میانه، که خیلی اهل خطرکردن و در مبارزات جدی وارد شدن، نبودند، این ها به خاطر امکاناتی که داشتند خانه ای داشتند، باغ بیرون شهری داشتند ،تشکیلاتی داشتند و شریعتی را دعوت می کردند و عده ای را هم با او دعوت می کردند. ایشان هم در اوقاتی که سخنرانی نداشت در منزل این ها و با استفاده از امکانات این ها برای 50 نفر، 100 نفر، کمتر یا بیشتر جلسه داشت و صحبت می کرد این ارتباطات را شریعتی با این لیبرال ها داشت. البته بیشتر امکانات را بعضی از بازاریان وابسته به این جریان سیاسی به اصطلاح لیبرال فراهم می کردند و بهره برداری های جمعی و سیاسی و فکری را خود آن سیاسی های لیبرال انجام می دادند. حقیقت این است که شریعتی وابسته به اینها به هیچ وجه نبود. امروز هم اگر بود با آنها میانه ای نداشت بلکه فقط از امکاناتی که در اختیار آنها بود استفاده می کرد. امروز هر گروهی این امکان را دارد که بگوید یار شریعتی من بودم، هم فکر شریعتی بودم، شریعتی مال من بود. مزار دکتر علی شریعتی در جوار حرم حضرت زینب(س) در دمشق اما خوب باید دید چقدر این حرف قابل قبول است. نه مارکسیست ها و نه گروه دیگر هیچ کدام با شریعتی حتی هم خونی فکری و رابطه خویشاوندی فکری هم نداشتند. اگر شریعتی را مرحله تازه ای از رشد اندیشه اسلامی و در عرصه ذهنیت ایران می بینید مرحله بعد از او را چه می دانید؟ آیت الله خامنه ای: البته من شریعتی را به صورت یک مرحله می توانم قبول کنم. به این معنا که، همینطور که قبلا گفتم او کسی بود که اندیشه های مطرح شده در جامعه را با زبان درستی با یک سلطه ویژه ای بر فرهنگ رایج آن نسل می توانست بیان کند. به این معنا که خود او هیچ ابتکاری نداشت. به هیچ وجه قبول ندارم، بلکه خود خود او ابتکارهای زیادی داشت مسایل جدیدی داشت اما به معنای درست کلمه شریعتی یک مرحله بود، مرحله بعدی این است که بیاییم آن مسایلی را که شریعتی با استفاده از آشنایی های خودش با فرهنگ اسلام فهمیده بود و ارایه داده بود با اصول اساسی فلسفی مکتب اسلام بیامیزیم و منطبق کنیم. آنچه که به دست خواهد آمد به نظر من مرحله جدیدی است که می تواند برای نسل ما مفید باشد، به تعبیر بهتر بیاییم شریعتی را با مطهری بیامیزیم. شریعتی را در کنار مطهری مطالعه کنیم. ترکیبی از زیبایی های شریعتی با بتون آرمه اندیشه اسلامی مطهری به وجود بیاوریم آن بنظر من همان مرحله نوینی است که نسل ما به آن نیاز دارد. انتهای پیام/ ...
نقشه عبور از خاتمی، احمدی نژاد و روحانی زیر ذره بین
بعدی انتخابات ریاست جمهوری یعنی انتخابات سال 80 شوند. ماجرا اما آنجا جالبتر شد که مخالفان خاتمی و طراحان این پروژه، از میان طیف رقیب نبودند و رئیس اصلاحات، صدای شعار عبور از خاتمی را از میان اصلاح طلبان شنید. او با صبوری اهل کویر، به این سخنان گوش سپرد و حضور دوباره اش را در ساختمان پاستور، منوط به رأی مردم دانست. در آن زمان برخی جبهه مشارکت را منبع طرح این پروژه دانستند، تا ...
روحانی رقیب ندارد / نگران بازگشت احمدی نژاد نیستم
هستند که هیچ آثاری از آنان در انقلاب نمی بینیم. این عده پا را فراتر گذاشتند و سابقه انقلابیون را زیر سوال می برند}: همه این اتفاقات را منفی نبینید. شاید به مرور زمان به انقلاب ایمان پیدا کردند و فهم شان اصلاح شد که این نیزخوب است با تفکرات خود و بر اساس مبانی انقلاب خدمت کنند. ولی اگر قرار باشد با همان تفکرات دوران مبارزه و حتی با تفکراتی که در همان مقطع 8 ساله بروز دادند، بیایند و علی رغم میل مردم ...
تأثیرگذاری عربستان بر انتخابات آمریکا
هستند و دولت در امریکا خود را وابسته به صاحبان این سرمایه ها می داند تا به علایق مردم. در واقع رأی نامزدهای انتخابات آمریکا را کمتر علایق طبقه متوسط و بسیار کمتر از آن علایق طبقات پائین و آسیب دیده در ایالات متحده شکل می دهد. وقتی می بینیم برنی سندرز با وجود داشتن حامیانی از متن جامعه آمریکا، از دور رقابت ها حذف می شود و در این حذف شدن مخالفت او با جامعه یک درصدی آمریکا و مخالفت لابی یهودی با او چه ...
صادرات نفت ایران در آستانه ثبت رکوردی جدید
وزیر نفت اواخر هفته گذشته برای نخستین بار در مجلس دهم شورای اسلامی عملکرد دولت یازدهم در صنعت نفت را برای نمایندگان جدید مردم تشریح کرد که این گزارش در تمام دنیا خبرساز شد. در این گزارش بیژن زنگنه به نکته ای اشاره کرد که رسانه های خارجی آن را به همت جدی ایران برای احیای سهم از دست رفته آن در بازار جهانی نفت خام و برقراری ارتباطات بین المللی این کشور با شرکت های غربی تعبیر کردند. ...
اصولگرایان سنتی و انتخابات
.... وی ادامه داد:این دو چهره شناخته شده اصول گرایان سنتی در بیانی واحد به این ماجرا پرداختند که نشان از تحولی جدید در نظام تصمیم گیری اصول گرایان دارد. این چهره اصلاح طلب بیان کرد: به نظر می رسد جریان اصول گرایی در دهه گذشته نتوانسته است که به لحاظ اندیشه سازماندهی و حرکت در چارچوب منافع ملی و اقناع حامیان خود در مسیری مناسب و درست حرکت کند و در این مدت هم با ازدست دادن چهره های ...
قلعه گنج نمایان شد
ای نداشت. گشت و گذاری در شهر داشتم و با مردم قلعه گنج گفت و گو کردم، وقتی دیدم بیشتر مردم به دنبال راه اندازی فعالیت اقتصادی هستند، برایم ثابت شد توسعه در این منطقه سرعت خوبی داشته است. با نگاه ویژه دولت به قلعه گنج، ظرفیت های فوق العاده این شهرستان نمایان شده و مردم هم بعد از سالها محرومیت دریافته اند که روی گنج زندگی می کرده اند و این نشان دهنده این است که پیش از این کسی به قلعه گنج ...
رنجبرزاده: برخی از سر شتاب زدگی به لیست امید پیوستند
، فساد را کم کرده و سلامت را بالا می برد و نهایتاً منجر به سرعت بخشیدن به نقشه توسعه کشور در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خواهد شد. *تعارف را کنار بگذاریم... امیدواریم بدون تعارف همه ما در خط انقلاب، نظام و ولی فقیه کار را پیش ببریم. جایگاهی که اکنون ما در دنیا کسب کردیم جایگاه کمی نیست، هرچند در مواردی مشکلات و گرفتاری هایی داریم و معیشت مردم دارای مشکل است، ولی ...
قلعه گنج نمایان شد
رسیدند که اگر بخواهند در منطقه سرمایه گذاری پایدار صورت بگیرد، باید کار را به مردم واگذار و با ایجاد ساز و کارهایی تسهیلات خوداشتغالی را در اختیار مردم منطقه قرار دهند. زمانی که چند روز قبل وارد شهرستان قلعه گنج شدم به وضوح دیدم توسعه به معنای واقعی وارد منطقه شده است چرا که وقتی استاندار کرمان برای صرف افطاری و سخنرانی بین مردم قلعه گنج حاضر شد، هیچ کاغذی به دست کسی نبود و جالب تر اینکه در ...
رایزنی رییس جمهور منتخب فیلیپین با مسلمانان برای فدرالی کردن حکومت
داشت این تغییر یکی از اولویت هایش برای حفظ صلح و نظم و افزایش رشد اقتصادی خواهد بود. وی گفته بود قصد دارد در نخستین قدم به اصلاح قانون اساسی دست بزند و به سمت یک نظام فدرالی حرکت کند. 'پیتر لاوینا' سخنگوی دوترته تاکید دارد رییس جمهور منتخب با این اصلاحات درپی تمرکززدایی است و می خواهد اختیارات دولت مرکزی را کاهش داده و قدرت بیشتری به نهادهای محلی بدهد. دوترته می گوید فدرالیسم ...
گفتگو با سازنده پربیننده ترین برنامه اینترنتی کشور
؛ اما احساس می کنم فضای مجازی دارد خیلی جدی می شود. خیلی جدی تر از تلویزیون؛ البته از نظر تعداد بیننده هنوز با تلویزیون تفاوت معناداری دارد. حتی وقتی رشیدپور ساعت هشت صبح هم برنامه دارد، حتماً خیلی مخاطب دارد، ولی احساس می کنم اولاً فضای رسانه ای دارد به سمت فضای مجازی می رود و ثانیاً احساس می کنم تأثیرگذاری، خبرسازی و همه اینها جدیداً دارد خیلی بیشتر از فضای تلویزیون و امثال اینها می شود. کما اینکه ...
ولوم (WLUML)؛سازمانی برای دین زدایی از زنان جامعه اسلامی/تصاویر و فیلم
سیاسی شود؛ گذاری که در نهایت آن، همان مدل براندازی نرم خواهد بود که این بار نه از طریق آشوب و لشکرکشی خیابانی، بلکه از راه های پیچیده تری چون نفوذ در فضای فرهنگی و اجتماعی، استحاله فرهنگی-دینی، کادرسازی و تشکیل جنبش های اعتراضی محدودتر در پوشش مطالبه حقوق شهروندی است. هیفوس یکی از مهمترین پایگاه های سازمان دهی و تأمین مالی پروژه هایی است که در قالب همکاری های انسان دوستانه و توانمندسازی ...
نماینده آذربایجان شرقی در مجلس خبرگان رهبری: رسانه ها برای دفاع از انقلاب محتوا تولید کنند
دینی و مذهبی در سال های گذشته انجام می شد ، همه به مسجد می آمدند و از منابر روحانیون بهره می بردند. وی گفت: مردم خودشان احساس نیاز می کردند و به دنبال بهترین ها بودند اما متاسفانه مردم اکنون انتظار دارند تا دولت و حکومت روحانی پای منبر بیارود و همه چیز را از دولت انتظار دارند. * به گرایش های سیاسی کنونی اعتقادی ندارم نماینده مجلس خبرگان رهبری درباره فضای سیاسی موجود در کشور ...
وزیر اصلاحات نمی گوید چرا نتانیاهو از فتنه سبز حمایت می کرد؟
روزنامه کیهان: موسوی لاری وزیر کشور دولت اصلاحات به ایرنا گفته است: اگر برجام رخدادی منفی بود نتانیاهو از آن تعریف و حمایت می کرد و همچنین مورد حمایت تندروهای جمهوری خواهان و لابی صهیونیست ها در آمریکا قرار می گرفت. صرف نظر از مثبت و منفی برجام، از سبک استدلال آقای موسوی می توان نتیجه مهم تری گرفت. به این معنا که باید پرسید با چه حسابی نتانیاهو و شیمون پرز درباره فتنه و فتنه گران گفتند ...
آیت الله هاشمی: روحانی رقیب ندارد / نگران بازگشتن احمدی نژاد و تفکرش نیستم/ دنبال شورای رهبری نبودم
...، بعضی ها می گویند شما در سال 76 به خاطر مخالفت با رییس دولت اصلاحات به آقای ناطق رأی دادید. آیا این چنین است؟ رأی دادن من که آن قدر وزن نداشت که بخواهم یک نفر باشد و یک نفر نباشد. رأی من مثل رأی همان حدود 30 میلیون نفر آرای مردم بود، اما من مسئول و مجری قانون انتخابات بودم که رأی مردم در آن مهم است. کارم در مسیر اجرای قانون بود. درباره رأی من به آقای ناطق هم، به خاطر این بود که از ...
مردم آگاه هستند/ نگران بازگشتِ احمدی نژاد نیستم!
شرطش حرکت در محور انقلاب است. به طور حتم مردم اجازه نمی دهند کسانی وارد میدان شوند که ارزش های انقلاب را نفی می کنند. کسانی که به خاطر پست و مقام دنیوی به انقلاب می چسبند، نباید در مصادر باشند. چون اینها نمی توانند کشور و انقلاب را پیش ببرند. کمی جلوتر بیاییم، بعضی ها می گویند شما در سال 76 به خاطر مخالفت با رییس دولت اصلاحات به آقای ناطق رأی دادید. آیا این چنین است؟ رأی دادن من ...
نیوزویک: پنج افسانه درباره سیاست آمریکا در خاورمیانه که باید بدانید
سوریه گرفته تا وضعیت سیاسی عراق، جنگ علیه گروه تروریستی داعش و مشکلات اسرائیل- فلسطین. ما با مشکلاتی روبرو هستیم که به مدیریت دقیق و گسترده نیاز دارند زیرا هیچ راه سریع و آسانی برای رویارویی با آن ها وجود ندارد. به نتایج فکر کنید نه به آخر بازی. حتی دستاوردهای دولت اوباما در زمینهٔ توافق هسته ای ایران و گروه 1+5 نیز ناقص است. این توافق برای کنترل استفاده از سلاح هسته ای است که در زمان و ...
یک کمیسیون با 8 تلفات/ انتخابات نظام مهندسی همانند انتخابات نظام پزشکی ابعاد سیاسی گرفته است
انفجار قطار نیشابور بود. در بحث های جاده ای خاطرم می آید که در آن دوره در تلفات و تصادفات جاده ای دو سال متوالی ایران در جهان مقام اول و دوم را در دنیا کسب کرد. در بخش مسکن؟ مسکن 99 درصد توسط بخش خصوصی ساخته می شود و دولت نمی تواند در این زمینه دخل و تصرف چندانی داشته باشد. اما در بخش مسکن معضلی که در همه دوره ها وجود داشته است، مربوط به غفلت از نظارت بر فرایند ...
تصویب جرم سیاسی تنها یک گام به جلو است
چهارم بهمن94 بود که جرم سیاسی به عنوان یک قانون در مجلس تصویب شد و سپس طی هفته های گذشته از سوی شورای نگهبان مورد تایید قرار گرفت. جرم سیاسی، جرمی است که انگیزه و اهداف اصلاحی، آن را نسبت به سایر جرایم متمایز می سازد؛ چرا که مجرم برای اصلاح امور نکاتی را به جامعه عرضه می دارد و قصد او از اعلام این نکات اصلاح کاستی های جامعه برای سرعت بخشیدن به اهداف توسعه و اصلاح آن است. از این رو ...
مردم سیاست را بلعیدند
دکتر تقی آزاد آرمکی، جامعه شناس، درباره مطالبات اجتماعی مردم از مجلس دهم با آرمان به گفت وگو پرداخته است: مردم سیاست را بلعیدند مجلس دهم فراکسیون اعتیاد تشکیل دهد مجلس جای دعوای سیاسی نیست انتخابات اخیر و راهیابی اصلاح طلبان و اعتدال گرایان به مجلس دهم در بازگرداندن اعتماد اجتماعی به مردم موفق عمل کرد و حالا نوبت نمایندگان است که به این امکان جامه عمل بپوشانند. چقدر به این مساله امیدوارید؟ در شرایط بعد از انتخابات هستیم. یک انتخابات استثنایی در تهران اتفاق افتاد و 30 نمایند ...
همنوایی مجاهدین شنبه با دلواپسان
تایید کرده است. اما ترکان چه گفته بود که لیلاز به آن اشاره داشت؟ مشاور رئیس جمهور گفته بود: اینکه برخی می خواهند خود را یاران اصلی دولت برای پست گرفتن معرفی کنند، برای ما قابل قبول نیست و نباید عده ای از مجاهدین شنبه که پس از انتخابات به رئیس جمهور می پیوندند، پست و مقام بگیرند. البته روحانی به خوبی در آن زمان مجاهدین روز شنبه را شناخت و در زمان چینش کابینه توجهی به آنها نشان نداد. همین ...
قراردادهای تسلیحاتی و شرکت در جنگ های آمریکایی، لباسی گشاد بر قامت امارات
از جمله گزارش هایی که سازمان ملل و شبکه بلومبرگ منتشر کردند، حاکی از این است که امارات در حمایت از جنبش های مسلحانه در سومالی دست دارد و همین دخالت مانع بستن شدن پرونده آشوب طلبی در این کشور شده است. به عبارت بهتر در سال 1992 امارات در حمله به سومالی به ائتلاف آمریکا پیوست و از آن زمان این کشور را ترک نکرده است و تحت نظر آمریکا در آنجا سرگرم فعالیت های مختلف ازجمله مبارزه با دزدان ...
شهید حسین زاده با تقویمی که عکس شاه داشت چه کرد؟
.../11/30 در مسجد موسی بن جعفر جلسه ای تشکیل داده و پیشنهاد می نمایند که جلسات مذهبی دیگری با شرکت ده الی دوازده نفر از همفکران مورد اعتماد خود مرتبا تشکیل دهند... نامبردگان قصد داشته اند با پوشش مذهبی، عده ای را دور خودجمع و با استفاده از راهنمایی های روحانیون مخالف، یک سازمان متشکل را ایجاد نمایند ... تحریک افکار عمومی و تخطئه اقدامات اصلاحی دولت و تشویق مردم به پیروی از ایده های روحانیون ...
خبرخوب حضورشریعتمداری در دادسرا
هفته تحمل نمی شدند و توقیف و بعضا لغو امتیاز آن ها در دستور کار قرار می گرفت. در مقابل اما در آن روزها عرصه برای رسانه های محافظه کاران باز بود آنان از وارد کردن هیچ اتهامی علیه اصلاح طلبان ابایی نداشتند چرا که می دیدند در مقابل شان اراده کافی برای برخورد وجود ندارد و دولت نیز همراهی شان می کرد. به گزارش خرداد، امروز اما گویا رویه در حال تغییر است تغییری مثبت و رو به جلو که باید آن را ...
احمدی نژاد اول خود را در آینه ببیند بعد برای انتخابات بیاید
...> اگر قالیباف بیاید می تواند جلوی روحانی قرار بگیرد؟ ما در ایران زندگی می کنیم. آقای هاشمی انتخابات برگزار کرد و همه فکر می کردند ناطق برنده می شود اما رئیس دولت اصلاحات برنده شد. انتخابات 84 همه فکر می کردند هاشمی برنده می شود اما احمدی نژاد برنده شد. در سال 92 احمدی نژاد انتخابات را برگزار کرد و روحانی پیروز شد. مردم شعور دارند و در لحظه زندگی می کنند و می دانند مشکلات چگونه است. ...
گفت و شنود کیهان/ گیج !
! نامیده اند؟ یا...؟! گفت: این حرفها را که مدعیان اصلاحات گفته اند و نوشته اند!... منظورش کسانی است که به ناکارآمدی اقتصادی دولت اعتراض دارند! گفتم: این اعتراض که همه روزه از طرف اقتصاددانان حامی دولت هم مطرح می شود، و برخی از دولتمردان هم به آن اعتراف دارند. گفت: این عضو حزب منحله مشارکت نوشته است؛ در دوران خاتمی هم هر 9 روز یک بحران درست می کردند! گفتم: این شایعه را هم که ...
ایجاد فضای دوقطبی در انتخابات 96 به رقیب روحانی بستگی دارد
شرایط بهینه برسد و اشتغال مورد نیاز ایجاد شود. ظفرزاده با بیان اینکه سفته بازی در دولت گذشته بسیار بالا بود، افزود: امروز باید کاری کرد که مردم تولید کنند و جوانان وارد بازار کار شوند تا اقتصاد ما به اقتصاد جهانی متصل و توسعه مطلوب میسر شود. نماینده ششمین دوره مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اگر مردم امیدوار شوند که ریل گذاری به سمت توسعه و پیشرفت است، بار دیگر همچون 24 خرداد ماه ...
لزوم بازطراحی نهادهای آماری کشور
درستی نیست بلکه راه صحح انتخاب یک مرکز به عنوان ارائه دهنده شاخص های کلان اقتصادی و متغیرهای اصلی اقتصادی توسط دولت و معرفی آن به عنوان مسئول ارائه امارهای اقتصادی است. با اینکه این اتفاق در قانون برنامه پنجم توسعه رخ داده است اما دولت خود به درستی به ان عمل نکرده است و در مواقع مختلف از امارهای مراکز مختلف استفاده کرده است. اگر یک مرکز به عنوان مسئول امار مشخص شود و تمام قوای کشور و سیاست گذاران و ...
دغدغه رییس جمهوری و وزیر نفتش
ایران در میدان مشترک با امارات سوخته شد و اماراتی ها گاز ترش همین میدان را بردند، چه می شود؟ سران سه قوه و وزیر نفت گرد یک میز در همه سال هایی که از 1384 تا 1392 بر ایران گذشت، پارس جنوبی و همه فازهایش مهجورتر و زارتر شدند؛ روحانی در تنگنای تحریم های غرب علیه ایران دولت را به دست گرفت و تا همین دی ماه گذشته دستش برای پیشبرد اهداف پارس جنوبی باز نبود. حالا صیانت از منابع نفتی و گازی مردم ...
