سایر منابع:
سایر خبرها
ایده آلیسم مطابق آهنگ رشد علم و فلسفه علم به روز وتوانمند شده است
نهایی تاریخ را استعلا به سوی آزادی قلمداد می کرد. اما نوع دیگری از ایده آلیسم در سنت فلسفی غرب پدید آمد که با دیگر مکاتب ایده آلیستی تفاوت داشت و آن ایده آلیسم اسقف جورج بارکلی بود. بارکلی، گرچه از تجربه گرایی آغاز کرد اما به تدریج با نقادی فاهمه بشر و واقع نمایی ادراکات حسی به گونه ای خاص از ایده آلیسم رسید که به گمان من راه را برای تغییر پاردایمهای تحقیق در حوزه فیزیک ذرات خرد ...
انسان این عصر، دچار سوبژکتیویسم وجودی است/ دغدغه انسان معاصر
...> عطا الله بیگدلی بیان کرد: مبنایی ترین مولفه غرب مدرن اومانیسم( سوبژکتیویسم) است. بنیادی ترین آموزه هر تمدنی، فهم آن تمدن از انسان است. هر تمدنی درصدد است به نحوی به پرسش من کیستم؟ پاسخ دهد. وی روایت تاریخ غرب مدرن را از یونان و جهان اسطوره ها شروع کرد و ادامه داد: جهان اسطوره دارای چند ویژگی بود. اولین مشخصه جهان اسطوره ، سیطره الهه ها بر همه امور بود، به طوری که هر امری ذیل تدبیر این ...
تعلیم فلسفه و فلسفه تعلیم/ تعلیم از دیدگاه ارسطو
، بدل به نوعی قانون نانوشته و جهان شمول شده است. بحثِ “نسبتِ معلم و متعلم و بحران بیگانگیِ زیستی آنها با هم” بحثی است که امروز کمتر انسانی را می توان یافت که با آن دست به گریبان نباشد. ابعاد این رخداد چنان وسیع است که هنوز حتی ضرورتِ پرسش از نسبتِ علم و تعلیم و اینکه تعلیم تا کجا می تواند باعث دگرگونی خودِ علم شود؟ احساس نمی شود؛ در صورتی که آشکارا تعلیم می تواند ماهیتِ علم را به بنیادی ...
چرا مبانی حقوق بشر غربی با اسلام سازگار نیست؟
.... (1) بر اساس این رویکرد، اولا: ماورای ماده از حوزه شناخت انسان بیرون است و در نتیجه، در عرصه تعریف حقوق بشر، نقش چندانی ندارد؛ ثانیا: خرد مبتنی برروش علمی و تجربی، به شناخت همه ابعاد هستی، از جمله انسان و نیازهای او قادر است؛ ثالثاً: حقوق بشر از حوزه انتظارات از دین، خارج و در قلمرو عقل بشری قرار می گیرد. مقصود از فردگرایی، برتر دانستن عقل و استدلال فردی بر همه چیز و ...
حوزه نجف نمی تواند مبلغ حوزه یونان باشد/ ما سینه زن مبانی عقلی امام صادق هستیم/ دیدگاه مرحوم نائینی را ...
صد سال پیش مسلمانان با دنیای جدید آشنا شدند. سه رویکرد در میان مسلمانان و بعدها در میان شیعیان دیده شد؛ برخی از آنان جانب تجدد را گرفتند؛ یک بخش جانب سنت را گرفتند و بخشی سعی کردند بین این دو سازشی برقرار کنند. در صد سال گذشته در برقراری نسبت بین سنت و تجدد با چالش هایی مواجه هستیم. تصویری که از حوزه علمیه نجف ارائه می شود نشان می دهد آن ها جانب سنت را گرفته اند. حوزه نجف دنیای جدید را چطور می بیند و چه نوع زندگی ای را برای مسلمانان در جهان امروز ترسیم می کند؟ سند : من به نمایندگی از حوزه نجف صحبت نمی کنم. این خو ...
ترجمه بوطیقای ارسطو به بازار نشر آمد
ارسطو به مدت دو قرن پس از مرگش در پسِ شکاکیت، رواقی گری و اپیکورگرایی فراموش شده بود، آثارش که عرصه هایی چون هستی، حقیقت و اخلاق را با ابزار علمی و فلسفه و منطق را شامل می شدند، دوباره ویرایش و مورد توجه قرار گرفتند. ارسطو فیلسوفی عقل گرا و از خانواده ای ثروتمند بوده که در جهان پر از اندیشه های ناب و بین اندیشمندان برتر زمانه زندگی کرد. این اندیشمند یونانی معتقد بود انسان، تشنه دانایی است و همه ...
چاپ سوم دوازده نظریه درباره طبیعت بشر منتشر شد
...> مکتب کنفوسیوس: طریق حکما، آیین هندو به روایت اوپانیشادها: جست و جوی معرفت غایی، بوداگرایی: در پی گام های بودا، افلاطون: حاکمیت عقل، ارسطو: آرمان بهروزی بشر، کتاب مقدس: بشریت در رابطه با خدا، اسلام: تسلیم در برابر خدا، کانت: علت و دلیل اخلاق و مذهب، مارکس: پایه اقتصادی جوامع انسانی، فروید: اساس ناخودآگاه ذهن، سارتر: آزادی بنیادی، نظریات داروینی درباره طبیعت بشر. به تعبیر نویسندگان اثر ...
ترجمه خودباورانه به شکوفایی تمدن اسلامی کمک کرد
می شدند نیز انگیزه فراوانی برای عالمان اسلامی ایجاد کرده بود تا با ترجمه رساله ها و درک زبان کشور های علم پرور به توان محاجه و مناظره علمی خود بیفزایند. شکل گیری جریان هایی، چون معتزله درون جامعه اسلامی که با نقد رویکرد اشعری گری و اکتفا به ظاهر آیات و روایات، خرد و عقل را ابزاری مؤثر در تشخیص و فهم دینی و شناسایی حقیقت می دانستند؛ به پیشبرد این هدف کمک زیادی کرد. برهه نهضت ترجمه اسلامی ...
مجید مددی درگذشت
اشاره کرد: علم و ایدئولوژی از لویی آلتوسر، جهان حقیقی دموکراسی ، فلسفه و هنر از دیدگاه مارکس از میخائیل لیف شیتز، اخلاق و پیشرفت از هوارد سلزام، از خودبیگانگی انسان نوشته فریتس پاینهام، مارکسیسم و اخلاق از یوجین کامنکا، سه چهره دموکراسی از کرافوردرو مک فرسون، عقل بچه ها (نمایشنامه هایی از لئو تولستوی)، مقصر کیست؟ ، گزیده ای از اشعار شاعران ، مبانی نظری مدرنیسم ، نقد ادبی نو ، درباره رمان ، مسائل مدرنیسم و مبانی پست مدرنیسم و مسائل نظری فرهنگ . ...
مرور مطبوعات/ چرا سهروردی اعدام شد؟
شرق مرکززدایی از انقلاب مشروطه شرق در دو صفحه از شماره امروز خود را به انقلاب مشروطه اختصاص داده است. در نخستین مطلب، به تفصیل به معرفی کتابی جدید درباره این انقلاب پرداخته است. کتاب ایران بین ناسیونالیسم اسلامی و سکولاریسم اثری پژوهشی است که توسط دکتر ونسا مارتین، استاد تاریخ دانشگاه لندن، نوشته شده و برگردان فارسی آن به این قلم به زودی به همت نشر نی به بازار عرضه خواهد شد. در بخشی از این نوشتار آمده است: به نظر می رسد نویسنده با طرح ناسیونالیسم اسلامی در این کتاب در پی آن است این نکته را یادآوری کند که انقلاب مشروطه رویدادی ...
ایران اسلامی در مواجهه با تکنولوژی غرب
کتاب ایران اسلامی در مواجهه با تکنولوژی غرب تألیف محمدحسین بادامچی با آثاری از سیدحسین نصر، مهدی گلشنی، عبدالحسین خسروپناه، حمید پارسانیا، ابراهیم فیاض و ... منتشر شد. فصل اول به کهن ترین سنت فلسفی ایران، یعنی فلسفه اسلامی ، اختصاص یافته است که چهره های شاخصی، چون سیدحسین نصر و حضور استادانی، چون مهدی گلشنی، حجت الاسلام خسروپناه و جمیله علم الهدی و بیش از همه با ارائه و مقاله بدیع حجت ...
تاریخ و فلسفه علم تا فرهنگ دانشگاهی در کتاب مسأله علم در ایران
سنگی از مابعدالطبیعه عمومی در فلسفه چیره در این سرزمین و وجود دانشمندان برخوردار از روش شناسی علمی مانند ابن هیثم و ابوریحان بیرونی در دوران پیش از پدیدآیی و چیرگی یابی علم مدرن عوامل زیادی در کشور وجود دارند که هم رهزن عقل اند و افراد و نهادها را به علل و دلایل گوناگون به سوی گونه ای ضدیت دانسته یا نادانسته با علم از یک سو و آشفته اندیشی در دایره فلسفه ورزی از سوی دیگر می رانند یا می کشانند. ...
نباید نقش مسلمانان را در پیدایی علم مدرن نادیده گرفت
باید در نظر گرفته شود این است که هیچ کدام از این ها به تنهایی این تغییرات را تبیین نمی کند. وی در خاتمه با تاکید بیان کرد: تحولات جدید در همه جای اروپا به یکسان رخ نداد و در اوایل قرن بیستم هنوز در اروپا جوامعی وجود داشت که جهان بینی شان مانند قرن 16 بود. ضمن اینکه این مفاهیم نقش ما مسلمانان در پیدایی علم مدرن را نادیده می گیرد. ...
تفاوت حقوق بشر اسلامی و غربی در انسان شناسی است
در حقوق بشر غربی، تفاوتی بین انسان و حیوان جز در برخی حقوق خاص قائل نیستند اما از منظر اسلام، انسان با وجود اینکه حیوان ناطقی است اما دارای کمالات و ویژگی هایی است که می تواند بعنوان برترین موجود در جهان هستی مطرح شده و حتی از ملائک و فرشتگان هم برتر باشد. وقتی به انسان با این دید می نگریم، او دارای امتیازات و حقوقی خواهد بود که از مکتبی متفاوت نشأت گرفته است. مکتبی که برای انسان مبدأ و خاستگاهی متفاوت قائل است. ممکن است ...
مرادی مرزی برای گفتگو نداشت
اصلی ماست همین طور ممکن است در جامعه امروز ما نیز مسئله اصلی مناسبات جمعی و عقل جمعی باشد که فلسفه باید آن را سامان داده در موردش تامل کند. من رابطه خوبی با سنخ فکری مرادی پیدا کرده بودم. ایشان به دنبال شکل دادن ساختار فهم و دستگاه مفهومی بود و اینکه بتوانیم بنیاد های غرب را درست بفهمیم نه اینکه چون هایدگر شهرتی دارد آن را بخوانیم تا بتوانیم جایگاه آن ها را به درستی بشناسیم. مرادی برغم ...
آیت الله اعرافی: ابواب جدید ناظر به حوزه های علوم انسانی باید در فقه ما پایه ریزی شود
تصویر و تئوری، دخالت اندیشه های دینی در مبادی و مبانی علم است و ما براساس تحلیلی که از ساختار علم داریم، معتقدیم به طور کلی علم بر پایه مبادی عقلی و نظری استوار است. او، دخالت عقل و اندیشه دینی در روش و متدولوژی علمی را دومین تصویر ارائه شده از علوم انسانی اسلامی دانست و ادامه داد: ما معتقدیم کشف حقایق عالم در انسان و جهان چندروشی است نه تک روشی البته عقل در کشف حقایق می تواند دخالت ...
منظور از تجربه چیست و در علوم جدید به چه کار می آید؟
هیوئل با تاملات خویش و نیز با مکاتبات میان خود، وضوح بیشتری به روش شناسی علم و نقش تجزیه در آن بخشیدند. استقرا و تجربه اندک اندک از مقام گردآوری کنار نهاده می شدند و در مقام داوری جای می گرفتند. نیوتن در عمل، و هرشل در نظر چنین کردند. ویلیام هیوئل نیز به راه هرشل رفت و بر نقش فرضیات مقدم بر تجریه انگشت تاکید نهاد. وی که آشکارا دل به مکتب کانت سپرده بود، به فکت خالص باور نداشت و همواره در ...
مجید مددی درگذشت
فلسفه سیاسی گرفت. مددی در دانشگاه های مختلف در ایران به تدریس پرداخت و از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بازنشسته شد. عمده ترجمه های مددی اکنون به عنوان مهم ترین منابع مطالعاتی اندیشه چپ در ایران مشهور است. او نخستین مترجم آثار مارتین هایدگر به زبان فارسی بود. علم و ایدئولوژی لوئی آلتوسر، هایدگر پل استراترن، مارکسیسم و اخلاق یوجین کامنکا، نقد مارکوزه پل میتیک، فلسفه هنر ...
شماره 66 نشریه فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران منتشر شد
خرد در زمان کنونی انداخته ام تا هم حق صحبت هفتاد ساله با فلسفه را اندکی ادا کرده باشم، هم تذکر دهم که اگر خرد رو نهان کند، کار جهان و زندگی آدمی به خطر می افتد زیرا علم و تکنولوژی به آینده زندگی و مصلحت آدمیان و غم و شادی آنان کاری ندارند و به این جهت است که علم به پشتوانه خرد نیاز دارد و اگر از حمایت و همراهی آن محروم شود نظم درونش دستخوش اختلال می شود و چه بسا که در راه ویرانگری قرار گیرد . ...
نقش و تأثیرات حوزه علمیه نجف بر حوزه علمیه قم
دوره تجددگرایی. منظور از تجدد خصلتی است که در یک بازه تاریخی عارض به جهان اسلام شد فارغ از اینکه این خصلت خوب یا بد باشد باید گفت تجدد یک ویژگی است که با ورود صاحبان دنیای تجدد از طریق لشکرکشی نظامی، صادرات کالا به کشورهای اسلامی، ورود فرهنگ، زبان و آداب به دنیای اسلام آغاز می شود. این مدرس حوزه علمیه گفت: بعضی دوران تجدد را در زمان حکومت شاه عباس صفوی و بعضی هم در اوایل دوره ناصرالدین ...
عقل دینی در روش و متدلوژی دانش نیز می تواند اثرگذار باشد
بعدی و تعلیق و پیوست زندگی بشری نیست و توانایی این را دارد که برای همه جنبه های زندگی بشری راه حل و نسخه ارائه دهد. وی افزود: البته این به معنای تعطیل کردن عقل بشری نیست.و اسلام می تواند با تحولات بشری هماهنگ شود و نقش هدایتگری داشته باشد. وی سپس در ادامه جلسه به ذکر چند نکته پیرامون علوم انسانی اسلامی و نسبت اسلام با علم پرداخت. اعرافی گفت: آنگاه که سخن از علم انسانی- اسلامی ...
ما و میراثی که منتظر تصمیم است
مسیر انطباق شریعت اسلام با تجدد، نه تفکیک لوتری، بل همان راهی بود که آخوند خراسانی رفت؛ یعنی استفادۀ هوشمندانه و پیشرو از اجتهاد. راه وی در یک قرن اخیر کمتر دنبال شده، ولی تجربه نشان داده که راه های دیگری که روحانیون در مشروطه پیش رو نهادند به کجا رسیده است و دیر یا زود حوزه های علمیۀ ایران و سایر حوزه های شیعی باید به سراغ مجرایی بروند که آخوند خراسانی بنا نهاد. ...
نمی توان با تفکرات تقلیدی صدراشناس شد/ رهایی از اجاره نشینی فکری
استدلالی دارند یا در مورد موضوعی زیاد و در مورد موضوعی دیگر کم گفته اند. فلسفه و تفکر فلسفی را نمی توان سلسله مراتبی تلقی کرد. نوآوری های ملاصدرا در فلسفه چیست؟ اسفار اربعه یکی از آثار بی نظیر تاریخ تفکر است که صدرا در آن به موضوعاتی متنوع و کاربردی می پردازد. او نگاهی متفاوت به حقیقت جهان دارد. تفکر صدرا متشکل از دو اصل زیربنایی اصالت وجود و وحدت تشکیکی حقیقت وجود است. فلاسفه غرب ...
حقوق بشر اسلامی یا انسانی/ پنج مزیت نظام حقوقی اسلام بر نظام های سکولار
برای همه انسان ها معیّن کنند و به همه پیشنهاد کنند و این الزام را بر حیثیّت و کرامت انسان، از آن نظر که انسان است مبتنی کنند نه از آن نظر که مخلوق خداست. نه از آن نظر که مسلمان، مسیحی، یهودی، شرقی یا غربی است. روشن است که این یک فلسفه غیر دینی است. بنا بر این هویّت این حقوق بشر که در این اعلامیه سی مادّه ای است، غیر دینی است. درواقع حقوق بشر یک استراتژی است و از متون دینی به دست نمی آید . ...
محمدرضا شفیعی کدکنی: در راسته بازار مدرک فروشان با ارزِ شناور
ایران آنلاین / گروه اندیشه: اگر از همه رشته های دانش زمان بی خبرم، اما، در کار خویش خبره ام و می دانم که محیط دانشگاهیِ ما، در چه سکراتی به سر می برد. در هیچ جای جهان کار دانشگاه و تحقیقات دانشگاهی از اینگونه که ما داریم نیست، در عصر معرکه گیران و منکران حُسن و قبح عقلی در پایان قرن بیستم. دریغا زریاب و دریغا فرهنگ ایرانی! در عصری که تحقیقات دانشگاهی ما از یک سوی در شکل ...
طالبان مذاکره مجدد با آمریکا شرف و شعور ندارند
رساندند که می گویند اگر آب خوردن می خواهید باید آمریکا بیاید ایران این ها اگر فاقد شرف نباشند خائن یا فاقد شعور هستند. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: در رابطه با حقوق بشر حقیقی راه درست این است که مصادیق حقوق بشر که اکنون با توجه به سبک زندگی تغییر کرده است با اجتهاد پیدا کنیم. ما بحثی در مفاهیم و مبانی حقوق بشر و یک بحث در مصادیق حقوق بشر داریم. وی بیان داشت: فهرست حقوق بشر براساس تعریف از چیستی و کیستی انسان تغییر می کند و برای شناخت هویت انسان هم بدون خداشناسی و جهان شناسی نمی توان سخن گفت. ...
نفوذ غرب در دانشگاه ها و مسئولانی که خوابند
چنین برگزاری همایش هایی را می دهید و قرار شد جلوی این ها گرفته شود که البته هیچ کاری هم نکردند. لازم به ذکر است، در حاشیه مراسم افتتاحیه سومین دوره مدرسه علوم انسانی اسلامی صدرای بسیج دانشجویی؛ از مهدی گلشنی استاد فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف تجلیل به عمل آمد. منبع: مشرق
شعارهای امروز نشان می دهد جوان ایرانی شناختی از تاریخ ندارد
، به مردم روحیه می دهد و تداوم پیدا می کند. صلواتی تصریح کرد: ریشه افکار مشروطه از همین سرزمین برخاسته است؛ از دوران امیرکبیر تا مشروطه و تا امروز آگاهی باعث شده مردم فریاد بزنند که همه با یکدیگر یک جامعه هستیم و یک هدف داریم. ملی شدن صنعت نفت، انقلاب اسلامی و موفقیت های دیگر کشور ادامه مشروطه بود و تا آزادی های آینده، حتی با وجود مشکلات ادامه خواهد داشت. خرد و روشن بینی علمای مشروطه عامل ...
تقویت قوه عقل موجب بصیرت انسان می شود
به گزارش کانون خبرنگاران ایکنا ، نبأ ، حجت الاسلام و المسلمین سیدحسین مؤمنی در ویژه برنامه سخنرانی حرم مطهر رضوی که به مناسب شب زیارتی امام رضا(ع)، 14 مردادماه قبل از نماز مغرب و عشاء در صحن جامع رضوی برگزار شد، با اشاره به اینکه عقل بالاترین سرمایه ای است که خدا به ما انسان ها ارزانی داشته است، عنوان کرد: لشکریان جهل انسان را متعلق به دنیا می کند انسان جاهل، حق را زیر پا می گذارد و باطل را تقویت ...
بدون نگاه فلسفی و صورت بندی عقلانی تحول بنیادین ممکن نیست/ نیاز امروز به یک فارابی دیگر
امروز شاهد هستیم، بفرمایید که بین این پیشرفت ها در زمینه تکنولوژی و ... فلسفه چه نسبتی برقرار است و آیا فلسفه می تواند عهده دار به وجود آمدن تغییرات و پیشرفت هایی از این دست باشد؟ ببینید یک واقعیتی وجود دارد و آن این که بعد از دوره رنسانس و بعد از برآمدن انقلاب علمی و بعد آهسته آهسته عصر روشنگری و انقلاب فرانسه و بعد ورود اروپا و تحول و تغییر و دگرگونی زیست جهان انسان از عصر کشاورزی به ...