خانهسایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
مصلحت نیست مجلس از بررسی برجام کنار گذاشته شود
رسول) نیکوکاران را (به سعادت ابد) بشارت ده. امام جمعه قرچک به استناد این آیه قرآن شرط قبولی قربانی را تقوا دانست و افزود: در جاهلیت وقتی قربانی می کردند مقداری گوشت را به دیوار کعبه می آویختند و مقداری از خون را به دیوار می مالیدند تا قبول شود و اسلام خط بطلان به این تفکر پوچ زد. بنابراین امام سجاد علیه السلام در بخش هایی از سخنانشان در شام اشاره دارد به مطلب، وقتی خودش را معرفی می کند ...
هدف آمریکا از تکرار تهدیدات قانع نگه داشتن رژیم صهیونیستی است
: مسلمان غیرتمند از دین خدا حمایت می کند و در مقابل هجمه به دین و ارزش های اسلامی واکنش نشان می دهد. وی اضافه کرد: در نظام اسلام زنان دوشادوش مردان حرکت می کنند اما باید غیرت، حجاب و عفت و ارزش های اسلامی در جامعه حفظ شود. امام جمعه موقت رشت، حضرت ابراهیم(علیه السلام) و حضرت یوسف( علیه السلام) را الگوی غیرت در قرآن کریم معرفی کرد و گفت: فرد غیرتمند در درگاه الهی جایگاه رفیعی دارد. پایان پیام/ 162 ...
روزنه های امید و رخنه دشمن باید بسته شود/ استکبار می خواهد غیرت، عزت و ایمان را از ما بگیرد
.../6/13 - 15:35 483872 به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از بیرجند، حجت الاسلام علی رضایی امروز (13شهریور) در خطبه های نماز جمعه بیرجند، با بیان اینکه نظام خلقت بر خیر استوار است، گفت: باید به فضل خدا امید داشته باشیم؛ چراکه خدایی که عین رحمت است به ما امید می رساند. وی با اشاره به خطبه 115 نهج البلاغه حضرت علی (علیه السلام)، گفت: طبق این خطبه خداوند در زمانی که انسان ها از ...
مسئولان به نماد سازی های نظام غرب توجه ویژه ای داشته باشند
انقلابی باشد و از تکفیری ها نباشد زیرا آنها اهدافشان شیعه کشی است و مسئولان امنیتی استان باید به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشند. وی ادامه داد: مداح باید قیام امام حسین را تشریح کند و هیات های عزاداری آن گونه که به سمت مداحان پیش می روند به سمت علما هم پیش قدم باشند و با دعوت از روحانیون به مساجد در ماه رمضان مردم را بیش از پیش با مسائل دینی آشنا سازند برای اینکه عزاداری برای امام حسین ...
دشمن خواب های شومی برای انتخابات ما دیده است
خواهد گرفت. حجت الاسلام یعقوبی با اشاره به 23 ذی القعده که به عنوان روز زیارتی مخصوص امام رضا علیه السلام نامگذاری شده است، زیارت حرم مطهر آن حضرت در این روز را بسیار حائز اهمیت دانست و با بیان حدیثی از امام رضا(ع) اظهار داشت: بر اساس این حدیث، خداوند در قرآن فرموده است، اگر نماز می خوانید در کنارش زکات را نیز باید بپردازید و اگر خدا را عبادت می کنید باید به والدین خود هم احسان کنید و از ...
انگلیس در پی ورود به فضای انتخابات آتی مجلس است
به گزارش خبرگزاری فارس از جنوب استان تهران، رضا قارزی که به مناسبت سالروز مبارزه با استعمار انگلیس به عنوان سخنران قبل از خطبه های نماز جمعه ورامین سخن می گفت با اشاره به این که امروز انگلستان با عوامل، سازمان ها و رسانه های خود به همراه همپیمانانش در صدد ورود دوباره به فضای انتخابات کشورمان در هفتم اسفند ماه هستند، اظهار داشت: ایام سالروز مبارزه با استعمار پیر انگلستان روزهای شهادت رئیس علی ...
دیدار مدیرکل صدا و سیمای مرکز فارس با اعضای کنگره بزرگداشت آیت الله حدائق
...، معرفی شهر قرآنی استهبان، توجه دادن جامعه و اهمیت معنویت و اخلاق در زندگی و نقش آن در کسب جایگاه بلند اجتماعی و محبوبیت در بین آحاد مردم، ایجاد روحیه خودباوری و سخت کوشی در جامعه به خصوص جوانان از محورهای این همایش است. مدیرکل صدا و سیمای مرکز فارس هم در این نشست درخصوص انعکاس خبرها و اطلاعیه های مربوط به این کنگره و نیز تبادل منابع صوتی، تصویری و مکتوب مربوط به شخصیت این روحانی ...
راه اندازی 2 اردوگاه اربعین در کربلا و نجف/ صحن حضرت زینب(س) در کربلا احداث می شود
) با هزینه 200 میلیون از محل نذورات مردمی شهرستان های آباده و داراب از دیگر اقدامات انجام شده ستاد فارس است. مهدی یار همچنین به پروژه های در دست اقدام اشاره کرد و گفت: ساخت مضجع مطهر حضرت مسلم بن عقیل با هزینه 200 میلیون تومان از محل نذورات مردمی استان فارس، ساخت کتیبه های پشت نمای درب های حرم امام حسین(ع) و ساخت خیمه گاه امام سجاد(ع) از جمله پروژه های در دست اقدام ستاد فارس است. ...
مجلس نباید از بررسی برجام کنار گذاشته شود/ توصیه ای برای رد یا تصویب برجام به مجلس ندارم/ اگر تحریم ها ...
به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی روز گذشته در دیدار با رئیس و نمایندگان مجلس خبرگان، این مجلس را مظهر کامل مردم سالاری اسلامی و مایه سکینه و آرامش در جامعه خواندند و با توصیه مؤکد به همه مسئولان برای حرکت و تلاش در چارچوب منظومه فکری اسلامی و مراقبت برای همرنگ نشدن با ادبیات و کلیشه های نظام سلطه، تأکید کردند ...
کارها برای خدا و رضای حق تعالی باشد
اشعار آیینی، اشعاری منتشر می شود که ضد آیینی است و به صورت واهی و غیر مستند به جامعه ارائه می شود. شاعر آیینی اهل بیت (ع) خاطرنشان کرد: امروز برخی از این اشعار تا جایی پیش رفته است که در حال مقابله با نظام نیز هستند و مشروعیت نظام را زیر سوال می برند. رئیس کانون مداحان شعرای آیینی استان قم اضافه کرد: مشروعیت نظام را زیر سوال بردن به معنی بازی کردن با خون شهداست و این کار ...
درس مراسم یادواره شهدا ولایت مداری تا پای جان است
.../6/13 - 10:06 483834 به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از رشت، سردار حمید اباذری، جانشین فرمانده دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین(علیه السلام) در مراسم یادواره شهید صمد امید پور شهدای یگان ویژه صابرین که عصر دیروز(12 شهریور) در حسینه حضرت ابوالفضل ( علیه السلام) رشت برگزار شد، اظهار کرد: درس مجلس یادواره شهدا ولایت مداری تا پای جان است. وی تابعیت از ولایت فقیه را ...
اخلاق حسنه بزرگترین عامل جذب دیگران است
عقیق :حجت الاسلام والمسلمین بهجتی با اشاره به اخلاق نیکوی پیامبر اکرم(صلی الله علیه واله و سلم) اظهار داشت: حضرت رسول(صلی الله علیه واله و سلم) به عنوان یک انسان کامل، دارای صفات کمال است اما خداوند متعال در قرآن کریم یکی از صفات پیامبرش را از دیگر صفات ایشان مهمتر و برجسته تر عنوان نموده است و آن خلق عظیم پیامبر(صلی الله علیه واله و سلم) بوده است. نماینده بعثه مقام معظم رهبری در کربلای ...
بیان معارف اهل بیت از گریاندن مردم مهم تر است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در فارس ، حجت الاسلام علیرضا حدائق، مدیر عامل بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود(عج) فارس، شامگاه امروز در نخستین نشست هم اندیشی مداحان فارس که در حرم مطهر حضرت سید علاءالدین حسین(ع) برگزار شد، با یادآوری این مطلب که گاهی اتفاقاتی را به اهل بیت(ع) نسبت می دهند که وجود خارجی ندارد، گفت: آیا هدف ما از عزاداری گریاندن مردم است یا اینکه باید با معارف اهل بیت(ع) آشنا شوند. ...
لزوم همکاری همه دستگاه های زیربط برای تکمیل زیرساخت های شهرک مهر امام رضا (ع)
.../6/12 - 22:33 483835 به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از شیراز، دکتر جعفر قادری، نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی امروز (12شهریور) در جلسه افتتاح 843 واحد مسکن مهر امام رضا (علیه السلام) شهرک لپویی، با اشاره به اینکه با این سرمایه گذاری که در این منطقه انجام شد، می توانستند از ابتدا جای بهتری را انتخاب کنند، گفت: زمان همه این حرف ها گذشته است با این حالی که من از ابتدا مخالف ...
نخستین نشست کانون مداحان و شاعران آیینی شیراز برگزار شد
بتوان با سبک های عزاداری که در شهر مقدس شیراز وجود داشته و دارد، در تأمین مطالب مداحان و غنی کردن عزاداری ها کوشید. مختاری با اشاره به برگزاری سیزدهمین اجلاسیه پیر غلامان اباعبدالله الحسین(ع)در شیراز، اظهار داشت: عزیزان مداح منتظر کارت دعوت من نباشند و چرا که این اجلاسیه برای امام حسین(ع)و هر کسی بیاید توانسته است به حضرت ابراز ارادت کند. رییس شورای هیأت های مذهبی فارس با ...
روایت امام جماعت مسجدی که شهید شاطری در آن نماز می خواند
جبهه و جنگ به پایان رسید نباید دچار فقدان این معنویت شویم و دنبال این موارد باشیم. نور را باید در مجلس شهدا و ذکر و نماز به دست بیاوریم. هیچ کس نمی گوید:ا"ز روضه افسرده شدم" و از گریه بر اباعبدالله (علیه السلام) افسرده نمی شویم. این دقیقه همان چیزی است که حضرت زینب (سلام الله علیها) در مجلس ابن زیاد به او گفت: "ما رأیت الّا جمیلاً". در ادامه مداح اهل بیت، میثم مطیعی به سوگواری اهل بیت و ذکر مصیبت خاندان عصمت و طهارت پرداخت. ...
سربازان سعودی، همچنان مانع از زیارت کامل حجاج + عکس
] زرقانی مالکی معتقد است بوسیدن قبر رسول اکرم به قصد تبرک ایرادی ندارد.[46] دلایل قرآنی صندوقچه عهد که اشیای متعلق به حضرت موسی و هارون در آن قرار دارد سخن نگفتن قرآن کریم از حرمت تبرک: قرآن در ضمن چند آیه از تبرک سخن گفته و هیچ اشاره ای به حرمت آن و شرک آمیز بودنش نکرده است. افزون بر این، در برخی آیات به عمل تبرک توسط پیامبران یا انجام دادن آن در محضر ایشان ...
این دارو همه دردها را درمان می کند!
حسین (ع) شفای تمام امراض و بیماری ها قرار داده شده است. امام صادق (ع) فرموده اند: در تربت قبر حسین علیه السلام شفای هر دردی است و آن بزرگترین داروست. و نیز می فرمایند: کام نوزادان خود را با تربت حسین علیه السلام بردارید که آن مایه ایمنی است. و از امام کاظم (ع) است که فرمودند: از تربت من برای تبرک چیزی بر ندارید؛ زیرا خوردن تربت همه ما حرام است مگر تربت جدم حسین بن علی علیهماالسلام؛ زیرا خداوند تعالی در این تربت برای شیعیان و دوستان ما شفا قرار داده است. منابع: کنزالعمّال بحارالانوار میزان الحکمه ...
بزرگترین موقوفه امام رضا(ع) در هند
درصد کل درآمد موقوفات ایالت آندهراپرادش (بخش وسیعی از هند) است. این محل که به موقوفه کوه امام ضامن هندوستان معروف است محلی برای زیارت شیعیان و اجرای آیین های خاص توسط شاعران و مداحان در بیان فضایل و مناقب حضرت ثامن الحجج است. *عکس تزیینی است. پایان پیام/ 362
از شفای شیخ تا جلوگیری از طغیان رودخانه+عکس
مراجع وقت با مهارت خاص مانع شدند. صبح فردا مأموران نظمیه به منزل ایشان آمدند که هر چه زودتر جنازه را دفن کنند، اما علما به بهانه های مختلف مانند نبودن کفن، غیبت فلان آقا و... تشییع را تا نزدیک ظهر به تعویق انداختند. کل شهر قم با خبر شدند، مردم از روستاهای اطراف نیز آمدند، حتی زنان عزلت نشین که از ترس کشف حجاب نمی توانستند بیرون بیایند با حجاب کامل همراه سایر اقشار مردم در تشییع و عزاداری شرکت کردند. جنازه در میان ناله و سر و سینه زدن مردان و زنان در زمانی که هرگونه عزاداری ممنوع بود، تشییع شد و در مسجد بالاسر که محل تدریس و نمازش بود دفن شد. *حوزه ...
دلیر تنگستانی؛ سردار مبارزه با استعمار انگلیس
.... در مورد تاریخ تولد رئیسعلی دلواری ضابط و کدخدای دلوار همانند دیگر موارد مربوط به زندگی اولیه او اطلاع دقیقی وجود ندارد. غالب مورخان تاریخ تولد وی را مشخص نکرده اند و فقط به این موضوع اشاره نموده اند که هنگام شهادت 34 سال داشته است. تحقیقات انجام شده نشان از آن دارد که وی بر اساس عرف جامعه آن روز ایران با قرآن کریم و دیوان حافظ و شاهنامه فردوسی و دیگر منابع ادب فارسی در مکتبخانه ...
بیانات صریح و شفاف رهبر انقلاب درباره مذاکرات هسته ای
اهداف مذاکرات اختصاص دادند. مجموعه ی اهداف مذاکرات هسته ای جمهوری اسلامی را در khamenei.ir بخوانید . تعیین چارچوب کلان مذاکرات و خطوط قرمز در دور جدید مذاکرات هسته ای، رهبر انقلاب، پیش از ارائه ی متن جمع بندی نهایی، چارچوب کلان مذاکرات و خطوط قرمز مورد نظر جمهوری اسلامی ایران در این زمینه را در دیدار مداحان در بیستم فروردین، دیدار با دانشجویان دانشگاه امام حسین(علیه السلام) و ...
مرور بیانات رهبری درباره مذاکرات +جدول
توان هم بحمدالله امروز توان زیادی است- مقابله خواهیم کرد؛ اجازه نخواهیم داد. بیانات در دیدار اعضای مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام و اتحادیه ی رادیو و تلویزیون های اسلامی 1394/05/26 13 ختم مذاکرات کار خیلی مهمی بود، ان شاءالله اگر گوشه کنارش مشکلی هم وجود داشته باشد، با تدبیر مسئولین برطرف خواهد شد آنچه مهم است این است که این مذاکرات را آقایان توانستند ختم کنند، چون بالاخره خود کِش ...
انس با قرآن سبب رشد قدرت تعقل/ آرزویم اجرای تلاوت نزد مقام معظم رهبری است
و سنت این رهبران دینی رفتار کنند و انس همیشگی با قرآن داشته باشند، خاطرنشان کرد: چون در جامعه ای که مردمانش قرآنی باشند آن جامعه پیشرفت های دوچندان از لحاظ های مختلف و ازجمله سیاسی خواهد کرد و جامعه را از فساد و منکرات دور می کند. کلام خداوند فرزندم را از مسائل غیرشرعی مصون و محفوظ نگه می دارد هوشنگ اسماعیل زاده، پدر سجاد از قاریان ممتاز استان گیلان به خبرنگار خبرگزاری شبستان ...
کانون های مساجد فعال فارس در اوقات فراغت مورد حمایت ویژه قرار می گیرند
فارس باشد. وی ادامه داد: تبیین اهداف، برنامه ها و انعقاد تفاهم نامه بین دبیرخانه و تمامی کانون های فرهنگی هنری مساجد شهرستان ها از موضوعات محوری سال 94 است که باید به آن توجه جدی شود. باقری تصریح کرد: کانون های فرهنگی و هنری مساجدی که در طرح اوقات فراغت تابستان امسال، بیشترین فعالیت را داشته باشند، از حمایت ویژه دبیرخانه کانون های مساجد فارس برخوردار خواهند شد و لازم است که پس ...
لزوم توجه به اعتدال در مداحی ها/ غلو در مداحی یک آسیب جدی مداحی است
بر اینکه با چه قیمتی می خواهند مردم را بگریانند، مداحان توجه داشته باشید اشعاری که می خوانید مسئولیت دارد، افزود: بروید ببینید حضرت ابالفضل (علیه السلام) را امام صادق (علیه السلام) چگونه معرفی می فرمایند و آن را برای مردم بازگو کنید، آیا شهدا پیام نداشتند و ما چقدر امام حسین (علیه السلام) و واقعه عظیم عاشورا را به جامعه شناساندیم؟ حجت الاسلام حدائق با اشاره به اینکه در مداحی باید از ...
لزوم توجه مداحان به دغدغه های رهبر معظم انقلاب در خصوص عزاداری ها
.../6/11 - 23:51 483688 به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از شیراز، کاظم محمدی، رئیس بسیج مداحان فارس امشب (11شهریور) در نخستین جلسه شورای مداحان فارس که در حرم مطهر حضرت سید علاالدین حسین (علیه السلام) برگزار شد، با اشاره به اینکه باید تعاملی بین بسیج، دعبل و کانون وجود دارد، گفت: این تعامل باید پررنگ تر از گذشته باشد. وی با یادآوری این مطلب که مداحین جلسه ای ترتیب دهند تا ...
بررسی موسیقی بیرونی شعر پایداری سپیده کاشانی
علی اصغر سلطانپور / میرملاس : چکیده از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی بیرونی (وزن عروضی) آن اشاره کرد که بخشی از زیبایی شعر است. از دیرباز موسیقی شعر تأثیر فراوانی در رساندن هرچه بهتر مفهوم مورد نظر شاعر و برانگیختن عواطف و احساساتش داشته است. سپیده کاشانی [...] علی اصغر سلطانپور / میرملاس : چکیده از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی بیرونی (وزن عروضی) آن اشاره کرد که بخشی از زیبایی شعر است. از دیرباز موسیقی شعر تأثیر فراوانی در رساندن هرچه بهتر مفهوم مورد نظر شاعر و برانگیختن عواطف و احساساتش داشته است. سپیده کاشانی ازجمله شاعران معاصر انقلاب اسلامی و دفاع مقدّس است،که برای القا و تفهیم هر چه بهتر افکار و اندیشه های انقلابی و اسلامی خود به انواع موسیقی شعر توجه داشته است. بررسی موسیقی بیرونی اشعار سپیده کاشانی، علاوه بر معرفی و شناخت ادب انقلاب و دفاع مقدّس، یکی از شاخصه های سبکی این شاعر انقلاب را جلوه گر می سازد. اوزان و بحور عروضی مجموعه آثار سپیده کاشانی نشان می دهد که از انواع وزن ها با مضمون جویباری، آرام، خیزابی و تند استفاده نموده که شعر او را آهنگین و تأثیرگذار کرده است؛ بطوری که او برای سرودن مرثیه از وزن تند استفاده نموده است نه وزن شاد و ضربی. او پیوندی را که میان موسیقی بیرونی با موضوع و مضمون شعر وجود دارد، حفظ کرده است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی و تحلیل موسیقی بیرونی یا وزن و بحور عروضی شعر پایداری سپیده کاشانی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که این شاعر در حوزه ی موسیقی بیرونی (وزن عروضی) از اوزان پر کاربرد بحور رمل، رجز، هزج ، مضارع، مجتث، سریع، خفیف و ... بهره برده است. کلید واژگان: اوزان عروضی، بحر، موسیقی شعر، شعر معاصر، سپیده کاشانی مقدمه: موسیقی از برجسته ترین عناصر شعری است تا جایی که می توان گفت در نگاه اوّل آنچه به یک شعر، هویّت می بخشد، موسیقی است. موسیقی به معنای وسیع کلمه، علم تناسب ها و سازگاری هاست. توجّه به موسیقی در شعر و اهمیت آن تا جایی است که منتقدان بر این باورند که بحور عروضی یادگار الحان معروفی از روزگاری است که شعر و موسیقی با یکدیگر پیوند داشته اند (شفیعی کدکنی، 1373: 46). مشخصّ ترین جنبه ی موسیقی شعر، عروض و یا همان موسیقی بیرونی آن است. موسیقی بیرونی، نخستین پل ارتباط برقرار کردن با دنیای شاعر است. به محض گوش سپردن و یا خواندن شعر آن گاه که تحت تأثیر تناسب و تکرار هجاهای کوتاه و بلند قرار می گیریم، متأثر از این نظم و توالی هجاها احساس خاصی به ما دست می دهد این همان نخستین ضربه ای است که شاعر بر روح خواننده اش وارد ساخته او را به دنیای درون شعر خود فرا می خواند (اتحادی، 1390: 113). منظور از موسیقی بیرونی شعر، موسیقی حاصل از هرگونه نظمی در یک واحد کامل (شعر) است و به طور خاص جانب عروضی وزن شعر را موسیقی بیرونی می گویند؛ یعنی نظم خاصّی که در یک مجموعه آوایی به لحاظ کوتاه و بلندی مصوّت ها و یا ترکیب صامت ها و مصوّت ها وجود دارد (فیاض منش، 1384: 167). شاعر با توجه به موضوع، درونمایه و مضمون شعر، موسیقی کلام خود را انتخاب می کند تا با آهنگ خاص و ویژه آن بتواند به بهترین وجهی مقصود و مراد ذهنی خود را به خواننده القا کند. انتخاب وزن متناسب با محتوا، وسیله ای برای قدرت بخشیدن به منظور شاعر است (همان، 175). از مهمترین عناصر روساختی شعر، موسیقی و آهنگ کلام است و اساسی ترین عنصری که ژرف ساخت شعر را می سازد، همانا محتوا و درونمایه اثر است. پس تناسب و هماهنگی این دو رکن در شعر اساسی ترین و ضروری ترین عامل در تاثیر، لذت بخشی و خلق زیبایی است (فضیلت و نوروزی، 1389: 278). شاعران معاصر در هماهنگی بین موسیقی و محتوا و انتقال مفاهیم از راه وزن و موسیقی نهایت دقت را داشته اند. به قول نیما یوشیج وزن باید پوششی مناسب برای مفهومات و احساسات باشد (همان، 280). شعر دوران انقلاب و جنگ تحمیلی، از دوره های پر افتخار شعر فارسی به شمار می رود. مقاومت و پایداری مردم انقلابی ایران و ایثارگری های رزمندگان هشت سال دفاع مقدس مضمون شعر شاعران متعهد قرار گرفته است به گونه ای که می توان بهترین و ناب ترین اشعار حماسی را در میان سروده های این دوره جستجو نمود. سپیده کاشانی از شاعران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است که با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، او به همراه دیگر شاعران به ندای حق طلبانه ی رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) پاسخ مثبت داد و با سلاح قلم و اندیشه به جنگ با دشمنان پرداخت (مبارک و سلطانپور، 1392: 27). اوزان و بحور عروضی مجموعه آثار سپیده کاشانی نشان می دهد که از انواع وزن ها با مضمون جویباری، آرام، خیزابی و تند استفاده کرده که شعر او را آهنگین و تأثیرگذار کرده است. درواقع شعر سپیده پرتوی از درونیات و روحیات اوست چراکه تفکر او، برداشتی از اوضاع اجتماعی و سیاسی حاکم بر زمانه اش است. این تحقیق در پی آن است به این سؤالات پاسخ دهد: 1- چرا سپیده کاشانی به عنوان شاعر ادب مقاومت، موسیقی بیرونی (وزن) را برای شعر خود برگزیده است؟ فرضیه تحقیق: مفروض است که کاشانی برای بیان افکار و اندیشه های انقلابی و اسلامی خود به انواع موسیقی شعر توجه داشته است؛ چراکه انتخاب وزن برانگیخته از روحیات خاص او است و اندیشه ی او برداشتی از اوضاع اجتماعی و سیاسی دوره و عصر خویش است. 2- آیا سپیده کاشانی در نوآوری های بحور عروضی و پرداختن به آهنگ مرتبط با معانی اشعار اهتمام داشته است؟ ضرورت و اهمیت تحقیق: توجه به اوزان مناسب و تصاویر هنری و شاعرانه بخش بسیار مهمی از هنر شعری شاعران را تشکیل می دهد و در کنار قوه تخیل و ساخت ترکیبات و به کارگیری واژگان برای انتقال معنی و پیام، زبان شعر را می سازد. لذا با توجه به اهمّیت و جایگاه شعر معاصر با موضوع ادبیات پایداری، اوزان عروضی و آفرینش مضامین، پرداختن به چنین موضوعاتی به عنوان مقاله ادبی ضروری و با اهمیت می نماید. پیشینه ی تحقیق: تاکنون پژوهشها و مباحث ارزنده ای در مورد شعر و زندگی سپیده کاشانی نوشته شده است از جمله موارد زیر: مقاله ی چاپ شده در همایش ادبیات تطبیقی، دانشگاه رازی تحت عنوان (جلوه های مقاومت در اشعار سپیده کاشانی و فدوی طوقان) اثر یحیی معروف و مریم مطهری؛ و مقاله ی چاپ شده در نشریه ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تحت عنوان (بررسی سنجشی مضامین سیاسی اشعار سپیده کاشانی و نازک الملائکه) اثر معصومه نعمتی قزوینی و طاهره ایشانی. و پایان نامه-ای با عنوان بررسی محتوا، موسیقی و صور خیال در شعر سپیده کاشانی توسط نگارنده این مقاله (علی اصغر سلطانپور) با راهنمایی دکتر وحید مبارک انجام شده است. اما زمینه ی تازگی پژوهش در مقاله ی حاضر، بررسی موسیقی بیرونی شعر پایداری سپیده کاشانی می باشد که در مقالات پیشین به آن اشاره ای نشده است. موسیقی بیرونی: 1-1- وزن وزن نوعی از تناسب است. تناسب کیفیتی است، حاصل از ادراک وحدتی در میان اجزای متعدد (خانلری، 1361: 24). وزن، جزء مهمّی از ذات شعر است که شاعر آن را با رعایت توازن و تناسب بین اجزای سازنده ی شعر، ایجاد می کند. وزن شعر باعث می شود ذهن آسان تر روابط بین مجموعه ی کلمات و معنی کلام را دریابد و همچنین موجب التذاذ نفس می شود زیرا هر نوع تناسب و قرینه ای میان اجزاء پراکنده، وحدتی پدید می آورد که ادراک مجموع اجزاء را سریع تر و آسان تر می کند و همین نکته خود سبب احساس آسایش و لذت می گردد (گنجعلی و همکاران، 1393: 78). تقی وحیدیان کامیار با تأکید بر هماهنگی موضوع و وزن، اوزان و مفاهیم شعر فارسی را به چند گروه تقسیم می کند: 1٫ اوزان نرم و سنگین که در معانیی مانند مرثیه، هجران، درد، حسرت و گله به کار رفته است: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (فع لن).- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (فع لن).- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن. 2٫ اوزان ضربی و تند که معانی شورانگیز و پرجذبه و حال را القا می کند: -فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن.- مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن . 3٫ وزن حماسی: فعولن فعولن فعولن فعل (وحیدیان کامیار، 1374: 72). شفیعی کدکنی در کتاب موسیقی شعر، اوزان زبان فارسی را به جویباری، شفاف و کدر دسته بندی کرده است. او در این باره می-گوید: 1- اوزان جویباری: از ترکیب نظام ایقاعی خاصی حاصل می شود که با همه ی زلالی و زیبایی، شوق به تکرار در ساختمان آنها احساس نمی شود و ساختار عروضی افاعیل نیز در آنها به گونه ای است که رکن های عروضی در آن عیناً تکرار نمی شود مانند وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلات. 2- اوزان شفّاف و اوزان کدر: بعضی وزن ها را چندین بار باید مورد دقت قرار دهیم تا تناسب نظام ایقاعی آنها بر ما روشن شود من این گونه اوزان را شفاف می خوانم. در عوض وزنهایی را که به دشواری بتوان نظام ایقاعی آنها را دریافت اوزان کَدِر می خوانیم (شفیعی کدکنی، 1370: 397-396). اوزان غزلیات، مثنوی ها، قصاید و قطعات سپیده کاشانی: 1- بحر رمل: در علم عروض بحری است که اجزاء آن از تکرار فاعلاتن است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 71). 1-1- فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف): این وزن دارای آهنگی ملایم و ریتمی آرام بخش می باشد و با مضامینی بلند، سنگین و موقر مناسبت دارد. این بحر دارای چهارده زحاف است که از این میان، زحاف کفّ، خبن، شکل، قصر، حذف بیشترین استعمال را دارند (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی روشنگر، 1390: 71). این وزن یکی از پرکاربردترین اوزان شعری کاشانی است. در شعر زیر شاعر یأس و ناامیدی خود را با وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن که وزنی سنگین است بیان کرده است: عندلیب عشق از ویرانه ی سنگر گذشت / بال بر هم زد ز شوق ازسنگر آخر گذشت (کاشانی، 1389: 40) 1-2- فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فَعِلُن (رمل مثمن مخبون محذوف): که جزء اوزان سنگین و جویباری است و چهارمین وزن پرکاربرد در میان اوزان زبان فارسی است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 72). صبح دیدار تو زد شعله و افروخت مرا /شب هجران تو در آتش غم سوخت مرا (کاشانی، 1389: 24) 1-3- فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (بحر رمل مثمن مشکول): وزنی دوری و شاد و خیزابی است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی روشنگر، 1390: 72). به تو باد تهنیت، ای گل سرخ پرپر من / که طلوع فجر سر زد از کران خاور من (همان: 100) 1-4- فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس مخذوف): وزنی است نرم و جویباری که شاعر برای بیان مضامینی چون یأس و ناامیدی از آن سود برده است. وا مصیبت، وا مصیبت، وای ما / اله می ریزد کنون از نای ما (کاشانی، 1389: 127) 1-5- فاعلاتن فاعلاتن فاع (بحر رمل مسدس مجحوف مسبَغ): خاست از جا، رهبری محبوب / روح ما، آن خوب تر از خوب (همان: 146) 1-6- فاعلاتن فعلاتن فعلن (بحر رمل مسدّس مخبون اصلم): چارده قرن، بسی گل واشد / از یکی روح خدا پیدا شد (همان: 154) 1-7- فاعلاتن مفعولن فع لن (بحر رمل مسدس مخبون): در شبی دلگیر و وهم انگیز / سینه ها از درد و غم، لبریز (همان: 177) 1-8- فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس محذوف): وه، چه غمگین رفت سالی بی امام! / باز ماندیم و راهی نا تمام (همان: 189) 1-9- فاعلاتن مفاعیل فع لن (بحر رمل مکفوف مخبون محذوف): ای بسیجی بسیجی بسیجی! / دختر خاک و مهر خلیجی (سپیده،1389: 228) 1-10- فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فَعِلُن (بحر رمل مثمن مخبون محذوف): فروردین آمده امروز، به رخسارِ دگر / گل فروشان بخروشند، به بازار دگر (همان:255) 2- بحر مجتث: بحری است که دارای اوزان بسیار دلنشین و مطبوع می باشد (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 76). 2-1- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فَعِلُن (بحر مجتث مثمن مخبون محذوف): پرکاربردترین وزن، در میان اوزان شعر فارسی و وزنی نرم و سنگین و جویباری است (همان). دلا، بگو ز چه امشب بهانه می گیری / چرا به قلّه ی غم آشیانه می گیری (همان:120) 2-2- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (بحر مجتث مثمن محذوف): از اوزان جویباری است. رُخت بر پرده ی اشکم، دوباره می شکند / چنان حباب که از یک اشاره می شکند (کاشانی،60:1389) به جستجوی چه اند دو دیده ی تر من (همان: 102)2-3- مستفعلن فاعلاتن مستفعلن فاعلاتن (بحر مُجتثّ مثمن سالم): بر خیز بر خیز و بنگر در باغ گل ها غریب اند /بر گونه شان شبنم اشک، در سوگ تو، بی شکیب اند (همان: 56) 2-4- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (بحر مجتث مثمن مخبون): واژه هایی که هجاهای کوتاه آنها، بیشتر است حالت سنگین تری دارند. این از اوزان ملایم و جویباری است. به روی خیمه ی شب، چون گل مهتاب می روید / به دامانم گل حسرت ز موج آب می روید (همان: 67) 2-5- مفاعلن فعلات فاعلات فاع (بحر مجتث مثمن مقصور مسلوخ): چگونه وصف کنم گلوی پاره ی تو؟ / چگونه دیده ی من کند نظاره تو (همان:110) 2-6- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلات (بحر مجتث مثمن مخبون مقصور): شکوفه های شبق را چه کس به موی تو بسته؟ / کدام دست به روی تو، جام ماه شکسته؟ (همان: 112) 2-7- مفاعلن فعلاتن فع / مفاعلن فعلاتن فع (بحر مجتث مسدس اصلم): وزن دوری است که به جای دوپایه از سه پایه استفاده کرده است. نهالِ عشق گل آذین بود، اگر ز عدل ثمر می داشت /جهان ز عدل پر آوا بود، اگر حقوق بشر می داشت (همان:150) 2-8- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فَعِلُن (بحر مجتث مثمن مخبون محذوف مقصور): قسم به فجر، قسم بر طلوع صبح ظفر / عزم دلیران، به راهبان سحر (کاشانی،1389 :263) 3- بحر مضارع: مضارعت در لغت به معنی مشابهت است و از بحور مختلف الارکان می باشد (تجلیل، 1378: 30). 3-1- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): که وزنی نرم و سنگین و جویباری است. کاشانی با استفاده از این وزن، فضایی غم انگیز را ایجاد نموده است: فانوس مه شکسته بر امواج آب هاست / از برکه های واهمه، جاری حباب هاست (کاشانی، 1389: 33) 3-2- مفعول فاعلاتن مستفعلن فعولن (بحر مضارع اخرب) که به صورت مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن هم تقطیع می شود. ای رهگذر پرسی از حال ما که چون / از پایداری ما خصم دغل، زبون است (همان: 29) 3-3- مستفعلن مفاعیل مستفعلن فعل (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): در ما خزان دمیده و شوق بهار نیست / بر بوته ی کویر مگر نیش خار نیست (همان: 36) 3-4- مستفعلن مفاعل مستفعلن فعل(بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): عشق خدا به جاذبه ای پاک می رسد این سینه ریز نور ز افلاک می رسد (همان: 54) 3-5- مستفعلن مفاعیلُ مستفعلن فعلَ (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): دیرست، که عشق تو از سر به در کنیم / در انتظار سبز تو جان را سپر کنیم (همان :91) 4- بحر رجز: این بحر را از آن جهت رجز گویند که رجز در لغت، اضطراب و سرعت و عرب بیشتر اشعاری که در معرکه و جنگ ها و در مفاخرات از مردانگی خود و قوم خود می خوانند، در این بحر است و در چنین اوقات آواز مضطرب و حرکات تسریع می باشد، پس از این جهت این بحر را رجز نام کردند (فشارکی، 1372: 42). سپیده در مجموعه اشعار خویش بیش از 18بار از بحر رجز و زحافات مربوط به آن استفاده کرده است؛ زیرا این بحر با اشعار حماسی او نیز هماهنگ است از این بحر برای تهییج و ترغیب رزمندگان علیه دشمن بعثی، در دوران دفاع مقدس بهره گرفته است. 4-1- مفاعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (بحر رجز مثمن مخبون مطوی): وزنی است خیزابی و تند که محتوایی حماسی و انقلابی دارد: برادر مبارزم، زمزمه کن بهار را بچین ز شاخه یقین، میوه ی انتظار را (همان: 21) 4-2- مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (بحر رجز مثمن سالم) یکی از اوزان نرم و با وقار است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 78). شاعر این وزن را بجا و مناسب برای بیان غم و اندوه خود به کار برده است: سالی گذشت و کاروان منزل به منزل می رود / با کاروان لاله ها، صد کاروان دل می رود (همان: 62) 4-3- مستفعلن مفاعلین مستفعلن فعل (بحر رجز مثمن): امروز کن شکوفه ی مهرت نثار من / فردا شوم غبار و نیاید به کار من (همان:96) 4-4- مستفعلن مستفعلن مستفعلاتن (بحر رجز مسدس مرفل): تا سرزمین کربلا راهی نمانده است / در سینه ی دشمن به جز آهی نمانده است (سپیده،1389: 149) 4-5- مستفعلن مستفعلن فع لن (بحر رجز مسدس احذّ): زندانی زندان غم بر خیز / ای مانده در بند ستم بر خیز (سپیده،1389 :174) 5- بحر هزج: در فن عروض بحری است که از تکرار مفاعیلن حاصل می شود و اکثر آوازها و سرودهای خوش اعراب در این بحر است (فشارکی، 1372: 35). 5-1- مفاعلین مفاعلین مفاعلین مفاعلین (بحر هزج مثمن سالم): بحری است نرم و سنگین که جزء اوزان دلنشین و شیرین و متناسب با مضامین آرام بخش می باشد (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 74). سپیده کاشانی تعدادی از غزلهایش را به این وزن سروده است. وزنی است خیزابی و تند (اوزانی که شوق تکرار در آن به طور خاصی احساس می شود) که غالباً پویا و پر جنبش است. این وزن با محتوای ادب پایداری که باید شورانگیز باشد، هماهنگ و متناسب است. زمان بسته است بر بال صبا، افسانه ی مارا / که افشان بال، گل باران کند دامان خضرا را (همان: 19) این وزن که محتوایی حماسی و انقلابی دارد. در شعری دیگر، سپیده وزنی متناسب با درونمایه را به کار می گیرد که با آهنگ نوحه خوانی تناسبی بجا و شایسته دارد: محرّم آمد از سفر، طلوع سرخ آن نگر / شد از شکوفه های خون، درخت عشق پر ثمر (همان: 69) 5-2- مفاعیلن مفاعیلن فعولن (بحر هزج مسدس محذوف): که وزنی جویباری، دلنشین و آرام است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 74). چو سایه سار ظهر تابستان / چتری است بر رفتار ما قرآن (همان: 193) 5-3- مفعول مفاعلن فعولن (بحر هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف): که وزنی شاد و خیزابی است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 75). شاعر مضامینی چون عشق را در این وزن به کار برده است از جمله: ای نور یقین، سلام بر تو / ای محور دین سلام بر تو (همان: 196) 6- بحرخفیف: 6-1- فاعلاتن مفاعلن فَعِلُن (بحر خفیف مسدس محذوف مخبون): وزنی خیزابی است. اشکم آن گونه شد ز سر که مپرس / هست این غم، غمی دگر که مپرس (همان: 74) 7- بحر سریع: 7-1- مفتعلن مفتعلن فاعلن (بحر سریع مطوی مکشوف): وزنی تند و خیزابی است. سینه پر از عطر دعا کرده ام / سیل زهر دیده رها کرده ام (همان: 79) 8- بحر متقارب: 8-1- فعولن فعولن فعولن فعولن (بحر متقارب مثمّن سالم): وزنی مناسب مضامین حماسی، رزمی و مفاخره می باشد (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 81). دمی جستجو کن، که در دفتر من / بیابی مرا ای گل خاطر من (سپیده،1389: 98) شاعر در این اشعار، برای بیان حماسه و رزم افتخارآفرین رزمندگان دفاع مقدس، این وزن را به کار برده است. 9-فاعلاتن مفاعلن فع لن (بحر خفیف مخبون محذوف): بر تو ای خاک سرخ آبادان / بر تو ای سرزمین جاویدان (همان: 201) 10- بحر مقتضب: این بحر را می توان جزء بحور کم کاربرد در دیوان سپیده دانست. این وزن در دسته وزن های خیزابی قرار دارد. 10-1- فاعلات مفاعلن فاعلات مفعولن (بحر مقتضب مثمن مطوّی): جاودان بتاب ای فجر! وه چه عالم آرایی باز تاب دیروزی، جلوه ای ز فردایی (همان: 116) - اوزان دوری در اوزان دوری سخن از نیم مصراع است و اوزان دوری معمولاً دو پایه هستند ولی با این حال اوزان دوری بلند نیز سروده شده است. اوزان دوری معمولاً در اشعاری که دو پایه هستند ظاهر می شود. راه تشخیص وزن دوری این است که اگر شاعر در وسط مصراع، صامت اضافه آورده باشد، بتوانیم آن را حذف کنیم و وزن صحیح باشد و اگر نیاورده باشد، بتوانیم یک یا دو صامت به وسط شعر بیفزاییم و در وزن خللی ایجاد نشود (فضیلت، 1387: 109). وزن: مستفعلن مفاعلن فع لن / مستفعلن مفاعلن فع لن: بحر رجز مخبون احذ، وزن دوری است که به جای دو پایه از سه پایه استفاده کرده است، بعضی از شاعران به طور محدود از این اوزان بلند استفاده کرده اند. ای نام تو طلیعه ی آغاز! وی یاد تو نهایت پرواز / افتاده ام ز پای، تو بنواز!سرگشته ام به خویش بخوان باز (همان: 267) 1- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (بحر مجتث مثمن محذوف): همای عشق ز افلاک بی کرانه هنوز / گشوده بال به سودای آشیانه هنوز (همان: 269) 2- مفاعلن فع لن مفاعلن فع لن (بحر هزج مقبوض محذوف): به باغ زد آذر، خزان غارتگر / هزار دامن گل، به شاخه شد پَرپَر (همان: 253) 3- مفاعیلن مفاعلین فعولن (بحر هزج مسدّس محذوف): شهیدان خدایی رهبر آمد / طیب لاله های پر پر آمد (همان: 297) 4- مستفعلن مفاعلن فع لن / مستفعلن مفاعلن فع لن (بحر رجز مخبون احذ): وزن دوری است که به جای دو پایه از سه پایه استفاده کرده است، بعضی از شاعران به طور محدود از این اوزان بلند استفاده کرده اند. ای نام تو طلیعه ی آغاز! وی یاد تو نهایت / فتاده ام ز پای، تو بنواز!سرگشته ام به خویش بخوان باز (همان: 26) 5- مستفعلن فاعلاتُ فَع لُن (بحر منسرح مسدس مطوّی احذّ): اینان ز کاروان کسایند / ای نسل شوم، قوم بد اختر (همان: 291) - وزن رباعی ها وزن اصلی رباعی مفعول مفاعیلُ مفاعیُل فعل است و معروف ترین وزن، نزد عامه مردم برای رباعی لا حول و لا قوّة اِلاّ باللّه بر وزن مفعول مفاعیل مفاعیلن فاع است. باید دانست که این یکی از اوزان رباعی است نه وزن اصلی آن (تجلیل،17:1378). 1- مفعول مفاعیلُ مفاعیلن فع (هزج مثمن اخرب مکفوف ابتر): ای شمع شبستان وَلا، یا زینب! / ای اختر صحرای بلا، یا زینب دریاب که از کف نرود دامن صبر / سوگند به خون شهدا، یا زینب (سپیده،1389 :306) 2- مفعول مفاعلن مفاعیلُ فعول (بحر هزج مثمن اخرب مقبوض مکفوف اهتم): ای بر شده بر سریر افلاک زخاک / جای تو نبود روی این تیره مغاک بهر تو سزد که قدسیان افشانن / گل های ستاره بر حریر افلاک (همان: 313) 3- مفعول مفاعلن مفاعیلن فاع (بحر هزج مثمن اَخرب مقبوض ازل): هنگام سحر سروش غیبم در خوا / در داد ندا: نگر در آیینه ی آب دیدم متجلی ست در او موج به موج / گلباران شد ز اشک من، دامن خواب (همان:314) 4- مفعول مفاعلن مفاعیلن فع (هزج مثمن اخرب مقبوض ابتر): رزمنده ی ما به نور ایمان می رفت / می رفت و به دست، هدیه ی جان می رفت(همان: 311) 5- فاعلاتن فاعلاتن فَعِلُن (بحررمل مثمن مخبون محذوف): زندگی تیره شبی بود که در خواب گذشت مرغ شب بود که بر دامن مهتاب گذشت قایقی بود که توفان زده بر آبی گذشت اشک بر دامنم از دیده ی بی تاب گذشت (همان:306) - وزن عروضی دوبیتی های سپیده کاشانی ترانه یا دو بیتی اشعاری هستند، دارای چهار مصراع که در ولایات ایران با لهجه های مختلف محلی رایجند. وزن ترانه یا دو بیتی مفاعیلن مفاعیلن فعولن است (تجلیل،18:1378). از آنجایی که وزن دوبیتی (مفاعیلن مفاعیلن فعولن) است، از آوردن شواهد شعری با اوزان تکراری خودداری شد. - اوزان عروضی چهارپاره های سپیده کاشانی چهارپاره ها، اشعاری هستند که هر بند آن از چهار مصراع تشکیل می شود، امّا از نظر ارائه مفهوم بند ها، یک مضمون واحد را ارایه می کنند (مکارمی نیا، 117:1383). 1- بحر مضارع: 1-1- مفعول فاعلاتُ مفاعیلُ فاعلات (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف مقصور): اینک نشسته بین من وتو به خیرگی / راه دراز فاصله، سنگین و بردبار جای تو را به هستی من سبز می کنند / آن کوچه، آن درخت، آن جوی بی قرار (همان: 323) 1-2- مفعول فاعلاتن مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): بدرود ای پرنده ی مهتاب کوچه ها / بدرود ای شکوه شب انتظار من بدرود کوچه های قسم، قهر،آشتی / بدرود ای عزیز فراموشکار من (سپیده،1389: 323) شاعر برای بیان غم و اندوه خود این وزن را بکار برده است. 1-3- مفعول فاعلات مفاعیلُ فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): ای دوست، آن فروغ و صفای گذشته ها / در چشم های مست تو خاموش گشته است بیگانه شد نگاه تو، ای آشنا مگر از خاطرات گذشته فراموش گشته است؟! (کاشانی،1389: 330) 1-4- مفعول فاعلات مفاعیلن (بحر مضارع مسدس اخرب مکفوف): موسی صفت، بهار گل افشانم / افکند دست عشق تورا در نیل تا خود دلیل شب زدگان گردی / ای برتر از ستایش و از تجلیل (همان: 342) 1-5- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): یاد آن یاد بهار دور که شب ها غبار ماه / بود از فراز تیرگی آوار کوچه ها یاد آن شبان خوب که طرح من و تو / مهتاب می کشید به دیوار کوچه ها (همان:347) 2- بحر رجز: 2-1- مستفعلن مستفعلن فع لن (بحر رجز مسدس احذّ): سعدی، بیفشان گل، بیفشان گل / گلها ز بستان و گلستانت(همان: 324) بار دگر با نغمه ی توحید / شوری فکن در بزم یارانت (همان:324) 2-2- مستفعلن مفاعلن فاعلن (بحر رجز مسدس مخبون مرفوع): بس روزها گذشت و به یاد تو / خواندم دعای موکب باران را امّا نیامدی تو و چشم من / آرد به یاد، ابر بهاران را (همان:350) 3- بحر خفیف: 3-1- فاعلاتن مفاعلن فعَلن (بحرخفیف مسدس مخبون مقصور): جان شیرین ما وداع،وداع! / یار دیرین ما وداع وداع! در فراقت گسست سلسله ها / مهر زرّین ما، وداع، وداع! (همان:332) 3-2- فاعلاتن مفاعلن فع لن (بحرخفیف مسدس مقطوع): کودکم! شعر لای لاییها / گریه از صبح آشناییها رمز معراج سرخ لاله وشان / راز پرواز ماسواییها (همان:332) 3-3- فاعلاتن مفاعلن فع لن (بحر خفیف مسدس مخبون اصلم): لحظه ها، لحظه ها چه سنگین اند / روزها، روزها،چه غمگین اند! ماه خاموش، اختران مبهوت / ز آنچه بر خاک تیره می بینند (سپیده، 1389: 332) فاعلاتن مفاعلن فعلن (بحرخفیف مسدس مخبون محذوف): وزنی خیزابی است. لحظه ها شعله زار فاجعه بود / پر می افشاند گل به دامن باد دشت ها بستر شقایق ها روزها، برگ برگ دفتر باد (سپیده،1389 :334 ) 4- بحر منسرح: 4-1- مستفعلن مفعول مفاعیلن (بحر منسرح مسدس مرفوع): از تار و پود جسم پر از دردم / گویی صدای پای تو بر می خاست از بیت بیت سرخ غزلهایم عطر دل آشنای تو بر می خاست (همان:341) 4-2- مستفعلن مفاعلن فاعلن (بحر منسرح مخبون مرفوع): پیری، خبر ز طالع سعد ما / می داد در قبیله بیداری یونس به کام ماهی و، ساحل بود / چشم انتظار مر غ گرفتاری (همان: 342) 5- بحر رمل: 5-1- فاعلاتن فعلاتن فع لن (بحر رمل مسدس مخبون اصلم): مگر از تربت او سر زده ای که فرو بسته لبی، غمگینی؟ (همان:345) 5-2- فاعلاتن فعلاتن فع لن (بحر رمل مسدس اصلم): ای گل سرخ، چه عطرآگینی / آشنا چون سخن پروینی مگر از تربت او سر زده ای/ که فرو بسته لبی، غمگینی؟ (همان:345) 6- بحر مجتث: 6-1- مفتعلن فاعلات مفتعلن فاع (بحر مجتث مثمن مجحوف یا مطموس): دیر زمانی ست روی ماسه ی ساحل / طرح قدم های مهربان کسی نیست در پس دیوار کلبه های شکسته / سایه درد آشنای هم نفسی نیست (همان:352) 6-2- مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (بحر مجتث مثمن مجحوف): پنجره بگشا که جای پای زمان را / بر رخ درماندگان راه ببینی پنجره بگشا که برگ های خزان را / از بدن شاخه های سبز بچینی (همان: 352) - اوزان عروضی نو نیمایی سپیده کاشانی وزن شعر نو از آنجا که ابداعی معاصران است، معمولاً در قالب بحور عروضی کلاسیک و کهن چندان یافت نمی شوند. وزن شعر نو: وزن شعر نیمایی وزن عروضی است. چنان که می دانید در اشعار نیمایی مصراع ها کوتاه و بلند هستند و لا جرم غالباً تعداد هجاها یا ارکان یک مصراع با مصراع بعد مساوی نیست (شمیسا،66:1387). 1- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (بحر مجتث مثمن مخبون): من از شکاف زمان / ز فصل های عقیم / ز امتداد شبان بلند بی انجام / ز خاطرات کسل در دفتر یاد / ز آفتاب زباد / زدانه دانه ی گل های باغ / پرسیدم (کاشانی، 1389: 363) سپیده با کاربرد این وزن، یأس و اندوه خود را بیان کرده است. 2- فاعلاتن فعلاتن فاع (بحر رمل مسدس مخبون مجحوف): آه! / من نیمه تمامم بی تو/ بی تو ای دور از من! / ای در من! / تا میان من و تو فاصله ها برخیزند/ به سر انگشتانم، شمع دعا می سوزد (همان: 397). 3- فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فع (بحر رمل مثمن مجحوف): یک شب مهتابی روشن / سایه ی دست تو را دیدم / که می لغزید (همان: 366) 4- فاعلاتن فاعلاتن فع (بحر رمل مسدس مطموس): آه... ای جنگل! / ما برودت را پذیرفتیم (همان: 467) 5- فعلاتن فعلاتن فعلاتن فع لن (بحر رمل مثمن مخبون اصلم): نام شب را چه کسی گفت به تو؟/ که تو این سان در شب /گذری بس بی پایان داری (همان: 376) 6- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن مکفوف محذوف): دیشب که در خیال تو چون ماهیان سرخ / هر پولک تنم / در آرزوی لحظه ی دیدار می گداخت /خواب صدف شکفت زباران چشم من (همان: 378) 7- مستفعلن مفاعلن مستفعلن فعولن (بحر رجز مثمن مخبون مخلّع): پروانه های شب / در زیر داربست بلند / ستاره ها / حرفی است بر کتیبه ی این قصر کاغذین (همان: 360) 8- مستفعلن مفاعلن مستفعلن مفاعلن (بحر رجز مثمن مخبون): می دانم ای دریغ / این انتظار تلخ به پایان نمی رسد!/ وین درد سینه سوز، به درمان نمی رسد! (همان: 410). 9- مستفعلن مستفعلن فعولن فعولن (بحر رجز مثمن مخلوع): خرّمشهر! رازیست در سکوت تو پنهان / رازی مهیب (همان: 448) 10- مسفعلن مفاعلن فع لن (بحر رجز مخبون اصلم): هر شامگاه، غرق در ظلمت! / آن گه که مر غ شب / سر می دهد، غمگین نوای جاودان خویش (همان: 454) 11- مستفعلن مفاعیلُ مفاعلن (بحر منسرح مسدس مخبون): گفتند: از پله های نور می آید / با پشته های هیزم (سپیده،1389: 418) - اوزان سروده های سپیده کاشانی 1- مستفعلن مفاعلن فَعَلن (بحر رجز مسدس مخبون): ای زن، حجاب تو سلاح توست! / را ه سعادت و فلاح توست (همان: 482) 2- مفاعلن مفاعلن مفاعلن (بحر رجز مسدس مخبون): قسم به نون و حرمت ِ قلم، بخوان / خوان به نام آن کریم مهربان (همان: 490) 3- مستفعلن مستفعلن مستفعلاتن (بحر رجز مسدس مرفل): بر خیز با یاد خدا، ای مرد دهقان! / / بر مزرعه پاشیده زر، خورشید تابان (همان:496) 4- فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (بحر رمل مثمن سالم): شب شکست و بهمن آمد، رستخیز اختران شد / در بهار ماه بهمن، پر شکوفه ارغوان شد (همان: 484) 5- فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (بحر رمل مثمن محذوف): هان، شهیدان ره عشق، کجایید؟! کجا؟ / گل خورشید شکفته ست، نیایید چرا؟ (همان: 488) نتیجه گیری: از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی بیرونی (وزن عروضی) آن اشاره کرد. شعر دوران انقلاب و جنگ تحمیلی، از دوره های پر افتخار شعر فارسی به شمار می رود. در این راستا سپیده کاشانی ازجمله شاعران ادبیات پایداری معاصر ایران و شاعری خوش قریحه و نیکوپرداز است که به سبک کلاسیک و نو هر دو شعر می سروده؛ او برای تفهیم هر چه بهتر اندیشه های انقلابی و اسلامی خود به انواع موسیقی شعر ازجمله موسیقی بیرونی توجه داشته است؛ به گونه ای که می توان بهترین و ناب ترین اشعار حماسی را در میان سروده های این دوره جستجو نمود. در حوزه ی موسیقی بیرونی، اوزان شعری او با توجه به مضمون اشعارش متنوع است. او از انواع وزن ها؛ با مضمون جویباری و آرام، خیزابی، تند و شور انگیز مانند بحر رمل، رجز، هزج ، مضارع، خفیف، سریع، مجتث، متقارب، مقتضب و منسرح استفاده کرده، که بحر رمل در شعر او پرکاربردترین بحر می باشد و بعد از آن به ترتیب دو بحر مجتث و مضارع که جزء وزن های جویباری است که این امر خود نشانگر علاقه و توجه ویژه ی شاعر به اوزان جویباری است و نیز بیانگر این مطلب است که شاعر در آرامشی باطنی به سرایش پرداخته است. از طرفی دیگر اوزان دوری نیز در اشعار سپیده حضری پر رنگ دارد. شعر سپیده پرتوی از درونیات و روحیات اوست چراکه تفکر او، برداشتی از اوضاع اجتماعی و سیاسی دوره و عصر آنان است. در این زمینه او پیوندی میان موسیقی بیرونی با موضوع و مضمون شعرش را حفظ نموده است بطوری که او برای سرودن مرثیه از وزن تند استفاده نموده است نه وزن شاد و ضربی. منابع و مآخذ: 1-اتحادی، حسین، (1390)، بررسی مقایسه ای موسیقی بیرونی و کناری غزل های انوری و خاقانی ، فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، شماره 32٫ 2-اصلانی، محمد رضا، (1390)، لاله کویر – زندگی نامه داستانی سپیده کاشانی ، تهران، انتشارات سوره مهر. 3- تجلیل، جلیل، (1378)، عروض و قافیه ، تهران، ناشر سپهر کهن. 4-جدیدالاسلامی قلعه نو، حبیب، نسرین صفائی کشتگر، (1390)، موسیقی بیرونی دیوان بیدل دهلوی ، فصلنامه ی مطالعات شبه قاره، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال سوم، شماره ی ششم. 5-خانلری، پرویز، (1361)، وزن شعر فارسی ، تهران، توس، چاپ چهارم. 6- رازی، شمس الدین محمدبن قیس، (1373)، المعجم فی معایرالاشعارالعجم ، به کوشش: (سیروس شمیسا)، تهران، انتشارات فردوس. 7-شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1370)، موسیقی شعر ، تهران، انتشارات آگاه. 8-شمیسا، سیروس، (1378)، آشنایی با عروض و قافیه ، تهران، چاپخانه رامین. 9-فشارکی، محمد، (1372)، رساله عروض سیفی و قافیه جامی ، تهران، مؤسسه ی انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. 10-فضیلت، محمود، (1387)، آهنگ شعر فارسی ، کرمانشاه، نشر ذرّه. 11-فضیلت، محمود، یعقوب نوروزی، (1389)، تاملی در تناسب موسیقی و مضمون در شعر معاصر ، ادب فارسی، دوره ی جدید1، شماره ی 5-3، ص294-277٫ 12-فیاض منش، پرند، (1384)، نگاهی دیگر به موسیقی شعر و پیوند آن با موضوع، تخیل و احساسات شاعرانه ، دو فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره جدید، شماره چهارم، صص 186-163٫ 13- گنجعلی و همکاران، (1393)، بررسی تطبیقی موسیقی شعر معروف الرصافی و فرخی یزدی ، 14-مبارک، وحید، علی اصغر سلطانپور، (1392)، بررسی محتوا، موسیقی و صورخیال در شعرسپیده کاشانی ، پایان نامه، دانشگاه رازی کرمانشاه. 15-ماهیار، عباس، ( 1378)، عروض و قافیه فارسی شیوه ای نو برای آموزش عروض وقافیه ، تهران، انتشارات نشر قطره. 16-وحیدیان کامیار، تقی، (1370)، بررسی منشأ وزن شعر فارسی ، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ سوم. *علی اصغر سلطانپور / کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی-آموزش و پرورش شهرستان کوهدشت درج شده توسط : امین آزادبخت (مدیر سایت ) ...
اختتامیه طرح ملی رحله در حرم امام (ره) برگزار می شود.
به گزارش خبرگزاری حوزه از تهران ،حسن محمدی، رئیس اتحادیه تشکل های قرآنی کشور گفت : بعد از فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت 10میلیون حافظ قرآن کریم، کارهای مناسبی برای تحقق این فرمایش انجام شد که از جمله آنها فعالیت های قرآنی موسسه بیت الاحزان حضرت زهرا(س) در استهبان فارس می باشد. وی افزود: طرح رحله که برای ترویج فرهنگ قرآنی در کشور برگزار شده در تابستان امسال با هدف حفظ چهار جزء ...
مداحان اهل البیت (علیهم السلام) از غلو پرهیز کنند/از مطالعه غافل نشویم
ادامه داد: دانستن زبان بدن(Body Language ) در مداحی از اهمیت زیادی برخوردار است و در این بین چشم و حرکت دست ها بیشترین نقس را ایفا می کند. به گفته این محقق دانشگاهی، امام علی علیه السلام می فرمایند چشم مصحف و کتاب قلب انسان است که در مداحی همین نگاه و نوع نگاه به پیرامون یا جمع حاضر می تواند در نحره مداحی و اثرگذاری آن نقش داشته باشد. دکتر سنگری با اشکال گرفتن به برخی اشعار و سروده ها اضافه کرد: شعر خوب نقش مهمی در مداحی خوب و اثربخش دارد و می تواند در جذب مخاطب اثرگذاتر هم باشد. ...
