خانهسایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
فرزند شاعر مسیحی: پدرم در منزل مراسم عاشورا برگزارمی کرد
هایم تابیدن گرفت هرگز حال آن کس که از دور دست ها به آتش می نگرد با حال کسی که بر هیزم می سوزد یکی نیست رشاد سلامه فرزند بولس سلامه حقوقدان، شاعر و نویسنده صاحب نام و صاحب حماسه الغدیر و قصیده عاشورا و منظومه علی و الحسین(علیهما السلام) روایت می کند که صبح یکی از روزها به اتاق خواب پدرم(بولس سلامه) وارد شدم و دیدم که بالشش کاملا خیس است از او پرسیدم، پدر جان روی بالش آب ریخته ...
شاعر سبک آزاد باید تصویرگرا باشد
: نظم و ساماندهی غرفه ها در نمایشگاه کتاب امسال به خوبی دیده شد. رحمانی، بیش از 10 سال است که فعالیت شعری داشته و اکنون دانشجوی زبان و ادبیات فارسی در مقطع دکترا است. از رحمانی سه جلد کتاب شعر به نام های 'جهان دو نیمه است، من و سکوت'، 'شعرهایت از شالگردنم عبور می کند' و 'ناگهان اتفاق نمی افتد' توسط انتشارات فصل پنجم به چاپ رسیده است. همچنین پنج جلد کتاب تالیف دانشگاهی وی، در دانشگاه تدریس می شود. 7460/ ...
دخیل مراغه ای، مقتل نویس گم گشته در شور و شعور حسینی
زبان شعر و جوهری لطیف در درجه ای عالی بیان می کند. وی می گوید: دخیل از قرن 13 تا به امروز در ادبیات مرثیه آذربایجان چهره ای شاخص و مقتل وی مصیبت نامه ای درباره آل علی (ع) است که شعرهایش را در قالب های مختلف و متنوعی مانند قصیده، غزل، مثنوی، رباعی و دوبیتی سروده و با نگاهی شاعرانه، جزیی ترین واقعه عاشورا را به صورتی زیبا و گاهی عارفانه تصویر سازی می کند. زنده یاد فرید فتحی، در این نماهنگ اضافه می کند ...
دل واژه های یوسف لیلا شنیدنی ست
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات فارس، شبنم فرضی زاده از شاعران کشورمان به مناسبت روزهای عزاداری ماه محرم شعری برای حضرت علی اکبر(ع) سروده است. این شعر به شرح زیر است: شب را کنار زد...و سحر آفریده شد چشمی زدی به ماه نظر آفریده شد از چهره ات جنون و جنان را جلا زدند از چشم هات شور و شرر آفریده شد وقتی خدا به برق نگاهت اشاره کرد خورشید ...
معرفی بسته کتاب های عاشورایی انتشارات سروش
. این کتاب در 130 صفحه و با قیمت 60000 ریال از سوی انتشارات سروش برای علاقمندان منتشر شده است. ظهر روز دهم قیصر امین پور در منظومه ظهر روز دهم، با استادی و زبان همه کس فهم، در قالب شعر که تأثیرگذاری اش از نثر هم بیشتر است و هم ماندگارتر، توانسته است تصویری زیبا از واقعه کربلا و روز عاشورا ارائه کند. حکایت، حکایت رشادت کودکی در آن روز خونین را روایت می کند که ...
نسخه های خطی برجسته ترین نمود زبانی یک قوم
. از طرفی برجسته ترین نمود زبانی یک قوم یا ملت نسخه های خطی آن فرهنگ و آن قوم هستند که با شناسایی و شناساندن این گنجینه های مکتوب می توان بیشتر به پرمایگی و دارایی زبانی یک فرهنگ افزود. قانونی در ادامه می نویسد:مجموعه ارزشمند دیوان حسن مشرقی شیرازی از عارفان و شاعران عصر صفویه از جمله همین گنجینه هااست. موضوع این پژوهش معرفی این شاعر و زبان آثار اوست .ابوالعلا ...
سروده شاعر لارستانی در مورد محرم/ آتش تمام حال و احوالم گرفته
به گزارش سرویس شهرستان های شیرازه به نقل از لادستان ، عباس رستمی یکی دیگر از شاعران لارستان، شعری را برای ایام محرم سروده که به این شرح است: امشب کنار خیمه من حالم گرفته غم های عالم دامن شالم گرفته فریاد من در سینه امشب مانده تنها هم تشنگی آرام اطفالم گرفته اندیشه ی بالا پریدن می کند دل اما عطش اینجا پروبالم گرفته درشاخسارنیزه گنجشکان ...
شبکه چهار رنگ عاشورا می گیرد/ توجه ویژه به هنر مذهبی
هنرنامه با تولید این برنامه سعی در ایجاد فرصتی برای دیده شدن آثار فعالان حوزه تجسمی هستند که با رویکردی نقادانه به آن می پردازند. نقد شعر عاشورایی در قاب چهار برنامه نقد شعر ، پنجشنبه ساعت 22 برای نقد و بررسی اشعار معاصر و عاشورایی روی آنتن می رود . این برنامه با حضور محمد رضا تقی دخت، حمیدرضا شکارسری و محمود حبیبی کسبی شاعر روی آنتن می رود. نقد شعر به تهیه کنندگی کوروش انصاری و ...
هنرمندانه ترین بیانیه فرهنگ ایران
قرآنی و اجتماعی را در قالب شعر ارائه می دهد. وی ادامه داد: زمانی که با شاعری چون حافظ روبه رو هستیم در واقع با جهانی سرشار از ظرافت و معنا روبه روییم. گسترگی معنایی در شعر او به حدی است که هر کس از دیدگاه خویش مفاهیم ذهنی متناسب با تفکر خود را در شعرش پیدا می کند و نظری خاص درباره او ارائه می دهد. ملایی افزود: اصطلاحات عرفانی که در شعر حافظ به کار برده می شود، در اثر آگاهی ...
مثنوی سرایی شاعر اهوازی در رثای سیدالشهدا
...> به هر مصراع، در سوگ تو صدهابار می میرم ذبیحا بالقفا - ساقی - ببین از روضه سرشارم ببین هربار با نام رقیه ضجه می بارم ذبیحا بالقفا - ساقی - ز چشمم تیر می بارد تمام سال از دستان من زنجیر می بارد که خواندم زینبت یک لحظه در سایه نمی ماند و دارد دائما در خلوت خود روضه می خواند: دل من پاره پاره، مشکتر از مشک عباس ت که چشم آسمان شرمنده شد از اشک عباس ...
ادبیاتی که حول محور کربلا به وجود آمده، کاملا مستقل است
در عاشورا هم بعد حماسه را پوشش می دهد. وی خاطر نشان کرد: شعر و ادبیات بستر شکوهمندی برای تبیین پیام عاشورا است و قیام اباعبدالله الحسین ظرفیت های بسیار زیادی برای آفرینش های نوین ادبی دارد. لازم به ذکر است، هفتمین سوگواره ادبی بغض واژه رأس ساعت 16 و در محل سالن جلسات حوزه هنری با خوانش اشعار توسط شاعران جوان، مداحی مداح بینا دل آقای ابراهیمی و خوانش شعر توسط حاج حسن یعقوبی برگزار شد. انتهای پیام/ ...
توکلی: ناحماسه جسور و پرقریحه است
به گزارش دولت بهار، دومین جلسه از سلسله جلسات نقد شعر جوان شنبه هجدهم مهرماه با محوریت مجموعه شعر ناحماسه پیمان طالبی در خبرگزاری تسنیم و با حضور شاعران و منتقدانی نظیر حمیدرضا شکارسری، فاطمه یوسفی، زهیر توکلی و قاسم صرافان برگزار شد. اولین جلسه نقد شعر جوان پیش از این به نقد و بررسی کتاب صبح زود سیدعلی لواسانی پرداخته بود. ناحماسه نخستین مجموعه شعر پیمان طالبی است که شامل غزل های این ...
مرثیه ای ماندگار از پدر آیت الله بهجت(ره) به یادگار ماند
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دیارمیرزا ،به نقل از تسنیم ،کتاب مکن ای صبح طلوع مجموعه مراثی کربلایی محمود بهجت، پدر آیت الله العظمی بهجت است که به کوشش علی ابراهیمی اقلیدی در سال 1390 به چاپ رسید. شاید قبل از انتشار این کتاب هیچ کس نمی دانست که دودمه معروف مکن ای صبح طلوع از اوست؛ خباز (نانوا) ساده اما اهل دلی که شعرش سال ها است بر زبان پیران و میان داران هیئت ها جاری شده و همه فرزند او را ...
ادبیات عاشورایی؛ ادبیاتی غنی و حماسی
...، سرِ آن بزرگوار خورشید، سر برهنه برآمد ز کوهسار *** بر حربگاه، چون ره آن کاروان فتاد شور و نشو، واهمه را در گمان فتاد *** این کشته فتاده به هامون، حسین توست وین صیدِ دست و پا زده در خون، حسین توست *** کای مونس شکسته دلان، حال ما ببین ما را غریب و بیکس و بی آشنا ببین *** خاموش محتشم! که دل سنگ، آب شد بنیاد صبر و خانه ...
کتاب های تازه اسدالله شعبانی برای بچه ها
بخشی از آن با همت شاگردان او سروده شده و بخش دیگر متعلق به خودش است. این شاعر که مدت هاست موسسه انتشاراتی توکا را مدیریت می کند بنا دارد این مجموعه را برای چاپ در اختیار ناشر دیگری قرار دهد. مجموعه ده جلدی حکایت هایی از متون کهن و هلم بده ، قلم بده از آثار تازه منتشرشده شعبانی هستند که اخیرا در انتشارات مدرسه و سوره مهر راهی بازار شده اند. ...
دانشمند: قمه زنی چماق دشمن برای کوبیدن بر سر تشیع است
...، چندان عمیق و پخته و خط دهنده نیست. بلکه اشعاری محاوره ای است که رهبر معظم انقلاب هم این مسأله را متذکر شده اند. آقای میثم مطیعی به همین دلیل گل کرده است، چون مسائل سیاسی را هم در اشعار خود مطرح می کند. مداحان ما باید در این وادی وارد شوند که در کنار امام حسین(ع)، روضه و گریه، هیهات من الذله را هم مطرح کنند. در قالب شعر، جوانان را نسبت به آگاه شدن از تهدیدات دشمن، مشکلات جامعه، تبعیت از ولایت ...
دیدار شعرا با حمید سبزواری پدر شعر انقلاب / او از آنهایی نیست که نان انقلاب را بخورد و پای آن نایستد
می گوید که ما را وقت تنگ است * این بانگ آزادی کز خاوران خیزد باید سرود ملی می شد علیرضا قزوه، شاعر بعدی است که صحبت می کند و می گوید: استاد سبزواری زحمت زیادی برای شعر انقلاب کشیده اند؛ به نظر من شعر این بانگ آزادی کز خاوران خیزد ایشان باید به عنوان سرود ملی انتخاب می شد. چون هم حماسی است و هم برآیند پیام انقلاب را در این شعر می بینیم. قزوه ادامه می دهد: ایشان ...
شعر جدید برقعی برای حضرت قاسم(ع)
می خواند از نگاه ترش آن چکامه را هفت آسمان قریب به مضمون نامه را این چند سطر را ننوشتم، گریستم باشد برای آن لحظاتی که نیستم آورده است نامه برایت، کبوترم اینک کبوترم به فدایت، برادرم دلواپسم برای تو ای نیم دیگرم جز پاره های دل چه دلیلی بیاورم آهنگ واژه ها دل از او برد ناگهان برگشت چند صفحه به ماقبل داستان یادش به ...
پاتوق های مداحان تهران کجاست؟
فخرآباد دارد و در هیچ شهر و استان دیگری نمایندگی و شعبه دیگری ندارد اما در تمام استان ها از طریق رابط هایش به رسیدگی مشکلات جامعه مداحان می پردازد. * انجمن نغمه سرایان مذهبی شرق تهران انجمن نغمه سرایان مذهبی شرق تهران در سال 1353 توسط عباس محمدی به همراه مرحوم محمدعلی مردانی (شاعر) و علی اکبر نوری راه اندازی شده و همچنان پابرجاست. این انجمن ابتدا به صورت سیّار، هر هفته در خانه یکی ...
هدر رفت پول های بادآورده به نشرِ کشور ضربه می زند
جواد شیخ الاسلامی در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم عملکرد جهانی شاعران در عرصۀ بین الملل را مستلزم حمایت مسئولان دانست و گفت: شاعران انقلابی علاقه دارند در این حوزه با سایر کشورها ارتباط برقرار کنند و محصولات شان را در قالب های مختلف از جمله تولید مجله، ساخت مستند و... در راستای صدور فرهنگ انقلاب عرضه دارند، اما لازمه اش حمایت مسئولان است. وی دربارۀ بررسی سیر اشعار انقلابی از ...
ورود به حوزه شعر آئینی وظیفه هر شاعر متعهد است/ پیش بینی حضور 5 هزار شاعر در جشنواره اشراق
بود و خیلی زود برای خود جای باز کرد. در سال های اخیر با رشد محافلی چون شب های شعر عاشورایی و کنگره های مختلف ادبی با موضوع عاشورا و امام حسین(ع) حرکتی ایجاد شده و شاعران زیادی به این عرصه وارد شده اند. در نقد اشعار عاشورایی باید به چه نکاتی توجه کرد؟ در نقد شعر عاشورایی باید در درجه اول به زیبایی و فصاحت و بلاغت و ویژگی های فنی توجه شود. شعر عاشورایی سطح بالایی از اثرگذاری را دارد که ...
هنوز قدرتِ رادیو درک نشده است
غصه هایم- که از من تو را خود همین بس فسانه- که من دشت خشکم که در من نشسته ست- کران تا کران حسرتی بی کرانه. منزویِ جوان با این شعر، خودش را در دل شنوندگان آن برنامه جا کرد و بدین ترتیب پای این شاعر متفاوت به رادیو باز شد. خیلی زود هم نویسندگی ِ چند آیتم و کمی بعد سردبیری و حتی گویندگی برنامه های ادبی به او سپرده شد. از جمله برنامه های معروف او کتاب روز، یک شعر و یک شاعر، شعر ما و شاعران ما، آیینه و ...
شاعری که لبانش را با نخ و سوزن دوختند
برخی روزنامه ها و مجله ها شروع کرد و چندین و چند شعر و مقاله انقلابی در جراید منتشر کرد. همزمان با شروع جنگ جهانی اول در سال 1293 شمسی به بغداد و کربلا رفت. در آنجا نیز آزادیخواهی او کار دستش داد و تحت تعقیب انگلیسی ها قرار گرفت. از این رو پیاده از بیراهه به شهر موصل و از آنجا به ایران بازگشت. در بازگشت نیز مورد سوءظن ماموران تزاری قرار گرفت و توسط آن ها بازداشت شد ولی توانست از این معرکه هم نجات ...
نرم افزار، سخنرانی و نوحه های هفتم محرم 94 + دانلود
هیئت های عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در ماه محرم را به تفکیک مناطق مختلف تهران، مداحان و سخنرانان در جدول زیر آمده است. مجموعه کامل مداحی محرم 1393 با نوای حاج میثم مطیعی + دانلود مجموعه کامل (شب به شب) دهه اول محرم سال 1393 با نوای حاج میثم مطیعی و حاج امیر عباسی، که در هیأت میثاق با شهداء (دانشگاه امام صادق (ع)) اجرا شده، به صورت فایل فشرده آماده دریافت است. ...
اسماعیلی: شعر آیینی نباید موجب اختلاف میان ادیان شود/ مریم(س) کنیز فاطمه الزهراء(س) نیست!
رضا اسماعیلی خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- رضا اسماعیلی، شاعر، متولد سال 1339 تهران و کارشناس رشته علوم اجتماعی از دانشگاه علامه طباطبایی تهران است. حنجره سرخ عشق ، نی نامه ، گزیده ادبیات معاصر (شماره 6)، بر آستان جانان ، آسمانی ها ، عاشقانه های شرقی ، از جنس باران ، عاشقانه های سرخ ، بوی گل در می زند ، این مریم همیشه ، ملکوت کلمات آب، بابا... آزادی ، لهجه شرقی عشق , مجموعه ...
کتاب های عاشورایی دچار سیطره کمیت شده است/ نوشتن درباره امام حسین(ع) تفنن نیست
به گزارش نمایندگی خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از قم ، قیام امام حسین(ع) و واقعه عاشورا، همچنان پس از گذشت سال ها، نویسندگان و پژوهشگران را بر آن می دارد تا از زوایای مختلف و ابعاد گوناگون به این رویداد بپردازند. اما آیا تمام آثاری که در این حوزه منتشر می شود، ارزش چاپ و بازخوانی مجدد را دارد؟ این آثار تا چه اندازه می تواند پاسخگوی سؤالا ...
نوحه خوانی های عجیب “بهشت که واس ماس”
بهشت که واس ماس! عنوان یادداشت روزنامه فرهیختگان به قلم سیدحمید متقی است که می توانید آن را در ادامه بخوانید: به گزارش سرویس مذهبی ممتاز ، در چند هفته اخیر فایل صوتی مداحی عجیبی در بسیاری از شبکه های اجتماعی فارسی زبان به اشتراک گذاشته شده و مخاطبان زیادی را به حیرت واداشته است. مداحی غیرمتعارفی که بار دیگر آه از نهاد بسیاری از دلسوزان این ملک و ملت برآورده و آنان را بیش از ...
اشعار شب هفتم محرم؛ حضرت علی اصغر(ع)
...> قصه ی آب برای تو بخوانم پسرم پسر ساقی کوثر به چه کاری افتاد کشته ی طعنه ی این زخم زبانم پسرم داغ تو چون علی اکبر کمرم را تا کرد نعره خواهم زنم از دل نتوانم پسرم مادرت دیده به راه است که سیراب آیی با چه رویی تن تو خیمه رسانم چه کنم بی هوا تیر رسید و نفسم بند آمد با نگاه تو گرفته ست زبانم پسرم خون من گردن آنکس که گلوی ...
بداهه شاعران برای حضرت قاسم در یک قالب شعر
به گزارش فرهنگ نیوز، شیخ رضا جعفری، علی مرادی، علی اشتری، امیر اشتری، علیرضا قنبری، اسماعیل نصرآبادی، روح الله حبیبی پور، بهزاد عالیخانی، زینب سپهر نیا، فاطمه سبزیان و سجاد احمدلو غزلی را بصورت بداهه برای حضرت قاسم ابن الحسن سروده اند. مطلع این غزل از شیخ رضا جعفری است. من آن سیمرغ محزونم که دیدم طالع بالم به سم اسب ها خورده گره معراج اقبالم ببین حال مرا در قهوه ...
نهضت حسینی از چشم اندازی دیگر
هادی قبادی / میرملاس : با حلول سال 1437هجری قمری که با ماه محرم آغاز می شود اینک 1376 سال از واقعه جانگداز و عبرت آموز کربلا می گذرد. نهضتی که به یک انقلاب بزرگ انجامید و در مسیر حرکت تاریخ و سرنوشت بشر تاثیری بس شگرف ازخود باقی گذاشت . عظمت و اهمیت این انقلاب [...] هادی قبادی / میرملاس : با حلول سال 1437هجری قمری که با ماه محرم آغاز می شود اینک 1376 سال از واقعه جانگداز و عبرت آموز کربلا می گذرد. نهضتی که به یک انقلاب بزرگ انجامید و در مسیر حرکت تاریخ و سرنوشت بشر تاثیری بس شگرف ازخود باقی گذاشت . عظمت و اهمیت این انقلاب بزرگ تا آنجاست که پس از وقوع آنچه که در کربلا گذشت ، این موضوع تنها مورد توجه شیعیان و محبان بزرگ پرچمدار نهضت عاشورا حضرت امام حسین علیه السلام نبوده است بلکه تمامی فرقه های اسلامی و حتی غیر مسلمانان نیز به بحث و بررسی پیرامون ابعاد مختلف آن پرداخته و از درس های آموزنده مکتب عاشورا الهام گرفته اند و کربلا به کانون توجه تمامی انسان های بیدار و طالب حقیقت مبدل گشته و معمار بزرگ انقلاب عاشورا حضرت حسین بن علی علیهما السلام به عنوان سرور آزادگان عالم، اسوه و الگوی حق طلبی و باطل ستیزی بر تارک تاریخ بشر می درخشد . در گذر زمان و طی قرون متمادی ، شیعیان در احیای فرهنگ عاشورا و زنده نگه داشتن یاد و نام شهیدان والا مقام کربلا تلاشی وافر مبذول داشته اند که اوج آن ، الهام گرفتن انقلاب شکوهمند اسلامی ایران از آن مکتب خون بار است و البته فلسفه توجه جامعه اسلامی به ویژه شیعی به نهضت حسینی به این خلاصه نمی شود بلکه به اصل امامت، ولایت، ضرورت شناخت و معرفت نسبت به اسوه ها و الگوی انسان های الهی که در خصوص سومین امام شیعیان به سبب ویژگی های واقعه استثنایی و منحصر به فرد کربلا و ابعاد گوناگونی که این جریان تاریخ ساز دارد و درس های بزرگی که نه تنها به جامعه اسلامی که به بشریت می دهد آن را در شرایط ممتازی بر صفحات تاریخ قرار داده است و به سبب همین درخشندگی و جذبه عشق حسینی است که همه ساله باشکوه تر از قبل در سراسر جهان اسلام عزای حسینی اقامه می گردد و چه بسیار کتاب ها که پیرامون آن به نگارش درآمده و اشعار و مراثی سروده شده است . سال ها می گذرد اما به مروز زمان این عشق و ارادت نه تنها به سردی نگراییده بلکه بر حرارت آن افزوده شده و این مضمون همان روایاتی است که از معصومین در مورد حرارت عشق حسینی در قلوب مومنین وارد شده است . در این نوشتار به برخی از عناوینی که با انقلاب عاشورا و پرچمدار این انقلاب بزرگ مرتبط است به صورت بسیار اجمالی اشاره می شود و بدیهی است که به دست آوردن تحلیلی جامع و صحیح ، در گرو توجه به تمامی ابعاد و جوانب این انقلاب و مطالعه و بررسی عوامل مختلف آن است : 1 – مقام امام حسین علیه السلام در نزد خدا ، انبیاء و اولیای الهی شناخت شخصیت این امام همام به عنوان بنیانگذار انقلاب عاشورا و محور این حرکت اسلامی در فهم صحیح علل به وجود آمدن آن و نیز انگیزه های آن حضرت از اقدام به این حرکت تاثیری جدی دارد . حسین علیه السلام کیست ؟ او در پیشگاه خدا دارای چه مقام و منزلتی است ؟ چه آیاتی در قرآن کریم در بیان فضائل او نازل گردیده و شأن نزول آن ها چیست ؟ در سایر کتب آسمانی نیز آیا اسمی از حسین علیه السلام به میان آمده است ؟ در وصف او در آن کتب چه گفته شده است ؟ در روایات اسلامی به ویژه آنچه که از رسول گرامی اسلام صلوات الله علیه در معرفی شخصیت او نقل شده به چه خصوصیاتی از سالار شهیدان اشاره گردیده است ؟ این که در روایات آمده است که تمامی انبیا در عزای او گریسته اند و در هنگامه مشکلات و گرفتاری ها به او توسل جسته اند به چه صورت بوده است ؟ ادوار زندگی پربرکتش به چه صورت سپری گشته است ؟ دوران طفولیت، کودکی و در زمان حیات جدش نبی اکرم صلوات الله علیه و مادرش حضرت فاطمه سلام الله علیها ، نوع برخورد آن ها به ویژه پیامبر عظیم الشأن اسلام با او چگونه بوده است ؟ و شخصیت او در این دوران چگونه شکل گرفته است ؟ در دوره جوانی ، خصوصاً در اوج مظلومیت پدرش امیر مومنان علی علیه السلام چه در مدت 25 سال خانه نشینی و محرومیت از حق مسلّم و الهی جانشینی پیامبر و چه در مدت قریب به پنج ساله حاکمیت ، نقش امام حسین علیه السلام در کنار پدر بزرگوارش چه بوده است ؟ در بحران های سهمگین این برهه از تاریخ اسلام حضور او چسان بوده است ؟ و بعد هم در دوره ده ساله امامت امام حسن مجتبی علیه السلام و شرائط بسیار سخت این دوره ، آن حضرت نقش خویش را در کنار امام و برادر خویش چگونه ایفا می کرده است ؟ در بررسی پرسش های فوق و ده ها پرسش دیگر که امکان خطور آن ها به ذهن وجود دارد و یافتن پاسخ های صحیح که خوشبختانه در منابع متعدد در دسترس همگان وجود دارد می توان بیشتر به ابعاد شخصیت بنیانگذار نهضت خونین کربلا آگاهی یافت و این آگاهی می تواند در تحلیل صحیح تمامی ابعاد نهضت و بهره گرفتن بیشتر از درس ها و عبرت های آن موثر باشد . 2 – بررسی زمینه های نهضت و وقوع آن حادثه جانگداز این که چه عوامل و عللی باعث شد تا آن فاجعه بزرگ به وقوع بپیوندد و نهضت خونین حسینی شکل بگیرد از مهمترین و اساسی ترین نکات تحلیل جریان عاشورای حسینی در کربلاست . چه شد که در فاصله نیم قرن و تنها پنجاه سال پس از رحلت رسول خدا صلوات الله علیه ، امت او بر فرزندانش شمشیر کشیدند و آن ها را به سخت ترین وجه که در تاریخ نظیر ندارد به شهادت رساندند و به اسارت بردند ؟ آن هم در شرایطی که امام حسین علیه السلام در طول حرکت خویش از مدینه به مکه و مکه به کربلا ، حجت را بر آنان تمام کرد و بارها و بارها خود را معرفی نمود . در فاصله رحلت پیامبر تا حادثه عاشورا چه تغییراتی در بینش و نگرش امت اسلام رخ داده بود که به راحتی حاضر شدند فاجعه ای دردناک چون واقعه عاشورا را بیافرینند ؟ به نظر می رسد برای یافتن پاسخی صحیح و دقیق به این پرسش ها لازم است سه برهه از تاریخ مورد مطالعه قرار گیرد : الف) دوره جاهلیت عرب جامعه و ملتی که اولین مخاطبین پیام اسلام بودند در چه شرایطی به سر می بردند از نظر جغرافیایی،محیطی و آداب و رسوم اجتماعی و اعتقادات مذهبی و روابط حاکم بر آن جامعه دارای چه اصول و ضوابطی بودند ؟ چه فرهنگی بر آن جامعه حاکم بود ؟ روابط خانوادگی و قبیلگی بر چه قواعدی استوار بود ؟ و ده ها پرسش دیگر که می تواند طرح گردد . اگر این بخش از تاریخ حیات عرب به خوبی بررسی شود آن گاه روشن خواهد شد که چگونه بعد از رحلت پیامبر صلوات الله علیه ، بخشی از جامعه اسلامی دوباره به همان دوره جاهلیت برگشت و آن همه فاجعه را به بار آورد . ب) دوره رسالت بیست و سه ساله پیامبر رنج ها و محنت های بی شماری پیامبر و یاران صدیق او در این برهه حساس متحمل شدند . آیا تمام آنان که به پیامبر گرویدند دارای ایمانی قوی و راستین بودند ؟ آیا پیامبر حتی در دوران حیات خویش با کارشکنی ها و سنگ اندازی های برخی از به ظاهر مسلمانان رنج نمی برد ؟ آیا در بین یاران نزدیک آن حضرت نبودند کسانی که مدام اشکال تراشی می کردند ؟ آیا ایمان و اسلام برخی از آنان صوری و ظاهری و مصلحتی نبود ؟ آیا رنج و سختی که پیامبر و پیروان راستین او و خون دل هایی که از ناحیه برخی مسلمان نماها می خوردند بیشتر از رنج مبارزه با دشمنان آشکار و بیرونی نبود ؟ بدیهی است که در یافتن تحلیل صحیح وقایعی که بعدها در جامعه اسلامی رخ می دهد همه این پرسش ها می تواند راهگشا باشد . ج) دوره پس از رحلت پیامبر دوره ای که با حادثه سقیفه بنی ساعده آغاز شد، حادثه ای که تنها 70 روز با واقعه غدیرخم فاصله داشت . بر امت اسلام چه گذشته بود که در شرایطی که هنوز جناره پیامبر دفن نشده است و سرمبارک حضرتش بر دامان علی علیه السلام بود گروهی در مکانی به نام سقیفه بنی ساعده گرد آمدند و خلیفه و جانشین پیامبر را انتخاب نمودند ؟ مگر این ها نبودند که هفتاد روز قبل در غدیر خم جانشینی علی علیه السلام برای پیامبر را به او تبریک گفتند ؟ معیار انتخاب آن ها چه بود ؟ آیا این بازگشت به همان جاهلیت اولی نبود ؟ آیا در سقیفه بنی ساعده رگه هایی از همان دوره جاهلی که در دوران رسالت پیامبر از روی مصلحت مکتوم مانده بود زنده نشد ؟ پس از حادثه سقیفه بنی ساعده چه حوادثی در جامعه اسلامی رخ داد ؟ چرا آن همه اهانت ها را به جانشین واقعی پیامبر روا داشتند ؟ چرا خانه علی علیه السلام و زهرای اطهر سلام الله علیها را به آتش کشیدند ؟ چرا پهلوی آن بانوی دو عالم را شکسته و بر صورت مبارکش سیلی نواختند ؟ چرا عترت پیامبر را با وجود آن همه سفارش ، در تنگنا قرار داده و ظلم وجور فراوان بر آنان رواداشتند ؟ چرا حاکمان و والیان ناصالح ، مقدرات امور مسلمانان را به دست گرفتند ؟ چرا امثال معاویة بن ابی سفیان و ولیدبن عقبه و مروان بن حکم و زیاد بن ابیه را برای حاکمیت بر مسلمانان گماردند ؟ تقویت حکومت معاویه در شام و حمایت مستمر از او چه نتایجی را به بار آورد ؟ شکافتن فرق مبارک علی علیه السلام در محراب مسجد کوفه و شهادت مظلومانه امام حسن مجتبی علیه السلام و تیرباران جنازه مطهرش نتیجه چه بود؟ از بین رفتن سنت های الهی، نبوی و احیای فرهنگ جاهلی و گسترش ظلم و جور و جنایت و معصیت و ایجاد بدعت های ناروا و تضییع هزاران حق از حقوق مسلم مسلمانان و افراد جامعه اسلامی و قتل صدها انسان بی گناه از کجا نشأت گرفت ؟ و از همه این ها فجیع تر اعلام ولایتعهدی یزید که فسق و فجورش بر همه روشن بود توسط معاویه ثمره چه بود ؟ آیا جز این بود که تمامی فجایع و انحرافاتی که پس از ارتحال جانسوز پیامبر اکرم صلوات الله علیه در جامعه اسلامی به وجود آمد ریشه در حادثه سقیفه بنی ساعده داشت؟ و چه زیبا آن شاعر عرب (( مهیار دیلمی )) در یک بیت شعر خود این حقیقت را خطاب به امام حسین علیه السلام بیان کرد و گفت : فَیَومُ السَّقیفَةِ یَا بنَ النّبی طَرَّقَ یَومَکَ فی کَربَلا ای پسر پیامبر ! حادثه سقیفه ، شهادت تو را در کربلا زمینه سازی کرد . در این نوشتار ، مقصود بیان اجمالی مطالب با طرح پرسش هایی مرتبط با آن است . اگر بنای بر تفصیل باشد تحلیل این بخش تاریخ و بیان جزئیات آنچه که در فاصله دو حادثه سقیفه بنی ساعده و عاشورای حسینی گذشت ، نیازمند مباحث بسیار گسترده و عمیق است که اینجا مجال آن نیست اما خوشبختانه تمامی جزئیات آن در تاریخ حتی در منابع اهل سنت ثبت است . 3 – بررسی تاریخ وقوع نهضت حسینی بهنگام به حکومت رسیدن یزیدبن معاویه چرا امام حسین علیه السلام حرکت خویش را پس از مرگ معاویه آغاز کرد ؟ دوره امامت آن حضرت از سال 50 هجری و در پی شهادت برادرش امام حسن مجتبی علیه السلام شروع می شود و این در حالی است که معاویه با شدت بیشتر به جنایات خود ادامه می داد و توطئه شهادت امام دوم شیعیان هم نمونه بارز آن بود اما چرا حسین بن علی علیه السلام در همان تاریخ شروع امامت خویش قیام نکرد ؟ آن حضرت در سال های آغازین امامت ، چه عکس العمل هایی در قبال حکومت معاویه داشت ؟ مخالفت خود را چگونه ابراز می داشت ؟ آیا در زمان معاویه قیام نفرمود ؟ چرا به محض به قدرت رسیدن یزید قیام کرد ؟ آیا دعوت کوفیان عامل اصلی این حرکت بود ؟ در حکومت یزید چه شرائطی بر جامعه اسلامی حاکم شد که امام سکوت را جائز نشمرد ؟ شخص یزید دارای چه خصوصیات و ویژگی هایی بود که امام تحت هیچ شرایطی به حضور او بر مسند حکومت رضایت نداد و با تمام توان به مقابله با او برخاست ؟ چرا امام همین برخورد را با معاویه که سرمنشأ تمامی این فجایع بود نکرد ؟ آیا عوام فریبی های معاویه باعث شده بود تا امام در زمان او زمینه حرکت را مساعد نبیند ؟ یافتن پاسخ این پرسش ها روشن می سازد که چرا حضرت این مقطع از تاریخ را برای تحقق انقلاب عاشورا برگزید . 4 – بررسی خروج امام حسین (ع) از مدینه چرا امام پس از پاسخ منفی به دعوت ولید والی مدینه در خصوص بیعت با یزید ، مدینه را ترک نمود ؟ چرا در مدینه نماند و شهر پیامبر را به کانون مخالفت با حکومت یزید مبدل نساخت ؟ اگر قصد مبارزه با یزید و یزیدیان و تشکیل حکومت و احیاء سنت نبوی را داشت چرا شهر جدش پیامبر و مرکز حکومت او یعنی مدینه را انتخاب نکرد؟ چرا پس از خروج از مدینه ، در شهر مکه رحل اقامت افکند و بیش از چهار ماه در مکه توقف نمود؟ در مدت اقامت در مکه چه برنامه هایی را به اجرا درآورد وانگیزه او از توقف چند ماهه در شهر مکه چه بود ؟ آیا برای حجاج بیت الله الحرام که از تمامی بلاد اسلامی ، به شهر مکه وارد می شدند برنامه خاصی داشت ؟ چرا مناسک حج را نیمه تمام گذاشته واین دیار را به مقصد کوفه ترک نمود؟ آیا او با هدف پاسخ مثبت به دعوت نامه های مردم کوفه و بصره ، راه کوفه را در پیش گرفت ؟ چرا در مکه نماند و برنامه های مبارزاتی خویش علیه حکومت یزید را در شهر نزول وحی عملی نساخت ؟ چرا مکه معظمه میعادگاه بت شکنان و یادآور مبارزات جدش رسول الله علیه کفار و مشرکین را به مرکز قیام مبدل نساخت ؟ و چرا در آن دیار ماندگار نشد ؟ این ها همه سوالاتی است که یافتن پاسخ درست آنها در آگاهی یافتن به فلسفه واقعی قیام امام کمک خواهد کرد . 5 – ترکیب کاروان حسینی زمانی که امام از مدینه خارج شد تمامی اهل بیت او و تعدادی از یارانش او را همرانی نمودند . چرا امام در کاروان خود این مجموعه را جای داد؟ چرا در این کاروان از کودک چند روزه حضور داشتند (زیرا علی اصغر اگر در کربلا شش ماهه بوده قطعاً به هنگام خروج کاروان حسینی از مدینه چند روزه بیشتر نبوده است) تا کودکان دو سه ساله و نوجوانان یازده و سیزده ساله و دختران و پسران خردسال؟ اگر به قصد مبارزه با حکومت یزید و تشکیل حکومت اسلامی حرکت کرد همراهی این تعداد کودک و نوجوان به چکار می آمد ؟ و اگر به قصد پاسخ به نامه های اهل کوفه و بصره ، شهر مکه را نیز پشت سر نهاد بازهم همراه بردن اطفال و دختران و زنان برای چه بود ؟ در کاروان ، دختران و پسران جوان و نیز زنان حضوری فعال داشتند ، فلسفه حضور آنان چه بود ؟ آنان در این کاروان چه نقشی را ایفا می نمودند ؟ در کنار آنان حضور سال خوردگان به چه معنی بود ؟ حضور گروه های مختلف سنی از دختر و پسر گرفته تا زن و مرد در کاروان کربلا به چه منظور بود ؟ این ترکیب عجیب و استثنایی چه هدفی را دنبال می نمود؟ و امام چرا همه اینها را با خود همراه برد ؟ 6 – خط مشی ، شعارها و سخنان امام حسین علیه السلام از آغاز حرکت از مدینه تا لحظه شهادت چه چیز بهتر از سخنان و فرمایشات آن حضرت می تواند مبیّن اهداف حرکت او باشد ؟ و چه مأخذ و منبعی مطمئن تر از بیانات و سخنرانی های سالار شهیدان می تواند انگیزه های او را از حرکت و قیام و انقلابش تبیین نماید ؟ از همان لحظات آغازین حرکت و خروج از مدینه ، حضرت سخنانی در قالب خطبه ، پاسخ به پرسش ، پاسخ به نامه مردم بصره و کوفه ، وصیت نامه و امثال آن دارد . در لابه لای مجموعه این گفتارها حضرت صریحاً وضعیت اسفناک جامعه اسلامی را در آن روز و در آن عصر و زمان بیان فرموده و لزوم قیام علیه حکومت جور را با استناد به آیات کریمه قرآن و روایات جدش رسول الله صلوات علیه با تعابیر گوناگون و به صورت مکرر ذکر فرموده است. مجموعه این گفتارها در کتبی تحت همین عنوان توسط برخی از محققین و نویسندگان جمع آوری و به زیور طبع آراسته و قابل دسترسی است و بدیهی است که در آگاهی یافتن به تاریخ نهضت کربلا و بسیاری از حوادث حتی جزئیات امور ، این مجموعه ثمربخش است و می توان به بسیاری از ابعاد نهضت حسینی پی برد . علل و انگیزه های حضرت از حرکت خویش ، پاسخ به بسیاری از شبهاتی که مطرح می گردید ، خبر دادن از حوادث آینده ، پیش بینی های حضرت در مورد سپاه عمر سعد و تحقق آن ها ، سروده های حکمت آموز حضرت ، رویای امام در شب عاشورا ، سخنان امام بر بالین یارانش به هنگام شهادت آن ها ، ادعیه و مناجات های حضرت و ده ها عنوان دیگر مسائلی هستند که در مجموعه گفتارهای امام در تاریخ ثبت است . 7 – بررسی موضع گیری های متفاوت در قبال حرکت امام حسین علیه السلام واکنش شخصیت های مختلف نسبت به حرکت امام چه بود ؟ عوامل حکومت یزید با چه ترفندهایی قصد آن داشتند تا امام را برای بیعت با یزید متقاعد سازند . به عنوان نمونه نوع برخورد ولید بن عقبه استاندار وقت مدینه یا مروان حکم استاندار سابق مدینه و عامل معاویه و پیشنهادات آن ها به امام چگونه بود و حضرت چه پاسخ هایی به آن ها داد ؟ نظر برخی از نزدیکان امام امثال محمدبن حنفیه و عمر اطرف که از برادران ناتنی حضرت بودند و یا ام سلمه از زنان پیامبر که امام حسین علیه السلام او را به عنوان مادر خطاب می کرد در مورد حرکت امام چه بود و حضرت چه پاسخی رابرای تبیین قیام خویش ارائه فرموده است ؟ در تاریخ ضبط است که پس از جریان مخالفت امام در موضوع بیعت و تصمیم وی به مبارزه و حرکت ، در مدینه منوره و در میان افراد معروف و مخصوصا در میان خاندان و قوم و خویش آن حضرت معلوم گردید چند تن از آنان که از وظیفه مقام امامت و رهبری بی اطلاع بودند و در اثر علاقه ای که به حفظ وجود امام داشتند به حضور آن حضرت رسیدند و سازش با یزید را به امام پیشنهاد نمودند و در تحلیل حرکت امام توجه به این نکات نیز ضرورت دارد . رأی و نظر دیگران چه بود؟ برای منصرف نمودن حضرت از حرکتش ، ابن عباس پسر عموی پیامبر چه پیشنهادی ارائه کرد و چه پاسخی شنید ؟ پیشنهاد عبدالله بن جعفر پسرعمومی حضرت و شوهر حضرت زینب سلام الله علیها چه بود ؟ و امام حسین علیه السلام در پاسخ به خیرخواهی او چه فرمود ؟ موضع بزرگان جامعه اسلامی آن روز نسبت به حرکت امام اعم از موافق و مخالف چه بود ؟ و آنها برای بیان موضع خویش به چه چیز استدلال می نمودند . سخنان آنان و جواب های امام در درک شرائط آن زمان و پی بردن به اسرار نهضت عاشورا می تواند بسیار سودمند باشد . 8 – بررسی وضعیت اجتماعی بلاد و طوائف و گروههای مختلف در زمان حادثه جانگداز کربلا و نقش آنان در زمینه سازی واقعه کربلا آن گاه که امام حسین علیه السلام مخالفت صریح خود را با مسئله بیعت با یزید آشکار ساخته و تصمیم به ترک مدینه گرفت و باحضور بر مزار جدش رسول الله و وداع معنا دارش با آن حضرت ، عزم خویش را بر ترک مدینة النبی جزم کرد و خط سیر خود را تبیین نمود ، واکنش مردم مدینه چه بود ؟ آیا او را همراهی نمودند ؟ موضع اهل مدینه در قبال حرکت امام حسین علیه السلام چه بود ؟ آیا مانع خروج او از مدینه نشدند و با ابراز حمایت و دفاع از حضرت ، از او خواستار ماندن وی در مدینه نشدند ؟ موضع اهل مکه چه بود ؟ در توقف چند ماهه حضرت در شهر مکه چه تعداد از مکیان به ایشان پیوستند و کاروان حسینی را همراهی نمودند ؟ آیا مکیان از امام خواستند تا در حرم امن الهی بمانند و مکه را ترک نکنند ؟ به طور کلی آن ها باحرکت امام موافق بودند یا مخالف ؟ سایر شهرها و بلاد چطور ؟ مردم بصره و اهل کوفه از خود چه عکس العملی بروز دادند ؟ چرا از میان تمام شهرهای جهان اسلام در آن زمان ، بیش از همه مردم کوفه از امام دعوت به عمل آوردند تا امام آنان را رهبری نماید و حکومت تشکیل دهد؟ آن همه نامه و دعوت نامه که حاوی اصرار به امام بود با چه انگیزه ای می نوشتند و چرا بر پیمان خویش نماندند ؟ مردم کوفه دارای چه خصوصیات و ویژگیهای اخلاقی بودند که ابتداء هزاران هزار نامه نوشتند و با گذشت تنها چند روز از خواسته خود منصرف شدند ؟ و نه تنها منصرف شدند بلکه بر امام شمشیر کشیدند ؟ نقش مردم شام و دیگر بلاد در وقوع حادثه جانگداز کربلا چه بود؟ شامیان که اسلامشان را از معاویه و بنی امیه آموخته بودند نسبت به امام حسین (ع) و مقام و منزلت او چقدر شناخت داشتند ؟ با چه انگیزه ای یزید را حمایت می نمودند ؟ طرفداران امام در شامات چه تعداد بودند ؟ بررسی میزان نقش هر یک از شهرهای مهم زمان حیات امام حسین علیه السلام و تحلیل دقیق انگیزه های آنان در نیل به یک تحلیل صحیح پیرامون نهضت عاشورا می تواند بسیار موثر باشد . 9 – مطالعه تاریخ زندگی سربازان دولشگر و لشگریان در هر دو جبهه سپاه عمر سعد را چه افرادی تشکیل می دادند و از چه طوایفی بودند ؟ آن ها با چه انگیزه ای در سپاه یزید گردآمده بودند ؟ آیا تبلیغات گسترده امویان و جوسازی های دیرینه معاویه ، ذهن آنان را منحرف ساخته بود یا آنان تحت تاثیر دنیا خواهی و دنیا طلبی ، سپاه یزید و عمر سعد را همراهی می کردند ؟ آن ها دارای چه تربیت خانوادگی بودند و در چه محیطی رشد کرده بودند ؟ آیا در خاندانی اصیل رشد یافته بودند یا در دامان پدران و مادران دنیا طلب بزرگ شده بودند ؟ نوع تربیت آنان چه تاثیری در حضورشان در سپاه یزید داشت ؟ سرگذشت زندگی آنان چه بوده که عاقبت سر از لشگر عمرسعد درآوردند ؟ یاران امام حسین علیه السلام چه کسانی بودند ؟ چه تعداد از آنان از بنی هاشم بودند ؟ مابقی از چه طوایفی بودند و به چه انگیزه ای امام را همراهی می نمودند ؟ آنها دارای چه سوابقی در زندگی خویش بودند ؟ با وجود لشگر به ظاهر بزرگ عمر سعد ، چگونه انصار و یاران حضرت حاضر شدند در مقابل آن سپاه گران مقاومت نمایند و از امام خویش حمایت نموده و او را یاری نمایند ؟ مگر اینان که بودند که از نظر قوت ایمان و ثبات عقیده به این مرحله از یقین رسیده بودند ؟ چرا آن گاه که خود را در محاصره شدید دشمن دیدند صحنه را ترک نکردند ؟ چرا آنگاه که تجهیزات جنگی لشگر عمر سعد را نظاره نمودند امام خویش را تنها نگذاشته و با وجود عده بسیار کم نسبت به سپاه مقابل ، پایداری پیشه ساخته و مقاومت کردند ؟ براستی مطالعه ادوار زندگی و حیات تک تک یاران حسین علیه السلام برای آنان که بدنبال حقیقت هستند می تواند بسیار راهگشا باشد و بدیهی است که این نکته نیز در تحلیل صحیح وقایع کربلا تاثیری شگرف دارد . یعنی بررسی دوره زندگی ، محیط و خانواده ای که افراد تربیت یافته اند و شناخت انگیزه ها و اهداف سپاهیان هر دو لشگر و مطالعه ادوار زندگی تک تک آن ها ، بی شک می تواند در تحلیل جامع و همه جانبه نهضت حسینی موثر باشد . 10 – بررسی آنچه که در مسیر حرکت کاروان حسینی از مکه تا کربلا گذشت کاروان در چه منزل گاه هایی توقف نمود ؟ در این مسیر با چه افراد و گروه هایی مواجه شدند و آیا امام با آن افراد سخنانی داشته اند یا نه ؟ آیا آن ها را دعوت به یاری خویش نموده اند ؟ آیا فلسفه اینکه مکه را ترک نموده و مناسک حج را ناتمام گذاشته و بسوی کوفه در حرکت است را بیان فرموده اند ؟ اصلا در این مسیر چه اتفاقاتی برای کاروان حسینی به ویژه قافله سالار آن رخ داده است ؟ چرا آنگاه که در یکی از همین منازل خبر شهادت مسلم بن عقیل را آوردند بازهم به حرکت خود ادامه داد ؟ چرا کاروان حسینی به کوفه نرسید و مسیر حرکت آن رو به کربلا شد ؟ چه کسانی مانع شدند تا آنها به کوفه بروند ؟ نقش سپاهی که حرّ بن یزید ریاحی آنرا فرماندهی می کرد در این جریان چه بود ؟ نوع برخورد امام و یارانش با سپاه حرّ چگونه بود؟ آیا امام با حرّ و سپاهش مذاکراتی نیز داشتند یا نه ؟ چرا حرّ و سپاهش که از طرف عبیدالله بن زیاد مأموریت داشتند کاروان حسینی را از حرکت بسوی کوفه بازدارند ، به هنگام اقامه نماز جماعت ظهر و عصر ، به امام حسین علیه السلام اقتداء نمودند ؟ اگر او را به امامت قبول داشتند چرا مانع ادامه حرکت او شدند ؟ آیا امام با ایراد خطبه و سخنرانی سعی در بیدار نمودن وجدان خفته آنان داشتند ؟ عاقبت برخورد این دو سپاه به کجا انجامید ؟ آیا سپاه حرّ، کاروان حسینی را وادار کرد که حرکتش به سرزمین کربلا منتهی شود یا خود این مسیر را اختیار نمودند ؟ توقف در کربلا چطور ؟ چرا کاروان در این سرزمین رحل اقامت افکندند ؟ آیا امام در اینکه خود و همراهانش در زمین کربلا متوقف شده و در آنجا قیام خود را رهبری کرد نظر و انگیزه خاصی داشته اند یا عوامل دیگر موجب این توقف و برپا داشتن خیمه ها گردید ؟ در تمام مسیر مکه تا کربلا حضرت سخنان بسیاری ایراد فرموده اند ، به پرسش های فراوانی پاسخ داده اند ، افراد مختلفی را دعوت به یاری نموده اند که بررسی جامع آنچه که در این مسیر گذشته است و مطالعه سخنان آن حضرت می تواند در یافتن پاسخ صحیح سوالات فوق موثر و مفید باشد . 11 – و قایع ایام حضور کاروان حسینی در سرزمین کربلا به ویژه حوادثی که در روز عاشورا رخ داد با وجود روایات و اخبار و شنیدنی ها ی بسیار پیرامون آنچه که در کربلا گذشت اما به نظر می رسد اطلاعات افراد پیرامون آن حتی در خصوص وقایع روز عاشورا با کاستی هایی مواجه بوده بلکه بعضا با تحریفاتی همراه است . در آن چند روز بین دو سپاه چه گذشت ؟ موضوع قطع آب چگونه بوده و نحوه دسترسی لشگر امام به آب ، به چه صورتی بوده است ؟ امام برای هدایت قوم چه اقداماتی نمودند ؟ چه مذاکراتی صورت گرفت ؟ نهایتاً چگونه واقعه کربلا منجر به حوادث عاشورا شد ؟ در شب عاشورا در سپاه امام چه گذشت ؟ در روز عاشورا حوادث چگونه آغاز شد ؟ نحوه مبارزه و سپس شهادت یاران امام چگونه بود ؟ عکس العمل امام در قبال شهادت بستگان و یارانش چگونه بود ؟ آن حضرت در روز عاشورا چه درس هایی به بشریت داد ؟ در سپاه دشمن چه مسائلی در جریان بود ؟ چه تعداد از آنان به درک واصل شدند ؟ نحوه کشته شدن آنان به چه صورت بود ؟ پس از شهادت حضرت بر قیام امام حسین علیه السلام چه گذشت ؟ جزئیات حوادث چگونه بوده است ؟ و ..... و ...... 12 – حرکت کاروان اسراء و نقش بسیار اساسی امام سجاد و حضرت زینب سلام الله علیهما در تداوم نهضت حسینی و ابلاغ پیام خون شهدا و رسوا نمودن حکومت یزید سپاه عمر سعد چه جنایاتی بر اسرا روا داشتند ؟ در طول حرکت اسراء به کوفه و شام بر آنان چه گذشت ؟ قافله سالار اسراء چگونه در خطابه های خویش در کوفه و شام ، یزید و یزیدیان را رسوا ساخت و پس از آن نهایتا در شام چه گذشت ؟ کاروان چگونه شام را ترک نمودند ؟ امام سجاد(ع) و زینب سلام الله علیها در مجالس و محافل امویان در کوفه و شام چگونه به ایراد سخن پرداختند و در خطبه های خویش چه فرمودند که این کاروان به هنگام خروج ازشام وضعیت دیگری پیدا نمود ؟ محور برنامه های آن بزرگواران در بیان اهداف نهضت حسینی و افشای جنایات بنی امیه چه بود؟ 13 – بازتاب کوتاه مدت نهضت حسینی و شروع نهضت توابین آیا پس از واقعه عاشورا و به ویژه روشنگری های امام سجاد و زینب سلام الله علیهما ، وجدان خفته ای برخی بیدار نشد ؟ آیا کسانی که به یاری امام حسین علیه السلام نشتافتند پس از شهادتش ، ندامت و پشیمانی آنان را فرا نگرفت ؟ چه کسانی به عنوان توابین به پاخاستند ؟ سردمدار نهضت توابین چه کسی بوده است ؟ آنها در مجازات قاتلین شهدای کربلا به چه توفیقاتی دست یافتند و عاقبت کارشان چه شد ؟ پس از توابین ، قیام علویان به چه صورت بوده است ؟ زیدیان چه کردند و در راه خونخواهی شهیدان نینوا به چه اقداماتی دست زدند ؟ در مطالعه و تحلیل نهضت حسینی به این بخش از تاریخ نیز کمتر توجه می شود که ضرورت دارد با بررسی دقیق تمام آنچه که در این راستا گذشته است ، این بخش نیز مورد مداقه قرار گیرد . 14 – بازتاب و دستاوردهای جاویدان نهضت حسینی و ثمرات انقلاب عاشورا در تاریخ بشریت و درس های فراوان آن آیا نتیجه نهضت حسینی صرفاً عرضه اسلام محمدی در برابر اسلام ابوسفیانی بود ؟ آیا این نهضت به شکل گیری مکتبی نوین برای نجات اسلام نینجامید ؟ آیا امام حسین علیه السلام به عنوان الگویی برای تمامی آزادگان عالم معرفی نگردید ؟ آیا با گذشت صدها سال و قرن ها از آن واقعه بزرگ ، چراغ نهضت خاموش شد یا الهام بخش هر نهضت آزادی خواهانه گردیده است ؟ تاریخ به روشنی به اثبات رسانده که بسیاری از آزادگان و نهضت های آزادی بخش ، از درس های عاشورا الهام گرفته و تا قیام قیامت این نهضت چراغ راه آزادگان عالم خواهد بود . آنچه در این مقال به اختصار گذشت تنها نگرشی اجمالی به نهضت حسینی بود. روشن است که دستیابی به تمامی اسرار، رمز و رموز و تحلیل جامع این نهضت بزرگ ، نیازمند مطالعه و بررسی تفصیلی تمامی ابعاد آن است که خوشبختانه منابع غنی و جامع در دسترس همگان می باشد. به امید آن که تمامی خصال و فضائل امام حسین علیه السلام ، این رحمت واسعه الهی نصب العین آحاد جامعه اسلامی باشد . ان شاءالله درج شده توسط : امین آزادبخت (مدیر سایت ) ...
