خانه
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
نگاه استراتژیک به تأثیرگذاری گردشگری
در ادامه این یادداشت می خوانیم: البته نه لزوما درباره تصمیم ها یا برنامه ریزی های سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی؛ بلکه از منظر اتفاقات جهانی، تحولات منطقه ای و هر چیزی که احساس می کنیم در گردشگری ایران اثر گذاشته است. با توجه به اینکه گردشگری پدیده ای است که ارتباط مستقیم و تنگاتنگ با تعاملات بین المللی و روابط بین کشورها و ملت ها دارد، بالطبع بزرگ ترین شاخص تحولات و تأثیرات ...
اعراب چه با توافق هسته ای چه بدون آن با ایران مشکل دارند
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری فارس اندیشکده آمریکایی رند در گزارشی به قلم دالیا داسا کایا مدیر مرکز خاورمیانه خود پیرامون چالش های موجود در توافق هسته ای صورت گرفته با ایران با اشاره به موفقیت های ایجاد شده با برجام برای غرب و توجه بیشتر به موضوع نبرد سوریه نوشت: ارزیابی مشترکی مبنی بر این وجود دارد که ایرانیان به طور محتمل تعهدهای خود را در توافق اجرا می کنند تا مشوق های اقتصادی که نقش بزرگی ...
مشکلات جدید برای پادشاهی قدیمی
در این گزارش که به قلم محمد کرباسی منتشر شد، آمده است: دوران جدید عربستان با بحران های متفاوتی همراه است. چه کسی می توانست تصورش را داشته باشد که روزی عربستان که در پول نفت غلت می زد با بحران کسری بودجه و دغدغه اجتماعی بیکاری مواجه شود. در کنار مشکلات سیاسی و بحران های منطقه ای مسئله اقتصاد عربستان مشکلی نیست که کسی بتواند از آن چشم پوشی کند. این بحران اقتصادی اما مانند هر کشور دیگری نمی ...
جنگ سیا و پنتاگون در سوریه
اسکای نیوز گزارش داد: جنگ سیا و پنتاگون در سوریه سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا “سیا” با وزارت دفاع آمریکا “پنتاگون” در خاک سوریه علیه هم می جنگند. به گزارش ، هم اکنون بخش هایی از خاک کشور سوریه به میدان جنگ واقعی جدیدی تبدیل شده اند، که در این نبرد، دو نهاد آمریکایی به صورت مستقیم باهم در نبرد هستند. پایگاه خبری اسکای نیوز نوشت: درحال حاضر دربخش هایی از خاک سوریه ...
هدیه جدید آمریکا به تهران/ چماق های ایران و هویج های اوباما!
آمریکایی پرداخته است، اینبار از هدیه جدید اوباما به ایران و بدعهدی او با آمریکا سخن به میان آورده است. با وجود برخورد استکباری آمریکا با ایران در مسئله هسته ای و تحمیل محدودیت های سنگین بی دلیل بر برنامه صلح آمیز هسته ای کشورمان، بسیاری از رسانه های آمریکایی، توافق هسته ای را امتیاز دهی بی علت اوباما به ایران معرفی کرده و اکنون نیز از هدایای جدید اوباما! انتقاد می کنند. این ...
جنگ ناشناخته حزب الله در بوسنی
بار یادآور شده که نیروهای تحت امرش سال ها پیش از این که وارد نبرد در سوریه شوند، برای دفاع از مسلمانان اهل سنت بوسنی به آن کشور رفته و جنگیده اند. نصرالله البته پیش از این و در سال 2013 میلادی – چنانکه در مقدمه گزارش نیز بدان اشاره رفته است – برای اولین بار مشارکت نیروهای حزب الله در جنگ بوسنی را تأیید کرده بود. اگر چه در سال های گذشته، هم در رسانه های غربی و هم رسانه های فارسی ...
تشویق به شیعه کشی در کتابخانه ملی بحرین!/تحلیل حجاریان از اختلافات بین احمدی نژاد و روحانیت/کنایه نقویان ...
خواه با نشانه رفتن توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی، اظهار داشت: باور نمی کنم کری چنین توافق وحشتناک و شرم آوری را امضا کرده باشد. نمی دانم چه چیزی باعث شده است وی یکی از احمقانه ترین و بدترین توافق هایی را که تاکنون دیده ام، امضا کند.این خبر را باشگاه خبر نگاران منتشر کرده است. روایت منصوری آرانی از نحوه تصویب برجام در مجلس عباسعلی منصوری آرانی عضو کمیسیون امنیت ملی و ...
اختلاف عربستان و امارات و فرصت های پیش روی انصارالله مقاومت
گروه بین الملل مشرق – با گذشت یک سال از آغاز تهاجم ائتلاف عربی به یمن به منظور سرکوب و جلوگیری از قدرت یابی انصارالله و حامیان این جنبش در صنعا، معادلات و روابط میان امارات و عربستان سعودی به عنوان دو بازیگر تاثیرگذار در شبه جزیره عربستان بسیار پیچیده شده است. با آغاز حمله عربستان به یمن، می توان [...] گروه بین الملل مشرق – با گذشت یک سال از آغاز تهاجم ائتلاف عربی به یمن به منظور سرکوب و جلوگیری از قدرت یابی انصارالله و حامیان این جنبش در صنعا، معادلات و روابط میان امارات و عربستان سعودی به عنوان دو بازیگر تاثیرگذار در شبه جزیره عربستان بسیار پیچیده شده است. با آغاز حمله عربستان به یمن، می توان امارات را به عنوان مهمترین کشوری دانست که به صورت جدی و در قالب نظامی، درکنار سعودی ها، به معادلات یمن ورود نمود. اختلافات میان امارات و عربستان از همان شبِ آغاز تهاجم به یمن نمایان شد. احمد پسر علی عبدالله صالح تا قبل از حمله عربستان به یمن، سفیر یمن در ابوظبی بوده و روابط بسیار خوبی میان حکومت پدرش و امارات برقرار کرده بود. علی عبدالله صالح از طریق پسرش در امارات یک شب قبل از حمله، از قصد عربستان اطلاع یافت و منزل خود را ترک کرد تا قربانی این حملات نشود. سعودی ها امارات را مسئول این کار می دانند و آن ها را متهم به خیانت می کنند. احمد پسر علی عبدالله صالح، سه روز پس از آغاز عملیات عربستان، از سوی عبدربه منصورهادی که در عدن حکومت تشکیل داده بود، از سِمتش به عنوان سفیر برکنار شد.[1] علی عبدالله صالح که قدرت خود را از دست رفته می دید، پس از تهاجم عربستان و امارات، در جبهه انصارالله علیه این دو کشور قرار گرفت. همچنین اخیراً عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه امارات، یکی از توئیت های حسن فرحان المالکی معارض مطرح عربستانی را در توئیتر بازنشر داد که این اقدام وی، باعث تعجب و بهت طرفداران سعودی در فضای مجازی شده است. متن این توئیت جامعه سعودی را مبلّغ فرهنگ مردگی و تحقیر انسان و ترس از حضور زنان می داند و اعتقاد دارد که باید در جامعه ی عربستان اصالت بر بیان واقعیت ها و عدم سانسور باشد.[2] در این نوشتار ما به دنبال بررسی اختلافات پیشین این دو کشور، تأثیر اختلافات امروزی این دو بازیگر بر معادلات یمن و چالش ها و فرصت های پیش روی انصارالله و محور مقاومت از اختلافات این دو هستیم. 1- اختلافات امارات و سعودی پیش از جنگ یمن 1-1- حدود مرزی امارت: منطقه بوریمی را می توان اصلی ترین اختلاف مرزی میان عربستان و امارت دانست، هرچند در مرز عمان و امارات قرار داشته و از خاک سرزمینی عربستان دور است. بوریمی منطقه ای پرآب و دارای مخازن قابل توجه نفت است که در 16 کیلومتری ابوظبی است. اختلاف بر سر حاکمیت بوریمی به سال 1952 پس از تشکیل امارت بر می گردد. مسئله بوریمی به ظاهر در سال 1974 در جده با توافقنامه ای میان امارات و عمان دو کشور مدعی این منطقه با نقش آفرینی عربستان حل شد. سعودی ها در آن برهه تلاش نمودند این منطقه در اختیار اماراتی ها قرار نگیرد و منابع نفتی امارات به رقیبی برای عربستان تبدیل نشود؛ اما این اختلاف در مورد مرز در بوریمی همواره وجود داشته است و در سال 2005 بار دیگر بسیار جدی شد. امارات نقشه ی این کشور را بر روی کارت شناسایی شهروندان به گونه ای ترسیم نمود که توافق سال 1974 را در حدِ مرزهای امارات و عربستان نقض نمود. در این نقشه خاک امارات به قطر متصل می شد و بوریمی در خاک امارات قرار داشت. از دیگر مناطق مورد اختلاف سعودی ها و اماراتی ها، منطقه ی سبرخه مطی است. این منطقه هم از جمله مناطقی است که در توافق جده در سال 1974 به عربستان رسید. اماراتی ها این منطقه را از آن خود می دانند و معتقدند قرارداد 1974 در حالی بسته شد که امارات در حال پیمودن مسیر استقلال خویش بود و سعودی ها شرط پذیرش استقلال امارات را منوط به پذیرش این قرارداد نموده بودند. لذا امارات در شرایطِ تحت فشار این قرارداد را پذیرفته است و امروزه به آن پایبند نخواهد بود و مناطقی چون بوریمی، سبرخه مطی و خور العدید را از آن خود می داند.[3] 2-1- اختلافات در حوزه ی انرژی و نفت: در سال 2006 سعودی ها با طرح احداث خط لوله ی دلفین برای انتقال گاز قطر به امارات مخالفت نمودند و مدعی بودند این خط از مناطق خاک عربستان سعودی در خور العدید می گذرد. این منطقه هم در سال 1974 طبق قرارداد جده، جزئی از خاک عربستان محسوب شد. پذیرش این مناطق به حاکمیت سعودی ها، امارتی ها را نگران این موضوع می نماید که منابع نفتی زرکوه در محدوده 20 مایلی آب های سرزمینی سعودی ها قرار خواهد گرفت. هم چنین منطقه ی سبرخه مطی در امتداد خط ساحلی به طول 25 کیلومتر به سواحل خلیج فارس در حدفاصل مرزهای ابوظبی و قطر قرارگرفته و حدود 80 درصد ذخایر نفتی منطقه ی خیز الشیبه را به خود اختصاص داده است. این منطقه همواره مورد اختلاف سعودی ها و امارتی ها بوده است که جنگی برای کسب میدان های نفتی است.[4] اختلافات مرزی امارات و سعودی ها نشأت گرفته از رقابت نفتی و انرژی های زیرزمینی است که امارات در سال 1974 با پذیرش قطعنامه ای معروف به جده، بسیاری از منابع و سرزمین های با ارزش مورد ادعای خویش را از دست داد. 2- رقابت امارات و عربستان پس از آغاز تهاجم به یمن 1-2- عبدربه منصورهادی و خالد بحاح: پس از آنکه طبق طرح شورای همکاری خلیج فارس، علی عبدالله صالح از قدرت کناره گیری نمود، عبدربه منصورهادی که از سال 1994 معاون رئیس جمهور یمن بود به قدرت رسید. عبدربه منصورهادی چهره ای بسیار نزدیک به عربستان سعودی و برخی جریان های اخوان المسلمین یمن و حزب الاصلاح است. عبدربه منصورهادی، خالد بحاح را- که از شخصیت های جنوبی و نزدیک به امارات بود- به عنوان نخست وزیر خود انتخاب و مأمور تشکیل کابینه نمود. پس از موج دوم انقلاب یمن و رسیدن انصارالله به صنعا، این دو چهره هر دو ضمن استعفا، به عدن گریختند. اما با آغاز تهاجم ائتلاف عربی به یمن، عبدربه منصورهادی و خالد بحاح ضمن قانونی دانستن قدرت خویش، در عدن کابینه تشکیل دادند و با کمک ائتلاف سعودی ها و اماراتی ها، تا کنون در حال جنگ با انصارالله و ارتش یمن هستند. انصارالله باید به دنبال این باشد که در فرصتی مناسب و با کمترین ضرر، این ائتلاف ناخواسته را میان آن ها و دیکتاتور سابق یمن پایان دهد. به نظر می رسد یک راه حل سیاسی مناسب در قبال سعودی ها، راه حلی باشد مبنی بر کنار گذاشتن علی عبدالله صالح و همراه نمودن جنوبی ها و حراکی هایی که پس از قرار گرفتن علی عبدالله صالح در کنار انصارالله، از انصارالله فاصله گرفتند. اما با گذشت زمان، اختلاف میان خالد بحاح و عبدربه منصورهادی افزایش یافت، به طوری که عبدربه منصورهادیطی حکمی در آذرماه، در کابینه ای که خالد بحاح به عنوان نخست وزیر ریاستش را بر عهده دارد، اصلاحاتی انجام داد و 5 کرسی را تغییر داد. خالد بحاح در واکنش به این کار، در بیانیه ای به طور رسمی اعلام کرد که تغییرات اعمال شده در کابینه توسط عبدربه منصورهادی را ردّ می کند و آن را نامشروع و غیرقانونی نامید. هم چنین روزنامه ی سعودی الحیات خبر استعفای خالد بحاح را در اعتراض به اقدام عبدربه منصورهادی، رئیس جمهور مستعفی، منتشر کرد (وی بدون مشاوره با خالد بحاح در کابینه تغییراتی داده بود). این اختلاف را در شرایط فعلی، می توان کاملاً به سود انصارالله ذکر کرد.[5] هرچند این استعفا هیچ گاه رخ نداد، اما اختلاف خالد بحاح و عبدربه منصورهادی همچنان پا برجاست. بارها در رسانه های اماراتی و سعودی، این اختلافات حول شخصیت های عبدربه منصورهادی و خالد بحاح فاش شده است. حمله گروه های نزدیک به عربستان به محل اقامت خالد بحاح را می توان نمونه ی بارز این اختلافات دانست. در بیانیه ی الاصلاح (حزب نزدیک به اخوان المسلمین) که ساعاتی پس از انتشار از سایت رسمی این حزب حذف شد، آمده بود: امروزه پی برده ایم که برخی طرف های داخل ائتلاف در راستای شکست عربستان کار می کنند و سعی دارند تا مملکت سعودی را در مسائل حاشیه ای فرو ببرند و از پرداختن به هدف اصلی بازدارند. پس از صدور این بیانیه که مملو از طعنه های شدید به امارات بود، پایگاه خبری امارات 24 در گزارشی حزب الاصلاح را به دروغ گویی متهم کرد.[6] 2-2- سناریوی مطلوب از منظر امارات و سعودی برای یمن: سناریوی مطلوب برای سعودی ها در یمن را می توان در طرح شش فدرالی شورای همکاری خلیج فارس که از سوی سعودی ها ارائه شد، مشاهده نمود. فدرالی شدن یمن، برونداد اصلی کنفرانس گفتگوی ملی یمن در اوایل سال 2014 میلادی نیز بود که تقسیم این کشور به شش منطقه ی فدرالی را پیشنهاد کرده بود. این شش منطقه ی فدرالی عبارت بودند از: 1٫ اقلیم حضرموت به مرکزیت المکلا؛ 2٫ اقلیم سبا به مرکزیت سبا؛ 3٫ اقلیم عدن به مرکزیت عدن؛ 4٫ اقلیم الجند به مرکزیت تعز؛ 5٫ اقلیم ازال به مرکزیت صنعاء؛ 6٫ اقلیم تهامه به مرکزیت حدیده. در واقع، از شش اقلیم یمن، دو اقلیم حضرموت و عدن در جنوب و چهار اقلیم سبا، الجند، ازال و تهامه در شمال هستند.[7] طرح تقسیم یمن به شش منطقه ی فدرالی، طرحی است که با حمایت دولت عبدربه منصورهادی در سال 2014 در کنفرانس گفتگوی ملی یمن مورد تصویب قرار گرفت. پس از اینکه کنفرانس گفتگوی ملی یمن طرح تقسیم این کشور به شش اقلیم را به عبدربه منصورهادی تقدیم کرد، عبدربه منصورهادی در توصیف این طرح عنوان کرد: چنین سیستمی می تواند باعث پایان دادن به انحصار ثروت و توزیع عادلانه ی منابع کشور شود.... سیستم فدرال، یمن را از کشوری فقیر به کشوری ثروتمند تبدیل خواهد کرد.... سیستم فدرال، درمان بحران انحصار قدرت و ثروت و نیز راه حل مشکلات اقتصادی این روز های یمن است. [8] اما امارت و خالد بحاح به دنبال تجزیه ی یمن به دو قسمت یمن شمالی و جنوبی همانند سال های دهه ی 80 میلادی پیش از وحدت دو یمن هستند؛ زیرا اماراتی ها معتقدند با تشکیل یمن جنوبی به دلیل وجود گروه های حراک جنوبی و نفوذ آنان در جنوب یمن، می توانند منافع خود را کسب نمایند. این درحالی است که تجزیه یمن به دو قسمت شمالی و جنوبی، به هیچ وجه سناریوی مطلوبی برای سعودی ها نیست. در صورت تجزیه ی دوگانه ی یمن، دشمنان فعلی عربستان سعودی و انصارالله، در شمال به قدرت خواهند رسید و سعودی ها همچنان تهدید را پیش روی خود خواهند دید. شبکه های اماراتی در مورد پرونده ی یمن معتقدند که طرح تجزیه جنوب در اولویت های منافع یمن قرار دارد. این شبکه ها در همین راستا مهمانان زیادی را از اعضای جنبش حراک جنوبی و حامیان پروژه ی تجزیه یمن به برنامه های خود دعوت می کنند. از جمله ی این افراد، عبدالرحمن الجفری، هیثم قاسم طاهر، قاسم عبدالرب، لطفی شطاره، جمیل مهدی، هادی المفقعی، علی أحمد حسن، فیصل الصمه، سالم جبران، دکتر أیمن الصوفی و علی منصور هستند که تحولات و حضور نظامی امارات در یمن هم نشان دهنده ی هدف اماراتی ها مبنی بر تجزیه ی دوگانه است. حضور پررنگ نیروهای آنان در عدن، المهره، حضرموت و شبه نسبت به استان های شمالی چون مأرب و تعز، نشان دهنده ی این سناریو است.[9] یکی از دلایل توجه امارات به یمن جنوبی، پروژه ی مشهور مدینه النور است. این پروژه در سال 2006 با حضور بیش از 150 شرکت بزرگ جهانی به تصویب رسید. هدف این طرح تبدیل نمودن عدن و منطقه الحره در این استان به یک گلوگاه اقتصادی میان افریقا و شبه جزیره عربستان است. این طرح با هزینه ی تقریبیِ 140 میلیارد دلار، چندین برابر دبی طراحی شده است. لذا امارات از زمان تصویب این طرح به عنوان رقیب دبی، برای جلوگیری از شکوفایی و اجرای این پروژه تلاش نمود.[10] این پروژه به حدی برای سعودی ها حائز اهمیت است که انور عشقی سرلشکر بازنشسته ی سعودی ها، تابستان سال گذشته در نشست شورای روابط خارجی آمریکا با حضور دوری گلد مدیر سرویس اطلاعات رژیم صهیونیستی، دو پروژه ی مهم مدینه النور و میدان نفتی واعد در استان جوف یمن را به عنوان دو پروژه ی مهم در آینده ی غرب آسیا معرفی می نماید که برای سعودی ها نیز حائز اهمیت است. همچنین برخی تحلیلگران معتقدند هدف از طرح شش فدرالی یمن، کنترل عربستان بر مناطق نفت خیز است. عربستان به دنبال حضرموت، مأرب و جوف است تا به این ترتیب تسلط خود بر میدان های نفتی را تضمین کرده و پروژه هایی را که این روزها زیاد از آن سخن می گوید، به ویژه پروژه گذرگاه های نفتی در حضرموت تا بحر العرب را به اجرا درآورد به گونه ای که ریاض را از تنگه ی هرمز بی نیاز کند.[11] 3- فرصت های پیش رویِ محور مقاومت از اختلاف امارات و سعودی 1-3- پذیرش خالد بحاح در طرح مسقط: تاکنون انصارالله با هوشمندی سعی کرده است از اختلاف میان خالد بحاح و عبدربه منصورهادی بهره برداری نماید. این اختلاف به دلیل حمایت امارات از اخوان المسلمین یمن و مخالفت عربستان با اخوانی ها در کنار رقابت پیشینه ی این دو کشور- که پیش تر اشاره شد- ایجاد شده است. انصارالله در اقدامی راهبردی در طرح مسقط- که در مهرماه نگاشته شد- خالد بحاح را به عنوان نخست وزیر دولت انتقالی پذیرفت. این اقدام در سایه ی اختلاف امارات و عربستان در شیوه ی عملکرد ائتلاف عربی، فاصله ی میان عبدربه منصورهادی و خالد بحاح را تشدید کرد. طرح هفت بندیِ مسقط، نتیجه ی مذاکرات ولد الشیخ، فرستاده ی ویژه ی سازمان ملل، انصارالله و علی عبدالله صالح در دو نوبت حضور در مسقط بوده است و نمایندگان هادی در این مذاکرات حضور نداشتند. تنها در نوبت اول مذاکرات مسقط، نمایندگان استخبارات سعودی با رتبه ی پایین حضور داشتند. طرح مسقط بااینکه ابتدا قطعنامه ی 2216 را می پذیرد، اما در ادامه هفت بندی را یادآور می شود که به نوعی نقض قطعنامه ی 2216 است.[12] این هفت بند به خوبی نشان می دهد که علی رغم چند ماه بمباران زیرساخت های یمن و حملات نیروهای دیگر کشورهای عربی یا استیجاری از کلمبیا، سودان و... ورق قدرت به سود انصارالله برگشته است. توافق مسقط نه تنها انصارالله را به رسمیت شناخته است، بلکه حضور او را در شمال یمن مشروعیت می بخشد و از انصارالله می خواهد که با واگذاری جنوب به جنبش و گروه های دیگر از جمله جنبش حراک- که به طورکلی با آل سعود اختلافاتی دارد- مقدمه راه حل سیاسی را هموار کند. طرح مسقط هم چنین تأکید می کند که همه ی بازیگران دولتِ انتقالی در سایه، خالد بحاح را به عنوان نخست وزیر بپذیرند و سپس ظرف 60 روز دولت ملی تشکیل شود. خالد بحاح هرچند در ائتلاف با انصارالله نیست، اما گزینه ای بهتر برای شروع دوران گفتگوی یمنی- یمنی نسبت به عبدربه منصورهادی است. هم چنین با اشاره به رفع محاصره ی زمینی، هوایی و دریایی یمن، تلویحاً از عربستان درخواست عقب نشینی و پایان جنگ می کند.[13]سعودی ها همواره با طرح مسقط مخالفت نموده اند و خواستار اجرای طرح شورای همکاری خلیج فارس و شش فدرالی شدن یمن بوده اند. یکی از دلایل توجه امارات به یمن جنوبی، پروژه مشهور مدینه النور است. این پروژه در سال 2006 با حضور بیش از 150 شرکت بزرگ جهانی به تصویب رسید. هدف از این طرح، تبدیل نمودن عدن و منطقه الحره در این استان به یک گلوگاه اقتصادی میان افریقا و شبه جزیره عربستان است. 2-3- ترس سعودی ها از استقلال یا تشکیل فدرال جنوبی: همان گونه که گفته شد، یکی از اختلافات میان سعودی ها و امارات، سناریوی مطلوب این دو برای یمن است. اماراتی ها به دنبال نزدیک شدن به جنوبی ها و ایجاد ناآرامی و مقدمه سازی برای تشکیل یمن جنوبی هستند. برخی تحلیلگران معتقدند عربستان به منظور منصرف نمودن جنوبی ها و امارات از استقلال یمن، القاعده را وارد معادلات جنوبی نموده است تا ضمن ناامنی و ایجاد هزینه برای جنوبی ها، گروه های حامی استقلال بالاجبار از میان انصارالله و علی عبدالله صالح، عربستان را انتخاب نمایند؛ اما در واقعیت معادلات متفاوت تری رخ داد. منابع نظامی و محلی یمن اعلام کردند که امارات قصد دارد دو تیپ نظامی از افراد سلفی در شهر عدن تشکیل دهد. به گزارش خبرگزاری یمن ، یک مسئول در وزارت دفاع یمن که خواست نامش فاش نشود، گفت: امارات به تازگی تصمیم گرفته در منطقه المشاریع در دار سعد ، دو تیپ برای گروه های سلفی تشکیل دهد و شخصی به نام مهران القباطی برای فرماندهی یکی از این دو گروه تعیین شده است. امارات برای این دو تیپ، نام های تیپ زاید و تیپ خلیفه انتخاب کرده است. [14] این رفتار امارات موجب افزایش ناآرامی ها و تقویت سناریوی استقلال یا تشکیل فدرال جنوبی خواهد شد. این اتفاقات فرصتی جدید برای انصارالله و محور مقاومت ایجاد خواهد نمود؛ زیرا انصارالله و محور مقاومت در این شرایط می توانند با سوق دادن معادلات به عرصه ی سیاسی و دیپلماتیک، در مذاکرات، سعودی ها را مجبور به پذیرش آتش بس و آغاز گفتگوهای سیاسی نمایند. طی چند روز اخیر با نزدیک شدن به سالگرد آغاز حمله ی سعودی ها، اخباری مبنی بر مذاکرات میان انصارالله و سعودی ها به گوش می رسد. با به رسمیت شناختن انصارالله از سوی عربستان و سکوت امارات در قبال این مذاکرات، به نظر می رسد انصارالله به دنبال بهره برداری از فرصت ناآرامی های جنوب و معامله با سعودی هاست. عبدالباری عطوان تحلیل گر مطرح جهان عرب و سردبیر روزنامه ی رأی الیوم در تحلیلی در خصوص تن دادن عربستان به مذاکره با انصارالله، شش دلیل را نام می برد. یکی از دلایلی که او نام می برد، ناآرامی های جنوب و فعالیت گروه های سلفی است؛ زیرا نیروهای عبدربه منصورهادی بنا به گفته ی فرمانده ی پلیس استان عدن بیش از چند هفته دیگر نمی توانند این استان را نگه دارند و ترورها و عملیات انتحاری هر روز اتفاق می افتد. از سوی دیگر آمریکا از به قدرت رسیدن نیروهای القاعده و داعش در نزدیکی باب المندب که می تواند خطوط کشتیرانی تجاری و نظامی را تهدید کند، هراس دارد.[15] حراک جنوبی در دوران علی عبدالله صالح روابط بسیار خوبی با ایران داشت. امروزه هم حراک جنوبی به بخش های مختلفی تبدیل شده است. بخشی از آنان با انصارالله و بخشی با امارات و طیفی هم با عبدربه منصورهادی همکاری می نمایند. امارات بسیار به دنبال نزدیکی به این گروه بوده و همان طور که گفته شد، در رسانه های اماراتی شخصیت های جدایی طلب یمن جنوبی نقش پررنگی دارند.فعالیت اماراتی ها در جنوب ترس عربستانی ها را بیشتر نموده است. لذا انصارالله باید با استفاده از فرصت پیش آمده خصوصاً در صورت جدی تر شدن اقدام اماراتی ها و تشکیل فدرال جنوبی، از سعودی ها امتیازگیری نماید. 3-3- پایان بخشیدن ائتلاف ناخواسته با علی عبدالله صالح علی عبدالله صالح پس از حمله ی سعودی ها به یمن و حمایت آنان از عبدربه منصورهادی که مدتی معاونش بود، تصمیم گرفت در کنار انصارالله و کمیته های مردمی برای بازگشت خود به قدرت فعالیت نماید. علی عبدالله صالح پس از حمله ی سعودی ها، اظهارات شدیدی را علیه عربستان به کار برده است، اما بسیاری تحلیلگران معتقدند آخرین گزینه ی پیش روی عربستان، بازگشت به سوی علی عبدالله صالح و تشویق او به کودتا علیه انصارالله است. این سناریو از دید انصارالله هم دور نبوده است به گونه ای که محمد البخیتی عضو شورای سیاسی انصارالله در گفتگو با رویترز می گوید: عربستان در نهایت تلاش می کند به ائتلاف این جنبش با صالح پایان دهد و صالح را به کودتا بر ضد حوثی ها تشویق کند. وی هشدار داد رئیس جمهور سابق در صورتی که دست به چنین کاری بزند، به پایان خط خواهد رسید. سعودی ها به مدت 35 سال از صالح حمایت کردند و اکنون صالح حاضر نشده است با ما بجنگد... نجنگیدن صالح با ما به علت علاقه به ما نیست بلکه به علت ترس از ما است .[16] این عبارات به خوبی نشان می دهد که خطر سوق پیدا کردن علی عبدالله صالح و قسمتی از ارتش وفادار او به سوی عربستان و خیانت به انصارالله و کمیته های مردمی وجود دارد. لذا انصارالله باید به دنبال این باشد که در فرصتی مناسب و با کمترین ضرر، این ائتلاف ناخواسته را میان آن ها و دیکتاتور سابق یمن پایان دهد. به نظر می رسد یک راه حل سیاسی مناسب در قبال سعودی ها، راه حلی باشد مبنی بر کنار گذاشتن علی عبدالله صالح و همراه نمودن جنوبی ها و حراکی هایی که پس از قرار گرفتن علی عبدالله صالح در کنار انصارالله، از انصارالله فاصله گرفتند. با توجه به نزدیکی پسر علی عبدالله صالح به اماراتی ها و دشمنی میان علی عبدالله صالح و سعودی ها در این برهه و چرخش امارات به سمت جنوبی ها به منظور نفوذ در جنوب و استقلال این منطقه، فرصت مناسبی برای رها شدن انصارالله از ائتلاف ناخواسته با علی عبدالله صالح فرا رسیده است. نتیجه گیری امارات و عربستان سعودی به دلیل اختلافات مرزی با یکدیگر و رقابت های گازی طی چند دهه اخیر، تنش هایی را تجربه نموده اند. پس از حضور امارات در ائتلاف سعودی ها برای حمله به یمن، اختلاف این دو کشور در یمن از روز نخست تا کنون افزایش یافته است. امارات در یمن، به دنبال افزایش نقش و نفوذ خود در شبه جزیره عربستان، استقلال یا ایجاد فدرال جنوبی به منظور افزایش نقش خود در آنجا و نیز جلوگیری از تبدیل شدن بندر عدن به عنوان رقیبی برای دبی است. این در حالی است که عربستانی ها تجزیه دوگانه ی شمالی- جنوبی یمن را به عنوان یک تهدید می نگرند، اتفاقی که موجب می شود ضمن حفظ تهدید انصارالله در شمال و دسترسی این جنبش به باب المندب، یمن جنوبی و بنادر آن تحت نفوذ اماراتی ها قرار بگیرد. این اختلافات، فرصتی برای انصارالله و محور مقاومت به منظور امتیازگیری از سعودی خواهد بود. *محمدمحسن فایضی/ کارشناس اندیشکده راهبردی تبیین Let’s block ads! (Why?) منبع: مشرق کد مطلب : سایر اخبار ...
ظرفیت های راهبردی آزادی تدمر
شرایط تروریست های شمال و غرب حلب و یا در شمال لاذقیه و یا در ادلب را در لاک ناامیدی و دفاع مأیوسانه قرار داد، عملیات تدمر و پیامدهای آن و پتانسیل های عملیاتی بعدی، شرایط کلان داعش را در عراق و سوریه نیز با وضعیت قطعی نابودی همراه خواهد کرد و آنچه از سوی امریکایی ها برای یک عمر پانزده ساله داعش در منطقه برنامه ریزی شده بود، به کمترین زمان و کوتاه ترین زمان تبدیل کرده است. حضور عجولانه ...
تشویق به شیعه کشی در کتابخانه ملی بحرین!/تحلیل حجاریان از اختلافات بین احمدی نژاد و روحانیت/کنایه نقویان ...
، روز گذشته با انتقاد از دونالد ترامپ، نامزد جمهوری خواه و افراطی انتخابات ریاست جمهوری این کشور، وی را مایه ننگ خواند. ترامپ نیز امروز (دوشنبه) به اظهارات کری واکنش نشان داد. نامزد جنجالی حزب جمهوری خواه با نشانه رفتن توافق هسته ای میان ایران و شش قدرت جهانی، اظهار داشت: باور نمی کنم کری چنین توافق وحشتناک و شرم آوری را امضا کرده باشد. نمی دانم چه چیزی باعث شده است وی یکی از احمقانه ترین و بدترین ...
اشعار آیینی ویژه ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها
وی سنائی ام گفت بگوش هی هی به کنه ذاتش خرد برد پی اگر رسد خس به قعر دریا وجود بسته به بود و هستش خرد، تفّکر، دو پای بستش الا محمّد ببوس دستش که اوست دست خدای یکتا خدا به قرآن کند ثنایش رسول خیزد به پیش پایش علی به حسن خدا نمایش جمال حق را کند تماشا فلک به کویش پناه دارد ملک به سویش نگاه دارد دو آفتاب و دو ماه دارد دو عالم ...
تلاش کنگره برای جلوگیری از اعطای حق مبادلات دلاری به ایران
به گزارش قدس آنلاین به نقل از خبرگزاری فارس، اعضای ارشد حوزه سیاست خارجی کنگره آمریکا می گویند خود را برای مقابله با تصمیم احتمالی دولت این کشور برای اعطای امکان مبادلات دلاری به جمهوری اسلامی ایران آماده می کنند. اواخر هفته گذشته خبرگزاری آسوشیتدپرس از نگرانی برخی از اعضای حزب جمهوری خواه از رفع برخی از تحریم های دیگر ایران از جمله دسترسی ایران به بازار مالی آمریکا خبر داد. ...
کری: رفتن اسد بر اساس صلاحدید ما نیست
توافق کردیم این بود که پروتکلی قویتر برای ادامه توقف حملات و درگیریها در سوریه اتخاذ کنیم تا این توافق به شکلی بهتر انجام شود. تا زمانی که بتوانیم این روند را حفظ کنیم، تا زمانی که بتوانیم رساندن کمکهای بشردوستانه را به مردم سوریه بدون محدودیت ادامه دهیم در آن صورت می توانیم فضای سیاسی را بازتر کنیم و در چارچوب آن مذاکرات را ادامه دهیم و من امیدوارم این تلاش ها در نهایت به تحقق انتقال سیاسی منجر شود ...
روحانی:عده ای دنبال اختلاف افکنی هستند
جلوگیری از توافق هسته ای و تخریب در اجرای برجام بوده و هستند و نباید گذاشت موفق شوند. رییس جمهوری از همه اعضای هیات دولت خواست برای تحقق رشد حداقل 5 درصدی تولید ملی در سال 1395، طرح عملیاتی خود را به ستاد اقتصاد مقاومتی ارایه کنند و این ستاد را موظف به پیگیری و گزارش اقدامات عملی دستگاه ها نمود. حسن روحانی گفت: متاسفانه عده ای دنبال تفرقه و اختلاف افکنی هستند. با صراحت اعلام می ...
گفتگوی اختصاصی رئیس جمهور اتریش با خبرگزاری صدا و سیما
طرف هستند و همین طور می توانند به ثبات در منطقه (خلیج فارس) که ایران در این منطقه قرار دارد و از این گذشته به ثبات اروپا منتهی شوند و برای آنها نیز مفید فایده واقع شوند. دانلود رئیس جمهور اتریش در پاسخ به این سئوال که به نظر شما ایران از چه جایگاه و موقعیتی در مناسبات منطقه ای و بین المللی برخوردار است، ابراز داشت: ایران، سالهای سال است که یکی از اعضای سازمان ملل متحد است و این ...
گفته ها و ناگفته های بعیدی نژاد از مذاکرات هسته ای
روزنامه اعتماد به بیان گوشه هایی از روند مذاکرات هسته ای پرداخت. مشروح این گفت وگو را در زیر می خوانید. **بسیاری از ما از تیم مذاکره کننده چهره های اصلی و پشت میز مذاکرات با 1+5 را می شناسیم. اما در دو سال گذشته تیم جامعی از کارشناسان متفاوت در به فرجام رسیدن برجام کمک کردند. از چه زمانی به ترکیب اصلی تیم افراد و چهره های جدید اضافه شدند و عمده فعالیت چهره های پشت پرده مانده به ...
روحانی: عده ای دنبال اختلاف افکنی هستند
و همه باید تلاش کنیم که این سرمایه تخریب نشود. باید آگاه باشیم که صهیونیست ها با تمام امکاناتشان در آمریکا، اروپا و منطقه، در صدد جلوگیری از توافق هسته ای و تخریب در اجرای برجام بوده و هستند و نباید گذاشت موفق شوند. رییس جمهوری از همه اعضای هیات دولت خواست برای تحقق رشد حداقل 5 درصدی تولید ملی در سال 1395، طرح عملیاتی خود را به ستاد اقتصاد مقاومتی ارایه کنند و این ستاد را موظف به پیگیری و گزارش اقدامات عملی دستگاه ها نمود. ...
مقایسه کارنامۀ اوباما با دیگر روسای جمهور آمریکا/ اوباما چقدر موفق بود؟
سبب شده روابط واشنگتن با متحدان سنتی اش در منطقه دچار تنش شود. پیامدهای بلندمدت سیاست اوباما در قبال خاورمیانه به میزان زیادی وابسته به چگونگی حل تهدید داعش و رفتار ایران پس از توافق هسته ای است. دولت اوباما خواستار حفظ روابط حسنه با کشورهای سنی است؛ در حالی که دریافته راه های تازه ای نیز برای کار با ایران شیعه وجود دارد. آیا او توانسته است به این خواسته دست یابد؟ من دراین باره تردید ...
رسانه ای نشدن رزمایش ها در 2 سال اخیر آمریکایی ها را گستاخ کرده است/ مسئولان از تهدیدهای دشمن نترسند
به گزارش تابش کوثر سردار سرتیپ امیرعلی حاجی زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با حضور در بخش خبری ساعت 14 شبکه یک سیما، در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه اواخر اسفندماه شاهد آزمایش موشک های بالستیک سپاه با بُرد بلند بودیم اما اخیراً مقامات آمریکایی و غربی تلاش کردند برجام 2 را به توان دفاعی و موشکی ایران توسعه دهند، الان برنامه های مشخص نیروهای مسلح ما و وزارت دفاع و سپاه و ارتش ...
از وحشت تل آویو از نیروی دریایی سپاه پاسداران تا همجنس بازی در پایگاه نظامی و خلاقیت هکر ایرانی در نفوذ ...
به گزارش گروه بین الملل پایگاه خبری علت، گزیده ای از اخبار بین الملل جالب و خواندنی نهم فروردین ماه را اینجا بخوانید. گاردین: نیاز آمریکا به ابرقهرمان ، دلیل ظهور ترامپِ ضدقهرمان/آمریکا در لبه پرتگاه یک روزنامه انگلیسی نوشت نیاز جامعه آمریکا به یک ابرقهرمان دلیل ظهور ضدقهرمانی به نام دونالد ترامپ است. نگرانی روز افزون رژیم صهیونیستی از خطر ایران برای نیروی دریایی ...
پیامد تجاوز یکساله عربستان به یمن چه بوده است؟
کشیده اند و امارات که مهم ترین عضو ائتلاف سعودی به حساب می آید عملاً نیروهای خود را از یمن خارج کرده است . * اهداف دشمنان اسلام از راه اندازی جنگ عربستان و یمن اما اهداف و علل آتش افروزی و حمایت همه جانبه دشمنان اسلام از این جنگ و هم چنین امکان ادامه و نتایج و دستاوردهای این منازعه برای عربستان را باید از زوایای مختلف مورد بررسی قرار داد. الف- دلایل و اهداف فرا منطقه ای: از ...
جهان تشیع در سالی که گذشت/ قسمت اول: بهار 1394
ممنوعیت فروش سامانه دفاع موشکی اس 300 به ایران را لغو کرد. سوریه: حرم حضرت سکینه علیها السلام در منطقه داریا در حومه دمشق، در حمله تروریست های مسلح به شکلی وسیع تخریب شد./ با اشغال شهر شیعه نشین "بصری الشام"، هزاران نفر از اهالی این شهر به منطقه سیده زینب(س) در حومه دمشق پناهنده شدند. عراق: شهر "تکریت" به طور کامل آزاد شده است و پرچم این کشور بر فراز ساختمان استانداری این شهر به ...
بعیدی نژاد: برای بند بند برجام جنگیده ایم
رسانه ها کفایت می کرد. سارا معصومی در مصاحبه ای با حمید بعید ی نژاد که در سالنامه روزنامه اعتماد منتشر شده است، نوشت: قریب به سه سال مذاکرات هسته ای نفسگیر و حکایت ناگفته 150 نفری که یا در میز مذاکرات یا در پشت صحنه برای به فرجام رسیدن رایزنی های هسته ای تلاش کردند. 150 ایرانی که شاید در بهترین حالت نام 28 یا 30 نفر از انها در ملاعام بر زبان رانده شد یا از تلاش های آنها ...
6 بازی بدون برد: خیبر باز هم 3 تایی شد!/ آژیر قرمز برای سبزپوشان خرم آباد به صدا درآمد
...، وارد دروازه این تیم شد . خیبری ها هنوز در شوک دریافت گل دوم بودند که در دقیقه 73 این بار اشتباه بازیکنان جناح چپ سبزپوشان همراه شد که البته پرتویی مهاجم پاس با بی دقتی توپ را از کنار دروازه به بیرون زد. خیبر در ادامه برنامه خاصی برای جبران گل های خورده از خود نشان نداد و همین عامل باعث شد دقیقه 76 گل سوم و تیر خلاص تیم پاس با مکث مدافعان مرکزی خیبر توسط نیما پرتوی در قعر ...
کار ناتمام ظریف در وزارت امور خارجه
خود در گفت و گو با محمدجواد ظریف فعالیت های سیاسی وی در زمینه توافق هسته ای را بازتاب داد. مشروح این گفتگو به شرح ذیل است: **بیش از نیمی از عمر دولت یازدهم گذشته است. اگر آقای روحانی بتواند سکان دولت دوازدهم را هم به دست بگیرد و بار دیگر از شما بخواهد که وزیر خارجه آن دولت هم باشید، می پذیرید؟ من در این دولت هم با اکراه این مسئولیت را پذیرفتم؛ ولی معمولِ من نیست که پیش بینی کنم ...
چرایی نزدیکی مقامات عربستان به رژیم صهیونیستی
برای برقراری روابط سوق داده است بطوریکه به گفته مقامات اسرائیلی، توافق هسته ای موجب شده تا مواضع طرفین بیش از پیش به هم نزدیک شود . با این حال از آنجایی که صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی تائید شده و این در حالی است که بر اساس گزارش های متقن رژیم صهیونیستی بیش از 300کلاهک هسته ای در اختیار دارد و توسعه طلبی و چشم داشت این رژیم به سرزمین های ...
شاه سعودی: با هیچ کس دشمن نیستیم؛ برای وحدت مسلمانان تلاش می کنیم!
شاه سعودی در حالی مدعی شد که آل سعود دشمن هیچ کس نیست که ردپای این رژیم در ناآرامی و بی ثباتی و کشتار و ویرانی در منطقه به وضوح نمایان است که اوج آن در کشور عربی یمن است که از یک سال گذشته تاکنون هزاران یمنی بیگناه را به خاک و خون کشیده است. روزنامه الوطن سعودی نوشت: رئیس پارلمان عربی نشانه درجه یک را به سبب مواضع شجاعانه ملک سلمان بن عبدالعزیز در خصوص مسائل امت عربی و اسلامی به وی ...
20چهره خبرساز سال 94؛ از هاشمی و پسرش تا سیدحسن و حسینیان و زنجانی و احمدی نژاد و ....
این انتخابات را پیش بینی کرده و در سخنانی که بعدا تکذیب شد، گفته بود: چهره های درجه سه اصلاح طلبان، اصولگرایان را در انتخابات شکست خواهند داد. آخرین سخنرانی وی در سال 94 درجمع مردم ورامین و بدون کسب مجوز از وزارت کشور بود که ضمن انتقاد به توافق هسته ای ایران و شش قدرت جهانی گفته بود: خاک بر سر آن سیاستمدار که فقط از راه دور دستور می دهد و انگار نه انگار که مردمی نیز وجوددارند . ...
گزارش اندیشکده آمریکایی از دکترین نظامی نیروهای مسلح ایران
قایق های سریع برای اجرای عملیات انبوه یا انتحاری و نیز زیردریایی های چون کلاس کیلو و برخی نمونه های ساخت کره شمالی و البته تولید داخلی شد که می تواند در اعماق خلیج فارس مورد استفاده قرار گیرد * راهبرد مهم ایران، عدم دسترسی دشمن به خلیج فارس ایران راهبرد خود را برای عدم دسترسی دریایی دشمن به خلیج فارس توسعه داده و به شدت تمرکز بر تنگه هرمز دارد. مقام های ایران اشاره کرده اند ...
سیاست اقتصادی دولت روحانی؛ نسخه ای برای استقراض و وابستگی
شماری از تحلیل گران، سیاست های روحانی در جهت گشودن بازار ایران به روی غرب را شبیه به سیاست های دنگ شیاءوپینگ پس از مرگ مائو تسه دونگ در حدود 4 دهه پیش می دانند. اما این سیاست های روحانی را بیشتر باید شبیه سیاست های اقتصادی بوریس یلتسین پس از فروپاشی دیوار برلین دانست تا سیاست های اقتصادی شیاءوپینگ. این [...] شماری از تحلیل گران، سیاست های روحانی در جهت گشودن بازار ایران به روی غرب را شبیه به سیاست های دنگ شیاءوپینگ پس از مرگ مائو تسه دونگ در حدود 4 دهه پیش می دانند. اما این سیاست های روحانی را بیشتر باید شبیه سیاست های اقتصادی بوریس یلتسین پس از فروپاشی دیوار برلین دانست تا سیاست های اقتصادی شیاءوپینگ. این جستار، به بررسی نظری و عملی عملکرد دولت روحانی می پردازد. عملکردی که از یک مدل اقتصادی بهره می برد که منجر به بدهی، صنعتی شدن معلول و فلج، و توسعه وابسته می شود؛ بنابراین کشور از مسیر عدم وابستگی ژئوپلتیک و سیاسی منحرف می شود. در این راستا، رویکرد مقاله مورد نظر بر تجارت و توسعه، سرمایه خارجی، صنعتی سازی، و تبادل تکنولوژیکی است. گلوبال ریسرچ در مقاله ای تحت عنوان سیاست تعامل اقتصادی بازِ ایران: نسخه ای برای استقراض، صنعت زدایی و وابستگی نسبت به سیاست های اشتباه اقتصادی دولت روحانی هشدار داد وقتی شیائوپینگ درهای تعامل اقتصادی را به روی اروپا گشود، خیلی اصولی و با برنامه پیش رفت. رهبران چین بسیار هوشمندانه نسبت به اجتناب از تئوری توصیفی تجارت آزاد عمل کرده اند. رویکردی که ضعف در دنیای تبادل اقتصادی را محکوم می نماید و به قوت و توانایی در این زمینه اهمیت و توجه قائل است. در عوض، چینی ها به مدل تجارت هوشمندانه و استراتژیک روی آوردند. بدین معنا که آنها از صنعت نوپای خود در مقابل تجارت و صنعت کارآزموده اروپایی محافظت کردند و صادرات خود را در فضای رقابت منطقی پیش بردند. آنها در انتخاب سرمایه خارجی خیلی گزینشی و با وسواس و دقت عمل کردند و در عین حال هم خارجی ها را تشویق به سرمایه گذاری مستقیم بخصوص در تولید در کشور خود نمودند و قاطعانه از ورود سرمایه به شکل خدمات، تجارت، و کالای ساخته شده جلوگیری کردند. اما تفاوت تلاش های دولت روحانی با رویکرد چینی ها این است که بر اساس دکترین لیبرالیسم و نئولیبرالیسم اقتصادی و نظریه تئوری پیوسته تجارت آزاد می خواهد ایران را دوباره وارد بازار جهانی نماید که این مدل قشر قوی اقتصادی جامعه را تغذیه می کند و ضعیف را از گردونه کنار می زند. خطر صنعتی زدایی پیش از اینکه روحانی این برنامه خود را آغاز کند، تصمیم سازان سیاست در ایران، تحریم ها را فرصت ناب برای حرکت به سمت خوداتکایی اقتصادی می دانستند؛ هدفی که می توانست از ظرفیت منابع و استعدادهای داخلی برای تولید محصولات تجاری و صنعتی برای رسیدن به استقلال اقتصادی بهره بگیرد و در واقع، در دوران تحریم ها هم ایران پیشرفت قابل توجهی در زمینه پژوهش های علمی و صنایع تولیدی و تکنولوژیکی داشت. در آن برهه زمانی، ایران در تولید بسیاری از محصولات خانگی و برقی (میز تلویزیون- ماشین لباسشویی- یخچال)، منسوجات، چرمی جات، محصولات دارویی، محصولات کشاورزی، مواد غذایی فرآوری شده، و محصولاتی چون شکر تصفیه شده و روغن نباتی به مرز خودکفایی رسید. در آن زمان، شاهد پیشرفت چشم گیر ایران در زمینه تولید فولاد، مس، کاغذ، محصولات لاستیکی، تجهیزات مخابراتی، سیمان، و ماشین های صنعتی بودیم. همچنین، خیل عظمیی از ربات های صنعتی در غرب آسیا توسط این کشور تولید شد. صنعت دفاعی ایران هم موفقیت های بسیاری را طی کرد و انواع سلاح و تجهیزات تولید گردید. سازمان صنایع دفاعی ایران (DIO)، موفق به ساخت تانک، نفر بر، موشک های هدایت شونده، سیستم های رادار، ناوشکن، موشک هدایت شونده، وسائط نقلیه نظامی، زیردریایی و جنگنده شد. در سال 2006 بود که این کشور به 57 کشور دنیا تسلیحات نظامی صادر می کرد. همچنین سامانه دفاع هوایی سیار پیچیده ای به نام باور 373 تولید گردید. پیش از اینکه روحانی این برنامه خود را آغاز کند، تصمیم سازان سیاست در ایران، تحریم ها را فرصت ناب برای حرکت به سمت خوداتکایی اقتصادی می دانستند پیشرفت علمی، تولیدی، و تکنولوژیکی ایران نشان داد که در شرایط جنگ و تحریم می تواند به عنوان یک کشور صنعتی ظاهر شود. حتی نشریه اکونومیست که مرجع و منبع نوابغ اقتصادی دنیاست، اذعان کرد که ایران دارای یک اقتصاد متنوع با بخش قدرتمند تولید است. متاسفانه، سیاست گشایش درهای تعامل اقتصادی روحانی و در نتیجه جاری شدن سیل محصولات خارجی به بازار ایران، اعتراض تولیدکنندگان داخلی به خصوص صاحبان صنایع کوچک که دستاوردهای تکنولوژیکی را به ارمغان آورده بودند را در پی داشت. فلسفه تجارت آزد موجب شد که دولت به طور چشم گیر وظایف و تعهدات مربوط به کنترل محصولات وارداتی را نادیده بگیرد و کالاهایی را وارد نماید که مشابه ایرانی آن وجود داشت. محمد صرفی اقتصاددان ایرانی معتقد است که حدود 70 درصد از محصولات وارداتی، جایگزین ایرانی دارد و به خوبی می شود از آنها استفاده کرد. اما سیاست تجارت آزاد روحانی عملا استراتژی صنعتی سازی جایگزین واردات که بسیاری از کشورهای پیشرفته امروز، در آغاز راه بر آن تاسی کردند را نادیده می گیرد. غلامحسین شفیعی -رییس سابق اتاق بازرگانی ایران- در انتقاد از رویکرد استراتژی اقتصادی دولت روحانی معتقد است که آنچه که پس از رهایی از تحریم ها باید صورت می گرفت، دیده نشده و علت هم آرزوها و طرح های کلان اقتصادی است که در ذهن دولت وجود دارد. وی بر این باور است که دولت روحانی با نادیده گرفتن اهداف شفاف معین اقتصادی، عملا ایران را به بهشت سرمایه گذار خارجی بدل نموده و تولیدکننده داخلی را به انزوا و خروج از تجارت و صنعت مجبور نموده است. شواهد نشان می دهد که اگر روحانی و دولتش همچنان به این روند ادامه دهند، قطع یقین شاهد اتفاق ناگوار یا پدیده ای به نام صنعتی زدایی در ایران خواهیم بود، حتی اگر نیت وی و دولت مردانش این نباشد گزارش اخیر یکی از خبرگزاری های ایران حاکی از زیانی است که در حال وارد شدن به بدنه تولید داخلی است: متاسفانه، این چیزیست که در حال وقوع است. بسیاری از تولیدکنندگان داخلی در حال ورشکستگی و خروج از صنعت و تجارت هستند و سیل عظیم واردات موجب شده که 14 هزار و 800 واحد تولید تعطیل شود . این گزارش همچنین می افزاید: دولت به بهانه کسری بودجه بسیاری از پروژه های پژوهشی را تعطیل کرده است . به اعتقاد حمید حاج اسماعیلی کارشناس بازار کار در ایران، 65 درصد کارگاه ها یا واحدهای تولید در بخش های صنعتی، ورشکست شده و کنار کشیده اند. شواهد نشان می دهد که اگر روحانی و دولتش همچنان به این روند ادامه دهند، قطع به یقین شاهد اتفاق ناگوار یا پدیده ای به نام صنعتی زدایی در ایران خواهیم بود، حتی اگر نیت وی و دولت مردانش این نباشد. خطر مقروض شدن و از دست دادن حاکمیت دولت روحانی نشان داده که میل بسیاری به استقراض خارجی جهت سرمایه گذاری در نیازهای مورد هزینه از قبیل هزینه های واردات محصول و پرداخت های داخلی دارد. این نوع تامین مالی، بی شک سرنوشت ایران را به یونان و کشورهای جنوب و شرق اروپا تبدیل خواهد کرد. بلافاصله پس از اعلام رسمی اجرایی شدن توافق هسته ای در روز 16 ژانویه 2016، روحانی با سفر به اروپا اقدام به خرید محصولات کلان (مثل هواپیما) با تعهد مالی بیش از 50 میلیارد دلار کرد. دفتر ریاست جمهوری فرانسه، ارزش کلی قراردادهای بسته شده در دیدار روحانی از فرانسه را 30 میلیارد یورو اعلام کرد. فقط قرارداد بسته شده با ایرباس برای خرید 118 فروند هواپیمای مسافربری، 22 میلیارد یورو برای ایران هزینه دارد. همچنین، روحانی و همراهانش قراردادهایی به ارزش 18 میلیارد دلار با ایتالیایی ها امضا کردند که مربوط به تکنولوژی استخراج نفت و صنعت خودرو می شد. استقراض خارجی اگر خرج پروژه های تولیدی شود و به جای افزایش نرخ بهره سرمایه استقراضی، موجب افزایش نرخ بازگشت گردد، آن وقت می توانیم بگوییم که این استقراض خارجی نقشی مثبت در توسعه اقتصادی کشور وام گیرنده، بدون مشکل بازپرداخت ایفا کرده است جزییات هیچکدام از این قراردادها برای مردم ایران روشن نشد. اما یک چیز واضح است: بودجه این قراردادها از طریق استقراض خارجی تامین می گردد و برای تامین امنیت این استقراض در بازارهای اقتصادی جهان، نهادها و آژانس هایی چون Moody’s، Standard & Poor’s، و Fitch که مسئول اعتباربخشی به دولت ها در بازارهای جهانی هستند، باید نمره اعتبار به ایران بدهند و دولت روحانی هر کاری می کند تا این نهادها اعتبارش را تایید نمایند. یکی از مقامات دولت روحانی گفته که ایران پس از سال ها تحریم در حال به دست آوردن اعتبار خود در عرصه بین المللی و قدم گذاشتن در راه اقتصاد شکوفاست. این شخص کسی جز محمد نهاوندیان -رییس دفتر روحانی- نیست که در گفتگو با رویترز از تلاش ایران برای متقاعد کردن آژانس های اعتباربخشی فوق الذکر جهت تایید اعتبار این کشور سخن گفته است. مسئله این نیست که استقراض خارجی خوب یا بد است، بلکه چگونه خرج کردن این پول مهم است. اگر خرج پروژه های تولیدی شود و به جای افزایش نرخ بهره سرمایه استقراضی، موجب افزایش نرخ بازگشت گردد، آن وقت می توانیم بگوییم که این استقراض خارجی نقشی مثبت در توسعه اقتصادی کشور وام گیرنده، بدون مشکل بازپرداخت ایفا کرده است. اما اگر منجر به وارد کردن محصولات و بالاخص کالاهای لوکس شود، شاهد بدهی و ناتوانی در پرداخت خواهیم بود. ظاهرا روحانی و مشاوران اقتصادی وی، متوجه این اختلاف مشهود نیستند چرا که 25 میلیارد دلار از 32٫8 میلیارد دلاری که در فرانسه به توافق رسیده اند را به خرید سیلی از هواپیماها و فرعیات مربوط به آن اختصاص داده اند که فقط در فرودگاه امام خمینی تهران به کار گرفته شود. نکته جالب اینکه 37 فروند از این هواپیماها عظیم الجثه هستند و در بکارگیری آنها مشکل وجود دارد. انتخاب نامناسب پارادایم اقتصادی: تجارت آزاد در مقابل تجارت استراتژیک در انتقاد از روحانی نباید سیاست های اقتصادی وی و مشاورانش در مورد شکوفایی اقتصادی در ایران را مورد سوال قرار داد، بلکه ابزار آنها برای نیل به این هدف مورد سوال است که همانا تجارت آزاد و لیبرالیسم و نئولیبرالیسم اقتصادی مورد نظر است. اگر دولت روحانی از نیت خالصانه خود برای خروج اقتصاد ایران از چاله بزرگ رکود با اطمینان حرف می زند، پس چرا آن دسته از سیاست های اقتصادی را در پیش گرفته که بارها در کشورهای دیگر استفاده شده و ثابت گردیده که موجب بدهی، صنعتی زدایی و وابستگی می شوند؟ روحانی و مشاورانش فریفته پارادایم اقتصادی شده اند که کاملا در تضاد با هدف پیشرفت اقتصادی برای کشورهایی چون ایران قرار دارد. این پارادایم، همان نسخه نامناسب و غلطی است که توسط نظریه پردازان کشورهای پیشرفته به عنوان علم اقتصاد پیچیده شده و برون داد عملی آن چیزی به جز کاهش تجارت، توسعه وابسته، و نابرابری اقتصادی-اجتماعی شدید برای کشورهایی چون ایران در بر نداشته است. این لیبرالیسم اقتصادی بدنام، زاییده مکتب نئوکلاسیک اندیشه اقتصادی است که تجارت آزاد و پیروی بی حد و حصر از منافع شخصی را موجب توسعه اقتصادی و شکوفایی برای همه می داند. همین نسخه است که سیاست های تجاری استراتژیک و برنامه های امنیت اجتماعی دولت نهاد را بده بستان های هزینه برداری می خواند که در برهه رکود تولید شکل می گیرند. همین نسخه است که معتقد است دولت باید در امور اقتصادی دخالت کند. روحانی و مشاورانش فریفته پارادایم اقتصادی شده اند که کاملا در تضاد با هدف پیشرفت اقتصادی برای کشورهایی چون ایران قرار دارد بر اساس این دکترین، رکود اقتصادی و فقر تنها با جذب سرمایه خارجی و ادغام بی قید و شرط در نظام کاپیتالیسم جهانی رفع می شود. پسروی، بیکاری، و مشقت اقتصادی در بسیاری از کشورهای خواستار پیشرفت، آنقدر که متاثر از دخالت های دولت در امور اقتصادی و یا محرومیت از بازارهای سرمایه داری است، از سوء مدیریت اقتصادی، رقابت ناعادلانه در بازارهای جهانی و یا طبیعت کاپیتالیسم جهانی متاثر نیست. تجارت آزاد یکی از مهم ترین اصول این مکتب اندیشه اقتصادی است؛ این مکتب، معتقد است که تجارت بین المللی اگر در بخش بین المللی کار بر اساس ویژه کاری در برتری هزینه نسبی پیش برود، برای همه طرفین بسیار سودمند خواهد بود. بطور مشخص، بدین معناست که بر فرض از آنجایی که کشور X قادر به تولید مواد اولیه خود به طور موثر نیست، بنابراین باید اهداف تولید خود را اولویت بندی کند. کشور X باید تمرکز خود را بر روی تولید آن دسته از محصولاتی بگذارد که برایش سود هزینه نسبی دارند. سپس مازاد این محصولات را در تجارت با دیگرکشورها با آن دسته از محصولاتی که فاقد چنین سودی هستند، مبادله نماید؛ و اینکه اگر چنین الگوی تجاری توسط همه کشورهای جهان به کار گرفته شود، آن وقت دیگر شاهد بازی برد-برد برای همه خواهیم بود. شاید این تئوری در نگاه او منطقی به نظر برسد؛ منطقی که می گوید کشورهای ضعیف تر در تجارت با رقبای قدرتمند، شکوفایی اقتصادی را برای همه به ارمغان می آورند؛ اما برخلاف ظاهر معقولانه اش، این گزاره فریبنده است. بدیهی است که برای سودمندی معقولانه فراگیر، تجارت باید در میدان بازی برابر صورت گیرد وگرنه کشور ضعیف تر از نظر اقتصادی، محکوم به نابودی است. یکی دیگر از عقلانیت های فریبنده تجارت آزاد این است که هر کشوری در بدو کار دارای یک برتری نسبی در تولید محصولات اصلی است که غیر قابل انکار می باشد. این، در واقع یک فرض خودآشکار می باشد. بخش غیر قابل قبول این تئوری مربوط به حقیقتی است که این گزاره خودآشکار را پیش می کشد. بدین معنا که برتری نسبی همچون برتری طبیعی باید زمینه را برای ویژه کاری درازمدت و پایا در تجارت بین المللی فراهم سازد. پیداست که تجارت بر اساس این تئوری ویژه کاری، در عین اینکه کشورهای قدرت مند را به ویژه کاری در تکنولوژی برتر و صنایع پیشرفته منتسب می داند، کشورهای ضعیف تر از در این امر ضعیف می شمارد. در انتقاد از روحانی نباید سیاست های اقتصادی وی و مشاورانش در مورد شکوفایی اقتصادی در ایران را مورد سوال قرار داد، بلکه ابزار آنها برای نیل به این هدف مورد سوال است که همانا تجارت آزاد و لیبرالیسم و نئولیبرالیسم اقتصادی مورد نظر است منتقدان تجارت آزاد، معتقدند که بین برتری ایستا و پویا تفاوت وجود دارد. این کارشناسان، برتری اقتصادی کشورها را ذاتی و یا طبیعی نمی دانند، بلکه معتقدند مجموعه ای از سیاست های اقتصادی فکر شده موجب بروز این موهبت شده است. این بدین معناست که یک کشور باید از برتری کوتاه مدتش برای کسب برتری پویای درازمدت بهره بگیرد. به عبارتی، هر پیشرفت و برتری که یک کشور امروز داراست، محصول سیاست های درست گذشته است، بنابراین اهتمامات اقتصادی صحیح می تواند موجب برتری های پویای آینده شود. همه کشورهای پیشرفته امروز، در آغاز راه و در مراحل آغازین صنعتی شدن، از استراتژی های نظارتی پیچیده بهره برده اند. این حرکت نه تنها شامل سیاست های رایج محافظتی مربوط به یارانه های صادراتی و تعرفه های وارداتی می شد که استراتژی های تنظیم روش های تولید، کنترل نهایی کیفیت در صنایع صادرات، و تربیت نیروی کار متخصص و خبره را در بر می گیرد. اولین تئوریزه سازی نظام مند تجارت بین الملل در عصر کنونی، به دکترین مرکانتلیسم کلاسیک بین قرن شانزدهم تا هجدهم میلادی برمی گردد. جوهره این دکترین، تنظیم وسیع اقتصاد از سوی دولت به خصوص در تجارت خارجی از طریق بسیج کردن منابع اقتصادی چه در داخل و چه در خارج است تا بدین وسیله توسعه و صنعتی سازی ملی صورت گیرد. تعجبی نبود که دولت های اروپایی تازه برون آمده از غبار و خاکستر قرون وسطی از این دکترین که استراتژی ملت ساز آنها بود، استقبال کنند. مرکانتلیست ها به طور جدی بر تجارت اتکا داشتند و مازاد تولید خود را به عنوان منابع سرمایه گذاری و رشد می دیدند. از همین مجرای توسعه صادرات و محدود کردن واردات، جریان خالص سرمایه و منابع قابل سرمایه گذاری در داخل کشورهای مزبور راه افتاد. تاثیر تجارت بر توسعه در آن زمان آنقدر اهمیت داشت که برخی اوقات این تصور به وجود می آمد که شخص مرکانتلیست توازن تجارت ملی را به چشم توازن قدرت بین المللی ملت خود می دید و قدرت در اقتصاد دیده می شد نه در فضای نظامی. منتقدان تجارت آزاد، معتقدند رتری اقتصادی کشورها را ذاتی و یا طبیعی نمی دانند، بلکه معتقدند مجموعه ای از سیاست های اقتصادی فکر شده موجب بروز این موهبت شده است. این بدین معناست که یک کشور باید از برتری کوتاه مدتش برای کسب برتری پویای درازمدت بهره بگیرد در حالی که تجارت آزاد سخن از قوت اقتصادی و برتری در قالب همکاری ضعیف و قوی به میان می آورد و خود را کتاب و آیینه هدایت اقتصاد برتر می داند، کشورهای موفق دنیا روش و استراتژی محافظتی مرکانتلیسم را آیینه پیشرفت خود کرده و به نتیجه مطلوب دست یافته اند. آری، آنها فاتحان تجارت آزاد هستند اما پس از اینکه بر بازار جهانی تسلط یافتند و آن هم به لطف و مرحمت استراتژی محافظتی دوران مرکانتلیسم. این کشورها شامل انگلیس، آمریکا، فرانسه، ژاپن، کره جنوبی و آلمان هستند. تجارت آزاد در مقابل تجارت هوشمندانه: برتری ایستا در مقابل برتری پویا انگلیس و آمریکا انگلیسی ها از همان قرن 18 استراتژی مرکانتلیسم را در دستور کار خود قرار دادند و استعمار هم کمک شایانی به آنها در انتقال منابع مورد نیاز برای پیشرفت اقتصادی کرد. پس از دو قرن موفقیت، با تبدیل شدن انگلیس به ابرقدرت بازار جهانی و ویژه کاری در زمینه تجارت بین المللی، هزینه های مرکانتلیسم و استعمارگری موجب کاهش سرعت این موفقیت شده بود. بنابراین متفکران اقتصادی انگلیس دور هم جمع شده و به دنبال راهی بودند که بدون ورود هر گونه لطمه، هزینه های مرکانتلیسم و استعمارگری را از بین ببرند. این ویژه کاری تجاری به معنای تبادل محصولات کارخانه ای انگلیسی ها با منابع غنی معدنی و نفتی کشورهای جهان سوم بود. انگلیسی ها به خوبی می دانستند که سیاست های محافظتی مرکانتلیسم موجب می شود که دیگر کشورها هم راه آن را بروند و به سطح موفقیت انگلیس برسند. بنابراین، انگلیس که از مرحله مرکانتلیسم گذر کرده و کاملا کارآزموده شده بود و می دانست که کشورهای ضعیف قادر به استفاده از فضای تجارت آزاد نیستند، وارد مرحله تجارت آزاد شد تا بدین وسیله مانع از استقلال صنعتی و اقتصادی کشورهایی شود که ویژه کاری تجاری و اقتصادی را بر روی آنها پیاده کرده بود. به عبارت دیگر، تجارت آزاد فقط به کار انگلیس و امثال آن می آمد. سیاست های مرکانتلیسم ومحافظتی و همچنین تجارت آزاد خیلی هم خوب است اما برای کشورهایی چون انگلیس که از فضای آن گذر کرده و به اصطلاح گرگ باران دیده شده باشند. امروز، آمریکا و انگیس که پیوسته وابستگی دیگر کشورها را خواستارند، با یک شعار در عرصه تجارت آزاد بین المللی جلو می روند؛ آنها به کشورهای ضعیف تر می گویند: آنچه که ما می گوییم را انجام دهید نه آنچه که ما انجام دادیم . وقتی آمریکا استقلال خود را به دست آورد، انگلیس ابر قدرت اقتصاد جهان بود و در بازار تجارت آزاد یکه تازی می کرد. آمریکا که در آن زمان قادر نبود وارد بازار تجارت آزاد شود، به سراغ الگوهای پیشین انگلیس که همان مرکانتلیسیم و محافظت اقتصادی بود رفت اما متفکران اقتصادی آمریکا باور داشتند که با استعمارگری نمی توان کار را پیش برد و بنابراین باید از برتری ذاتی این کشور که همانا کشاورزی بود، برای دستیابی به توسعه اقتصادی بهره برد. آمریکا، این اصول را در دستور کار خود قرار داد: محافظت از محصولات داخلی در مقابل تولیدات مشابه خارجی، اجتناب از صادرات مواد اولیه تولید، اعطای جوایز نقدی و حق بیمه و یارانه به تولیدکنندگان داخلی و تاجران عرصه صادرات، معافیت مواد اولیه کارخانه ها از مالیات واردات، تشویق و حمایت از اختراعات و ابداعات وطنی، و وضع مقررات عقلانی برای بازرسی محصولات تولیدی. در واقع، از نظر کارشناسان مطرح، سیاست های مرکانتلیسم ومحافظتی و همچنین تجارت آزاد خیلی هم خوب است اما برای کشورهایی چون انگلیس که از فضای آن گذر کرده و به اصطلاح گرگ باران دیده شده باشند. امروز، آمریکا و انگیس که پیوسته وابستگی دیگر کشورها را خواستارند، با یک شعار در عرصه تجارت آزاد بین المللی جلو می روند؛ آنها به کشورهای ضعیف تر می گویند: آنچه که ما می گوییم را انجام دهید نه آنچه که ما انجام دادیم . جمع بندی می توان از خلال تجربه آمریکا و انگلیس پی برد که این دو کشور بر خلاف آن چیزی که ادعا می کنند، به بازار تجارت آزاد اعتقادی ندارند و پیوسته راه مرکانتلیسم و اقتصاد استراتژیک را پیش می روند. جالب آنکه آلمان، هلند، فرانسه، ژاپن، و کره جنوبی هم همین الگو را در پیش گرفته اند. همچنین می توان این نتیجه را گرفت که کشورهای توسعه یافته پس از رقابت در بازارهای بین المللی که مرهون سیاست های مرکانتلیسم است، داعیه تجارت آزاد پیدا می کنند. روحانی و مشاوران اقتصادی اش متهم به غرب گرا بودن در زمینه اقتصادی هستند. حال باید گفت که حتی اگر از حیث اقتصادی غرب گرا هم باشند، غرب گرایی اقتصادی به روش صحیح اتخاذ نکرده اند. روحانی، به جای اینکه از این تجارب ارزشمند استفاده نماید و مانند کشورهای موفق امروز که همه آن مسیر استراتژی های توسعه و تجارب قبلی را طی نموده اند، به طور مرحله به مرحله و اصولی جلو برود، عجولانه به سراغ استفاده از استراتژی های نوین رفته که اصلا مناسب کشور خواستار پیشرفت چون ایران نیست فارغ از اینکه ارتباط و کاربرد تجربیات فوق الذکر با نیازهای تجاری و توسعه ای ایران، باید گفت که این تجربیات از سوی روحانی و مشاوران وی نادیده گرفته شده است. روحانی و مشاوران اقتصادی اش متهم به غرب گرا بودن در زمینه اقتصادی هستند. حال باید گفت که حتی اگر از حیث اقتصادی غرب گرا هم باشند، غرب گرایی اقتصادی به روش صحیح اتخاذ نکرده اند. روحانی، به جای اینکه از این تجارب ارزشمند استفاده نماید و مانند کشورهای موفق امروز که همه آن مسیر استراتژی های توسعه و تجارب قبلی را طی نموده اند، به طور مرحله به مرحله و اصولی جلو برود، عجولانه به سراغ استفاده از استراتژی های نوین رفته که اصلا مناسب کشور خواستار پیشرفت چون ایران نیست. ایران، هم اکنون نیاز به اتخاذ پارادایم و استراتژی مرکانتلیسیتی دارد نه استفاده از پارادایم تجارت آزاد و لیبرایسم. اقتصاد ایران هم اکنون بسیار ضعیف است و مردم هم تحت فشار اقتصادی شدید به سر می برند. شوربختانه، متخصصان اقتصادی دولت ایران راه اشتباه را در پیش گرفته اند و این نتایج غلط به بار آمده است: تجارت آزاد، واردات بی حد و حصر و بدون برنامه، فقدان سیاست ارتقای صادرات (به غیر از نفت)، گرایش به استقراض خارجی، فقدان قوانین بانکی/ مالی جدی، و در یک کلام فقدان برنامه اقتصادی، رهنمود یا مسیر مشخص. پی نوشت: (1) پروفسور اسماعیل حسین زاده ، استاد بازنشسته اقتصاد دانشگاه دریک آمریکاست. از وی، آثاری چون آنسوی تفسیرات بحران اقتصادی (انتشارات روتلج 2014)، اقتصاد سیاسی میلیتاریسم آمریکا (انتشارات پالگریو/مک میلان 2007)، پیشرفت ضد کاپیتالیسم شوروی: مصرِ دوران ناصر (انتشارات پرائگر 1989) به چاپ رسیده است. Let’s block ads! (Why?) منبع: مشرق کد مطلب : سایر اخبار ...
