خانهسایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
ملاقلی پور: فیلمی ساختم که خانواده به سینما بیاید
نشست نقد و بررسی فیلم قندون جهیزیه با حضور کارگردان اثر، علی ملاقلی پور و سید ناصر هاشم زاده، منتقد و کارشناس سینما در پردیس سینمایی رازی برگزار شد. در این نشست که به همت فرهنگسرای رازی برگزار شد، علی ملاقلی پور پیرامون چگونگی شکل گیری ایده ی قندون جهیزیه گفت: من سالها به عنوان دستیار کارگردان فعالیت میکردم، یک روز که برای یک پروژه فیلمبرداری وارد یک خانه ای شدیم، اهالی این خانه از ...
اعلام فراخوان هفتمین جشنواره آواها و نغمه های آسمانی در کانون های مساجد مازندران
ماه 94، خاطرنشان کرد: در طول مدت زمان تمرین و آمادگی گروه های سرود، تمامی گروه های مشغول به فعالیت، با یک استاد به عنوان استاد راهنما در ارتباط خواهند بود. به گزارش شبستان ، ششمین جشنواره سرود و تواشیح جوانان مساجد کشور با عنوان " آواها و نغمه های آسمانی" در دو رده سنی 10 تا 15 سال و 14 سال به بالا در رشته سرود و 16 تا 30 سال در رشته تواشیح 27 - 28 آبان 89 به میزبانی دبیرخانه کانون های فرهنگی و هنری مساجد استان مازندران برگزار شد . پایان پیام/ 286 ...
تهران دارای بیشترین فرار مالیاتی
در زمینه توسعه فرهنگ مالیاتی گفت: توسعه فرهنگ مالیاتی مهم ترین موضوعی است که در ایران به آن نیاز داریم. معاون وزیر اقتصاد با اشاره به برگزاری نخستین جشنواره فرهنگ ملی مالیاتی گفت: آثاری که کودکان و نوجوانان به این جشنواره ارسال کردند حاوی نگاه نو ، خلاقانه و مثبت به موضوع مالیات در بین این قشر از جامعه است و با این نوع نگاه ما می توانیم به سمت نظام کارآمد مالیاتی حرکت کنیم. ...
تدارک گالری های تهران برای هنردوستان
امام علی (ع) مراجعه کنند. گالری آناهیتا چند هنرمند آثار خود را با تم مرگ، در یک نمایشگاه گروهی با عنوان نیستن به نمایش گذاشته اند. 30 اثر نقاشی، فوتومونتاژ و طراحی از 15 هنرمند در این نمایشگاه روی دیوار گالری می رود. همه ی این آثار با موضوع و تم مرگ کار شده اند و ابعاد مختلفی دارند. مرجان اندرودی، علی انصاری، دیاکو حسن نژاد، محسن حسین مردی، هیلدا خیرآبادی، هیرش ...
انس با قرآن سبب رشد قدرت تعقل/ آرزویم اجرای تلاوت نزد مقام معظم رهبری است
در سال 80 رتبه اول قرائت قرآن دآنش آموزان مقطع ابتدایی استان را کسب کردم که به عنوان اولین رتبه قرآنی ام برایم خیلی شیرین بود. اسماعیل زاده با بیان اینکه در طول دوران دانش آموزی بارها حائز رتبه های برتر استانی در رشته های قرائت قرآن، اذان و ترتیل شدم، گفت: در دوران دانشجویی هم 2 بار رتبه اولی و سومی دانشجویان استان را کسب کردم و به مسابقات کشوری اعزام شدم. وی با بیان اینکه ...
اجرای طرح انرژی برای آینده در استان سمنان
رئیس کارگروه مدیریت مصرف شرکت توزیع برق سمنان امروز در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در سمنان با اعلام این خبر اظهار کرد: در این طرح، دانش آموزان دختر و پسر گروه سنی هفت تا 12 سال عضو کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، با روش های صحیح استفاده از برق آشنا شدند. سیدبهروز کساییان افزود: شیوه های صرفه جویی در مصرف برق شامل نصب سایه بان روی کولر، معرفی زمان اوج مصرف برق، عدم استفاده از ...
برترین های جشنواره شعر گویشی زاگرس در اردل معرفی شدند
...> همچنین اقبال طهماسبی، رامین طهماسبی و فرزاد ظفریان از اردل، غلامعلی آسترکی از اصفهان، ابوذر شریفی نسب از رستم، مهشید شرافی زاده از لردگان، پریسا کیانی از ایذه، محمد رضا حسنوند از الشتر، سید یدالله تقویان از ممسنی و مرتضی طاهری از شوشتر تقدیر شدند. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری گفت: در این جشنواره 403 اثر از 127 شاعر کشور به دبیرخانه ارسال شد. جواد کارگران دهکردی ،در ...
تعامل دانشگاه و هنرمندان، در تقویت حوزه های فرهنگی موثر است
رویکرد به هنر و هنرمند آسیب می زند اضافه کرد: متاسفانه هم اکنون دانشگاه ها ارتباط ضعیفی باهنرمندان بخش های مختلف دارند و حمایت نهادهای فرهنگی نیز از هنرمندان، به صورت گلخانه ای و مقطعی است. مسوول انجمن فیلم بسیج هنرمندان فارس ادامه داد: به طور مثال برگزیدگان جشنواره های مختلف به ویژه حوزه دفاع مقدس رها می شوند درحالی که در سایر کشورها این افراد را کشف و پرورش می دهند تابدنه فرهنگی کشور و جامعه قوی ...
کلام تربیتی یا فلسفه تربیتی؟
می پردازند، آیا روش جایگزینی یافته اند که مصون از همین خطاها باشد؟ در واقع باید ملاحظه شود که اگر فلسفه اسلامی را در تدوین نظریه فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی مبنا قرار ندهیم پس چه شقوق بدیلی را می توان به عنوان جایگزین در نظر گرفت؟ در واقع چنان که اشاره شد برخی مدافعان این رویکرد همچون باقری امکان تدوین فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی به طور مستقیم و بی واسطه از منابع دینی را رد می کنند و در پی قرار ...
آئین اختتامیه جشنواره شعر گویشی تمداربیت با حضور 10 استان زاگرس نشین کشور در شهرستان اردل برگزار شد
ارشاد اسلامی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری برگزار شده است افزود: برای نهمین سال متوالی فراخوان جشنواره تمداربیت برای استان های زاگرس نشین کشور ارسال شد که مورد اسقبال بی نظیر شاعران قرار گرفت. مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه 403 اثر از 127 شاعر در جشنواره تمداربیت حضور پیدا کرده است تصریح کرد: شاعران استان های خوزستان، لرستان، اصفهان ...
گشت و گذار درجهانی نو در گوشه کنار شهر
فراخوانی خصوصی در اسفند ماه 1390 آغاز کرد. چهره انسان معاصر محوریت آثار گردآوری شده در آن نمایشگاه را شکل داده بود. دومین دوره فستیوال در اسفند ماه 1391 از طریق فراخوانی عمومی با موضوع تکه پارگی خویشتن صورت انسانی و با تاکید بر محوریت آثار عکس بنیاد اطلاع رسانی شد و منتخب آثار از میان 1200 اثر رسیده به دبیرخانه توسط هیئت داورانی متشکل از هنرمندان و مدرسین دانشگاهی در گالری صدرنگ تهران برگزار ...
اولین جشنواره ملی عکس آسمانی ها برگزار می شود
گرامی اسلام (ص) و امام جعفر صادق (ع) برگزار می شود. اولین جشنواره ملی عکس آسمانی ها در مجموع به 14 اثر برتر از 14 پایگاه برتر جوایزی را اهدا می کند، آیین نامه جشنواره ملی عکس آسمانی ها در پایگاه اینترنتی دبیرخانه استان به نشانی http://sajadesokhan.ir/ قرار می گیرد. یادآور می شود که اولین جشنواره ملی عکس آسمانی ها به همت دبیرخانه کانون های فرهنگی هنری مساجد چهارمحال و بختیاری برگزار می شود. پایان پیام/ 414 ...
اخبار کوتاه 2439
گرامیداشت روز صنعت چاپ با حضور مسئولان استان آیین گرامیداشت روز ملی صنعت چاپ و نخستین جشنواره چاپ استان شب گذشته با حضور فعالان عرصه چاپ و مدیران استان برگزار شد. در این مراسم که در محل باغ رستوران الوند همدان به شیوه ترکیبی رسمی و صمیمی برگزار شد، ضمن ارائه گزارشی از وضعیت صنعت چاپ در استان و چشم اندازهای آن از دغدغه های این صنف سخن به میان آمد. مدیران دولتی نیز به عنوان میهمانان این مراسم ...
بهسازی کتابخانه عمومی حافظیه/ افتتاح همزمان بخش تخصصی کودک در چهار کتابخانه عمومی شهرستان فیروزآباد
های کتابخانه های عمومی استان در بخش کودک تنها به امانت دهی کتاب و نشریات ویژه رده سنی کودک و نوجوان محدود نمی شود. کلاسهای آموزشی، قصه گویی، کاردستی، پرورش خلاقیت، نویسندگی و... در بخش کودک کتابخانه های استان با برگزاری سیرهای مطالعاتی ویژه کودک همراه است. مدیرکل کتابخانه های عمومی استان فارس از افتتاح همزمان بخش تخصصی کودک در چهار کتابخانه ی عمومی شهرستان فیروزآباد با اعتباری بالغ بر ...
بازی با گوگوش نابودم کرد / اعترافات بازیگر مرد به ارتباط های نامشروع
دستش می دهند. هر سال سه چهار مهمانی کوکتل در زمان جشنواره جهانی فیلم تهران برگزار می شد و هنرپیشه های بین المللی هم دعوت می شدند تا با هنرپیشه های ایرانی آشنا شوند. ساواک حتماً باید اسامی را okay می داد. این خانم، فامیل سام را هم از آن آقای خلبان گرفت. خلبان ایشان را به پاریس فرستاد، دماغش را عمل کردند، پوستش را کشیدند و خلاصه تیپی مثل زن های فرانسوی از او درست کردند. ریاست خانه فرهنگ ...
برگزاری ششمین جشنواره تئاتر خیابانی شهروند در لاهیجان
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از رشت؛ دبیر این جشنواره گفت: شهرداری و شورای اسلامی شهر لاهیجان با مشارکت اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گیلان، ششمین جشنواره تئاتر خیابانی شهروند لاهیجان را با نگاهی هنرمندانه به عنوان سال جاری دولت و ملت، همدلی و همزبانی و با چشم انداز روشن برای جامع های پاک، شهری آرام، امن و با نشاط با مشارکت ...
اخبار کوتاه از سازمان تبلیغات اسلامی
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از روابط عمومی اداره کل تبلیغات اسلامی استان یزد، آیت الله محمدرضا ناصری، امام جمعه یزد و نماینده ولی فقیه در استان در نشست هم اندیشی شعرای آیینی استان یزد که در سالن اجتماعات اداره کل تبلیغات اسلامی استان برگزار شد، گفت: هر عمل و اقدام ما دارای اثر و نتیجه ای است که این نتیجه در ارتباط با زمینه و اصالت آن عمل است. وی اظهارداشت: تمام حرکت های ما در زندگی زمانی ...
مثلثی که یک ضلع آن تئاتر استان ها است
مقایسه تئاتر در دو استان اصفهان و سیستان و بلوچستان نیز پرداختند. در بخش ابتدایی این میزگرد با ما همراه باشید: * آقای امینی در طول سه سال گدشته که شما به عنوان مدیر مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری مشغول به فعالیت هستید همیشه موضوع توجه به تئاتر استان ها و در کنار آن تولید اثر جزو شعارهایتان بوده است. برگزاری رپرتوار یک ماهه از تئاتر استان ها نیز در راستای عملی کردن همین شعارها بود ...
بررسی موسیقی بیرونی شعر پایداری سپیده کاشانی
علی اصغر سلطانپور / میرملاس : چکیده از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی بیرونی (وزن عروضی) آن اشاره کرد که بخشی از زیبایی شعر است. از دیرباز موسیقی شعر تأثیر فراوانی در رساندن هرچه بهتر مفهوم مورد نظر شاعر و برانگیختن عواطف و احساساتش داشته است. سپیده کاشانی [...] علی اصغر سلطانپور / میرملاس : چکیده از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی بیرونی (وزن عروضی) آن اشاره کرد که بخشی از زیبایی شعر است. از دیرباز موسیقی شعر تأثیر فراوانی در رساندن هرچه بهتر مفهوم مورد نظر شاعر و برانگیختن عواطف و احساساتش داشته است. سپیده کاشانی ازجمله شاعران معاصر انقلاب اسلامی و دفاع مقدّس است،که برای القا و تفهیم هر چه بهتر افکار و اندیشه های انقلابی و اسلامی خود به انواع موسیقی شعر توجه داشته است. بررسی موسیقی بیرونی اشعار سپیده کاشانی، علاوه بر معرفی و شناخت ادب انقلاب و دفاع مقدّس، یکی از شاخصه های سبکی این شاعر انقلاب را جلوه گر می سازد. اوزان و بحور عروضی مجموعه آثار سپیده کاشانی نشان می دهد که از انواع وزن ها با مضمون جویباری، آرام، خیزابی و تند استفاده نموده که شعر او را آهنگین و تأثیرگذار کرده است؛ بطوری که او برای سرودن مرثیه از وزن تند استفاده نموده است نه وزن شاد و ضربی. او پیوندی را که میان موسیقی بیرونی با موضوع و مضمون شعر وجود دارد، حفظ کرده است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی و تحلیل موسیقی بیرونی یا وزن و بحور عروضی شعر پایداری سپیده کاشانی است. یافته های پژوهش نشان می دهد که این شاعر در حوزه ی موسیقی بیرونی (وزن عروضی) از اوزان پر کاربرد بحور رمل، رجز، هزج ، مضارع، مجتث، سریع، خفیف و ... بهره برده است. کلید واژگان: اوزان عروضی، بحر، موسیقی شعر، شعر معاصر، سپیده کاشانی مقدمه: موسیقی از برجسته ترین عناصر شعری است تا جایی که می توان گفت در نگاه اوّل آنچه به یک شعر، هویّت می بخشد، موسیقی است. موسیقی به معنای وسیع کلمه، علم تناسب ها و سازگاری هاست. توجّه به موسیقی در شعر و اهمیت آن تا جایی است که منتقدان بر این باورند که بحور عروضی یادگار الحان معروفی از روزگاری است که شعر و موسیقی با یکدیگر پیوند داشته اند (شفیعی کدکنی، 1373: 46). مشخصّ ترین جنبه ی موسیقی شعر، عروض و یا همان موسیقی بیرونی آن است. موسیقی بیرونی، نخستین پل ارتباط برقرار کردن با دنیای شاعر است. به محض گوش سپردن و یا خواندن شعر آن گاه که تحت تأثیر تناسب و تکرار هجاهای کوتاه و بلند قرار می گیریم، متأثر از این نظم و توالی هجاها احساس خاصی به ما دست می دهد این همان نخستین ضربه ای است که شاعر بر روح خواننده اش وارد ساخته او را به دنیای درون شعر خود فرا می خواند (اتحادی، 1390: 113). منظور از موسیقی بیرونی شعر، موسیقی حاصل از هرگونه نظمی در یک واحد کامل (شعر) است و به طور خاص جانب عروضی وزن شعر را موسیقی بیرونی می گویند؛ یعنی نظم خاصّی که در یک مجموعه آوایی به لحاظ کوتاه و بلندی مصوّت ها و یا ترکیب صامت ها و مصوّت ها وجود دارد (فیاض منش، 1384: 167). شاعر با توجه به موضوع، درونمایه و مضمون شعر، موسیقی کلام خود را انتخاب می کند تا با آهنگ خاص و ویژه آن بتواند به بهترین وجهی مقصود و مراد ذهنی خود را به خواننده القا کند. انتخاب وزن متناسب با محتوا، وسیله ای برای قدرت بخشیدن به منظور شاعر است (همان، 175). از مهمترین عناصر روساختی شعر، موسیقی و آهنگ کلام است و اساسی ترین عنصری که ژرف ساخت شعر را می سازد، همانا محتوا و درونمایه اثر است. پس تناسب و هماهنگی این دو رکن در شعر اساسی ترین و ضروری ترین عامل در تاثیر، لذت بخشی و خلق زیبایی است (فضیلت و نوروزی، 1389: 278). شاعران معاصر در هماهنگی بین موسیقی و محتوا و انتقال مفاهیم از راه وزن و موسیقی نهایت دقت را داشته اند. به قول نیما یوشیج وزن باید پوششی مناسب برای مفهومات و احساسات باشد (همان، 280). شعر دوران انقلاب و جنگ تحمیلی، از دوره های پر افتخار شعر فارسی به شمار می رود. مقاومت و پایداری مردم انقلابی ایران و ایثارگری های رزمندگان هشت سال دفاع مقدس مضمون شعر شاعران متعهد قرار گرفته است به گونه ای که می توان بهترین و ناب ترین اشعار حماسی را در میان سروده های این دوره جستجو نمود. سپیده کاشانی از شاعران انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است که با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، او به همراه دیگر شاعران به ندای حق طلبانه ی رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی (ره) پاسخ مثبت داد و با سلاح قلم و اندیشه به جنگ با دشمنان پرداخت (مبارک و سلطانپور، 1392: 27). اوزان و بحور عروضی مجموعه آثار سپیده کاشانی نشان می دهد که از انواع وزن ها با مضمون جویباری، آرام، خیزابی و تند استفاده کرده که شعر او را آهنگین و تأثیرگذار کرده است. درواقع شعر سپیده پرتوی از درونیات و روحیات اوست چراکه تفکر او، برداشتی از اوضاع اجتماعی و سیاسی حاکم بر زمانه اش است. این تحقیق در پی آن است به این سؤالات پاسخ دهد: 1- چرا سپیده کاشانی به عنوان شاعر ادب مقاومت، موسیقی بیرونی (وزن) را برای شعر خود برگزیده است؟ فرضیه تحقیق: مفروض است که کاشانی برای بیان افکار و اندیشه های انقلابی و اسلامی خود به انواع موسیقی شعر توجه داشته است؛ چراکه انتخاب وزن برانگیخته از روحیات خاص او است و اندیشه ی او برداشتی از اوضاع اجتماعی و سیاسی دوره و عصر خویش است. 2- آیا سپیده کاشانی در نوآوری های بحور عروضی و پرداختن به آهنگ مرتبط با معانی اشعار اهتمام داشته است؟ ضرورت و اهمیت تحقیق: توجه به اوزان مناسب و تصاویر هنری و شاعرانه بخش بسیار مهمی از هنر شعری شاعران را تشکیل می دهد و در کنار قوه تخیل و ساخت ترکیبات و به کارگیری واژگان برای انتقال معنی و پیام، زبان شعر را می سازد. لذا با توجه به اهمّیت و جایگاه شعر معاصر با موضوع ادبیات پایداری، اوزان عروضی و آفرینش مضامین، پرداختن به چنین موضوعاتی به عنوان مقاله ادبی ضروری و با اهمیت می نماید. پیشینه ی تحقیق: تاکنون پژوهشها و مباحث ارزنده ای در مورد شعر و زندگی سپیده کاشانی نوشته شده است از جمله موارد زیر: مقاله ی چاپ شده در همایش ادبیات تطبیقی، دانشگاه رازی تحت عنوان (جلوه های مقاومت در اشعار سپیده کاشانی و فدوی طوقان) اثر یحیی معروف و مریم مطهری؛ و مقاله ی چاپ شده در نشریه ادبیات پارسی معاصر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تحت عنوان (بررسی سنجشی مضامین سیاسی اشعار سپیده کاشانی و نازک الملائکه) اثر معصومه نعمتی قزوینی و طاهره ایشانی. و پایان نامه-ای با عنوان بررسی محتوا، موسیقی و صور خیال در شعر سپیده کاشانی توسط نگارنده این مقاله (علی اصغر سلطانپور) با راهنمایی دکتر وحید مبارک انجام شده است. اما زمینه ی تازگی پژوهش در مقاله ی حاضر، بررسی موسیقی بیرونی شعر پایداری سپیده کاشانی می باشد که در مقالات پیشین به آن اشاره ای نشده است. موسیقی بیرونی: 1-1- وزن وزن نوعی از تناسب است. تناسب کیفیتی است، حاصل از ادراک وحدتی در میان اجزای متعدد (خانلری، 1361: 24). وزن، جزء مهمّی از ذات شعر است که شاعر آن را با رعایت توازن و تناسب بین اجزای سازنده ی شعر، ایجاد می کند. وزن شعر باعث می شود ذهن آسان تر روابط بین مجموعه ی کلمات و معنی کلام را دریابد و همچنین موجب التذاذ نفس می شود زیرا هر نوع تناسب و قرینه ای میان اجزاء پراکنده، وحدتی پدید می آورد که ادراک مجموع اجزاء را سریع تر و آسان تر می کند و همین نکته خود سبب احساس آسایش و لذت می گردد (گنجعلی و همکاران، 1393: 78). تقی وحیدیان کامیار با تأکید بر هماهنگی موضوع و وزن، اوزان و مفاهیم شعر فارسی را به چند گروه تقسیم می کند: 1٫ اوزان نرم و سنگین که در معانیی مانند مرثیه، هجران، درد، حسرت و گله به کار رفته است: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (فع لن).- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (فع لن).- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن. 2٫ اوزان ضربی و تند که معانی شورانگیز و پرجذبه و حال را القا می کند: -فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن.- مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن . 3٫ وزن حماسی: فعولن فعولن فعولن فعل (وحیدیان کامیار، 1374: 72). شفیعی کدکنی در کتاب موسیقی شعر، اوزان زبان فارسی را به جویباری، شفاف و کدر دسته بندی کرده است. او در این باره می-گوید: 1- اوزان جویباری: از ترکیب نظام ایقاعی خاصی حاصل می شود که با همه ی زلالی و زیبایی، شوق به تکرار در ساختمان آنها احساس نمی شود و ساختار عروضی افاعیل نیز در آنها به گونه ای است که رکن های عروضی در آن عیناً تکرار نمی شود مانند وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلات. 2- اوزان شفّاف و اوزان کدر: بعضی وزن ها را چندین بار باید مورد دقت قرار دهیم تا تناسب نظام ایقاعی آنها بر ما روشن شود من این گونه اوزان را شفاف می خوانم. در عوض وزنهایی را که به دشواری بتوان نظام ایقاعی آنها را دریافت اوزان کَدِر می خوانیم (شفیعی کدکنی، 1370: 397-396). اوزان غزلیات، مثنوی ها، قصاید و قطعات سپیده کاشانی: 1- بحر رمل: در علم عروض بحری است که اجزاء آن از تکرار فاعلاتن است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 71). 1-1- فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف): این وزن دارای آهنگی ملایم و ریتمی آرام بخش می باشد و با مضامینی بلند، سنگین و موقر مناسبت دارد. این بحر دارای چهارده زحاف است که از این میان، زحاف کفّ، خبن، شکل، قصر، حذف بیشترین استعمال را دارند (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی روشنگر، 1390: 71). این وزن یکی از پرکاربردترین اوزان شعری کاشانی است. در شعر زیر شاعر یأس و ناامیدی خود را با وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن که وزنی سنگین است بیان کرده است: عندلیب عشق از ویرانه ی سنگر گذشت / بال بر هم زد ز شوق ازسنگر آخر گذشت (کاشانی، 1389: 40) 1-2- فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فَعِلُن (رمل مثمن مخبون محذوف): که جزء اوزان سنگین و جویباری است و چهارمین وزن پرکاربرد در میان اوزان زبان فارسی است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 72). صبح دیدار تو زد شعله و افروخت مرا /شب هجران تو در آتش غم سوخت مرا (کاشانی، 1389: 24) 1-3- فعلات فاعلاتن فعلات فاعلاتن (بحر رمل مثمن مشکول): وزنی دوری و شاد و خیزابی است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی روشنگر، 1390: 72). به تو باد تهنیت، ای گل سرخ پرپر من / که طلوع فجر سر زد از کران خاور من (همان: 100) 1-4- فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس مخذوف): وزنی است نرم و جویباری که شاعر برای بیان مضامینی چون یأس و ناامیدی از آن سود برده است. وا مصیبت، وا مصیبت، وای ما / اله می ریزد کنون از نای ما (کاشانی، 1389: 127) 1-5- فاعلاتن فاعلاتن فاع (بحر رمل مسدس مجحوف مسبَغ): خاست از جا، رهبری محبوب / روح ما، آن خوب تر از خوب (همان: 146) 1-6- فاعلاتن فعلاتن فعلن (بحر رمل مسدّس مخبون اصلم): چارده قرن، بسی گل واشد / از یکی روح خدا پیدا شد (همان: 154) 1-7- فاعلاتن مفعولن فع لن (بحر رمل مسدس مخبون): در شبی دلگیر و وهم انگیز / سینه ها از درد و غم، لبریز (همان: 177) 1-8- فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس محذوف): وه، چه غمگین رفت سالی بی امام! / باز ماندیم و راهی نا تمام (همان: 189) 1-9- فاعلاتن مفاعیل فع لن (بحر رمل مکفوف مخبون محذوف): ای بسیجی بسیجی بسیجی! / دختر خاک و مهر خلیجی (سپیده،1389: 228) 1-10- فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فَعِلُن (بحر رمل مثمن مخبون محذوف): فروردین آمده امروز، به رخسارِ دگر / گل فروشان بخروشند، به بازار دگر (همان:255) 2- بحر مجتث: بحری است که دارای اوزان بسیار دلنشین و مطبوع می باشد (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 76). 2-1- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فَعِلُن (بحر مجتث مثمن مخبون محذوف): پرکاربردترین وزن، در میان اوزان شعر فارسی و وزنی نرم و سنگین و جویباری است (همان). دلا، بگو ز چه امشب بهانه می گیری / چرا به قلّه ی غم آشیانه می گیری (همان:120) 2-2- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (بحر مجتث مثمن محذوف): از اوزان جویباری است. رُخت بر پرده ی اشکم، دوباره می شکند / چنان حباب که از یک اشاره می شکند (کاشانی،60:1389) به جستجوی چه اند دو دیده ی تر من (همان: 102)2-3- مستفعلن فاعلاتن مستفعلن فاعلاتن (بحر مُجتثّ مثمن سالم): بر خیز بر خیز و بنگر در باغ گل ها غریب اند /بر گونه شان شبنم اشک، در سوگ تو، بی شکیب اند (همان: 56) 2-4- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (بحر مجتث مثمن مخبون): واژه هایی که هجاهای کوتاه آنها، بیشتر است حالت سنگین تری دارند. این از اوزان ملایم و جویباری است. به روی خیمه ی شب، چون گل مهتاب می روید / به دامانم گل حسرت ز موج آب می روید (همان: 67) 2-5- مفاعلن فعلات فاعلات فاع (بحر مجتث مثمن مقصور مسلوخ): چگونه وصف کنم گلوی پاره ی تو؟ / چگونه دیده ی من کند نظاره تو (همان:110) 2-6- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلات (بحر مجتث مثمن مخبون مقصور): شکوفه های شبق را چه کس به موی تو بسته؟ / کدام دست به روی تو، جام ماه شکسته؟ (همان: 112) 2-7- مفاعلن فعلاتن فع / مفاعلن فعلاتن فع (بحر مجتث مسدس اصلم): وزن دوری است که به جای دوپایه از سه پایه استفاده کرده است. نهالِ عشق گل آذین بود، اگر ز عدل ثمر می داشت /جهان ز عدل پر آوا بود، اگر حقوق بشر می داشت (همان:150) 2-8- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فَعِلُن (بحر مجتث مثمن مخبون محذوف مقصور): قسم به فجر، قسم بر طلوع صبح ظفر / عزم دلیران، به راهبان سحر (کاشانی،1389 :263) 3- بحر مضارع: مضارعت در لغت به معنی مشابهت است و از بحور مختلف الارکان می باشد (تجلیل، 1378: 30). 3-1- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): که وزنی نرم و سنگین و جویباری است. کاشانی با استفاده از این وزن، فضایی غم انگیز را ایجاد نموده است: فانوس مه شکسته بر امواج آب هاست / از برکه های واهمه، جاری حباب هاست (کاشانی، 1389: 33) 3-2- مفعول فاعلاتن مستفعلن فعولن (بحر مضارع اخرب) که به صورت مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن هم تقطیع می شود. ای رهگذر پرسی از حال ما که چون / از پایداری ما خصم دغل، زبون است (همان: 29) 3-3- مستفعلن مفاعیل مستفعلن فعل (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): در ما خزان دمیده و شوق بهار نیست / بر بوته ی کویر مگر نیش خار نیست (همان: 36) 3-4- مستفعلن مفاعل مستفعلن فعل(بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): عشق خدا به جاذبه ای پاک می رسد این سینه ریز نور ز افلاک می رسد (همان: 54) 3-5- مستفعلن مفاعیلُ مستفعلن فعلَ (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): دیرست، که عشق تو از سر به در کنیم / در انتظار سبز تو جان را سپر کنیم (همان :91) 4- بحر رجز: این بحر را از آن جهت رجز گویند که رجز در لغت، اضطراب و سرعت و عرب بیشتر اشعاری که در معرکه و جنگ ها و در مفاخرات از مردانگی خود و قوم خود می خوانند، در این بحر است و در چنین اوقات آواز مضطرب و حرکات تسریع می باشد، پس از این جهت این بحر را رجز نام کردند (فشارکی، 1372: 42). سپیده در مجموعه اشعار خویش بیش از 18بار از بحر رجز و زحافات مربوط به آن استفاده کرده است؛ زیرا این بحر با اشعار حماسی او نیز هماهنگ است از این بحر برای تهییج و ترغیب رزمندگان علیه دشمن بعثی، در دوران دفاع مقدس بهره گرفته است. 4-1- مفاعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (بحر رجز مثمن مخبون مطوی): وزنی است خیزابی و تند که محتوایی حماسی و انقلابی دارد: برادر مبارزم، زمزمه کن بهار را بچین ز شاخه یقین، میوه ی انتظار را (همان: 21) 4-2- مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (بحر رجز مثمن سالم) یکی از اوزان نرم و با وقار است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 78). شاعر این وزن را بجا و مناسب برای بیان غم و اندوه خود به کار برده است: سالی گذشت و کاروان منزل به منزل می رود / با کاروان لاله ها، صد کاروان دل می رود (همان: 62) 4-3- مستفعلن مفاعلین مستفعلن فعل (بحر رجز مثمن): امروز کن شکوفه ی مهرت نثار من / فردا شوم غبار و نیاید به کار من (همان:96) 4-4- مستفعلن مستفعلن مستفعلاتن (بحر رجز مسدس مرفل): تا سرزمین کربلا راهی نمانده است / در سینه ی دشمن به جز آهی نمانده است (سپیده،1389: 149) 4-5- مستفعلن مستفعلن فع لن (بحر رجز مسدس احذّ): زندانی زندان غم بر خیز / ای مانده در بند ستم بر خیز (سپیده،1389 :174) 5- بحر هزج: در فن عروض بحری است که از تکرار مفاعیلن حاصل می شود و اکثر آوازها و سرودهای خوش اعراب در این بحر است (فشارکی، 1372: 35). 5-1- مفاعلین مفاعلین مفاعلین مفاعلین (بحر هزج مثمن سالم): بحری است نرم و سنگین که جزء اوزان دلنشین و شیرین و متناسب با مضامین آرام بخش می باشد (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 74). سپیده کاشانی تعدادی از غزلهایش را به این وزن سروده است. وزنی است خیزابی و تند (اوزانی که شوق تکرار در آن به طور خاصی احساس می شود) که غالباً پویا و پر جنبش است. این وزن با محتوای ادب پایداری که باید شورانگیز باشد، هماهنگ و متناسب است. زمان بسته است بر بال صبا، افسانه ی مارا / که افشان بال، گل باران کند دامان خضرا را (همان: 19) این وزن که محتوایی حماسی و انقلابی دارد. در شعری دیگر، سپیده وزنی متناسب با درونمایه را به کار می گیرد که با آهنگ نوحه خوانی تناسبی بجا و شایسته دارد: محرّم آمد از سفر، طلوع سرخ آن نگر / شد از شکوفه های خون، درخت عشق پر ثمر (همان: 69) 5-2- مفاعیلن مفاعیلن فعولن (بحر هزج مسدس محذوف): که وزنی جویباری، دلنشین و آرام است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 74). چو سایه سار ظهر تابستان / چتری است بر رفتار ما قرآن (همان: 193) 5-3- مفعول مفاعلن فعولن (بحر هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف): که وزنی شاد و خیزابی است (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 75). شاعر مضامینی چون عشق را در این وزن به کار برده است از جمله: ای نور یقین، سلام بر تو / ای محور دین سلام بر تو (همان: 196) 6- بحرخفیف: 6-1- فاعلاتن مفاعلن فَعِلُن (بحر خفیف مسدس محذوف مخبون): وزنی خیزابی است. اشکم آن گونه شد ز سر که مپرس / هست این غم، غمی دگر که مپرس (همان: 74) 7- بحر سریع: 7-1- مفتعلن مفتعلن فاعلن (بحر سریع مطوی مکشوف): وزنی تند و خیزابی است. سینه پر از عطر دعا کرده ام / سیل زهر دیده رها کرده ام (همان: 79) 8- بحر متقارب: 8-1- فعولن فعولن فعولن فعولن (بحر متقارب مثمّن سالم): وزنی مناسب مضامین حماسی، رزمی و مفاخره می باشد (جدیدالاسلامی قلعه نو و صفائی کشتگر، 1390: 81). دمی جستجو کن، که در دفتر من / بیابی مرا ای گل خاطر من (سپیده،1389: 98) شاعر در این اشعار، برای بیان حماسه و رزم افتخارآفرین رزمندگان دفاع مقدس، این وزن را به کار برده است. 9-فاعلاتن مفاعلن فع لن (بحر خفیف مخبون محذوف): بر تو ای خاک سرخ آبادان / بر تو ای سرزمین جاویدان (همان: 201) 10- بحر مقتضب: این بحر را می توان جزء بحور کم کاربرد در دیوان سپیده دانست. این وزن در دسته وزن های خیزابی قرار دارد. 10-1- فاعلات مفاعلن فاعلات مفعولن (بحر مقتضب مثمن مطوّی): جاودان بتاب ای فجر! وه چه عالم آرایی باز تاب دیروزی، جلوه ای ز فردایی (همان: 116) - اوزان دوری در اوزان دوری سخن از نیم مصراع است و اوزان دوری معمولاً دو پایه هستند ولی با این حال اوزان دوری بلند نیز سروده شده است. اوزان دوری معمولاً در اشعاری که دو پایه هستند ظاهر می شود. راه تشخیص وزن دوری این است که اگر شاعر در وسط مصراع، صامت اضافه آورده باشد، بتوانیم آن را حذف کنیم و وزن صحیح باشد و اگر نیاورده باشد، بتوانیم یک یا دو صامت به وسط شعر بیفزاییم و در وزن خللی ایجاد نشود (فضیلت، 1387: 109). وزن: مستفعلن مفاعلن فع لن / مستفعلن مفاعلن فع لن: بحر رجز مخبون احذ، وزن دوری است که به جای دو پایه از سه پایه استفاده کرده است، بعضی از شاعران به طور محدود از این اوزان بلند استفاده کرده اند. ای نام تو طلیعه ی آغاز! وی یاد تو نهایت پرواز / افتاده ام ز پای، تو بنواز!سرگشته ام به خویش بخوان باز (همان: 267) 1- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (بحر مجتث مثمن محذوف): همای عشق ز افلاک بی کرانه هنوز / گشوده بال به سودای آشیانه هنوز (همان: 269) 2- مفاعلن فع لن مفاعلن فع لن (بحر هزج مقبوض محذوف): به باغ زد آذر، خزان غارتگر / هزار دامن گل، به شاخه شد پَرپَر (همان: 253) 3- مفاعیلن مفاعلین فعولن (بحر هزج مسدّس محذوف): شهیدان خدایی رهبر آمد / طیب لاله های پر پر آمد (همان: 297) 4- مستفعلن مفاعلن فع لن / مستفعلن مفاعلن فع لن (بحر رجز مخبون احذ): وزن دوری است که به جای دو پایه از سه پایه استفاده کرده است، بعضی از شاعران به طور محدود از این اوزان بلند استفاده کرده اند. ای نام تو طلیعه ی آغاز! وی یاد تو نهایت / فتاده ام ز پای، تو بنواز!سرگشته ام به خویش بخوان باز (همان: 26) 5- مستفعلن فاعلاتُ فَع لُن (بحر منسرح مسدس مطوّی احذّ): اینان ز کاروان کسایند / ای نسل شوم، قوم بد اختر (همان: 291) - وزن رباعی ها وزن اصلی رباعی مفعول مفاعیلُ مفاعیُل فعل است و معروف ترین وزن، نزد عامه مردم برای رباعی لا حول و لا قوّة اِلاّ باللّه بر وزن مفعول مفاعیل مفاعیلن فاع است. باید دانست که این یکی از اوزان رباعی است نه وزن اصلی آن (تجلیل،17:1378). 1- مفعول مفاعیلُ مفاعیلن فع (هزج مثمن اخرب مکفوف ابتر): ای شمع شبستان وَلا، یا زینب! / ای اختر صحرای بلا، یا زینب دریاب که از کف نرود دامن صبر / سوگند به خون شهدا، یا زینب (سپیده،1389 :306) 2- مفعول مفاعلن مفاعیلُ فعول (بحر هزج مثمن اخرب مقبوض مکفوف اهتم): ای بر شده بر سریر افلاک زخاک / جای تو نبود روی این تیره مغاک بهر تو سزد که قدسیان افشانن / گل های ستاره بر حریر افلاک (همان: 313) 3- مفعول مفاعلن مفاعیلن فاع (بحر هزج مثمن اَخرب مقبوض ازل): هنگام سحر سروش غیبم در خوا / در داد ندا: نگر در آیینه ی آب دیدم متجلی ست در او موج به موج / گلباران شد ز اشک من، دامن خواب (همان:314) 4- مفعول مفاعلن مفاعیلن فع (هزج مثمن اخرب مقبوض ابتر): رزمنده ی ما به نور ایمان می رفت / می رفت و به دست، هدیه ی جان می رفت(همان: 311) 5- فاعلاتن فاعلاتن فَعِلُن (بحررمل مثمن مخبون محذوف): زندگی تیره شبی بود که در خواب گذشت مرغ شب بود که بر دامن مهتاب گذشت قایقی بود که توفان زده بر آبی گذشت اشک بر دامنم از دیده ی بی تاب گذشت (همان:306) - وزن عروضی دوبیتی های سپیده کاشانی ترانه یا دو بیتی اشعاری هستند، دارای چهار مصراع که در ولایات ایران با لهجه های مختلف محلی رایجند. وزن ترانه یا دو بیتی مفاعیلن مفاعیلن فعولن است (تجلیل،18:1378). از آنجایی که وزن دوبیتی (مفاعیلن مفاعیلن فعولن) است، از آوردن شواهد شعری با اوزان تکراری خودداری شد. - اوزان عروضی چهارپاره های سپیده کاشانی چهارپاره ها، اشعاری هستند که هر بند آن از چهار مصراع تشکیل می شود، امّا از نظر ارائه مفهوم بند ها، یک مضمون واحد را ارایه می کنند (مکارمی نیا، 117:1383). 1- بحر مضارع: 1-1- مفعول فاعلاتُ مفاعیلُ فاعلات (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف مقصور): اینک نشسته بین من وتو به خیرگی / راه دراز فاصله، سنگین و بردبار جای تو را به هستی من سبز می کنند / آن کوچه، آن درخت، آن جوی بی قرار (همان: 323) 1-2- مفعول فاعلاتن مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): بدرود ای پرنده ی مهتاب کوچه ها / بدرود ای شکوه شب انتظار من بدرود کوچه های قسم، قهر،آشتی / بدرود ای عزیز فراموشکار من (سپیده،1389: 323) شاعر برای بیان غم و اندوه خود این وزن را بکار برده است. 1-3- مفعول فاعلات مفاعیلُ فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): ای دوست، آن فروغ و صفای گذشته ها / در چشم های مست تو خاموش گشته است بیگانه شد نگاه تو، ای آشنا مگر از خاطرات گذشته فراموش گشته است؟! (کاشانی،1389: 330) 1-4- مفعول فاعلات مفاعیلن (بحر مضارع مسدس اخرب مکفوف): موسی صفت، بهار گل افشانم / افکند دست عشق تورا در نیل تا خود دلیل شب زدگان گردی / ای برتر از ستایش و از تجلیل (همان: 342) 1-5- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف): یاد آن یاد بهار دور که شب ها غبار ماه / بود از فراز تیرگی آوار کوچه ها یاد آن شبان خوب که طرح من و تو / مهتاب می کشید به دیوار کوچه ها (همان:347) 2- بحر رجز: 2-1- مستفعلن مستفعلن فع لن (بحر رجز مسدس احذّ): سعدی، بیفشان گل، بیفشان گل / گلها ز بستان و گلستانت(همان: 324) بار دگر با نغمه ی توحید / شوری فکن در بزم یارانت (همان:324) 2-2- مستفعلن مفاعلن فاعلن (بحر رجز مسدس مخبون مرفوع): بس روزها گذشت و به یاد تو / خواندم دعای موکب باران را امّا نیامدی تو و چشم من / آرد به یاد، ابر بهاران را (همان:350) 3- بحر خفیف: 3-1- فاعلاتن مفاعلن فعَلن (بحرخفیف مسدس مخبون مقصور): جان شیرین ما وداع،وداع! / یار دیرین ما وداع وداع! در فراقت گسست سلسله ها / مهر زرّین ما، وداع، وداع! (همان:332) 3-2- فاعلاتن مفاعلن فع لن (بحرخفیف مسدس مقطوع): کودکم! شعر لای لاییها / گریه از صبح آشناییها رمز معراج سرخ لاله وشان / راز پرواز ماسواییها (همان:332) 3-3- فاعلاتن مفاعلن فع لن (بحر خفیف مسدس مخبون اصلم): لحظه ها، لحظه ها چه سنگین اند / روزها، روزها،چه غمگین اند! ماه خاموش، اختران مبهوت / ز آنچه بر خاک تیره می بینند (سپیده، 1389: 332) فاعلاتن مفاعلن فعلن (بحرخفیف مسدس مخبون محذوف): وزنی خیزابی است. لحظه ها شعله زار فاجعه بود / پر می افشاند گل به دامن باد دشت ها بستر شقایق ها روزها، برگ برگ دفتر باد (سپیده،1389 :334 ) 4- بحر منسرح: 4-1- مستفعلن مفعول مفاعیلن (بحر منسرح مسدس مرفوع): از تار و پود جسم پر از دردم / گویی صدای پای تو بر می خاست از بیت بیت سرخ غزلهایم عطر دل آشنای تو بر می خاست (همان:341) 4-2- مستفعلن مفاعلن فاعلن (بحر منسرح مخبون مرفوع): پیری، خبر ز طالع سعد ما / می داد در قبیله بیداری یونس به کام ماهی و، ساحل بود / چشم انتظار مر غ گرفتاری (همان: 342) 5- بحر رمل: 5-1- فاعلاتن فعلاتن فع لن (بحر رمل مسدس مخبون اصلم): مگر از تربت او سر زده ای که فرو بسته لبی، غمگینی؟ (همان:345) 5-2- فاعلاتن فعلاتن فع لن (بحر رمل مسدس اصلم): ای گل سرخ، چه عطرآگینی / آشنا چون سخن پروینی مگر از تربت او سر زده ای/ که فرو بسته لبی، غمگینی؟ (همان:345) 6- بحر مجتث: 6-1- مفتعلن فاعلات مفتعلن فاع (بحر مجتث مثمن مجحوف یا مطموس): دیر زمانی ست روی ماسه ی ساحل / طرح قدم های مهربان کسی نیست در پس دیوار کلبه های شکسته / سایه درد آشنای هم نفسی نیست (همان:352) 6-2- مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (بحر مجتث مثمن مجحوف): پنجره بگشا که جای پای زمان را / بر رخ درماندگان راه ببینی پنجره بگشا که برگ های خزان را / از بدن شاخه های سبز بچینی (همان: 352) - اوزان عروضی نو نیمایی سپیده کاشانی وزن شعر نو از آنجا که ابداعی معاصران است، معمولاً در قالب بحور عروضی کلاسیک و کهن چندان یافت نمی شوند. وزن شعر نو: وزن شعر نیمایی وزن عروضی است. چنان که می دانید در اشعار نیمایی مصراع ها کوتاه و بلند هستند و لا جرم غالباً تعداد هجاها یا ارکان یک مصراع با مصراع بعد مساوی نیست (شمیسا،66:1387). 1- مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (بحر مجتث مثمن مخبون): من از شکاف زمان / ز فصل های عقیم / ز امتداد شبان بلند بی انجام / ز خاطرات کسل در دفتر یاد / ز آفتاب زباد / زدانه دانه ی گل های باغ / پرسیدم (کاشانی، 1389: 363) سپیده با کاربرد این وزن، یأس و اندوه خود را بیان کرده است. 2- فاعلاتن فعلاتن فاع (بحر رمل مسدس مخبون مجحوف): آه! / من نیمه تمامم بی تو/ بی تو ای دور از من! / ای در من! / تا میان من و تو فاصله ها برخیزند/ به سر انگشتانم، شمع دعا می سوزد (همان: 397). 3- فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فع (بحر رمل مثمن مجحوف): یک شب مهتابی روشن / سایه ی دست تو را دیدم / که می لغزید (همان: 366) 4- فاعلاتن فاعلاتن فع (بحر رمل مسدس مطموس): آه... ای جنگل! / ما برودت را پذیرفتیم (همان: 467) 5- فعلاتن فعلاتن فعلاتن فع لن (بحر رمل مثمن مخبون اصلم): نام شب را چه کسی گفت به تو؟/ که تو این سان در شب /گذری بس بی پایان داری (همان: 376) 6- مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (بحر مضارع مثمن مکفوف محذوف): دیشب که در خیال تو چون ماهیان سرخ / هر پولک تنم / در آرزوی لحظه ی دیدار می گداخت /خواب صدف شکفت زباران چشم من (همان: 378) 7- مستفعلن مفاعلن مستفعلن فعولن (بحر رجز مثمن مخبون مخلّع): پروانه های شب / در زیر داربست بلند / ستاره ها / حرفی است بر کتیبه ی این قصر کاغذین (همان: 360) 8- مستفعلن مفاعلن مستفعلن مفاعلن (بحر رجز مثمن مخبون): می دانم ای دریغ / این انتظار تلخ به پایان نمی رسد!/ وین درد سینه سوز، به درمان نمی رسد! (همان: 410). 9- مستفعلن مستفعلن فعولن فعولن (بحر رجز مثمن مخلوع): خرّمشهر! رازیست در سکوت تو پنهان / رازی مهیب (همان: 448) 10- مسفعلن مفاعلن فع لن (بحر رجز مخبون اصلم): هر شامگاه، غرق در ظلمت! / آن گه که مر غ شب / سر می دهد، غمگین نوای جاودان خویش (همان: 454) 11- مستفعلن مفاعیلُ مفاعلن (بحر منسرح مسدس مخبون): گفتند: از پله های نور می آید / با پشته های هیزم (سپیده،1389: 418) - اوزان سروده های سپیده کاشانی 1- مستفعلن مفاعلن فَعَلن (بحر رجز مسدس مخبون): ای زن، حجاب تو سلاح توست! / را ه سعادت و فلاح توست (همان: 482) 2- مفاعلن مفاعلن مفاعلن (بحر رجز مسدس مخبون): قسم به نون و حرمت ِ قلم، بخوان / خوان به نام آن کریم مهربان (همان: 490) 3- مستفعلن مستفعلن مستفعلاتن (بحر رجز مسدس مرفل): بر خیز با یاد خدا، ای مرد دهقان! / / بر مزرعه پاشیده زر، خورشید تابان (همان:496) 4- فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (بحر رمل مثمن سالم): شب شکست و بهمن آمد، رستخیز اختران شد / در بهار ماه بهمن، پر شکوفه ارغوان شد (همان: 484) 5- فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (بحر رمل مثمن محذوف): هان، شهیدان ره عشق، کجایید؟! کجا؟ / گل خورشید شکفته ست، نیایید چرا؟ (همان: 488) نتیجه گیری: از جمله جلوه های مختلف موسیقی شعر می توان به موسیقی بیرونی (وزن عروضی) آن اشاره کرد. شعر دوران انقلاب و جنگ تحمیلی، از دوره های پر افتخار شعر فارسی به شمار می رود. در این راستا سپیده کاشانی ازجمله شاعران ادبیات پایداری معاصر ایران و شاعری خوش قریحه و نیکوپرداز است که به سبک کلاسیک و نو هر دو شعر می سروده؛ او برای تفهیم هر چه بهتر اندیشه های انقلابی و اسلامی خود به انواع موسیقی شعر ازجمله موسیقی بیرونی توجه داشته است؛ به گونه ای که می توان بهترین و ناب ترین اشعار حماسی را در میان سروده های این دوره جستجو نمود. در حوزه ی موسیقی بیرونی، اوزان شعری او با توجه به مضمون اشعارش متنوع است. او از انواع وزن ها؛ با مضمون جویباری و آرام، خیزابی، تند و شور انگیز مانند بحر رمل، رجز، هزج ، مضارع، خفیف، سریع، مجتث، متقارب، مقتضب و منسرح استفاده کرده، که بحر رمل در شعر او پرکاربردترین بحر می باشد و بعد از آن به ترتیب دو بحر مجتث و مضارع که جزء وزن های جویباری است که این امر خود نشانگر علاقه و توجه ویژه ی شاعر به اوزان جویباری است و نیز بیانگر این مطلب است که شاعر در آرامشی باطنی به سرایش پرداخته است. از طرفی دیگر اوزان دوری نیز در اشعار سپیده حضری پر رنگ دارد. شعر سپیده پرتوی از درونیات و روحیات اوست چراکه تفکر او، برداشتی از اوضاع اجتماعی و سیاسی دوره و عصر آنان است. در این زمینه او پیوندی میان موسیقی بیرونی با موضوع و مضمون شعرش را حفظ نموده است بطوری که او برای سرودن مرثیه از وزن تند استفاده نموده است نه وزن شاد و ضربی. منابع و مآخذ: 1-اتحادی، حسین، (1390)، بررسی مقایسه ای موسیقی بیرونی و کناری غزل های انوری و خاقانی ، فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد، شماره 32٫ 2-اصلانی، محمد رضا، (1390)، لاله کویر – زندگی نامه داستانی سپیده کاشانی ، تهران، انتشارات سوره مهر. 3- تجلیل، جلیل، (1378)، عروض و قافیه ، تهران، ناشر سپهر کهن. 4-جدیدالاسلامی قلعه نو، حبیب، نسرین صفائی کشتگر، (1390)، موسیقی بیرونی دیوان بیدل دهلوی ، فصلنامه ی مطالعات شبه قاره، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال سوم، شماره ی ششم. 5-خانلری، پرویز، (1361)، وزن شعر فارسی ، تهران، توس، چاپ چهارم. 6- رازی، شمس الدین محمدبن قیس، (1373)، المعجم فی معایرالاشعارالعجم ، به کوشش: (سیروس شمیسا)، تهران، انتشارات فردوس. 7-شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1370)، موسیقی شعر ، تهران، انتشارات آگاه. 8-شمیسا، سیروس، (1378)، آشنایی با عروض و قافیه ، تهران، چاپخانه رامین. 9-فشارکی، محمد، (1372)، رساله عروض سیفی و قافیه جامی ، تهران، مؤسسه ی انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. 10-فضیلت، محمود، (1387)، آهنگ شعر فارسی ، کرمانشاه، نشر ذرّه. 11-فضیلت، محمود، یعقوب نوروزی، (1389)، تاملی در تناسب موسیقی و مضمون در شعر معاصر ، ادب فارسی، دوره ی جدید1، شماره ی 5-3، ص294-277٫ 12-فیاض منش، پرند، (1384)، نگاهی دیگر به موسیقی شعر و پیوند آن با موضوع، تخیل و احساسات شاعرانه ، دو فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره جدید، شماره چهارم، صص 186-163٫ 13- گنجعلی و همکاران، (1393)، بررسی تطبیقی موسیقی شعر معروف الرصافی و فرخی یزدی ، 14-مبارک، وحید، علی اصغر سلطانپور، (1392)، بررسی محتوا، موسیقی و صورخیال در شعرسپیده کاشانی ، پایان نامه، دانشگاه رازی کرمانشاه. 15-ماهیار، عباس، ( 1378)، عروض و قافیه فارسی شیوه ای نو برای آموزش عروض وقافیه ، تهران، انتشارات نشر قطره. 16-وحیدیان کامیار، تقی، (1370)، بررسی منشأ وزن شعر فارسی ، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ سوم. *علی اصغر سلطانپور / کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی-آموزش و پرورش شهرستان کوهدشت درج شده توسط : امین آزادبخت (مدیر سایت ) ...
کلانتری : بین ستاد احیای دریاچه ارومیه و برخی مسئولان دولتی فاصله افتاده است
عیسی کلانتری در جلسه هم اندیشی برای احیای دریاچه ارومیه که با حضور شماری از فرهنگیان و مدیران آموزش و پرورش آذربایجان شرقی برگزار شد، گفت: دریاچه ارومیه در نتیجه نادیده گرفتن اصول توسعه پایدار خشک شد. وی افزود: عبارت توسعه پایدار برای اولین بار در زمان دولت اصلاحات به کار رفت ولی عده ای در آن زمان می گفتند که این عبارت، عبارتی غربی و وارداتی است و باید از برنامه های توسعه ای کشور حذف ...
تقسیم بودجه و رسیدگی به امور مردم منطبق با عدالت و منطق باشد
اثرگذاری دوران کودکی و نوجوانی است. امام جمعه ارومیه آذربایجان غربی را یک استان خاص عنوان و اضافه کرد: استان ما در همه شاخصه های توسعه دچار مشکل است و شاید یکی از علل اساسی آن امنیتی شناخته شدن این استان است. وی گفت: در ارتفاعات قندیل، جاهایی بود که از قبل از انقلاب هیچ شخصی از سپاه و ارتش چه از ایران و چه از عراق نتوانسته بود به آنجا قدم بگذارد و تا سال 91همواره در دست ضد ...
قابلیت ها و تنگناهای منطقه گردشگری بولاغلار نیر
مناطق نمونه گردشگری استان باشد. نزدیک بودن به جاده ارتباطی نیر به سراب، وجود مناظر طبیعی و فضای سبز و بکر، رویش پوشش گیاهی خاص اطراف چشمه ها بولاغ اوتی و جنبه درمانی آن ، آب سرد زلال معدنی با اکسیژن فراوان ، پرورش ماهیان سرد آبی بویژه قزل آلای رنگین کمانی، همجواری با رودخانه آغلان و ایجاد برخی از زیر ساخت ها و امکانات گردشگری در سال های اخیر و نزدیکی به اردبیل و شهر توریستی سرعین بولاغلار ...
پویایی؛ نیاز اصلی تصویرگری کتاب/ تشریح پیچیدگی های مدیریت چاپخانه در ایران
دست دوم خریداری کنید، مطمئن شوید که نقشه بخش الکترونیکی و دستی اپراتور با تجهیزات یدکی و همچنین سازنده آن در دسترس است. اگر نمی توانید این اطلاعات را از صاحب فعلی دستگاه بگیرید با شرکت آن تماس بگیرید و از آنها شماره سریال دستگاه را بخواهید. در بخش اخبار این ماهنامه می خوانیم: نرم افزار ویژه آموزش مدیریت چاپ تولید می شود ، برپایی نمایشگاه محصولات چاپی در 10 استان و جشنواره چاپ در 16 استان ...
فرهنگ ما همچنان بیمارِ غرب زدگی است
: خداوند شما و دوستان عزیزتان را یاری کند، این کار باید 50 سال پیش از این انجام می شد تا الان تعدادی زن متخصص داشته باشیم! شما دارید جهاد می کنید... به هرحال، ما که بعد از شنیدن حرف های دانش سخنور به خودمان گفتیم: عجب ناشی گری کردیم، با شنیدن این حرف ها، مقداری دلمان گرم شد! شما در دانشگاه، به عنوان یک فرد سیاسی شناخته شده بودید یا کسی که صرفاً گرایشات دینی دارد و از معارف آن دفاع می ...
ششمین جشنواره ملی تئاتر خیابانی شهروند در لاهیجان آغاز شد
.../6/11 - 16:09 483651 سعید آگشته، دبیر ششمین جشنواره تئاتر خیابانی لاهیجان به خبرنگار خبرگزاری شبستان از رشت گفت: ششمین جشنواره ملی تئاتر خیابانی شهروند از امروز با حضور 9 استان در لاهیجان آغاز می شود. وی با بیان اینکه 155 اثر به دبیرخانه این همایش ارسال شد افزود: توجه به خلاقیت، نوآوری و کیفیت آثار از معیارهای داوران این جشنواره بود که در نهایت 25 اثر برای اجرا انتخاب شد ...
استقبال بی نظیر اصفهانی ها از فیلم "محمد رسول الله"
به گزارش قدس آنلاین از اصفهان، ا ین فیلم اکنون در سینماهای سپاهان، ساحل و قدس اصفهان، مجموعه فرهنگی بهار گز، سالن مجتمع سینمایی کاشان، سالن پردیس فرهنگ فولادشهر، سینما یاسمن شاهین شهر در حال اکران است . گفتنی است در این مدت کم، استقبال زیاد و بی نظیری از این فیلم در استان اصفهان شده است . " محمد رسول الله" فیلمی تاریخی است و ماجرای زندگی کودکی حضرت محمد (ص)، پیامبر مسلمانان جهان را ...
آرزوی شیرین رییس آموزش و پرورش استثنایی خوزستان در ایسنا
پرورش استثنایی 20 مقام در جشنواره های مختلف فرهنگی و قرآنی کسب کرده که نشان از برنامه ریزی می دهد. ممبینی اظهارکرد: در حال حاضر از یک برنامه پنج ساله برخوردار هستیم و مطابق شاخص های استانی و کشوری برای هر نوع فعالیت تلاش می کنیم حداقل یک سال برنامه ریزی داشته باشیم؛ این برنامه تا سطح مدرسه استثنایی نیز تدوین و اجرا می شود و دوردست ترین مدرسه استثنایی استان نیز موظف است در هماهنگی با برنامه ...
دست های مهربان سپاهانی ها (گزارش تصویری)
اصفهان امروز: همه ستاره های فوتبالی سپاهان در زمین تمرینی جروکان جمع شده اند تا یک جلسه تمرینی دیگر را برگزار کنند. در بخش دیگری از زمین چمن کودکان و نوجوانان پر شور بنیاد خیریه دست های مهربان با لباس های نارنجی مشغول بازی هستند. شور و اشتیاق آنها برای برگزاری یک بازی نمادین با ستاره های طلایی پوش تماشایی است. تعدادی تماشاگر هم از پشت فنس ها کودکان را تشویق می کنند. بازی با سوت داور آغاز می شود و ...
زندگینامه محمد بهمن بیگی معلم بزرگ ایل به همراه مجموعه تصاویر
فرهنگ وقت برساند. دکتر کریم فاطمی، مدیر کل وقت فرهنگ استان فارس، در اخذ این مصوبه کمک های درخور تقدیری انجام می دهد، هر چند در بند چهارم آن تأکید شده بود که یک سیستم مالی تأسیس شود تا بدان وسیله مردم عشایر مخارج حقوق معلمان مدارس را بپردازند. اما گردانندگان آموزش و پرورش استان فارس آن قدر تعلل می کنند تا بحران سال 1332 پیش می آید و بروز کودتای بیست و هشت مرداد اجرای آن را به تعویق می اندازد، ضمن ...
اجرای بیش از 3 هزار عنوان برنامه به مناسبت هفته دفاع مقدس در استان یزد
...> رجبی تولید محتوا را از مهمترین رسالت های مرکز فرهنگی دفاع مقدس در استان یزد دانست و بیان کرد: جشنواره استانی شعر دفاع مقدس، رونمایی از کتاب های "رهبر دارالعباده"، "چشمه های آسمانی"، "مأموریت شن ها"، "رهایی در هور" و کتاب هایی در سنین کودکان و نوجوانان، برگزاری نمایشگاه عکس و آثار به جا مانده از شهدا، ایثارگران و ساخت اثر موسیقی با همکاری کانون پرورش فکری یزد از جمله برنامه های تدوین شده اداره کل ...
