سایر منابع:
سایر خبرها
امروز با تاریخ
آگوست 1953 (31 امرداد 1332) و سه روز پس از براندازی حکومت مصدق، محمدرضاشاه پهلوی به ایران بازگشت. خروج وی از کشور بدون اعلام قبلی و تعیین شورای سلطنت صورت گرفته بود و به همین لحاظ فرار خوانده شده بود. طبق برخی گزارش ها، نیروی هوایی متوجه پرواز هواپیمای او به خلبانی سرگرد خاتم از فرودگاه محلی و دورافتاده کلاردشت شده بود و جریان را به مصدق (نخست وزیر و وزیر دفاع) اطلاع داده و خواسته بود که اگر او ...
حیات اجتماعی و سیاسی طیب به بهانه سالگرد کودتای 28 مرداد
درجه داران گارد سطنتی شاه به یغما رفت. تمبر یادبود کودتای 28 مرداد که حکومت شاه از آن به عنوان روز رستاخیز یاد می کرد مطابق اسناد تاریخی، طیب، شعبان بی مخ و حسین رمضان یخی از اوباش تهران به خاطر حمله به خانه مصدق در 9 اسفند 31 به زندان افتادند. شعبان به یکسال حبس محکوم شد اما طیب و رمضان یخی در دهم مرداد ماه تبرئه و آزاد شدند. البته همین اسناد می گوید شعبان بی مخ صبح روز 28 ...
10 دلیل در رد ادعای کودتانبودن 28 مرداد
داشته باشد چرا شاه فرمان عزل را نیمه شب صادر کرد؟ در واقع کودتای اول، 25 مرداد انجام شد که با هوشیاری مصدق شکست خورد و کودتای دوم 28 مرداد صورت پذیرفت که با دخالت خارجی پیروز شد. اگر عزل نخست وزیر در غیاب مجلس از حقوق پادشاه بود چرا ساعت یک بعد از نیمه شب با چهار کامیون نظامی و دو جیپ ارتش و یک زره پوش فرمان عزل را ابلاغ کردند؟ هنر مصدق این بود که با قید ساعت، رسید داد و در همان حال دستور ...
نامگذاری 28 مرداد
، مالکوم برن، استفان کینزر معتقدند که 28 مرداد 1332 و آنچه در آن رخ داده، یک کودتای تمام عیار است، در حالی که در جبهه مقابل پژوهشگران و تحلیلگرانی چون علی میرفطروس، داریوش بایندر، پیروز مجتهدزاده، مجید محمدی و عباس میلانی، از کودتا نامیدن این رویداد ابا دارند و حتی برخی پا فراتر می گذارند و مدعی اند، کودتاچی اصلی محمد مصدق و طرفداران او بودند که می خواستند سلطنت در ایران را ساقط کنند که با ضدکودتای شاه ...
مصدق، شخصیت کاریزماتیک ملی
اند تا برای زدودن این ننگ تاریخی از حافظه مردم، بگویند محمد مصدق از دستور شاه سرپیچی کرده و شاه بر اساس قانون حق داشته در غیاب مجلس او را عزل کند. حتی کار را تا جایی پیش بردند که مصدق را عامل اصلی کودتا قلمداد کردند. یقینا این گونه روایت های تاریخی نیز نخواهد توانست چهره ملی مصدق را در میان مردم مخدوش کند. اما نکته حائز اهمیت در این ماجرا تلاشِ تاریخ دانان معاصر با گرایش چپ است که درصدد برآمده اند ...
مروری بر تاریخ لوطی گری در ایران/ از رابین هودهای سیستان تا شورشیان اصفهان/ لوطی، پهلوان است یا شرور؟
به گزارش خبر فوری، نام کودتای 28 مرداد با نام لوطی ها درآمیخته است. شکی نیست که این گروه نقشی اساسی در حادثه کودتا داشته اند. بسیاری در مورد نقش شعبان جعفری (شعبون بی مخ) و گروهش در مخالفت با مصدق و طرفداری از شاه و زاهدی نوشته اند (در این باره اینجا بخوانید). با این حال، نباید فراموش کرد که شعبان جعفری و طرفدارانش در کودتا تنها نبوده اند. در همین تهران لوطی های دیگری بودند که از کودتا حمایت کرده ...
پهلوی دوم و ادامه سلطنت به شیوه حامی- پیرو!
مکافات که قرار است از شرّ مصدق خلاص شود، نباید در دام یک نخست وزیر نظامی بیفتد. وی این امر را مصداق از چاله به چاه افتادن می دانست، اما اتمام حجت به ویژه امریکایی ها با وی که استنکاف از این امر ممکن است به قیمت پایان یافتن سلطنت پهلوی تمام شود، بهانه های شاه را خاتمه داد، اما شاید اوج سهم این دو کشور در کودتای 28 مرداد را باید در وقایع پس از شکست کودتای 25 مرداد جست وجو کرد. پس از لو رفتن نقشه 25 مرداد ...
گفت وگو با حمید شوکت درباره نقش حزب توده و نهضت ملی در کودتای 28 مرداد
که خود را به مبلغ گزافی می فروخت.6 سخنی غریب، آن هم از سوی زمامداری که مدعی بود برای حل مسئله نفت آمده است! دوازدهم مرداد 1332، مصدق با برگزاری رفراندومی غیرقانونی و ضد دموکراتیک که در تاریخ مشروطیت بی سابقه بود، مجلسی را که مانع پیشرفت برنامه هایش می دانست منحل کرد. کارگزاران جبهه ملی، این مدعیان اعتدال و حکومت قانون در تدارک چنین اقدامی نوشتند: ... آنهایی که در مجلس هفدهم با نهضت ملی ...
سرنوشت متفاوت دو گُنده لات
. دیدار فرح پهلوی با نوجوانان زورخانه شعبان جعفری 28 مرداد، اوج کار شعبان به گفته شاه حسینی؛ شعبان را از مدتها قبل از 28 مرداد، یواش یواش از میانه تظاهراتی که برای دکتر مصدق می شد به سمت خود کشیده و به صحنه آورده بودند. اوج کار شعبان هم در 28 مرداد بود. عامل اصلی جذب شعبان هم یک روحانی به نام شمس قنات آبادی از نزدیکان آقای کاشانی بود. قنات آبادی بعدا در مجلس نوزدهم ...
سرهنگی که جسدش را از تیر چراغ برق آویختند
گرایان و اعضای دولت مصدق نزدیک شد. مصدق او را به ریاست گارد محافظان مجلس شورای ملی منصوب کرد. او در این سمت نقش مؤثری در حفاظت از جان مصدق در مجلس در برابر مخالفان و منتقدان ایفا کرد؛ به خصوص که این مخالفان بارها و در طی جلسات مختلف مجلس، قصد ورود به لژ تماشاچیان و آسیب رساندن به نخست وزیر را داشتند که هر بار با ممانعت گارد مجلس به ریاست سخائی مواجه می شدند. سخائی همچنین در این دوران با حزب ایران ...
اشتباه تاکتیکی مصدق
تشکیل دولت دکتر مصدق منجر گردید. مصدق نیز به خوبی توانست در این فضا به دنبال افزایش اقتدار دولت ایران در برابر دخالت های بیگانه قرار گیرد. اختلاف شاه و مصدق از کجا آغاز شد؟آیا شاه به توانایی مصدق شک داشت یا اینکه او را در برابر خود می دید؟ طبق قانون اساسی مشروطه ،سلطنت ودیعه ای بود که از طرف مردم به پادشاه داده می شد. شاه نیز اختیارات قانونی داشت از جمله اینکه شخص نخست وزیر ...
تصاویر/ 28 مرداد 1332 چه رخ داد؟
متحد را نیز بی نتیجه گذاشت؛ پس از آن دولت انگلیس چاره را در برکناری نخست وزیر از سمت خود دید. گرچه مصدق تا مدتی توانست در مقابل فشارهای عوامل داخلی و خارجی مقاومت کند اما انجام رفراندوم برای انحلال مجلس و تلاش برای تضعیف شاه باعث شد مخالفان داخلی و خارجی او برای برداشتنش متحد شوند. در 25 مرداد و سه روز قبل از کودتا شاه در فرمانی که ارتشبد زاهدی را به عنوان نخست وزیر معرفی می ...
تصاویری از کودتای 28 مرداد
صدور فرمان عزل را خلاف روح قانون اساسی و حکومت مشروطه می دانست از قبول آن سرباز زد و مخالفان دست به کودتا زدند. در روز 25 مرداد با ناکام ماندن کودتای نظامیان، شاه به خارج از کشور فرار کرد. با این رویداد مصدق و اطرافیانش تصور کردند خطر برطرف شده است. یک روز قبل از وقوع کودتای دوم یعنی در 27 مرداد 1332 آیت الله کاشانی در نامه ای به مصدق از قطعی بودن کودتایی دیگر خبر داد. آنچنان ...
نمونه ای از عوض شدن جای جلاد و شهید/ وقتی از 28 مرداد به عنوان قیام ملی یاد می شود!
است و بسیاری مطالب دیگر از جمله اقدامات دکتر مصدق و تأثیر سایر عوامل درگیر کودتا کمتر مورد کنکاش قرار گرفته است. همچنین، پس از بررسی منابع مختلف، 630 برگ اسناد مربوط به کودتای 28 مرداد متعلق به MI6، سیا و وزارت امور خارجه آمریکا در قسمت پیوست کتاب آورده شده است. برخی ها معتقدند اساساً کودتایی اتفاق نیفتاده و بعد از انحلال مجلس توسط دکتر مصدق، شاه مطابق قانون اساسی اجازه پیدا می کرد نخست ...
مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت خیانت علنی کرد
صنعت نفت هستند. دیده بان ایران تلاش کرده تا در سالروز 28 مرداد نظرات این تاریخ پروژه و استاد دانشگاه را منعکس کند. پیروز مجتهدزاده استاد دانشگاه در بخشی از گفت وگوی خود با دیده بان ایران با اشاره به برخی رفتارهای محمد مصدق در دوران نخست وزیری اظهار کرد: مصدق از نظر پندار و ...
کودتای 28 مرداد، ایران را به کمای سیاسی برد
الت نداشت اما به دلایلی قانع شد که باید ورود کرده و دخالت های خود را آغاز کرد. هم زمانی مسائل خارجی و درگیری های داخلی شاه و دولت مصدق، به کودتای 28 مرداد انجامید. یاران مصدق به او خیانت کردند این پژوهشگر با تشریح عوامل داخلی رقم خوردن کودتای 28 مرداد، گفت: مصدق به عنوان نماد و نماینده طیف معارض شاه در میدان بود. او با منش خود، بر اساس قانون مشروطه، اختیارات بسیار محدودی را ...
تصاویر کمتردیده شده از کودتای 28 مرداد+عکس
می یابد. کودتای 28 مرداد که توسط سیا و سرویس مخفی انگلیس و با هدف حفظ منافع نفتی غرب در ایران سازماندهی شده بود، سبب سرنگونی دولت منتخب محمد مصدق نخست وزیر ایران شد. در سال دو هزار و سیزده، سیا آشکارا اذعان کرد در ورای این کودتا قرار داشته است، اما انگلیس هنوز به این موضوع اعتراف نکرده است. ملاقات مصدق با سفیر جدید شوروی در تهران "آنتوان لاورنتیف" در 2 آگوست؛ آخرین عکس از مصدق ...
چه کسی کودتا کرد؛ شاه یا مصدق؟
می کشد. محمد مصدق که پیوسته بیمار و در تختخواب بود، از جای جست و از دیوار چهارم تری خانه اش به خانه دیگرش که در اجاره اداره اصل چهار بود جست و دررفت ولی خوشبختانه دستگیر و دادگاهی شد و به سبب خیانت به کشور ایران محکوم به اعدام. مخالفان مصدق او را به قانون شکنی محکوم می کنند، چراکه معتقدند مصدق نامه عزل خودش از نخست وزیری را که حق قانونی شاه در آن برهه از تاریخ بوده از طرف دربار دریافت کرده ولی وقعی ...
مصدق ، تاوان تلاش برای برگزاری انتخابات آزاد را داد
مهدی غنی ، مورخ : کاری که دکتر مصدق به پشتیبانی ملت انجام داد دو بخش اساسی داشت: 1- خلع ید از شرکت نفت انگلیس از صنعت نفت ایران 2- اصلاح قانون انتخابات و برقراری انتخابات آزاد. طبیعی بود که کسانی که با این دو کار منافع شان ضربه می خورد ، بیکار ننشینند و با حاشیه سازی و مسئله آفرینی مانع این اقدامات شوند که نهایت این تلاش ها کودتای 28 مرداد 1332 و سرنگونی دولت ملی بود. به نظر میرسد این ...
یک سند تصویری قابل اعتنا/ نگاهی به مستند بهارستان خانه ملت
پیرامون مجلس مشروطه از تولد تا پایان است. نحوه شکل گیری مجلس و خاستگاه نمایندگان مردم در دولت های گوناگون، و حضور شاهان قاجار و پهلوی و شخصیت های مهم تاریخ معاصر همچون ستارخان و باقرخان، آیت الله مدرس، آیت الله کاشانی، دکتر مصدق، قوام السلطنه و... در فیلم به ایجاز روایت می شود. شاید در تاریخ معاصر ایران کمتر فیلمی داشته باشیم که به سیر انقلاب مشروطه و مجلس در زمان پرداخته باشد و بهارستان خانه ملت با ...
کودتای 28 مرداد؛ تاوان اعتماد به آمریکا
انگلیس با نفوذ عمال ایرانی خود در شبکه مطبوعاتی دست به تبلیغات گسترده ای بر ضد مصدق زدند و سرانجام در 28 مرداد نتیجه دلخواه خود را از این تبلیغات گرفتند. مطبوعات حامی کودتا با استفاده از ترفند های گوناگون نظیر چاپ کاریکاتور و تمسخر ایده های مصدق و همچنین پوشش گسترده فرمان های شاه مبنی بر عزل مصدق و انتصاب زاهدی و چاپ مصاحبه های زاهدی با خبرنگاران خارجی، نقش موثری را در ایجاد فضای مناسب ...
چرا کودتای سیاه پیروز شد؟
مرحوم آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی و نخست وزیری محمد مصدق در راستای ملی شدن صنعت نفت در ایران و در حقیقت مقابله آن ها با استعمارگر انگلیس برمی گردد. مرحوم آیت الله کاشانی در این جهت اقدامات فوق العاده ای انجام دادند و در مقابل، مصدق فریب آمریکا را خورد و با اعتماد بیش ازحد به قدرت های خارجی باعث ضربه شدید و سنگینی به مردم ایران شد. در حقیقت این کودتا یک کودتای آمریکایی انگلیسی بود که محمدرضا شاه را با ...
28 مرداد، کودتا یا قیام ملی
محاکمه شد، آیت الله کاشانی منزوی و دکتر حسین فاطمی وزیر خارجه مصدق هم که شاه و چرچیل نخست وزیر وقت انگلستان کینه زیادی از او به دل داشتند با تن رنجور و زخمی تیر باران شد. با این حال دکتر محمد مصدق به عنوان بنیان گذار سیاست "موازنه منفی" در جهان دو قطبی پس از جنگ جهانی دوم، الهام بخش سایر ملل ستم دیده برای ر هایی از یوغ استعمار شد؛ کما این که پس از مدتی دولت مصر هم کانال سوئز را ملی ...
کودتای 28 مرداد نتیجه به حاشیه رانده شدن مردم بود
صبح روز چهارشنبه، 28 مرداد 1332، خیابان های تهران شاهد حرکت نیروهای نظامی و اوباش با شعار جاوید شاه و تظاهرات علیه مصدق بود. دفتر احزاب و نشریات طرفدار مصدق و حزب توده، غارت و به آتش کشیده شد و دولت او و حامیانش هیچ واکنشی به این اقدامات نشان ندادند. در ساعات پایانی روز، مقاومت طرفداران مصدق در اطراف خانه وی درهم شکسته شد، خانه او را غارت کردند و مصدق از طریق پشت بام، از این صحنه جان به در برد ...
کودتا در آخرین روزهای مرداد
طراحی عملیات تی بی آژاکس یا همان کودتا 28 مرداد بود. آن زمان جماران هنوز لباس شهری بر تن نداشت و روستایی کوچکی محسوب می شد و سرلشگر زاهدی در این روستا خانه ای داشت که پایگاه اصلی دورهمی و شکل گیری کودتا 28 مرداد ماه بود و بسیاری از فرمان ها و دستورات از همین خانه صادر شد. حضور روزولت در خیابان طالقانی(تخت جمشید) بر اساس اسناد تاریخی در کوران روزهای کودتا، طبق قرار، شاه در رامسر بود ...
روز کودتای 28 مرداد چند نفر کشته شدند ؟ / واکنش مصدق به درخواست توزیع سلاح بین هوادارنش چه بود؟
هر تلاشی از سوی من برای کنار گذاشتن مصدق، فرصتی برای دوستان او و دشمنان من، فراهم خواهد کرد تا به مردم بگویند، پادشاه به ابزار دست انگلیس تبدیل شده و آنگاه اعتبار سلطنت از بین خواهد رفت. تنها امیدی که درباره موضوع مصدق دارم این است که او یا عاقل تر شود و یا آنقدر مرتکب اشتباه شود که مجلس ایران او را برکنار کند" این ترجیع بند گزارشی ست که دو سال پیش از کودتای 28 مرداد سال 1332، لوی هندرسون ...
علم الهدی: بنی صدر از جنس مصدق بود
شد و مصدقی را که از کاخ خود بیرون آمده بود و قصد داشت تا به عنوان یک قهرمان تاریخی، در اوج از سیاست خداحافظی کند، دوباره از خانه خود بیرون آورد و به نخست وزیری رساند تا در نتیجه آن، حتی شاه از کشور فرار کند. امام جمعه مشهد تصریح کرد: مردمی که 31 تیر کشور را با طنین شعار های انقلابی خود تکان می دادند، در روز 28 مرداد در خانه ماندند و از پشت پنجره خانه هایشان نگاه کردند که چطور آمریکایی ها ...
دست نوشته محمدرضا شاه برای چرچیل چندماه قبل از کودتا/ سه اقدام آمریکا علیه مصدق قبل از 28 مرداد
شما به عنوان پناهگاه استفاده خواهم کرد... امیدوارم اگر سال آینده در تعطیلات تابستانی به انگلستان بیایم، سعادت ملاقات با خودتان را برای چند دقیقه به من بدهید." (موسسه مطالعات تاریخ معاصر - سند شماره 18-98-129 الف ) مسلماً این نگارش و نحوه بیان شاه جوان، سعی در جلب علاقه چرچیل به خود را داشت تا شاید از این طریق راهی برای خلاصی از دولت ملی مصدق و در نهایت تصویب طرح MI6 برای کودتا در ایران ...
رویکرد مصدق موازنه منفی بود ، به قدرت های شرق و غرب باج نداد
باید در پاسخ به این سوال یافت که چرا نام نیک قائم مقام فراهانی، مصدق، بازرگان و ... باوجود همه حملات چپ و راست و داخلی و خارجی و نامردمی هایی که در طول زمان برآن ها رفته، کماکان در جامعه بر سر زبان ها است. مصدق از شخصیت هایی است که از سوی عوامل غرب به عنوان مرتجع و عنصر ارتجاعی ، از سوی طرفداران چپ و کمونیسم جهانی و عواملش در ایران یعنی حزب توده به عنوان نوکر استعمار، از سوی شاه و عمله ها ...