سایر منابع:
سایر خبرها
شور تا شعور نواهای محرم
باز این چه شورش است که در خلق عالم است/ باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است ، چنگ دل آهنگ دلکش می زند، ناله عشق است و آتش می زند شاید این دو بیت آشناترین و قدیمی ترین ابیات از اشعار آیینی و عاشورایی است که محال است هنگام خواندن آن، ناخودآگاه ریتم آنها در ذهن تان مرور نشود. اما امروز وضعیت شعرهای آیینی در تکایا و هیات ها چگونه است؟ آیا در شعرها به فلسفه و تفکر عاشورایی پرداخته می شود یا فقط ...
زین العابدین علمدار بیداری اسلامی
امام علی(علیه السلام) و جایگاه ممتاز او، به بیان ظلمی که یزید به خاندان عصمت و طهارت روا داشته پرداخت و ظلم بزرگ او را این چنین برملا می کند: من فرزند فاطمه زهرا بانوی بانوان جهانم. من فرزند حسین شهید کربلایم، من فرزند علی مرتضی و فرزند محمد مصطفی و پسر فاطمه زهرایم، و فرزند خدیجه کبرایم، من فرزند سدرة المنتهی و شجره طوبایم، من فرزند آنم که در خون آغشته شد، و پسر آنم که پریان در ماتم او گریستند، و ...
شرفشاهی: ادبیات شیعی در دوره قاجار ادبیاتی منهای اندیشه شد/ اسماعیلی: توقف شعر آیینی در منزل محبت
.... من این اواخر دیدم در یک پرچم این بیت را در مورد امام حسین نوشته بودند که گنه از جانب ما نیست اگر مجنونیم/ گردش چشم تو نگذاشت که عاقل باشیم یعنی دائما می گوییم که قیام حسین(ع) یک قیام بر پایه عقل و عقلانیت نیست! افراط در اظهار خاکساری همان طور که اشاره کردم چون در منزل محبت اهل بیت(ع) متوقف ماندیم هی می خواهیم عرض ارادت بکنیم و خیلی غلیظ این عرض ارادت رانشان می دهیم. هنوز ...
چرا امام حسین(ع) بیشتر از سایر شهدا در تاریخ مورد توجه است؟
.... این شد که محتشم آن مرثیه مشهور را سرود. آذر بعد از اشاره به بندهای مختلف ترکیب بند محتشم کاشانی، به دو مرثیه متفاوت دیگر؛ اولی از ایرج میرزا و دومی از حسین مسرور سخنیار یاد کرد که در ادامه هر سه این مراثی را می خوانید : نخست؛ ترکیب بند محتشم کاشانی : باز این چه شورش است که در خلق عالم است باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است باز این ...
نگاهی به پیشینه مراسم سوگ ایام محرم؛ عزای آل رسول(ص) در تاریخ ایران
دهد و می نویسد: اما به همدان، اگرچه مُشَبَّهه(فرقه ای از اهل سنت) را غلبه باشد، برای حضور رایت سلطان و لشکر ترکان، هر سال مجدالدین مذَکر همدانی در موسم عاشورا این تعزیت به صفتی دارد که قُمّیان را عجب آید و خواجه امام نجم المعالی بن ابی القاسم بزاری به نیشابور، با آنکه حنفی مذهب بود، این تعزیت به غایت کمال داشتی و دستار برگرفتی و نوحه کردی و خاک پاشیدی و فریاد از حد بیرون کردی. سربداران و ...
موسیقی مبتذل به مداحی سرایت کرده است
صبح ساحل-هنری: محمد گلریز موسیقیدان و خواننده آواز سنتی ضمن گلایه از کاهش توجه به موسیقی دفاع مقدس، از مداحی رواج یافته انتقاد کرد و گفت، موسیقی مبتذل به مداحی نیز سرایت کرده است.پشت تلفن نوحه ای را از پدرش می خواند: اکبر به میدان می رود یارا - لیلا به دنبال سرش گریان، فغان و واویلا، زین ماتم عظما ، صدایش زمانی را برایم مجسم می کند که روز عاشورا، ظل گرما با لباس سقا در میان خیل دسته های سینه زنی ...
کهن ترین منابع عاشورا
داده است. وی در شرح نسب ابوطالب و فرزندانش، به تفصیل در باره امام علی(علیه السلام) و فرزندانش سخن گفته و از جمله در باره امام حسین(علیه السلام) و مقتل ا فصلی مفصل را در کتاب خود آورده است. بخش طالبیان این کتاب در دو مجلد در سال 1397 قمری توسط محقق برجسته محمدباقر محمودی در بیروت چاپ شده و اخیرا هم در چاپ متن کامل این کتاب که با اسم جمل انساب الاشراف چاپ شده، آن مطالب آمده است. از چاپ دو جلدی ...
هفتاد و دو آیه بر سر آینه رفت/با شور و نوا و و ذکر یا فاطمه رفت
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا ، دهه اول ماه محرم تمام و باز هم عاشورایی دیگر سپری شد، روزی که مولایمان امام حسین(ع) و بسیاری خوبان دیگر در آن روز به شهادت رسیدند، در روز عاشورا مصیبتی بر اهل بیت عصمت و طهارت(ع) وارد شد که دنیا به خودش ندیده بود، آنقدر این مصیبت سخت و دردناک بود که خدا خودش در زیارت عاشورا که حدیث قدسی است آن را مصیبتی خواند که بزرگ تر از آن نیست. بسیاری ...
باز این چه شورش است که در جان واژه هاست ...
مانند حضرت حبیب بن مظاهر (ع) هم در جمع یاران امام حسین (ع) بودند که چراغ راه جوانان شدند و خود نیز به عشق سیدالشهداء (ع)، جان فدا کردند. استاد محمدعلی مجاهدی، متخلص به "پروانه" درباره این یار باوفای اباعبدالله (ع) و گفتگوی عاشقانه او با مولای خود سروده است: در دل من داغها از لاله هاست همچو نی در بند بندش ناله هاست با خیال لاله ها صحرانورد راه می ...
بلندمرتبه شاهی ز صدر زین افتاد...
نه این که امام حسین از سرنوشت این حرکت بی اطلاع بود؛ نه، اینها امام بودند. مسئله ی معرفت امام و علم امام و آگاهی وسیع امام بالاتر از این حرفهائی است که ماها در ذهنمان میگنجد؛ بلکه به معنای ترسیم یک دستورالعمل می ایستد، تسلیم نمیشود، مردم را به یاری میطلبد، بعد هم وقتی یک عده ای پیدا میشوند که همان اهل کوفه باشند و اظهار میکنند که حاضرند در کنار آن بزرگوار در این راه قدم بگذارند، حضرت درخواست آنها را اجابت میکند و به طرف آنها میرود؛ بعد هم در میانه ی راه پشیمان نمیشود. ...
باز این چه شورش است که در خلق عالم است
شماری برای سید وسالار شهیدان به مرثیه سرایی پرداخته اند که تعداد زیادی از آن ها در آیین های سوگواری خوانده می شود. سیف فرغانی (شاعر قرن هفتم هجری قمری) در مصیبت امام حسین (ع) و یارانش چنین سروده است: ای قوم، در این عزا بگریید برکشته کربلا بگریید در ماتم او خموش مباشید یا نوحه کنید، یا بگریید اشک از پی چیست؟ تا بریزید چشم از پی چیست؟ تا بگریید همچنین ترکیب ...
کاخت کنم زیر و زبر، یَابن مرجانه!
کنند یابن مرجانه هر روز و شب تا به سحر، یابن مرجانه ناگفته پیدا بود که منظور از ابن مرجانه، شخص شاه بود . این نوحه بارها توسط مداحان دیگر در سراسر کشور خوانده شد و شهرت آن تا بدانجا رفت که آیت الله نوری همدانی، وقتی در نوفل لوشاتو، خدمت امام خمینی(ره) رسید، در ابیاتی از قصیده ای که دربارهٔ اوضاع انقلابی ایران سروده بودند، به این نوحه اشاره کردند : زِ جهرم ...
عظمت واقعه عاشورا به ظلم ستیزی و شجاعت امام حسین (ع) است/عزاداری بدون تفکر و عمل در دیدگاه مولانا مذمت ...
واقع مردم ما از قیام امام حسین (ع) و وقایع عاشورا درس گرفتند و انقلابی به این عظمت را پدید آوردند و این نگاهی است که امروز باید از کربلا داشته باشیم و در جوامع اسلامی رواج دهیم نه اینکه فقط گریه و زاری کنیم و این همان مطلبی است که مولانا بیش از هفتصد سال پیش به جهانیان متذکر شده و چنانچه اکنون زنده بود باز هم همین را می گفت؛ دکتر شریعتی هم مخالف بود که بدون تفکر در قیام عاشورا گریه و زاری داشته ...
آئین های عزاداری عاشقان سالار شهیدان در آذربایجان غربی
دست شمر)' یکی از مهم ترین نوحه های ذکر شده در هیات ها و مراسم شاه حسین گویان، شعر زیبای استاد شهریار است که چنین سرود: 'حسینه یئرلر آغلار گویلر آغلار/ بتول و مرتضی پیغمبر آغلار/ زمین و آسمان در عزای حسین می گریند، بتول و مرتضی و پیغمبر می گریند' این جمله نیز بیشتر به گوش می رسد: ' هانسی گروهون بئله مولاسی وار؟ / شیعه لرین حضرت عباسی وار / کدامین در چنین مولایی دارند؟! شیعیان مولایی چون ...
عشق اینجا غوغا می کند
. هر طوق بنا بر سال های گذشته در مقابل خانه افرادی که نذر دارند با حضور عزاداران و با ذکر سلام وصلوات توسط سادات یا پیر غلامان تکایا و مساجد ادا می شود؛ پس از جامه شدن همه طوق ها، در ساعت چهار بعدازظهر، عده ای از بزرگان تکیه ها درحالی که اشعار محتشم کاشانی را زمزمه می کنند در جلوی دیگر عزاداران به حرکت درمی آیند. زنجان: حسینیه اعظم زنجان شهر کوچکی است اما سال هاست ...
روایت استاد شهریار از دیدار شاعر عاشورایی با آیت الله میرزای شیرازی
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، آن چه در پی می آید گزیده یکی از شاهکارهای نوحه سرایی آذربایجان است و همه ساله در روز عاشورا نغمه هیئات حسینی و محافل مذهبی آذری زبانان می شود. زنده یاد حاج محمد حسن صحّاف شاعر و نوحه سرای شهیر سال های دور هیئات حسینی آذربایجان، شاعر این ابیات شورانگیز است. گلشن شهدا، رهروان حقیقت و شورش کربلا از جمله آثار این نوحه سرای تبریزی است. نئجه قان ...
نوحه ماندگار مکن ای صبح طلوع
، ص 182). همچنین آنچه در منابع از عکس العمل مسئولانه ی بانوی کربلا و حتی دلداری دادن او به علی بن حسین (ع) آمده است نشان می دهد چشم انداز بی سر و سامانی، او را از ایفای مسئولیتش در مواجهه با پریشانی طفلان و فردای یتیمان باز نداشت. برخورد او با عبیدالله بن زیاد و یزید نیز مؤید تراوش روح عزت مندی در عین دردمندی است. [19] نگاه کنید به غزل حافظ با مطلع: شاه شمشادقدان، خسرو شیرین دهنان [20 ...
روز بزرگداشت شاعر شوریده / مولانا از دیدار با عطار تا ملاقات شمس
ولد و سلطان العلما، از بزرگان صوفیه و مردی عارف بود و نسبت خرقه او به احمد غزالی می پیوست. وی در عرفان و سلوک سابقه ای دیرین داشت و چون اهل بحث و جدال نبود و دانش و معرفت حقیقی را در سلوک باطنی می دانست نه در مباحثات و مناقشات کلامی و لفظی؛ پرچم داران کلام و جدال با او مخالفت کردند. از جمله فخرالدین رازی که استاد سلطان محمد خوارزمشاه بود و بیش از دیگران شاه را علیه او برانگیخت. ...
از مکن ای صبح طلوع تا ای ساقی لب تشنگان ؛ شاعر مرثیه های ماندگار کیست؟
خاک فراموشی بر آن بپاشد، عنایت خود اهل بیت(ع) است. در این نوشتار به بخشی از سروده های ماندگار و معروفی که سال های متمادی دل عاشقان امام حسین(ع) را با خود همراه کرده است، اشاره می شود. باز این چه شورش است که در خلق عالم است باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است... سال ها از سرودن این شعر می گذرد. همه محرم را با شعر محتشم آغاز می کنند و بسیاری اذعان دارند که ...
امشب شهادتنامه عشاق امضا می شود...
روضه های ناب منظوم است: جبرئیل آمد که ای سلطان عشق یکه تاز عرصه میدان عشق دارم از حق بر تو ای فرّخ امام هم سلام و هم تحیت، هم پیام گوید ای جان، حضرت جان آفرین مر تو را بر جسم و بر جان آفرین محکمی ها از تو میثاق مراست روسپیدی از تو عشاق مراست چون خودی را در رَه ام کردی رها تو مرا خون، من تو رایم خون بها هر چه بودت داده ای اندر ره ام ...
آوای سوگسرود در عزای حسینی/ کتل هایی که در ماتم مُلَوَن می شوند
. وی افزود: در جوامع محلی غرب کشور چون استان کرمانشاه، طی ایام محرم اما نمادهای خاصی معمول و مرسوم بود و همه سال و طی این ماه به کار گرفته می شد. استفاده از ساز، دهل و کتل در عزداری های مردمان غرب کشور و کرمانشاه این مورخ و پژوهشگر کرمانشاهی ادامه داد: از جمله این موارد می توان به حضور مردمانی همراه باوسایلی چون ساز و دهل و کتل در عزاداری های حسینی اشاره کرد. ...
نگاهی به حماسه کربلا از دریچه اشعار مولوی/ کجایید ای شهیدان خدایی...
...> مولوی در اوایل دفتر ششم مثنوی، داستانی تعریف می کند که در روز عاشورا، در شهر شیعه نشین حلب: روز عاشورا همه اهل حلب/ باب انطاکیه اندر تا به شب گرد آید مرد و زن جمعی عظیم/ ماتم آن خاندان دارد مقیم ناله و نوحه کنند اندر بکا/ شیعه، عاشورا برای کربلا بشمرند آن ظلمها و امتحان / کز یزید و شمر دید آن خاندان شاعری غریب به شهر می رسد و متعجب می شود ...
گلچین غزل عاشورایی
غزل عاشورایی حاصل ارادت شاعران به اهل بیت است. حادثه عاشورا و شهادت امام حسین (ع) تأثیر عمیقی بر ادبیات فارسی گذاشته است و شاعران در طول قرن ها اشعار فراوانی درباره آن حضرت و وقایع کربلا سروده اند؛ تا آنجا که می توان اشعار عاشورایی را گونه مستقل در ادب فارسی قلمداد کرد . در این میان غزل به خاطر خصوصیات فنی و کلامی، مناسب ترین قالب برای سرودن مرثیه است. در ادامه غزلهایی را که در دوره معاصر درباره ...