سایر منابع:
سایر خبرها
دهه چهارم انقلاب زمان تمدن سازی است
... وی، سه مسئولیت اساسی برای علما و بزرگان را در ارتباط با تمدن نوین اسلامی بیان کرد و گفت: درس، به روز بودن نسبت به علم و علم افزایی و مجهز شدن به دانش های مورد نیاز که مهمترین آنها فقه و شناخت دین و آموزه های دینی و برخورداری از یک زبان است که بتوان با مردم سخن گفت را نخستین وظیفه دانست که در همین راستا حوزه های علمیه باید نسبت به فقه جواهری از غنای لازم برخوردار باشند. عضو شورای ...
از احکام السلطانیه ماوردی تا سیاست شرعیه ابن تیمیه
، تاریخچه نگارشهای علم السیاسة الشرعیه را بحث کرده، منابع قرآنی، روایی و فقه سیاسی را آورده و سپس محتوای کتاب را از جمله مقایسه آن با اثر ماوردی و کتاب احکام السطانیه فرّاء بحث کرده و می گوید در تقسیم بندی مباحث، شباهتی به کتاب ماوردی دارد. از صفحه 219 اصل کتاب آغاز می شود. عناوین بخش اول شامل شرح تمام مناصب و عناوین حکومتی موجود مملوکی است و در واقع، ما کتابی در باره نظام اداری و حکومتی دوره مملوکی ...
بازسازی علم مدرن و بازخوانی علم دینی
مدرن با از دست دادن پایه های عقلی خود به دانش تجربی، محدود و مقید شده بود و اینک نفی استقلال معرفت تجربی و پذیرش حضور فعال دیگر حوزه های معرفتی در متن دانش علمی به معنای تردید در هویت روشنگرانه دانش علمی بود. اگر معرفت علمی به دانش تجربی مقید و محدود شده است و این دانش نیز ارکان و بنیان های خود را بر حلقه های معرفتی دیگری که فاقد هویت علمی اند، قرار می دهد. پس علم در اصول و ساختار خود هویتی روشن و ...
دیدگاه نسبی گرایان و رابطه مستقیم بین حقیقت مطلق و جزم گرایی
شخصیت درباره طیف گسترده ای از موضوعات فلسفی به طرح نظریات مختلفی پرداخته است. در آغاز نشست سعیده بیات و کامران شهبازی، مترجمان این کتاب، ضمن اشاره به انگیزه انتخاب و نحوه ترجمه آن و موانع پیش رو، در صحبت های کوتاهی به معرفی این اثر و نویسنده اش پرداختند. بیات درباره این کتاب گفت: ویلیامسن در یک گفت وگوی عامه پسند مباحث مهم فلسفه را درباره نسبی گرایی مطرح کرده است. بنابه ...
همایش چیستی تحول علوم انسانی
این نشست نخستین حلقه از حلقات سلسله نشست هایی است که در زمینه تحول علوم انسانی و با عنوان چیستی علوم انسانی برگزار می شود. از آنجا که درباره این موضوع، هم پرسش های بسیاری مطرح است و هم تلقی ها و تفاسیر گوناگونِ درست و نادرستی درباره آن وجود دارد، دوستان لازم دیدند که جمعی از صاحب نظران را گردهم آورند تا درباره چیستی تحول علوم انسانی بحث و گفتگو کنند و به پرسش های مطرح در این زمینه پاسخ دهند. ...
دانشگاه شأن دیگری دارد
استاد بازنشستهٔ گروه فلسفهٔ دانشگاه تهران : ما ساکنان جهان توسعه نیافته به دشواری می توانیم وضع او را درک کنیم، زیرا چندان به علم و عقلانیتی که وبر می گفت نیاز داریم که نمی توانیم به کاستی های آن بیندیشیم. به گزارش عطنا ، رضا داوری اردکانی، استاد بازنشستهٔ گروه فلسفهٔ دانشگاه تهران در یادداشتی در روزنامه اعتماد به بررسی وضعیت علمی کشور پرداخته است که در ادامه می خوانیم؛ یکی ...
بحران دانشگاه، بحران کانون جامعه است
ای و در حوزه های علمی مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. عمده مباحث و مطالعات انجام شده حول موضوع علم و نسبت آن با امور دیگر از جمله جامعه، سیاست، فرهنگ و دین در ایران بوده است. به عبارت دیگر، عمدتا یا نوعی علم شناسی فلسفی است یعنی به پرسش از چیستی علم و فلسفه علم می پردازد یا منحصر است در توجهی محدودتر به زمینه ها و ابعاد اجتماعی و سیاسی علم، یعنی پروبلماتیک آن بررسی زمینه های تولید ...
به پارادایم اثبات گرایی گرفتار هستیم
باید بررسی کرد که مثلا کتاب کلینی و ... به کجا رفته اند و به دست چه کسانی رسیده است، در واقع خط سیر انتقال دانش را ترسیم می کنند و این منبع متفاوتی است و محدود به منابع قرن 5 به بعد است. گرامی با اشاره به دیسیپلین فلسفه مطالعات اسلامی گفت: در اینجا هدف کلی این است که در جهت پارادایم شناسی مطالعات اسلامی تلاش شود و هدف جزئی تر این که کمبودهایی در نگاه سنتی می بینیم اما همواره زبان ما در توضیح ...
جامعه شناسی ما در کلیت خود مرده هست
اجتهاد امام را از آن استنباط کرد. ما در قانون بنیادی مفهوم “اجتهاد مستمر” ما در قانون بنیادی مفهوم “اجتهاد مستمر” را داریم و بعد از تجدید نظر در قانون بنیادی ویژگی های موضوع شناسانه ای را برای رهبر تشریح کردیم، اما مجلس خبرگانی تشکیل دادیم که مجمع فقیهان هست و این نقض غرض هست. اجتهاد مستمر به چه معناست؟ آیا می توان اجتهاد مستمر را بدون لحاظ کردن شرایط زمانی – مکانی متغیر و در نتیجه بدون ...
آزادی وجدان چیست؟
امریکن اسکالر | مریلین رابینسون، به گمان من وجدان صفتی انسانی است، صفتی آنقدر گسترده که بتوان آن را ممیزۀ بشر دانست، صفتی که ریشه در فرهنگ ندارد، اما لاجرم از آن متأثر است. حس گناه و شرم، و وحشت از ارتکاب و متحمل شدن آن ها، آشکارا به وجدان مرتبط است: وجدان به آن ها مشروعیت می دهد و آن ها به وجدان قدرت می بخشند. در مقابل، باور به اینکه وجدان اعمال یک فرد را تأیید می کند، می تواند الهام بخش او در میل به ایستادگی جلوی عُرف یا اِجماع در موا ...
روش های متناسب با تولید علوم انسانی اسلامی لزوما تأسیسی نیستند
کار گرفته شود تا دانشجویان ما با این میراث عظیم ارتباط برقرار کنند. اولین سرمایه ما برای کشف مباحث روشی حوزه منطق است. دومین سرمایه ما برای کشف روش های علوم انسانی اسلامی، دانش علم اصول فقه است. اصول فقه، دانش و روش شناسی فقاهت و اجتهاد در تمدن اسلامی است و از صدر اسلام توسط اهل بیت و صحابه مباحث جدی در این حوزه مطرح شده و اولین کتاب ها در قرن دوم هجری نوشته شده است. این مدرس حوزه افزود ...
رویکرد دانشگاه علوم اسلامی رضوی منطبق بودن پژوهش با نیازهای روز جامعه است
چه جایگاهی در میان آثار هنری و مطالعاتی دارد؟ بدون شک حرم مطهر رضوی گنجینه بسیار با ارزشی از معماری و هنر اسلامی است که می تواند مبنای مطالعات فراوانی قرار گیرد. متاسفانه ما در بحث هنر نتوانستیم برنامه جامعی منطبق بر معارف اسلامی و فرهنگ کهن و دیرینه خود ارائه دهیم، لذا ما به دنبال این هستیم تا از ابعاد مختلف به مقوله هنر نگاه کنیم؛ ضمن اینکه زمینه ساز بروز و ظهور آثار فرهنگی از هنرمندان و ...
تربیت جنسی کودک در روایات اهل بیت (ع)
سالگی خودش بتواند استحمام خود را انجام دهد. نکته ای که باید در مورد واژه زنا بیان داشت این است که گاه این واژه معنای عامی دارد و هر گناه جنسی را شامل می شود. با این نگاه، امام (علیه السلام) این تماس بدنی را، گناه جنسی می دانند. ب) توصیه به فرزند در رعایت مسائل شاید برخی ازاین دسته عناوین به دسته روایات گذشته مربوط بشود ولی آنچه باعث شد در این دسته بندی قرار بگیرد این است که ...
تشکیل انجمن فرزندان نخبه روح الله برای اولین بار در کشور
عهده خواهند گرفت و به عنوان محفلی برای پیگیری مباحث خودباوری و حمایت از نخبگان تحت پوشش اقدام خواهند نمود. محبی در پایان گفتگو تاکید کرد:از همه فعلان عرصه علم و دانش،افراد خیر و علاقه مند،نهادها و سازمانهای حامی و قشرهای که می توانند کمیته امداد در هر یک از مراحل هفت گانه طرح کمک نمایند دست یاری می فشاریم و از حمایتهای آنها تشکر می شود. انتهای پیام/ ...
علم اقتصاد اسلامی و غیراسلامی نداریم/ باور به سوسیالیسم اخلاقی
با اشاره به آرای شهید بهشتی که در کتاب نظام اقتصادی در اسلام ذکر شده است، گفت: ایشان به موضوع زیربنای نظام اقتصادی در اسلام، در قالب پرسش و پاسخ می پرداختند. آقای بهشتی بحث را با ضرورت وجود قانون حقوقی آغاز می کنند که ناظر بر آنچه باید بشود، است. وی افزود: آنچه تا این اواخر به عنوان علم اقتصاد مطرح می شده است، باید خنثی می بود تا در منظومه عناصر اخلاقی تعمیم پذیر باشد. البته علوم انسانی ...
سیاست های تنش زا بستری برای تشدید مناسبات رانتی
مشکل آنجا ظاهر می شد که آنها استنباط های خودشان را از حکم خدا دقیقا معادل حکم خدا می گرفتند. وی ادامه داد: از جنبه روش شناختی گفته می شود که آنها برخورد مطلق انگارانه با دانش خودشان دارند و به محض اینکه در ساحت های علم و دین خود مطلق انگاری معرفتی پدید می آید، این مورد برای خودکامگی، خشونت ورزی، حذف و ناتوانی در برانگیختن حس همکاری بستر سازی می کند. مومنی تاکید کرد: آیت الله ...
شیطنت جریانی در تحریف موضع مراجع درباره طب اسلامی
تصریح می کند که طب، منشاء الهی دارد و این موضوع در کتب جالینوس آمده است؛ در کتاب "شرح ایمان" بقراط نیز مفصل بحث شده که طب، منشاء الهی دارد، این دانشمندان قبول داشتند که طب منشاء الهی دارد اما همانند یهودیت که به اصول ادیان ابراهیمی معتقدند در برخی از مباحث دینی آنها تحریفاتی صورت گرفته است. اکنون بحث من این است که آن شکاف از چه زمانی به وجود آمد؟ یعنی این مسیر طبی که از قدیم و از زمان ...
نقد بومی کردن علوم انسانی
اختیار استادان و دانشجویان قرار گیرد. به نظر شما نقش دانشمندان دینی و عالمان اسلامی، در مباحث علوم انسانی چیست؟ کسی که در علوم دینی و معارف اسلامی تحصیل کرده؛ تنها در همان حوزه صاحب نظر است و می تواند به اظهارنظر بپردازد. معارف اسلامی شامل فقه اسلامی، کلام اسلامی، عرفان اسلامی، فلسفه اسلامی ، علوم فرآنی، علم الحدیث و تاریخ اسلام است. بنابراین عالم اسلامی تنها در چنین مباحثی که به تحصیل آن ...
تبیین سیاست کاهش آسیب از منظر اصول فقه
جامعه ایران به اتخاذ رویکردهایی همچون سیاست کاهش آسیب ،موانع شرعی است. با این وجود اگرچه در متون فقهی ادله متعددی در تحریم رفتارهای مذکور وجود دارد لیکن در تقابل میان رویکرد سنتی (با هدف تنبیه و درمان) و سیاست کاهش آسیب (با هدف ارتقاء بهداشت فردی و اجتماعی)مباحث اصولی ضدّ ، اجتماع امر و نهی و تزاحم در توجیه سیاست اخیر قابل بررسی است. تبیین مطالب اصولی نشان می دهد کهمباحث تزاحم و اجتماع امر و ...
آسیب شناسی بومی سازی علوم انسانی
اهمیت بومی سازی علوم انسانی معضل کاربردی کردن و انطباق دادن علوم انسانی با نیازهای کشور از جمله مهم ترین مشکلات جامعه علمی به شمار می رود. علوم انسانی جهت دهنده و گشاینده مسیرهای جدیدی برای جامعه است. با لحاظ این واقعیت باید گفت که اگر علوم انسانی اسلامی گردد و با ما علوم انسانی اسلامی روبرو شویم زمینه تحولات مثبت گسترده ای فراهم می آید. واقعیت آن است که علوم انسانی اسلامی، با ایجاد تغییر در نگرش ها و باورها، جامعه را به سوی توسعه و تعالی پیش می راند. ...
شهید بهشتی چرا در دادگاه دکتر مصدق شرکت کرد؟
این بود و تمام تلاش هایی که در این مدت نه چندان طولانی ایشان پایه گذاری کرده و برخی از ایشان به نحوی به یادگار مانده ولو گاهی فقط نامی باقی مانده است، با توجه به چنین هدفی بوده است. اول تلقی از نظام حقوقی و دستگاه قضائی و دادگستری وجود داشت. در هر حال چنین خدمتی را پذیرفته بود، با این آرمان بود و دل او برای چنین آرمانی می تپید. در این جهت تلاش هایی را آغاز کردند. در چند جهت ایشان برای ...
روحانی شجاع و خار چشم انگلیس
...، در اَهْرم، مرکز تنگستان به دنیا آمد. در نوجوانی برای تحصیل علوم دینی به نجف اشرف رفت و نزد آخوند خراسانی تلمذ کرد و به درجه اجتهاد نایل شد و سپس به بوشهر بازگشت . در 1326 ق پس از بمباران و تعطیل مجلس توسط محمدعلی شاه قاجار، علم الهدی به فتوای سیدعبدالحسین لاری و نیز اجتهاد خود بر ضد انگلیسی ها فتوای جهاد صادر کرد و رئیس علی دلواری را با صد نفر تفنگچی تحت امرش به بوشهر دعوت نمود و ...
تأملاتی در باب علوم انسانی و بایسته های آن در شرایط کنونی ایران
علوم انسانی از آن رو که با انسان سروکار دارد، بدون تردید با سایر علوم متفاوت است و این تفاوت با توجه به شواهد تاریخی قابل اثبات است. ریشه اصلی تفاوت به ارتباط یافته های بشری درخصوص روح انسان مربوط می شود. در این باره، آورده های انبیا به دلیل وحیانی بودن، رویکرد واقع بینانه ای دارد. انقلاب اسلامی که با ادعای تداوم راه پیامبران پای در تحولات معاصر نهاد، می تواند رویکردهای بدیعی را در این زمینه عرضه کند. باید توجه داشت که مراد، تلاش برای واقع نمایی و پرهیز از رویکردهای ناقص و یک بعدی است که همواره علوم انسانی را در کشور ما گرفتار خود ساخته است. ...
من وحی القرآن ؛ تفسیری اجتماعی و پاسخگوی شبهات روز
... قابل فهم نیست. نگاه منفی به تفسیر علمی علوی مهر همچنین با اشاره به گرایشات علم تجربی در تفسیر من وحی القرآن اظهار کرد: وی به طور عموم مباحث علوم تجربی را نمی پذیرد و نگرش منفی در این زمینه دارد و دلیل وی نیز آن است که علوم تجربی مجموعه ای از فرضیاتی است که دستخوش تغییر می شوند. وی افزود: در بحث آفرینش آسمان و زمین در شش دوره که در قرآن از آن به یوم تعبیر شده است ...
انتقاداتی به جایگاه علمی خسروپناه و واکنش ها به آن
. زبان شناسی، قواعد عام زبان را که از روش تجربی به دست آمده، بیان می کند و فلسفه زبان شناسی با نگاه درجه دوم به دانش زبان شناسی می پردازد و از پرسش هایی از جمله زبان شناسی چیست؟ تعریفش چیست؟ موضوعش چیست؟ با چه علومی مرتبط است... پاسخ می دهد (ص,11) آشنایی اولیه با کتاب های مقدماتی فلسفه زبان کافی است تا فکر نکنیم موضوع فلسفه زبان سؤالاتی است نظیر اینکه زبان شناسی چیست و با چه علومی در ارتباط است ...
علوم انسانی اجتماعی از بحران تا بومی سازی
شعار سال: تعریف مفاهیم و واژگان 1. علوم انسانی - اجتماعی : منظور ما از علوم انسانی مجموعه علوم و فنون مربوط به مطالعه و شناخت جامع انسان در ابعاد مختلف و در جامعیت آن است. در این راستا علوم اجتماعی به عنوان زیر مجموعه علوم انسانی تلقی می شود؛ به این معنی که علوم اجتماعی از میان ابعاد مختلف انسان به شناخت ابعاد اجتماعی و فرهنگی وی و اجتماعات انسانی می پردازد.لذا در این بررسی منظور از علوم انسانی- اجتماعی وجه اشتراک موضوعی این دو و یا به عبارت دیگر، علوم بررسی کننده انسان به ...
تکامل اندیشۀ دینی در مواجهه با مدرنیته
فرهنگ امروز/ محمد آقابیگی کلاکی*: مقدمه: فرهنگستان و تکامل اندیشۀ دینی در مواجهه با مدرنیته ورود غرب مدرن در سیمای جدید فکری و فرهنگی و به ویژه در ابعاد علمی و تکنولوژیک آن از اوایل دورۀ قاجاریه تاکنون مباحث گسترده ای را به همراه و مواضع گوناگونی را از سوی به ویژه طیف های نخبگانی جامعه موجب شده است. درحالی که رویکرد روشنفکران و حاملان معرفت مدرن به جامعۀ ایران همواره در دو موضع انفعال در برابر این علوم (و البته در صورت ...
رئالیسم انتقادی صدرایی به مثابه روش علوم اجتماعی
. مجموعه حاضر حاوی برخی مقالات و مصاحبه هایی است که از سال 1380 تا 1388 با محوریت روش شناسی علوم اجتماعی و سیاسی انجام گرفته است. بیشتر مقالات، سرمقاله هایی است که در سال های یاد شده در فصلنامه علوم سیاسی منتشر شده است. مباحث مطرح شده در این مقالات با آن که ناظر به موضوع و مسائل علم و دانش و فلسفه سیاسی است، نسبت به دیگر رشته های علوم اجتماعی و از جمله جامعه شناسی قابل تعمیم ...
جریان دانشجویی با بده بستان های جناحی حریت خود را از دست می دهد/ روحیه خودمداری در تشکل ها ثمره فرهنگ ...
گذرانند و این در حالی است که دانشگاهی می تواند منبع تحول باشد که در آن برای علم ارزش قائل شوند. کارویژه دانشجو، دانشگاه و تشکل دانشجویی این است که با نگاه علمی به نقد مباحث بپردازد، اما این موضوع معمولا کمرنگ است به گونه ای که خیلی وقت ها می بینیم نقد یک تشکل دانشجویی با کسی که دانشجو نیست و از سطح سوادی پایینی برخوردار است یکی است. دانشجو زمانی می تواند منبع تحولات باشد که با نگاه دقیق علمی به مسائل ...
روایت خواندنی یک مبارزه علیه استعمار انگلیس
تحت تأثیر افکار انقلابی و آزادی خواهانه او قرار گرفت . در بوشهر سید عبدالله دروس کلاسیک مذهبی را پی گرفت و نزد دانشمندان برجسته ای چون شیخ اسماعیل آل الجبار ، آیت الله علم الهدی بلادی ، سید سلیمان صدرالاسلام و محمدعلی بهبهانی فقه، اصول، حدیث و علم رجال را آموخت. همچنین نزد سید عبدالرضا حافظ الصحه پزشکی و زبان انگلیسی و نزد شیخ حبیب الله ذوالفنون آبادی هندسه و نجوم جدید را تحصیل کرد ...