سایر منابع:
سایر خبرها
فلسفه ی فقه
دارد و در متن فوق مورد اشاره قرار گرفت، تعریف سایر فلسفه های مضاف را که تولد و تعین یافته در نظر بگیرند، اختلافات فوق را حل کرده و از فلسفه ی فقه تعریف و تنسیقی مناسب با ماهیت و تنسیق سایر فلسفه های مضاف ارائه دهند. البته این توصیه و الزام بر فرضی است که در فلسفه های مضاف تکون یافته، بتوان در این باره به قرار معین رسید، لکن با بررسی کتابها و مباحثی که در موضوعاتی چون فلسفه ی علم، فلسفه ی ...
گفتمان فلسفه ی فقه
معارف اعتقادی، ناقض مدعای دکتر سروش است. در فقه، قطعیات فراوانی در حوزه فهم و حکم فقهی وجود دارد که دستخوش اختلاف و تحول نشده است. 4. چه بسا فهم ما از پاره ای احکام فقهی تحول یا تکامل یابد بدون اینکه یافته های پیشین و پیش فرض های معرفت شناختی و زبان شناختی و غیره تغییر یابند؛ بنابراین الزاماً نمی توان از تحول درون فقهی، تحولات برون فقهی را استنباط کرد. 5. ادعای تحول در معارف فقهی ...
جایگاه و کارکرد شک در فلسفه های دکارت و غزالی
سرویس اندیشه جوان ایرانی ؛ بخش شعر و ادبیات: نویسنده: سامی م. نجم ترجمه: ابوالفضل حقیری چکیده: مسأله امکان معرفت و پاسخ به استدلال های شک گرایانه نقطه آغاز فلسفه ورزی است و نوع مواجهه با شکاکیت و دشواری های آن از مبادی و مقاصد فکری- فرهنگی متفکران متأثر است. نویسنده این مقاله با اتکاء به آثار غزالی و تأملات دکارت کوشیده تا به تصویر نوع مواجه غزالی و دکارت با شک گرایی ...
تحمیل هزینه گزاف بر اصحاب انقلاب
. مجلد اول کتاب، شش فیلسوف و نظریه پرداز را مورد نقد و ارزیابی قرار داده است که انتساب به دوران کلاسیک دارند. اما نظریه معاصر فیلم 60 فیلسوف دارد که یکی از آنها ژیل دلوز است که پیش نیاز فهم آراءاش، فلسفه زمان برگسون، ملاصدرا و میرداماد است و 10 سال است برای فهمیدن آن دست وپا می زنم. (یکی از همین نورچشمی های سینما که بودجه های میلیاردی به او اختصاص می دهند، 10 سال پیش در درس کارگردانی من، وامانده ...
جایگاه تساهل و تسامح در قوانین حقوقی - اجتماعی اسلام
آیین اسلام پژوهش کند، به روشنی درمی یابد که آموزه ها و قوانین اسلامی به آسان گیری بر مردم و تسهیل وظایف آنان گرایش عظیم دارد و فقط در مواضعی به سخت گیری نزدیک می شود که ایمان و اخلاق جامعه در معرض تباهی قرار گیرد و مصلحت عمومی به خطر افتد و نرمی و ملایمت نیز چاره سازی نکند؛ وگرنه روح غالب در آموزش ها و دستورهای اسلامی به تساهل و تخفیف و جلب قلوب معطوف است. آیات بسیاری از قرآن مجید من جمله آیه ی وَ ...
گفتمان غزالی و گفتمان روشنفکر دینی
درخور به سنت فلسفی قدیم و جاری در طول بیش از هزار سال در ایران و با اتخاذ آن به عنوان یکی از بنیادهای نظری عقل گرایانه اش و در امتداد و دنباله ی آن، راهی اصیل و استوار را بگشاید، به طرزی غریب به منابع و مآخذ و مشاهیری از فرهنگ خویش توجه نموده که- دقیقاً در نقطه ی مقابل ابن رشد که کعبه ی آمال روشنفکران هم وطن اش قرار گرفته- به عقلانیت گریزی و فلسفه ستیزی شهره اند، از جمله ی این ها ابوحامد محمد غزّالی ...
عوامل پویایی فقه
... حکم اعتبار و انشأ می شود (همان، ص 68 / کلانتری، 1378). تفاوت حکم حکومتی و غیرحکومتی نیز وابسته به بود یا نبود حکومت اسلامی است و یا ارتباط با شأن حاکم بودن یا مفتی بودن مرجع و مجتهد دارد که در بحث تخصصی حکم حکومتی می توان آن را پیگیری نمود. (3) در تمام دیدگاه های فقهی، دو نوع حکم اولی و ثانوی پذیرفته شده اند و فلسفه ی وجودی احکام ثانوی را انعطاف پذیری نظام فقهی با حالت های گونه گون مکلف ...
غزّالی: ژرفنگر و پژوهشگر خستگی ناپذیر
های شرق اسلامی شد و گذشته از دیدار جهانگردان با او در قاهره، دمشق، قدس و مکه، اندیشه مندانی مانند جوینی و غزّالی، از رهگذر دیگران، زیر تأثیر اندیشه های ابن حزم اندلسی قرار گرفتند (زعبی، همان). 27- غزّالی، احیاء علوم الدین، ترجمه ی خوارزمی، ج1، صص42-43. 28- احیاء، ج3، ص10. 29-M. Umaruddin, The Ethical Philosophy of AL - Ghazzali (kuala Lumpur. A.S.Noordeen first Edition. 2003), p ...
دانش و دانشمندان در نگاه غزّالی
فراگیری در اسلام از بدرالدین جماعه، گزارش و پژوهش محمد حسین ساکت (تهران، نشرنی، چاپ اول، 1388)، صص195-205. این بخش از آموزشنامه ها الگوبرداری از یکدیگر است. 3- حسن بزون، المعرفة عند الغزّالی، ص50. 4- غزّالی، احیاء، ج1، ص117. 5- همان. 6- احمد خواجه، الآداب التعاملیة فی فکرة الامام الغزّالی (بیروت، المؤسسة الجامعیة الدّراسات و النشر و التوزیع، الطبعة الاولی، 1406ه / 1986م)، ص132 ...
انقلاب اسلامی؛ محصول علوم انسانی اسلامی
...، آیت الله خامنه ای، شهید دکتر مفتح، شهید دکتر باهنر و ده ها شخصیت دیگر نیز در همان مسیر گفتمان مطرح شده امام حرکت کردند. اجتهاد عمیق امام خمینی(ره) در منابع دینی همچون قرآن و روایات معصومین(ع) و تخصص کم نظیر او در علوم اسلامی مانند علم فقه و حکمت متعالیه و نگرش عمیق وی به اسلام ناب محمدی(ص)، زیربنای فکری انقلاب اسلامی است. نهضت اسلامی در طرح و برنامه امام خمینی(ره) اندیشه ای نوین ...
برلینی ها در حال نگارش/ ترجمه امداد برای نویسندگان
کاوه فولاد نسب نویسنده و مترجم گفت: این روزها بعد از سه سال مطالعه و پژوهش کتابخانه ای و میدانی، مشغول نگارش رمان برلینی ها هستم که به زندگی مهاجران و پناهندگان ایرانی در آلمان می پردازد. وی افزود: در این رمان هم مثل رمان قبلی ام_ هشت و چهل و چهار ، شهر و زندگی شهری، یکی از محورهای اصلی اثر است. وی ادامه داد: رمان مصور در جستجوی زمان از دست رفته هم در مرحله ی ویراستاری است ...
استناد فقهی به مذاق شریعت در بوته ی نقد
نیز با یکدیگر تعامل دستگاهواره ای را رقم می زنند. چنین اسنادی را می توان در کنار یکدیگر قرار داد و همه ی آنها را با یکدیگر یک دستگاه دلالت کننده انگاشت. عالمانی که با فهم متن سروکار دارند (مانند تفسیر قرآن کریم، فقه الحدیث و ...) خوب می دانند که فهمنده ی نصوص گاه با کنار هم نشاندن در متن، آنان را وادار می کند که غیر از دلالت مستقلی که در هنگام جدا بودن از یکدیگر بر معنای خود داشته اند، با ...
روش آموزش در نظر غزالی
برداشت کسی که به او می آموزد و راهنمایی می کند، پایین بیاید. اگر آموزگار به دانش آموزی برخورد که ترک یا هندی است [و زبان تازی به خوبی نمی داند] و یا کند ذهن و دیرباب است، برابر فهم و درک وی سخن بگوید؛ همین گونه اگر به دانش آموزی باهوش برخورد، حقیقت را همان گونه که هست برای وی بشکافد. (1) نگفته پیداست که این پایین آمدن آموزگار و استاد در سطح دانش آموز یا دانشجو به معنای بر هم خوردن تراز احترام و ...
چو ایران نباشد...
دانشمندانی چون ابو علی سینا و رازی و ابوریحان به زبان های زنده دنیا ترجمه می شد. ایران، سرزمین دلیرمردانی چون پوریای ولی، تختی و رئیسعلی دلواری است. ایران، سرزمین مردان غیوری است که با دستان خالی و دلی سرشار از ایمان در برابر تمام دنیای کفر ایستادند، از شهیدان چمران، بابایی، صیاد شیرازی و باقری تا شهدای انرژی هسته ای: شهریاری و احمدی روشن. ایران، همان سرزمینی است که باعث ترس و واهمه ابرقدرت های جهان شده ...
فلسفه علم و مفهوم علیت از دیدگاه غزالی
سرویس اندیشه جوان ایرانی ؛ بخش شعر و ادبیات: نویسنده: مشهد العلاف مترجم: محمد فیروزکوهی (1) اشاره نویسنده می کوشد تا ضمن تقریر عمومی اصل علیت و تحلیل رابطه علّی- معلولی، در مطالعه ای تطبیقی میان آراء غزالی و برخی فلاسفه غربی (مالبرانش، هیوم، رایشنباخ) و طرح نقادی های غزالی بر علیّت، پیشگامی غزالی در نفی ضرورت علّی در تاریخ فلسفه را به مسند تحقیق بنشاند. محورهای ...
توهم دارکولیسم
...، جذاب ترین روایت های ادبی را پیشِ روی خواننده قرار داد و اتفاقا به دلیل همان سخت نویسی بود که ترجمه آثارش هم کار هر مترجمی نبود و نیست. فرصت کردید نبرد این نویسنده چرب دست را بخوانید آن هم با ترجمه مثال زدنی عبدالله کوثری که کلاس رایگان ترجمه است و نشان می دهد یک مترجم مسلط تا چه حد می تواند جان کلام را ادا کند ولو اینکه از زبان دوم ترجمه کند. به طورحتم می دانید که کوثری این اثر را از زبان ...
ضرورت اقتران و مسئله ی معجزه در نزد غزالی و ابن رشد (1)
...، آن گاه به طرزی مناسب مستعد آن می گردد که افاضه ی همان تصورات را از نفوس سماوی دریافت کند. به زبان استعاره گفته می شود که ایشان لوح محفوظ را مشاهده می کنند، زیرا می توانند آینده را در گفتمان نبوی عیان سازند. (7) این از نظر فیلسوفان رویدادی معجز آسا است. معجزه گسست در سیر طبیعت نیست، زیرا چنین گسستی وجود ندارد. بلکه باید آن را در قدرت خارق العاده و استعداد پذیرش تخیل پیامبران جست. (8) ...
صحیحین و نفی تکفیر
سرویس اندیشه جوان ایرانی به نقل از راسخون ؛ بخش مقالات دینی: نویسنده: ابوالفضل قاسمی (1) چکیده به سبب رویکرد حدیثی سلفیه و با توجه به اینکه تکفیری ها خود را سلفی و پیرو سلف صالح می دانند به دو منبع روایی مورد اعتماد سلفیان یعنی صحیح بخاری و مسلم مراجعه شد و مسئله تکفیر از منظر روایات این دو کتاب مورد بررسی قرار گرفت تا روشن گردد آیا این رویکرد گروه های تکفیری مورد تأیید این ...
ضرورت اقتران و مسئله ی معجزه در نزد غزالی و ابن رشد (2)
سرویس اندیشه جوان ایرانی ؛ بخش شعر و ادبیات: نویسنده: باری اس. کوگان ترجمه: ابوالفضل حقیری نظر ابن رشد در باب معجزات بحث ابن رشد درباره ی معجزات بیش از آن که تبیین و تحلیلی منظم باشد، مجموعه ای از اشارات گذرا است و حتی این اشارات هم به طرزی استثنایی مختصر، مبهم، و پراکنده هستند. هم شکل و هم محتوی آن ها موجب این اتهام گردیده است که ابن رشد به دلیل فراهم نیاوردن چارچوبی ...
تأثیرهای فرهنگی ورود تکنولوژی، به ویژه در عرصه ی سبک زندگی، چیزی نیست که با فرافکنی گریزپذیر باشد
سرعت و کمبود وقت و گزینش مخاطبانِ هم زبان تر و حذف دوستانِ وقت گیر، اهمیت بیشتری می یابد و چنین نگاهی از فضای مجازی به فضای واقعی و زندگی روزمره ی مردم هم انتقال می یابد. هر کدام از این دگرگونی های فناورانه، نگاه مردم به جامعه، دولت، افراد دیگر و خودشان را دگرگون ساخته اند و این دگرگونی در چگونه زیستن آنان اثرگذار بوده است. در واقع باید پرتو تحلیل خود را بر جنبه هایی درک شده و تجربه شده از ...
حرف های زیادی در تصویرگری کودک داریم - قبلا به هم کمک می کردیم
یک پخش داریم که نیمی از کار را انجام می دهد و بخش بزرگی از فروشمان هم از همکاری با پخشی ها حاصل می شود. * یک ویژگی که آثار ترجمه ای افق چه در حوزه بزرگسال و چه کودک دارد، این است که کپی رایت در آن ها رعایت شده است. البته نه در همه کتاب ها. * ملاک و میزان این رعایت چیست؟ چون ابتدای برخی کتاب های افق این جمله درج می شود که این کتاب با خرید کپی رایت ترجمه شده و ابتدای ...
زبان نمادین دین از نگاه غزالی بازخوانی جواهر القرآن (2)
این قبیل نیست (ص51). اگر قرار باشد کسی قرآن را بفهمد، چنان است که گویی در خواب، اصل لوح محفوظ را ببیند و روح معنای آیه [= معنای نمادین] را دریابد. این عبارات، به وضوح گفته های پل تیلیش را به یاد می آورد؛ که هر گاه کسی نتواند زبان نمادین دین را دریابد، به ورطه ی تشبیه و تعطیل فروخواهد غلتید (نک: پترسون، 275). ب) کاربرد نظریه در فهم قرآن فصل دوم از این بخش (صص53-61)، به کاربرد عملی این دیدگاه ...
ابوطالب مکی و ابوحامد غزالی
چهار جلدی قاهره، جلد1، صص333-67) و کتاب تربیة الاوراد و تفصیل احیاء اللیل (کتاب دهم، از ربع یکم، صص353-56) به موضوع ورد پرداخته است 12- جهت سهولت خوانش متن و فهم آن، بخش های مورد نظر نویسنده را تا جایی که ممکن بود با ترجمه فارسیِ احیاء (ترجمه مؤیدالدین محمد خوارزمی، به کوشش حسین خدیوجم، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ سوم 1372) تطبیق دادم. از این پس تمامی ارجاعات مترجم به همین ترجمه خواهد بود ...
نگاهی به شعر و شاعری ابوحامد محمد غزّالی توسی (1)
گوناگون این شعر را شوقی از روی دست نگاشت ها و متن های چاپی آورده است. 13- مجاهد مصطفی بهجت، پیشین، ص56. 14- بهجت، همان، ص55. 15- همو، ص29. 15- صفدی، الوافی بالوفیات، به کوشش فرانتس اشتایز (ویسبادن، 1962م)، ج1، ص276؛ ابن خلّکان، وفیات الأعیان، تحقیق احسان عباس (بیروت، دارصادر، 1971م)، ج4، ص218؛ طاش کپری زاده، مفتاح السعادة، تحقیق کامل البکری (قاهره، دارالکتب الدینة بمصر، بی تا ...
حیرت غزالی و شک دکارتی (2)
طرح دلایل شکاکانه تا شکاکیتی فراگیر که اولیات را هم دربرمی گیرد پیش می رود و پس از گذر از این دوره ی شکاکیت با مبنا قراردادن اولیات و ضروریات به جستجوی خود در بین فِرَق مختلف ادامه می دهد. آنچه بیشتر برای پژوهش تطبیقی حاضر موردنظر ماست همان بخش اول شکاکیت غزّالی است. اما تأکید می کنیم که حیرتی که غزّالی در آن قرار می گیرد فراتر از شک اوست. 3-2. غایت و مقصود شک و جستجوی غزّالی حال که غزّالی ...
حیرت غزالی و شک دکارتی (3)
آن را در سال 1641 منتشر کرد. او در مقدمه ی تأملات از کسانی که تأملات را می خوانند تقاضا کرد که: درباره ی آنها هیچگونه قضاوتی نکنند مگر بعد از آنکه زحمت خواندن تمام اعتراضات و پاسخ هایی را که به آنها داده است، کشیده باشند. در 1644 کتاب اصول فلسفه به لاتینی منتشر شد و به قلم آبه کلود پیکو به فرانسه ترجمه شد و در 1647 منتشر شد. این کتاب قرار بود در چهار بخش و 207 اصل بیان کاملی از فلسفه طبیعی و ...
حیرت غزالی و شک دکارتی (4)
مرا فریب داده معقول است. نتیجه: اکثر باورهای حسی من در معرض شکی معقول قرار دارند. با استفاده از اصل تعمیم پذیری (universsalizability) که هِر (K.M.hare) آنرا در فلسفه اخلاق مطرح می کند نیز می توان این مرحله از استدلال دکارت را توضیح داد. هر در فلسفه ی اخلاق اصلی را مطرح می کند که بنابر آن اگر کسی معتقد باشد عمل x خوب است. باید بپذیرد که اگر هر زمان و مکان و اوضاع و احوال مشابه با عمل x ...
تأثیرات اندیشه های تفسیری غزالی بر صدرالمتألهین شیرازی
ملاّصدرا از غزالی در موازات انتقاد از مخالفت های غزال با فلسفه، ملاصدرا در آثار گوناگونش به ویژه در آثار تفسیری و مباحث قرآن شناسی، شدیداً تحت تأثیر دیدگاه های غزالی قرار داشته و به تعریف و تمجید از او می پردازد. شاید پس از محی الدین ابن العربی، در مباحث تفسیری و قرآن شناسی، او تحت تأثیر اندیشه های غزالی باشد. به عبارت دیگر می توان گفت که او اگرچه با غزالی مؤلف تهافت الفلاسفه مخالف است اما با غزالی ...
تحلیل مبنایی و محتوایی کتاب القسطاس المستقیم (1)
کنید به: اِندرِس (1990: 25-6) که به این کتاب ها اشاره کرده است. 15- گوتاس (1998: 88) که به منبعش اشاره نکرده است. همچنین درباره ی کندی در سیاق سازگاری فلسفه و اسلام، نگاه کنید به: Endress 1990: 4-13 16- چین (1984: 57-72) خلاصه ای از کتاب ابن حزم را آورده است. برای گزارشی مشابه، نگاه کنید به: Chejne 1982: 157ff 17- مارگولیوث (1905: 79-129) متن عربی و ترجمه ی انگلیسی این مناظره را ...
تحلیل مبنایی و محتوایی کتاب القسطاس المستقیم (2)
تصویرپردازی از میزان ها در ارائه ی روش منطقی قابل فهم و نشان دادن اهمیت آن سهم بسزایی دارد. با بررسی سیاق و محتوای قسطاس، اکنون می توان به تفصیل از نحوه ی مواجهه ی غزالی با منطق قیاسی سخن گفت. در وهله ی نخست به نمونه ای از قیاس هایی که غزالی معتقد است در متن قرآن نهفته اند، پرداخته می شود. سپس از دیگر آیاتی بحث می شود که غزالی آن ها را به مثابه ی ارجاعاتی کلی به منطق قیاسی تفسیر کرده است ...