چه کسی کودتا کرد؟ | تحلیل سعید حجاریان از 28 مرداد 32
سایر منابع:
سایر خبرها
امروز با تاریخ
...> خاطرات هاشمی رفسنجانی 31مرداد سال 1377: اول وقت، آقای ابراهیم امینی، [رییس دبیرخانه مجلس خبرگان] آمد. در مورد مسأله نصب سران سه قوه در مجلس خبرگان نگران بود و گفت، مخالف با قانون اساسی و باعث تضعیف رهبری است و بهتر است در همان حد حذف امتحان، امتیاز بدهند.شورای مجمع [تشخیص مصلحت نظام] جلسه داشت. قبل از جلسه، دربارة طالبان و حمله آمریکا به افغانستان و سودان صحبت شد. مهندس [میرحسین] موسوی ...
سخنگوی شورای نگهبان: در شورای نگهبان فضای حاکم، تخصصی است
مدعی بوده اند که حکومت شان، حکومت اسلامی است و علت آن نیز خواسته و آرزوی تاریخی مردم جوامع اسلامی از جمله مردم مسلمان ایران بوده است هر چند که این خواسته بحق تا پیروزی انقلاب اسلامی برآورده نشده بود. وی افزود: سابقه شورای نگهبان تا حدی به قبل از انقلاب و به عصر مشروطیت بر می گردد؛ در واقع اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه چنین ساختاری را در این باره پیش بینی کرده بود ولی به دلایل مختلف از ...
نامگذاری 28 مرداد
طور کلی بر مخالفت با سلطنت و استبداد تکیه می کنند و مدعی حکومت مردم و مشروطه خواه هستند. محمد مصدق و یارانش در میان گروه دوم، یعنی مدافعان کودتا خواندن 28 مرداد، به دسته سوم یعنی مدافعان آزادی و استقلال مردم تعلق دارند. بر این اساس از نحوه نامگذاری 28 مرداد، بیش و پیش از هر چیز، نشانگر رویکرد سیاسی نامگذاران است و جهت گیری سیاسی ایشان را آشکار می سازد. ...
مصدق، شخصیت کاریزماتیک ملی
از ایران رسید که مصدق را نه یک قهرمان ملی بلکه زمینه ساز کودتای 28 مرداد معرفی کرده و عوامل کودتا را با وجود اسناد موجود و افشاشده معتبر، از بدنامی تطهیر کند. به یکباره رضاشاه در میان خیل آزادی خواهان مشروطه که جان خود را بر سر این جنبش گذاشته بودند، چهره شاخص مشروطه خواهی شد و محمدرضا شاه که با اعمال فشار انگلیس و آمریکا تن به کودتا داده بود تا بر سر قدرت بماند، قهرمان ملی! مخالفانِ مصدق بر آن ...
گفت وگو با حمید شوکت درباره نقش حزب توده و نهضت ملی در کودتای 28 مرداد
بخواهد اما در عوض با نادیده انگاشتن سیاستِ واقع بینانه آخرین فرصت را از دست داد و پیشنهاد بانک جهانی را رد کرد. با این تحلیل، چقدر می توان از تقصیر یا خطای تاکتیکی مصدق پیش از شکل گیری ایده کودتا و بعد از آن در مقابله با کودتا سخن گفت؟ نخست وزیری مصدق بدون خواست و موافقت شاه شدنی نبود. این گمان رایج که جمال امامی، نماینده محافظه کار مجلس با پیشنهاد به مصدق برای کسب مقام نخست وزیری تصور ...
سرنوشت متفاوت دو گُنده لات
. دیدار فرح پهلوی با نوجوانان زورخانه شعبان جعفری 28 مرداد، اوج کار شعبان به گفته شاه حسینی؛ شعبان را از مدتها قبل از 28 مرداد، یواش یواش از میانه تظاهراتی که برای دکتر مصدق می شد به سمت خود کشیده و به صحنه آورده بودند. اوج کار شعبان هم در 28 مرداد بود. عامل اصلی جذب شعبان هم یک روحانی به نام شمس قنات آبادی از نزدیکان آقای کاشانی بود. قنات آبادی بعدا در مجلس نوزدهم ...
در شورای نگهبان فضای حاکم، تخصصی است
به گزارش خبرگزاری صداوسیما هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان در بیست و سومین نشست سالانه اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل گفت: سابقه شورای نگهبان تا حدی به قبل از انقلاب و به عصر مشروطیت بر می گردد؛ در واقع اصل دوم متمم قانون اساسی مشروطه چنین ساختاری را در این باره پیش بینی کرده بود ولی به دلایل مختلف از جمله این که شاه و روشنفکران اراده این کار را نداشتند و همچنین اختلاف علما عملا ...
10 دلیل در رد ادعای کودتانبودن 28 مرداد
خلع سلاح آورنده فرمان را صادر کرد تا بعدها نتوانند ادعا کنند که در شرایط عادی فرمان را ابلاغ کرده اند و کودتا نبوده است. 5. برخی مدعی اند در واقع با رد فرمان شاه این مصدق بود که کودتا کرد و شاه به همین خاطر برای حفظ جان خود ناگزیر از فرار شد و دولت 25 تا 28 مرداد کودتایی است و 28 مرداد یک ضد کودتا بود برای بازگرداندن حکومت قانون و نجات کشور از دست کمونیست ها. این همان اتهامی است که مصدق ...
سقوط مصدق، نتیجه جدایی دین از سیاست
مصدق به خیابان ها آمدند و زمینه را برای بازگشت او به اریکه قدرت فراهم آوردند؛ نشانه ای بارز از قدرت بسیج کنندگی آیت الله کاشانی و سایر نیروهای مذهبی بود. کاشانی در حمایت از مصدق تصریح کرده بود: اول اینکه قوام خائن به ملت است و باید کنار برود و ثانیا مصدق باید مجددا برای ادامه نهضت ملی نخست وزیر باشد . به بیان دیگر، اگر کاشانی و نیروهای مذهبی نبودند، کار مصدق در همان سال31 پایان می یافت و کار به طراحی ...
اشتباه تاکتیکی مصدق
تشکیل دولت دکتر مصدق منجر گردید. مصدق نیز به خوبی توانست در این فضا به دنبال افزایش اقتدار دولت ایران در برابر دخالت های بیگانه قرار گیرد. اختلاف شاه و مصدق از کجا آغاز شد؟آیا شاه به توانایی مصدق شک داشت یا اینکه او را در برابر خود می دید؟ طبق قانون اساسی مشروطه ،سلطنت ودیعه ای بود که از طرف مردم به پادشاه داده می شد. شاه نیز اختیارات قانونی داشت از جمله اینکه شخص نخست وزیر ...
تاثیر کودتای 28 مرداد بر تاریخ معاصر ایران داستان شگفت انگیزی است/ کودتایی در کار نبود!
کرده بود که در فاصله تعطیلی مجلس سوم و افتتاح مجلس چهارم، احمدشاه 14 بار فرمان رئیس الوزرائی به نام 12 تن صادر کرده بود و عدم تمکین صمصام السلطنه تنها یک مورد استثنایی در این میان بود. جالب است که دکتر مصدق نمی گوید مطابق کدام اصل قانون اساسی، شاه فاقد چنین حقی است و آن مطلعین چه کسانی بودند. واقعیت این است که قانون اساسی مشروطه در دوران فترت مجلس ساکت است و چگونگی تعیین تکلیف وزرا در چنین دورانی ...
آرامگاه نادر شاه افشار یکی از بهترین جاهای دیدنی شهر مشهد است
قسمت دارد؛ تالاری با 16 ستون یکپارچه سنگی که در اطراف مقبره قرار دارد. سقف مقبره بیش از 6 متر ارتفاع دارد. در این مقبره یک سکوی دوازده پله ای، محل گور، یک پوشش خیمه مانند بر روی قبر، یک سکوی مرتفع در کنار قبر که مجسمه نادر شاه سوار بر اسب به همراه سه نفر دیگر که به دنبال او هستند، غرفه فروش کتاب و دو تالار به عنوان موزه، یکی برای نمایش جنگ افزارهای زمان سلطنت نادر شاه و دیگری برای نمایش اسلحه های ...
چه کسی کودتا کرد؛ شاه یا مصدق؟
می کشد. محمد مصدق که پیوسته بیمار و در تختخواب بود، از جای جست و از دیوار چهارم تری خانه اش به خانه دیگرش که در اجاره اداره اصل چهار بود جست و دررفت ولی خوشبختانه دستگیر و دادگاهی شد و به سبب خیانت به کشور ایران محکوم به اعدام. مخالفان مصدق او را به قانون شکنی محکوم می کنند، چراکه معتقدند مصدق نامه عزل خودش از نخست وزیری را که حق قانونی شاه در آن برهه از تاریخ بوده از طرف دربار دریافت کرده ولی وقعی ...
کودتای 28 مرداد، ایران را به کمای سیاسی برد
الت نداشت اما به دلایلی قانع شد که باید ورود کرده و دخالت های خود را آغاز کرد. هم زمانی مسائل خارجی و درگیری های داخلی شاه و دولت مصدق، به کودتای 28 مرداد انجامید. یاران مصدق به او خیانت کردند این پژوهشگر با تشریح عوامل داخلی رقم خوردن کودتای 28 مرداد، گفت: مصدق به عنوان نماد و نماینده طیف معارض شاه در میدان بود. او با منش خود، بر اساس قانون مشروطه، اختیارات بسیار محدودی را ...
کودتای 28 مرداد؛ ملغمه ای از روحانیونِ حکومتی با روشنفکرانِ نان به نرخ روزخور و روسپی ها/ اوهام سلطنت ...
سیاسی در تاریخ معاصر ایران است؛ همان فاجعه ای که سلطنت طلب ها از آن به عنوان قیام ملی یاد می کنند. سیدامیرحسن امین (حقوقدان، فیلسوف، تاریخ پژوه و استاد بازنشسته دانشگاه کلدونین گلاسکو در رشته حقوق بین الملل) در گفت وگو با ایلنا ضمن انتقاد از این نگاهِ غیر مستند سلطنت طلب ها با یادآوریِ وطن فروشیِ شاه و مزدوران اطرافش ابراز کرد: هر شخصِ عاقل و اهل تحقیق، تشخیص می دهد که کودتای 28 مرداد بر خلاف آنچه ...
روز “28 مرداد 1332” در تهران چه خبر بود؟
قانون اساسی و حکومت مشروطه می دانست از قبول آن سرباز زد و مخالفان دست به کودتا زدند. در روز 25 مرداد با ناکام ماندن کودتای نظامیان، شاه به خارج از کشور فرار کرد. با این رویداد مصدق و اطرافیانش تصور کردند خطر برطرف شده است. یک روز قبل از وقوع کودتای دوم یعنی در 27 مرداد 1332 آیت الله کاشانی در نامه ای به مصدق از قطعی بودن کودتایی دیگر خبر داد. آنچنان که بعدها در اسناد سازمان ...
یک سند تصویری قابل اعتنا/ نگاهی به مستند بهارستان خانه ملت
پیرامون مجلس مشروطه از تولد تا پایان است. نحوه شکل گیری مجلس و خاستگاه نمایندگان مردم در دولت های گوناگون، و حضور شاهان قاجار و پهلوی و شخصیت های مهم تاریخ معاصر همچون ستارخان و باقرخان، آیت الله مدرس، آیت الله کاشانی، دکتر مصدق، قوام السلطنه و... در فیلم به ایجاز روایت می شود. شاید در تاریخ معاصر ایران کمتر فیلمی داشته باشیم که به سیر انقلاب مشروطه و مجلس در زمان پرداخته باشد و بهارستان خانه ملت با ...
مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت خیانت علنی کرد
که من در اینجا پیگیر هستم، فقط می توانم به نظر متخصصان و کارشناسان بی طرف مسئله تکیه کنم و برداشت نهایی ام را در پایان این نوشته تقدیم نمایم. علاوه بر پژوهشگران برجسته در مطالعات تاریخی و اجتماعی که ملی کردن نفت به صورتی که مصدق مرتکب شد، را خطا دانسته اند، کارشناسان برجسته امور نفتی ...
محمدرضا شاه پس ازکودتای 28 مرداد چگونه به ایران بازگشت؟
کشتار مردم زده بود، به عنوان کفیل وزارت دفاع منصوب کرد. مصدق، قدرت بلا منازع به دنبال تضعیف دربار و نمایندگان مجلس طرفدار شاه، و تقویت قدرت دکتر مصدق مجلس شورای ملی، طی مصوبه ای دیگر بنا به درخواست دکتر مصدق، اختیارات قانونگذاری را برای شش ماه به او واگذار کرد و این در شرایطی بود که دکتر مصدق علاوه بر ریاست قوه مجریه، ارتش، فرماندهی کل قوا و اختیارات تام در قانونگذاری، عملا در ...
مصدق ، تاوان تلاش برای برگزاری انتخابات آزاد را داد
مهدی غنی ، مورخ : کاری که دکتر مصدق به پشتیبانی ملت انجام داد دو بخش اساسی داشت: 1- خلع ید از شرکت نفت انگلیس از صنعت نفت ایران 2- اصلاح قانون انتخابات و برقراری انتخابات آزاد. طبیعی بود که کسانی که با این دو کار منافع شان ضربه می خورد ، بیکار ننشینند و با حاشیه سازی و مسئله آفرینی مانع این اقدامات شوند که نهایت این تلاش ها کودتای 28 مرداد 1332 و سرنگونی دولت ملی بود. به نظر میرسد این حواشی موجب شد عظمت و اهمیت این اقدامات کمتر دیده شده و مسئله خلع ید، تنها به عنوان اختلافی برسر استخراج و فروش نفت تقلیل داده شود. بهترین سندی که حقانیت کار مصدق را نشان میدهد، سیزده سال پس از کودتا توسط محمدرضاشاه منتشر شد. او ...
شعبوون بی مخ چگونه تاج بخش شد؟ / جعفری ، از حامی مصدق تا میدان داری کودتای زاهدی + عکس ها
امروز 28 مرداد شانزدهمین سالمرگ شعبان جعفری معروف به شعبان بی مخ در سال 1385 است. جمع همه تضادها و دوگانه ها بود. در عین حالی که خانواده و روحیه ای مذهبی داشت در همان حال مست، در کوچه و محله به دعوا و خونریزی با سایر لات و لوت ها مشغول بود. در حالی که مدعی هواداری از آیت الله کاشانی و دکتر مصدق بود دلش برای محمدرضا شاه پهلوی می تپید و بر علیه ملی مذهبی ها به خیابان ها می ریخت و مردم را می زد و به قول خودش از اعلیحضرت همایونی که خیلی دوستش داشت، حمایت می کرد. خلاصه یک بام و دو هوایش بسیار وسیع و جادار بود. نه عقل اجتماعی و سیاسی داشت و نه درکی از ...
روز کودتای 28 مرداد چند نفر کشته شدند ؟ / واکنش مصدق به درخواست توزیع سلاح بین هوادارنش چه بود؟
هر تلاشی از سوی من برای کنار گذاشتن مصدق، فرصتی برای دوستان او و دشمنان من، فراهم خواهد کرد تا به مردم بگویند، پادشاه به ابزار دست انگلیس تبدیل شده و آنگاه اعتبار سلطنت از بین خواهد رفت. تنها امیدی که درباره موضوع مصدق دارم این است که او یا عاقل تر شود و یا آنقدر مرتکب اشتباه شود که مجلس ایران او را برکنار کند" این ترجیع بند گزارشی ست که دو سال پیش از کودتای 28 مرداد سال 1332، لوی هندرسون ...
دست نوشته محمدرضا شاه برای چرچیل چندماه قبل از کودتا/ سه اقدام آمریکا علیه مصدق قبل از 28 مرداد
گشته و خوش رقصی شاه را نمایان کرد. محمدرضا شاه در تمجید و تعریف کتاب خاطرات جنگ دوم جهانی چرچیل نوشت: هر وقت احساس کنم، زیر بار مسئولیت های خودم ناتوان و خرد می شوم از کتاب خاطرات شما به عنوان پناهگاه استفاده خواهم کرد! اندیشه تئوری براندازی دولت ملی مصدق در تفکر مشترک آمریکا و انگلیس را نیز می توان در نوشته ای از والترلاکوئیر (Walter.z.Laqueur) اندیشه پرداز منتقد یهودی-در ...
کودتای 28 مرداد نتیجه به حاشیه رانده شدن مردم بود
گیر هیچ استراتژی و برنامه مشخصی نداشتند، بلکه این استراتژی ها و برنامه ها مورد توافق جمع نبود و هر کس بر مبنای خودش حرکت می کرد. در جریان ملی شدن نفت، مقدمات قبلی، خود جریان، مسائلی که بعد از ملی شدن نفت در دوره نخست وزیری دکتر محمد مصدق اتفاق افتاد، کودتای 28 مرداد و مسائل بعد از آن، همه حلقه های به هم پیوسته یک زنجیر هستند که نمی توان یکی را مورد توجه قرار داد و بقیه را نادیده گرفت. ...
سایه کودتا 28 مرداد بر روابط امروز تهران - واشنگتن
ستاره صبح/پیام فیض: کودتای انگلیسی-آمریکایی علیه دولت ملی مصدق روز گذشته 69 ساله شد.در چنین روزی آمریکایی ها و انگلیسی حدود 10میلیون دلار برای سرنگونی دولت ملی مصدق هزینه کردند و در پروژه ای با عنوان آژاکس طرح خود را عملی کردند.در این طرح از یک سو ارازل و اوباش علیه مصدق به میدان آمدند و از سوی دیگر ارتش به صحنه آمد و خانه نخست وزیر محبوب ایران را خراب کرد.تاکنون تحلیل ها و تفسیرهای فراوانی ...
مروری بر مناسبت های امروز 28 مرداد
گروه سیاسی: در این مطلب مروری خواهیم داشت بر وقایع و مناسبت هایی که در بیست و هشتم مرداد این وقایع و مناسبت ها عبارت هستند از: اجرای کودتا با حمایت و طراحی دولت های آمریکا و انگلیس در ایران با خروجی سقوط کابینه دوم محمد مصدق در سال 1332، گشایش نخستین جلسه مجلس خبرگان قانون اساسی در سال 1358، به آتش کشیده شدن سینما رکس آبادان در سال 1357، روز جهانی عکاسی، استقلال افغانستان از انگلیس در زمان حکومت ...
طحان نظیف: مجلس بدون شورای نگهبان بی اعتبار است
بودند که ادعای حکومت اسلامی داشتند و مردم نیز برای مشروعیت بخشیدن به حکومت شان این مسئله را خواهان بودند. وی افزود: سابقه شورای نگهبان به قبل از انقلاب چبرمی گردد؛ در واقع اصل دوم متمم مشروطیت یک شورای نگهبان در قانون آمده بود، ولی به دلیل این که شاه و روشنفکران نمی خواستند و علما اختلاف داشتند اجرایی نشده و وقتی به قانون اساسی نگاه می کنیم متوجه می شویم شورای نگهبان یکی از نهاد هایی است ...
در تحلیل، بازتاب و آثار شکست نهضت ملی ایران
. پس از کودتای 28 مرداد، محمدرضا شاه که پیش از آن به عنوان شاهی ضعیف و درعین حال نرم خو فرض می شد، نزد هواداران مصدق و دیگر گروه های سیاسی مخالف، به صورت رهبری کودتایی و آلت دست قدرت های خارجی درآمد و هرگونه تعامل سیاسی با او غیرممکن شد (ص. 58). هرچه هست مدافعان فاطمی تلاش او را ...
انتقاد تند علم الهدی از میرحسین موسوی ، مصدق و بنی صدر
امام جمعه مشهد گفت: همراهی مردم به خاطر تاییدات جریان روحانیت باعث تثبیت تحرکات سیاسی طرفداران نهضت ملی شدن صنعت نفت شد و مصدقی را که از کاخ خود بیرون آمده بود و قصد داشت تا به عنوان یک قهرمان تاریخی، در اوج از سیاست خداحافظی کند، دوباره از خانه خود بیرون آورد و به نخست وزیری رساند تا در نتیجه آن، حتی شاه از کشور فرار کند. به گزارش پایگاه Alamolhoda، حجت السلام سید احمد علم الهدی در خطبه سیاسی نماز جمعه این هفته که در رواق امام خمینی (ره) حرم مطهر رضوی برگزار شد، با اشاره به فرارسیدن سالروز کودتای آمریکایی 28 مرداد اظهار کرد: حکومت و قدرت برای خاندان منحوس پهلوی نه بر مبنای خواست مردم بود و نه اینکه خودشان با زور می توانستند حکومتشان را حفظ کنند بلکه همه زورگویی ها و گردن کشی های آنان در جهت حفظ منافع بیگانگان و اجانب بود. وی افزود: رضاخان وقتی به قدرت رسید، حکومت خود را مدیون نابکاری های خائنانه دولت استعمارگر انگلستان می دانست و به همین خاطر، تاریخ حکومتی خود را از ابتدا تا انتها در جهت مزدوری گری برای اجنبی ها به کار گرفت تا اینکه مردم در جریان نهضت ملی شدن صنعت ن ...