سیدعباس صالحی: علامه حکیمی سنت گرایی نواندیش و سنت اندیشی نوگرا بود
سایر منابع:
سایر خبرها
ابن سینا نشان دهد میان اقسام حکمت و شریعت تعارضی وجود ندارد
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) مراسم بزرگداشت روز ابن سینا، عصر روز اول شهریورماه به همت موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با حضور اساتید برجسته فلسفه برگزار شد. حجت الاسلام والمسلمین احمدحسین شریفی، رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با موضوع؛ حکمت و شریعت در اندیشه ابن سینا سخنرانی خود را ارائه کرد و گفت: بحث از رابطه عقل و شرع یا عقل و وحی و به تبع آن بحث از رابطه فلسفه و دین و فلسفه و ...
رمزگشایی از هزارتویِ معمای شیخ الرئیس
راستا من در مقاله ای با عنوان نسبت ابن سینا و فلسفه مشا این مساله را تا اندازه ای بررسی کرده ام. در قالب این مقاله من این نکته را مورد اشاره قرار داده ام که مشائی بودن اگر به معنای عقل گرایی و استدلالی باشد، یک نسخه و روایتش در باب ابن سینا درست است و آن مشاییِ اصلاح شده می باشد. در واقع استدلالی که خودِ او، هم در منطق و هم فلسفه اش از استدلالی بودن و عقل گرا بودن مطرح می کند. اما در مورد ...
خوانش میراث فکری ما روشمند نیست
، اجتماع و در باب فرهنگ و در مناسبات جمعی و در حوزه دین کار کنیم. امروز وقتی نگاه می کنیم، می بینیم متاسفانه مطالعات حوزه دین پژوهی و فلسفه دین تحت سیطره الهیات مسیحی است. پاسخی که ابن سینا یا فارابی یا ملاصدرا یا علامه درباره بسیاری از مباحث فلسفه دین دارند، بسیار نیرومندتر و عقلانی تر و قابل دفاع تر است تا آنچه ما در الهیات مسیحی جست وجو می کنیم. ما به پژوهش های تازه ای نیاز داریم. این ...
نقص ابزارهای معرفت شناسی شیخیه
علامه را شرح زده است و مشاور مرحوم آیت الله وحید بهبهانی(ره) است و شاگرد مرحوم کاشف الغطاء است. بنابراین نمی توان او را کاملاً اخباری دید لذا می بینیم در فقه اظهار نظر می کند اما از اخباریگری متأثر است وی در کتاب شرح عرشیه می گوید: کسانی که اهل فلسفه هستند نمی توانند شما را به حقیقت برسانند و گمراه هستند. و شروع می کند به ناسزا گفتن به روش فلسفی و بعدها تا تکفیر ملاصدرا نیز پیش می رود. به نظر بنده ...
از ربوده شدن سه اثر بوعلی تا چاپ تفسیر فن یازدهم
. قاسم پورحسن با بیان اینکه ابن سینا در سال 404 تا 414 در همدان بود و ادامه سال تا 428 به اصفهان رفت گفت: کتابخانه ایشان در اصفهان به غارت رفت. وی با اشاره به اینکه مولوی از ابن سینا با عنوان حکیمی که خواب دید از غیب می آید و به طبیب روحانی یاد می کند و متاسفانه ما ابن سینایی که ابن سینا باشد را نخواندیم گفت: جامعه بی میراث جامعه بی آینده است و اگر ابن سینا نداشتیم آن موقع ...
علامه حکیمی فصل مشترک مطهری و شریعتی بود
دوران بود آثاری را منتشر می کردند. من نیز مقاله شیخ آقا بزرگ طهرانی از علامه محمدرضا حکیمی را در این مجله خواندم. همین حرکت در آن شرایط در حوزه قلم به نوعی نوآوری و پدیده ای جدید بود. چون معمولاً روشنفکران براساس محفوظات ماتریالیستی که در حقیقت برای آنها مطرح شده بود فکر می کردند و قائل بودند عصر دین گذشته و خلاصه دین تناسبی با پیشرفت، فرهنگ یک جامعه ای به اصطلاح رو به رشد و تکامل ندارد. این نشان می ...
میزگرد| بررسی دلیل قیام امام حسین(ع) در کربلا
مسلمانان دربارۀ این واقعه، مطرح بوده است. پرسش هایی از جمله، انگیزۀ اصلی امام (ع) از قیام مسلحانه چه بوده است؟ نهضتی که در طول تاریخ اسلام، نظیری نمیتوان برای آن یافت. بر این اساس تاکنون در بارۀ اهداف و فلسفۀ قیام عاشورا، دیدگاه های گوناگونی از سوی اهل سنت و شیعه مطرح شده است که تقریر و نقد و بررسی آنها، پژوهش های مستقلی را میطلبد، اما از باب اشاره، از دیدگاه هایی مانند دنیاگرایانه ، عارفانه و ...
آتش بلوای ساختگی دشمن در دامن جبهه انقلاب
...، آیت الله منتظری و باند سید مهدی هاشمی، برادرِ داماد و از مؤثران بیت منتظری بود. ویژگی اصلی تفکرهای غروی تأکید بر عقل گرایی افراطی در دین بود و در استنباط فقهی، فقط سه رکن کتاب و سنت و عقل را قبول داشت و اجماع علما، یعنی اتفاق نظر فقیهان همه دوره ها بر پذیرش یا رد یک حکم شرعی را رد می کرد. نتیجه تفکرهای غروی انکار بخشی از مسلمات شیعی و حتی اسلامی و اطلاق خرافه به آن ها بود؛ ازجمله انکار ...
باده نظم های نو در جام و کام هویت های نو
خبرگزاری مهر ، گروه فرهنگ و ادب: حکمت اله ملاصالحی، از متفکران معاصر، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، عضو هیأت امنای بنیاد ایرانشناسی و از نظریه پردازان دو حوزه فلسفه باستان شناسی و باستان شناسی دین در ایران بحثی را درباره مسئله هویت در عصر جدید در اختیار مهر قرار داده است. ملاصالحی صاحب کتاب هایی چون انسان تاریخی و تاریخ متعالی: تاملاتی در تاریخ مندی انسان ، انسان، فرهنگ و سنت ، درآمدی ...
عرب صالحی: سروش و دوستان روشنفکرش از دین دفاع نمی کنند، بلکه با آن می جنگند
بین اعتقادات این دسته از افراد و سایرین وجود دارد، پی ببرید. بنابراین این اشخاص نه دینی هستند، نه روشنفکر. عقلشان فقط برای نقد اسلام کار می کند این استاد حوزه ادامه داد: اگر به درستی آنان روشنفکر هستند و میزان را عقل قرار داده اند، چرا هیچ نقدی از سوی این اشخاص متوجه مدرنیسم غربی نمی شود؟ چرا با وجود اذعان خود غربی ها به برخی ناکارامدی های تفکر غربی این طیف همچنان وفادار به آن ...
برادر به روایت برادر
تداوم یافته است. با ما همراه باشید: ایکنا _ شما با مرحوم علامه محمدرضا حکیمی اختلاف سنی اندکی داشتید؛ از این رو حتماً با هم بزرگ شده اید. به همین سبب نخستین پرسش من ناظر به نخستین تصویرها و خاطرات شما از مرحوم اخوی است تا در ادامه به مسائل دیگر از جمله مجموعه الحیات برسیم. بله، همانطور که اشاره کردید اختلاف سنی من با مرحوم اخوی کم است؛ ایشان چهار سال از بنده بزرگ تر هستند و ...
علامه حکیمی تشیع را تنها راه رستگاری می دانست
فتنش ما را با مسئله های بزرگ و بزرگتر از روزگار او باقی گذاشت. رسالت های خود را به انجام رساند و رسالت هایی از گونه های دیگر را بر جای گذاشت. وی آثار مرحوم علامه حکیمی را بسیار پربار برشمرد و افزود: ما ممکن است کتابخانه فکر و اندیشه حکیمی را در منزل داشته باشیم، اما باید ارزش علامه حکیمی را در تجربه های زیست فکری او دنبال کنیم . به نظر می رسد مرحوم علامه حکیمی با دوگانه ها زیست می کرد. ...
سه اصل مهم در زندگی علامه حکیمی
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، آیت الله سیدجعفر سیدان، در همایش نکوداشت نخستین سالگرد رحلت علامه محمدرضا حکیمی که امروز، 31 مردادماه در بنیاد پژوهش های آستان قدس رضوی برگزار شد، اظهار کرد: شخصیت مرحوم حکیمی دارای ابعاد مختلف است و تشریح هر بُعد، نیازمند ساعاتی است که شایسته آن مطالبی درباره اش مطرح شود. وی افزود: او در دوران زندگی اش که دارای مقاطع مختلف و جریانات گوناگون بود، سه اصل ...
مراسم نکوداشت سالگرد علامه محمدرضا حکیمی در مشهد برگزار شد
خدمت معارف قرآن و سنت گذرانده بود و آثاری ارزشمند از خود به جا نهاد. اصول ثابت در زندگی علامه حکیمی اما مراسم بزرگداشت مرحوم استاد حکیمی با سخنانی از آیت الله سیدجعفر سیدان پایان یافت. آیت الله سیدان با اشاره به رفاقتی که از ابتدای دوران طلبگی تا پایان عمر با استاد علامه محمدرضا حکیمی داشت، خاطرنشان کرد: علامه حکیمی در دوران زندگی خود که دارای مقاطع مختلف و جریان های گوناگون ...
مراسم نکوداشت مرحوم علامه محمدرضا حکیمی برگزارشد/ حجتی کرمانی: درد و غم حکیمی این بود که چرا انقلاب با ...
ادامه داد: مرحوم حکیمی را به گونه های مختلف میتوان دید و تعریف کرد. ایشان تداعی گر ابوذر بود نمیخواهم مبالغه کنم اما به گونه ای این امر در زندگی حکیمی متجلی است. حکیمی شبیه هیچ کس نبود، خود بود و خود! نمی توانیم او را با هیچ جریان و فردی مشابه ببینیم. صالحی افزود: حکیمی هم نو گرا و هم سنت گرا بود. بسیاری از نوشته های ایشان را می توان برای نوگرایی سنت گرایانه آورد. هم روحانی بود و هم ...
گزارش شفقنا از سالگرد مرحوم علامه حکیمی؛ آیت الله سیدان: حکیمی در ارتباط با رسیدگی به محرومان حریص ...
الحی در ادامه بیان کرد: مرحوم علامه حکیمی یک فرد استاددیده در علوم مختلف بود که از او می توان به عنوان یک مرشد در حوزه علوم اسلامی یاد کرد. ایشان از ادبیات گرفته تا سطوح عالی دروس حوزوی و درس خارج را در محضر اساتید و علمای بزرگی گذرانده و از حضور آنها فیض و بهره برده است و لذا فردی نبود که خود رشد کرده باشد بلکه در محضر اساتید گوناگونی تعلیم و آموزش دیده است. وی در ادامه به آگاهی و مطالعات مرحوم ...
واکنش رسمی روسیه به حادثه ترور دختر متحد پوتین
...> پیشتر کارشناسان روسی گفتند که به باور آنها این تصادف مرگبار سفارش شده و از قبل برنامه ریزی شده بود. داریا داگینا در سال 1992 در مسکو متولد شد. وی از بخش فلسفه دانشگاه دولتی مسکو فارغ التحصیل و به عنوان تحلیل گر سیاسی و روزنامه نگار مشغول به کار شد. داریا همچون پدرش طرفدار عقاید سنت گرا بود و از عملیات ویژه نظامی روسیه در اوکراین حمایت می کرد. وی ماه گذشته میلادی در ...
جستاری در مفهوم عدالت در اندیشه مرحوم استاد علامه محمدرضا حکیمی
همراهی محمد حکیمی و مرحوم علی حکیمی، برادران استاد علامه محمدرضا حکیمی)، خورشید مغرب ، دانش مسلمین ، بیدارگران اقالیم قبله ، ادبیات و تعهد در اسلام ، قیام جاودانه و ... می تواند چراغ راهی باشد برای همه افرادی که در جست وجوی گمشده ای با عنوان عدالت هستند. در آستانه نخستین سالروز درگذشت این حکیم فرزانه، با امیرمهدی حکیمی برادرزاده مرحوم علامه حکیمی و مدیرعامل مؤسسه الحیات به گفتگو نشستیم تا به ...
مروری بر مناسبت های امروز 31 مرداد
گروه سیاسی: در این مطلب مروری خواهیم داشت بر وقایع و مناسبت هایی که در سی و یک مرداد این وقایع و مناسبت ها عبارت هستند از: معرفی رژیم پهلوی به عنوان عامل آتش زدن سینما رکس آبادان از طرف امام خمینی (ره) در سال 1357، تاسیس دانشگاه تربیت معلم در سال 1342، درگذشت علامه محمدرضا حکیمی در سال 1400، وقوع جنگ چالدران در سال 893 هجری شمسی، اعلام رسمی ضمیمه کردن خاک کره به ژاپن در سال 1910. معرفی ...
چهار بنیاد اساسی اندیشه استاد علامه حکیمی
. اینکه بتوان این تناقض ها را به گونه ای گرد آورد و پدیده ای متکامل ساخت، کار هر کسی نبود و نیست، لذا باید علامه حکیمی را از این نگاه مطالعه کرد که او چه تجربه هایی برای زیستن و اندیشه ورزی ما در عصر حاضر پدید آورده است. در واقع هدف آموختن نوع مواجهه با پدیده هاست از این تجارب نه تقلید آنها. وی افزود: مرحوم حکیمی توانسته بود با این دوگانه ها زیست کند. او در حوزه های علمیه زیست و پرورده شد ...
علامه حکیمی تداعی گر ابوذر در تفرد بود
سالگی علامه امینی از ایشان به عنوان العلامه الجلیل یاد می کنند. مرحوم سیدجلال آشتیانی با همه تفاوت سلایق و نگاه ها در برخی حوزه ها از ایشان به عنوان دانشمند بسیاردان و محقق یاد می کند. مدیرمسئول روزنامه اطلاعات تصریح کرد: اخوان ثالث در شهریور 1340 این تعبیر را در شعرش برای علامه به کار می برد که سر به دار ایام ما شاعر پرشور پاکدل . یا شفیعی کدکنی درباره علامه بیان می دارد که دوست شاعر و ...
کدام عدالت؟ کدام واقعیت؟
حال در نقطه رفیع فهم بشری قرار دارند. 4. تعاریف کلی و عامی که در بیان اهل بیت درباره عدالت وجود دارد و در منشورات مرحوم علامه حکیمی نیز مکرر به چشم می خورد، درعین حال که در نقطه اوج تعریف عدالت قرار می گیرد، به نحو روشنی بسیط است، چون اگر بسیط نباشد مقید به فهم انسان معقولی شده است و دیگر نمی توان روی آنها به عنوان ملاک و معیاری برای فهم های دیگر ابنای بشر یعنی انسان های غیرمعصوم به عنوان ...
علامه مجلسی مشربی میان عقل گرایی و اخباری گری داشت
های فکری به سراغ علامه رفته اند، دچار سوءبرداشت و قضاوت اشتباه از شخصیت ایشان شده اند، برخی مثل ادوارد براون و دیگران، علامه را در سقوط اصفهان در عصر شاه سلطان حسین دخیل می دانند و معتقدند همزمان با سقوط اصفهان در عصر صفوی، علامه مجلسی در شهر حضور داشت، در حالی که وفات ایشان 25 سال پیش از سقوط اصفهان بود و این قبیل قضاوت ها به اشتباهات تاریخی و پیش زمینه فکری مستشرقان برمی گردد. وی ادامه ...
علامه مجلسی و خدمتی بزرگ به نام بحارالانوار
مملکت درهم شکست، و ظلم و تعدی همه جا را فرا گرفت، به طوری که در همان سال که او وفات یافت (1110ق) شهر قندهار از دست شاه سلطان حسین بیرون رفت، و پیوسته خرابی بر کشور مستولی گردید تا آنکه تمام مملکت را از دست داد. مرحوم آقا احمد کرمانشاهی که از علمای نامی و ذوفنون بوده و با چهار واسطه خواهرزاده علامه مجلسی است در کتاب نفیس مرات الاحوال می نویسد: از بعضی ثقات شنیدم که ملامحمد تقی (پدر وی ...
شروه خوانی در هرمزگان
شروه را در هرمزگان شروند، شروا، شلوا، کردی و... می نامند. جان مایه شروه دوبیتی ها هستند. اشعار شاعران محلی مثل فایز، باقر، محیا، حسینا و... که با سوز خاصی خوانده می شوند. جنوب خاستگاه و پایگاه شروه خوانی است. از بوشهر گرفته تا کوهپایه های حاجی آباد هرمزگان. در همه جا شروه به عنوان رنج نامه عاشق به معشوق از زبان اهل دل شنیده می شود. شروه یا بدون ساز خوانده می شود یا گاه همراه با نی و جفتی روایتگر ...
محمدرضا حکیمی؛ اولین کسی که بین عاشورا و عدالت نسبت برقرار کرد + فیلم
از شاگردان حکیمی به واکاوی ابعاد نگرش او به مسئله عاشورا و نهضت امام حسین(ع) پرداختند. در ادامه بخش اول گزارش این نشست را می خوانید. ایکنا تحلیل استاد حکیمی درباره عاشورا چه بود و از چه منظری به این واقعه می نگریست؟ حکیمی : عاشورا در مجموعه آثار علامه واژه بسیار پررنگی است. ایشان از آغازین کتاب هایشان به عاشورا پرداختند و در جای جای آثارشان به این حرکت بنیادین ...
اسطوره زدایی از علم
...> حامد بیکران بهشت: به تازگی در سه سخنرانی درباره پیشرفت علم شرکت کردم که هر سه سخنران برخاسته از رشته های علمی بودند، نه از فلسفه علم. این سخنران ها از زوایای مختلفی به موضوع پیشرفت علم نگاه می کردند. فصل مشترک همه این سخنرانی ها، صرف نظر از تلاقی زمانی شان، علاقه مندی به مقوله پیشرفت علمی بود. به نظر می رسد این نشانی از علاقه مندی و توجه جامعه علمی به مقوله پیشرفت علمی است. اما تلقی این سخنرانان از ...
تفسیر مقاتل؛ کهن ترین تفسیر کامل قرآن
و خراسان دیده می شود، یعنی بوم هایی که نواندیشی در آنها ریشه دار بود، اما چنین حرکتی در بوم های سنت گرا چون مدینه و شام دیده نمی شد و مفسران آنها دیرتر به جریان تألیف تفسیری پیوستند. مهم ترین تفسیر در دوره اتباع تابعین، تفسیر مقاتل بن سلیمان، عالم بلخی تبار مرو است که کهن ترین تفسیر کامل بر جای مانده دانسته می شود و ذهبی مؤلف آن را بزرگِ مفسران شمرده است. این اثر همواره در طول تاریخ ...
از شاگردی ادیب نیشابوری تا دوستی با دهخدا
ناصرالاسلام هدایتی) در مدرسه فاضل خان بود، به تحصیل پرداختم. چند سال در نزد استادانی که در همان مدرسه شرح قطر و سیوطی و جامی را درس می دادند، تلمذ کردم و سپس برای فراگرفتن شرح نظام و مغنی و مطول به درس مرحوم ادیب نیشابوری که هر سه متن مزبور را در مدرس مدرسه نواب تدریس می کرد، رفتم و در زمره شاگردان خصوصی درآمدم. صبح ها پیش از شروع درس عمومی (ساعت 9)، که قریب 300 طلبه حاضر می شدند، در ...
راز سجده زیارت عاشورا و احکام آن
، عشق و علاقه امام حسین(ع) نیز راه های گوناگون وجود دارد اما راهی که سریع تر انسان می تواند به وسیله آن به بارگاه امام حسین(ع) راه یابد و جزو شیفتگان و عشاق سیدالشهداء شود، از طریق خواندن زیارت عاشورا و خصوصاٌ مداومت به خواندن این زیارت شریف است. ختم چهل روزه زیارت عاشورا مرحوم آیت الله عبدالکریم حق شناس توصیه خاصی برای قرائت زیارت عاشورا داشت و بر این باور بود با این چله زیارت ...