سایر منابع:
سایر خبرها
علل فضیلت ماه رمضان بر ماه های دیگر در کلام رهبر معظم انقلاب
به گزارش فرهنگ نیوز، آداب روزه داری، احوال روزه داران شامل گزیده ای از مجموعه توصیه ها، نصایح، مواعظ و تحلیل های رهبر انقلاب، یکی از بهترین نمونه ها در تبیین دقایق و ظرائف معارف ماه رمضان است که در فرازهایی از بیانات معظّم ٌله در ماه های رمضان سال های 1369 تا 1390 ارائه شده است. در این اثر که به اهتمام علیرضا مختارپور قهرودی تدوین و از سوی انتشارات انقلاب اسلامی منتشرشده، ضمن حفظ ترتیب زمانی ...
تبیین و تحلیل ازخودبیگانگی
گرفته شده است ((Trumbel, et, al, 2002, v.1, p.46 باخودبیگانگی مترادف فقدان عقل و منطق است که منجر به ابراز عجز در برابر شناخت واقعیات زندگانی می گردد (دریابندری، 1368، ص15؛ آراسته خو، 1381، ص261). آنچه در پژوهش حاضر مدنظر می باشد، معنای دینی این مفهوم است. در قرآن و روایات، مفاهیم گوناگونی درباره وجه سلبی رابطه انسان با خویشتن خویش مطرح شده است؛ مانند فراموشی خود، غفلت از خود (حشر، 19 ...
تصویر عشق عرفانی در آثار سعدی
نفس پرستی دگر است (همان: 432) عرفا راز آفرینش و سرّ وجود را در کلمۀ عشق خلاصه کرده و عشق را مبنای آفرینش و وجود می دانند (برزگر، 1382: 1112) و در این میان، سعدی پیام آورِ عشق است؛ چراکه کمتر غزلی را در سعدی می توان یافت که یا دربارۀ عشق نباشد و یا حداقل یک بیت از آن به موضوع عشق اشاره نکرده باشد (اعوانی، 1392: 37). عشق با زبانِ وی حظّی است روحانی و این بوستان، منزّه است از ...
تجلی صفات الهی در انسان
چکیده جوهر تعالیم اخلاقی عهد عتیق، شباهت انسان به خداوند است که از طریق عمل به شریعت در زندگی دنیوی محقق می گردد. ازاین رو در تورات، اخلاق و شریعت با یکدیگر رابطه ا ی ناگسستنی دارند و طرح تربیتی حیات مقدس را فراهم می آورند. قداست دارای دو بعد سلبی و ایجابی است که نفیاً مستلزم تقوا و دوری جستن از همه چیزهایی است که مخالفت با اراده خداست و اثباتاً خود را وقف عبادت او کردن است. ...
نگاه تحولی به علوم انسانی از قبل از انقلاب اسلامی وجود داشت/ دانشگاه مظهر گفت وگو
امام نظر ردیه بلندبالایی را اعلام کرده بود. استاد علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی ادامه داد: امام درباره این ردیه در همان زمان گفت: میرزا مهدی اصفهانی از روی تدین من را رد می کند و به همین دلیل به او احترام می گذاشتند. وی در پایان با بیان اینکه با وجود داشتن چنین سوابق و پیشینه هایی می توان زمینه های مناسبی را برای رشد فراهم کرد، خاطرنشان کرد: ما باید بتوانیم با زبان دانشگاهی، حوزوی، اخلاق اسلامی و علمی در مسیر تحول قرار بگیریم تا دستاوردهای جدیدی داشته باشیم. ...
کتاب - دائره المعارف قرآن - بر رشد قرآن پژوهی در ایران اثر گذاشت
تا مدخل نامه فارسی این کار را فراهم کنیم. مازیار ادامه داد: کل دائره المعارف هفتصد مدخل است و هر جلد 140 مدخل دارد که فکر می کنم با هر جلد 140 مقاله پژوهشی در حوزه مطالعات قرآن تقدیم جامعه فارسی زبان می شود. ما سنت خیلی فربه، غنی و جدی در مطالعات قرآنی داشتیم. اتفاقی که در دنیای جدید افتاده آن است که شیوه ها و نگرش های جدیدی فراهم شده که برای قدمای ما این روش ها به کار گرفته نمی شد. این ...
محورهای اساسی نشانه شناسی
شناسی را معرفی می کنند. در بخش دوم نظریه پردازان به خاستگاه نخستین این دانش در زبان شناسی پرداخته اند. چرخش از زبان شناسی به مطالعات ادبی موضوع جستارهای بخش سوم است. بخش چهارم کاربستِ مطالعات نشانه شناسی را در گونه های هنری به نمایش می گذارد و دو جستارِ بخش پنجم درباره چالش هایی است که تعریف نشانه و نشانه شناسی در دهه های اخیر با روبه رو شده است. نجومیان با تصریح بر این نکته که نشانه شناسی ...
بسته خبری سه شنبه 30 خرداد ماه 1396
عربستان بود وامروز به ایران می آید و بعدازظهر با آیت الله خامنه ای، رهبرمعظم انقلاب دیدار می کند. ✅ @safir_channel شبکه خبری سفیر, [18.06.17 09:52] مهدی محمدی : درباره حمله موشکی به تروریست های تکفیری در سوریه تا ماه ها سخن گفته خواهد شد. رازهای فراوان در این حادثه خفته است. 6 موشکی که دیروز به شهر المیادین در دیرالزور شلیک شد همه دقیقا به هدف اصابت کرده است ...
رسالت ادیان از منظر شریعتی
میری معتقد است ادیان از منظر شریعتی واجد اصول مشترکی ذیل خودآگاهی، اخلاق و نجات هستند که به دنبال بازگشت انسان به خویشتن اصیل انسانی اند. همچنین وی بر آن است که شریعتی نگاه دینی را راهی برای خروج از اضطراب انسان معاصر می داند. خبرگزاری بین المللی قرآن: علی شریعتی در خراسان زاده شد، در پیوند با پدر مفسر قرآنش و نسیم حوزه سنتی مشهد، با معارف قرآنی و اهل بیتی مانوس گشت. برداشت های شریعتی در دهه چهل و پنجاه شمسی، جان بسیاری از برادران و خواهران ایمانی راه انقلاب اسلامی را گداخت و شور ایمان ایشان را تاریخ ساز کرد. شریعتی مورد تایید همه مراجع سنتی و دینی نبوده است، اما از او تحسین هایی نیز در کنار نقدها به عمل آمده است. مقام معظم رهبری در خصوص او می گوید شاید از شگفتی های شریعتی این است که هم طرفداران و هم مخالفانش نوعی همدستی با هم کرده اند تا این انسان دردمند و پرشور را ناشناخته نگهدارند و این ظلمی به اوست. سیدجواد میری ، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در گفت وگو با خبرگزاری بین المللی قرآن (ایکنا) سعی می کند، پرده از برداشت های یک انسان دردمند و پرشور در خصوص رسالت ادیان بردارد. او معتقد است شریعتی اصول مشترکی برای ادیان قائل بود. خودآگاهی، اخلاق و نجات سه عنصر مشترک در میان ادیان است، آنچه شریعتی انسان را به او می خواند، سنت دینی در تمایز با دین سنتی است، چیزی که در تقابل با مدرنیته سعی می کند ندای بازگشت به خویشتن اصیل انسانی خویش باشد. مشروح این گفت وگو را در پی می خوانید: ایکنا- با توجه به اینکه دکتر شریعتی در خصوص تاریخ اسلام و ادیان کار کرده است، رسالت ادیان از نگاه ایشان چیست؟ ابتدائا باید بگویم حقیقتا در جهان امروز و عالم معاصر و مشخصا در منطقه و کشور ما ایران، صحبت کردن از دین کار ساده ای نیست و سخن گفتن از دین، بسیاری از مسائلی را که در منطقه ماست تداعی می کند. متاسفانه داعش، طالبان و ... به نام دین روی می دهد و اگر کسی بخواهد در خصوص دین و رسالت ادیان سخن بگوید، کاری بسیار دشوار پیش رو دارد که بعضا سوءتفاهم های عمیقی ایجاد می کند. دین یکی از مباحث کلیدی فکری در منظومه فکری شریعتی است. در جامعه ای دینی که در ذیل حاکمیت دینی زندگی می کند، سخن گفتن از دین، اگر نگوییم ناممکن است، بسیار دشوار است، زیرا بسیاری از مفاهیم بار معنایی خود را به دلایل مختلف از دست داده اند و سخن گفتن از رسالت ادیان در جهان ایرانی، نیازمند بازخوانی مشترکات لفظی است که سپهر اندیشه ها را به انحای گوناگون تحت تاثیر خود قرار داده است. به عبارت دیگر نخستین پرسشی که باید به آن پرداخت، این است که شریعتی در چه بستری سخن از رسالت ادیان می زند. پیش از پاسخ دادن به این پرسش باید به این نکته توجه کنیم که او با رویکردی کلامی و تئولوژیک به سراغ مفهوم دین نمی رود، بلکه با بینشی جامعه شناختی به این امر اذعان دارد که جوامع بشری دارای تنوع مشرب و تکثر ادیان هستند و از این رو مرادش از رسالت دین کلامی نیست که دین را در قالب اسلام و اسلام را در چارچوب فرهنگ اسلامی مسلمانان تفسیر کند و چشم خویش را بر تمایزات انسانی و تاریخی ببندد. او برعکس با نگاهی Sociological به سراغ دین می رود و از این رو سخن از رسالت ادیان به میان می آورد و این نکته کوچکی نیست، وقتی متوجه زمان و مکان و مقتضیات منطقه ای که در آن می زییم می شویم که اساسا تنوع و تکثر و سخن گفتن از امکان های گوناگون بیزار است. یکی از مشخصات جهان اسلام معاصر حذف تمایز ها و مطرود نمودن تنوع هاست. حال شریعتی در چنین جغرافیایی سخن از اصول مشترک ادیان به میان می آورد و این نکته جای بسی تامل دارد، حال که این نکته روشن شد می توان به پرسش پیشین باز گردیم و آن این است که در چه بستری شریعتی سخن از رسالت ادیان می زند، او رسالت ادیان را در بستر مفهوم بازگشت به خویشتن مطرح می کند، اما بسیاری از منتقدین این را به درستی درک نکرده اند و بازگشت را در قالب مفهومی برگشت مفهوم سازی کرده و مبتنی بر این تاویل ناسازگار، شریعتی را ذیل سنت فکری محمد قطب، سیدقطب، رشیدرضا و محمد عبده قرار داده اند و شالوده این سنت را در ساختار فکری سیدجمال الدین اسد آبادی دانسته اند. ایکنا- مراد از بازگشت به خویش دقیقا چیست؟ بازگشت را می توان نوعی رجوع به سنت تاریخی در گذشته دانست. در خصوص تمایز این بازگشت و برگشت بیشتر توضیح دهید؟ منتقدین این گونه ادعا می کنند که بنیاد این سنت فکری ذیل رجعت به سلف شکل گرفته است و شریعتی هم در زمره سلفیون است و سخن او در ذیل بازگشت به خویشتن، چیزی جز رجعت به سلف نیست. البته برای مخاطبی که با پیچیدگی سنت های فلسفی، حکمی، فقهی و سیاسی جهان اسلام آشنا نیست، این گونه تحریفات می تواند کارساز باشد، اما برای اصحاب علوم انسانی که نحله های فکری جهانی را می شناسند و آثار شریعتی را نیز مجتهدانه واکاوی کرده اند، این گونه تفاسیر بسیار آماتور به نظر می آید، زیرا مفسر اندیشه سید جمال الدین محمد عبده، رشیدرضا و سیدقطب نیست، هر چند از منظر جغرافیایی، آنها به سید نزدیک تر بودند، به عبارت دیگر نحله فکری سیدجمال الدین در شبه قاره هند و در دستگاه فکری علامه اقبال لاهوری ظهور کرد و این رویکرد در ایران در دستان شریعتی بسط یافت و آنچه که با عناوین سلفی و وهابی در جهان رشد یافت، ماحصل اندیشه سید جمال الدین اسد آبادی نبوده و نیست، بلکه بذرهای آن در تفاسیر قرآنی محمد عبده، تا حدودی قابل مشاهده است اما در اندیشه رشید رضا و تفسیر المنار به وضوح به تبلور رسیده است و از درون این گفتمان است که سید قطب ظهور و گفتمان المناری را بسط داده و از درون آن ما می توانیم رجوع ایده رجعت به سلف را ببینیم و سپس در مهاجرت محمد قطب پس از اعدام سید قطب توسط جمال عبدالناصر و سرکوب جنبش اخوان توسط او به عربستان پیوند بین تفکر سلفی و اندیشه نجدی وهابی رخ می دهد که در پس اشغال افغانستان توسط اتحاد جماهیر شوروی، موجبات رشد نحله های انتحاری القاعده و داعش را در پایان قرن بیست و آغاز قرن بیست و یکم ایجاد می کند. برای فهم تبار اندیشه شریعتی باید اقبال که در سپهر اندیشه مولوی رشد کرده بود را شناخت و سیدجمال را که از حکمت شیعی خوشه چینی کرده بود، وازکاوی کرد و آنگاه پرسید که منظور شریعتی از بازگشت چیست. او بازگشت را در قالب مفهوم برگشت و یا رجعت نمی فهمد، بلکه سخن از دو مفهوم باز + گشت می زند که مبتنی بر ایده دوباره باز یافتن خویشتن است، اما مراد از آن برگشت به سلف صالح نیست که منظور سلفیون و وهابیون است، زیرا ایشان پسوندی به سلف اضافه می کنند و آن صالح است که در کل می شود، برگشت به سلف صالح و یا رجعت به شیوه سلف صالح که صحابه پیامبر، تابعین و تابعین تابعین را شامل می شود اما شریعتی مفهوم بازگشت را در این چارچوب تفسیر نمی کند، بلکه مراد شریعتی بازگشت به خویشتن وجودی است و این پسوند وجودی جهان معنایی شریعتی را از سلفیون، وهابیون و تمامی شیوه های ارتجاعی، برگشت زمانی و مکانی و جغرافیایی، تاریخی و جامعوی را به شدت زیر سوال می برد، زیرا برگشت ناممکن است و آنچه ممکن و مطلوب است بازگشت خویشتن در ماتریکس وجودی که حیثی از انسان بودن است و نه برگشت به گذشته از طریق عنف و خشونت. ایکنا- ارتباط این بازگشت به خویشتن در قالب وجودی به رسالت ادیان چیست؟ آیا این بازگشت به خویشتن تنها باید در چارچوب ادیان باشد؟ اولا شریعتی رسالت ادیان را در چارچوب قدرت مطرح نمی کند، بل در بستر وجود اصیل انسانی طرح می کند و این رویکرد نشان از آن دارد که اغلب روایات از شریعتی به عنوان ایدئولوگ یا انقلابی متاثر جغرافیای جنگ سرد و فضای انقلابی ایران بوده و آثار شریعتی نیاز به بازخوانی انتقادی نوین دارد، تا بتوانیم تفکر او را در آینه نوینی تاویل کنیم، به عبارت دیگر شریعتی در تمامی ادیان سه اصل مشترک می بینید که می تواند نوع انسان را که عطش بازگشت به خود انسانی خود دارد، یاری کند. در نگاه شریعتی سه گروه جلوی رشد بینش دینی را به انحای گوناگون گرفته اند، یکی ارتجاع فئودالی قدیم که رسالت دینی را به ابتذال و رکود کشانده است. دومی ماتریالیسم بورژوایی جدید که با بینش دینی به صورت خصمانه در افتاده و سومی بینش مترقی معاصر است که رسالت دینی را به اتهام رکود و ابتذال به فراموشی سپرده است. هر سه را شریعتی نقد و رد می کند و استدلالش این است که ادیان رسالتی داشته و در سه اصل با هم اشتراک عمیقی دارند و درونی کردن این سه اصل، نوع انسان را در شکوفا کردن وجود اصیل که پایه و مایه هر بازگشت به خویشتن وجودی است، یاری می کند. به زبان دیگر رسالت تمامی ادیان بر سه اصل رکین خودآگاهی انسانی، اخلاق و نجات استوار است. در نگاه شریعتی رسالت ادیان بر این اصول مشترک استوار هستند. خودآگاهی انسانی نوعی بصیرت وجودی است که هر دینی آن را به نامی می خواند. شریعتی در اینجا به تاریخ ادیان، تاریخ حکمت و عرفان در جهان اشاره می کند و می گوید این خودآگاهی وجود را فرزانگان یونانی سوفیا می خواندند، عرفای هند آن را فیدیا و در فرهنگ باستانی ایران آن را سپندامینو و در زبان قرآنی آن را حکمت می نامند که نه ابتنا بر پدیده ها و تصویر اشیا در ذهن، که آگاهی وجودی و علم ارزش هاست. شریعتی اخلاق را به عنوان دومین اصل مشترک ادیان می داند و می گوید انگیزه های آدمی بر دو گونه است یا بر اساس خواهش بوده و یا مبتنی بر پرستش به عبارت دیگر یا چیزی را برای خود می خواهیم و این خواست ما را به سوی آن می کشد و یا خود را برای چیزی و این انگیزه ای است معلول حرمت و اصالتی که برای آن قائل هستیم و آن را ارج مند تر از وجود خویش می خوانیم. در حالت نخست ما در برابر سود و در حالت دوم ما در برابر ارزش قرار گرفته ایم، البته تا آنجا که در دایره خواهش هستیم، هنوز انسان نشده ایم بلکه حیوان تکامل یافته ای هستیم به نام بشر، یادمان باشد که شریعتی بین انسان و بشر تمایز قائل بود. در نگاه شریعتی آنچه انسان را از حیوان جدا می کند، پرستش است. از همین جاست که نوع استثنائی انسان پا به عرصه وجود می گذارد و اخلاق مجموعه ای است از ارزش ها و انسان در یک نظام اخلاقی معنی می شود و تشخص وجودی می یابد، سومین اصل که نقطه مشترک تمامی ادیان از نگاه شریعتی است و مبتنی بر آن امکان بازگشت به خویشتن وجود دارد، مفهوم نجات و یا فلاح است و این رهایی عنصری مهم در تمامی ادیان مهم است که به تلاطم های وجود انسان که به قدرت پرستش مبتنی بر خودآگاهی دست یافته است امید رستگاری می دهد، به سخن دیگر بازگشت به خویشتن شریعتی نه یک پروژه سیاسی بلکه نوعی برنهادن وجودی در چارچوب الهیات رهایی بخش از انسان است که در آن انسان معنای وجود و جایگاه جهانی خویش را وجدان می کند. این شیوه از فهم شریعتی نیازمند گسست از فهم های متداول در عرصه عمومی ایران است که غالبا متاثر از پیکارهای سیاسی می باشد و فهمی از خوانش سکوت ندارند. شریعتی تلاش می کند این سه عنصر کلیدی که امهات ادیان را تشکیل می دهند شرح دهد. در خصوص خودآگاهی باید گفت شریعتی قائل به فرم های مختلفی از آگاهی است که در پارادایم های گوناگون امکان وجود دارد، برای مثال آگاهی علمی، فلسفی، اجتماعی و ... اما این انواع گوناگون آگاهی نمی توانند از نگاه شریعتی خویشتن وجودی انسان را به حرکت در آورند به عبارت دیگر به دلیل بسط تجربه بورژوازی، جهان انسانی دچار مسخ و از خود بیگانگی گردیده است و برای برون رفتن از این وضعیت نمی توان امیدی به علم فلسفه و تکنولوژی بست و باید از فرم های دیگری از آگاهی یاری جست که انسان را به سطوح بالاتری رهنمون می گردند و این فرم برتر از آگاهی در بستر دین ممکن است. ایکنا- این برتری دین در نزد شریعتی از چه رویی است؟ مراد او از دین چیست؟ از نظر شریعتی دین قادر است به بشر که حیوان تکامل یافته مجهز به عقل و علم است، نوعی از آگاهی را عطا کند که از آن می توان با عنوان خودآگاهی انسانی یاد کرد و مبتنی بر این خودآگاهی مرز وجودی نوعی انسان و حیوان قرار دارد، به سخن دیگر اگر بپذیریم که شیوه زیست بورژوازی، انسان را با کمک علم، فلسفه، تکنولوژی و اسکولاستیک جدید مسخ کرده است، آنگاه این پرسش مطرح می شود که چه منبعی انسان را از این وضیعت مسخ شدگی رها کند، پناه بردن به مولفه هایی که این وضعیت را ایجاد کرده اند، یعنی علم، فلسفه و تکنولوژی نمی توانند ما را به رهایی از خودبیگانگی رهنمون شوند، اما خطا خواهد بود که اگر فکر کنیم شریعتی ما را به دین سنتی فرا می خواند. البته ناگفته پیداست که وی برای پروژه بازگشت به خویشتن از مصالح دینی سود می جوید، ولی دعوت او ارجاع به دین سنتی نیست، بلکه او دعوت به سنت دینی می کند. ایکنا- تفاوت دین سنتی و سنت دینی چیست؟ شریعتی در کتاب تاریخ و شناخت ادیان ، رویکرد خود به دین و تمایز سنت دینی و دین سنتی را بیان می کند و در مجموعه آثار 14 صفحه 15 می گوید: بنابراین ما چون در این قرن زندگی می کنیم نمی توانیم مسائل اساسی این قرن را نادیده بگیریم و عجیب این است که یکی از عوامل و شرایط اساسی شناختن انسان اکنون، طرح مجدد مذهب از طریق اجتماعی و سیاسی و از طریق فلسفی و علمی و فکری است، زیرا مذهب مجددا به این عنوان در میان انسان جدید مطرح شده است. البته بلافاصله پس از طرح این موضوع، شریعتی پرسشی را مطرح می کند و می گوید آیا این یک برگشت به احساس دینی سابق است و یا یک فرم دیگری از دیانت است، به عبارت دیگر آیا این طرح مجدد مذهب در جهان یک نوع برگشت به دین سنتی است و یا بازگشت به سنت دینی ، شریعتی معتقد است اگر برگشت به دین سنتی باشد، یقینا یک حالت ارتجاعی است افراد و محافلی مانند مهرنامه وقتی امروز از شریعتی سخن می گویند تلاش می کنند، وی را به خشونت، تروریسم و داعش ربط دهند اگر این تمایز را درک کنند و شریعتی را بخوانند، این حرف ها را نخواهند زد. و امروز انسان نمی خواهد و نمی تواند به قرون وسطی و مذهب یونان و روم قدیم و اساسا دین سنتی بر گردد و قید مذاهب مادون علمی را به گردن نهد به سخن دیگر طرح مجدد مذهب در بستر عالم معاصر نمی تواند در قالب برگشت به سلف مفهوم سازی شود، بلکه باید در پارادایم بازگشت به خویشتن فهم گردد. به نظر شریعتی اگر بازگشت به مذهب در قالب مذاهب سنتی باشد، آنگاه درون این برگشت حالتی ارتجاعی متولد خواهد شد که دستاوردهای تاریخی انسان که منجر به خروج از قرون وسطی و تولد بینش علمی و یافتن مشترکات ادیان و باور به وحدت دین در انسان معاصر گردیده است را نابود می کند. به عبارت دیگر طرح مجدد مذهب در عالم معاصر از یک وضعیت واقعی در روح انسان معاصر نشات گرفته است که در طی تکامل علمی خودش به یک احساس ماورای علمی احساس نیاز می کند که شریعتی آن را یک نوع معنویت می خواند و هرگز نباید حس نیاز به معنویت را با برگشت به مذاهب سابق و مادون علمی مساوی دانست. شریعتی طرح مجدد مذهب در قالب معنویت را یک حالت تکامل بر می شمارد و می گوید: انسان امروز در تلاش یافتن چنین ایمان مذهبی که در زندگی جدید از دست داده و خلا آن را الان احساس می کند و بشر امروز گرفتار در اضطراب، به دنبال یک ایمان ماورای علمی ولی منطقی و معقول است که در حقیقت ایدئال بزرگ بشریت نیز می باشد. به عبارت دیگر شریعتی نه به دین سنتی و نه دینی علمی قائل نیست، بلکه به دنبال بازگشت مذهب که با بازگشت به مذاهب متفاوت است، می باشد. به عبارت دیگر شریعتی در خصوص رسالت دین صحبت می کند و در خصوص اصول در ادیان بزرگ بحث می کند و از سوی دیگر بازگشت به مذاهب را نه امری شدنی و نه حرکتی مترقی می شمارد و به جای آن از بازگشت به مذهب در بستر یک نوع معنویت سخنی می گوید و مجموع این سخنان و مفاهیم نوعی از آشفتگی مفهومی را در ذهن خواننده ممکن است متبادر کند. بسیاری از منتقدین شریعتی و برخی از اصحاب علوم انسانی در ایران و جهان این شیوه از بحث را نشانه ایدئولوژیک بودن مباحث شریعتی محسوب می کنند و معتقد هستند که شریعتی ثبات فکری نداشته و منظومه شریعتی از عدم انسجام مفهومی رنج می برد و مشخص نیست، اگر بازگشت به مذاهب سابق یک حالت ارتجاعی است و آن چه در عالم معاصر رخ داده است یعنی طرح مجدد مذهب که نشان تکامل انسان است چگونه در یک پارادایم جا می گیرد، به تعبیر دیگر اگر مذهب در قالب برگشت یک عمل ارتجاعی است پس سخن از رسالت دین چه معنایی دارد و آیا دین و مذهب از هم متفاوت هستند، اگر از هم متفاوت اند و سخن شریعتی مربوط به دین است پس پرسش از ادیان چه معنایی دارد، اگر دین و مذهب مشابه هستند، پس جدا کردن دین و مذهب از هم چه معنایی می تواند داشته باشد؟ یا شاید بتوان گفت شریعتی از مذهبی نوین سخن می گفته است که با مذهب تاریخی شناخته شده متفاوت است. پرسش های بسیار دیگری را نیز می توان مطرح کرد، اما شریعتی خوانشی از دین در بستر انسانی دارد و آن را قابل تحویل به روح دسته جمعی آنگونه که دورکهایم می گفت، نمی داند بلکه با مفهوم پرستش آن را قابل تفهیم می داند و مبتنی بر این تمایزی که بین احساس دینی و احساس اجتماعی می گذارد، به دنبال برساخت اصول مشترک در ادیان و مفهوم سازی سنن دینی در چارچوب یک نوع معنویت که انسان امروز در جستجویش است بنیان گذاری می کند. ایکنا- با توجه به صحبتی که مطرح کردید، تفاوت رویکرد شریعتی با دیگر رویکردها در خصوص ادیان چیست، او چگونه توانسته است در میانه قرار بگیرد؟ به تعبیر دیگر شریعتی، سه رویکرد کلان وجود دارد و رویکرد خودش در چارچوب خوانش سوم است. اول رویکرد برگشت، دوم رویکرد تطبیق و سوم رویکرد بازگشت. به عبارت دیگر در رویکرد برگشت ما به دنبال احیای سنن گذشته و مذاهب و ادیان سابق در بستر عالم معاصر هستیم و شریعتی آن را نفی می کند و جالب است که بدانیم بنیادگرایی در دایره رویکرد برگشت است. در رویکرد تطبیق بسیاری از اندیشمندان تلاش در تطبیق دین با مدرنیته دارند اما شریعتی این رویکرد را نیز رد می کند و معتقد است که اساسا انسان معاصر نمی تواند اضطراب درونی خود را با تمسک به علم و مولفه های مدرنی چون تکنولوژی التیام بخشد، بلکه باید راهکاری دیگر جست اما به خطا خواهیم رفت که طرح مجدد مذهب را برای او در قالب برگشت به احساس مذاهب سابق و اجبار او به پذیرفتن مذاهب مادون علمی تلقی کنیم. شریعتی این رویکرد را نیز رد می کند و به جای آن سخن از رویکرد سومی به میان می آورد. رویکرد سوم که نگاه شریعتی در آن جای می گیرد همان رویکرد بازگشت است که دغدغه شریعتی در خصوص دین، مذهب، مذاهب و ادیان را شامل می شود. این رویکرد مبتنی بر بازیافتن خویشتن انسانی در بستر وجودی است که در حالت تکامل انسان از نقطه بشری به مرزهای انسانی موجب رشد مولفه های وجود انسان گردیده و او را صاحب جوهر معنوی گردانده است تا بتواند تکثرهای مذاهب سابق و تنوع های ادیان بزرگ عبور کند و به اصول مشترک در ادیان برسد تا مبتنی بر آن بتواند هم رسالت وجودی دین را که در ادیان تاریخی گوناگون به اشکال مختلف ظهور نموده بود را بیابد و هم تفسیری از مذهب ارائه دهد که انسان امروز را از اضطراب وجودی برهاند، کدام تفسیر است که بتواند هم در تکثر ادیان بزرگ و تنوع مذاهب سابق اصول مشترکی را بیابد. اگر مفروض ما خویشتن وجودی و بازیافتن آن در بستر معاصر باشد، آنگاه تفسیری می تواند ماورای علمی، منطقی، معقول، متکامل و رهایی بخش از الیناسیون و مسخ شدگی باشد که بتواند مبتنی بر یک تفسیر روحانی از عالم هستی باشد که انسان در آن مذهب خودش را بیگانه و مجهول احساس نکند و برای او ارائه یک جهت و هدف انسانی برای زیستن بتواند طرح کند. حال که مشخص شد مذهب شریعتی دین سنتی نیست و آشکار شد که دین شریعتی مذهب علمی نیست آنگاه باید پرسید که خودآگاهی انسانی که شریعتی، آن را یکی از مولفه های مشترک تمامی ادیان می شمارد چه مقوله ای است و این پرسشی است که می توان در گفت وگوی دیگری به آن پرداخت. ...
شنیده هایی از فاجعه در مذاکرات ایران با توتال
فرهنگی ما راجع به تأمل ، طمأنینه ، سخن ، ادب ، اخلاق ، و ... به چالش کشیده شده است. * وتکلیف مصلحان اجتماعی است تا مستمراً میان پیشینه تاریخی یک ملت و مسائل نو به نو شونده، ارتباط برقرار کنند، و معلوم نمایند که چشم انداز آینده یک ملت برنامه دار چه خواهد بود. برداشت من این است که این، مأموریتی است که فی الحال انجام نمی گیرد. ما به فوت و فن تازه ای احتیاج داریم که در جریان آن، تکنولوژی ...
فرشته های بی نشان
روزفراخ از زندگی خود و زندگی مشترکشان با شهداء می گویند و سال های سخت صبوری و تنهایی خود و فرزندانشان پس از همسرانشان را بازگو می کنند تا رویه دیگری از سختی های جنگ تحمیلی و اثرات آن، از زبان این فرشته های بی نشان در دل استان ایلام، پیش روی خوانندگان گشوده شود. در صفحه ی 31 از جلد سوم کتاب، آمده است: محسن وارد شش ماهگی شده بود. پدرش 25 روز بود که به جبهه رفته بود . آن روز باید به خانه می آمد ...
انگیزه خاورشناسان از مطالعات قرآن/ نقاط قوت و ضعف دایرة المعارف لایدن
به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) ، نشست نقد و بررسی دایرة المعارف قرآن لایدن ظهر امروز 31 خردادماه با حضور مجید معارف، آذرتاش آذرنوش و امیر مازیار در سرای اهل قلم برگزار شد. در این نشست معارف، ناظر محتوایی ترجمه دایرة المعارف قرآن گفت: با توجه به اینکه در رأس این کار خانم جین دمن مک اولیف قرار دارد؛ از این رو به نظرم این خانم، کار مردانه ای انجام داده است و نویسندگانی از سراسر ...
مقالات دایرة المعارف قرآن براساس منابع تاریخی و تدبر در قرآن نوشته شده اند
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نشست معرفی و نقد جلد چهارم دایرة المعارف قرآن امروز (چهارشنبه 31 خردادماه) با حضور آذرتاش آذرنوش، چهره ماندگار زبان و ادبیات عرب، مجید معارف، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران و ناظر محتوایی اثر و امیر مازیار، ویراستار اثر در سرای اهل قلم برگزار شد. مجید معارف در این نشست گفت: دایرة المعارف قرآن یک اثر غربی بوده و از صدها نویسنده مسلمان و غیرمسلمان ...
خاطرات مهدی طحانیان در همه سیزده سالگی ام
های جگر گوساله از زیر فانوسقه اش می افتاد زمین! فرمانده سریع به سمت ما دو نفر دوید، مرا هل داد یک طرف و سر سربازان عراقی داد کشید و به عربی دستور داد؛ دستور آتش! یک دفعه چند سرباز عراقی در چشم به هم زدنی خشاب هایشان را در تن این تکاور شجاع خالی کردند! چند ثانیه بدن او میان زمین و هوا مثل یک ستون ماند. بعد از آن مانند یک پهلوان به خاک افتاد. کتاب همه سیزده سالگی ام در 352 صفحه، شمارگان دو هزار و 500 جلد و با بهای 16000 تومان توسط انتشارات سوره مهر(وابسته به حوزه هنری) منتشر و روانه بازار کتاب شده است. ...
نقد من هنوز زنده هستم در کتابخانه ابن سینا
. کتاب گنج پنهان در 400 صفحه در قطع رقعی، در سال 95 در شمارگان پنج هزار جلد توسط انتشارات نقش قلم منتشر شده است. کتابخانه ابن سینا در خیابان پیروزی ، میدان چهارصد دستگاه ،بوستان قانون واقع است.
رمان مشهور "پینوکیو" به زبان کُردی ترجمه و روانه بازار فرهنگ و ادب شد
بیشتر نویسندگان نیز برای چاپ کتابهایشان با این معضل روبرو هستند و متاسفانه باید گفت در دو دهه اخیر چاپ آثار و کتاب های مختص به ادبیات کودکان با کاهش تیراژ چاپ مواجه شده است. وی با تشکر از همه کسانی که در چاپ آثار قبلی و به ویژه کتاب پینوکیو وی را همراهی و همکاری کرده اند بیان کرد: چاپ این اثر که 305 صفحه را در برگرفته توسط انتشارات ئامیار سنندج (رفیق صالحی) در سال جاری (1396) در تیراژ ...
نظر مردم در حکومت اسلامی
اد را از طریقی که د ر اصول بعد می آید اعمال می کند . علمای ما برای اثبات این امر که انسان ها و مرد م د ارای حق تعیین سرنوشت هستند به مباحث مختلف قرآنی و روایی استناد کرد ه اند و معارف متعد د ی را مبنا قرار د اد ه اند . برخی از این مستند ات چنین است: - اصل خلافت انسان: مطابق آیات قرآن، خد اوند انسان را خلیفه و جانشین خود د ر زمین قرار د اد ه است. متفکر شهید سید محمد باقر صد ر د ر تبیین ...
گروه تخریب ستاد جنگ های نامنظم شهید چمران
پرشی خودش که همیشه با آن به همه جا می رفت به دنبال ماشین در حرکت بود. هم زمان با دیدن این ماشین ها، در میدان مین پای یکی از بچه ها رفت روی مین و مجروح شد و ما مجبور شدیم مجروح را به اهواز منتقل کنیم. در بیمارستان اهواز به ما گفتند که دکتر چمران شهید شده است موقعی که ما در بیمارستان بودیم از پرستارها شنیدیم که گفت: تسلیت می گویم دکتر چمران شهید شد. از این به بعد مهندس مجد تنها شد و تنها حرکت می کرد. کتاب فیض حضور در 328 صفحه با شمارگان 2500 جلد و بهای 12000 تومان از سوی انتشارات تقدیر با همکاری مجمع پیش کسوتان و رهروان شهدای تخریب چی کشور منتشر شد. ...
وحدت وجود و وحدت شهود
منزه است: خدا وجود مطلق است، اما هیچ قیدی او را از تقیید باز نمی دارد، بلکه او واجد همه قیود است. از این رو او تقییدِ مطلق است، هیچ قیدی نسبت به سایر قیود حاکم بر او نیست (همان: 162 و 72). ابن عربی و پیروانش، هنگام سخن از ذاتِ متعالی حق گفته اند حتی در عمیق ترین مشاهدات عرفانی نمی توان به ذات حق رسید. آنچه برای عارف امکان پذیر است، شناخت ذات حق در پرتو تجلیات او است. زیرا ذات حق، نامتناهی ...
درباره کتاب سیاه
. در بخشی از کتاب درباره ویژگی های کتاب سیاه می خوانیم: در حقیقت کتاب سیاه از ساختاری دست نیافتنی برخوردار است: این رمان در ابتدا رمانی خانوادگی به نظر می رسد. کمی بعد، ضمن پرداختن به زندگی روزمره یک وکیل مدافع جوان که در کوچه پس کوچه های شهر استانبول دنبال همسرش می گردد، به رمانی پلیسی- جنایی شبیه شده و هنوز به نیمه نرسیده، یا به بیانی دقیق تر پس از صدوپنجاه صفحه نخست، مخاطب را با وجوه عمیق ...
آیت اللهی: سند 2030 متضمن اشاعه همه فرقه ها از جمله بهاییت است/ هنوز مصوبه لغو سند2030 توسط دولت ابلاغ ...
پیشگام شویم؟ در برخورد با اسنادی نظیر سند 2030 نباید منفعلانه برخورد کنیم. باید خروجی نشست و همفکری نخبگانمان را با زبان روز به دنیا عرضه و مهم تر از همه روی آن پافشاری کنیم. در این صورت این حرف ها کم کم جایشان را باز می کنند. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در باره علت این بحث ها راجع به توقف سند 2030 خاطرنشان کرد با این بحث ها برای جامعه نخبگانی ما و عامه مردم علت توقف این سند روشن خواهد شد ...
بانو امین؛ تنها بانویی که کل قرآن کریم را تفسیر کردند
این بانو در زمینه اجتهاد شدند و به ایشان اجازه اجتهاد و نقل روایت دادند و آنچنان تسلط علمی بالایی داشتند که برخی مراجع گذشته مانند آیت الله مرعشی نجفی که از مراجع بنام کشور در یک نسل قبل بودند، از ایشان اجازه اجتهاد داشتند. طیبی با بیان اینکه بانو امین 9 کتاب دارند که یکی از مهمترین این کتاب ها، مخزن العرفان در 15 جلد است، اظهار کرد: همان طور که از نام این اثر پیداست در ظاهر تصور می ...
دائرة المعارف قرآن بررسی می شود
...> مجموعه پنج جلدی دائرة المعارف قرآن اثری مرجع با رویکردی آکادمیک و مطابق با معیارهای بین المللی در حوزه مطالعات قرآنی است و چکیده ای از دستاوردهای حدود یکصد و پنجاه سال قرآن پژوهی غربیان را در دسترس پژوهشگران و علاقه مندان رشته های علوم انسانی و اجتماعی قرار می دهد. این اثر زیرنظر گروهی از سرشناس ترین استادان مطالعات اسلامی و به قلم محققانی از ملیت ها و فرهنگ های مختلف در انتشارات بریل هلند به زبان ...
کتاب ژنتیک از دوره کلاسیک تا عصر مولکولی منتشر شد
به گزارش خبرنگار مهر ، کتاب ژنتیک از دوره کلاسیک تا عصر مولکولی با تألیف دکتر محمد طهماسب، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی از سوی مرکز انتشارات جهاد دانشگاهی واحد استان البرز منتشر شد . همان طور که از نام کتاب نیز مشخص است، این کتاب مطالب ژنتیک از مباحث کلاسیک تا مباحث مولکولی و نوین را در برمی گیرد و جلد اول کتاب شامل ده فصل است . این کتاب به مباحثی پیرامون مندلیسم؛ اصول ...
تازگی یک ژانر قدیمی/ نقد رمان زمستان مومی اثر صالح طباطبایی/ امیرعلی نجومیان
دیگر به این موضوع بازمی گردیم: حالا می تونم به قطع بگم که روش رستم رو بیش تر می پسندم. در این نبرد، ناپهلوانی رستم خیلی بزرگ تر از پهلوانی سهراب بود: او برای برقرارموندن آیین پهلوانی و جوون مردی در کشورش حاضر شد ناجوون مردانه از پسر عزیزش دست بکشه... (ص261). به نظر می رسد که بحث اخلاق و دوراهه های اخلاقی در سراسر رمان زمستان مومی موج می زند، چنان که امروزه اخلاق در همه جا مطرح است، حتی در علوم ...
چرا از نظام فکری صدر چیزی نمی دانیم؟/ پایه گذار نظام سازی اسلامی
ناهمگون نیست. بیش از همه بر نظمِ فکری شهید صدر که فوق العاده برای ما هم جذاب بود، افزون بر آن بر قدرتِ انتزاعیِ شهید صدر تاکید داشت که آن هم فوق العاده جذاب است. خود آشیخ علی آقا هم قدرت انتزاعی فوق العاده ای در حد نبوغ داشت که می توانست تمام مباحث بسیار پرحجم علوم را در چند کلمه خلاصه بکند. بسیار معنی دار و فوق العاده پوشش دهندۀ آن معنا. این قدرت ذهنیِ انتزاعی در همه کس نیست، افراد بسیار ...
دکتر علی شریعتی؛ نه قدیس نه اهریمن
قالب مجموعه ای حجیم و وسیع در حدود پنجاه جزوه و کتاب منتشر شد. در سال 1349 به بخش تحقیقات وزارت علوم در تهران منتقل شد، تعلیم و تربیت در اسلام موضوع مورد پژوهش او بود که در اوایل انقلاب در کتابی با نام مکتب و تعلیم و تربیت منتشر شد. از سال 1346 تا 1352 تلاش فراوانی در ایجاد آگاهی و علاقه در نسل جوان به دین مبین اسلام کرد. سال 1349 و 1350 سال های فوق پرکار شریعتی بود. درگذشت ...
فضای مجازی نگاه های عامه پسند را گسترش می دهد
سالم سازی فضا بیابند. کاکایی در ادامه با بیان اینکه شبکه های اجتماعی چهره واقعی تری از فرهنگ و جامعه به ما می دهد، افزود: نگاه کسانی که در حوزه های مختلف علوم انسانی و علوم اجتماعی کار تألیف و نگارش و تحقیق انجام می دهند، با استفاده از داده هایی که از شبکه های اجتماعی دریافت می کنند، نسبت به موضوعات مختلف جامعه تغییر یافته است. برای نمونه در خصوص حجاب که موضوعی سیاسی اجتماعی است، تا پیش از ...
قابوس نامه تعلیم نامه ای شیرین برای دیروز و امروز
2200 و 1000 و 500 جلد! و چه بسیار کتاب هایی که همین پانصد جلدشان هم چند سال در کتاب فروشی ها خاک می خورد و خریداری نمی یابد. اما چه ما کتاب خوان باشیم، چه نباشیم، از عزیز بودن کتاب کاسته نخواهد شد. کتاب مظهر و عالی ترین نماد دانستن و دانایی است؛ که اگر نبود، در فرهنگ ها و زبان های گوناگون این همه کتاب شاهکار و ماندگار پدید نمی آمد و ماندگار نمی شد و نام و یادی از هومر ، ارسطو ، دانته ، شکسپیر ...
پیشنهاد + کتاب
مرد محور عصر مشروطه، به کارگیری واژگانی چون زنان و خواهران به جای کلماتی چون مخدرات، کمینه و ضعیفه، لغو مسئله تعدد زوجات، حق تحصیل و تأسیس دبستان نسوان پرداخته اند. در این میان، موضوع حق تحصیل و دریافت مجوز برای ایجاد مدارس نسوان، مهم ترین و پرتکرارترین موضوع مدنظر زنان ایرانی است. کتاب نامه های زنان ایرانی به همت علی باغدار دلگشا جمع آوری و در 191 صفحه، شمارگان 500 جلد و با بهای 15هزار تومان، از ...