تاریخِ زبانِ پارسی در آذربایجان
سایر منابع:
سایر خبرها
ایاصوفیه، از کاتدرال تا جامع کبیر/ روایت پانزده قرن کشاکش مذهبی
کلیسای بزرگ (ماگنا اکلسیا) مشهور است، در زمان امپراتوری کنتسانتین کبیر در قرن چهارم میلادی صورت می گیرد، در مکانی که قصر شاه و کلیسای کوچکی به نام آیرین مقدس در آن حضور داشت. فراموش نکنیم که این کنستانتین کبیر که شهر باستانی بیزانتیوم را که در سال 196 میلادی توسط رومیان مسیحی فتح شده بود، در سال 330 میلادی به پایتخت امپراتوری روم شرقی بدل کرد و این شهر پس از مرگ او کنستانینوپولوس (شهر کنستانتین) یا ...
ایاصوفیه؛ مسجد مورد ادعای مسیحیان
را " ناپذیرفتنی و جریحه دار کردن احساسات دینی مسیحیان جهان" تلقی کرده و خواستار پایبندی ترکیه به تعهدات بین المللی شد. مراسم اعلام تبدیل ایاصوفیه به مسجد توسط اردوغان نیز با حاشیه ی شعرخواندن وی به زبان فارسی همراه بود. اردوغان در کنفرانس خبری اعلام تبدیل موزه ایاصوفیه به مسجد، شعر فارسی معروف سلطان محمد دوم عثمانی، که بلافاصله پس از اشغال استانبول سروده بود را خواند : ...
نخستین کتاب مستقل در باب خط نسخ ایرانی منتشر می شود
با عنوان خوشنویسی ایرانی به زبان روسی و در کشور روسیه به چاپ رسیده و جزو آثار پرفروش قرار گرفته است. باید تلاش کنیم تا پژوهش های جدی تری را سامان بدهیم که ارزش ترجمه به زبان هایی چون انگلیسی، عربی، ترکی و روسی و .. . را داشته باشند. قلیچ خانی که دانش آموخته دکتری از دانشگاه دهلی است، اضافه کرد: اخیرا کتاب مجموعه مقالاتی در باب ارتباطات ادبی و هنری ایران و هند در بین سال های 1400 تا ...
ابن عَدیم مورخی که راوی تاریخ حلب شد
، به زندگی یکی از مشاهیر و بزرگان تاریخ کهن ایران و اسلام مختصر اشاره ای کنیم تا بتوانیم پس از یک سال، با این انوار روشنگر چراغ تمدن و فرهنگ آشنا شویم. به این منظور هر روز صبح، بخشی از تاریخ کهن خود و افتخارات آن را مرور خواهیم کرد. برای خوشه چینی از این خرمن دانش و فرهنگ،از جلد اول کتاب تقویم تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران تألیف دکتر علی اکبر ولایتی که به سال 1392 در انتشارات ...
زبان فارسی بر تارک زبان و ادبیات هند
پیشینهٔ رواج زبان و ادب پارسی در شبه قاره، از مدارک تاریخی چنین برمی آید که در سدهٔ سوم هجری، برای نخستین بار هندی ها فرصت یافتند تا با فارسی زبانان آشناییِ مؤثر پیدا کنند. در آن زمان بنا به قول ابن حوقل در صوره الارض و اصطخری در المسالک و الممالک، مردمِ مُلتان و منصوره به زبان عربی و سِندی و مردم مُکران ، به زبان فارسی سخن می گفتند. در اوایل سده چهارم هجری، در سِند شاعری ظهور کرد مشهور به رابعه بنت ...
نوآوری اصلی حجاب در صدر اسلام بررسی اشعار عصر جاهلیت است
لازم است که ابتدا سال های پیروزی انقلاب اسلامی در ایران را در نظر داشته باشیم که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، عده ای از روشنفکران که آیین و دستورات فقهی اسلام را با تفکرات کشورهای غربی سازگار نمی دیدند، تصمیم گرفتند که قرائت جدیدی از دستورات و اصول دین ارائه دهند و تصور کردند که با این کار می توانند مردم را نیز با خود همراه کنند. وی اضافه کرد: برای مثال قبل از انقلاب، نقدهایی به موضوع حجاب صورت گرفت و گفته می شد که قرآن وحی است و سپس به تحلیل شرایط زمان وحی و فرهنگ مردم آن زمان می پرداختند و این امر را برای دوره ای خاص روا می دانستند. انتهای پیام ...
دجال آخرالزمان چه ویژگی هایی دارد ؟
الدجال در عربی به معنی مسیح دروغین است و 400 سال قبل از اسلام جهت ترجمه کلمه ( Mšīḥā Daggālā ) از زبان سریانی به عربی استفاده شده است؛ این کلمه در زبان فارسی معادل دجال ضد مسیح و در زبان یونانی معادل دجال(antichristos) می باشد. دجال این شخص ساحره وو دروغگو دارای امکانات مادی فراوانی است.برخی از روایات او را مسیح گمراهی می دانند که در برابر مسیح هدایت، یعنی حضرت عیسی (ع) قرار می گیرد. دجال ...
احیا گر غدیر 11| علامه امینی می خواست نواب صفوی درس بخواند و مجتهد شود
اقدام زده است. برخی معتقدند چون شهید نواب، نزد علامه امینی تلمذ کرده بود، اجازه قتل کسروی را از او گرفت. در ادامه پرونده احیاگر غدیر که طی روزهای گذشته در گروه فرهنگ فارس پیگیری می شود، با محمدمهدی عبد خدایی، دبیرکل فداییان اسلام که جوان ترین عضو فداییان اسلام بوده است، به گفت وگو نشستیم. عبدخدایی متولد سال 1315 در مشهد، همرزم شهید نواب صفوی و از اعضای گروه فدائیان اسلام است. وی که ...
ادوارد براون؛ تاریخ نگاری ایران دوست با آثاری ماندگار در ادبیات فارسی
براون را نقد کرده است، شهید مرتضی مطهری بود. وی در کتاب خود با نام خدمات متقابل اسلام و ایران، دیدگاه های براون را درباره چگونگی ورود اسلام به ایران به نقد کشیده و از نظریات او در برخی موارد استفاده کرده و برخی را اصلاح کرده است. براون 40 سال به تدریس و تحقیق، در فرهنگ و ادبیات ایران و همچنین به مطالعات اسلامی و عربی و ترکی پرداخت و متون مهمی را چاپ یا ترجمه کرد و به مطالعات فارسی و ...
کدام فرهنگ
) سیطره فرهنگ رسمی: فرهنگ از تنوع، تکثر و تعدد خاص خود برخوردار است. در هر جامعه ای اقوام، لهجه، زبان، نژاد، مذهب، گویش، آداب، سنن و رسوم مختلف وجود دارد که همه با هم معنا و مفهوم فرهنگ رسمی را شکل می دهند و همه این ها از سوی حاکمیت ها به رسمیت شناخته می شوند و صد البته فرهنگ رسمی که پایه استوار شکل گیری تمدن و هویت هر جامعه ای است را سامان می دهد. فرهنگ، دستوری، بخشنامه ای یا ابلاغی نیست. از نسلی ...
رونمایی از کتاب حجاب در صدر اسلام / شبهه حجاب حداقلی هیچ پایه و اساسی ندارد
را پاسخ می دهد در ابتدای مراسم دکتر محمدرضا شاه سنایی به عنوان مولف کتاب درجایگاه قرار گرفت و با ته لهجه شیرین اصفهانی که البته بسیار تلاش داشت که آن را مخفی کند، به بیان دلایل خود برای چاپ این کتاب پرداخت. این کارشناس تاریخ اسلام عنوان کرد: پاسخگویی به شبهاتی که در کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر(ص) توسط آقای ترکاشوند مطرح شده، مهمترین دلیل و انگیزه برای تدوین و تالیف کتاب حجاب ...
یادداشت| آقای ظریف! نهضت آزادی دشمن انقلاب و اسلام است
، عده ای از افراد مؤمن مبارز که در طول هشت سال اختناق از ادامه ی راه پیشوای محبوب و تعقیب خواسته های مردم آرام ننشتسه بودند، در صدد برآمدند... جمعیتی به نام نهضت آزادی ایران تشکیل دهند. یقین داریم از پشتیبانی و راهنمایی های پیشوای بزرگ خود پیوسته برخوردار پیروی می کنیم . (32) خوب است آقای ظریف با خود فکر کند که چرا نهضت آزادی از او حمایت می کند؟ گروهکی که به یقین دوست ندارد سر به تن هیچ ...
نقش عظیم ایرانیان در ظهور و بالندگی خوشنویسی اسلامی
نام میرعلی شیرنوایی به انجام رسانده است و می رسد تا به سال 875 (استواری 1: 102 – ذریعه7 :210 ) فصل هنرمندان آن را سرورخان گویا در کابل به سال 1324 به چاپ رسانده است. 7- آداب نگارش (رساله منظوم در– ): استاد جواهر رقم خوشنویس، مورخ 920. ( فهرست افغانستان ص 91 مجموعه ش 23 موزه کابلی رسال ه 5 در برگ 139 به خط نستعلیق با عنوان شنگرف از سده 12 و 13). 8- رساله بوقلمون: ...
ادیبان شیراز در سوگ چکامه سرای بومی
طارمی شعر شیرازی را با سبک و سیاقی که سمندر احیا کرد، می سرود. طارمی در سال 1311 متولد شد و از سال 1373 قلم به سرایش شعر شیرازی در دست گرفت. او نوزدهم تیرماه 99 در زادگاهش درگذشت. از او سه مجموعه شعر "نسیم دلگشا"، "شمیم نسترن" و "بهار نارنج" به گویش شیرازی برجای مانده است که این آخرین، با صدای او منتشر شده و دهان به دهان می چرخد. استاد ادبیات دانشگاه شیراز در گفت وگو با ...
گرانی کاغذ و پخش نامناسب تیراژ کتاب ها را پایین آورده است
شد که رشتۀ شیرین ادبیات فارسی را انتخاب کنم و درهمین رشته ادامه تحصیل دهم . از اهداف،اقدامات و برنامه های فرهنگی نشر آفرینش ادب بگویید؛ همانگونه که از نام انتشارات پیداست؛ هدف از تاسیس انتشارات آفرینش ادب، توسعه ادب و ادبیات ایران زمین و کمک به آفرینش و خلق بیشتر فرهنگ در سطح جامعه و ارتقای حکمت و ادب، با چاپ کتاب و نشر و پخش آن در بین مردم و اجتماع بوده و بیشتر برنامه های ...
گنجینه رضوی ثروت و میراث گران بها برای شناخت اهل بیت (ع)
ارزشمند اسماءالحسنی نیز اشاره کرد و گفت: این نسخه شامل 109 نام خداوند متعال و بیان آداب و آثار خواندن هریک از آن اسماء مقدسه به روایت حضرت امام رضا (ع) و به زبان فارسی به کتابت عبدالجبار است که در سال 1061 قمری به خط نستعلیق بر کاغذ حنایی و بر 14 ورق نوشته شده است. مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی هم گفت: مجموعه ای منحصربه فرد از اسناد تاریخی کهن و تصاویر تاریخی با موضوع بارگاه مطهر ...
اختلاف آیت الله حائری با کربن درباره معنای فلسفه در اسلام/ هایدگر مملکت را گرفته است
ز حکیمی به نام سید حیدر آملی نام می برد. این سید حیدر هیچ ربطی به سید حیدر آملی صاحب جامع الاسرار و شارح فصوص ابن عربی ندارد که در قرن هشتم و نهم قمری است؛ این سید حیدر در قرن یازدهم قمری بوده و شاگرد فیض کاشانی بوده است. اساتید سینه به سینه نقل کرده بودند و مرحوم آقای مدرس گیلانی هم ظاهراً از شیخ عبدالحسین رشتی استاد خود نقل می کرد و یداً به ید به همین سید حیدر آملی می رسید و او شاگرد فیض و ...
فیلسوف مسلمان در سلوک خود از هر روش تفکری می تواند استفاده کند
به گزارش خبرنگار مهر ، کتاب درآمدی به تاریخ فلسفه اسلامی ، تألیف نصرالله حکمت، استاد فلسفه و عرفان اسلامی دانشگاه شهید بهشتی به همت انتشارات الهام به چاپ دوم رسید. در ادامه بخشهایی از این کتاب را با هم می خوانیم: شرط امکان مابعدالطبیعه اگر بخواهم در همین آغاز، سخن از پایان بگویم و حاصل مطالعات و تأمّلاتم را دربارهٔ شرط امکان مابعدالطبیعه از نظر حکمای مسلمان، در یک ...
نگهداری تفسیر قرآن متعلق به قرن ششم هجری قمری در حرم مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها
نیز مطالعه عالمان وجود داشته است. در سابق به محل نگهداری کتاب ها و اشیای نفیس خزانه گفته می شد و قرائنی در دست است که این آستانه قبل از سال 574 ق هم خزانه ای داشته است. همچنین از قرن دهم در این بارگاه محلی برای نگهداری کتاب ها اختصاص یافت و مسئولی به نام کتابدار برای آن معین شده است. در ابتدای بعضی از نسخه ها مهر و نام کتابداران موجود است و نمونه ای از آن، که در صفحه اول یکی ...
علامه امینی برای وهابیت آبرو نگذاشت
هایی از عصر ناصرالدین شاه و مجموعه پرمخاطب هزار و یک حکایت تاریخی یکی از معاصران علامه امینی است که امروز در 76 سالگی و در دوره مجاهدت قلمی علامه در سنین جوانی و دانشجویی بوده است. حرف های حکیمی درباره مردی که عمر خود را صرف اثر ممتازی چون الغدیر گذاشت، شنیدنی است. او می گوید: من از سال 1348 تا 1352 در دانشسرای عالی دانشجو بودم و همزمان در مکتب اسلام می نوشتم. هنگامی که من در ...
مقاله حضرت رضا(ع) امام دلها، ذهن ها و اندیشه ها
. لذا آن حضرت با تربیت صدها شاگرد و بیان هزاران سخن و مطلب هدایت بخش، میراث ارزشمندی برای مسلمانان و ملت های آزاده جهان از خود بجا گذاشته است. جایگاه علمی امام رضا(ع) بسیار رفیع بوده بطوری که ابن ابی الحدید معتزلی می گوید امام رضا(ع) اعلم الناس داناترین مردم است. مضافا اینکه دانشمندان و علماء سایر ادیان در مناظره ها و مباحثه های علمی تسلیم علم و دانش حضرت می شدند. عالم آل محمد(ص ...
معاصریت در خوشنویسی از مسیر دانشگاه می گذرد
، کتاب و قرآن دست نویس در کتابخانه ها داشتیم. در حال حاضر ما فقط نزدیک به 5 هزار قرآن دست نویس در مخزن آستان قدس رضوی داریم که هریک از آنها مربوط به قبل از جدی شدن خط و خوشنویسی در ترکیه است. یا مثلا ابن مقله چندین سده قبل از این تاریخ، حرکت بزرگی را در خوشنویسی رقم زد. همچنین در حال حاضر کتابخانه های سراسر کشور پر از آثار بزرگان و خوشنویس تراز اولی است که شاید امروزه فقط اسمی از آنها باقی مانده و ...
درباره نادر ابراهیمی
و ترجمه، به تصویرگری نیز پرداخته و تصویرگر چندین کتاب مختلف کودک و نوجوان بوده است. او همکاری بسیار نزدیکی با نشر روزبهان داشته و نخستین کتاب خود را با عنوان "خانه ای برای شب" در سال 1342 در این انتشارات به چاپ رسانده است. کتاب "آتش بدون دود" از جمله برجسته ترین تالیفات او در هفت جلد است که هر جلد آن شامل داستان جداگانه ای با تضادها و ماجراهای خاص خودش است. این ماجراها در ترکمن صحرا رخ ...
تاملی بر سیاحت نامه اولیا چلبی درباره؛ ماکو، قره باغ و نخجوان
...> رعایا و مردم عادی این شهر به زبان دهقانی سخن می گویند، اما شاعران عارف و ظریفان ندیم، با ظرافت و نزاکت تمام به زبان پهلوی سخن می گویند که زبان هایی باستانی هستند. اهالی شهر هم چنین سخن گویند: اولا زبان دهقانی، دری، فارسی و پارسی، غازی و زبان پهلوی. زبان های آنها همراه با نام محل هایشان ذکر خواهد شد. ( 8) سیاحتنامه چلبی، نمونه واژگان فارسی به ترجمه ترکی (1650) (در همین جا اولیا ...
ابن هیثم ؛ مردی که با اتاق تاریک در جهان علم روشنگری کرد
.... در واقع، می توان گفت و نخستین کسی بود که روش استقرا را به کار برد و در به کارگیری آن حتی از فرانسیس بیکن هم جلوتر بود و دیدی عمیق تر و وسیع تر از او داشت. تاریخ نویسان فقط از دو تن از شاگردان ابن هیثم نام برده اند: یکی ابوالوفاء مبشر بن فاتک، دانشمند بزرگ مصری که ریاضی را از او آموخت و دیگری یکی از بزرگان سمنان به نام سرخاب (سهراب) که سه سال شاگرد او بود. ابن هیثم زبان ...
شکوه غم انگیز شهر ضحاک/ نشانه های تاریخی شاهنامه در افغانستان در حال نابودی است+ عکس
ویران شده بوده و قرن ها مخروبه مانده و در اثر ریزش مداوم برف و باران بخشی از دیوار برج ها ساییدگی یافته و آب ریخته شده، سپس بر روی بقایای دیوار برج ها، دیوارهای جدیدی ساخته شده است. محمد صالح کنبولاهوری نوشته است: زمانی که نظر محمد خان، پادشاه ازبک، در ماه رمضان 1037 ه ق به بامیان حمله کرد، حاکم بامیان از طرف سلطنت بابری هند، شخصی به نام خنجرخان ترکمنی بوده که مقر حکومت آن شهر ضحاک بوده ...
ابوالکلام آزاد اندیشمند مسلمانی که به فکر یکپارچگی هند بود
مقاله او در 12 سالگی در روزنامه ای چاپ شد. ابتدا مقالات خود را در روزنامه های کلکته چاپ کرد و سپس ماهنامه ای به نام لسان الصدق، در کلکته تأسیس کرد که نخستین شماره آن در 20 نوامبر 1903 منتشر شد و به مدت یک سال انتشار آن ادامه داشت. نخستین بار در 12 سالگی در یک مجمع عمومی اسلامی سخنرانی کرد. در 1904م در اجلاس سالانه انجمن حمایت اسلام لاهور که از مؤسسات معتبر اسلامی بود، نطق فصیح و بلیغی ...
جمله معروف علامه امینی هنگام مشکلات
کوچکی نوشت به نام اصل الشیعة و اصولها ، هفت عدد اشکال ادبی به ایشان کرده اند که در چاپ های بعدی مطرح است و علامه امینی که از تبریز به نجف آمده و هنوز هم لهجه اش ایرانی و تبریزی است، 11 جلد به آن ضخامت نوشته، یکدانه ایراد ندارد! مرحوم علامه امینی چه شیوه ای را به کار گرفته بود که این قدرت را پیدا کرده بوده که اگر محصلین و پژوهشگران و طلاب امروز ما بخواهند دنبال کنند، بتوانند به آن توفیق دست پیدا ...
نادری پشت در داشتی؟
خودشان چشم و گوش دهان و بینی داشتند، دست و پا داشتند، آنها فرهنگ متفاوتی داشتند که نخبگان ایرانی هم از آن بویی برده بودند. آنها می دانستند که راز توسعه فرنگ در حکومت قانون و آزادی است. فهمیده بودند که در آنجا دیگر سلطان مالک جان و مال مردم نیست. چیزی به نام دموکراسی هم شنیده بودند که برای شان چندان مفهوم نبود. نادر پشت در نبود. مظفرالدین شاه، بیمار هم بود، همسفران فرنگ و بزرگان دانشور و شاعران در نبود ...
تبادل علمی ایران شناسان کشورمان با جهان ضعیف است
در داخل و خارج از ایران به شدت ضعیف است. برای این منظور به نظرم بهترین راه برگزاری دوره های آموزش زبان فارسی و آشناکردن ایران شناسان با زندگی واقعی مردم در ایران است. آیا موافقید که در حوزه مطالعات ایران شناسی خارجیان موفق تر از ایرانیان بوده اند؟ دلیل آن را چه می دانید؟ شاید در مراحل نخست با بخش اول پرسش شما موافق باشم. زیرا آنان زمانی به تصحیح و ترجمه آثار ما روی آوردند که ابزار ...