واکاوی امروز و فردای اولین انقلاب شرق
سایر منابع:
سایر خبرها
جایگاه عدالت خواهی در جامعه ایرانی!
امن و پیش بینی پذیر کند، وجود نداشت. به همین دلیل همیشه جنبش های ایرانی چه سنتی و چه نو، قیام تمام جامعه در برابر دولت بوده است نه قیام طبقات اجتماعی پایین تر در برابر طبقات اجتماعی بالاتر. سرشت هر انقلاب را می توان با بررسی اهداف، پشتیبانان، مخالفان و نتایج آن بازشناخت. در انقلاب مشروطه، هدف محوری، مشروطه بود؛ یعنی استقرار حکومتی که مقید و مشروط به قانون باشد. ...
مشروطه نتیجه آگاهی مردم از برابری بود
انقلاب مشروطه گفت: باید برای رخداد انقلاب، جامعه به نحوی شکل می گرفت که مشروطه خواهی در آن وجود داشته باشد و خود جامعه این نیاز را حس کند. فعالان و روشنفکران آن زمان در اولین قدم پس از تعریف آدمیت، انجمن های مدنی را تشکیل دادند. وی در خصوص نقش این انجمن ها در انقلاب مشروطه افزود: در رخدادهایی مختلفی مانند بست نشینی در سفارت انگلیس، اعضای این انجمن ها بین مردم حاضر می شدند و در راستای ...
شیار زدن در خاک سیاست
.... امضای فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه در 13 اَمرداد 1285 خطاب به صدراعظم، میرزا نصرالله خان مشیرالدوله که خود در تهیه فرمان و راضی کردن شاه به امضای آن نقش داشت، بالاخره رخ داد. اصل فرمان به خط و انشای قوام السلطنه است. این جنبش منجر به تشکیل مجلس شورای ملی و تصویب نخستین قانون اساسی کشور ایران گردید. سردار اسعد بختیاری ، محمدعلی فروغی ، نجف قلی خان صمصام السلطنه بختیاری ، محمدحسین ...
گفتمان غالب در مشروطه با تکیه بر اندیشه شیخ فضل الله نوری
بهنام علی پور مقابله حکومت با تجار تهران در واقعه گرانی قند، محرک جنبش مردمی شد. سلسله جنبش های ناشی از این رخداد موجب خلق مشروطه گشت. نخستین کارخانه قند ایران در سال (1277 ه.ش/1316 ه.ق) در جنوب تهران احداث شد . عدم تناسب میان نیاز و تولید ایران به قند، کشور را وادار به واردات کرد. امضای قرارداد گمرکی ایران- روسیه در سال 1319 ه.ق/1901 ورود بی رویه کالاهای روسی را به همراه داشت. وابستگی ...
دوربین روی بالاشهر مشروطه
چنین آثاری با حمایت دولت ها و حکومت ها ساخته می شوند و در هر دوره ای چنین فیلم ها یا سریال هایی با توجه به چشم اندازهای سیاسی کلان و بالادستی تهیه و تولید شده اند. به طور مثال آثاری که راجع به مشروطه، توسط علی حاتمی در دوران پهلوی ساخته شدند، با آنچه خود او در دوران پس از انقلاب ساخت، از بسیاری جهاد تفاوت مبنایی داشتند. البته نقش خود هنرمندان را هم در این زمینه نمی شود نادیده گرفت و آنها به هرحال ...
نقش تجارتخانه های زرتشتیان در جنبش مشروطه خواهی
و سازنده این نهضت بودند. زرتشتیان که در آغاز مشروطیت، در حدود یک هزارم جمعیت ایران را داشتند، به نسبت جمعیت شان نقش کیفی و کمی مناسبی در برپایی و پشتیبانی این جنبش ملی ایفا کردند و به جز همراهی فکری و بیدارکننده، به کمک مالی مجاهدین نیز پرداختند. جهانگیر اشیدری در کتاب تاریخ پهلوی و زرتشتیان می نویسد: البته بسیاری از زرتشتیان هم در هیجانات مشروطه تمایلی به دخالت در تغییرات اجتماعی ...
جنیدی: سالروز صدور فرمان مشروطیت، یادآور تلاش ملتی آزادیخواه است
حدود قدرت و از دیگر سو حقوق ملت را به روشنی، مشخص کرده باشد. از همین رو، فرمان مشروطه و دستور تشکیل مجلس شورای ملی را می توان آغاز دوران حکومت قانون در ایران نوین و دگرگونی روش قانونگذاری، از توشیح ملوکانه به قوانین مکتوب، مدون و مصوب نمایندگان منتخب مردم و رخدادی مانا و درخشان در تاریخ این سرزمین قلمداد کرد. جنبش مشروطه خواهی که به صدور فرمان قانونگرایی و تأسیس مجلس ...
ما و میراث مشروطه
آرمان های مردم سالاری دینی پیدا کنیم. چه نهضت مشروطه و چه انقلاب اسلامی، آرمان هایی در دل خود پروراندند که از فرهنگ، اعتقادات و آرزوهای دیرینه ملت ما سرچشمه گرفته بود. ما با انقلاب اسلامی هر دوسویه تاسیسی و تقنینی قانون اساسی را در جنبش انتخاباتی ملت ایران در 12 مرداد 58 شاهد بودیم. به نظر من اگر بهمن باشکوه انقلاب اسلامی سویه ضددیکتاتوری آن نهضت اصیل الهی و مردمی را به نمایش گذاشت ...
بادامچیان: دشمن دنبال تحریم و تحریف از طریق مذاکرات است
شیخ فضل الله نوری در محله سنگلج پشت ساختمان شهرداری تهران درحال تخریب است. قرار بود با ثبت این خانه در فهرست آثار ملی، خاطرات فداکاری شهید شیخ فضل الله نوری به عنوان یکی از سه بنیانگذار مشروطه زنده نگه داشته شود. مسئولین در این رابطه گزارش اقدامات خود را به مردم ارائه دهند. وی افزود: شیخ فضل الله نوری پرچمدار مشروطه مشروعه بود. او یک تنه در برابر مشروطه انگلیس ایستاد و جان خود را فدا ...
برجام و مشروطیت همجنسند
عملکرد شاهان قاجار معترض بودند. ریشه این اعتراضات را می توان در مواردی مثل آشکار شدن فساد در دستگاه اداری، ولخرجی های شاهان و درباریان از خزانه دولت ، سفرهای تفریحی مظفرالدین شاه به خارج از ایران ، ظلم و زورگویی به مردم و ... مشاهده کرد. تمامی این ماجراها به همراه آگاهی بیشتر مردم از اخبار جهان، انقلاب مشروطه را تشکیل داد. واژه مشروطه همانطور که از ظاهر آن معلوم است از کلمه عربی شرط گرفته شده. می توان ...
اعلام مشروطیت، سرآغاز راه ناهموار قانونگرایی
به گزارش ایسنا، لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهوری در ادامه یادداشت خود در روزنامه ایران نوشت: اگر چهار ستون ایران امروز را به ترتیب تاریخی برشمریم: خاک وجمعیت اولین آن، زبان و فرهنگ و مدنیت دومین آن، باور و ایمان و دیانت سومین آن و دادگستری و قانونمداری و مشروطیت چهارمین ستون آن است. بی تردید، هویت ایران کنونی را بدون مشروطیت دیروز و جمهوریت امروز نمی توان باز شناخت. مشروطیت که برآمده از فر ...
14 مرداد 1285 سالروز صدور فرمان مشروطیت
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز سیستان و بلوچستان ، جنبش مشروطیت بدون شک از رویدادهای مهم و تأثیرگذار در تاریخ تحولات سیاسی ایران محسوب می شود. اثرات این رویداد در زندگی فرهنگی و سیاسی مردم، از سایر حوادثی که تا آن تاریخ در کشورمان پدید آمده بود، عمیق تر بوده است. بسیاری، نارضایتی عمیق جامعه ایران در سال های حکومت قاجار را ریشه اصلی اعتراضات مردمی علیه دولت و زمینه ساز شکل ...
زنان و جنبش مشروطه
از اواسط دوران قاجاریه، زنان به تدریج قدم در راهی گذاشتند که توانست آنها را تا حدی از آزادی های فردی و اجتماعی برخوردار کند. سختگیری و تعصب در این دوران و رفت و آمد اروپاییان و مسافرت ایرانیان به خارج از کشور موجب شد تا فکر آزادی زنان در ذهن مردم ترقی خواه ایران راه یابد. در این دوره زنان ایرانی کما بیش با زنان اروپایی فرصت مبادله عقاید را پیدا کردند، اگر چه این امر بیشتر به اعضای خانواده سلطنتی، دیپلمات ها و اشراف محدود می شد. درنتیجه این تماس ها، درک زنان از خودشان و نیز طرز فکر مردان نسبت به زنان تغییر پیدا کرد و موجب شد که زنان نسبت به دوره های قبل بسیار بیشتر در عرصه حیات اجتماعی ظاهر شوند ...
آزادی و عدالت، آرمان عقیم مانده نهضت مشروطه
سیاسی ایران صادر کرد تا به این ترتیب پس از یک سال و نیم تلاش، مبارزه و تحمل سختی های فراوان، جنبش و نهضت ملی مشروطه خواهی ایران به ثمر رسیده و حکومت ایران مشروطه شود. مشروطه ای که به گواه تاریخ و اسناد موجود ریشه آن از تبریز شکل گرفت و به سایر نقاط کشور گسترش یافت، نه تنها طیف روشن فکر، بلکه دهقانان، پیشه وران، کارگران، بازرگانان، تجار، روزنامه نگاران و طبقه میانی و متوسط جامعه را نیز ...
مشروطه خواهی، مسئله بنیادین ایران معاصر
از زمانی که حرکت "عدالتخانه" در قبل از یکصد سال پیش به "جنبش مشروطه" بدل شد، بحثی عمیق و ریشه دار در تاریخ معاصر ایران شروع شد که مبنای آن توجه به نیازهای عمومی و اساسی داخلی با عاملیت و کنشگری مردم با تمرکز روی حوزه سیاست بود.در ظهور و بروز این نوع از مطالبه گری، اندیشه تجدد و مدرنیته مدخلیت داشت. هر چند وجه پروبلماتیک این تحرک، سیاست بود اما به نظر حوزه فرهنگ و اندیشه را هم به طور جد در بر می ...
انقلاب مشروطه 114 ساله شد
به گزارش صدای ایران ، مهرداد خدیر در عصر ایران نوشت: امروز چهاردهم مرداد ماه (و با تلفظ درست تر اَمرداد) سالروز صدور فرمان مشروطه است. به بیان دیگر جنبش مشروطه خواهی ایرانیان، امروز 114 ساله می شود. با این حال و اگر چه 114 سال از 14 مرداد 1285 خورشیدی می گذرد - روزی که خواستِ مشروط کردن سلطنت مطلقه به ثمر رسید و با این که کتاب ها و مقالات بسیاری در این باره نوشته شده - سطح اطلاعات عمومی از انقلاب ...
سردیس آیت الله فیروزآبادی رونمائی شد
؛ محمدجواد حق شناس عضو شورای اسلامی شهر تهران ضمن پاسداشت مبارزین انقلاب مشروطه گفت: امروز سالروز صدور فرمان مشروطیت در خانه مشروطه و سالگرد انقلاب مشروطیت ایران، یادآور حماسه حضور و عزم ملی مردم ایران در مبارزه با استبداد خارجی را گرامی می داریم. رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر با بیان اینکه جنبش مشروطیت از رویدادهای مهم و تأثیرگذار در تاریخ تحولات سیاسی ایران محسوب می شود ...
انقلاب مشروطه ؛ نهضت ساز جنبش های آزادی خواهانه ملت ایران
میراث مشروطه دست از جان شستند. پیروزی انقلاب مشروطه ی ایران زمینه ساز ملی شدن صنعت نفت، پیروزی انقلاب اسلامی و تمامی جنبش ها و حرکت های آزادی خواهانه ی مردمی ایران در سده اخیر شد. نسل های بعدی نیز باید بدانند که میراث دار سرمایه ای سترگ هستند. نباید فراموش کرد بیش از صد سال از انقلاب مشروطه ی ایران می گذرد در حالی که بسیاری از کشور های همسایه و منطقه که ادعای دموکراسی شان گوش فلک را کر می ...
114 سال پس از امضای فرمان مشروطیت
شعار سال: 14 مرداد 1285 مظفرالدین شاه قاجار فرمان مشروطیت را که روز پیش از آن با مشروطه شدن (پارلمانی شدن) حکومت و صدور اعلامیه مربوط موافقت کرده بود، امضا کرد. وقتی او با منت و اکراه فرمان مشروطیت را امضا کرد، مدتی از شکل گیری خواسته های مدنی و سیاسی جامعه ایران گذشته بود و جنبش سرِ بازایستادن نداشت. این امضا فقط از روی ناچاری بود و به آن رسمیتی تشریفاتی می داد. شاه بیمار که انگار جانش در ...
راه طی نشده/ ضرورت بازاندیشی انتقادی در سنت مشروطه خواهی ایرانیان
آفتاب نیوز : احمد زیدآبادی، با اشاره به تجربه تاریخی تلاش جمعی ایرانیان در مسیر مشروطه کردن قدرت، به این نکته اشاره می کند که از دل سرنگونی یک دولت اقتدارگرا، ضرورتا یک وضع دموکراتیک و مطلوب سر نخواهد زد. او بر این باور است که دولت اقتدارگرا، نیاز مبرم یک جامعه ازهم گسیخته و متشتت است؛ جامعه ای که اجزای آن نمی توانند با هم سرِ سازگاری داشته باشند. زیدآبادی، این گونه تصریح می کند: برخی ...
بازخوانی نقش روحانیت در انقلاب مشروطه؛ تنها نیرویی که حکومت را مجبور به عقب نشینی کرد
14 مرداد 1285 روزی است که فرمان مشروطیت صادر شد. انقلاب مشروطه، محصول زمینه ها و عوامل مختلف فکری، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نحوه عملکرد و تعامل نیروهای اجتماعی است. در این میان نقش روحانیت به عنوان مهم ترین عامل در ساماندهی جامعه ایران در زمان انقلاب مشروطه مطرح می شود. در واقع نقش روحانیت شیعه در مسائل سیاسی و اجتماعی معاصر ایران کاملاً مشهود است، اما انقلاب مشروطه یکی از این مقاطع ...
تبریز خاستگاه مشروطه و آزادی خواهی
تحولات جدید فرهنگی، صنعتی، اجتماعی و سیاسی مردم تبریز با دنیای جدید به آن ها این امکان را می داد تا در نهضت مشروطه نیز پیش قدم شده و در این راه گام های استواری را بردارند. تبریز در جنبش مشروطه منجی انقلابی شد که در آستانه شکست قرار داشت،این انقلاب با دوراندیشی رهبرانی چون ستارخان، باقرخان، حاج علی دواچی، کربلایی علی مسیو، حاج رسول صدقیانی، حاج مهدی کوزه کنانی و هوشیاری و ازجان گذشتگی ...
گفتگو| رجبی دوانی: مشروطیت چگونه بعد از فتح تهران به دیکتاتوری رسید؟/چرا شیخ فضل الله اعدام شد؟
...... هیچگاه نتوانستند از حیطه جغرافیای خود فراتر بروند. نمی توان آن ها را جنبش ملی و سراسری برشمرد. مسئله دیگر این بود که مردم نمی فهمیدند که مشروطه چه نفعی برای آن ها دارد. آن ها می دانستند که برای برطرف شدن ظلم قیام کرده بودند، اما نمی دانستند که مجلس و قانون چه دردی از دردهای انان را دوا می کند. و اینکه انقلاب مشروطه بیشتر وجه ضداستبدادی داشت تا ضداستعماری. به همین دلیل نهضت مشروطه ناکام ...
بخش مفصلی از قانون اساسی مشروطه درباره حقوق مردم است
سال های بعد به آن دچار شد اما همین که اراده ملت توانست نظام استبدادی را وادار به پذیرش خواسته های خود کند و حکومت نتوانست نقش مردم را در اداره جامعه نادیده بگیرد خود قابل تأمل است. نظر شما چیست؟ مجلس شورای ملی در کنار قانون اساسی دو دستاورد بزرگ مشروطه است که در پی جنبش مشروطه و فرمان تاریخی مظفرالدین شاه قاجار در ایران شکل می گیرد. درواقع می توان گفت مجلس تبلور حضور مردم در عرصه ی تصمیم ...
روزنامه ها چگونه پیروزی نهضت مشروطه را رقم زدند
آنان افزوده شد تا سال 1324ھ.ق مردم ایران توانستند رژیم قاجاریه را وادار به تمکین نمایند که از نتایج و رهاوردهای آن می توان به افتتاح مجلس شورای ملی، تدوین قانون اساسی، کمرنگ شدن قدرت شاه، تفکیک قوا، فعالیت مطبوعات، پاسخگو بودن دولت در قبال عملکرد خود در برابر نمایندگان، تشکیل انجمن ها و اخراب و تکاپوهای اقتصادی و در کل برقراری نهضت مشروطه اشاره کرد. انقلاب مشروطه ایران نتیجه دو جنبش مهم ملی بود ...
شیخ را به جرم دفاع از نهضت بر دار کردند/ مشروعه یا مشروطه حق با کیست؟!
. از آن تاریخ تا پیروزی مشروطیت در سال 1324 ق. به مدت 10 سال، فضای سیاسی ایران به طرز شگفت آوری متحول گردید و در شهرهای بزرگ و به ویژه در تهران، مردم خواستار پایان بخشیدن به سلطه استبداد و استقرار حاکمیت ملت در قالب مجلس قانون گذاری شدند. در همین زمان عموم روشنفکران و حتی مخالفان دخالت روحانیان در مذهب، همچون تقی زاده و سید احمد کسروی، نقش بی بدیل عالمان در هدایت جنبش مشروطیت را ...
مشروطه انقلابی معطوف به قانون
. آری، این چنین شد تا بار دیگر جای قرون نوزده و بیست جابجا شود و امر خیالی بر جای امر واقعی جا خوش کند. علیرغم این چشم انداز متأخر، انقلاب و قانونش، موفق به شکست تئوری سلطان ظل الله ، فرّه ایزدی و آتوریته ی شاهی شد. دهه های پیش از وقوع انقلاب مشروطه (در سال 1285 ش.)، تأملاتی درباره ی نظریه ی حکومت قانون صورت گرفت و نوعی نواندیشی (مدرنیته ی) حقوقی در ایران به وجود آمده بود؛ امّا با انقلاب ...
آغاز و انجام مشروطه ایرانی
(1) اینها بخشی از یک اعلامیه انقلابی است که در روزهای پرالتهاب دوره قاجار منتشر می شود و نشان می دهد که مردم تا چه اندازه نسبت به حقوق و جایگاه خود آگاه شده اند و قدرت و زورگویی حکام را نمی پذیرند. به همین دلیل هم در اعتراضی عمومی و گسترده آغازگر انقلاب مشروطه می شوند. ایران در دوره قاجار گرفتار بحران های بزرگ اقتصادی و سیاسی بود که ریشه بیشتر این بحران ها به دوره ناصری و به ویژه عصر اعطای امتی ...
تحریف داخلی مکمل تحریم خارجی!/ پایان تاریخ مصرف نتانیاهو؟
اخیر و جریان های 41 سال گذشته به ما بدهد، یعنی مشروطه شناسی باید منجر به انقلاب شناسی شود. آسیب شناسی مشروطه می تواند آسیب شناسی انقلاب اسلامی ما را در پی داشته باشد، هرچند چشم انداز و ابعاد انقلاب اسلامی نسبت به مشروطه وسیع تر است و افق امروز از افق مشروطه به مراتب عمیق تر است. تاریخ مشروطه مؤید آن است که علما، رهبری نهضت و هدایت توده های مردم را بر عهده گرفتند، اما نفوذی ها، بیگانگان ...