سایر منابع:
سایر خبرها
مریم سامعی I مدیر اجرایی و عضو هیئت علمی دانشنامۀ فرهنگِ مردمِ ایران
اعضای خانواده و حتی خودِ راوی این نوید را می داد که پایان این افسانه ها با شادی و سرانجام نیک پایان می یابد؛ مثل زمستان و سرمایی که خواهد گذشت و بهار و زندگی جدیدی را پیش رو خواهد داشت. در حکایت های اسطوره ایِ شب چله، عنصر اصلی و قهرمان قصه خورشید و مِهر است و معمولاً در اساطیر ایرانی خورشیدخانم یا خوربانو نامیده می شود و زن است. در ادامه برخی از این حکایات و روایات را مرور خواهیم کرد؛ ...
یلدا جشن قصه ها/ داستان های یلدایی برای کودکان و نوجوانان
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، همه می دانیم که شب یلدا یا به قول پدربزرگ، مادربزرگ ها شب چله، شب اول زمستان است و مردم ایران اهل هر منطقه یا پیرو هر دین و مذهبی باشند این شب را جشن می گیرند. باستان شناسان معتقدند یلدا برای اجداد ما، جشن تولد خورشید یا الهه میترا بوده اما یلدا برای امروزی ها فرصتی است تا اعضای خانواده دور هم جمع شوند و با هم خاطره های قشنگی بسازند. ممکن است بپرسید جشن ...
آداب و رسوم چیله گئجه سی در چادگان/ اشعار زیبای ترکی، زینت سفره های ساده
خلاقیت و فراغت خیالشان را در کلامشان می جویی؛ مثلا می گویند: چلّه بزرگ هنگامی که به پایان نزدیک شده و به چلّه کوچک می رسد ، تازه نفس او را سرزنش کرده و گلایه می کند که اگر چه طولانی بودی اما به قدر کافی سرد نبودی؛ اینک چونان زمهریری خواهم ساخت که این زمستان هرگز از خاطرشان نرود. چله بزرگ نیز به اصطلاح غیرتی شده و پنج روز آخر تمام تلاش خودش را می کند و هنگامی که مردم از شدت یخبندان به ستوه می آیند، چله کوچک فرا می رسد و گام به گام موسم بهار فرا می رسد. ننه سرما جاگیر می شود و زمستان را در کنار مردم می ماند تا عمو نوروز از راه برسد. انتهای پیام/63086/ج/ ...
یلدای دانش آموزی در کمیجان + فیلم
همان یلدا در استان مرکزی هم مانند سراسرکشور عزیزمان ایران اسلامی فرصتی برای دورهم جمع شدن خانواده ها با محور بزرگان فامیل و فرصتی برای نشاندن لبخند بر لب های کودکان، در آغوش پرمهر بزرگتر ها است. خانواده های استان مرکزی هم در شب یلدا بنا به سنت دیرینه دور هم جمع شده و سرمای زمستان را از خود دور می کنند. شعرخوانی، داستان خوانی و همچنین فال حافظ همانند قدیم اجرا می شود به این صورت که خانواده ها در این شب گرد می آیند و پیرتر ها برای همه قصه تعریف می کنند. کد ویدیو دانلود فیلم اصلی انتهای پیام / ج ...
اول دی و آغاز چله بزرگ در فرهنگ فولکلور مردم اردبیل
منطقه نیز در آن روزگار مطابقت داشته اند. خانواده ها در روز های کوتاه فصول پاییز و زمستان به کار های روزمره خویش سرگرم می شدند و در شب های طولانی و سرد، دور هم جمع می شدند و با نقل اینگونه داستان ها، به فضای منازل صمیمیت می بخشیدند. کَلوز در تقویم فولکور اردبیل فصول سال به ویژه پاییز و زمستان در تفکر مردمان ساکن در شمال غرب کشور از جمله استان اردبیل تعاریف ویژه دارد. هر کدام از ...
مردم ایران چطور یلدا را جشن می گیرند؟
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، شب چله یکی از سنت های باستانی ما ایرانیان است که پس از گذشت چندین سال هنوز پابرجاست، اما علت جشن گرفتن شب یلدا را در این مقاله بخوانید. شب یلدا یکی از فرهنگ ها و سنت های ایرانیان است که خانواده ها را دور هم جمع می کند و آماده آمدن فصل زمستان می شوند. برگزاری جشن شب یلدا در 30 آذر با فرا رسیدن روزهای آخر پاییز حس و ...
پیشینه یلدا در ایران به چه زمانی برمی گردد؟
انجام می دادند سرما و سختی زمستان را کمتر کنند و جان سالم به در ببرند. یکی از جشن ها که با آغاز زمستان برگزار می شد جشن شب چله بود که با آغاز چله بزرگ که 40 روز بود انجام می شد و شب اول دی ماه بود. وی درباره نحوه برگزاری مراسم شب یلدا در دوران گذشته افزود: مراسم یلدا به این صورت بود که بزرگ خاندان در خانه خود -که معمولا تمیز ترین و بهترین خانه را داشت و دارای اتاق هایی بود که در دوران ...
چله؛ اناری که دلش قصه یکرنگی هاست
و خشکبارهایی چون انگور، بادام و سنجد از خوردنی های مخصوص این شب در آذربایجان هستند. چیلله گارپزی وقتی صحبت از شب چله به میان می آید آنچه در ابتدا به ذهن می رسد، هندوانه است؛ هندوانه نماد شیرینی، خونگرمی، شادابی و سرسبزی است و مردم آذربایجان بر این نظرند که خوردن هنداونه سبب مقاومت بدن در برابر سوز و سرمای زمستان می شود. ریش سفید خانواده خود را آماده ی بریدن هندوانه می کنند و ...
زندگی تجملاتی؛ علت دور شدن از فرهنگ ایرانی-اسلامی
.... برگزاری صله رحم و صحبت از اینکه در گذشته و تاریخ ایرانچه اثراتی داشته، جرقه در نسل جدید ایجاد می کند که چرا احیا نمی شود. برگزاری دورهمی و آیین های فرهنگ ایرانی اسلامی چون شب چله و نوروز، هر کدام چون تیری به قلب تهاجم فرهنگی است که می خواهد فرهنگ فردگرایی و خود محوری را ترویج دهد و فرهنگ عامه و هویت مردم را نشانه رفته است. برگزاری آن ها نشان می دهد که هنوز زنده و در تکاپو ...
چهارمین پویش یلدانه در دلیجان
مرکزی هم در شب یلدا بنا به سنت دیرینه دور هم جمع شده و سرمای زمستان را از خود دور کردند. شعرخوانی، داستان خوانی و همچنین فال حافظ همانند قدیم اجرا می شود به این صورت که خانواده ها در این شب گرد می آیند و پیرتر ها برای همه قصه تعریف می کنند. انتهای پیام / ج
شاهنامه خوانی و متیل گویی آیین های شب چله در کهگیلویه و بویراحمد
در سرما گیر افتاده بودند رهایی می یابند، که این داستان نشانگر برف و باران و روز افزونی در پایان زمستان است. یلدا در کهگیلویه و بویراحمد شب چله نامیده شده است مردم این استان بر این باور هستند که چله بزرگ از نخستین روز دی ماه جشن خرم روز تا دهم بهمن که جشن سده است به طول می انجامد و به علت سرمای شدید چله بزرگ نامیده می شود، پس از آن چله کوچک فرا می رسد که از دهم بهمن تا بیستم اسفند به ...
افسانه های آذربایجان و حکایت شب یلدا
های شب یلد (چیلله گئجه سی) محسوب می شدند. امروزه بسیاری از آداب و سنن شب یلدا در خطه آذربایجان به باد نسیان سپرده شده است، اما اصل و اساس این سنت حسنه و زیبا همچنان برپاست. وقتی شب چله فرا می رسد، آنچه در ابتدا به ذهن می رسد هندوانه است؛ هندوانه نماد شیرینی، خونگرمی، شادابی و سرسبزی است و مردم آذربایجان بر این نظرند که خوردن هنداونه سبب مقاومت بدن در برابر سوز و سرمای زمستان است؛ بر این ...
یلدای ایرانی در اندیشۀ جهانی
خانواده و حتی اقوام، خویشان و همسایگان که متأسفانه امروزه در فضای مجازی و نفوذ آن در بین خانواده، این قبیل مراسمات یا بهتر بگویم فرهنگ عامه نمودهای خود را کمرنگ تر نمایان می سازد. سنت هایی که در این شب آیینی به اجرا گذاشته می شود اعم از گردهم آمدن ها، خوراکی های مخصوص شب یلدا، روایت داستان، شب زنده داری و ... را می توان در سطحی گسترده تر و در عین حفظ اصالت، به صورتی برنامه ریزی شده و جذاب تر ...
ادبیات عامه و شعر در یلدای شیرازی ها نقش پررنگی دارد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس ، ابوالقاسم فقیری گفت: شیرازی ها به شب یلدا، شب چِلّه می گویند که و در فرهنگ عامه خود به وجود سه چله معتقدند، چله کوچیکو (کوچکه)، چله بزرگو (بزرگه) و چله پیرزن . وی افزود: این پیرزن همان زنِ خاطرخواهِ عمو نوروز در فرهنگ عامه شیراز است که در قصه های کهن مردم فارس حکایتی شیرین دارد. نویسنده کتاب باورهای سرزمین مادری ام به خوردنی های شب ...
شب یلدا در فرهنگ عامه بختیاری/ چله ؛ گرامیداشت نیکویی
... قنبری رواج داستان ها و افسانه های مربوط به شب چله را یکی دیگر از ابعاد هویتی این آیین در فرهنگ عامه ایران دانست و توضیح داد: یکی از این افسانه ها که در میان اقوام بختیاری سینه به سینه نقل و در فرهنگ شفاهی این مردم ماندگار شده ناظر به این داستان است که ننه سرما دوازده فرزند به نام ماه های سال دارد و دو پسرش دی و بهمن با یکدیگر در نزاع و مجادله برای رسیدن به پادشاهی هستند، تا اینکه این دو د ...
شُوچِله درکانون لرستان
ارائه دادند دراین ویژه برنامه تعدادی از دبیران و معاون پژوهش سرای جابربن حیان میهمان کانون بودند همچنین دراین روز جشن یلدا با حضور اعضای کودک دختر مرکز 3 بروجرد برگزار شدکه دراین برنامه قصه ننه سرما و پسرانش، خوانش شعر و اجرای مسابقه توسط مربی فرهنگی مرکز اجرا شد. این نمایش روایتی است ازقصه ی ننه سرما وپسرانش امیل و ممیل که امیل نماد چله بزرگ و ممیل چله کوچک است. همچنین مرکز ...
سنت های ماندگار قزوینی ها در شب چله را بشناسیم/ یلدا فرصتی برای صله رحم و مهرورزی
، عنوان کرد: از آنجایی که پس از شب یلدا، شب ها کوتاه تر و روزها بلندتر می شود؛ ایرانیان از دیرباز شب یلدا را به عنوان شب زایش خورشید عنوان می کردند که با آداب و رسوم و آیین های خاصی نظیر برافروختن آتش و گستراندن سفره هایی همراه با انس و مهرورزی جشن برپا می کردند. کارشناس مردم شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع و گردشگری قزوین اذعان کرد: شب چله از سنت های کهن ایرانی بوده که برای تمام ...
قصه های چیلله گئجه سی در یلدای خطه آذربایجان
یلدا چیلله قارپیزی (هندوانه چله) می خورند و معتقدند باخوردن هندوانه، لرز و سوز سرما به تنشان تأثیر نداشته و اصلاً سرمای زمستان را حس نمی کنند. یوسف شیرین پور، مدرس دانشگاه و پژوهشگر فولکلور در گفت وگو با ایکنا از آذربایجان شرقی، در خصوص ریشه اسامی منتسب به شب یلدا، اظهار کرد: یلدا با ریشه سوریانی به معنای کودک، میوه و ثمر بوده و جشن شب یلدا که شب اول زمستان است، از ریشه یلد به معنی ...
از دورهمی صمیمانه شب چله تا چشم و هم چشمی های حقیقی و مجازی
، نگاهی و عاطفی ما، فقط برای خانواده است. شمس گفت: انتقال تجربیات سینه به سینه در حال حذف شدن است و نسل بعدی تجربه شنیدن قصه از مادربزرگ و پدربزرگ های خود را نخواهد داشت، بیشتر افراد وقت خود را به تنهایی می گذرانند و در فضا های مجازی سیر می کنند، بنابراین باید به بهانه سنت دیرینه شب یلدا به دنیای واقعی بازگشت و در کنار خانواده های خود جشن واقعی را برگزار کرد. تا زمانی که آداب و ...
شب چله؛ سنت دیرینه ای که باید ماندگار بماند
رسم داشتند که در منزل بزرگ خاندان جمع شده و ضمن خوردن تنقلات، به خواندن شاهنامه بپردازند. البته در اغلب موارد در کنار شاهنامه و داستان های آن، کتاب حمله حیدری و حتی قصه هایی که در بین عامه مردم از جایگاه خاصی برخورار بوده، مانند داستان های امیرارسلان نامدار نیز در این جمع مورد توجه بود. دیوان حافظ و فال حافظ در سال های سده معاصر به آئین چله مشهدی اضافه شده است. خوردنی های شب ...
شب یلدا در آیینه آداب و رسوم گنابادی ها
نام برده شده است و مردم گناباد در جنوب استان خراسان رضوی نیز سال های سال با آداب و رسومی خاص و از جمله کف زنی در شب چله، به استقبال فصل سرما و زمستان رفته و از پروردگار متعال فصلی پربارش و نعمت طلب می کرده اند. آیین "کف بیخ" یا کف زنی یکی از سنت های زیبای مردم خونگرم جنوب استان خراسان رضوی است که بیشتر در شب یلدا رواج دارد. کف بیخ نوعی دسر یا شیرینی سنتی است که به بستنی زمستانی نیز ...
آیینی به بلندای شب یلدا
چله بزرگ و کوچک یعنی در سراسر زمستان سرما بر ان چیره نخواهند شد و بیمار نمی شوند. پژوهشگران بر این باورند که خوردن هندوانه و انار در این شب معنایی رمزگونه در خود نهفته دارد و هندوانه و انار سرخ و گرد نمادی از گرمای مهر در شب سرد زمستان هستند.( عسکر بهرامی، جشنهای ایرانیان، دفتر پژوهشهای فرهنگی، تهران 1383، ص 68.) شب چره یلدا هم چنین شامل دانه هایی چون گندم، شاه دانه، برنجک و نخود بو ...
مراسم شب یلدا چیست؟
یکی از سنت های زیبا و دیرینه ایرانیان است. را شب چله هم می خوانند. در حافظ خوانی انجام می شود. با نزدیک شدن به در این مطلب سعی کرده ایم آداب و رسوم شب یلدا را در استان های مختلف کشورمان بررسی کنیم. به گزارش رکنا، کم کم باید با پاییز خداحافظی کرد و نوبت به فصل جذاب زمستان رسیده است. تاریخ شب یلدا و قدمت آن به حدود هفت هزار سال (یا بیشتر) بازمی گردد و تا به امروز یکی از ...
یلدا، شب بلند غزل های مشرقی ست
آغاز فصل زمستان از کارکرد های اجتماعی گرامیداشت شب یلدا است . اعضای خانواده در بلندترین شب سال با به جا آوردن صله رحم و جمع شدن در خانه بزرگ تر ها و تکریم آنان موجب تقویت همگرایی و انس و الفت درخانواده می شوند. پدر برایم از رسوم شب چله شیرازی ها می گوید: مراسم فال کلوک، متلک گویان، گردو جماعتی، شش انداز پزان، خواندن شاهنامه و تفال به دیوان حافظ و خوردن هندوانه و انار از مراسمی ...
بلندترین شب سال با چاشنی گرانی!
زمستون) است . در ایران مرکزی چله بزرگ زمستان از آغاز زمستان برابر با آغاز دی ماه شروع می شود و مدت آن چهل روز و چله کوچک زمستان از شب دهم بهمن ماه تا پایان بهمن ماه که مدت آن بیست روز است. تمامی این شب های بلند به کتاب خوانی و قصه گویی، بزرگداشت اندیشمندان، دانشمندان، خدمتگذاران جامعه و ماند گاران شهر و دیارها و تکرار حماسه های شاهنامه فردوسی، اشعار پر مغز و محتوا و شیوای مولوی، سعدی، حافظ ...
تبانی گرانی و کرونا در آستانه شب یلدا / تنور بازار شب چلّه زمستانی سرد است
دور از هم بمانیم شب یلدا بدون تردید از آیین های دیرینه و پر معنای ایرانی است که در آن سنت پسندیده صله رحم زنده می شود و اگرچه در گذشته به برکت سادگی و صمیمیتی که میان خانواده ها حاکم بود، رسوم سنتی با شور و اشتیاق بیش تری برگزار می شد اما امسال باید توجه داشت که شرایط متفاوتی را سپری می کنیم و از یک سو در ایام فاطمیه قرار داریم و از سوی دیگر با توجه به شیوع سویه جدید ویروس کرونا در دنیا ...
آشنایی با آیین سنتی مردم پلدختر در شب چلَه
رخی دیگرهمچنان با شور و هیجان برگزار است در این شب که شب همدلی، دور هم نشستن و به جا آوردن صله رحم است پلدختریها مراسمی بر پا می کنند که این آیین به همراه آداب و رسوم ویژه ای اجرا می شود که از گذشته های دور نسل به نسل انتقال یافته است. ˈشو چلهˈ مردم پلدختر ، با شور و شعف خاصی همراه است و خانواده ها باتوجه به بضاعت مالی خود گوسفند یا بوقلمونی را سر بریده و یا سبزی پلوماهی و خورشت سبزی درست کر ...
شب چله یلدایی ها
به گزارش خبرنگار ایمنا ، یلدا به معنای زایش است و با نام شب چله نیز شناخته می شود. ایرانیان باستان اعتقاد داشتند، خورشید در شب یلدا متولد شده و این شب را نماد برکت و روشنایی و سلامتی می دانستند. البته این سنت قدیمی تنها ویژه ی ایران امروز نیست و کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان و هند نیز شب یلدا را مانند ایرانیان جشن می گیرند. اما همه چیز به عدد چهل باز می گردد، این عدد از گذشته های ...
شُو چِله؛ سپری کردن سرما با گرمای کرسی
نماد هایی از سنت های ویژه ای از ایران باستان در مناسبت هایی مانند شب یلدا به چشم می خورد. در جنوب خراسان بزرگ که اکنون خراسان جنوبی نام گرفته است، آیین ها و سنت های گذشتگان به قوت خود باقی بوده و در این شب که به "شُو چِله" معروف است، با آداب و رسوم خاصی برگزار می شود. بین مردم خراسان جنوبی، چله بزرگ زمستان از اول دی آغاز می شود و دهم بهمن به پایان می رسد که به آن "چله کُلو" یا ...