◄ به مناسبت هفتادمین سالروز کودتای 28 مرداد ( سخنی با دکتر غنی نژاد )
سایر منابع:
سایر خبرها
چرا حوادث 28مرداد کودتا بود؟
جوان از زیر سایه نخبگان دهه1320 همچون قوام و مصدق بود. از سوی دیگر ضمانت اجرای هر قانون قوه قهریه است. هیچ قانونی بدون حمایت قوه قهریه توان بقا ندارد. در تاریخ 23مرداد که مصدق برکنار شد، شاه با توجه به تمرکز پست وزارت جنگ در دست مصدق ضمانت اجرایی برای عزل مصدق نداشت، در نتیجه برای عملیاتی کردن این عزل احتیاج به بهره بردن از دخالت غیرقانونی نظامی- اطلاعاتی داشت. این دخالت غیرقانونی ...
برای اولین بار، انتشار 10 عکس رنگی از محمدرضا پهلوی و رفقا
2. مشروطه خواهان پس از فتح تهران 3. احمد شاه قاجار در کنار رضا خان 4. رضا شاه در حال نظارت بر احداث کندوان 5. رضا شاه و محمدرضا روز احداث راه آهن سراسری 6. رضا شاه در کنار کمال آتاتورک 7. محمد مصدق بعد از پیروزی در دادگاه ملی شدن نفت 8. مصدق در حال انتقال به دادگاه نظامی 9. دیدار محمدرضا شاه با وینستون چرچیل 10. روزی که شاه از ایران رفت پ ...
نظر متفاوت حسین فاطمی و دکتر محمد مصدق در فاصله وقایع 25 و 28 مرداد از نظر غلامحسین مصدق
پروژه تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد مجموعه ای است که به همت حبیب لاجوردی و همکاران او جمع آوری شده است. در این مجموعه مصاحبه هایی با کارگزاران حکومت شاه، اعضای جبهه ملی، چندین تحلیلگر، بزخی از اعضای اپوزیسیون حکومت شاه و... انجام شده است در ادامه بشی از مصاحبه حبیب لاجوردی با غلامحسین مصدق می آید. خاطرم هست که روز 25 مرداد که شبش قرار شد کودتا بکنند و پدر مرا بگیرند، نتوانستند بگیرند و ...
موجودی حساب رضاشاه هنگام ترک ایران
.... بلکه اهمیت موضوع چنان که در آغاز آمد در این است که دکتر عباس میلانی مدیر بخش مطالعات ایران در دانشگاه استفورد در کتاب خود - نگاهی به شاه- نوشته و در صفحۀ 107 آن آورده است: نخست وزیر فروغی در جلسۀ مجلس شورای ملی اعلام کرد رضاشاه در حساب های شخصی خود در بانک ها 68 میلیون ریال موجودی داشته که برابر با 4.25 میلیون دلار می شده یعنی نزدیک به 46 درصد نقدینگی کل کشور و جمع کل پول صادرۀ بانک ملی ...
بررسی مطبوعات در دوره مظفرالدین شاه
آنها می توان صبح نامه ملی و شهاب ثاقب را نام برد نشریه های برون مرزی نیز خبل المتین چاپ کلکته و چهره نما و حکمت در ایران توزیع عمومی داشتند. تشکیل مجلس شورای ملی و امضای قانون اساسی مشروطه به اذن مظفرالدین شاه سروسامان یافت در اصل 13 قانون اساسی چگونگی حضور روزنامه نگار در مجلس و انتشار مذاکرات مجلس تعیین شد در این اصل آورده شده است که روزنامه ها تا جایی که از اصول اساسی دولت و ملت عبور ...
ملعبه بازیِ پهلوی ها
به گزارش ایسنا، امروز پنجم شهریور چهل و پنجمین سالروز لغو تقویم شاهنشاهی و مبنا قرار گرفتن مجدد تقویم شمسی در سال 1357 است. سیر تصمیمات ناعادلانه و یک سویه و سلسله تحریف ها و انحرافات فکری و اخلاقی دربار و دیوان رژیم پهلوی سرنوشت حاکمان این رژیم را به مرحله ای سخت و بدون بازگشت سقوط داد. اقدامات ضد اجتماعی و ظالم های فرهنگی و اقتصادی دولت های زودگذر این رژیم بین دو زمستان 1356 و 1357 به حدی زیاد شد که شمارش ...
جیمزباندی سر سفره ایرانیان؛ نقش فراموش شده جاسوس بریتانیایی در کودتا علیه مصدق
مخفی اش درقبرس جریان امور را زیر نظر داشت، با پافشاری و اصرار خود جریان تاریخ را عوض کرد. کودتای 28 مرداد در نهایت انجام شد، محمد مصدق که به دلیل ملی کردن نفت و مقابله با بریتانیا در ایران محبوب بود، بازداشت شد و شاه به تهران بازگشت و به پشت گرمی خارجی ها، جایگاه اش تقویت شد. در دنیای جاسوسی این اتفاقی عجیب بود. به ندرت پیش می آید که یک جاسوس یا افسراطلاعاتی عضو MI6 که بیشتر ...
دولت فریبکار و مستعجل شریف امامی
دادن مصالح کشور است... این بخشی از پیام امام خمینی (ره) در واکنش به نخست وزیری جعفر شریف امامی و شعار او مبنی بر تشکیل دولت آشتی ملی است که 46 سال پیش، برابر 6 شهریور 1356 خورشیدی صادر شد و برنامه رژیم پهلوی برای جمع کردن مردم از کف خیابان و بازگرداندن آن ها به خانه را نقش برآب کرد. شانزدهم مرداد 1356، پس از دوازده سال، امیرعباس هویدا از پست نخست وزیری کنار رفت و محمدرضا پهلوی سکان کشتی طوفان زده ...
06/05/ 1402؛ امروز در تاریخ چه گذشت؟
"رمانیایی" و خط "لاتین" است. پایتختش "کیشی نف" و واحد پول آن "لئو" می باشد. نظام سیاسی آن، جمهوری چند حزبی با یک مجلس قانون گذاری است. درگذشت "مغازلی بوزجانی نیشابوری" مورّخ، محدّث و ستاره شناس، حاسب و مهندس. (483 ه.ق.) تصرّف نیشابور و قتل بیش از یک و نیم میلیون نفر توسّط سپاهیان مغول. (618 ه.ق.) جلوس "لطفعلی خان زند" آخرین فرمانروای زندیه بر تخت سلطنت. (1203 ه.ق.) پ ...
ماجرای بخشیدن هیرمند
...، آن وقت بگویند سیستان که ارزش اقتصادی ندارد. حداکثر سالی 40 میلیون تومان عایدی می دهد. من در عجبم. بعد هم عرایض غلط و دروغ که مبادله اسناد محکومیت ابدی ما تاثیری ندارد. چون قانون از مجلس گذشته است و شاهنشاه توشیح فرموده اند عجب! هرچه فکر کردم پیش دوستم بروم، نتوانستم قدم بردارم. ناچار در دفتر ماندم و به کارهای متفرقه برای تفرقه حواس پرداختم. تنها امید من روشن بینی و آینده نگری شاه است و بس ...
سنت اربعین نگاری پیشینه ای دیرین دارد/ ردپای روزگار صفویه در کتاب اربعین
...، فلسفه و قصه خوانی که آنها را انحرافی می شناخته، بپردازد. بدین ترتیب کتاب، علاوه بر این که اثری در شیعه شناسی صفوی است گوشه چشمی به جریان های فکری دوره اخیر صفوی نیز دارد. کتاب بستان الناظرین در سال 1119 - 1120 ق) در سال های میانی سلطنت شاه سلطان حسین (سلطنت از 1106 - 1135) نوشته شده است که او با مباحث حدیثی و دینی آشنایی داشته است. سه نکته درباره این کتاب باید گفت: نخست ...
مخالفان توسعه چه کسانی هستند؟
...، مجلس را منحل کرده، هم کودتا علیه او مشروع خواهد بود و هم او بر باددهنده دستاوردهای مشروطه خوانده می شود! در ماهیت سیاست های دوره دو سال و نیمه مصدق هم رویکردی وجود دارد که راست گرایان را برآشفته کند؟ اگر منظور شما از راست گرایان، جریانات افراطی راست، باشد می توان گفت با روش سازماندهی مصدق مشکل داشتند؛ ضمن اینکه آنها استقلال و حمایت از صنایع داخلی را به رسمیت نمی شناسند و ...
سیستان و بلوچستان وبال ماست!
از خاک سیستان اشاره داشته و به استدلالاتی که دولت و شاه در توجیه این بذل و بخشش ارائه کرده اند، پرداخته است. شاه در یکی از ملاقات های خود با علم، استان سیستان را دارای منفعتی برای ایران ندانسته و آن را وبال گردن نامیده بود. دولت وقت به نخست وزیری امیرعباس هویدا هم کل عایدی این استان را 40 میلیون تومان در سال محاسبه و برآورد کرده و معادل عایدی یک ساعت نفت کشور به حساب آورده بود! حتی قلب عناصر ...
مصدق چه باید می کرد که نکرد؟
به گزارش نبأخبر،آیا رویدادهای 28 مرداد را می توان کودتا نامید؟آیا محمد مصدق هیچ راه گریزی از هم دستی شاه، انگلستان و آمریکا برای سرنگونی اش نداشت؟ خروجی اتفاقات 28 مرداد و نتیجه اش به نفع مردم ایران شد یا به ضرر؟ آیا پیشنهاد بانک جهانی برای توافق نفتی موقت قابل پذیرش بود؟ آیا اختلاف آیت الله کاشانی و محمد مصدق فقط بر سر مسائل دینی مذهبی بود؟ آیا انحلال ...
چرا کتاب یادداشت های علم ؟
الملک در مرداد 1298 در بیرجند بدنیا آمد. امیر اسدالله از نوجوانی به دربار رفت و آمد داشت و با محمد رضا پهلوی آشنا بود. به گفته بسیاری او تنها دوست شاه بود. علم در دوره نخست وزیری مصدق به شاه کاملاً وفادار ماند. روزنامه همدلی نوشت: بسیاری معتقدند مرگ علم در آغاز سال 1357 از دلایل بی تصمیمی های بعدی شاه بود و چه بسا اگر زنده بود اتفاقات دیگری رقم می خورد.25 فروردین سالمرگ اسدالله علَم یار ...
اولین خط راه آهن یک قرن قبل از رضا خان
ناصرالدین شاه قاجار بود که وزارت فوائد عامه برای مدیریت احداث راه، پل و راهداری تاسیس شد. این وزارتخانه در ادامه فعالیت خود و طی کردن روند قانونی در نهایت با ادغام شدن در وزارت فلاحت، تجارت و فوائد عامه با همان وظایف پیشین به کار خود ادامه داد. در تاریخ 27 اسفند 1308 در پی قانونی که به تصویب مجلس رسید وزارتخانه ای مستقل به نام وزارت طرق و شوارع ایجاد شد که طبق ماده دوم قانون آن وظیفه مراقبت در ایجاد و ...
سینما؛ هدیه کودتا به گلستان!
و سایر مراسم دربار نیز شاه اصرار داشت که ابراهیم گلستان، فیلم هایش را بسازد. پانوشت ها: -کنسرسیوم نفتی مجموعه ای از هفت شرکت خارجی متشکل از پنج شرکت آمریکایی، یک شرکت هلندی انگلیسی و یک شرکت فرانسوی بود که طی قراردادی استعماری با دولت کودتایی زاهدی برخلاف قانون ملی شدن صنعت نفت از 29 مهرماه 1332 سرنوشت استخراج و بهره برداری از منابع نفتی ایران را به مدت 25 سال به دست خود ...
کودتا و انحلال تشکل ها
به اتکای افسران بازنشسته نمی توان کودتا کرد؛ شما نیاز به افسران شاغل و فعال میدانی دارید و زاهدی از این حمایت ها محروم بود. بنابراین امکان کودتا بدون رضایت و مشارکت شاه ممکن بود؛ اما اینکه یکی از برادران او می توانست جایگزین او شود بعید بود؛ زیرا برادران او از آن نوع اعتبار و پرستیژ برخوردار نبودند و دنباله روهای معتبری هم در میان افسران ارتش نداشتند. بنابراین در صورت وقوع، کودتا می توانست خیلی شلوغ تر و بی نظم تر باشد. در واقع، افسران جوانی که در کودتا شرکت کردند، حمایتشان از حکمی بود که با ا ...
موجودی حساب رضاشاه هنگام ترک ایران چقدر بود؟
دوران استبداد صغیر را توجیه کنند. یا ادعایی نیست که در سریال تلویزیونی گفته شده یا از زبان محمد مهدی عبدخدایی ضارب دکتر فاطمی شنیده باشیم که به عنوان مورخ در تلویزیون ظاهر می شد. بلکه اهمیت موضوع چنان که در آغاز آمد در این است که دکتر عباس میلانی مدیر بخش مطالعات ایران در دانشگاه استفورد در کتاب خود - نگاهی به شاه- نوشته و در صفحۀ 107 آن آورده است: نخست وزیر فروغی در جلسۀ مجلس ...
بازخوانی اشغال ایران توسط شوروی، انگلیس و آمریکا
رشادت به خرج داد، اما طولی نکشید که او عنوان سردار سپه مورد حمایت مجلس و حتی روحانیون مثل سیدحسن مدرس قرار گرفت. سیدضیاء طباطبایی به کمک انگلیسی ها کودتا کرد و قدرت را به رضاشاه سپرد. در جریان انتقال سلطنت از قاجار به پهلوی، مدرس و مصدق با پادشاهی رضاخان مخالف بودند. آن ها بر این عقیده بودند که او بهتر است در سمت سردار سپه باقی بماند. زیرا در آن زمان ناامنی در کشور فراوان بود و مردم به دنبال ...
شریف امامی: کار به جایی رسیده بود که شاه هیچ کس را قبول نداشت
شرکت راه آهن شروع کرد تا به نخست وزیری محمدرضا پهلوی (اوایل شهریور تا میانه آبان 1357) رسید. او از سال 1342 تا 57 ریاست مجلس سنا را در دست داشت. واکاوی خاطرات چنین فردی که در بسیاری از مسائل به عنوان تصمیم گیر و ناظر حضور داشته می تواند نوع نگاه ها را تا حدودی تغییر دهد. البته نباید از این امر نیز غافل بود که نمی توان به همه گفته های او اعتماد کرد بلکه به عنوان یک داده و نقل قول باید در ...
تاریخ و سیاست در هفته ای که گذشت/ از آغاز به کار دومین نمایشگاه کتب تاریخ معاصر تا روسیه شناسی در ایران
دومین نمایشگاه تخصصی کتب تاریخ معاصر، نشست مشروطه و نقش علما در تحقق آن ، ماجرای کودتای 28 مرداد در وصیت نامه سرگرد علمیه ، برگزاری نشست هایی درباره مردم شناسی در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تا روسیه شناسی در ایران ضعیف تر از ایرانشناسی در روسیه است . انتشار سند افشای نقش آفرینان کودتای 25 مرداد 1332 برای نخستین بار 25 مرداد 1332 بازپرس شعبه 8 دادسرای نظامی در نامه ای به ...
بازهم مصدق و مشکل حل مساله نفت
دوم آمریکا و انگلیس (در بهمن 1331) مطرح شد. در آن زمان مصدق و نهضت ملی در اوج قدرت بودند. ایران تازه دعوای اول را در شورای امنیت برده بود. ملت (جز حزب توده) یکپارچه طرفدار مصدق و دولت بود. نهضت ملی هنوز متحد و یکپارچه بود. شاه هنوز ظاهرا از مصدق حمایت می کرد. دولت حزب دموکرات آمریکا نسبت به مصدق حسن نیت داشت. اگر پیشنهاد بانک پذیرفته می شد، نفت ایران تحریم نمی شد و در دو سالی که بانک به ...
ایران زمان پهلوی تحریم نبود، اما زیرساخت های کشور در آن زمان بسیار عقب افتاده بود
دوره سلطنت فتحعلی شاه جریان نفوذ بیشتر شده بود و از این رو این پادشاه در سال 1215 قمری صدراعظم ایران و اغلب افراد ذکور خاندان میرزا ابراهیم خان اعتماد الدوله شیرازی را که نمایندگان سیاست انگلستان در ایران بودند، قتل عام کرد. وی همچنین با اشاره به این که در دوران قاجاریه فاصله ایران با اروپا عمیق نبود، ادامه داد: اگر دولت مقتدری روی کار می آمد، قدرت نظامی منسجمی شکل می گرفت و پشتوانه ...
اشغال ایران در سپیده دم سوم شهریور 1320
...> او بعد از این که خیالیش از به دست گرفتن سلطنت راحت شد با همان ادعا هایی که داشت دست به سلسله تغییرات و تحولاتی در ساختار اداری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم ایران زد و البته در جریان این اقدامات، او بیش از گذشته نسبت به تشکیل ارتش جدید توجه و تمرکز داشت. بودجه سالانه این ارتش متحد الشکل افزایش 5 برابری پیدا کرد و با تصویب قانون نظام وظیفه، امکان سربازگیری از مردم کشور فراهم شد. اقدامات پهلوی ...
امروز با تاریخ
از خشت خام (خشت و گلی) آنان ویران شد. سخنگویان ناتو در افغانستان گفته بودند که نیروهای طالبان را مورد حمله قرارداده بودند!.درپی این حمله، مردم منطقه برضد نظامیان چند ملیّتی ناتو دست به تظاهرات زدند و این تظاهرات را آنقدر ادامه دادند و دولت کابل را تهدید کردند که مجبور شد دو فرمانده محلی را برکنار کند. باوجود این تلفات سنگین غیرنظامیان، حملات نظامی ناتو از این دست بعد از آگوست 2008 نیز ادامه یافت ...
فدایی خمینی + فیلم
1329 برای اعدام انقلابی علی رزم آرا، دیگر نخست وزیر محمدرضا شاه مشارکت داشت. مهدی عراقی مدتی بعد در جریان اتحاد فداییان اسلام با آیت الله ابوالقاسم کاشانی و جبهه ملی برای به سرانجام رساندن غائله طرح دکتر محمد مصدق برای ملی کردن صنعت نفت در شانزدهمین دوره مجلس شورای ملی قرار گرفت و رابط فداییان اسلام با آیت الله کاشانی و دکتر محمد مصدق شد. او از سخنرانان فداییان اسلام در میدان بهارستان ...