در جست وجوی روش، سردرگمی در پژوهش علوم اجتماعی

مطالعه علمی شناخت در کتاب فلسفه علمِ شناختی

کتاب فلسفه علم شناختی نوشته مارک جی کین و ترجمه مصطفی تقوی توسط نشر ترجمان علوم انسانی منتشر شده است. به گزارش پرس شیعه ، کتاب فلسفه علم شناختی کتابی است درباره فلسفه علم شناختی. این عنوان بلافاصله دو پرسش را برمی انگیزد: علم شناختی چیست و فلسفه علم شناختی چیست؟ از جهتی پاسخ به این پرسش ها بسیار واضح است: علم شناختی یعنی مطالعه علمی شناخت و فلسفه علم شناختی آن شاخه از فلسفه است که به ...

داوطلبان دوره دکتری برای انجام مصاحبه به چه نکاتی باید توجه کنند؟

...: ممتحنین معمولا از روی پاسخ به سوالات عمومی میزان خلاقیت داوطلبان را نیز در می یابند. وی در توصیه به داوطلبان درباره سوالات زبان تخصصی تاکید کرد: یادگیری زبان فرآیند طولانی دارد و در یکی دو جلسه اتفاق نمی افتد. توصیه می کنم که داوطلبان واژگان کلیدی رشته خود را حتما مطالعه کنند. عضو هیات علمی دانشکده مدیریت واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی با تاکید بر ارائه رزومه ...

پژوهشنامه نهج البلاغه در ایستگاه 21

... آنچه را در فرهنگ ما نبوده و نیست معرفی کند. در چکیده مقاله تحلیل خطبه فتنه نهج البلاغه براساس مبانی نقد فرمالیسم تألیف علیرضا روستایی آمده است: فرمالیسم یا همان صورت گرایی یکی از جدیدترین مکاتب نقد ادبی است که در قرن بیستم ظهور کرد. ارزش زیباشناختی یک اثر ادبی از نگاه فرمالیستی در درجه نخست مبتنی بر شیوه به کارگیری فرم واژگان، عبارت ها و کیفیت ساختار متن می باشد. پژوهش حاضر با تکیه بر ...

علم و هنر در ورطه انحطاط و ابتذال است/ رابطه هنر و علوم انسانی

ترین سطح خود با هم متفاوت هستند. شاید در سطوح مختلف این مسئله دچار اختلاف نظر باشد اما در بخش های اصلی مثلا در سطح موضوع روش علوم انسانی و علوم طبیعی تفاوتی ندارد. البته موضوع علوم انسانی اندکی پیچیده تر است یا روش آن ها فرق می کند؛ در یکی فهم جاری است و در دیگری تببین. اما بر مبنای دیدگاهی گادامر، این افتراق وجود دارد. این استاد دانشگاه تصریح کرد: در علوم انسانی جاهایی وجود دارد که باید ...

فلسفه تفسیر؛ ضرورت رشته علوم قرآنی/ نگاه درجه دوم در رشته علوم قرآنی مغفول است

...، که از قضا یکی از عناوین دروس کارشناسی علوم قرآنی است، بهره می گیرد. فیلسوف تفسیر از ابزارهای فلسفی برای تحلیل های خود استفاده می کند، او مبانی دانش تفسیر را مورد بررسی قرار می دهد و نقش پیش فرض ها در فهم مفسر از متن را می کاود و اینها همان کاری است که در فلسفه علم صورت می گیرد. ایکنا: روش هایی که در فلسفه علوم مطرح است در فلسفه تفسیر هم مطرح است؟ فلسفه علم با ...

تصویب هر واژه در فرهنگستان 12 میلیون تومان آب می خورد؟/ حدادعادل: واژه گزینی دستگاه آب میوه گیری نیست

زمانی نیروی انتظامی اصرار داشت که کلمه پلیس را به فارسی برگرداند. اما فرهنگستان استدلال کرد که کلمه پلیس که کلمه ای است بین المللی، باید در فارسی بماند و باید به آن رسمیت داد. یا مثلاً فرهنگستان برای کلمه استاندارد معادل انتخاب نکرده است. همین طور لغاتی مانند بانک و پست و سینما و اتوبوس و اتم . ما ضوابط دقیقی داریم که در کجا واژه های بیگانه ای هستند که در انواع علوم وارد می شوند. روش کار ما هم این ...

واکاوی اقتصاد سیاسی و موانع تولید علم در علوم انسانی

نقد و بررسی کتاب نثر فارسی در سپهر سیاست نوشته مریم صادقی شهرکتاب برگزار شد. علی اصغر محمدخانی معاون فرهنگی موسسه شهرکتاب به معرفی مختصری از فصول پنجگانه اثر پرداخت و گفت: این کتاب پنج فصل دارد. در فصل اول چهار کتاب سبک شناسی بهار، فن شعر حسین خطیبی، انواع نثر فارسی منصور رستگار فسایی و سبک شناسی نثر سیروس شمیسا معرفی و تحلیل می شود و آسیب شناسی پژوهش های نثر فارسی و موضوع هایی که در نثر ...

بایدهای اخلاقی دز زندگی حق وتو دارند/ تعلیم و تربیت مبتنی بر استدلال باشد نه تقلید

چیزی را داشت، ما نیز از او دلیل مطالبه کنیم. همه کسانی که می گویند به دلیل داشتن جایگاه و مقام خاص، حق اظهار نظر دارند و از دیگران پذیرش مطالبه می کنند، می خواهند این موضوع را نهادینه کنند که قدرت گوینده سخن می تواند خلأ کمبود دلیل را جبران کند. راه بازتولید استبداد از زمانی که ما اولین سخن بدون استدلال را به فرزند خود گفتیم، هموار می شود. وی با بیان اینکه در تربیت فرزند، ابتدا باید ذهن او ...

کارل پوپر: لیبرترین، محافظه کار یا سوسیال دموکرات؟

نسبتاً ناچیز. البته باید گوشزد کرد که پوپر در آخرین ویراست های جامعۀ باز، احتیاط نسبتاً بیشتری دربارۀ مداخله گری مستقیم دولت به منظور دست وپنجه نرم کردن با مشکلات اجتماعی به خرج داده است؛ و در صورت امکان، تلاش برای حل این مشکلات از طریق بهبود چارچوب قانونی دولت را ترجیح می دهد. او استنباط می کند که مداخله گری مستقیم دولت همیشه به قدرتمندتر کردن دولت می انجامد که معادل به خطر انداختن آزادی است . ...

کیانی از موسیقی ایرانی دفاع کرده است

کیانی است؛ اما من معتقدم که این اثر حاصل یک عمر تلاش استاد کیانی است. من از سال 1350 با وی همکار هستم و از همان 47 سال پیش شاهد فعالیت های مهم و غیرقابل انکار وی بوده ام. وی ادامه داد: به نظر من برای درک این کتاب لازم است که ابتدا عبدالمجید کیانی را بشناسیم؛ چراکه این موضوع مانند آن است که ما بخواهیم درباره مثنوی صحبت کنیم و نیاز نباشد تا مولانا را بشناسیم. این کتاب یک جست وجوی هنری ...

وجود یونانی هایدگر

شعار سال: نسبت هایدگر با دین و خدا به غایت مبهم است. هایدگر در 1919، در پی بحرانی مذهبی، بنا به میل و درخواست خویش، از کار آموزش فلسفه به دانشجویان الاهیات کاتولیک در دانشگاه فرایبورگ کناره گرفت. اصل استدلال او این بود که بصیرت های شناخت شناسانه... مذهب کاتولیک را برای او مسئله دار و غیرقابل قبول کرده است.1 از آن زمان تا آخر عمر، به رغم گشت ها و تغییر و تحولات اساسی در طریق تفکر، سخن و عمل صریح و ...

نگاه سیاه اروپایی در سریال "تاریک"

.... اولین تولید آلمانی نت فلیکس، سریالی 10 قسمته است؛ مجموعه ای چند ژانره با داستانی علمی تخیلی و ترسناک. ماجرای آن در شهری کوچک می گذرد که زیر سایه نیروگاه هسته ای قرار دارد و شامل کودکانی است که در بعدی دیگر از زمان گم شده اند؛ جست و جوی شبانه، راه های زیرزمینی و نقشه استادانه و دقیقی است که با دست کشیده شده. تشابهات سطح بیرونی داستان این سریال با سریال آمریکایی نت فلیکس، اتفاقات عجیب ...

دیپلماسی امام خمینی(ره) نوشته علی سروش منتشر شد

کتاب دیپلماسی امام خمینی(ره) با بررسی مبانی اندیشه و راهبردهای دیپلماتیک امام خمینی نوشته علی سروش از سوی دفتر نشر معارف منتشر شد. به گزارش پرس شیعه ، دیپلماسی به عنوان مهمترین سامان هر دولت در عرصه بین الملل که تبلور اندیشه ها و ارزشهای هر دولت در سطح جهانی است، از پیچیده ترین بخش های علوم سیاسی به شمار می رود. اما در اکثر پژوهش های این حوزه، بدون پرداختن به اندیشه صرفاً به لایه های ...

منظور از آگاهی عرفانی در اشعار مولانا چیست؟

موضوعی را داریم. همان طور که در روایات آمده است، می بینید که شناخت خداوند منوط به شناخت درون خود است. بنا بر این باید در ابتدا در خود تأمل کنیم تا بتوانیم خداوند را بشناسیم. از پیامبر سؤال شد که خداوند را در کجا بشناسیم و ایشان در پاسخ گفتند که باید از دل مؤمن او را بجویید. این موضوع استدلالی بر این است که اگر قرار است درک و آگاهی صورت بگیرد، باید از درون خود شروع به جست وجو کنیم. در حقیقت روان ...

اصل همه اصول/ در باب آخرین نوشته های هایدگر

اصل بنیاد این کتاب تقریر 13 جلسه درسگفتار هایدگر است در دانشگاه فرایبورگ. او از همان جلسه اول می کوشد دانشجویان و بعدها مخاطبانش را متوجه غیبت طولانی اصل بنیاد در تفکر غربی کند و نشان دهد چرا دو قرن زمان لازم بود تا این اصل صورت بندی شود و چرا اکنون باید در جست وجوی بنیادها بود. تعجب هایدگر از این است که فاهمه ما زحمت زیادی برای فهم اصل بنیاد نمی کشد پس چرا این قدر تأخیر: در هر آنچه ما را ...

روایت جالب حداد عادل/چرا فرهنگستان زبان و ادب فارسی برای واژه سینما ،معادل فارسی انتخاب نکرد؟

چرا دانش آموزان اطلاعات زیادی از ابوریحان بیرونی ندارند؟

شناسی علمی وی بود. این دانشمند روش شناس بزرگی بوده و ور هر دانش روش علمی خاص خود را به کار می برده است. وی افزود: این مقاله یک گزارش برجسته از آثار است که قبلداز وی ارسطو چنین ویژگی را داشت. همانطور که می دانید روش علمی از مشاهده شروع می شود. اگرچه روش شناس ها معتقدند که روش علمی حاصل نظریه است. یکی از اصول مسلم روش اثبات گرا برای حفظ عینیت در پژوهش و احتراز از هر گونه داوری ارزشی یا علیه ...

پژوهشی فقهی در خبر و خبرگزاری

دارد تا بدین سیله مانع از اشاعه فحشا گردد. نویسنده فصل دوم رادر دوبخش سامان داده و در بخش اول با عنوان خبر و ظرفیت های آن موضوعات ظرفیت های اصیل خبر و ظرفیت های ابزاری خبر و در بخش دوم با عنوان خبر و پیامدهای آن موضوعات ضرورت ترتیب اثر و مراعات ضوابط قانونی در ترتیب اثر را بررسی کرده است. ضمنا نویسنده در بخش خاتمه کتاب با عنوان چند توصیه به متصدیان نهاد اطلاع رسانی به بیان ...

نقدی بر برج عاج شبه روشنفکری

از بازار آدام اسمیت و پیشنهاد به خواندن کتاب سرمایه ملل او به علی کریمی نه تنها وارد نیست بلکه خنده دار است. گویی دوستان کتاب خوانده ای که علی کریمی را به بی سوادی متهم می کنند (که البته او هیچ وقت ادعا نکرده است بر خلاف منتقدین) فصل بعد از بازار رقابت را کامل نخوانده اند. بازار انحصاری در تقابل با بازار رقابتی وجود دارد. در این بازار نه برابری عرضه و تقاضایی وجود دارد و نه دست نامرئی آدام اسمیت ...

فتحی: ایراد دادرسی عادلانه مربوط به تصمیم بازپرس ها درباره حضور وکلاست نه تبصره 48

... فتحی با تکیه به این استدلال یکی از اعضای فقید شورای نگهبان تصریح کرد: اکنون جا دارد قانون آیین دادرسی کیفری و قانون مجازات اسلامی به صحن مجلس بیاید و تک تک بررسی شود تا ماده 48 هم به نحو مطلوبی اصلاح شود. نظرم درباره فرض قانون گذار حکیم تغییر کرده است/ برخی از نمایندگان فهم حقوقی ندارند فتحی با اشاره به اینکه مادامی که ما شناختی از نظام قانون گذاری کشورمان نداشته باشیم ...

فصلنامه حوزوی سیاست متعالیه به شماره بیستم رسید

علوم فیزیکی و زیستی حاصل شده، شناخت ما از جهان را به نحو بی سابقه ای افزایش داده است. همچنین، پیشرفت در ابعاد کاربردی علم، توان زیادی برای استفاده از طبیعت و کنترل اذهان بشری، به انسان بخشیده است. اما نتایج علم و فناوری برای بشر، هم سودمند و هم زیان بخش بوده است؛ برای مثال، دانش علمی و فنی، وسایل رفاه بشری را بیشتر کرده و استاندارد حیات را به طور چشمگیری بالاتر برده است، اما از سوی دیگر، این دانش ...

دیگر چه بیم آنکه تو را آفتاب و ماه ننوازد

آن را در بیان خود برجسته می کرد؛ برخی شیوه نثر شریعتی را تغزلی، خطابی و تعلیمی از نوع نثر خواجه عبدالله انصاری می دانند . رویکرد شریعتی به متون دینی و قرآن و حدیث و تحصیل در علوم مختلف به بسامد بالای واژگان عربی و یا ترکیبات فرنگی در آثارش منجر شد اما کاربرد این کلمات موجب برتری لفظ بر معنی نشد و به همین دلیل کلامش دچار تکلف و یا ابهام در فهم نیست. وی در کنار کاربرد عبارات و واژگان ...

بیداری دینی آگاهانه در کنش دینی و نوسازی عقل

مسدد عمل شرعی را پذیراست و دیگر اینکه این عقل در معرض آسیب های اخلاقی و علمی است. فصل دوم به آسیب های اخلاقی و از جمله به تظاهر و تقلید با توجه به ممارست فقهی می پردازد. فصل سوم نیز به بررسی آفات علمی و از جمله انتزاع گرایی و سیاست گرایی از رهگذر ممارست سلفیه می پردازد. باب سوم به عقل موید و کمالات آن اختصاص دارد. فصل اول این باب مشتمل بر دو مقدمه است که این عقل بر آنها استوار ...

رویکرد انقلاب اسلامی نسبت به علم و فناوری و جایگاه علم در انقلاب

بیرون نموده و حادثه بعدی را وارد ذهن سازیم در حالیکه می بینیم حادثه مختلف الزمان را در یک آن تعقل می کنیم و نیز اگر علم مادی بود اصلاً نمی توانستیم حوادث گذشته را در زمان بعد منتقل کنیم. علم مجموع یافته های آدمی درباره خود و جهان اطراف او است که شامل علوم مفهومی و علوم گزاره ای اعم از حقیقی و اعتباری می شود علم یکی از اهداف تربیت عقلانی است که در یک تقسیم بندی کلی بر دو موضوع اصلی: هست ...

آیا شریعتی قائل به دموکراسی بود؟

البته این وجه دیالکتیکی و جدلی معطوف به یک وحدت غایی هم هست که به اصل توحید در اندیشه شریعتی باز می گردد و همه اینها با ارجاعات مکرر شریعتی به متن مقدس صورت می گیرد؛ یعنی، گزاره هایی که شریعتی مطرح می کند، نه صرفا از جنس استدلال عقلانی و نه صرفا تفسیر متن مقدس است. شریعتی با گفتن عمل می کند و این کنش گفتاری را در کل آثارش می توان دید . شریعتی سیاست را به معنای ستیز علیه سلطه در نظر می گیرد. ...

نثر فارسی در سپهر سیاست در نشست هفتگی شهر کتاب

فارسی مورد بررسی چگونه خوانده شدند و درباره شان چه پژوهش هایی انجام شده است. دیگری اینکه این نثرها چه کارکردی دارند؛ مثلاً چرا تاریخ بیهقی، تاریخ جهانگشا، مرزبان نامه، کلیله ودمنه را به منزله ی محورهای نثر انتخاب کرده ایم. او افزود: کارکرد این متون از نظر من در دو حوزه بوده است: یکی لفظی و دیگری کارکردی. حوزه ی لفظی را افرادی چون بهار یا شمیسا بررسی کرده اند. اما شمیسا هم مسأله ی کارکرد را ...

چرا باید به رسانه، نگاه فقهی داشته باشیم؟

دیدگاه های سکولار متأثر گردیده و آن را در تار و پود خود حفظ نموده است. حوزه ی تحقیقات رسانه-های جمعی به عنوان یکی از شاخه های علوم انسانی-اجتماعی امروزه با روش شناسی های متداول و با تکیه بر تئوری ها و روش های برخاسته از پیش فرض های سکولار آن ها مطالعات خود را سامان بخشیده است(همان). حال اگر ما بخواهیم رسانه ای اسلامی داشته باشیم، به طور قطع باید با این-گونه نظریات که برآمده از پیش فرض های متعارض ...

مردم اندر حسرت فهم درست

ده ها لغت در عربی، و طبعا در قرآن، حکایت عقل و علم و هوش و استعداد و درک و فهم آدمی دارد، و در این میان، شایع ترین آنها دو تعبیر عقل و علم است. حتی از برخی از اعضاء مانند قلب و اُذن و چشم هم برای درک و فهم استفاده شده است. در متون کهن ادبی و لغوی، مقایسه دو مفهوم علم و عقل، مد نظر بوده و حتی در کتاب کافی ، کتاب العقل و الجهل غیر از کتاب العلم است، یعنی دو باب مختلف هستند. این که اینها چه تفاوتی دارند، اغلب، متکی به نوعی تفسیر ارتکازی و ...

کلاهی به گشادی 6 میلیارد دلار!

، شکی نبود که اسامه بن لادن از غارهای افغانستان فرماندهی این عملیات را بر عهده گرفته است و همین باعث شد رئیس جمهور وقت آمریکا از محل حادثه دستور حمله به غرب آسیا را صادر کند. تاکنون هیچ هیات رسمی غیرمنتفع، در پی تحقیق و بررسی مفروض های این روایت رسمی برنیامده؛ با این حال ذهن های جست وجوگر و دانشمندانی از علوم مختلف به سرعت روایت های رسمی آمریکا را که سرشار از ایرادهای علمی بود به چالش ...

ناشران عربی برای گرفتن امتیاز ترجمه آثار شریعتی با هم رقابت می کنند

او را به صورت کامل مطالعه کند و بعد به صورت روش مند نقد او را انجام دهد. بنابراین روش مند بودن و مواجهه آکادمیک با یک اندیشه شرط اصلی است. گاهی دیده می شود درباره شریعتی فرد شب قبل از سخنرانی بخش هایی از یک سخنرانی شریعتی را خوانده و یا یک کتاب او را مطالعه کرده و فردا در سخنرانی اش اندیشه شریعتی را استالینی خطاب کرده است. این روش نقد کردن نیست! چراکه اول باید اندیشه را درست بشناسیم و بعد نقد کرده ...