تجربه ای از تولید علم دینی در قرون میانه اسلامی
سایر منابع:
سایر خبرها
مجله مطالعات تاریخی قرآن و حدیث در پله 66
به گزارش ایکنا، در این شماره از مجله مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، مقالاتی با عناوین نگارش های ابن بابویه دربارۀ حضرت زهرا (س) ، کاربست زبان شناسی تاریخی و شناختی در تحلیل ساختار مفهومی عرف در قرآن ، صورت بندی گناه در قرآن کریم بر مبنای معناشناسی مفهوم ذنب ، حجیت قرائات مختلف سورۀ حمد و ارتباط آن با تواتر قرائات: مروری تاریخی بر آراء عالمان شیعی ، دسته بندی روایات تاریخی در مجمع البیان ، نقد مقالۀ ...
امام محمد باقر علیه السلام شکافنده و تبیین کننده علوم اسلامی است
و با تشکیل حوزه علمیه و تربیت شاگردان برجسته، فقه آل محمد( صلی الله علیه وآله) و خط فکری تشیع را ظاهر و گسترش دادند وی خاطر نشان کرد : با وجود تمام سخت گیری های بنی امیه، امام باقرعلیه السلام به تبیین معارف اهل بیت علیه السلام می پرداخت و از تبیین جایگاه امامت و ولایت در اسلام که به معنای زعامت و تصدی امر است، دست بر نمی داشت. عباسی در پایان عنوان کرد :امام محمد باقر علیه ...
فیلسوفی در حرکت
به گزارش ایسنا، سهروردی در بیست سالگی به اصفهان سفر کرد و مشغول تحصیل علم منطق و افکار ابن سینا شد و کتاب بصائر عمر بن سهلان ساوی را خواند. پیش از سی سالگی اصفهان را ترک کرد و به دیار بکر رسید و بعد به آناتولی و بعد از اقامت کوتاه در آنجا به دمشق رفت و در آنجا به شهرهای بسیاری سفر و با بزرگان روزگار خود ملاقات کرد و بحث حکمت اشراق را پیش کشید. سهروردی در سی سالگی به حران رفت و در آنجا با فخرالدین ماردینی آشنا شد و ...
گذری بر تبلیغ شیخ سیتی جنار در مالاکای اندونزی
عنوان شخص انسان وجود ندارد، زیرا که او کور، کر و لال شده است و همه غرق گردیده اند، همه رفته اند. منشأ همه حرکات خداست. سنن ماجاگونگ علم خود را اینگونه توضیح داد: "به نظر ما، در آخرت، ایمان، توحید و معرفت دیگر موجود نخواهد بود. همه آن تنها در اینجا (جهان) موجود است؛ در آخرت دیگر وجود ندارد. رابطه واقعی بین بنده و خداوند در ستایش و عبادت ظهور پیدا می کند. اعمال مشابه در آخرت وجود نخواهد داشت ...
عرفه روز معرفت، تقرب و خودسازی بندگان
مجلسی و محدث قمی که از بزرگان علم رجال و حدیث بوده و نزد علمای شیعه مقام برجسته ای دارند، به عنوان مؤیدات سندی در خور ذکر است. در همین باره امام خمینی(ره)می فرماید: دعای بلند و عرفانی سالار شهیدان، حضرت حسین ابن علی، دارای چنان مضامین بلندِ عرفانی است که در کمتر دعایی یافت می شود. مضامین دعای عرفه با روح قرآن و روایات دیگر اهل بیت سازگار است و مثل مضامین این دعا در بسیاری از ادعیه دیگر معصومان آمده ...
شیخ اشراق از نامدارترین متفکران ایرانی است/ در نقد سهروردی
...، اهل مشاهده و در روش فلسفی خود، قائل به شهود و مکاشفه است و مهم تر از آن، قائل به عالم مثال شده که جهان صور معلقه و مثل قائمه و به تعبیر دیگر، جهان اشکال، تصاویر و ایماژهاست. (ص 12) در بخش نگاره روش، به برخی مسائل روش شناختی نظیر رهیافت بین رشته ای و روی آورد نمادشناختی شیخ اشراق در زبان علم اشاره می شود و با استفاده از مفهوم هنر دانشمند، جایگاه سهروردی به عنوان یک هنر دانشمند در ...
آداب و اعمال شب و روز عرفه
...: پنجشنبه 9 مرداد و 9 ذی الحجه مصادف با روز عرفه است؛ روزی که امام حسین(ع) در صحرای عرفات با مناجاتی زیبا عالم را تحت تأثیر قرار دادند. امام حسین(ع) با این رفتار زیبا در روز عرفه در صحرای عرفات، عالمیان را به این مقوله توجه دادند که ای اهل عالم، به دنبال معرفت باشید و این همان چیزی است که در این برهه از زمان؛ یعنی در دو ...
سهروردی؛ شهابی در آسمان نوآوران فلسفه
] حکمت خسروانی می داند و در کتابش می گوید که: "من این کار را از جایی شروع کردم که ابن سینا در آنجا به پایان برده است". او ابن سینا را پیشکسوت خود می داند و ابن سینا هم همین حرف را زده اما نه در کتاب شفا و اشارات و...، در مقدمه منطق المشرقیین که اصل این کتاب منطق است و حکمتش در دست نیست. اما مقدمه اش در دست هست و همین مقدمه از نظر تاریخی به ما کمک می کند؛ در همان جا ابن سینا به صراحت می گوید: "این ...
فرزند مرحوم آیت اللهی از پدرش می گوید
همه اهل علم بودند و افتخار دارند همراه با اجتهاد و فقاهت نوکر در خانه اباعبدالله الحسین(ع) هستند. وی به یکی از خاطرات پدر اشاره کرد و گفت: مرحوم حاج آقا آیت اللهی به من فرمود در 10 سالگی وارد حوزه علمیه شد و هنوز محاسن نداشت که معمم و روضه خوان اباعبدالله(ع) هم شد. حجت الاسلام آیت اللهی اظهار کرد: علما دارای سه بعد شخصیتی اخلاقی، عرفانی و علمی هستند که ایشان در حوزه علمیه قم ...
دفاع جانانه شیخ اشراق از فلسفه و حکماء
خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) نجفقلی حبیبی: بحث بر سر دفاع سهروردی است از فیلسوفان؛ اما درابتدا به لحاظ تاریخی باید به چند نفر از بزرگان عرصه فلسفه و علم توجه داشته باشیم: اول ابن سینا است که تقریبا 58 سال عمر کرده است، تولد او در 370 و وفاتش در 428 هجری است. یکی شیخ اشراق است که فقط 38 سال عمر کرده و تولد او در 549 و وفات او در 587 هجری است که این روزها سالروز تولد سهروردی است و دیگری غزالی است که ...
شمس و شیخ اشراق
روایت شمس از شهادت شیخ اشراق، روایت سیف الدین آمدی است. آمدی از نظر تاریخی و سال تولد می توانسته شیخ اشراق را دیده باشد. شمس از آمدی این سخن را گرفته که شهاب الدین سهروردی، علمش بر عقلش غالب بود و عقل می باید بر علم حاکم باشد. علم تحت حاکمیت عقل پر می گستراند ورنه به خون خود می نشیند و شیخ ما به خون خود نشست. در حالی که اگر بدانید حیاتتان به تناور شدن حقیقت معرفت خواهد انجامید حفظ حیاتتان بر شما ...
نماینده آیت الله العظمی سیستانی در اروپا: امام باقر(ع) فقه اسلامی را احیا کردند
به گزارش گروه ترجمه خبرگزاری حوزه ، حجت الاسلام و المسلمین سید مرتضی کشیمری نماینده حضرت آیت الله سیستانی در اروپا شهادت امام محمد باقر (علیه السلام) را به جهان اسلام تسلیت گفت و اشاره کرد: امام محمد باقر (علیه السلام) و امام جعفر صادق (علیه السلام) به نشر فقه اسلامی که حامل روح و بنیان اسلام و ارتباط آن با زندگی است، توجه و اهتمام ورزیدند. حجت الاسلام و المسلمین کشمیری طی سخنانی به ...
برانگیختن زبان وجودی مخاطب با قصه گویی پویا مورد گفتگو قرار گرفت
رفتارهای افراد در موقعیت های مختلف، به نوعی معرف افکار و درونیات آنهاست. پیش کسوت قصه گویی در تکمیل بحث از زبان وجودی گفت: وقتی واژه ی بدن به کار می آید به نوعی وجه مادی و بیرونی انسان و حواس پنج گانه ظاهری برجسته می شود. اما وجود انسان بسیار پیچیده تر از آن است که به حواس ظاهری محدود شود. این برای هنرمندان و اهل معرفت و تفکر بسیار روشن است. وجود؛ آینه ی درون ماست. نمایانگر احساسات، عواطف و ...
سهروردی احیاگر حکمت خسروانی با قرائت عمیق اسلامی بود
.) غرض اینکه ارزش آثار فارسی مرحوم سهروردی در تراز همان آثار عربی ست و گویا ایشان وفاداری اش به زبان فارسی را هم به رخ مخاطبان کشیده و چرا نکشد که اساساً زبان فارسی، زبان شعر و ادب و آفرینش های هنری و ادبی و زبان دوم جهان اسلام است. البته اینکه فرمودید بیش از 50 کتاب، باید عرض کنم که همه آثار سهروردی به دست ما نرسیده است؛ اما آنچه به ما رسیده حکایت از عظمت علمی و مقام عرفانی و ...
سهروردی کلیت نظام ارسطویی را به چالش می کشد
دل حکمت متعالیه نهفته نیست، زیرا حکمت متعالیه نیز در کلیت ارسطویی است و در مبانی مخالف حکمت اشراق است و به همین خاطر ملاصدرا دست به تأویل مبانی سهروردی می زند ولی در پاره ای از مسائل می توان گفت هست. *ملاصدرا به عنوان حکیم متعالیه چقدر وامدار سهروردی است؟ سهروردی مسائلی را مطرح کرده است که بخشی از تاریخ فلسفه به شمار می آیند و دیگران نیز درباره آن ها نظر داده اند؛ مسائلی مانند ...
حجت الاسلام سرلک: عرفه، عامل تقویت پایه های ایمان است/ چرا باید با دعای عرفه انس بگیریم؟
المسلمین علی سرلک، استاد و کارشناس دینی، انجام داده به بررسی رمزهایی در دعای عرفه پرداخته است. آن طور که این محقق اسلامی توضیح می دهد، در تعابیر حکما و فلاسفه با خدای واجب الوجودی آشنا می شویم که علت العلل بوده و دارای قدرت و علم و حکمت بی نظیری است. اما از طریق دعا که کلاس عرفان و محبت است، با خدایی مهربان، نوازشگر، بزرگوار و بی منتی روبرو می شویم که نمی توان جز اینکه او را دوست داشت و با همه وجود به او ...
انتظار از دین چیست؟/ کرونا بر تواضع انسان معاصر می افزاید
آیا کسی ادعا کرده که وظیفه دین درمان وبا، حصبه و کرونا است تا بعد به قرائت رسمی از دین خرده گرفته شود. ادعای طب نقلی درمانگر همه بیماری ها، یک ادعای شاذ است نه قرائت رسمی از اسلام و تشیع. حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی در یادداشتی به سخنان سیدکمال حیدری درباره نقد علم جدید و نقد اثر دعا و توسل و وجه امتیاز مکتب اهل بیت (ع) پاسخ داد ...
پایه گذار نهضت علمی شیعه توسط امام باقر (ع) انجام شد/ 3 شرط سعادت و کمال انسان در کلام امام باقر (ع)
ط وجود داشت تا زمان امام صادق (ع) که به اوج رسید و این موفقیت و موقعیت علوم باقری و علوم صادقی از آن زمان رشد پیدا کرده و به حد کمال رسید. علم الهدی ضمن بیان اینکه بیشترین دستاوردهای فقهی، تفسیری و کلامی ما در زمان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بوده است، عنوان کرد: در زمان امام موسی بن جعفر (ع) و یا در زمان امام رضا (ع) بنی عباس فهمیدند اگر نهضت علمی ایجاد شده توسط اهل بیت ادامه پیدا کند، ...
موظف به حفظ جان خود و دیگران هستیم /عزاداری با رعایت دستورالعمل های بهداشتی
حجت الاسلام یوسف جمالی پیش از ظهر امروز در مراسم شهادت امام محمد باقر(ع) با اشاره در پیش بودن ایام محرم گفت: اشک و گریه برای مظلومیت ائمه معصومین علیهم السلام در مذهب شیعه مظهر ظلم ستیزی و احیای ارزش های دینی است. وی اظهار کرد: در مکتب اهل بیت عصمت و طهارت یک قطره اشک و عزاداری معنا و مفهوم وسیعی دارد که شور و معرفت در هم آمیخته را در محافل دینی قوت می بخشد. جمالی با اشاره ...
موظف به حفظ جان خود و دیگران هستیم /عزاداری با رعایت دستورالعمل های بهداشتی
حجت الاسلام یوسف جمالی پیش از ظهر امروز در مراسم شهادت امام محمد باقر(ع) با اشاره در پیش بودن ایام محرم گفت: اشک و گریه برای مظلومیت ائمه معصومین علیهم السلام در مذهب شیعه مظهر ظلم ستیزی و احیای ارزش های دینی است. وی اظهار کرد: در مکتب اهل بیت عصمت و طهارت یک قطره اشک و عزاداری معنا و مفهوم وسیعی دارد که شور و معرفت در هم آمیخته را در محافل دینی قوت می بخشد. جمالی با اشاره ...
نقش کلیدی امام باقر(ع) در بنیان گذاری اجتهاد
اصول برمی آید، تأسیس این علم و گردآوری قواعد آن در زمان امام باقر (علیه السلام) صورت گرفته است. هرچند امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) برخی از قواعد اجتهاد را چگونه بیان کرده بودند، دوران امامت امام باقر (علیه السلام) نقطه عطفی برای استفاده دانشمندان راستین اسلامی از محضر معادن علم الهی و چشمه های جوشان دانش و بینش وحیانی بود تا در این عرصه به کسب دانش و معرفت بپردازند. از جمله این تلاش های ...
مشارکت اجتماعی؛ معیار پویایی جامعه
، سبقت جویی، ریسک پذیری، نوع دوستی و میل به نوآوری و به طورکلی تبعیت از فرهنگ و طرح ریزی زندگی اجتماعی بر اساس هدف های فرهنگی که باارزش قلمداد شده اند معنا می دهد. مشارکت اقتصادی: به مشارکت در امور اقتصادی عموماً از دو منظر نگریسته می شود. نخست وضعیت اشتغال بیکاری به عنوان مبنایی برای تعیین اندازه ی سطح مشارکت اقتصادی در یک جامعه و دوم حضور آگاهانه و مختارانه ی اقشار مختلف مردم در جهت تولید ...
گستره علم آل محمد(ص) از امام باقر(ع) تا 1400 سال بعد
بیشترین حدیث از امام محمد باقر(ع) و امام صادق(ع) نقل شده است و از این امام بزرگوار 30 هزار حدیث و تربیت شاگردان بزرگی چون محمدبن مسلم، زرارهو ابوبصیر و...به جای مانده است. استاد اخلاق گفت: ایشان علم پیامبر(ص) را زنده کرد و آن را گسترش داد به گونه ای که علمای اهل سنت نیز به علم ایشان غبطه خورده و او را سید عظیم و باقرعالم می خواندند که علم را توسعه می داد. وی تاکید کرد: کسانی که اهل فن و علم ...
استاد جامعةالزهرا(س): امام باقر(ع) با گستره علم خویش نهضت علمی را در جهان راه اندازی کردند
که: یبقر العلم بقراء به این مفهوم که آن حضرت شکافنده علوم است. به این ترتیب آن حضرت لقب باقرالعلوم را به آن حضرت اعطا کردند و علم این مطلب را از سوی خدای متعال دریافت کردند. وی تاکید کرد:درواقع نبی مکرم اسلام(ص) طبق حدیثی مسئولیت هر یک از ائمه اطهار(ع) را مشخص فرمودند و وقتی درباره امام پنجم سخن گفتند، مسئولیت و ماموریت پژوهشگری و علم آموزی را به ایشان اختصاص دادند درویشی بابیان اینک ...
امام باقر(ع) چشمه زلال معرفت و علم
کسی دنبال علوم اهل بیت(ع) رفته، می فرمود: درود بر تو که وصایت پیامبر را داری. امام باقر(ع) همچنین می فرماید: وقتی پدرم زین العابدین(ع) جوانانی را می دید که به دنبال علم رفته اند، آن ها را به خود نزدیک می کرد و به آن ها می گفت: شما گنجینه های علم هستید که به دنبال علم اهل بیت (ع) رفته اید. اگر شما را امروز تحویل نمی گیرند و در نظر بعضی کوچک و حقیر به نظر می رسید، در عوض نزد قوم دیگری بزرگ و مورد ...
کهکشانی با شکوه از دانش و کرامت
افراد مختلف از جمله با اسقف مسیحیان داشته است. تعداد شاگردانی که آن امام همام تربیت کردند، به چندین هزار می رسد که در میان آنها راویان بزرگی مانند جابر جُعفی و محمد بن مسلم وجود دارد که به ترتیب 70 هزار و 30 هزار حدیث از آن حضرت شنیده اند. عده ای از زنان مدینه نیز در شمار شاگردان امام باقر بوده اند. ب - گفت وگوی علمی امام با قَتاده قَتادهًْ بن دِعامه از بزرگ ترین دانشمندان و اهل حدیث ...
سخنی با رسول جعفریان/ علم عاری از متافیزیک نیست
هر دوی آن ها دچار اشتباهات معرفتی و علمی شده اند و البته تا یک احاطۀ نسبی نسبت به علمی پیدا نشود نمی توان بدرستی به تحلیل های معرفت شناختی راجع به آن پرداخت. 6. مهمترین اندیشۀ ایشان همان است که در سطور آخر به آن اشاره دارند، یعنی جدایی علم و دین: علم مسیر خود را دارد و دین هم مسیر خود را. این اندیشه ناشی از عدم دانش کافی در مورد علم و فلسفۀ آن است، که ریشه در دوران مشروطه دارد و ...
پیام تسلیت شهادت امام محمد باقر؛ اس ام اس تسلیت شهادت باقر العلوم
فرارو- امام محمد باقر (ع) پنجمین امام شیعیان در روز جمعه اول ماه رجب سال 57 هجری قمری در مدینه متولّد شدند. ایشان پس از امام سجاد (ع) حدود نوزده سال، امامت و رهبری شیعیان را به عهده داشتند. سرانجام آن حضرت در هفتم ذی الحجه سال 114 هجری قمری در سن 57 سالگی و پس از 20 سال امامت و هدایت مسلمانان به دست مامور هشام، در شهر مدینه به شهادت رسیدند. در دوران امامت آن حضرت، فرصت کوتاهی مهیا شده ...
جهاد فرهنگی
چالش های عمیق عقیدتی و درگیری های مختلف فقهی میان فرق اسلامی شده بود. فروکش کردن تنش های سیاسی پس از واقعه عاشورای سال 61 هجری، همچنین شکست برخی احزاب سیاسی مانند عبداللّه بن زبیر سبب یکپارچگی حاکمیت بنی امیه شده بود و ناگزیر، بسیاری از دانشمندان از صحنه سیاسی دور شده بودند و حرکت گسترده ای در زمینه های مختلف علمی با بحث و بررسی درباره مسایل گوناگون آغاز شده بود. این رویکرد ...