سایر منابع:
سایر خبرها
روایت چله ، شبی که آغاز پیروزی روشنایی خوانده می شود و باور های عامیانه بسیاری درباره اش است
آرمان اورنگ | شهرآرانیوز؛ ابوریحان بیرونی در کتاب آثارالباقیه به ماه آغاز زمستان که می رسد، می نویسد: آن را خورماه گویند. نخستین روز از آن خرم روز است و این روز و این ماه، هردو، به نام خدای تعالی نامیده می شود. چله، یلدا یا به تعبیر ابوریحان، شب مانده به خرم روز، شب آغاز زمستان است، اولین فرصت از فراغت کشاورز و دامدار. همین شب، شروع چله بزرگ است، طولانی ترین شب سال که انگار اوج جنگ شب و روز است و ...
تولیدات مجازی آخرین یلدای قرن
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرهنگ و هنر، پادکست آخرین یلدای قرن نوشته فاطمه شیرمحمدلواسانی با شعار زایشی نو در تفکرمان با گویندگی مهدیس مقیمی به نشانی https://www.aparat.com/v/os6ci کاری از گروه فرهنگی فرهنگ سرای گلستان، فتوکلیپ تولد زمین کاری از کتابخانه طوبی با معرفی آداب و رسوم شب یلدا در شهرهای آبادان و خرمشهر با صدای باران صالحی به بررسی جلوه های حیات اجتماعی در شب چله از کهن ترین جشن ایران ...
امیدهای زن گل فروش میدون
شب چله را جشن می گیریم تا به استقبال زمستان بریم. شب چله که می شود. مردم کلی تنقلات و میوه می خرند، ولی خدائیش گل های نه نه علی را هم می خرند. و اینجاست که تبسم نه نه علی گل می اندازد و به شادمانه تبدیل می شود. نه نه علی بلند می شود و سبد های گل را مرتب می کند و با راه رفتن پاهایش را ورز می دهد. هنوز ننشسه می گوید: بیست و پنج سال است که اینجا گل می فروشم و روزی هم شخصی مزاحمم نشده است ...
نمایشگاه عکس یلدایی در فومن گشایش یافت
به گزارش روابط عمومی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان فومن، به مناسبت آیین سنتی چله شب، نمایشگاه عکس یلدایی روز یکشنبه 30 آذر ماه جاری در نگارخانه استاد کیومرث صابری فومن گشایش یافت. یوسف نیک انجام در افتتاح نمایشگاه عکس یلدایی با بیان اینکه این نمایشگاه به مناسبت آیین سنتی چله شب یلدا برپا شده است، اظهار کرد: این نمایشگاه شامل 30 تصویر با محتوای آیین های بومی و محلی مردم در شب یلدا ...
روز روشن در بر دانا شب یلدا شود/ نگاهی به شب چله در تاریخ و فرهنگ ایرانیان
فرهنگ امروز/ محسن آزموده برای ای صبح مشتاقان اگر هنگام روز آمد که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم (سعدی) ستیز و جدال نور و روشنایی، روز و شب، خوبی و بدی، خیر و شر و آنگاه اهورامزدا و اهریمن، ریشه در تاریخ و جغرافیای کهنسال ایرانیان دارد. مردمانی کشاورز و وابسته به آب و باد و خاک و هوا، همواره چشم به آسمان دارند و دل نگران نور و باران هستند. زندگی آنها به ...
چرا به اولین شب زمستان "یلدا" می گوئیم؟
برگرفته از واژهٔ سریانی ܝܠܕܐ به معنای زایش است و شب چله هم که مترادف شب یلداست از آن روست که چهل روز اول زمستان را چله بزرگ و بیست روز بعد از آن را چله کوچک نامیده اند. ابوریحان بیرونی از این جشن با نام میلاد اکبر نام برده و منظور از آن را میلاد خورشید دانسته است. در آثارالباقیه بیرونی، از روز اول دی ماه، با عنوان خور نیز یاد شده است. در قانون مسعودی نسخهٔ موزه بریتانیا در لندن، خُره روز ثبت شده ...
آیین های کهن ایرانی ریشه بسیاری از آیین های جهانی اند
به بهانه برابری نام ماه با نام روز همنام خود، دادگری ماهانه انجام می شده و پس از دادگستری ماهانه، جشن های ماهانه برگزار می شده است؛ رویدادهای گوناگونی در فرهنگ ایرانی برپایه باورها و اندیشه های الهی در دستور کار قرار داده می شده اشت؛نخست برترین و دقیق ترین گاهشمار نجومی جهان از سوی ایران آماده سازی شده است که دارای 12 ماه 30 روزه بوده که 5 روز در پایان سال به این تقویم و گاهشمار با نام پنجه ...
شب یلدا یا شه وچله در کوردستان
چهلم هر فصلی برگزار کرد و یلدا مراسم دیگری است. دلیل تقدس این شب در فرهنگ کوردی به دلیل جغرافیای کشاورزی در منطقه ی زاگرس بوده است. در واقع یلدا ریشه در تقویم کشاورزی دارد. آخرین روز پاییز، کوتاه ترین روز و شب آن طولانی ترین شب سال بوده است. پیشینیان این شب طولانی را شب تولد خورشید ( خۆەر یا هۆەر در زبان کوردی) می دانسته اند. یکی از عناصری که این شب را با آیین مهرپرستی و یا میترائیسم ...
بنیاد سعدی، یلدا را با حضور فارسی گویان خارجی برگزار کرد
ایرانشناسی با مراسم یلدا آشنا شدم یولیا ریابکون، استاد زبان و ادب فارسی از اکراین نیز دیگر مهمان این برنامه بود و گفت: زبان فارسی را از سال 2014 به مدت شش سال در دانشگاه ملی کی اف یاد گرفتم و اولین بار در یکی از کتاب های کلاس ایرانشناسی، متنی درباره جشن شب یلدا بود و آنجا با این جشن آشنا شدم که ما در همان ماه دسامبر، اولین جشن شب یلدا را همراه با فارسی آموزان در دانشگاه خود برگزار ...
فلسفه شب یلدا چیست؟
شعار سال: در روز یکم دی، خورشید در زمان طلوع به پایین ترین حد جنوبیش، یعنی 23.5 درجه شرقی می رسد. این موقعیت زمین را انقلاب زمستانی می نامند. از این روز به بعد، مسیر جابه جایی های طلوع خورشید، معکوس می شود. یعنی نقاط طلوع و غروب از سمت جنوب دورتر می شوند و به شمال نزدیک تر. به همین ترتیب روز ها بلندتر و شب ها کوتاه تر می شوند. این رویداد در یکم تیر از نو تکرار می شود. با فلسفه شب یلدا در کتب ...
در مورد شب یلدا در خبر روز بیشتر بخوانید
ریشه کلمه یلدا متعلق به زبان سریانی است و به معنای تولد یا میلاد است. در برخی منابع آمده است که پس از مسیحی شدن رومیان، سیصد سال پس از تولد عیسی مسیح، کلیسا جشن تولد مهر را به عنوان زاد روز عیسی پذیرفت، زیرا زمان دقیق تولد وی معلوم نبود. در واقع یلدا یک جشن آریایی است در ایران و سرزمین های هم فرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام شب چله یا شب یلدا نام می برند که همزمان با شب انقلاب زمستانی است ...
شب یلدا چیست چرا شب یلدا را جشن می گیریم؟
... با توجه به رسم و رسوم شهرها نحوه چیدمان سفره شب یلدا متفاوت است. چرا شب یلدا را جشن می گیریم؟ برای این سوال می توان دلایل زیادی را مطرح کرد اما به طور کلی موارد زیر می توانند بخشی از علت جشن گرفتن شب یلدا باشند. در ایران باستان شغل اکثر مردم کشاورزی بوده و از این راه امرار معاش می کردند. به همین دلیل با تغییر فصل های سال شغل آن ها هم دچار دگرگونی می شد از ...
چِلّه شوی مازندرانی با رعایت نکات کرونایی در کنار خانواده
...> شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهن ترین جشن های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم کره شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می شود. یلدا به زمان بین غروب آفتاب از 30 آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته می شود. خانواده های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی فاخر و همچنین انواع میوه ها و رایج تر ...
تولد نور در شبی به بلندای یلدا/ ناگفته هایی از طولانی ترین شب سال
سیزده به در، خاتمه می یابد. او افزود: ممکن است یلدا شب حضرت مسیح (ع) نیز بوده و براساس یک فراموشی تاریخی، زمان آن به ده روز بعد از یلدا تغییر کرده باشد. رجبی گفت: در یلدا احترام و تکریم بزرگ تر ها محوریت جشن است و دورهمی ها در منزل بزرگ تر های فامیل برگزار می شده، شاید به همین خاطرهم از این جشن در تاجیکستان و افغانستان به اسم چله کلان نام می برند. او افزود: تاجایی که ...
جشن های ایرانی را زنده کنیم
آغاز سال نو افزود. از این رو یکی از ویژگی هایی که فرهنگ ما را از کشورهای دیگر برجسته و ممتاز می سازد ٬برپایی جشن ها ی پرشماری است که رویکردی دیگر گون با بزم و سُرور داشته٬ چون هر 17 روز یک جشن برپا می شد به سادگی آموزه هایی چون با هم بودن، سپاسمندی از خداوند، ارج گذاری جهان آفرینش٬ پاسداری از زیست بوم ایران و بزرگداشت سالخوردگان در روان و اندیشهُ مردم ایران باستان نهادینه می شد. بر ...
پیشینه شب یلدا؛ طولانی ترین شب سال
...، برآورده ها و فراورده های خوردنی فصل و خوراک های گوناگون نهاده می شد. ایرانیان باستان با این باور که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر می شوند و تابش نور ایزدی افزونی می یابد، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می خواندند و برای آن جشن بزرگی برپا می کردند و از این رو به دهمین ماه سال دی (دی در دین زرتشتی به معنی دادار و آفریننده) می گفتند که ماه تولد خورشید ...
آیا یلدا واقعا بلندترین شب سال است؟
رویداد24 یکی از ویژگی های ایرانیان باستان برگزاری جشن های متعدد در اوقات مختلف سال است که تقریباً همگی آنها در پیوند با پدیده های طبیعی هستند و به همین دلیل بر مبنای تقویم خورشیدی مشخص می شدند. در گاهشماری تقویمی ایران باستان هرروز از ماه دارای نام خاص خود بود و هر بار که نام ماه و نام روز با هم منطبق می شد، جشنی بدین مناسبت برپا می شد. علاوه بر این جشن های ماهیانه، آیین هایی دیگری نیز در طول سال ...
اجرای موسیقی زنده در یلدا و آواهای جشن خورشید
؛ ایرانیان باستان با این باور که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر می شوند و تابش نور ایزدی فزونی می یابد شب یلدا را جشن می گرفتند. کتاب دورهمی ایرانی اثر موسی زمان زاده ما را به دورهمی بزرگ شب یلدا که در بلندترین شب سال یعنی اولین شب از فصل زمستان می برد. کتاب دیگر یکی از آثار علی بلوکباشی با نام شب یلدا ست که به جشن های ایرانی ازجمله یلدا می پردازند و همه این مراسم را پایدار و هدفمند می داند ...
بخت گشایی با درخت آرزوها | آداب و آیین های شب یلدا
همشهری آنلاین _ بهاره خسروی: جشن شب یلدا یکی از ماندگارترین جشن ها و شب نشینی های کاملاً ایرانی برای استقبال از فصل زمستان است. در فرهنگ ایران باستان، شب نشانه تاریکی و نحوست بود. بر این اساس، با آمدن فصل زمستان و طولانی شدن ساعت های حضور خورشید و روز، این اتفاق مبارک را در کنار هم جشن می گرفتند. جالب ترین بخش شب یلدا خوردن خوراکی های خوشمزه و آداب و رسوم مشترکی است که در میان مردم شهر و روستا از ...
یلدا، شب تولد خورشید و مبارزه با تاریکی و نحسی/ منوچهر تتری*
افروخته و گرد هم جمع می شوند و بر سفره ها، میوه های تر و خشک می چینند و با نیایش از ایزد مهر، برای گذر از سرما و سختی زمستان، روشنایی و برکت و تندرستی طلب می کنند. جشن یلدا، یا همان جشن تولد خورشید و آیین مهر، هزاره های پیش، از ایران به دیگر سرزمین های دور، از جمله روم و اروپا گسترش یافت و به جشن مهر همگانی لقب گرفت و اروپائیان نیز، روز 21 دسامبر را که همزمان است با اول دی ماه، روز تولد مهر ...
"خنچه چله"، "شال انداختن" و "کرسی سری" رسوم قزوینی ها در شب یلدا/ چله، نویددهنده انقلاب فصل هاست
سرآغاز دوباره خورشید است اهمیت ویژه ای داشت. سلیمانی ادامه داد: ایرانیان باستان با باور به اینکه فردای شب چله بزرگ با طلوع خورشید، روزها بزرگ تر می شود و تابش نور ایزدی افزایش پیدا می کند، بلندترین شب سال را شب زایش مهر و خورشید می دانستند و با افروختن آتش و گستراندن سفره هایی مثل سفره نوروز، جشن بزرگی را برپا می کردند. وی با بیان اینکه تمام اقوام ایرانی به این باور اعتقاد ...
شب چله نماد اندیشه ی بلند ایرانی
به گزارش ایسنا، اشکان زارعی - پژوهشگر - در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده، این طور آورده است: به گواه رخدادنگاران٬ ایرانیان باستان موسم های چهارگانه را به خوبی شناخته٬ به جابجایی آنان درگذر سال پی برده بودند. ازاین رو بر پایه ی گاه شماری خویش در شروع هر ماه یک جشنی نهادند. چنان که نوروز در بهار٬ تیرگان در تابستان٬ مهرگان در پاییز و جشن شب چله را در آغاز زمستان برگزار می کردند. ...
فلسفه یلدا چیست؟
در آغاز اکثر سنگ نوشته های داریوش هخامنشی آمده است، بزرگ است اهورامزدا که شادی را برای مردم آفرید. در حوزه جغرافیای بزرگ فرهنگ ایرانی از زمان باستان در طول سال بیش از بیست جشن رسمی وجود داشته و حداقل هر ماه یک جشن برگزار می کردند که تعدادی از آن ها همچنان تداوم پیدا کرده اند، یکی از آن ها "شب یلدا" یا "شب چله" است. این جشن یکی از کهن ترین جشن های ایران باستان است که در حوزه ...
شب چله یک سنت کهن و نشانی از حفظ اصالت ایرانی است
در کتاب آثار الباقیه از شب یلدا با نام میلاد اکبر یاد می کند و منظور از این نام را میلاد خورشید دانسته است. این خراسان پژوه خاطرنشان کرد: در روم باستان تولد خدای خورشید شکست ناپذیر(سول اینویکتوس) را در روز انقلاب زمستانی جشن می گرفتند. این خدای رومی ترکیبی از خدای خورشید و میترای آیین مهرپرستی بود. زمانی که آیین زرتشت دین رسمی ایران شد، مهر پرستان در منطقه آسیای صغیر محدود شدند. در قرن ...
یلدا را چرا جشن می گیریم؟
وجود داشت، دین و مراسمی که انجام می دادند برای یاری رساندن به نیروهای نور بوده تا تاریکی شکست بخورد؛ چرا که تاریکی اهریمنی و شیطانی است. با این مقدمه، معمّا آسان شد. یکبار دیگر به همان یک دقیقه اضافه تر برمی گردیم و با اندیشه مردم باستان ترجمه اش می کنیم؛ شب یلدا، آخرین شب بلند است و نور و روشنایی، تاریکی را شکست می دهد. بعد از شب یلدا، از طول شب کم می شود و به درخشش روز افزوده می شود ...
یلدا، شب زایش مهر و شکست اهریمن
برای آن جشن برگزار می شود. حال چرا اجداد ما بلندترین شب سال را جشن می گرفتند؟ پاسخ به این سوال نشانگر فلسفه ای زیبا در باور ایرانیان باستان است و در واقع این باور را می توان امید به زایش خورشید در سردترین شب های سال دانست. مردم روزگار باستان که زندگیشان بر پایه معیشت کشاورزی و چوپانی قرار داشت به مرور زمان و با مطالعه فصل ها و گردش خورشید و ستارگان آشنا شده و فعالیت های خود را بر این اساس ...
یلدا را در قرنطینه جشن بگیریم
منبع انرژی ای است که به وسیله آن تمام حیوانات، انسان ها و گیاهان در کره زمین زندگی می کنند. وی افزود:شب یلدا، شب تولد خورشید است. این شب نمادی از مبارزه با تاریکی و پلیدی است بنابراین ایرانیان باستان این روز را با دور یکدیگر جمع شدن، جشن می گرفتند. الستی گفت: ایرانیان قدیم، خورشید را به عنوان مادر نیکی ها می پرستیدند به همین دلیل در شب یلدا این تولد را جشن می گرفتند به امید ...
فلسفه شب یلدا و آیین های هزاران ساله طولانی ترین شب سال
مردم با برگزاری آیین های ویژه در طول این شب، شکست نیرو های اهریمنی را جشن می گرفتند. این جشن توسط مهاجران هندو ایرانی در اواسط هزاره دوم قبل از میلاد به فلات ایران آورده شد، اما تاریخ اصلی جشن می تواند تا قبل از زمان زرتشت یعنی حدود هزاره 3 تا 4 قبل از میلاد نیز باشد. در باور های کهن ایرانیان باستان، سال شمسی با آخرین روز ماه ایرانی آذر به پایان و سال جدید با اولین روز زمستان آغاز می ...
نگاه/صبح صادق ندمد، تا شب یلدا نرود
پیروزی اورمزد بر اهریمن می دانستند. یعنی غلبه روشنایی بر تاریکی. شب یلدا بلندترین شب سال است و چون فردای آن روز بشارت آمدن خورشید را در پی دارد، به همین جهت ایرانیان با جشن و پایکوبی به استقبال روزهای سرد زمستانی می رفتند. گفته می شود پاسداشت و برگزاری این جشن شبانه، در دوران باستان به ویژه از سوی پیروان میتراییسم، این واقعه، روز تولد خورشید و بعد ها، مبدع تولد میترا یا مهر قرار گرفت. بسیاری بر ...
تاریخچه شب یلدا
یلدا (شب چله) از طریق ایران به قلمرو رومیان راه یافت و جشن ساتورن خوانده می شد. واژه یلدا به معنای زایش زادروز و تولد است. ایرانیان باستان با این باور که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر می شوند و تابش نور ایزدی افزونی می یابد، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می خواندند و برای آن جشن بزرگی برپا می کردند و از این رو به دهمین ماه سال دی (دی در دین زرتشتی به ...