خانهسایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
روز روشن در بر دانا شب یلدا شود/ نگاهی به شب چله در تاریخ و فرهنگ ایرانیان
کشاورزی و تلاش کشاورزان بهره مندند به این لحاظ در جشن نخستین روز دی ماه و برداشت محصول در شگون و شادی کشاورزان شرکت می کنند. شب چله چیست؟ شب یلدا را شب چله (مخفف چهله) نیز می خوانیم. به این اعتبار که زمستان اصلی و اصل زمستان را دو ماه دی ماه و بهمن ماه می دانستند و این 60 روز را به دو بخش تقسیم می کردند: از اول دی ماه تا دهم بهمن ماه را چله بزرگ و از دهم بهمن ماه تا سی ام بهمن ...
روایت چله ، شبی که آغاز پیروزی روشنایی خوانده می شود و باور های عامیانه بسیاری درباره اش است
آرمان اورنگ | شهرآرانیوز؛ ابوریحان بیرونی در کتاب آثارالباقیه به ماه آغاز زمستان که می رسد، می نویسد: آن را خورماه گویند. نخستین روز از آن خرم روز است و این روز و این ماه، هردو، به نام خدای تعالی نامیده می شود. چله، یلدا یا به تعبیر ابوریحان، شب مانده به خرم روز، شب آغاز زمستان است، اولین فرصت از فراغت کشاورز و دامدار. همین شب، شروع چله بزرگ است، طولانی ترین شب سال که انگار اوج جنگ شب و روز است و ...
چرا به اولین شب زمستان "یلدا" می گوئیم؟
برگرفته از واژهٔ سریانی ܝܠܕܐ به معنای زایش است و شب چله هم که مترادف شب یلداست از آن روست که چهل روز اول زمستان را چله بزرگ و بیست روز بعد از آن را چله کوچک نامیده اند. ابوریحان بیرونی از این جشن با نام میلاد اکبر نام برده و منظور از آن را میلاد خورشید دانسته است. در آثارالباقیه بیرونی، از روز اول دی ماه، با عنوان خور نیز یاد شده است. در قانون مسعودی نسخهٔ موزه بریتانیا در لندن، خُره روز ثبت شده ...
بنیاد سعدی، یلدا را با حضور فارسی گویان خارجی برگزار کرد
. براساس تحقیقات متوجه شدم اکثر جشن ها در دوران باستان مشترک بودند و تاکنون بین ایران و ارمنستان حفظ شدند و ما امروز این جشن ها را بدون توجه به ریشه های اساطیری آن برگزار می کنیم. وی افزود: شب یلدا و کریسمس یکی بودند و ایزد آر ایزد مشترک ما و خدای خدایان است اسامی مانند، آریا، ارمنی، آرمینا به معنای فرزندان ایزد آر است، اما به مرور زمان میهر -همان ایزد مهر-که شب مبارزه با تاریکی و طولانی ...
آیین های کهن ایرانی ریشه بسیاری از آیین های جهانی اند
جشن بزرگ نوروز و چله برابر با فرارسیدن روز مزدا (نام آفریدگار) در آغاز بهار و زمستان بوده است؛جشن آیینی نوروز با نام جشن رویش بزرگ، سرآغاز همه گاهشمارهای جهانی در شرق جهان شده و جشن آیینی چله ویا جشن یلدا با نام جشن زایش بزرگ، سرآغاز همه گاهشمارهای جهانی در غرب جهان شده است؛از همین روی جشن نوروز در کشورهای آسیایی آغازین سال مشرقیان و جشن چله در کشورهای اروپایی آغازین سال مغربیان شمرده شده و همه ...
شب یلدا یا شه وچله در کوردستان
چهلم هر فصلی برگزار کرد و یلدا مراسم دیگری است. دلیل تقدس این شب در فرهنگ کوردی به دلیل جغرافیای کشاورزی در منطقه ی زاگرس بوده است. در واقع یلدا ریشه در تقویم کشاورزی دارد. آخرین روز پاییز، کوتاه ترین روز و شب آن طولانی ترین شب سال بوده است. پیشینیان این شب طولانی را شب تولد خورشید ( خۆەر یا هۆەر در زبان کوردی) می دانسته اند. یکی از عناصری که این شب را با آیین مهرپرستی و یا میترائیسم ...
شرح و تفسیر اشعار حافظ در استانبول
را با غزلی از حافظ آغاز کرد و در خصوص آیین شب یلدا گفت: در ایران باستان جشن های فراوانی برگزار می شد که به آنها یسن یا جشن می گفتند. این جشن ها از طبیعت و شرایط زیستی، جغرافیایی و طبیعی گرفته شده بودند. استاد اعزامی زبان و ادبیات فارسی به دانشگاه استانبول ادامه داد: یلدا واژه ای سورانی و به معنای تولد است، تولد خورشید. خورشید نماد مهر است. میترا یا مهر نماد بزرگ اش خورشید است که مظهر ...
مردی که شب یلدا مهمان تمام ایرانی هاست را بشناسید
شعار سال: مردم آذربایجان شرقی همانند سایر استان های ایران، چیلله گئجه سی یا همان شب یلدا را به عنوان نخستین شب زمستان و طولانی ترین شب سال جشن می گیرند. حسینقلی کاتبی در بخشی از کتاب آذربایجان و وحدت ملی در توصیف یلدا اینگونه آورده است: فصل زمستان در آذربایجان بسیار طولانی و سرد است و یکی از آیین های ویژه آن شب چله است. مردم آذربایجان شرقی نیز به عنوان یکی از خطه های زرخیز ایران زمین ...
شب یلدا و اساطیری که با این شب ارتباط دارند
نگاهی به اسطوره های کمترشناخته یلدا؛ بدرقه نیمروز و ماه بی نام اسطوره ها، از فرهنگ سرزمین های گوناگون برای ما، خبر می آورند. یلدا نیز با اسطوره ها پیوندی ازلی دارد، شاید درباره زاد روز مهر و تولد خورشید، بسیار شنیده باشید اما می خواهیم به آن گوشه از اسطوره یلدا نگاه کنیم که کمتر به آن پرداخته شده است. اسطوره هایی که در پس غبار زمان نامشان نیز فراموش شده و امروز کمتر از آن ها یاد می شود ...
جشن مجازی شب چله و یلدا در مرکز فرهنگی ایران در مادرید
یزن فرهنگی کشورمان در اسپانیا، دکتر محمد مهدی احمدی سخنانی در زمینه سابقه تاریخی و فرهنگی شب یلدا و آداب و رسوم ویژه آن بیان کرد. وی در این سخنان به آیین هایی مانند قصه گویی، فال حافظ و شاهنامه خوانی اشاره کرد و این نکته را مورد تاکید قرار داد که برخی از نمادهای یلدا، از جمله انار در بین ایرانیان باستان مقدس شمرده می شده اند. احمدی ضمن برشمردن اهمیت آیینی و تاریخی شب یلدا، آ ...
آداب و رسوم شب یلدا درافغانستان
تر رفتن به خانه بزرگ خانواده است. این شب با سرو هندوانه ، انار و انواع مختلفی از آجیل جشن گرفته می شود ، آنها را روی کرسی میچینند. در شب یلدا کتاب شعر و اساطیر را می خوانند که در مورد زمان قدیم و نکاتی برای آینده بهتر است. در شب یلدا همچنین دعای ویژه ای میخوانند و همه باید دست خود را بالا ببرند و بزرگ خانواده دعا کند و سایرین در دل برای خواسته های خود دعا کنید. اعتقاد بر این ...
شب چله یک سنت کهن و نشانی از حفظ اصالت ایرانی است
در کتاب آثار الباقیه از شب یلدا با نام میلاد اکبر یاد می کند و منظور از این نام را میلاد خورشید دانسته است. این خراسان پژوه خاطرنشان کرد: در روم باستان تولد خدای خورشید شکست ناپذیر(سول اینویکتوس) را در روز انقلاب زمستانی جشن می گرفتند. این خدای رومی ترکیبی از خدای خورشید و میترای آیین مهرپرستی بود. زمانی که آیین زرتشت دین رسمی ایران شد، مهر پرستان در منطقه آسیای صغیر محدود شدند. در قرن ...
جشن شب چله؛ نماد اندیشه ُ بلند ایرانی
چله همزمانی آن با جشن دیگان در یکم دی ماه بود که به آن خور روز یا خرم روز نیز می گفتند. در ایران باستان نخستین روز ماه اورمزد یا اهورا مزدا یعنی بزرگ ترین دانای هستی بخش نام داشت. هم چنین دی یا د َذو به چم( معنی) آفریدن و آفریدگار است که در این ماه سه جشن دی بآذر٬ دی بمهر و دی بدین ارج گزارده می شد. جشن شب چله به ه مراه آئین مهر مرزهای ایران را درنوردیده٬به هنگام جنگ های ...
یلدا فقط طولانی ترین شب سال نیست
گردد و معنای آن یعنی تولد، زادروز و میلاد جدید. هنوز اینکه اولین بار جشن یلدا در کدام منطقه ایران برگزار شد، اطلاعات زیادی در دست نداریم، اما برخی اعتقاد دارند حدود 300 سال بعد از اینکه رومیان به دین مسیحیت روی آوردند، به دلیل اینکه نسبت به تولد حضرت عیسی (ع) اطلاعات زیادی نداشتند کلیساها، میلاد مهر را به عنوان میلاد مسیح قرار دادند و آن روز را یلدا می نامیدند و جشن می گرفتند. هر چند شب چله یا همان ...
تاریخچه شب یلدا چیست؟ + علت نامگذاری
یک نوع تقویم کلی نگر هم داشتند. این تقویم بیشتر در کار های کشاورزی و دامپروری کاربرد داشت. آنها دو موقع از سال را به نام چله می شناختند. چله تابستان که از تیر شروع می شد و چله زمستان که از دی ماه. چله ها هر کدام به دو دوره تقسیم می شدند؛ چله بزرگ و چله کوچک. چهل روز ابتدایی را چله بزرگ و بیست روزِ بعد را چله کوچک می نامیدند. چله بزرگ زمستان، که درست بعد از شب یلدا آغاز می شود؛ شروع زم ...
فلسفه یلدا چیست؟
در آغاز اکثر سنگ نوشته های داریوش هخامنشی آمده است، بزرگ است اهورامزدا که شادی را برای مردم آفرید. در حوزه جغرافیای بزرگ فرهنگ ایرانی از زمان باستان در طول سال بیش از بیست جشن رسمی وجود داشته و حداقل هر ماه یک جشن برگزار می کردند که تعدادی از آن ها همچنان تداوم پیدا کرده اند، یکی از آن ها "شب یلدا" یا "شب چله" است. این جشن یکی از کهن ترین جشن های ایران باستان است که در حوزه ...
تولد نور در شبی به بلندای یلدا/ ناگفته هایی از طولانی ترین شب سال
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز البرز، مهراب رجبی، رئیس بنیاد البرزشناسی با تاکید بر خانه نشینی و پرهیز از دورهمی های شب یلدا به منظور پیشگیری از ابتلا به کرونا، گفت: از یکم دی ماه تا دهم بهمن ماه را چله بزرگ یا یلدا و از دهم بهمن ماه تا اخر این ماه را چله کوچک می نامند. وی افزود: خلاف تفکر عده ای، یلدا واژه ای سریانی است و براساس عقیده ایرانیان باستان در این روز به عمر افتاب و ...
نگاه/صبح صادق ندمد، تا شب یلدا نرود
پیروزی اورمزد بر اهریمن می دانستند. یعنی غلبه روشنایی بر تاریکی. شب یلدا بلندترین شب سال است و چون فردای آن روز بشارت آمدن خورشید را در پی دارد، به همین جهت ایرانیان با جشن و پایکوبی به استقبال روزهای سرد زمستانی می رفتند. گفته می شود پاسداشت و برگزاری این جشن شبانه، در دوران باستان به ویژه از سوی پیروان میتراییسم، این واقعه، روز تولد خورشید و بعد ها، مبدع تولد میترا یا مهر قرار گرفت. بسیاری بر ...
چِلّه شوی مازندرانی با رعایت نکات کرونایی در کنار خانواده
...> شب یَلدا یا شب چلّه یکی از کهن ترین جشن های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم کره شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می شود. یلدا به زمان بین غروب آفتاب از 30 آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) گفته می شود. خانواده های ایرانی در شب یلدا، معمولاً شامی فاخر و همچنین انواع میوه ها و رایج تر ...
"خنچه چله"، "شال انداختن" و "کرسی سری" رسوم قزوینی ها در شب یلدا/ چله، نویددهنده انقلاب فصل هاست
دهنده انقلاب فصل ها و سرآغاز دوباره خورشید است اهمیت ویژه ای داشت. سلیمانی ادامه داد: ایرانیان باستان با باور به اینکه فردای شب چله بزرگ با طلوع خورشید، روزها بزرگ تر می شود و تابش نور ایزدی افزایش پیدا می کند، بلندترین شب سال را شب زایش مهر و خورشید می دانستند و با افروختن آتش و گستراندن سفره هایی مثل سفره نوروز، جشن بزرگی را برپا می کردند. وی با بیان اینکه تمام اقوام ایرانی به ...
جشن های ایرانی را زنده کنیم
.... از آن جا که از یکم دی تا دهم بهمن سرما افزایش می یافت، آن را چله بزرگ و از دهم بهمن تا بیست اسفند چله کوچک می گفتند. به همین دلیل آیین بلندترین شب سال را جشن شب چله خواندند. اما در روزگار اشکانیان با پناهنده شدن ترسایان (مسیحیان) سریانی به ایران واژه یلدا به معنای تولد که همانا زایش خورشید است بر سر زبان ها افتاد. جشن شب چله از یک سو بازگوکننده جهان بینی ناب ایرانی بر پایه ...
روزی که خورشید از چنگ شب های اهریمنی رهایی یافت
از سرمای سخت باشد. برآی ای صبح مشتاقان دگر هنگام روز آمد / که بگرفت این شب یلدا ملال از ماه و پروینم (سعدی) آری که آفتاب مجرد به یک شعاع / بیخ کواکب شب یلدا برافکند (خاقانی) در کتاب جشن ها و آداب و معتقدات زمستان گردآوری و تألیف ابوالقاسم انجوی شیرازی فرهنگ پژوه گرانمایه درباره شب چله و آیین های آن در ایران چنین یاد کرده شده است: چله بزرگ از نخستین شب زمستان برابر یکم دی ...
شاهنامه خوانی و فال حافظ سنت دیرین شب یلدا
کاشان نیوز-علی اکبر ارشدی ابیانه: این شب به زمان بین غروب آفتاب از 30 آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق می شود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن می گیرند. این شب در نیم کره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیش تر و طول شب کوتاه تر می شود. واژهٔ یلدا ریشهٔ سریانی دارد و به معنای ولادت و ...
یلدا، جشنی به سرخی و شیرینی انار
به گزارش ایرنا، انواع خوراکی های حاضر در سفره یلدا هر یک نمادی از سنت های کهن ایرانی هستند، انار گل سرسبد این خوراکی هاست که با پیشینه ای چند هزار ساله، رنگ و بویی بهشتی به شب یلدای ایرانی می دهد. شاهین سپنتا، پژوهشگر فرهنگ ایران روزیکشنبه در گفت و گو با ایرنا درباره انگیزه برگزاری جشن شب چله نزد ایرانیان گفت:جشن شب چله، پیشینه ای به دیرینگی کیش مهر در ایران زمین دارد و جشن زایش مهر ...
آداب و رسوم شب یلدا
حافظ گرفتن یکی از آئین های ایرانیان در این شب است. در شب چله بیش از هر زمان دیگری شعرهای حماسی شاهنامه و شعرهای عاشقانه حافظ خوانده می شود و با آرزویی در دل، تفال بر دیوان حافظ زده می شود. این سنت شیرین هرسال با لذت و گرمی خاص تر و بهتری از سال های گذشته برگزار می شود. در جشن شب یلدا سفره ای بزرگ از میوه و آجیل پهن می شود البته هندوانه و انار و پشمک از اصلی ترین خوراکی های شب یلدا ...
یلدا شبی به بلندای فرهنگ کهن لرستان
گرامی داشته می شود و داستان ها و سنن این شب طولانی سینه به سینه منتقل شده است. پژوهشگر و باستان شناس لرستانی در خصوص شب یلدا می گوید: آئین شب یلدا یا "شو چله" سال 90 در فهرست میراث معنوی به نام لرستان ثبت شده است و در ایران قدمتی به درازای تاریخ دارد. عطا حسن پور افزود: شب یلدا آئینی کهن و مربوط به دین مهر و مهر پرستی در دوران قبل از زرتشت است که شواهد مهر پرستی را در دوران ...
یلدای 99 با تِم کرونا
کند تا مردم جشنی کاملاً شاد و زیبا برای مهمانان و عزیزان خود تدارک ببینند. وی تأکید می کند: جشن شب یلدا یکی از جشن های ایران باستان است که همه ساله در آخرین روز از فصل پاییز برگزار می شود و چند سالی است که مردم برای خرید شب یلدا هم سراغ ما می آیند، امسال هم مردم تزئینات شب یلدا را خریداری کردند، اگرچه نسبت به سال گذشته کم شده است اما مردم همچنان به این چیزها علاقه دارند. هیچ ...
یلدا، شب تولد خورشید و مبارزه با تاریکی و نحسی/ منوچهر تتری*
افروخته و گرد هم جمع می شوند و بر سفره ها، میوه های تر و خشک می چینند و با نیایش از ایزد مهر، برای گذر از سرما و سختی زمستان، روشنایی و برکت و تندرستی طلب می کنند. جشن یلدا، یا همان جشن تولد خورشید و آیین مهر، هزاره های پیش، از ایران به دیگر سرزمین های دور، از جمله روم و اروپا گسترش یافت و به جشن مهر همگانی لقب گرفت و اروپائیان نیز، روز 21 دسامبر را که همزمان است با اول دی ماه، روز تولد مهر ...
یلدای متفاوت در افغانستان
فتن فال حافظ و خواندن شاهنامه جشن می گیرند. گفته می شود که واژه یلدا در اصل یک واژه سریانی بوده به معنی زایش مهر یا زایش آفتاب می باشد که این واژه در زمان حکومت ساسانیان وارد سرزمین ایران شده است که به این شب پیوند دارد. شب یلدا یا درازترین شب سال نماد تاریکی و اهریمنی می باشد که فردای آن روز دوباره روزها طولانی می شود. صاحب نظر مرادی یکی از کارشناس مسائل فرهنگی تا ...
یلدا را چرا جشن می گیریم؟
. به عبارتی دیگر، شب یلدا، شب تولد خورشید است. سعدی هم به همین مناسبت برایمان می خواند: صبح صادق ندمد، تا شب یلدا نرود البته خورشید (ایزد مهر)، از ایزدهای مهم مردم باستان بوده، پس طبیعتا تولدش هم باید مهم و خاص باشد. آوازه اش تا عصر ما هم می رسد و گرمایش، کنار هم جمعمان می کند. البته از جشن تولد ایزد مهر و تقدیس نور و روشنایی که بگذریم، اول دی در جامعه کشاورزی آن زمان ...
