سایر منابع:
سایر خبرها
فلسفه های مضاف؛ جاده صاف کن تولید و بسط علوم انسانی اسلامی/بایدهای تاسیس حکمت هنر اسلامی
آن نام هنر گذاشته باشند؛ بنابراین ملاک در همگرا بودن هنر با دین انطباق آن با خواسته های فطرت پاک انسانی است و البته این بحث و جوانب آن باید در جای خود بررسی شود. به نظرتان پرداختن به مباحثی از جمله گستره فلسفه های مضاف که فلسفه هنر هم جزو آن است، چه قدر می تواند در تحول علوم انسانی موثر باشد؟ امروزه از طریق بسط و گسترش فلسفه های مضاف به توسعه علوم انسانی می پردازند؛ فلسفه های ...
برخی متفکران عصر روشنگری نژادپرست بودند/ نقش جنگ های صلیبی در سکولاریزه کردن اخلاق
هاروارد بیان می دارد: با پیشبرد فهم ما از جهان با علم و گسترش دایره همدردی ما از طریق عقل و جهان وطنی، نوع بشر می تواند به پیشرفت فکری و اخلاقی دست یابد. انسانیت نه نیاز دارد که خود را به بدبختی ها و خردگریزی های زمان حال تسلیم کند، نه اینکه بکوشد تا به یک عصر طلایی از دست رفته بازگردد، آرمان پیشرفت همچنین نباید با جنبش قرن بیستمی مهندسی مجدد جامعه برای مصلحت تکنوکرات ها و برنامه ریزان اشتباه ...
هارمونی؛ از ریاضیات و موسیقی تا فلسفه
فرهنگ امروز/ روزنامه شرق: بررسی و نقد کتاب هارمونیا، جستاری در خاستگاه های علم هارمونی و کارکرد آن در پیدایش فلسفه نوشته شهاب طالقانی که انتشارات نقش جهان منتشر کرده، موضوع نشستی بود که سه شنبه هفته گذشته در مؤسسه شهر کتاب برگزار شد. پرسش اصلی این کتاب، چیستی هارمونی، خاستگاه آن و کارکردش در شکل گیری اندیشه فیلسوفان پیشاسقراطی است و مسئله تناسب و ظهور علوم مختلفی مانند ریاضی در آن بررسی شده است. کتاب این پرسش را مطرح می کند که آیا علم هارمونی برآم ...
سد محکم تحقق عدالت در جامعه و دولت اسلامی
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو ، عدالت حقیقتی است که از ابتدای تاریخ همه انسان ها به دنبال آن بوده اند. آرمانی که اگر نگوئیم همه، اما اکثر جنبش ها، قیام ها، نهضت ها و انقلاب ها، ولو در ظاهر داعی آن بوده و وعده هایی که همه پیشوایان طنین آن را سرداده و تمام حکومت ها ولو در شعار با مژده آن توده ها را با خود همراه کرده اند. اما تحقق عدالت در جامعه موانعی دارد که یکی از آن موانع یعنی فرهنگ ...
توسعه موزون، توسعه کاریکاتوری
اشرافیت حاکم و بسط و توسعه جامعه مدنی آزاد در شهرها (بورگ ها) است که به مرور زمان قدرت حاکم را نیز تغییر می دهد و با خود همراه می کند. در ایران خاستگاه چاه ها و قنوات حفاری شده به دستور حاج میرزاآغاسی در عهد محمدشاه با سدهای احداثی در دوران معاصر مشابه است. ساختن همه اینها حاصل تشنگی دشت های خشک ایران و نیازی که کشاورزان حس می کنند، نیست. اگر چنین بود تا سال های متمادی پس از افتتاح ...
آژیر خطر آسیب های اجتماعی شنیده نمی شود!
شعار سال: بالاخره پس از شش سال سومین همایش ملی آسیب های اجتماعی ایران در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزارشد، اگر چه در این همایش دو روزه جای خالی مرحوم محمد امین قانعی راد به عنوان یکی از متولیان برگزاری این همایش محسوس بود اما پژوهشگران علوم اجتماعی سعی کردند در این همایش مسائل و آسیب های اجتماعی را از زوایا و محور های مختلف مورد نقد و بررسی قرار دهند. آنچه می خوانید گزارشی از برخی مقالات روز دوم است که به این همایش علمی عرضه شده بود . گزارش حاضر علاوه بر انعکاس دیدگ ...
جهت گیری شاه نعمت الله ولی علیه تیموریان
تأسی از ائمه و سایر بزرگان صوفیه، با آن که همواره در صدد اصلاح جامعه بود، از حاکمان جور و مراکز قدرت سیاسی فاصله می گرفت و در کشمکش هایسیاسی که هدف اصلی آن کسب قدرت بود، دخالت نمی کرد.او به این دلیل که اهل مداراو گفت وگو با مخالفان خود بود، با دو حکومت به ظاهر مذهبی تیموریان و آل مظفر هم کاری ننمود، این امر یکی از اعمال مدبرانه وحکیمانهاو بود که در نهایت به نفع عرفان و تصوف در ایران تمام شد؛ زیرا ...
مرجعیت از دیروز تا امروز و چالش های پیش رو/ سیدمحمدناصر تقوی
اهمّ مسائل روز نیز بنا بر یک سنت تاریخی به نظر مرجع خود می نگرند. مرجعیت بسته به شخصی که صاحب این عنوان می شده و بسته به خصوصیات و هوشمندی وی، گستره های متفاوتی از زندگی اجتماعی و سیاسی مردم را علاوه بر حوزه عبادی و تکالیف شرعی، دربر می گرفته است. نفوذ کلمه مراجع تقلید را در مواردی چون فتوای تحریم تنباکو (میرزای شیرازی) یا فتوای جهاد با روسیه(سیدمحمد مجاهد) در تاریخ نه چندان بلند دامنه ی ...
منابع برای مطالعۀ پیشاسقراطیان
خواستند نه فقط این یا آن رخداد یا سنت یا وضع، که همه چیز را یک باره توضیح دهند. پیشاسقراطیان همچون دانش آموزان طبیعت آغاز به اندیشۀ منظم فلسفی کردند (گاتری، 1969: 16). آنان طبیعت را قلمرویی آزاد برای شناخت از راه توانش های خود طبیعت گرفتند. در تفکر اسطوره ای آن عصر، حتی خود مفهوم طبیعت به شکل حیرت انگیزی بی پیشینه بود؛ اما آثار پیشاسقراطیان که نخستین رساله های علمی را نگاشتند و مفاهیمی را ...
فشار حاکمان شوروی قاتل ذوق و قریحه شاعران تاجیک بود
نقش خروشف و نیاز عمومی جامعه به بازگشت به سنت، شخصیت صمیمی و جذاب مؤمن قناعت و جایگاه اداری وی را در تبدیل این جنبش فردی به جریانی عمومی مؤثر دانست و در ادامه، دوگانه سازی های جعلی را در دوران شوروی ابزاری برای استمرار بخشیدن به حاکمیت دانست و تقابل های کمونیسم کاپیتالیسم، پیشرفت مذهب، آزادی فئودالیته، وطن خرد وطن بزرگ را از پرکاربردترین آنها عنوان کرد که همواره یکی از آنها با شر تداعی شده و ...
چمران؛ از حضور در آمریکا تا فرماندهی در لبنان و ایران/ ابتکارات شهید چمران در دوران جنگ چه بود؟
ننگین28 مرداد و سقوط دولت دکتر مصدق در لوای یک گروه سیاسی سخت ترین مبارزه ها ومسئولیتهای او علیه استبداد و استعمار شروع شد و تا زمان مهاجرت از ایران، بدون خستگی و با همه قدرت خود، علیه نظام طاغوتی شاه جنگید و خطرناک ترین مأموریتها را در سخت ترین شرایط با پیروزی به انجام رسانید. حضور چمران در مصر و آموزش پایه جنگ های چریکی چمران در آمریکا، با همکاری بعضی از دوستانش، برای اولین ...
هفته های فرهنگی بالاترین سطح روابط فرهنگی ایران با دیگر کشورهاست
اجتماعی کشور میزبان و ارتقای سطح مدیریت فرهنگی بین المللی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در گسترش تعاملات فرهنگی با دولت و مردم و نیز جلب مشارکت نهادها و سازمان های فرهنگی داخلی در اجرای هفته فرهنگی از دیگر دستاوردهایی است که در راستای اهداف توسعه روابط فرهنگی جمهوری اسلامی ایران لحاظ شده است.
مورخی که به قصه گویی عامه پسند تبدیل شد
.... اسنایدر، به عنوان کسی که شناخت عمیقی از تاریخ، فرهنگ، و زبان های این منطقه داشت، می توانست تصحیح کننده ای بسیار ضروری برای ارزیابی های ناآگاهانه و سرسری بسیاری از سیاستمداران، صاحب نظران، و متخصصان خودخوانده ای باشد که راجع به این بحران نظر می دادند. اما نگاه سیاه و سفید او به منازعۀ ایدئولوژیک بین روسیه و غرب، بین استبداد و آزادی، منجر به این شد که همه جا بر فاشیسم روسیه و تهدید آن برای ...
شب شعر مناجات با خدا و سوگ حضرت علی(ع) برگزار شد
ساحت مقدس مولای متقیان کرد... انوار شب قدر گرفته است جهان را / یا قدر علی داده فضیلت رمضان را /رمز رمضان است علی تا بکشد دوست/در سلسله بندگیش اهل جهان را /امشب همه جا الهی به علی ٍ /تا صبح گرفته زمین را و زمان را/.... در ادامه مسمطی در وصف حضرت علی خواند. بعد از نجف تمام جهان سرزمین تست/حقا که آسمان و زمین در نگین توست /در سفره های حکایت نان جوین تست / یاللعجب تعجب ما از همین تست / بی ...
سکولاریست ها نباید گفت وگوی ادیان را مدیریت کنند
چنددینی افزایش یافته اند اما نکته ای که به نظر من مورد غفلت قرار گرفته، این است که دولت های زیادی وجود دارند که بیشترشان هم فرهنگ اروپایی دارند و خود را سکولار(به معنی بی طرف) تعریف می کنند البته معلوم نیست که چقدر بر این ادعا پایدارند. امروزه در جهان کشوری مثل ژاپن را داریم که اکثریت آن ملحد هستند و یا مثلاً چین که خود را نماینده ایدئولوژی می داند که وابستگی به دین را انکار و از حکومت ...
بی اعتمادی مردم حاصل بی برنامگی و بدقولی دولت است/ فرهنگ سازمانی ریاستی جایگزین فرهنگ مسئولیتی شده است
خود سرمایه اجتماعی مناسبی را دارا نیست. ایران، برای نخستین بار دولت مدرن را با ساختار رضاخانی مشاهده و تجربه کرده است یعنی یک دولت مطلقه دیکتاتوری و همواره استبدادی. استبداد یعنی قانونی در کشور وجود ندارد و قوانین در آن تنها توسط یک فرد تعریف می گردد و دیکتاتوری یعنی قانون وجود دارد اما ذیل آن قوانین اراده فردی پیش رونده است. پژوهشگر تاریخ معاصر ایران افزود: از دل مواجهه جامعه ایرانی ...
ادوار تحول حوزه های علمیه
های علمیه زمانی، تنها حفظ اسلام و جلوگیری از استحاله نظام مسلمین در دستور کار علما و حوزویان قرار داشت که این امر را می توان در زمان اندکی پس از غیبت صغری به وضوح دید، حفظ از کیان اسلام به معنی حفظ خط بندی ها و مرزبندی های مسلمین با کفار و نشان دادن دین اسلام به عنوان جبهه ای که خودش دارای فرهنگ و مکتب روشنی است دارای مکتب اخلاقی، فقهی و عرفانی و از همه مهم تر دارای منش سیاسی است. این ...
تهران، دستگاه آرزوساز ایران!
این افق از دور دیده شده، معمولا شکاف ها به چشم نمی آید و گسست های عمیق حیات مدرن تهرانی همواره نااندیشیده باقی می ماند و آنچه از تهران به عنوان نماد بازنمایی می شود، چندان مطابقتی با واقعیت موجود در خود حیات تهرانی ندارد. به هر حال ناظر بیرونی تهران، سبک زندگی آن با سبک زندگی رایج در غیرتهران را از این جهت متمایز می داند که انگار به واسطه توسعه نوعی خودآگاهی و اراده آزاد و متکثر در ...
هانس کریستین گونتر در ایران: فلسفه به عنوان یک شیوه تفکر ماحصل تمدن یونان است
فلسفه با بیان اینکه در تاریخ انسانی دو نگرش توسط چین و اروپا بود که برعالم چیره شد افزود: این اواخر نیز چین محوری در دنیا چیره شده است اما در گذشته اروپامحوری بر عالم چیره بود تا زمانی که پس از جنگ جهانی دوم به تدریج فرهنگ اروپایی به یک توهم بدل شد. پس از اضمحلال امپراطوری استعمارگر اتحاد جماهیر شوروی عالم به صورت غیرقابل پیش بینی تغییر کرد و جهان سوم بیشتر خود را اثبات کرد و قدرت اقتصادی و سیاسی به ...
بزرگ ترین دشمنان هویت ما خودمان هستیم
که امر شگفتی نبود اگر در بازار یا از زبان نمایندگان مردم می شنیدید که به تاجیک روس زبان بودنشان افتخار کنند. مؤمن قناعت با طنزی فاخر و نجیب به این موقعیت واکنش نشان داد. این شعر باعث باب شدن چنین اشعاری در آن دوره شد. بدین ترتیب، قناعت با ایستادن در مقابل این دوگانه های جعلی برای آشتی دادن مردم با فرهنگ خرد کوشید. بازگشت به سنت های ادبی همچنین حسن قریبی، رئیس مرکز پژوهشگاه ...
چرا شهید بهشتی نمی خواست نامش در کتاب دینی نوشته شود؟
به گزارش ایثار تهران به نقل از دفاع پرس : هرچه زمان بیشتر می گذرد و انقلاب اسلامی قدم به سوی پیشرفت برمی دارد، فقدان بزرگان از دست رفته را که هر کدام از آن ها کلید و گشاینده قفل های محکم و بازکننده درهای بسته بودند را بیشتر و بیشتر احساس می کنیم. اوایل انقلاب دشمنان این انقلاب، هر فردی را که به یکی از مهره های اصلی نظام جمهوری اسلامی تبدیل می شد، فعالیت هایش را با ترور متوقف می کردند. وقتی ...
روان کاوی و ادبیات و هنر؛ از فروید تا ژاک دریدا به چاپ دوم رسید
تا عرصۀ ادبیات و هنر، زبان شناسی، جامعه شناسی، مردم شناسی، اسطوره شناسی، دین پژوهی، فلسفه و غیره، تأثیری بسیار ژرف و تحول برانگیز داشته است. تأثیرگذاری انقلابی فروید در این زمینه های گوناگون هم گویای توان و استعداد بسیار چشمگیر ِ روان کاوی کاربردی اوست، و هم وامدار مطالعات سنجشی و کاربردی ِ روش مند و دقیقی است که نخستین بار به همت خودِ ِ وی صورت گرفته است. با آغاز سدۀ بیست و یکم همچنان ...
خیام آن کسی نیست که صادق هدایت تفسیر می کند
در فرهنگ و چه در علم، بیشتر تقلید داریم تا پرسشگری و خیلی راحت نظرات و گفته ها را می پذیریم. خیام در همه زمینه ها ما را به پرسشگری می خواند و از جامعه می خواهد که پرسشگر باشد. متاسفانه بعضی ها این پرسشگری را به گونه ای معاندت با دین، اندیشه، معاد، بهشت و دوزخ و این قبیل مسائل دانسته اند در حالی که این طور نیست و خیام به جای اینکه دین را مورد پرسش قرار دهد، دینداری را مورد سوال قرار می دهد، یا ...
زمامداری تقیّه گستر یا حکومت مندی لیبرال؟
در جامعه ی لیبرال استتارشدن و پنهان ماندن، در تاریکی ماندن یا در معنای فقهی آن تقیّه کردن همچون سمی مهلک و پُرخطر عمل می کند: لیبرالیسم تقیّه را در معنای اختفای عقیده نمی پسندد چراکه ممکن است همچون زلزله ای از زیر پوست شهر بیرون آید و هر حکومتی را با خطری جدی مواجه کند. تقیّه امکان دیدن و پاییدن را می گیرد و حکومت کردن را به مقوله ای بسیار پرهزینه و خطرناک بدل می کند که هر آن باید نگران ناشناخته ها باشد: نگران امر غیرقابل پیش بینی. ...
بدون مردم می شکنیم
شود توقع بیشتری داشت. چون در جامعه هم این پشتیبانی ها دفعه بالدفعه است؛ یعنی یک زمانی مردم در موجی که بلند می شود، به صحنه می آیند و دولت ها را حمایت می کنند اما بعد از اینکه موج خوابید همه می روند سر جای خودشان. هیچ کس پیگیر خواسته ها و یا شعارهای تشکیلات نیست . به همین دلیل تا ما آن سازمان های اجتماعی را شکل ندهیم و تا به من به عنوان نماینده ای که به مجلس فرستاده اند کمک فکری و ...
ترور شخصیت
سازی مردم و عدم تبیین خلق و خوی وحشیانه و استعماری قدرت های بزرگ، به معنای تخدیر توده ها و ایجاد غفلت نسبت به خطری بزرگ است. امروز تاریخ خون بار استعمار در برابر ماست. چرا مستندها و فیلم های متنوعی در این باره نمی سازیم تا ماهیت واقعی انگلیس، آمریکا، فرانسه و... را به مردم خود و سایر ملت ها نشان دهیم؟ امروزه مردم ایران پرچم دار ظلم ستیزی و استقلال طلبی در میان ملت ها هستند، و صدا و سیما ...
زندگی در خدمت پول/ فلسفه پول در گفت وگو با شهناز مسمی پرست پژوهشگر و مترجم آثار گئورگ زیمل
فرهنگ امروز/ محسن آزموده: در روزگار ما پول ارزش ارزش ها شده است، نه وسیله ای برای رسیدن به هدف یا اهدافی مشخص، بل غایتی در خود و برای خود است. همه چیز را می توان با پول خرید، برای هر چیزی می توان قیمتی تعیین کرد و در یک کلام پول عیار سنجش همه چیز شده است، حتی انسان ها. در افواه بسیار شنیده ایم و خوانده ایم که با کمال تاسف، هر کسی قیمتی دارد! دقیقا خلاف آن حکم مشهور عموم نظام های اخلاقی ...
بستر را برای تعاملات هر بیشتر مکتوب، گسترده تر کنیم
چنانچه از مناظره تبادل صرف نظرات مراد باشد نسبت خاصی میان مناظره و رسیدن به حقیقت وجود ندارد. یعنی، مناظره، نه الزاماً مجرای نیل به حقیقت است و نه الزاماً مقدمة نیل به حقیقت. نه شرط لازم نیل به حقیقت است و نه شرط کافی! اما اگر مناظره را به معنایی که در جامعة دانشگاهی و بعضاً در صدا و سیما مشاهده می کنیم مراد کنیم در آن صورت نه تنها هیچ نسبت خاص تمهیدی و تسهیلی میان مناظره و نیل به حقیقت وجود ندارد که بنیاناً مناظرات مخلّ و مضرّ نیل به حقیقت هستند. ...
بنیان های نظری آزاداندیشی دانشگاه مولد و نهضت تولید علم
فرهنگ ها و تمدن های بشری به منصه ظهور می رساند. خداوند با دمیدن روح الهی خویش به کالبد زمینی آدمی، به او آزادی بخشید؛ انسانیت انسان در گروه همین آزادگی اوست، عقل این رستنگاه عالیه حیات انسانی ، هسته اصلی آزادی او در مقام ذهن شناساننده آزادی است؛ علم به عنوان محصول تکاپوی عقلانی آدمی در گستره حیات دنیوی وی، گسترش دهنده و تعمیق بخش آزادی است و عدل در مقام مهم ترین نیاز آدمی، امنیت بخش آزادی است و دین در ...
راهکارهای موفقیت کرسی های آزاد اندیشی
فعالیت های دانشجویی که پیش تر در ملاک های تعیین کار در یک تشکل دانشجویی و قالب های مختلف فعالیت های جنبش از ان ها سخن گفته شده بود، عدم تریبون داشتن جریان حزب الله، عدم نهادمند بودن فعالیت و کنش سیاسی افراد و گروه ها که بعضا تبدیل ان ها به بحران های امنیتی را منتج می شود، عدم وجود فضا برای بحث و گفتگو و بالا بردن درک متقابل و از همه مهم تر ایجاد فضای تضارب آراء و آزادی بیان برای رشد اندیشه ها به منظور ...