خانه
چند نکته درباره میراث دهخدا؛ چرا سپردن کار تالیف لغت نامه به مبتدی ها ...
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
لزوم نگاه معنوی و میراثی به لهجه اصفهان
ایرانیان است و در دنیا شاهد گستردگی گویش و واژه زبانی به اندازه زبان فارسی نیستیم. در حال حاضر این زبان در لغت نامه تخصصی دهخدا 18 جلد است که اگر نظر سایر اندیشمندان حوزه زبان شناسی ایران را به آن اضافه کنیم بیش از 40 جلد کتاب در حوزه زبان شناسی ایرانی خواهیم داشت. شاهد نابودی گویش ها و لهجه ها هستیم قاسمی گفت: با توجه به گستردگی گویش و لهجه در کشورمان، امروز شاهد نابودی گویش ...
رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه تهران: دنبال صف کشی نیستم/ آغوشم برای منتقدان گشوده است
ریاست این سازمان نشده است. چند بار در این مصاحبه عرض کردم اما بار دیگر هم تاکید می کنم که سیاست دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران و موسسه لغتنامه دهخدا بهره مندی از حضور استادان پیشکسوت و جوانان است. توضیحات رئیس سابق مؤسسه لغت نامه دهخدا درباره اظهارات رئیس دانشگاه تهران: مُلک به انصاف توان یافتن ملاحظاتی بر صحبت های رئیس دانشگاه تهران درباره مؤسسه لغت نامه دهخدا چند نکته درباره میراث دهخدا؛ چرا سپردن کار تالیف لغت نامه به مبتدی ها خطرناک است؟ انتهای پیام/ ...
نگاهی به فراز و فرودهای نقد فرقه شیخیه
.... نحن نتکلم علی سبعین وجهاً و لنا من کلها المخرج ؛ قریب به این مضمون. آن چنان که میرزا مهدی اصفهانی نشان داده، شیخ احمد احسائی وجوه کلام را معانی کلام گرفته و به این نتیجه رسیده که هر واژه از واژگان زبان عربی دارای هفتاد معنی مستقل از هم است که اهل لغت توانسته اند تنها تعداد کمی از این معانی را به دست آورند و در کتابهای لغت گردآوری کنند و هفتاد منهای تعداد کم از آن معانی نزد رجال الاهیون است و ...
تلاش کتاب های زبان برای جای دادن خود در بازار نشر ایران
بوده است و 12 موردش ترجمه. پایاپای بودن تعداد تألیف و ترجمه نیز نشان می دهد ما در این مسئله هم به دانش داخلی نیاز داریم و هم دانش خارجی. حالا پس از عبور از زبان فارسی و انگلیسی و عربی، نوبت به زبان های دیگر می رسد مانند: ایتالیایی، رومانیایی، اسپانیایی، پرتغالی، هلندی، یونانی و غیره. واژه نامه ها و دستور زبان این هایی که نام بردیم با 28 عنوان کتاب که همه تألیف و چاپ مجدد بوده اند در ...
لطفاً کمی رفاقت!
از آنچه در تعاریف معین و دهخدا آمده است، مایک وایکینگ، نویسنده کتاب کوچک هوگا تعریف جالبی از معنای دوستی و رفاقت ارائه کرده است. او می نویسد: دوست، یار شادی و آسانی است و رفیق شریک غم و بانی لبخندها. اصلاً چرا آنقدر راه دور، رفیق یعنی همه آن چیزی که در نقش های مختلف برای هر فردی کنار ما وجود دارد، به تمامی در او وجود داشته باشد. رفیق یعنی همه چیز بودن... یعنی بابا، مامان، خواهر و برادر بودن ...
نبرد فریدون با ضحاک و ورود کاوه آهنگر بررسی شد
ارائه نکاتی در خصوص واژه های شاه و فرّ در شاهنامه فردوسی پرداخت و گفت: شاه برابر با شاست در سانسکریت است. شاست مجری احکام شاستری به معنای شریعت، دین و آئین است.. وی در این باره ادامه داد: ضحاک که می آید، انسان دو هویتی می شود؛ یکی هویت اهریمنی است که بن مایه اش به تازیان نسبت داده می شود چون ضحاک تازی بوده است. وی افزود: به ارائه توضیحاتی در خصوص واژه فرّ در شاهنامه پرداخت و گفت: فرّ در ...
مروری بر مناسبت های امروز 2 شهریور
گنابادی در سال 1357: استاد محمد پروین گنابادی در سال 1282 ش به دنیا آمد و از کودکی فراگیری علم را آغاز کرد. وی پس از استفاده از محضر ادیب نیشابوری در مشهد، به معلمی روی آورد و مدتی نیز به فعالیت های سیاسی پرداخت. استاد گنابادی از سال 1328 از طرف وزارت فرهنگ، مأمور بررسی کتاب های درسی شد و همزمان، پس از آشنایی با علامه علی اکبر دهخدا به جرگه همکاران او در تهیه و تنظیم لغت نامه پیوست. از جمله ...
بررسی مفهوم کارما و تطبیق آن در آموزه های اسلامی
را دارا هستند. به نظر شما چرا این بحث در بین جوانان ما رایج شده است؟ با توجه به ارتباط فرهنگی میان اقوام و مفهوم این دست مفاهیم در فرهنگ دینی، ادبیات و حتی ضرب المثل های ما بسیار ذکر شده است. مانند: گندم از گندم بروید جو ز جو، اگر باد بکاری توفان درو می کنید، مفهوم ثواب و عقاب، نتیجه اعمال و توجه به اعمال و رفتار و گفتار بسیار ذکر شده و یک مفهوم آشنایی برای جامعه ما هست و حس ...
معاون پژوهش حوزه های علمیه: کدام عرف می تواند در مورد حجاب نظر دهد؟/ ویژگی های حجیت عرف در کشف حکم شرع
ها می پذیرد. پس اینجا شهادت عقول را دخالت داده. در تعریف دیگر از عرف تعریف مشهورتری هم هست؛ در این تعریف می گویند آن امری است که تکرار فراوان می شود، در نفوس انسان ها جای می گیرد و صاحبان طبع سلیم آن را مورد قبول قرار می دهند. لذا بسیاری از افراد عرف ها را ریشه در شهادت العقول یا طبع سلیم و مانند آنها قرار می دهند. این پژوهشگر حوزوی تأکید کرد: البته همین قید شهادت العقول در میان اصول ...
زبان به مثابه ابزار دستکاری ایدئولوژیک
سیستم سیاسی می تواند راه را برای سلطه به بدترین شکل ممکن در خدمت گروهی از انسان های فرادست و در اقلیت محض، بر سایر انسان ها که اکثریت مطلق و بزرگ را دارند، هموار کند: این راه لزوما نه تخریب زبان (به معنای نابودی یا کاهش قدرت آن)، بلکه بازسازی و دستکاری زبان است؛ به وجود آوردن یک زبان نو که در آن اصولا کسی نتواند حتی در فکرش با قدرت حاکم مبارزه کند، یعنی حتی مقاوت ذهنی نیز با سلطه و زور و استبداد ...
کراش داشتن، کراش بودن، کراش کردن!/ زبان فارسی در خطر یا اصطلاحات تازه؟
شناسد کراش کردن و کراش بودن و کراش داشتن را. شاملو خود جایی گفته بود واژه ها زنده اند و زایش دارند و محدود به آنچه در کتاب ها آمده نیستند و زبان واقعی در کوچه و خیابان جاری است و مردم اول حرف می زدند و بعد نوشتند و دستور درست شد. او دو کلمۀ خالی بندی یا موجی را مثال می زد که در فرهنگ لغات نبود اما اولی با انقلاب 57 بر سر زبان ها افتاد و دومی در پی جنگ 8 ساله رایج شد. مراد از ...
لغت نامه ی دهخدا چه اهمیتی برای ایران دارد؟/ یادداشت احمد مسجدجامعی
پیشینۀ شکل گیری این لغت نامه به پس از جنگ جهانی نخست، اواخر قرن سیزده شمسی بازمی گردد و سابقۀ قرارداد چاپ اول آن با وزارت معارف وقت، 1313، با تاریخ بنیان گذاری دانشگاه تهران برابر است. ازاین رو می توان گفت لغت نامۀ دهخدا پیشینه ای بیش از صد سال دارد و هیچ مؤسسۀ فرهنگی دیگری آن هم با این نتایج درخشان به پای آن نمی رسد. از دل سازمان لغت نامه دو فرهنگ دیگر به زبان فارسی تقدیم شده است؛ یکی فرهنگ فارسی زنده یاد دکتر محمد معین و دیگری فرهنگ بزرگ سخن به سرپرستی دکتر حسن انوری. ...
در دانشگاه تهران چه می گذرد؟!
دهخدا نسبت دادند و فردی معلوم الحال که سابقه عضویت در گروهک های معاند را داشته و در دوره اصلاحات و اعصار سبز و بنفش به رغم ضعف علمی به عنوان سرپرست هیئت تالیف لغت نامه فعالیت کرده، با مصاحبه با رسانه های معاند منویات شخصی و گروهکی را به استادان موی سپیدی نسبت داده که مایه افتخار دانشگاه و فرهنگ اسلامی ایرانی اند. به این گمان که از این طریق میان دانشگاه و چهره های مانگار شکاف ...
توضیحات همایون شجریان در انتشار همزمان دو قطعه کردی
شجریان درباره چگونگی بازخوانی تصنیف های مینا گیان و شیرین سوزه در صفحه اینستاگرام خود نوشت: ایده اجرای دو تصنیف موسیقی کُردی چند سال پیش مطرح شد که با کمال میل آن را پذیرفتم، از آنجایی که آشنایی بسیار اندکی با برخی واژگان این زبان زیبا و کهن داشتم و از بیان نادرست واژگان و دگرگون شدن معنا و تغییر حس و حال هراسان بودم، بر آن بودم که همانند تصنیف رو سر بنه به بالین که توسط پدر اجرا شد، این دو تصنیف ...
همایون شجریان دو قطعه کردی را بازخوانی کرد+صوت
به گزارش خبرنگار ایلنا، همایون شجریان در همکاری با آرش گوران قطعه ای فولکلوریک با زبان کردی خوانده است، که مینا گیان نام دارد. واژه گیان به زبان کردی به معنای جان است و میناگیان یعنی میناجان. این اولین همکاری همایون شجریان و آرش گوران نیست و این دو تیرماه امسال، کنسرت به رنگ صدا را طی شبهای متمادی در تالار وزارت کشور روی صحنه بردند. آرش گوران در این رویداد رهبری ارکستر سیاوش را به عهده ...
توضیح همایون شجریان برای بازخوانی 2 آهنگ کُردی (+قطعات)
داشتم و از بیان نادرست واژگان و دگرگون شدن معنا و تغییر حس و حال هراسان بودم، بر آن بودم که همانند تصنیف رو سر بنه به بالین که توسط پدر اجرا شد، این دو تصنیف را با شعر فارسی بخوانم تا بتوانم از عهده اجرای درخور آن برآیم اما سخن دوستان دست اندرکارم این بود که برایشان اجرا با زبان کردی، ذوقی دو چندان دارد و من نیز در نهایت گردن بر این امر نهادم و تصمیم گرفتم با درک کردن معنای شعر در ذهنم، کار را به ...
دانلود آهنگ مینا گیان همایون شجریان + متن ترانه
فارسی بخوانم تا بتوانم از عهده اجرای درخور آن برآیم اما سخن دوستان دست اندرکارم این بود که برایشان اجرا با زبان کردی، ذوقی دو چندان دارد و من نیز در نهایت گردن بر این امر نهادم و تصمیم گرفتم با درک کردن معنای شعر در ذهنم، کار را به زبان کُردی اجرا کنم و امیدوارم که در نگاه پرمهر شما، در اجرای این آثار سربلند باشم. این دو اثر از صمیم قلبم و با تمام وجودم تقدیم به همه شما علاقه مندان ...
دانلود آهنگ شیرین سوزه همایون شجریان + متن ترانه
بیان نادرست واژگان و دگرگون شدن معنا و تغییر حس و حال هراسان بودم، بر آن بودم که همانند تصنیف رو سر بنه به بالین که توسط پدر اجرا شد، این دو تصنیف را با شعر فارسی بخوانم تا بتوانم از عهده اجرای درخور آن برآیم اما سخن دوستان دست اندرکارم این بود که برایشان اجرا با زبان کردی، ذوقی دو چندان دارد و من نیز در نهایت گردن بر این امر نهادم و تصمیم گرفتم با درک کردن معنای شعر در ذهنم، کار را به زبان کُردی ...
موسسه دهخدا باید محور آموزش زبان فارسی به همه دانشجویان خارجی کشور باشد
دانشجویان خارجی کشور باشد رئیس دانشگاه تهران افزود: متاسفانه تعداد زبان آموزان این مرکز بین المللی در شش سال گذشته تنها 2 هزار و 400 نفر بوده است؛ این در حالی است که تعداد زبان آموزان فقط برای یکسال باید بیش از این تعداد باشد. موسسه لغت نامه دهخدا نه تنها باید مرجع آموزش زبان فارسی برای دانشجویان بین الملل دانشگاه تهران باشد بلکه شایسته است که آموزش زبان فارسی به همه دانشجویان خارجی کل ...
از شاگردی ادیب نیشابوری تا دوستی با دهخدا
دار آن بود، کمک می کردم. برای حرف ی که قرار بود آن را تنظیم کنم، مآخذ و فیش های نو بسیاری فراهم آوردم. در ضمن ترجمه مقدمه ابن خلدون، برخی از اَعلام آن را نیز برای لغت نامه فیش کردم. یک سال بعد که آقای دکتر شهیدی هم به لغت نامه آمد، از مرحوم دهخدا خواهش کردم که برخلاف روش گذشته که صفحه ها از متن های عربی به عین نقل می شد، از این پس ترجمه آنها به فارسی نقل شود و از آن پس شیوه متداول شد. ...
معرفی مقاله های پربازدید با موضوع ابن سینا در پایگاه SID
پارسی پرداخته و معنا و ریشه واژگان سلامت و تندرستی را روشن کرده است. در آخر نیز به بررسی لغت های دیگر در کتاب های پزشکی پرداخته و در بخش یافته ها، مهم ترین واژه ها را در کتاب های مهم نثر و نظم فارسی معرفی کرده است. جدول 2، مهم ترین مجله های مرتبط با موضوع ابن سینا را نشان می دهد. مجله های حکمت سینوی (مشکوه النور)، آینه معرفت و خردنامه صدرا، به ترتیب مجله هایی هستند که بیشترین تعداد مقاله ...
بررسی "لهجه اصفهانی" از دیدگاه زبان شناسی تاریخی
نشست "لهجه اصفهانی" از دیدگاه زبان شناسی تاریخی روز دوم شهریورماه از سوی مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل برگزار می شود . مدیر مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل در این باره گفت: لهجه ها و گویشهای هر منطقه بخشی از تاریخ و فرهنگ آن مکان را بیان می کند که با رویکرد علم زبانشناسی و بررسی تاریخی از راه ریشه شناسی واژه ها می توان به تاریخ استقرار اقوام در آن سرزمین پرداخت . محمد عیدی افزود ...
بارتولد، مستشرق تمدن پژوه
نظر و به ویژه اهل ایدئولوژی که با اعراض از تاریخ چنان از لحاظ داده تهی دست هستند و چنان به کلی گویی فرو می غلتند که نوشته هایشان را از فرط ابتذال نمی توان خواند. مانند جزوه های پشت سفیدی که هواداران حزب توده چاپ می کردند و همه رونوشت همدیگر بودند. چیرگی حیرت انگیز بارتولد به شمار گسترده ای از زبان های آسیایی و اروپایی همراه با دانش ژرفش در تاریخ، وی را به مستشرقی تراز اول در زمانه خودش بدل کرده بود ...
محقق و ادیب ارجمند گیلانی در خانه ابدیش آرام گرفت
فرهنگ لغات گیلکی و دستور زبان گیلکی به جای مانده است. حبیبی اضافه کرد: مرحوم بخش زاد محمودی متولد صومعه سرا بود و علاوه بر تحقیق در زمینه واژگان و دستور زبان گیلکی، کتاب شعری از او نیز منتشر شده بود. پایان پیام/ 165 ضمیمه : کلید واژه ها: استاد بخش زاد محمودی | یک نویسنده و پژوهشگر | گیلانشناسی | فرهنگ و ارشاد گیلان | حوزه هنری گیلان | ...
بهترین روش یادگیری زبان ترکی استانبولی
زبان ترکی استانبولی در آموزشگاه زبان دهخدا آموزشگاه زبان دهخدا با سابقه بیش از 15 سال آموزش زبان های خارجی دارای دپارتمان مجزا برای آموزش زبان ترکی استانبولی می باشد. این آموزشگاه با توجه به اهمیت این زبان به صورت جدی با تشکیل یک تیم حرفه ای به آموزش این زبان به صورت حضوری و آنلاین به شکل های گروهی، نیمه گروهی و خصوصی پرداخته است. کلاس های زبان ترکی با استفاده از ...
داشتن فرم مناسب برای ارائه محتوای مفید ضروری است
خودمان از آثار سعدی به این سمت، تمام جوانب هستی انسان را مد نظر می دهند. وی با اشاره به استقبال نویسندگان ایرانی از قالب داستان کوچک گفت: در ادامه افزایش تمایل به نگارش این قالب داستانی، چند سالی است که انجمنی به عنوان کوچک نویسان ایران راه اندازی شده که دو سال است برای آثار نگارش شده در این حوزه جایزه در نظر گرفته است. غربی ها به دلیل اینکه تئوری و نظریه های ثابتی در این زمینه ندارند ...
برگزاری دوره آموزش رایگان مکالمه زبان عربی با محوریت لهجه عراقی ویژه اربعین حسینی
پیاده روی اربعین حسینی، به همت مؤسسه خدمات علمی و آموزشی رزمندگان اسلام و با همکاری گروه آموزشی عربی مبین، ویژه علاقه مندان سراسر کشور، به صورت حضوری و مجازی برگزار می شود. در این دوره آموزشی رایگان، استاد مسعود اسعدی، از اساتید مطرح و بنام زبان عربی، مؤلف کتب لغت الحسین و مطلع الفجر و سایر اساتید مطرح زبان عربی حضور خواهند داشت. وی خاطرنشان کرد: هر سال شاهد استقبال و حضور گستره مردم عزیز ...
این کلمات فراری!
اما در ترجمه و در نوشتن به این زبان ها تسلط کامل دارم. علت را جویا شدیم، این طور ادامه داد که زبان به دلیل ارتباط نزدیکش با فرهنگ، وجوه مختلف دارد. من می دانم که هیچ گاه به کشوری دیگر نخواهم رفت و نیازی به گفت وگو و محاوره انگلیسی نخواهم داشت اما در ترجمه و در نوشتن که مورد استفاده روزانه و هدف من است، باید تسلط داشته باشم. استاد دیگرم در دانشگاه تسلط کامل به دو زبان فرانسه و انگلیسی در گفت وگو ...
حجاب مسئله ای دینی است نه سیاسی
کن که چشم نامحرمان به زنان نیفتد و آنها در حجاب باشد ؛ اما این به این معنا نیست که اسلام مخالف حضور زنان در جامعه است بلکه می گوید به عنوان یک انسان در جامعه حضور داشته باشد نه به عنوان زنی که به او نگاه جنسیتی و ابزاری می شود. علیمحمدی با تاکید بر اینکه قوانین الهی بیشتر برای عزت انسان ها است، عنوان کرد: بنابر روایاتی از امیرالمومنین(ع) که صاحب علم لدنی است، حجاب و پوشش زن باعث می شود ...
دکتر ذوالفقاری داده های علمی خود را به شکل فرهنگ نامه درآورد
سرویس : فرهنگ و ادب - ادبیات و نشر زمان : شناسه خبر : 1208372 به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، دکتر بهروز محمودی بختیاری امروز یک شهریور در مراسم یادبود استاد فقید دکتر حسن ذوالفقاری که به همت پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات اسلامی برگزار شد، گفت: پژوهش های دکتر حسن ذوالفقاری در سه ساحت ادبیات کلاسیک، ادبیات عامه ایرانی و آموزش زبان فارسی قابل توجه و ملاحظه است. ...
