خانهیادداشت یک انسان شناس درباره حق تحصیل زنان از مشروطه تا پهلوی
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
نگاهی به خانه شاعر مشروطه خواه در بن بست گوهر | ماجرای فروختن یواشکی کبوترهای سراینده تصنیف مرغ سحر !
اوایل دهه 80 به ثبت ملی رسید اما آن زمان بخش زیادی از فضای آن، به عنوان انبار در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران قرار داشت و محل نگهداری لوازم اداری فرسوده بود تا اینکه سازمان اسناد در سال 1385 خانه را تخلیه کرد و سرانجام سال 99 کار مرمتش آغاز شد. محمدتقی بهار شاعر، مورخ، ادیب، سیاستمدار و روزنامه نگار دوره قاجار و رضاشاه در خراسان متولد شد و تا وقتی در 20سالگی به مشروطه متصل ...
نگاه پیشامدرن
در هر سه فرمان مشروطیت روابط دولت و ملت در چارچوب نگاهی طبقاتی، اشراف گرا و صنفی به طبقات اجتماعی پیشامدرن تعریف شده بود و همه بر پاتریمونیالیسم خاص ایرانی در چارچوب نظریه شاهی آرمانی و نظریه سلطان شیعی در عهد غیبت مبتنی بودند و از آمیختگی دین و سیاست، قداست شاه و پیوند او با خدا و مناسبات یک جانبه و غیرمشارکتی و غیررقابتی قدرت حکایت داشتند. این فرمان ها می کوشیدند ایدئولوژی نهاد قدرت را کاملا طبیعی جلوه دهند تا مخاطبان دریابند که حضرت باری تعالی سررشته ترق ...
نگاهی به مشروطه از منظر اندیشه سیاسی/ نهضت مشروطه از منظر فکری یک نهضت ضد استبداد بود
، ملاحظاتی درباره دستاوردهای فقهی مشروطه ، رضا صمیم با موضوع باز صورت بندی نزاع میان جریان های سیاسی اجتماعی اثرگذار بر انقلاب مشروطه، تلاشی در جهت تفسیر دلایل شکست انقلاب مشروطه در مقام انقلابی آزادیخواهانه و حامد عامری گلستانی با موضوع تجربه مشروطه خواهی میرزا عبدالرحیم طالبوف تبریزی به سخنرانی پرداختند. احمد بستانی با بیان اینکه نقش علما در مدرنیته ایرانی مورد مطالعه قرار نگرفته است، گفت ...
آیا استقرار سلطنت رضاشاه پایان مشروطه بود؟
.... آیا نمی توان گفت اتفاقاً پس از کودتا بود که جنبش مشروطه به مرحله نهادینگی نسبی خود وارد شد. به عبارت دیگر می توان این ادعا را در مقابل باور های رایج مطرح کرد که بخش بزرگی از سودا ها و ظرفیت های جنبش مشروطه فقط در دوره 20 ساله میان کودتا تا پایان سلطنت رضاشاه تا حدودی و البته در شاکله ای اقتدارگرایانه محقق شد. همانگونه که می توان گفت بخش اعظم سودا ها و ظرفیت های انقلاب فرانسه تقریباً همان چیز ...
ابراهیم حکیمی؛ نخست وزیری با حال و هوای خوش خدمتی به انگلستان و دربار
دولت های عهد پهلوی به ویژه از شهریور 20 به بعد، جز در موارد استثنایی، در وابستگی به انگلستان و سپس امریکا اشتراک داشتند. معمولاً در رأس آن ها نخست وزیران تکراری و منتظر الصداره ای بودند که به شکل نوبه ای قدرت را از یکدیگر تحویل می گرفتند! ابراهیم حکیمی در زمره آنان است که البته صدراعظم شدن های مکرر وی، نتوانست موج خودآگاهی ملی را فرو نشاند. مقال پی آمده به مناسبت عبور از هفتادوپنجمین سال از آخرین ...
مشروعیت تقنین یا عدم مشروعیت؛ محل نزاع فقها و روشنفکران در مشروطیت/ محمد متقیان تبریزی
...، عموم فقهای نامداری که در عرصه مشروطیت دیدگاه خود را بیان کردند، با اندیشه سیاسی و حقوقی مذکور مخالفت داشته و معارضت خود را به صورت های مختلفی بیان کردند. در این مقام، به مخالفت دو فقیه برجسته، میرزای نائینی (موافق مشروطه) و شیخ فضل الله نوری (مخالف مشروطه) با این اندیشه سیاسی پرداخته می شود. این دو فقیه برجسته – با وجود اختلافاتی که در برخی مواضع دارند و بدان اشاره خواهد شد ...
عریضه ها در شناسایی تاریخ اجتماعی ایران نقش مهمی دارند/ عریضه نویسی و تاریخ فرودستان
طور مشخص با آنها مکاتبه می شد. مراجع دینی مخاطب این عریضه ها بودند. بعد از مشروطه شاکی ها عریضه خود را به مجلس می فرستادند، بر اساس طبیعت ذاتی مجلس مجری صدور حکم نبود. ملک زاده بیان کرد: عریضه ها آئینه ای از ارتباط حکومت با آحاد مردم جامعه بودند. این مدارک تاریخ فرودستان را نشان می دهد. بر اساس عریضه ها زنان دقیقا می دانستند چه می خواهند و مستدل استیفاء خواسته هایشان را از قانون مطالبه ...
جلوه مردمی جای پادشاه را در نقاشی مشروطه گرفت
یافتن عکاسی و چاپ شاهد تغییر شرایط بودیم. وی ادامه داد: از آن زمان عکس، کارت پستال و تصویرسازی روزنامه ها بار اصلی را در جریانات اجتماعی برعهده گرفتند. اگرچه در آن دوران نقاشان درباری زیادی وجود داشتند اما آنها در قبال پدیده مشروطه سکوت کردند و آثار انگشت شماری پیرامون این واقعه در نقاشی ایران به وجود آمد. کمرنگ شدن چهره پادشاه در هنر پس از مشروطه معتقدی خاطرنشان کرد ...
کاشان در انقلاب مشروطه
نزدیکان سید عبدالله بهبهانی بود و انجمن خمسه را پی ریزی کرد. برخی مورخین او را رئیس یکی دیگر از انجمن های دوره مشروطه به نام باغ میکده می دانند. در میان اعضای این انجمن، افراد برجسته ای چون ملک المتکلمین، سیدجمال واعظ، سیدمحمدرضا مساوات، سلیمان خان میکده، یحیی دولت آبادی، جهانگیرخان صوراسرافیل و ... حضور داشتند. یکی از مترقی ترین رساله های دینی در حمایت از جنبش مشروطه، در کاشان و توسط ملا ...
انقلاب مشروطه و آزادی مشروط
مور بودند در بنای بلند... مشروطه، اما انسان دربند و رنج کش ابدی را به حد مقدور صاحب حق کرد و او توانست نماینده به مجلس بفرستد، برای پرسش ها و تردید هایش پاسخ های دیگر بجوید و خود بیاندیشد... این بنایی بود که حتی جنگ عالمگیر اول و رفتن خاک کشور زیر سم ستوران دول درگیر و نیز صعود رضاخان پهلوی نتوانست آن را از بن برآورد.. آری غرش توپ های لیاخوف و جهد ممدعلی میرزا در کنار دیگر گفته ...
آذربایجان نقش جریان ساز در حرکت های مردمی علیه استبداد دارد
عمومی به ویژه در دانشگاه ها و مدارس و در بین نسل جوان راه انداخت. خرم، ادامه داد: آنچه در نهضت امام راحل و ثقه الاسلام بسیار آشکار است، اینکه استعمارگران توده مردم را استعمار کرده و از نیروهای نفوذی برای استعمار مردم و غارت ثروت مملکت استفاده می کنند. وی اظهار کرد: از یاد بردن فتنه اجانب و دشمنان و غفلت از عمق خبائث دشمنان تاریخ اسلام مختص عصر مشروطه نیست و بنابه تاکیدات رهبر معظم ...
نقش و جایگاه قزوین در جنبش ملی شدن صنعت نفت
تکثرگرای سکولار، که برای نیل به آن سال های سال مبارزه شده بود، نضج بگیرد. در طی این دوره پرفراز و نشیب ایران شاهد تکاپوهای سیاسی و فرهنگی، توفیقات فکری مهمی بود که در کل تاریخ معاصر آن، سابقه نداشت. کمی بعد از سقوط رضاشاه (20-1304)، اتحادیه های کارگری تأسیس شدند، احزاب جدید سیاسی شکل گرفتند و مجلس بار دیگر برای ایفای نقش محوری خود در مسائل جاری ملی فعال شد. روشنفکران ایرانی صورت های جدیدی از تجربه ...
ترکیه هم مانند طالبان حقابه ایران را نمی دهد؟
روزنامه آفتاب یزد با اشاره به عدم تامین حقابه هیرمند از سوی طالبان این سوال را مطرح کرده که آیا ترکیه هم نمی خواهد حقابه ایران را بدهد؟ به گزارش آفتاب یزد، خشکسالی از مهمترین مخاطراتی است که کشور ما را تهدید می کند. ایران کشور خشک و گرمی است که در سال های اخیر به دلیل تغییرات اقلیمی گرم و خشک تر شده است. عدم رعایت حق آبه ایران توسط کشور های همسایه از مهم ترین چالش هایی است که می تواند ...
تفاوت مشروطه با مشروطه مشروعه در اندیشه شیخ فضل الله نوری چه بود؟
که چه تفاوتی میان مشروطه با مشروطه مشروعه است! متن زیر یادداشت آقای مکّی است که در ادامه می خوانید: مشروطه یکی از مهم ترین رویدادهایی است که در تاریخ چند قرن اخیر ایران می توان سراغ گرفت؛ رویدادی که هنوز زنده و جاری است و ابهامات بسیاری درباره مشروطه و مشروطه خواهان مطرح است و همچنان زوایای تاریک فراوانی بر آن چیره شده است؛ پژوهش ساختاری نه فقط به خاطر وجود حرکت ها و انجمن ...
شیخ فضل الله نوری ؛ سرسخت ترین مخالف مدرنیته
و نقش او در حمایت از جریان جنبش مشروطه چندان روشن نیست. علت اصلی مخالفت شیخ فضل الله نوری با مشروطه هراس او از به زیر کشیده شدن پایه مذهب و از بین رفتن جایگاه فقها و شرع مقدس در میان مردم بود. او بعد از مدتی که متوجه شد بنای اصلی مشروطه بر مبنای تفکرات مدرن است، با آن از در مخالفت درآمد و کوشید با مطرح کردن نظریه مشروطه مشروعه آن را پررنگ کند. برخلاف آخوند خراسانی که مشروطه ...
نگاهی به نثر دوره مشروطه و تأثیر مطبوعات بر ساده نویسی | نثر فارسی در مسیر رهایی
بعضی از رشته های علوم به کار می رفت و در دوره اخیر بود که دامنه مقاصد نثر وسعت گرفت و مسائل سیاسی و اجتماعی و افسانه سرایی و علوم جدید و انتقاد های اجتماعی به صورت جد و هزل و تصریح و تعریض به میان آمد و روزنامه نویسی معمول شد و گروه خوانندگان به تدریج فراوان شدند . (همان. به نقل از نثر فارسی در دوره اخیر ، پرویز ناتل خانلری، نخستین کنگره کانون نویسندگان ایران. تهران: چاپخانه رنگین. صص 175.128) ...
مخالفت آموزش و پرورش با شناورسازی ساعت شروع دبستان ها
...> معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: این امر خانواده ها را به دردسر انداخت و خروجی این بود که زمان آموزش دوره ابتدایی یک ساعت کوتاهتر شد، هرچقدر اعلام کردیم که بسیاری از مدارس دو شیفته هستند و نمی توان این طرح را اجرا کرد، گفتند که دانش آموزان یک ساعت بیشتر در مدرسه بمانند. نجفی پازوکی ادامه داد:این موضوع می تواند برای دبیرستان ها مطرح شود، اما برای دبستان ها مناسب نیست. منبع: تسنیم ...
ادیبان مشروطه نقش پرچمداران سیاسی و مصلحان اجتماعی را ایفا کردند/ مشروطه پس از یورش مغول ها به ایران
سیاسیون برجسته دوران مشروطه نیز یاد می شود. آفرینشگر لغت نامه دهخدا، که دوره ای از زندگی خود را در اتریش گذرانده بود، در روز های پرآشوب کشور و اوج نهضت مشروطیت به ایران بازگشت و پس از زمان کوتاهی با انتشار روزنامه صوراسرافیل به چهره ای نام آور و تاثیرگذار در مطبوعات کشور تبدیل شد. این روزنامه که با انتقاد های تند و تیزش تا کودتای محمدعلیشاه دوام آورد، شوند تبعید دهخدا به اروپا و به دار آویخته شدن ...
تاثیر جدی تصمیم این شاه قاجار روی تاریخ ایران
، بی اعتقاد به اسلام، حق ورود به مجلس نداشته باشند. در نهضت مشروطه، این اولین بار بود که روشنفکران و درباریان در خصوص عدم دخالت روحانیون در سیاست به صورت علنی، اظهارنظر کردند. علما در جهت عقیده خود ، هوشیارانه به این نکته توجه داشتند که اگر در ابتدای کار افراد بی اعتقاد به ماهیت مذهبی نهضت، وارد مجلس شوند، انحرافی آشکار در اهداف نهضت مشروطه، صورت گرفته است. بهرحال، اولین نظامنامه تدوین و ...
روزی که تلاش مردم و علما به بار نشست
استبدادی به حکومت مشروطه رخ داد و به تشکیل مجلس شورای ملی و تصویب نخستین قانون اساسی ایران انجامید. *مسأله اصلی، عدالتخانه و عدالتخواهی بود و به همین دلیل نهضت مشروطه را در ابتدا نهضت عدالتخانه می گفتند. با اوجگیری نهضت، به تدریج مسأله پارلمان و محدود کردن قدرت شاه مطرح شد و14 مرداد فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه قاجار صادر شد.. * فرمان مشروطه! با جمع بندی از ...
نقش آفرینی بانوان در غدیر و عاشورا
موقعیت اجتماعی است؛ یعنی اگر درک درستی وجود داشته باشد، فرد جایگاه خود را می شناسد و رفتارهایی متناسب با آن خواهد داشت. طیبی با اشاره به نقش آفرینی زنان در غدیر و عاشورا، اظهار کرد: کسانی مستقیماً در این دو حادثه نقش داشتند و کسانی مستقیماً نقش آفرین نبودند، ولی نقش هایی را قبل و بعد از غدیر و عاشورا ایفا کرده اند؛ مثلاً ام البنین حضور فیزیکی در عاشورا نداشت، ولی با تربیت 4 فرزند و اعزام ...
موانع طرح انقلاب مشروطه در ادبیات نوجوان
اگر نویسندگانی که مضامین تاریخی را در داستان ها و رمان های خود به کار می گیرند، به این ارتباط توجه بیشتر داشتند، از کنار انقلاب مشروطه به آسانی عبور نمی کردند. به لحاظ تاریخی انقلاب مشروطه بعد از انقلاب آمریکا و انقلاب فرانسه سومین جنبش مردمی است که درصدد محدودکردن اختیارات پادشاهان و حاکمان برمی آید. در این دوره برای نخستین بار ادبیات و روزنامه نگاری با حرکت اجتماعی گره می خورد، زنان به میدان می ...
ساعت آغاز به کار مدارس در اختیار استان هاست
.... معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش گفت: این امر خانواده ها را به دردسر انداخت و خروجی این بود که زمان آموزش دوره ابتدایی یک ساعت کوتاهتر شد، هرچقدر اعلام کردیم که “بسیاری از مدارس دوشیفته هستند و نمی توان این طرح را اجرا کرد”، گفتند که “دانش آموزان یک ساعت بیشتر در مدرسه بمانند”. نجفی پازوکی ادامه داد: این موضوع می تواند برای دبیرستان ها مطرح شود اما برای دبستان ها ...
همایش ملی بزرگداشت ثقة الاسلام شهید در تبریز برگزار شد
در مقابل طرفداران استبداد، از مهم ترین ویژگی های شخصیتی ثقة الاسلام شهید، بود که این ویژگی ها مردم را به مشروطه خواهی دینی و جلوگیری از تندروی در طی طریق انقلاب مشروطه هدایت می کرد. ثقة الاسلام چهره فاخر دوره مشروطه بود صفر نصراله زاده، رئیس دانشگاه تبریز به عنوان نخستین سخنران در این همایش با بیان اینکه در طول انقلاب اسلامی دانشگاه تبریز 134 شهید تقدیم انقلاب کرده است، گفت ...
به مناسبت سالروز شهادت شیخ فضل الله نوری / آرمان شیخ فضل الله نوری در گذر تاریخ؛ از اصل طراز تا شورای ...
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، دوره مشروطه، مقطعی از تاریخ معاصر ایران است که تأثیراتی عظیم بر جامعه ایرانی گذاشته است، به گونه ای که مشروطه را می توان یکی از تقسیم کنندگان تاریخ ایران به قبل و بعد از خود، قلمداد کرد. در به ثمر رسیدن جنبش مشروطه، همراهی علمای دینی امری غیر قابل انکار است و یکی از مؤثرترین این علما، شیخ فضل الله نوری است. شیخ فضل الله کجوری معروف به نوری ، پس از ...
مشروطه؛ نهضتی که از مطالباتش جا ماند
مرسوم در دوران مشروطه است، به عنوان مثال این عبارت که دانستن حق مردم است عنوان روزنامه ای در دوران اصلاحات بود که از قضا شعار روزنامه ای با عنوان صبح در دوران مشروطه هم بود. بنابراین، مطبوعات و رسانه ها هم شباهت زیادی در این دوره تاریخی به هم داشتند. سطح دوم، رهبری فکری و کنشگری است؛ هم در جریان مشروطه و هم در جریان انقلاب، روحانیت پیشگام و جلودار بودند. سطح سوم، مطالبات است و در هر دو ...
افزایش 3 برابری فرار از سربازی در ارتش آلمان
.... در سال جاری هم تا به حال 366 درخواست وجود دارد. حق مخالفت وجدانی در آلمان ناشی از ماده 4 قانون اساسی است که می گوید هیچکس را نمی توان با سلاحی بر خلاف خواست خود به خدمت سربازی وادار کرد. در حال حاضر تعداد کل سربازان پیمانی در نیرو های مسلح آلمان حدود 183هزار نفر است که در سال های اخیر راکد مانده، در حالی که به خواست دولت آلمان، شمار سربازان باید تا سال 2031 به 203هزار ...
هر که هرکه انقلاب را بی اثر کرد
آفتاب نیوز : پاسخ محمدعلی همایون کاتوزیان به پرسش هم میهن درباره انقلاب مشروطه در سالگرد این رویداد را در ادامه می خوانید: اینک نیز بسیاری بر این گمانند که صورت مسئله نسبت دولت و جامعه در ایران، همچنان همان است که در صدر مشروطه بود و بدین تعبیر گویی صدر و ذیل تاریخ ما را باید ذیل تاریخ مشروطیت دانست و ما همچنان پشت همان درب دق الباب می کنیم. در انقلاب مشروطه نخست درکی حقوقی از این رخداد که همان برقراری عدالت خانه بود اولویت داشت، اما به مرور غلبه الگوی روشنفکری سیاست زده اهل ایدئولوژی از سنخی که شریعتی و آل احمد شمایل تکامل یافته آن ...
ثقه الاسلام به خاطر استقلال و تمامیت ارضی ایران مجاهدت کرد
باقی بماند و یکی از آنها هم نقش مؤثر در شکل گیری و استقرار جنبش مشروطه بود. وی مخالفت با نفوذ بیگانگان، قدرت اندیشه، صلابت قلم که حتی دشمن هم او را می ستاید و محمدعلی شاه از نظرات او استفاده می کند و مبارزه جانانه در تاریک ترین روزهای ایران را از جمله ویژگی های این شخصیت تاریخی مطرح کرد. نصراله زاده افزود: تقارن این همایش با ایام عزاداری محرم نوید حرکت خوبی است که بتوانیم در جهت ...
انقلابی برآمده از مردم| تاسیس عدالتخانه تا شروع جنبش ملی
به وابستگی نمایندگان ادوار مختلف مجلس شورای ملی در ارتباط با موضوع از نظر نفوذ گروههای مختلف اجتماعی روز و...ضروری است: در دوره اول مجلس که هنوز شعله های انقلاب فروزان بود و انتخابات جنبه مظهر واقعی طبقات و گروه هایی بودند که در طبقاتی داشت نمایندگان اکثرا ایجاد مشروطه سهم اساسی داشتند به طوری که بررسی شغل نمایندگان نشان می دهد بیش از 40 درصد نمایندگان از تجار و اصناف بودند در دوره از 21 ً بعد این ...
