فارابی؛ بنیادگذار فلسفه اسلامی و منتقد تفکر یونانی است
سایر منابع:
سایر خبرها
فارابی و تفکر او بنیان فکری تمدن نوین اسلامی در ایران است/ چرا فارابی مؤسس فلسفه اسلامی است؟
جناب میرداماد گفته اند. اینکه ارسطو را معلم اول را نامیده اند؛ چون او به حق معلمی کرد و علوم را طبقه بندی نمود و می دانیم که شرط اول انتقال معلومات این است که قاعده و طبقه بندیِ پایه و بنیادین از لحاظ ساختار داشته باشیم تا علوم را بتوان منتقل کرد. در کشف ها، ما الزاما به طبقه بندی احتیاج نداریم، ولی در ادراکات و در تعلیم و انتقال این امر، ضروری است. جناب فارابی نیزعلوم را در تمدن اسلامی ...
ابن سینا وام دار فارابی بود/ تبحر مؤسس فلسفه اسلامی در نواختن ساز
قرن چهارم و بعد در حدود سی و یک سال بعد، ابن سینا به دنیا می آید. دلایل مختلفی وجود دارد که فارابی را سزاوار مطلق عناوینی مانند اکبر فلاسفه و مؤسس و بنیادگذار فلسفه اسلامی می کند و همه اینها در به رسمیت شناخته شدن این روز در تقویم ملی ایرانیان به نام فارابی موثر بود. مثلاً فارابی لقب بلند و معظم معلم ثانی را دارد. گفته می شود که ارسطو را معلم اول نامیدند؛ چون او به حق معلمی کرد؛ یعنی علوم ...
هزار سال فلسفه داشته ایم
را بعد از معلم اول دارد که ارسطو است؛ افتخار ماست که معلم ثانی و ثالث از آنِ تمدن اسلامی است. معلم اول ارسطوی یونانی و بعد معلم ثانی جناب فارابی و سپس معلم ثالث را جناب میرداماد گفته اند. وی افزود: اما این لقب را هم برای ارسطو و هم برای فارابی، حصر در این دلیل کردن نوعی ظلم به آنهاست. به نظر من در ارسطو و فارابی نقطه تفاوت جوهری دقیقی وجود دارد. این دو تن، جامعیتی در بیان مسائل دارند؛ اما ...
جوانان نهضت احیای آثار فارابی راه بیندازند/ فیلسوفی که مبتکر فلسفه زبان بود
ارسطو را معلم اول نامیدند به این دلیل بود که به طبقه بندی علوم پرداخته بود. همین کار را فارابی در عالم اسلام کرد که بسیار قابل ستایش است. متأسفانه درباره این موضوع کار نمی کنیم و باید از غربی ها یاد بگیریم که چقدر کتاب درباره این ها تدوین می کنند و کار انجام می دهند. به طور مثال مرحوم محسن مهدی بر روی یک نسخه مغلوط از کتاب الحروف فارابی که در تهران بود و نسخه دومی هم نداشت سال ها کار کرد و منابع را ...
مهدی محقق: فارابی از دانشمندان درجه یک مملکت ماست
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، مهدی محقق در مراسم بزرگداشت حکیم فارابی همزمان با روز جهانی فلسفه (27 آبان) بیان کرد: در حقیقت در تقسیم بندی ای که در فلسفه اسلامی می کنند از نظر مکتب فکری، مکاتبی چون مشاء، اشراق و حکمت متعالیه وجود دارد. حکمت متعالیه بیشتر با نامذکر می شود و . مکتب اشراق با ، و مکتب مشا با شناخته می شود. رئیس هیات مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی افزود: برخی می گفتند وجه ...
عضو پیوسته فرهنگستان علوم: اگر فارابی نبود مسلما ابن سینا هم نبود
شناسی را وارد اسلام کرد، او همچنین در جلوگیری از خرافات و ابطال برخی احکام نجوم موجب خرافه هم بسیار موثر است. چهره ماندگار فلسفه ادامه داد: فارابی همچنین یکی از بزرگترین نظریه پردازان قرون وسطی در حوزه موسیقی نیز هست، او موسیقیدان تراز اولی تا دوران جدید بوده است. بنابراین به حق معلم ثانی نامیده شده است چون ارسطو تمام علوم اول را تدوین کرد و همین کار را فارابی در عالم اسلام انجام داد اما ...
فارابی و قله ای باشکوه در تمدن اسلامی
چهار پنج قرن اخیر ملاصدرا شبیه ترین فرد فارابی در رمز گشایی از موضوعات مبهم و پیچیده است. اسماعیلی اظهار داشت: در احوالات ابن سینا آمده است که کتاب ما بعدالطبیعه ارسطو را درک نمی کرده، اما وقتی شرح فارابی را می خواند همه نقاط مبهم در درک نوشته های ارسطو (معلم اول) برای او رفع می شود؛ به همین دلیل در فلسفه اسلامی در کنار همه توصیفات و لقب های فراوان برای توصیف فارابی او را معلم ثانی می ...
کتاب موسیقی کبیر فارابی اعجاب آور است
عملیِ دانشمندان و حکمای بعد از او شایسته این شهرت است و البته او را معلم ثانی و بنیانگذار فلسفه اسلامی معرفی کرده اند. مطلبی که می خواهم عرض کنم در مورد شخصیت فلسفی ایشان نیست. چون من در این زمینه تخصصی ندارم و قطعاً اساتید بزرگوار در این زمینه سخن خواهند راند. موضوع بحث من طبیعیات و علوم طبیعی و مبادی و شاخه های مختلف علوم طبیعی در اندیشه فارابی است. اینکه فارابی چه آثاری در حوزه طبیعیات برای ما ...
فارابی نمی تواند مؤسس حکمت طبیعی باشد
به گزارش ایکنا، مراسم بزرگداشت حکیم فارابی در روز جهانی فلسفه، امروز، 30 آبان ماه با سخنرانی جمعی از اندیشمندان، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و به صورت مجازی برگزار شد؛ در ادامه مشروح سخنان، غلامحسین رحیمی، معاون پژوهشی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری را می خوانید؛ همه فارابی را به عنوان بزرگترین حکیم قرون سوم و چهارم هجری می شناسند. همچنین به حق، اثرگذاری فارابی در حکمت نظری و عملیِ دانشمندان و حکمای بعد از او شایسته این شهرت است و البته او را معلم ثانی و بن ...
قول به تأسیس فلسفه اسلامی به سود این گرایش فلسفی نیست
به گزارش ایکنا، مراسم بزرگداشت حکیم فارابی در روز جهانی فلسفه، امروز، 30 آبان ماه با سخنرانی جمعی از اندیشمندان، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و به صورت مجازی برگزار شد. در ادامه مشروح سخنان حسن سیدعرب، عضو هیئت علمی دانشنامه جهان اسلام را می خوانید؛ در ابتدای سخن لازم است فرارسیدن روز جهانی فلسفه را به همه دوست داران این دانش تبریک بگویم و از انجمن آثار و مفاخر فرهنگی تشکر کنم که این فرصت را در اختیار بنده قرار داد تا مطالبی را مطرح کن ...
فارابی؛ فیلسوفی که به دنبال آرمان شهر بود
به گزارش ایکنا، مراسم بزرگداشت حکیم فارابی در روز جهانی فلسفه، امروز، 30 آبان با سخنرانی جمعی از اندیشمندان، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و به صورت مجازی برگزار شد. در ادامه مشروح سخنان مهدی محقق ، رئیس هیئت مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی را می خوانید؛ فارابی را باید در ردیف دانشمندان درجه یک کشور دانست و برخی هم معتقدند که او در ردیف ابن سینا قرار دارد. طبق تقسیم بندی ...
مدینه فاضله فارابی؛ مدینه ای با ایدئولوژی اسلامی
به گزارش ایکنا، مراسم بزرگداشت حکیم فارابی در روز جهانی فلسفه، امروز، 30 آبان با سخنرانی جمعی از اندیشمندان، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و به صورت مجازی برگزار شد؛ در ادامه مشروح سخنان سیدعبدالله انوار ، عضو شورای علمی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی را می خوانید؛ یکی از آثار فارابی که به دست آمده و چاپ شده عبارت از کتاب العباره است که کتاب باری آرمیناس ارسطو است و در سال ...
تفاوت نگاه ارسطویی با افلاطونی در چیست؟
به گزارش ایکنا، مراسم بزرگداشت حکیم فارابی در روز جهانی فلسفه، امروز، 30 آبان ماه با سخنرانی جمعی از اندیشمندان و به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و به صورت مجازی برگزار شد؛ در ادامه مشروح سخنان اصغر دادبه ، عضو هیئت مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی را می خوانید: با توجه به رساله معروف فارابی به نام الجمع بین رأیی حکیمین که مراد، افلاطون و ارسطو بوده اند، بحث کو ...
انوار: فارابی سیاست و جامعه را فیلسوفانه تحلیل کرده است
می کرده است، مهارت فلسفه اهمیت بیشتری داشته است، گفت: در بخش اول یا نیمۀ اول قرن چهارم، مهارت او در فلسفه بیشتر مطرح شده است و نه در طب، در همین دوره زکریای رازی زندگی می کرده است که او هم با دو یا سه سال تفاوت نسبت به فارابی در همین دوره وفات می کند. علی ابن عباس اهوازی هم که مؤلف کتاب کامل الصناعه الطبیه است، او هم در همین دوره ها است و البته می دانیم که تا قبل از کتاب قانون، کتاب او مورد توجه ...
آیت الله مصباح نه شیفته فلسفه غرب بود و نه به آن بغض داشت
بین مبانی فکری، مبانی ارزش شناختی، هستی شناختی و معرفت شناختی را جدا کردند و سهم معرفت شناسی از همه بیشتر بود. محمدی بیان کرد: ویژگی خاصی که حاکی از فراست وی بود این است که نظراتی را که به نوعی گلوگاه دانش شناخته می شد مورد توجه قرار دادند، با وجود ده ها نظریه غربی در زمینه معرفت شناسی به موضوعاتی چون؛ شکاکیت و عینیت علوم انسانی، ارزش شناخت، نفس الامر، معقول ثانی، پاسخ به شبهه شیطان ...
تمایز ماهیت از وجود نمود اسلامی کردن فلسفه یونانی نزد فارابی است
و گزیده گوی چون دُر، کز اندک تو جهان شود پُر . بنابراین، ما این کتاب را از فارابی می دانیم و بر آن می رویم که واجد اهمیت والایی در تاریخ فلسفه اسلامی بالمعنی الاعم در همان مقام اسلامیزاسیونی است که از آن بحث شد. یکی از مطالب مهم فلسفی که از آثار اسلامی کردن است و در سال های بعد به آن سوی عالم منتقل می شود و در دوران اسکولاستیک بسیار مطرح است و در فلسفه الهی ما هم بسیار مطرح است و از ...
فارابی معاصرتر از برخی پژوهشگران است
بسیار مفصلی دارد. همچنین فارابی به زبان شناسی هم پرداخته است. اما نکته دیگر اینکه فارابی شناسی در قزاقستان اهمیت و ارزش بسیاری داشته است؛ به خصوص از سال 1970 میلادی به بعد و در زمان شوروی سابق که تلاش زیادی شد تا برخی از آثار معروف فارابی به ویژه موسیقی کبیر و آثار او در حوزه فلسفه، منطق یا ریاضیات و البته کتاب الحروف را به زبان قزاقی ترجمه کردند. البته بیشتر این آثار ابتدا به زبان روسی ...
علامه طباطبائی به من گفت دیگر شعر نگو
...؛ یعنی اسیر گفتمان های موجود نمی شود. یکی ازگفتمان های بسیار جدی که در جامعه ما وجود دارد و از اندیشه یونان بوده و در اسلام نیز بوده است، اندیشه گفتمان ارسطوئی است، یکی از موارد گفتمان ارسطوئی به تعبیر بنده بحث سیاه چاله ی منفصله است یعنی یک یاء ای از ارسطو برای ما به یادگار مانده است و تصور می کنیم بین امور چنان تعارضی وجود دارد که قابل جمع نیستند. علامه طباطبایی خود را از این سیاه چاله ...
الحاد جهان بینی منسجمی ندارد و ناممکن است
نپذیرفتن آن، ناسازگاری های درونی است و کسانی که این ادعا را دارند، یا به لوازم سخن و ادعای خود آگاه نیستند یا اینکه لجاجت دارند. یکی از موضوعات مهم در الهیات و فلسفه، موضوعات مربوط به خدای متعال و اوصاف و عملکردش در جهان است. به قول شهید مطهری، پیوسته برای همه انسان ها در طول زندگی، قضیه خدا یک مسئله بوده است. خداناباوری یا الحاد نیز یکی از مهم ترین مسائل در مطالعات خداشناسی است. در گذشته نیز افرادی ...
تفاوت طب فارابی با طب امروزی در چیست
به گزارش ایکنا، مراسم بزرگداشت حکیم فارابی در روز جهانی فلسفه، امروز، 30 آبان ماه با سخنرانی جمعی از اندیشمندان، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و به صورت مجازی برگزار شد؛ در ادامه مشروح سخنان نجفقلی حبیبی ، استاد و پژوهشگر فلسفه اسلامی را می خوانید؛ بحثی که می خواهم درباره فارابی مطرح کنم، مربوط به پزشکی او می شود. گرچه در کتاب عیون الأنباء فی طبقات الأطباء بیان شده است که فارابی در پزشکی بسیار ماهر و استاد بوده و علی رغم ای ...
آینده فلسفه در ایران| سیدمصطفی محقّق داماد
مند به آموختن فلسفه اسلامی شد. شواهد متقن نشان می دهد که وی برای فراگیری فلسفه اسلامی تلاش بسیار نمود و بر این باور بود که باید نزد کسی فلسفه بخواند که فلسفه را چشیده باشد؛ لذا استادان واقعا برازنده آن روز را که چندان هم شناخته شده و نامدار نبودند، بلکه کاملا منزوی و گوشه نشین بودند، با تفحص کامل یافت و نزدشان زانو زد. میرزا علی اکبر حِکَمی اردکانی مرد گوشه نشینی بود؛ ولی این شاهزاده به ...
آینده فلسفه در ایران
شعار سال : آنچه در پی می آید، سحنرانی آیت الله آقای دکتر سیدمصطفی محقق داماد عضو پیوسته و رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم در مدرسه عالی شهیدمطهری است که به مناسبت روز جهانی فلسفه (19 آبان 1400) ایراد شده است. درآمد 1 مقدمتاً باید تأکید کنم که کلمه فلسفه در عنوان این وبینار را اگر هم نظر برگزارکنندگان معنی عام آن بوده، من به فلسفه اسلامی تفسیر می کنم و در باره آینده ...
ستاد بحران آثار و ابنیه تاریخی اصفهان تشکیل شود
...، اما متأسفانه امروز مورد بی توجهی قرار گرفته اند. ریاحی تأکید کرد: اصفهان در بحث علوم قرآنی نیز از گذشته تا امروز افراد زبده ای داشته است. در تفسیر، فقه، فلسفه، حدیث، تاریخ نگاری و عرفان جایگاه و افراد صاحب نامی داشته است که نام آ ن ها باید ماندگار بماند، در حالی که در کوچه و خیابان های این شهر نامی از این اندیشمندان و بزرگان نیست. وی با اشاره به جایگاه تخت فولاد اظهار ...
عمل به قرآن؛ عامل شکل گیری تمدن اسلامی/ فقط زشتی های غرب را فرا گرفتیم
پیوسته فرهنگستان علوم ایران است. او از برگزیدگان همایش چهره های ماندگار در عرصه فیزیک و برنده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران است. در ادامه بخش نخست این گفت وگو را می خوانید؛ ایکنا- موضوع بحث ما وضعیت تولید علم در ایران است. به عنوان مقدمه لازم است اشاره بفرمایید تولید علم به چه معنا است و چه اهمیتی دارد. بعد هم موضع خودتان در این مسئله چیست و آیا وضعیت تولید علم در ایران را مطلوب می دانید یا خیر. ...
عرفان بدون اخلاق ممکن نیست
درونی کاری ندارد. استاد مصباح ملکات را هیئت های درونی که جزء شخصیت انسان است می داند که البته ممکن است برخی صفات از روی عادت باشد و در وجود انسان راسخ نباشد که باز هم در قالب ملکات بحث می شود. این پژوهشگر اخلاق تصریح کرد: علم اخلاق علمی است که از انواع صفات خوب و بد انسان بحث می کند و نحوه اکتساب صفات خوب و زدودن صفات بد را به بحث می گذارد؛ پس موضوع اخلاق صفات و رفتارها است، در اخلاق ارسطو ...
فلسفه و آینده آن در ایران/ چرا امیدوار نباشیم؟
جهان توسعه نیافته هنوز بتواند چراغی را فراروی آینده و پیش پای روندگان راه توسعه بگیرد تا از گمگشتگی و سرگردانی آزاد شوند و با هر بادی به این سو و آن سو نروند. در کشور ما نیز در این اواخر شاید بر اثر احساس همین نیاز است که به فلسفه ها توجه می شود و در حوزه های علوم دینی بحث های فلسفه جدّ بیشتر پیدا کرده و در گروههای آموزشی فلسفه دانشگاه ها هم استادان صاحب نظر و دانشجویان ممتازی پیدا ...
پاسخ ابن سینا به سوبژکتیویته سینوی چیست؟
فلسفه ی مشایی وجود دارد؟ اولین پرسشی که بعد از این مقدمه به ذهن می رسد این است که آیا امکان طرح پرسش از سوبژکتیویته در فلسفه ی مشایی وجود دارد یا نه؟ پاسخ من مثبت است. به باور من این پرسش را نه تنها در نزد ابن سینا بلکه می توان آن را به فلسفه ی مشایی تعمیم داد و در گامی فراتر پرسش از سوبژکتیویته را به تفکر فلسفی جهان اسلام می توان تعمیم داد. یعنی از آغاز تاکنون به خصوص در نزد فلسفه اندیشان ...
یک قاعده اصولی باعث فراموشی سیاق در تفسیر شده است
به گزارش ایکنا، ششمین جلسه دوره جدید درس تفسیر قرآن آیت الله ابوالقاسم علیدوست، استاد درس خارج حوزه علمیه، صبح امروز در فضای مجازی برگزار شد. متن جلسه را در ادامه می خوانید؛ بحث در ارتباط با فلسفه تفسیر بود. وارد مسئله پنجم یعنی شروط تفسیر شدیم و تاحدی در این موضوع بحث کردیم. چون این بحث از مباحث مهم ما در فلسفه تفسیر است مقداری بیشتر درباره آن صحبت می کنیم. قبلش یک نکته ...
داوری اردکانی: آثار مهم فلسفه در ایران در ترجمه و مخاطب شناسی مشکل دارند/ تاکید اعوانی بر گفت وگونکردن ...
و پانزدهم است و این دانشجو هم بینش تاریخی ندارد و نتیجه این می شود که دانشجو به بحث اصالت وجود و ماهیت می افتد و نمی تواند بفهمد که چرا اینها طرح شد. عضو هیئت علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: آموزش فلسفه اسلامی، فراگیر جریان های عمده نیست و غالب دانشجویان فلسفه ما با فارابی بسیار کم آشنا هستند و از فلسفه رازی و ابوالحسن عامری و فلسفه مهم در تمدن غرب یعنی ابن رشد خبر ندارند و این نشان می ...
فعالیت 2300 کتابخانه عمومی در سراسر کشور
فلسفی اشاره به تفکر انسان دارد. در این باب 14 رساله وجود دارد که جمله اول اولین رساله آن ارسطو می گوید:" انسان موجودی است که ذاتا میل به دانستن دارد" و تلاش می کند به ما نشان دهد که فلسفه چیست. ما علوم مختلف داریم اما فلسفه بالاترین علم است چون علم کلی است و دیگر علوم حوزه خاصی را بررسی می کند اما فلسفه اوصاف کلی علوم را بررسی می کند. وی درباره جایگاه فلسفه در ایران تصریح کرد: منظور از ...