نظام معرفت شناسی؛ بازخوانی بنیان های معرفتی فارابی منتشر شد
سایر خبرها
ابن سینا؛ پزشکی با تخصصِ احیاءگریِ فلسفه/ او فیلسوف بود نه متکلم/ تثلیث اخلاق، تفلسف و پزشکی در گفتمان ...
که از جمیع جهات این رنگ مورد توجه قرار گرفته است. رازی تاثیرات فراوانی در پزشکی از خود بر جای گذاشت. نوشتن شرح حال مریض توسط پزشک، پوشیدن لباس سفید و ... از جمله روش هایی است که رازی در پزشکی باب کرد و ابن سینا هم چنین مواردی را از او آموخت. طب مثل همه علوم دیگر از قبلی ها به بعدی ها می رسد. این روال در خصوص ابن سینا هم صدق می کند و از طبابت پیش از خود بهره می برد. طب قدیم از یونان ...
مرقومه ای از حسن بلخاری قهی به مناسبت روز بزرگداشت ابوعلی سینا و محمدبن زکریای رازی
گذاری مکتب فلسفه اسلامی را به انجام نرسانده (سالمرگ فارابی سال 338 هجری است). ابن سینا، این زعیم بزرگ عقلانیت جهان اسلام و بزرگ ترین عقل فلسفی در تمدن اسلامی نیز 48 سال پس از وفات رازی به دنیا می آید (سال 359 هجری) و نود سال بعد از درگذشت فارابی یعنی در سال 428 هجری، وفات می کند بنابراین رازی زمانی ظهور می کند که مدافعان بزرگ عقلانیت یعنی فارابی و ابن سینا در تمدن اسلامی به ظهور نرسیده بودند. در ...
در باب نسبت رازی، ابن سینا و الحاد
و أبدی جهله فیما حاوله و رامه (همان) که البته جواب تند و گزنده ای است و مبنایی برای حملات بسیار به شیخ الرئیس در طول تاریخ پزشکی و نمونه معاصرش در کتاب حکیم رازی. قصد این کلام، داوری در باب مجادله فوق نیست. زیرا تخصص آن را ندارد اما تأکید بر این معنا است که هنگامی که قلمرو بحث، مسائل خاص فلسفی است رأی شیخ الرئیس ارجح است. به ویژه با توجه به این که مفهوم فلسفه در نزد رازی و ابن سینا ...
تعامل میان ملت ها با شناخت و فهم مشترک از فرهنگ میسر است
ایران شناسی: تجربه دیروز، وضعیت حال، نگاه به آینده گفت: رویکرد اصلی در برگزاری این همایش دیپلماسی فرهنگی بوده است این امر با توجه به گسترش موضوع ایران هراسی در جهان از اهمیت بیشتری برخوردار است. و ضرورت غلبه به این مسئله تلاش بیشتر ایران و سایر کشورها را می طلبد. وی افزود: با توجه به اینکه جامعه علمی و دانشگاهی در سطح دنیا آن طور که باید از مباحث و مطالعات مربوط به حوزه ایران آگاهی لازم را ...
وفاداری استاد حکیمی به حقیقت بر عدالت خواهی او تقدم دارد/ الحیاة ؛ مجموعه ای هدفمند
و اندیشمند باید بین معارف وحیانی و مخاطبان واسطه شود ولی اینکه این واسطه گری آیا می تواند خالصانه و عاری از هر نظام و مکتب دیگر و در عین حال کارآمد باشد، محل نزاع است. من به عنوان معلم فلسفه و کسی که اسفار درس می دهد می خواهم بگویم کسانی مانند ابن سینا و ملاصدرا و ... وقتی به نماز می ایستند نمی گویند یا واجب الوجود بالذات من جمیع الجهات یا باسط الحقیقه من کل اشیاء و ... خدایی که ملاصدرا و ابن ...
زاد روز بوعلی سینا و روز پزشک
من یکی و آن هم کافر پس در همه دهر یک مسلمان نبود" او به واسطه عقل منطقی و نظام یافته خود حتی در طب نیز تلاش داشت تداوی را تا سرحد امکان تابع قواعد ریاضی سازد. تسلط بر فلسفه را کمال برای یک دانشمند می دانست. وی برای آگاهی از اندیشه های ارسطو و درک دقیق آن، آن گونه که خود در شرح احوالش نوشته است، 40 بار کتاب علم الهی و یا مابعدالطبیعه (متا فیزیک) ارسطو را خواند و به حکم تصادف با ...
دلیل بحران های فکری و اجتماعی مسلمین چیست؟
. همچنین، به خوبی آگاهم که آثار دکتر سید جواد طباطبایی به طور کلی و نیز کتاب ملت، دولت و حکومت قانون: جستار در بیان نص و سنت به طور خاص، و نیز نقدهای دکتر سید جواد میری به این اثر هیچ یک مستقیماً به حوزه های معرفت شناسی، فلسفۀ دین، علم کلام، الهیات، اسلام شناسی، فلسفۀ فقه و علم اصول فقه مربوط نمی شوند، لیکن مباحث جسته و گریختۀ این دو بزرگوار در حوزه های تفکر اجتماعی، فلسفۀ سیاسی و فلسفۀ حقوق و اختلاف ...
سیری در سلوک علمی و عملی علامه محمدرضا حکیمی
محمدرضا حکیمی (متولد 1314- 1400ش) مجتهد و نویسنده آثار دینی است. حکیمی از منتقدان فلسفه صدرایی است و آثاری در نقد الهیات صدرایی نوشته است. به باور او عقل دینی، خودبنیاد است و برای شناخت معارف دین باید مستقل از فلسفه اندیشید. بر همین اساس مهم ترین اثر او مجموعه حدیثی الحیاة است که در آن تلاش کرده یک نظام فکری بر اساس احادیث شیعی تصویر کند. حکیمی، در عرصه سیاسی و اجتماعی، عدالت محور و ...
رئیس فلاسفه اسلام از دیدگاه امام خمینی (س)
اغراض ما بعد الطبیعه فارابی فرا گرفت؛ او با درمان بیماری فرمانروای بخارا نوح بن منصور، از مقربان حکومت او شد و به کتابخانه بزرگ دربار راه یافت و از کتاب های آن فراوان استفاده کرد. ابن سینا تا بیست و دوسالگی در بخارا بود ولی بر اثر حمله ای که به بخارا شد، ضرورت وی را بر آن داشت که بخارا را ترک گوید. گرگان، ری، قزوین و همدان؛ مقاصد بعدی این نابغه طب و فلسفه ایران بودند و او در همدان با خدمت ...
حکیمی روشنفکر زندگی محور است/ در روزگاری که گفتمان مرگ پیشرو بود، الحیات نوشت
همین است که محمدرضا حکیمی را فیلسوف عدالت خوانده اند... من فکر می کنم اطلاق فیلسوف عدالت برای حکیمی درست نیست. اولا او اگرچه فلسفه خوانده بود و حتی به آن تعلق خاطر داشت؛ اما خود را فیلسوف نمی دانست. فیلسوف خواندن کسی که می گوید انسان با فلسفه رستگار نمی شود، اشتباه است. ثانیا مباحثی که او در باب عدالت مطرح می کرد، اساسا درون دینی و به شیوه مرسوم مکتب تفکیک بود. او برای فهم متن از فلسفه عبور ...
فرهنگ ضد بی نظمی است و بی توجهی به آن آشفتگی اجتماعی به همراه دارد
همیشه بوده و همیشه مردمان هوش داشتند. اما عقل صورت های متفاوتی پیدا کرده است. هوش امری بیولوژیک و روان شناختی است. اما عقل مرتبه بالاتری دارد و با روان آدمی مرتبط است که مطالبی در این باب نوشته ام. دکتر توسلی تصور کردند که من درباره ی گسست تاریخی بحث کردم. من چیزی درباره گسست نوشته ام. گسست معمولاً روی می دهد که برخی اساسی است و برخی اساسی نیست. رفتن این حکومت یا آمدن آن حکومت ممکن است ...
حمایت جمعی از اساتید مطالعات فرهنگی و فعالین هنری از وزیر پیشنهادی ارشاد
تسلط بر مباحث فرهنگی، توانایی ارتباط با مردم، انقلابی گری، دشمن شناسی و درک عمیق از جنگ نرم، بهره مندی از توان فهم امور هنری و نظری، شجاعت و جوان گرایی استعانت فرمائید. ما بر این باوریم که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در شرایط کنونی نیازمند وزیری جوان، با انرژی، متعهد، خوش فکر، متدین، کاردان و انقلابی است که فارغ از رویه ها و ملاحظات مرسوم و ملال آور و تکراری و بوروکراتیک، با استفاده از ظرفیت های ...
منظومه فکری آیت الله العظمی مکارم شیرازی، جدیدترین اثر عبدالحسین خسروپناه
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو به نقل از اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، استاد عبدالحسین خسروپناه عضو هیات علمی پژوهشگاه طی گفتگویی به تبیین این اثر ارزشمند پرداخت و گفت: دین مبین اسلام با جامعیت و جاودانگی که دارد؛ در بردارنده مباحث بینشی، دانشی، نگرشی، انگیزشی، منشی و کنشی است. این جامعیت در قرآن و سنت نبوی و علوی و ولوی باعث شد تا متفکران، علما، محدثان ...
نگاه علم به تجربه دینی متدینان و زندگی پس از زندگی
فلسفی بود. فلاسفه، نفس انسان، عواطف، قوای عقلیه، نامیه و شهویه را بررسی می کردند. اما در دوره ی جدید یعنی اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم است که آرام آرام روانشناسی به عنوان یک علم از فلسفه جدا شد و ابتدا سعی کرد در نظریات رفتارگرایی و اخیرا در مباحث مربوط به نوروساینس، عواطف و احساسات انسان را بصورت علمی توضیح دهد . درویش از چند ابزار علمی و کارکرد آن ها حرف می زند و به نوعی از نقش ...
بنای آرامگاه بوعلی سینا تلفیقی از چندین دوره معماری است/توجه بوعلی سینا به وضو و نماز برای یافتن راه حل ...
، ریاضی و عربی را از دانشمند هم عصر خود یعنی عبدلله ناتلی فرا میگیرد. حکیم در سن 10 سالگی حافظ کل قران شده است زارعی بیان کرد: بوعلی سینا در سن 10 سالگی قرآن را به طور کامل حفظ کرده و با توجه به علاقه ای که به فنونی همچون منطق ، الهیات، خلقیات و فلسفه داشته، ابتدا مطالعات عرفانی خود را با تفسیر قرآن شروع میکند و روز به روز بر علم خود می افزاید وی عنوان کرد: با توجه به ...
مرحوم حکیمی قرآن شناسی دردمند بود
با صدور پیامی اعلام کرد: اندیشمند ارجمند، زبده حکمت ایمانی و نقاوه معرفت قرآنی، عدالت نگار برجسته تمدن اسلامی، ادیبِ اَریب و پیر خرد، حضرت استاد محمدرضا حکیمی قدس الله نفسه الزکیه دیده به دیدار حق برگشود و قلوب بسیاری را اندوهبار نمود. آثار استوار این مرزبان سترگ ثغور توحیدی و حماسه سرای عدالت ناب علوی مشرب های از چشمه تسنیم معارف اصیل وحیانی را در بسیط زمان جاری ساخت و کامِ عطش و طُهر جان چندی ...
فیلسوف ایرانی در چشم عارف آلمانی
نام ابن سینا را نمی برد و گاهی نیز با کنایه او را مورد تعریض قرار می دهد، از بسیاری از اصطلاحات و نظریه پردازی های او در پی ریزی نظام عرفان نظری سود می برد. این مطلب را نگارنده در مقاله ای دیگر نشان داده ام. اما اکنون، در این مقاله، بحث از عارف بزرگ آلمانی، مایستر اکهارت است که شاید بزرگ ترین نظریه پرداز عرفان مسیحی باشد. وی علاوه بر این که عارف بزرگی است، به تعبیر مورخان فلسفه، نقطه عطف ...
اصطلاح نامه ای برای فلسفه شرق
.... کتاب مفاهیم اصلی در فلسفه شرقی اثر الویر لیمن با ترجمه شیرین سادات بطحایی در 432 صفحه، شمارگان 330 نسخه و قیمت 85 هزار تومان توسط نشر علم در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. به گزارش خبرگزای کتاب ایران(ایبنا) اصطلاح نامه ها برای علاقه مندان به حوزه های گوناگون معرفت یکی از منابع کاربردی و مفید هستند؛ مفاهیم اصلی در فلسفه شرقی هم با همین رویکرد توسط الویر لیمن استاد ...
بررسی تاثیر مقامات العارفین بوعلی سینا بر متون عرفان عملی
مقامات العارفین در نمط نهم اشارات است که بسیار مهم است و تعلق ابن سینا را به عرفان اسلامی به خوبی نشان می دهد. این اثر بر متون عرفان عملی مانند منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری و حکمت متعالیه ملاصدرا اثرگذار بوده است. بیست و چهارمین نشست از مجموعه درس گفتارهایی درباره ی بوعلی سینا در روز چهارشنبه سوم شهریور ساعت 11 صبح با عنوان بررسی تأثیرات مقامات العارفین بوعلی سینا بر متون عرفان عملی ب ...
جعل روایات غیرسیاسی اعتقادی؛ مهم ترین مأموریت علمای اموی برای تثبیت بنی امیه
فاده کند تا خود را تثبیت کند، عبارت از جعل روایات غیرسیاسی اعتقادی است. روایاتی از این دست که خدا چطور است و آسمان ها را چطور خلق کرده یا معاد چطور است یا آدم و حوا چطور بودند و ... . اینها روایاتی است که مورد توجه ما نیز قرار گرفته است. اینها به نام اسرائیلیات شناخته می شوند و یک دینداری و جهان شناسی، هستی شناسی، معرفت شناسی و فرجام شناسی یهودی را تثبیت کرده است. در حقیقت، جریان کعب الا ...
ابن سینا، مردی هزارساله و فراتر از زمان
فلسفه اسلامی، ابن سینا و تمثیل عرفانی، ابن سینا وحکمت مشرقیه، ابن سینا وابداعات تاسیسی- استنتاجی در منطق، عشق از منظرابن سینا، فلسفه ریاضیات ابن سینا، رساله الطیرنویسی ابن سینا، ابن سینا در میانه فلسفه و دین، ابن سینا و فلسفه ورزی در جامعه فلسفی ایران، جایگاه فلسفه هنر در آثار ابن سینا، فراموشی پرسش از وجود در فلسفه سینوی، تاملی در مفهوم معرفت از نگاه ابن سینا و مولانا، بررسی و تحلیل قانون ابن ...
عقل گرایی؛ وجه اصلی اختلاف دو مکتب اصولی و اخباری
فقه اسلامی در نظر گرفته شود. چرا؟ زیرا از نظر او فهم آیات مبهم قرآن (متشابهات) تنها از طرف مخاطبان اصلی قرآن که معصومین هستند، میسر است. بنابراین تنها معصومین قادر به درک قرآن هستند. اما دیگران نمی توانند آیات قرآن را به تنهایی و بدون اتکا به احادیث درک کنند. بنابراین از نظر او نه اجماع نه عقل و نه قرآن نمی توانند منبع فقه اسلامی باشند بلکه این تنها حدیث است که می تواند منبع اصلی ...
علامه مجلسی؛ فقیه و محدث نامدار تشیع
سالگی از فیلسوف بزرگ اسلام ملاصدرا، اجازه روایت گرفت. علامه مجلسی که به دانستن عشق می ورزید، در اندک زمانی در علوم گوناگون حوزه درسی آن زمان، مثل صرف و نحو، معانی و بیان، لغت و ریاضی، تاریخ و فلسفه، حدیث و رجال، درایه و اصول و نیز فقه و کلام، به درجه استادی رسید و در برخی از این دانش ها کتاب های سودمندی به رشته تحریر در آورد. وی در دوران جوانی خود از محضر دانشمندان و عالمانی عالیقدر همچون ملاعبدالله ...
علیرضا پارسا، نویسنده کتاب های فلسفی درگذشت
آمریکا در کتاب های درسی دانشگاه پیام نور نمونه کوچکی از تلاش های متعهدانه ایشان در حفظ و گسترش ارزش های قرآنی و انقلابی در دانشگاه بود. از وی علاوه بر چاپ ده ها مقاله علمی پژوهشی در حوزه مطالعات فلسفی، کلامی و معارفی 7 عنوان کتاب آموزشی و پژوهشی تحت عناوین منطق جدید 1، منطق جدید 2، مبانی فلسفی و کلامی اخلاق زیست محیطی، ابن رشد و مسأله دین و فلسفه، اخلاق مصرف با تکیه بر نهج البلاغه؛ غزالی ...
علامه مجلسی را بیشتر بشناسیم
اخباریان استناد کرده اند. برای نمونه علامه مجلسی، چنان که روش اخباریان است، به طور کلی اعتبار عقل را رد نمی کرد و در جاهایی از آثار خود روش فهم اصول دین را معرفت نظری عقلانی دانسته و در مواردی خود به استدلال عقلانی و و بهره گیری از زبان و اصطلاحات فلسفی در تحلیل و تفسیر برخی از احادیث پرداخته است. علامه مجلسی همچنین بر خلاف اخباریان به علم رجال پرداخت و به تالیف کتابی در رجال دست زد، او به حجیت ظواهر ...
ترس با خشیت فرق دارد/ عقل رسول باطنی است
توست؟ یکی از بحث های بسیار مهم در مکاتب فلسفی قرن نوزده و بیست و حال حاضر؛ این است که انسان را چگونه صورت بندی کنیم و چه تفسیری از وجود انسان داشته باشیم؟ مفهوم سوژه از مفاهیم بسیار دقیقی است که در مکاتب فلسفی معاصر، در تاریخ فلسفه و در اندیشه ها و مکاتب فلسفی بحث شده و می شود؛ به عنوان مثال ایمانوئل کانت در صحبت در مورد انسان، دسترسیِ انسان با وجود، یا مواجهه ی انسان با هستی را به دو ساحت تقسیم می ...
حجت الاسلام غلامی؛ شرایط یار امام حسین بودن چیست؟
است که یار امام حسین (ع) شدن چه شرایطی دارد؟ آیا همین که در حرف بگوییم ما یار امام حسین (ع) هستیم کافی است یا باید مجدانه شرایطی را در خودمان فراهم کنیم؟ من قصد دارم در در اینجا به چهارده شرط مهم اشاره کنم : * نفی عبودیت غیر خدا و شکستن بت ها خیلی از ماها بدون آنکه بدانیم گرفتار شرک هستیم و انواع بت خانه ها برای خودمان درست کرده ایم. بت نفس، بت پول، بت جاه و مقام، بت علم، بت ...