فلسفه علوم انسانی روشن می کند به چه دانش هایی در ایران معاصر نیاز داریم
سایر منابع:
سایر خبرها
علوم شناختی، روح دیجیتال، الهیات کامپیوتر و چند موضوع دیگر
سوم بحث بنده درباره نسبت علوم شناختی با فلسفه دین است. می توان این نسبت را از جهات مختلف در نظر گرفت. یک بحث این است که علوم شناختی مسائل جدیدی همانند تحلیل های عصب شناختی از مفهوم خدا را برای فلسفه دین معاصر ایجاد کرده است. ما در علوم شناختی گاهی با مطالعات شناختی دین سروکار داریم که باورهای دینی را بررسی می کنند که یک بخش از آن را دینِ شناختی می گویند. هدف اصلی از دینِ شناختی، برگرداندن مفاهیم ...
یادی از علامه محمد تقی جعفری
، پروفسور عبدالسلام و پروفسور روزنتال ، از فیلسوفان مطرح آن زمان داشت. استاد محمدتقی جعفری همچنین به مقایسه میان روش دانشمندان و فلاسفه شرقی و غربی در جهان بینی پرداخت و علاوه بر مطالعه نقادانه بخش عظیمی از فرهنگ غرب، در بحث ها و مکاتبات خویش با اندیشمندان غرب، قدرت و عظمت فرهنگ و معارف اسلامی را کاملا آشکار ساخت. وی سال های متمادی در تبریز، تهران، حوزه علمیه قم و حوزه علمیه نجف ...
نگاهی به زندگی و زمانه علامه جعفری در سالروز رحلتش/ پیشگام گفت وگوی تمدنی
متفکران معاصر شیعه است که بررسی های مفصلی درباره حقوق بشر به انجام رسانده است. در حالی که دنیای غرب مدعی رهبری و اداره حقوق انسان ها بدون توجه به خصلت های فردی و گرایش های مذهبی آن هاست و حقوق بشر را می توان دینِ تمدن غرب نامید، علامه جعفری با تحقیقات خود ارزیابی های خواندنی و قابل توجهی را در این عرصه مطرح می کند. در حالی که سنت فلسفه اسلامی، نفس شناسی و مباحث مربوط به آن رواج دارد، علامه ...
فیلسوفی در تراز حکمت و معرفت
متشرع و اهل ظاهر که علوم عقلی را کفر و الحاد می خواندند، در امان نبود، اما ایشان با آن حریت و آزاداندیشی که داشت، برای رشد و تعالی فلسفه، نهایت جهد و تلاش خود را به کار گرفت که حاصل آن مجاهدت، نگارش ده ها جلد کتاب و رساله فلسفی، تربیت ده ها شاگرد ممتاز و برجسته و در مجموع، روشن نگه داشتن چراغ فلسفه در ایران معاصر است. علامه طباطبایی به عنوان یکی از ادامه دهندگان و رهروان فلسفه صدرایی و به ...
موضوعات جدیدی در معرفت شناسی، به زودی برای فیلسوفان مسلمان جلب توجه می کند
پیدا می کنیم. البته این تعریفی بسیار عام است. نکته دیگر درباره رابطه فلسفه دین و کلام جدید است. به نظر بنده تفاوت بین فلسفه دین و کلام جدید از لحاظ محتوا و روش نیست چراکه در این زمینه هیچ تفاوتی ندارند و موضوعاتی شامل تاریخی بودن دین، نبوت، کثرت گرایی دینی، تجربه دینی و استفاده از روش های هرمنوتیک نسبت به متون اسلامی که تحت عنوان کلام جدید مطرح می شوند در فلسفه دین نیز مورد بررسی قرار می گیرند ...
علامه طباطبایی، فلسفه را عینا در خدمت تفسیر قرار داده است
سرویس : اندیشه - علوم انسانی زمان : شناسه خبر : 1232825 به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، نشست علمی با موضوع “نقش تفسیری فلسفه در المیزان” به مناسبت سالروز ارتحال علامه طباطبایی(ره) و روز جهانی فلسفه توسط گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد. این نشست علمی با حضور حجت الاسلام والمسلمین رودگر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛ حجت ...
شماره 104 فصلنامه علمی قبسات منتشر شد
...> رضا اکبریان؛ علی فلاح رفیع؛ رضیه سادات امیری چکیده: چگونگی و روش به کارگیری منابع معرفتی به تناسب علوم مختلف، نقش مهمی در اعتبار و گسترۀ آن دانش دارد. صدرالمتألهین و علامه طباطبایی علی رغم استفاده از مقدمات بدیهی و روش برهانی برای اثبات گزاره های فلسفی، از دیگر منابع معرفتی نیز بهره می برند؛ اما در نحوۀ استفاده از این منابع یکسان نیستند. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی در صدد مقایسۀ ...
انقلاب اسلامی به برکت تعالیم قرآن بزرگترین دستاورد برای ملت ایران بود
امام (ره) نیز خط بطلان بر پدیده جدایی دین از سیاست کشیدند ابراز داشت: از قرآن باید در راه تاسیس جامعه، اداره جامعه، نظام سازی و دولت سازی بهره گرفته شود و به برکت تعالیم قرآن و بازگشت مردم به دامان قرآن بود که بزرگترین انقلاب دوران معاصر به عنوان یک دستاورد بزرگ نصیب ملت ایران شد. رئیس سازمان عقیدتی سیاسی فرماندهی کل انتظامی کشور افزود: امروز نزاع ما با جهان سلطه و طاغوت بر سر این حقیقت ...
علامه طباطبایی عدالت را لازمه اقامه دین در جامعه می دانست
نوآوری هایی است که به تعبیر استاد مطهری در صدسال آینده برای بشریت روشن می شود که چه ابعادی را بازکرده و چه نوآوری هایی در حوزه های مختلفِ اخلاق، تفسیر و مباحث اعتقادی و نظایر آن ها داشته است. اصالت واقعیت در فلسفه علامه طباطبایی او تصریح کرد: در حوزه فلسفه به صورت مشخص می توان به چند مطلب اشاره کرد؛ ازجمله اینکه یکی از بحث های جدی بین فلاسفه اصالت وجود و ماهیت است و مشهور است ...
دانشمندی حکیم و ژرف اندیش
به صورت تجربی حاصل شود، بلکه علم نیازمند و وامدار برخی اصول فلسفه و دین است و علم تجربی به تنهایی نمی تواند پاسحگوی تمام سئوالات بشر باشد، لذا یک نگاه جامع نگر لازم است تا امکان پاسخ سئوالات خارج از حیطه علوم تجربی را فراهم کنند. ایشان همواره به نیازهای فکری زمان خود و اولویت ها و ضرورت های مباحث روزانه توجه داشت و در حجره بحث های نظری عافیت طلبانه و انزواجویانه زندگی نمی کرد. آثار و ...
ماجرای مخالفت با تعلیقات علامه بر بحارالانوار/ چرا علامه طباطبایی مرجعیت را رها کرد؟
دهیم و به همین دلیل به فلسفه روی آورد و وقتی به ایشان معترض شدند، علامه فرمودند فلسفه امروز باید به صحنه بیاید و عرضه شود و کتاب روش رئالیسم محصول برخی جلسات ایشان بود. ایشان کسانی مانند شهید مطهری و بزرگان دیگری را تربیت کردند که منشأ آثار و برکاتی شدند. البته چون علامه ظاهرا زبان انگلیسی یا فرانسوی و... نمی دانست در جلسات با برخی افراد مانند هانری کربن، تلاش کرد که فلسفه غرب را به ...
شماره 38 دو فصلنامه علمی فلسفه منتشر شد
لایۀ عمیق تر جستجو کرد تا به عمیق ترین لایۀ زمانْ آگاهی، یعنی همان آگاهی مطلق رسید. آگاهی مطلق، مقوم هر درک و معنایی از زمان است؛ اما در عین حال، خود به وسیلۀ هیچ امر دیگری تقویم نمی شود، بلکه قوام آن قوام درونی است. این عمیق ترین لایه در حقیقت جریان مستمر و وحدت بخش آگاهی است که تمامی اعمال و افعال قصدی آگاهی در آن ریشه دارند. برخی از هوسرل پژوهان معاصر برای تبیین این معنا از زمانْ آگاهی و نسبت آن ...
توجه به نقد و بررسی کتاب ها ضرورت دارد
دربرگیرد و با برنامه ریزی، نظارت و ارزیابی پیوسته توأم باشد. این پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که باید در حوزه فرهنگ هزینه کرد، ادامه داد: باید بدانیم که هزینه کردن برای نسل های بعد عین یک سرمایه گذاری پرسود بوده و نتایج آن ممکن است بین پنجاه تا صد سال بعد خود را نشان دهد. اگر به فکر تولید علمی هستیم، باید سرمایه گذاری های ما از دوران کودکی و از ...
شکست رویای نظم نوین جهانی چین و روسیه
...، بگذریم، زیرا مشکل کمبود نیروی کار آلمان را تخفیف دادند. دولت چین هم ازاین دست فرمایشات، برای الگو قرار دادن فلسفه چینی مبتنی بر سنت گرایی و روش های موفق چینی در نظم در حال عروج جهانی مطرح کرده بود. درواقع در کنوانسیون حزب کمونیست چین در سال 2017 تصویب شد که چین تا سال 2035 قدرت نرم خود را در سراسر جهان اشاعه و گسترش دهد؛ اما طولی نکشید بعد از اعلام اتحاد بزرگ، قوی و همه شمول روسیه و ...
مرحوم فیرحی در پی فقهی مدرن و دموکراتیک بود
اندیشه او با سایر جریان های فکری در ایران پیدا می کند با احمد بستانی استاد فلسفه سیاسی دانشگاه خوارزمی به گفت وگو نشستیم که سال هاست در حوزه نظریه سیاسی تطبیقی، الاهیات سیاسی و فلسفه سیاسی کلاسیک و معاصر در ایران و جهان اسلام مشغول به تحقیق و تدریس است. داود فیرحی از قدرت دانش و مشروعیت تا دولت مدرن و بحران قانون روی هم رفته چه پروژه های فکری ای در دوران حیات علمی خود داشت؟ آیا او از آغاز ...
نقد علامه طباطبایی بر حس گرایان و سوفسطائیان
به گزارش ایکنا، بهرام دلیر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 24 آبان ماه در نشست علمی نقش فلسفه در تفسیر المیزان که از سوی این پژوهشگاه برگزار شد ضمن گرامی داشت یاد و خاطره مرحوم علامه طباطبایی، گفت: حضور فلسفه فقط نباید در تفسیر مورد بحث باشد بلکه حضور فلسفه در اخلاق و عرفان و ... هم باید بحث شود ولی متاسفانه امروز رشته هایی که در حوزه می خوانیم در عرصه نظر و عمل مورد جفاست زیرا ...
صاحب تفسیر المیزان آرزو داشت یک روضه خوان بود+عکس و فیلم
شیعه شناس فرانسوی زمینه ساز معرفی تشیع به اروپاییان شد. جلسات علامه با کربن به مدت 20 سال هر پاییز با حضور جمعی از اهالی فلسفه تشکیل می شد و در آن مباحث اساسی دین و فلسفه و... مطرح می شد. به گفته دکتر سید حسین نصر، چنین جلساتی در سطح بالا و با افقی وسیع در جهان اسلام، بی نظیر بوده است و حتی می توان گفت که از دوره قرون وسطی که تماس فکری و معنوی اصیل بین اسلام و مسیحیت قطع شد، چنین تماسی بین شرق ...
علامه طباطبایی از مصادیق بارز عاش سعیداً و مات سعیداً بود
خود یعنی به جای اینکه دیگران وی را وعظ کنند از آموخته ها به عنوان یک سرمایه برای عمل استفاده کند و سوم پذیرش نسبت به کسی که او را پند می دهد؛ یعنی خیرخواهی دیگران را نصب العین خود قرار دهد. بنابراین اگر انسان توفیق پیدا کرد و خود واعظ خویشتن شد و پذیرش نصیحت دیگران را هم در کارنامه زندگی داشت در زندگی موفق است. دلیل اشاره بنده به این روایت این است که معتقدم علامه طباطبایی که شخصیتی ...
فلسفه اسلامی حاصل پیوند فلسفه یونان و اسلام است/ فلسفه صرفا عقلی نیست + فیلم
به گزارش ایکنا، همزمان با هفته کتاب و کتابخوانی، نشست معرفی و نقد و بررسی کتاب تاریخ عمومی فلسفه اسلامی بالمعنی الاعم اثر منوچهر صدوقی سها ، نویسنده و پژوهشگر فلسفه و عرفان اسلامی، روز یکشنبه 22 آبان ماه با حضور سیدموسی دیباج، استاد دانشگاه تهران، ان شاالله رحمتی، استاد دانشگاه آزاد اسلامی، حسن سیدعرب، استاد بنیاد دایره المعارف اسلامی و منوچهر صدوقی سها، مؤلف کتاب د ...
تلاش امام برای خواباندن غائله ای که علیه علامه طباطبایی به راه افتاده بود
خواباندن این جو به کار بستند اینگونه روایت کرده است: در سال 1338 شنیدیم به مرحوم آیت الله بروجردی گفته اند که مرحوم علامه طباطبایی با این درس مفصلی که برای حکمت و فلسفۀ خود به راه انداخته، به حوزۀ علمیه ضربه می زند، چرا که حوزه، اساسش بر تدریس و نشر علوم دینی، فقه، اصول و حدیث گذاشته شده است. البته علامۀ طباطبایی درس دیگری برای تفسیر قرآن داشتند که آن را در مدرسۀ حجتیه و گاهی هم در همان ...
دو رویکرد در مواجهه با علوم انسانی مدرن
نشست تخصصی بازخوانی رساله امام علی(ع) و فلسفه الهی تالیف علامه طباطبایی با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، استاد دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، امروز 22 آبان در مرکز تحقیقات امام علی(ع) پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد که گزیده آن را در ادامه می خوانید؛ در بخش اول نشست اشاره ای به شخصیت علامه طباطبایی و رویکرد ایشان خواهیم داشت. مرحوم علامه کاملا معروف و ...
پژوهش های فلسفه دین وابسته به مفاهیم دین مسیحیت هستند
از قضا همان کار را انجام می دهند؟ زیر سؤال رفتن معنای قدیمی حقیقت توسط دکارت بنده در تحقیقات خودم متوجه شدم فیلسوفان دین در هیچ جایی به نقد کانت جوابی نداده اند. البته این سخن بدین معنا نیست که فیلسوفان دین معاصر به دیدگاه فیلسوفان گذشته بی اعتنا بوده باشند بلکه به سؤال اصلی کانت که همه ماهیت فلسفه دین را زیر سؤال می برد جواب قانع کننده ای نداده اند و این واقعاً غیر منطقی است ...
ارتباط موسسات حکمی و فلسفی با عامه مردم تقویت شود/ آموزش عقلانیت و خردورزی
ه قابل توجه این است که تنها مرکز فلسفه ای که دانشمندان علم فلسفه در ایران می شناسند موسسه ماست و ارتباطاتی که با ما برقرار می شود شناخت آنها از موسسه را نشان می دهد. او ادامه داد: در سال گذشته ما همایشی داشتیم که از 47 سخنران، 27 سخنران آن بین المللی بودند و پذیرفتند که با موسسه ما همکاری کنند. از آن طرف شخصیت های که تا امروز این مسیر را طی کردند و موسسه را تا اینجا رساندند سبب توسعه ا ...
باورهایی از جنس خواستن و توانستن/ نخبه ای که همواره به تحقق ایران قوی فکر می کند
شود هر روز برای آینده بهتر مردم سرزمینش، تلاش و کوشش کند. این جوان نخبه و ارزشمند کشورمان که از سال 90 عضویت تمام وقت هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز را در کارنامه دارد، در رشته تخصصی پزشکی هسته ای از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شده و در بدو ورود به شیراز در بخش پزشکی هسته ای بیمارستان نمازی مشغول به کار شده است و در حال حاضر با رتبه دانشیاری به فعالیت خود در گروه مربوطه ادامه می دهد ...
عده ای قرآن را سکولار تفسیر کرده اند/ جامعیت علوم انسانی قرآن بنیان
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست گستره علوم انسانی قرآن بنیان و یافته های روش شناختی آن امروز دوشنبه 23 آبان ماه از سوی پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی و با ارائه رمضان علی تبار، دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد. در ادامه گزیده سخنان وی را می خوانید؛ درباره گستره و قلمروشناسی در حوزه علم، دو نکته حائز اهمیت است. اول اینکه به لحاظ موضوع و محتوا این گسترش تا کجاست و ...
حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی خبرداد: بزرگداشت روزجهانی فلسفه در قم برگزار می شود
به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه ، حجت الاسلام و المسلمین سیدسجاد ایزدهی، دبیر همایش ملی فلسفه فقه نظام ساز امروز شنبه در جمع اصحاب رسانه که در خبرگزاری رسا برگزار شد، با اشاره به پیشینه این مراسم توسط پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گرامیداشت سالروز جهانی فلسفه اظهار کرد: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی همه ساله به همین مناسبت نسبت به برگزاری همایشی تحت عناوین گوناگون فلسفه های مضاف و همچنین ...
مشروطه حرکتی در جهت عدالت خواهی و حاکمیت قانون بود
انقلاب جمله ی بسیار مهمی دارند به این مضمون که روشنفکری از ابتدا در ایران بیمار به دنیا آمده است. این بدین معناست که روشنفکری از درون جامعه ی ما برنخاسته و تقلید کامل از غرب بوده است. مرحوم آل احمد در آثاری همچون غرب زدگی و در خدمت و خیانت روشنفکران به همین مسأله اشاره می کند. اگر روشنفکری ما با خطا و گاهی کج راهه یا حتی بیراهه جلو می رفت، چنان چه از درون جامعه و فرهنگ ما برخاسته بود قابل اصلاح ...
دیدگاه خاورشناسان، شیعیان و اهل سنت درباره کتابت حدیث در صدر اسلام
به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست نقل و نگارش حدیث در صدر اسلام؛ منع یا جواز ، امروز یکشنبه 22 آبان ماه توسط دانشکده علوم انسانی حضرت نرجس(س) دانشگاه ولی عصر(عج) با سخنرانی مجید معارف، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران برگزار شد. در ادامه متن سخنان وی را می خوانید: موضوع جواز نقل و نگارش حدیث از سوی بسیاری از دانشمندان، همچنان بحثی زنده است مخصوصاً در زمینه کتابت حدیث این بحث داغ تر ...