خانه
نقدی بر نفی اقتصاد اسلامی/ حسین عیوضلو
سایر منابع:
با دوستان خود به اشتراک بگذارید
می پسندم
0
سایر خبرها
پذیرش اصول عقلایی مشترک به عنوان بخشی از اقتصاد اسلامی به معنای انحصار احکام و اهداف اقتصاد اسلامی در ...
بیانات برای آنکه نشان داده شود اسلام برخوردار از مکتب اقتصادی مستقل نیست به پاره ای از امور استدلال شده است که به ارزیابی برخی از آنها می پردازیم. 1.در این بیانات برای نفی اقتصاد اسلامی اینگونه استدلال شده که در اسلام و نظام سرمایه داری به خلاف برخی از صور سوسیالیسم مالکیت به رسمیت شناخته شده است و از از آنجا که مالکیت یک امر عقلایی است نمی توان اقتصاد اسلامی را به عنوان یک مکتب مستقل پذیرفت. ...
پاسخ دکتر توتونچیان به ادعای یک روحانی/ اقتصاد اسلامی توهم یا حقیقت؟
تحریر در آورده است. یکی از این آثار، کتاب پول و بانکداری اسلامی و مقایسه آن با نظام سرمایه داری است که عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی را نیز کسب کرده است. متن کامل یادداشت دکتر توتونچیان درباره اقتصاد اسلامی در ادامه آمده است: شهید مطهری درباره تسلط و نفوذ غیرمسلمان بر مسلمان می نویسند: اسلام می خواهد که غیرمسلمان بر مسلمان تسلط و نفوذ نداشته باشد. این هدف هنگامی میسر می شود که ...
اقتصاد متعارف، دین یا دانش؟
تولید دانش اقتصاد باشند. بنابراین چیزی که به شوخی شباهت دارد این باور است: پذیرش بایدهای اسلام و پذیرش دانش روبنایی تولید شده از بایدهای غیر اسلام! این در حالی است که اسلام علاوه بر گزاره های متعددِ بنیادین در لایه مبانی، در حیطه رفتارهای اقتصادی پدید آمده در اجتماع، مملو از گزاره های توصیفی و تجویزی است و چگونه گوینده محترم این بضاعت عظیم را در نظام سازی اقتصادی و تولید دانش اقتصاد برساخته از نظام نادیده می گیرد؟/د102/ف محسن امیدوار ...
چگونگی شکل گیری رفتار مبتنی بر اقتصاد اسلامی
داشته باشیم که مبتنی بر آموزه های اسلامی باشد آنگاه می توانیم انتظار داشته باشیم رفتارهایی در چارچوب اقتصاد اسلامی شکل بگیرید. این نوع نگرش مبتنی بر نگرش سیستمی به موضوع است. در واقع نظام های اقتصادی مختلف بر اساس مبانی و آموزه های متفاوتی شکل گرفته اند. بنابراین رفتارهایی هم از دل آنها پدید آمده است. اگر بر این اساس به موضوع نگاه کنیم و قائل باشیم اسلام هم دنبال اهداف خاصی است و رفتارهای خاصی را ...
علوم انسانی اسلامی و منقول سازی
طی این همه سال نفهمیده بودند؟ آنچه بیش از همه ، محقّقینِ مدافع علم انسانیِ اسلام را به یافتن گفتاری اسلامی امیدوار ساخته است، دقیقاً همان چیزی است که در بیانات اخیر استاد گرامی، حضرت آیت الله علوی بروجردی آمده است و آن این که: "رسول خدا یک معلم و راهنمای معنوی است." اما چگونه این یک جمله ی واحد، دو طرح متفاوت را در سلب و ایجاب یک چیز به دنبال داشته است؟! به نظر می رسد ماجرا ...
احیای هویت تمدنی در سند تحول آموزش و پرورش/ جهان توحیدی در سند 2030 جایگاهی ندارد
به گزارش ایکنا، حجت الاسلام دادگر، مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فرهنگیان، یادداشتی را با موضوع دلالت های تربیتی بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و نقد و بررسی سند 2030 به رشته تحریر درآورده و برای این خبرگزاری ارسال کرده است. متن این یادداشت از نظر می گذرد؛ سند تحول و نقشه جامع علمی کشور انسان در جهان بینی اسلام، موجودی است که در آن ...
موضوع شناسی اشتباه؛ خاستگاه دیدگاه غلط پیرامون اقتصاد اسلامی
شده و مکتب را زمینه های فلسفی، ارز ش ها، اهداف و احکام حاکم بر نظام اقتصادی می داند که ریل حرکت جامعه است، بحث بر سر اسلامی شدن علم اقتصاد به مفهوم اقتصاد پوزیتیویستی نیست، بلکه سخن بر سر ارزش های حاکم بر نظام اقتصادی و نوع نگاه به تولید، شکل توزیع، مفهوم عدالت و شکل رسیدن به آن است. کارکرد بانک نگاه خوش بینانه شما به نظام بانکی و موضوع شناسی غلط حضرت عالی از بانک به عنوان ...
فقه سکولار یا سکولاریسم فقهی
اسلامی هم به دلیل وجود دیدگاه های فقهی مخالف حضرت امام و هم به دلیل حضور مبانی، روش ها و ساختار های غربی آن هم در مقیاس گسترده و به صورت عمیق (یعنی رسوب یافته و نهادینه شده در جهان اسلام و از جمله در کشور ما در عرض منطق حضرت امام)، منطق فقهای مخالف که ما از آن ها بعدا به عنوان فقه سکولار تعبیر خواهیم کرد، امکان نشر پیدا کرد و آمد. فرمت امروز حوزه علمیه نسبت به نظام، یک نسبت حداقلی است! ...
اینکه بگوییم اقتصاد دنیا بر سیره عقلا بنا شده سخن دقیقی نیست
...> استاد خسروپناه تصریح کرد: نکته چهارم اینکه علم اقتصادی یک علم نیست. امرزه علوم اقتصادی داریم. یک بحث، فلسفه اقتصاد است که مبانی هستی شناختی و معرفت شناختی و... است. مبنای اقتصاد سرمایه داری نومینالیسم است. نمی توانید آن را بدون نومینالیسم بپذیرید. پذیرش آن یعنی نفی کلیات. بحث فلسفی دقیقی در اقتصاد دارد. وی ادامه داد: بحث دیگر حقوق اقتصادی و بایدها و نبایدها در اقتصاد است. با این نگاه خب کل ...
تعریف عرفی از دین و التقاط در مبانی آن
. در واقع دین بر مبنای شاخص های تعریفی از گزاره های موجود در حیات انسانی در تمام ابعاد آن است که هویت پیدا کرده است. از این رو هویت دینی همان مبنای دین به شمار می رود. به عبارت بهتر اینکه رابطه میان دین و هویت دینی، همان ماهیت وجودی انسان و حیات او است. بنابراین الحاق و الصاق مبانی تقلیل گرایانه به دین با نام اقتصاد و سیاست و ... نه تنها بر وجوه ابعادی دین نخواهد افزود بلکه از دامنه ...
نگاه های سطحی به علم روانشناسی باید تغییر کند
روانشناسان هسته مرکزی رفتارها در جامعه جهانی را به دست گرفته اند. حجت الاسلام والمسلمین قطبی علم روانشناسی و جامعه شناسی را به عنوان ابزاری برای شناخت و در نتیجه مدیریت و کنترل رفتارهای بشر معرفی و اظهار کرد: دو نوع نگرش مهم نسبت به انسان وجود دارد که یک نگاه مبتنی بر درونیات است و نگاه دوم مبتنی بر محیط پیرامونی است که البته نگرش های دیگری هم وجود دارد. رییس دفتر تبلیغات ...
حقیقتی به نام اقتصاد اسلامی
علم اقتصاد اسلامی اسلام آنگونه که شهید صدر بیان می کنند هیچگاه به دنبال ارائه علم اقتصاد به مفهوم اقتصاد اثباتی نبوده است؛ هرچند که علم اقتصاد اسلامی می تواند پس از علمیاتی شدن راهبردهای مکتب اقتصادی اسلام، شکل بگیرد. اسلام نوعی مکتب اقتصادی ارائه می دهد که بر اساس آن ساختارهای اقتصادی جامعه بنا می شود و در چارچوب آن رفتارها شکل می گیرد. سیاست گذاری های اقتصادی نیز بخشی از همین مکتب ...
نقد نظرات آیت الله علوی بروجردی در زمینه فلسفه اقتصاد
کلی است که عرض می کنم و در فهم تمدنی مسائل، مهم است- هر حکمی از احکام اسلام را [ناگزیریم] در بستر تمدنی ارزیابی کنیم و ببینیم که تبعات آن با اهداف اسلامی هماهنگی دارد یا ندارد. بنابراین [مالکیت خصوصی اسلام و دوره مدرن] می شود مشترک لفظی، یعنی مالکیت خصوصی که من [به عنوان یک مسلمان] دارم می گویم با مالکیت خصوصی ای که نظام لیبرال دموکراسی و دنیای مدرن و اقتصاد لیبرالی دارد می گوید، خیلی متفاوت است [و ...
اقتصاد اسلامی نشئت گرفته از پیوند دین و عقلانیت است
محمدزمان رستمی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، در گفت وگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره امکان یا عدم امکان تحقق و اجرای اقتصاد اسلامی پرداخت و گفت: این موضوعی بسیار مفصل است اما به عنوان الفبای بحث می توان گفت نظام اقتصاد اسلامی، جزئی از نظام اسلامی است. اسلام یک مکتب و نظام محسوب می شود. هر نظام یک سازمان اجتماعی بسیار پیچیده است که خود نظام های فراوانی دارد که با هم در ارتباط هستند و یک هدف دارند و ...
اقتصاد اسلامی؛ توهم یا واقعیت
شکل گیری آن ها نقش ویژه ای دارند. بر این اساس استنباط سازوکار های نهادی مطلوب مکتب اقتصادی اسلام و مطالعه رفتار عوامل اقتصادی و روابط میان متغیر های کلان اقتصادی در چنین چارچوب نهادی، موضوعی است که در ادبیات کنونی از آن تعبیر به علم اقتصاد اسلامی می شود. طبعاً قیدِ اسلامی در علم اقتصاد اسلامی به معنای این نیست که همه گزاره های این علم از آیات و روایات استخراج شوند؛ هیچ یک از محققان اقتصاد اسلامی ...
بسیاری از دستورات قرآن اقتصادی است
دکتر سیدمرتضی مرتضوی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی گفت وگویی داشته باشیم که در ادامه می خوانید. گزاره ای که احتمالاً شما نیز در این هفته آن را شنیدید این بود که پیامبر، مارکس و فریدمن و ابن سینا نیست و ما خودمان باید دست به تولید علم بزنیم و ادعا شد ما چیزی با عنوان اقتصاد اسلامی نداریم اگر این گونه است پس ما چه چیزی را دیگر می خواهیم تولید کنیم چرا که این ها که در غرب تولید ...
فقدان احکام ناظر به ساختار؛ بزرگ ترین نقص فقه موجود است/ فقه موجود، نظامات را تهذیب می کند، اما نظام نمی ...
بُعد وضع موجود، مطلوب و الگوی تغییر و نیز از ضرورت توجه به سه بُعد رفتاری، راهبردی و ساختاری سخن گفت که در ادامه گزارش تفصیلی آن را می خوانید. استاد خسروپناه: ابتدا بحثی در مورد فلسفه ی فلسفه اسلامی داشتم و ایده حکمت اسلامی و حکمت خودی را با روش دیدبانی مطرح کردم. بعد وارد بحث نظریه علم دینی شدیم که الگوی حکمی- اجتهادی است. از این دو بحث به فقه نظام ولایی رسیدیم. در این جلسه می خواهم این ...
حکمت های حرمت ربا
را به سوی شکوفایی پایدار و مستمر سوق دهد. ملاک قراردادن عدل در هر حرکت و سکون انسان و در همه امور، و رعایت انصاف در همه حال و با همه، پشتوانه این امر است؛ به ویژه آن که دیگر ارزش های والای اسلام، نظام وار در جامعه نهادینه، و اساس فرهنگ و زندگی مردم شود. موارد استثنای ربا ربا جز در موارد استثنایی، (29) و در محدوده زندگی خصوصی خانواده، (30) در دیگر موارد مشروعیّت ندارد، و آن چه ...
از انکار اقتصاد اسلامی تا بازگشت به لیبرالیسم
این باور است که علم اقتصاد اسلامی (در ناحیه سوژه و نه ابژه، یعنی متعلق علم اقتصاد) وجود ندارد، اما می توان از مکتب اقتصادی اسلام سخن گفت. این دوگانه را می توان تقریبا هم معنا با دوگانه اقتصاد اثباتی و اقتصاد هنجاری در برخی از خوانش ها دانست. بر این اساس، علم اقتصاد، دانشی است که سیر پدیده های طبیعی در زندگی اقتصادی و اسباب و روابط شان را می یابد و تفسیر می کند. علم اقتصاد، زندگی اقتصادی موجود و ...
بانک ها قانونا حق تعطیلی بنگاه های اقتصادی را ندارند/ ریشه تعطیلی واحدهای تولیدی تخلفات بانک هاست
تولیدی عملا تعطیل می شود. دلیل دوم این است که بانک تسهیلات را کارشناسی شده پرداخت نکرده است یعنی تسهیلاتی که تحت عنوان وام تولیدی پرداخت شده یا به افرادی پرداخت شده که اصولا تولید کننده نبوده اند یا تولید آن ها در شرایط اقتصادی فعلی مقرون به صرفه نبوده یا بازار مناسبی نداشته است در حالی که در بانکداری بدون ربا بر اساس قانون بانک وکیل سپرده های مردم است و موظف است این منابع را در جایی که سود اقتصادی ...
جست وجوی معنویت در ناکجاآباد
بزرگوار در ادامه اظهارات خویش، اشاراتی به نظام های مشهور اقتصادی در طی قرن بیستم میلادی نموده و در بین مکاتب اقتصاد سوسیالیستی و اقتصاد بازار آزاد، دومی را مبتنی بر روش عقلا دانسته اند، ضمن تأکید بر این که اسلام هم نظامات عقلایی را پذیرفته است؛ بدین ترتیب، اسلام اقتصاد بازار آزاد را پذیرفته است، هرچند ممکن است بعضی نظریات در اقتصاد بازار آزاد هم عقلایی و درنتیجه موافق فقه اسلامی نباشد. عمده استدلال ...
فرمان های مهاجرتی ترامپ ترویج خشونت و بنیادگرایی تکفیری است/ تکفیر آخرین گام قبل از خشونت عریان و ...
موقعیت مشابه انجام می دهند، خوب است چون اگر بد بود همه چنان نمی کردند. این خفیف ترین نوع ایدئولوژیزه شدن ذهن است اما درجه شدیدتری هم در کار است. اکثر باورهای دینی چنین ماهیتی دارند یا به سرعت مستعد آن هستند که ایدئولوژیک شوند. من در اینجا از دین معنای عام تری مستفاد می کنم. مثلا اگر شما به علم باور وثیقی داشته باشید آنگاه شما علم را دین خود قرار داده اید. اگر به آکادمی یا فوتبال یا هر امر دیگری خود ...
سیاست مداری در جامعه
از آنها استفاده می کند، فلسفه و مبانی نظری مدرنیته صرفا در حدِ تعدادی کُتبِ ترجمه شده منتقل شده است. بعضی از مبانی نظری مُدرنیته که در کنارِ وارداتِ گستردۀ فرآورده های آن، پشتِ مرزها ماندند عبارت اند از: آزادی رسانه، حقِ داشتنِ اندیشه های متفاوت، نظامِ حزبی، گردشِ قدرت، تخصص گرایی، نقدِ دولت، جامعۀ مدنی، به رسمیت شناختن افکارِ رقیب، مصلحتِ عامه، بوروکراسی کارآمد، منافع ملی و تفکیک قوا. اگرچه ...
رد ادعای فقدان سیستم اقتصادی در اسلام/ ابوالقاسم علیدوست
نظام است و نظام مالی هم ممکن است با عنوان کلان نظام عدالت بگنجد. راه مورد نظر ما آن است که همه نظام اقتصادی اسلام را با یک استنباط بیرون بیاوریم، بنابراین اسلام، نظام دارد، لازم الاستنباط هم هست و روش آن هم با یک استنباط رخ می دهد ولی استنباط آن روش ویژه دارد و جامع است. برای این موضوع، حداقل باید چهار کار بشود تا روش پاسخگو در نظام استنباط اقتصاد اسلامی به دست بیاید؛ اول ظرفیت شناسی ...
اقتصاد اسلامی مفهومی چند پهلو/ محمدرضا یوسفی
نظام های سوسیالیستی از نوع شوروی، یوگسلاوی، آلبانی و چین روبرو بودیم. این امر می تواند برای نظام اقتصاد اسلامی نیز صادق باشد. در نتیجه علم اقتصاد اسلامی به معنای یادشده وجود ندارد؛ اما مکتب و نظام اقتصادی اسلام قابل دفاع و اثبات است. آخرین نکته امکان بنای یک جریان علمی در کنار جریان ارتدوکس اقتصاد است. آیا همانگونه که امروزه با جریانهایی مانند نهادگرایان جدید مواجهیم می توان با الهام از تعالیم دینی به جریانی رقیب دست یافت؟ به نظر نگارنده این امر شدنی است و البته لوازمی می طلبد که باید آنان را به دقت تبیین کرد. ...
ویژگی های فکری شهید محمد باقر صدر(ره)
.... بخش دوم از این درس گفتار به موضوع حکمرانی عادلانه در نظریه اقتصادی شهید صدر اختصاص دارد. مسئله اصلی در علم اقتصاد، توزیع و تخصیص منابع و امکانات و مواهب در میان جامعه یا همان حکمرانی عادلانه است. هرکدام از مکاتب اقتصادی پاسخ های متفاوتی را به این مسئله ارائه داده اند که مبتنی بر نوع نگاه آن ها به مقوله عدالت است. دکتر علی سعیدی معتقد است در نظام اندیشه ای شهید صدر، برخلاف ...
آیااقتصاد اسلامی یک شوخی است؟! / تفاوت اصلی اقتصاد سرمایه داری با اسلامی
... مطرح و بیان شده است همین امروز هم مورد پذیرش است. اما عمر علم اقتصاد تحت عنوان منسجم و فعلی آن را باید پس از انتشار کتاب ثروت ملل اسمیت دانست. در واقعیت اقتصاد همان جریاناتی است که از ابتدا در جوامع بشری وجود داشته و این طور نیست که قبل از این کتاب یا تولد اقتصاد کلاسیک چیزی تحت عنوان اقتصاد به معنای عام آن وجود نداشته است. همانطور که تا قبل از بحران اقتصادی 1929 و نظریه کینز برای تقویت طرف ...
رهدار: پاردایم غالب دین پژوهشی در حوزه صوفیانه است!/ ایزدهی: حوزه باید برای علم آموزی استراتژی تعریف ...
شبکه اجتهاد : همزمان با آغاز سال تحصیلی حوزه های علمیه، میزگرد تخصصی با عنوان حوزه از آنچه هست تا آنچه باید با موضوع بررسی روند تحول حوزه های علمیه با تکیه بر نظرات شهید صدر، با سخنرانی حجج اسلام والمسلمین احمد رهدار (رئیس مؤسسۀ تحقیقات و مطالعات فتوح اندیشه)، سید سجاد ایزدهی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، و مهدی امیدی (عضو هیئت علمی مؤسسۀ امام خمینی(ره)) از سوی پژوهشگاه شهید صدر ...
